• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 紫綬拂三寺,朱門臨九逵。

    “紫綬拂三寺,朱門臨九逵。”詩句出處:《酬崔光祿冬日述懷贈答》;是唐朝詩人張說的作品。

    徐陳嘗並作,枚馬亦同時。各負當朝譽,俱承明主私。
    夫君邁前侶,觀國騁奇姿。山似鳴威鳳,泉如出寶龜。
    才雄子雲筆,學廣仲舒帷。紫綬拂三寺,朱門臨九逵。
    昔我含香日,聯爾縉雲司。朝攜蘭省步,夕退竹林期。
    中路一分手,數載來何遲。求友還相得,群英復在茲。
    留臺少人務,方駕遞尋追。涉玩懷同賞,沾芳憶共持。
    迎賓南澗飲,載妓東城嬉。春郊綠畝秀,秋澗白雲滋。
    名畫披人物,良書討滯疑。興來光不惜,歡往跡如遺。
    歲晏罷行樂,層城間所思。夜魂燈處厭,朝發鏡前衰。
    忽枉崔駰什,兼流韋孟詞。曲高彌寡和,主善代為師。
    齊戒觀華玉,留連嘆色絲。終慚起予者,何足與言詩。

    【註釋】:

    綬:

    絲帶,古代用來拴系玉飾、印璽,因身分與等級不同而顏色有別。《史記·范雎蔡澤列傳》:“懷黃金之印,結紫綬於要。”(要:腰。)

    拂:

    (一)①擦拭;除去灰塵。《楚辭·卜居》:“詹尹乃端策拂龜。”(詹尹:鄭詹尹,太卜名。策:蓍草,占卜用。龜:龜殼,占卜用。)②輕輕擦過;掠過。張衡《思玄賦》:“寒風淒而永至兮,拂穹岫之騷騷。”③抖動;揮動。《逸周書·時訓》:“鳴鳩拂其羽。”④違背;違逆。《韓非子·外儲說左上》:“忠言拂於耳。”⑤擊。劉向《說苑·雜言》:“幹將莫邪,拂鐘不錚。”⑥彈奏。李端《聽箏》:“欲得周郎顧,時時誤拂弦。” (二)bì 通“弼”。輔助。《孟子·告子下》:“入則無法傢拂士,出則無敵國外患者,國恒亡。”

    三:

    (一)(sān)①數目。二加一所得。②代表多次或多數。如:三反四覆;三令五申。參見“三折肱”。(二)(sān,舊讀sàn)再三。見“三思”、“三復”。

    寺:

    (一)①古代中央官署名。《舊唐書·職官志一》:“太常、光祿、衛尉、宗正、太仆、大理、鴻臚、司農、太府為九寺。”②泛指官署。《後漢書·劉般傳》:“時五校官顯職閑,而府寺寬敞。”(校:校尉。)③佛教廟宇。孟浩然《夜歸鹿門歌》:“山寺鐘鳴晝已昏。”《世說新語·排調》:“何次道往瓦官寺禮拜甚勤。”④某些宗教禮拜、講經的處所。《明史·西域傳四·天方》:“有禮拜寺,月初生,其王及臣民咸拜天。” (二)shì 古代宮中的近侍小臣,通指宦官。《詩經·大雅·瞻印(仰)》:“時維婦寺。”[寺人]1.古代宮中小臣。《周禮·天官·序官》:“寺人,王之正內五人。”(內:宮室。)2.宦官。《左傳·襄公二十六年》:“寺人惠墻伊戾為太子內師。”(惠墻伊戾:人名。)

    朱:

    ①大紅色。《韓非子 · 十過》:“墨漆其外而朱畫其內。”②指朱紅的物品。宋玉《登徒子好色賦》:“蓋粉則太白,施朱則太赤。”③“朱砂”的簡稱。《隋書·西域傳·高昌》:“出赤鹽如朱,白鹽如玉。”

    門:

    ①建築物的進出口。《詩經·小雅 ·何人斯》:“不入我門。”《木蘭詩》:“開我東閣門。”②關鍵。《老子》第一章:“玄之又玄,眾妙之門。”《商君書·君臣》:“臣聞道民之門,在上所先。”③傢;傢族。《三國志·蜀書·先主傳》:“汝勿妄語,滅吾門也。”④門類;類別。《舊唐書·杜佑傳》:“凡書九門,計二百卷。”⑤派別;學派。《後漢書·鄭玄傳》:“仲尼之門,考以四科。”⑥門第。《北史·劉昶傳》:“唯能是寄,不必拘門。”

    臨:

    (一)①自上往下看。《史記·平原君虞卿列傳》:“而君之後宮臨而笑臣。”(臣:自稱的謙詞。)②統治;治理。《漢書·貢禹傳》:“武帝始臨天下,尊賢用士。”《國語·晉語五》:“茍從是行也,臨長晉國者,非汝其誰?”③至;到;到達。李密《陳情表》:“州司臨門,急於星火。”(州司:州官。)也用於稱對方到來的敬辭。《左傳·襄公三年》:“請君臨之。”④靠近;臨近。《史記·平原君虞卿列傳》:“平原君傢樓臨民傢。”范仲淹《嶽陽樓記》:“把酒臨風。”陶淵明《歸去來兮辭》:“臨清流而賦詩。”⑤對著范本摹仿。⑥指時間臨近;將要。《漢書·韓延壽傳》:“臨上車,騎吏一人後至。”(騎吏:騎馬的官吏。)⑦監視。《詩經·大雅·大明》:“上帝臨女,無貳爾心。”(女:同“汝”。爾:你。) (二)lìn 哭,哭吊死者。《史記·孝文帝本紀》:“宮殿中當臨者,皆以旦夕,各十五舉聲。”(旦:早。舉聲:高聲號哭。)《世說新語·傷逝》:“孝武山陵夕,王孝伯入臨。”

    九:

    ①數詞。《淮南子·天文》:“三三如九。”②泛指多數。《楚辭·離騷》:“雖九死其猶未悔。”《左傳·襄公十一年》:“八年之中,九合諸侯。”(合:盟會。)司馬遷《報任安書》:“假令仆伏法受誅,若九牛亡一毛。”

    逵:

    四通八達的道路。劉向《淮南子· 說林》:“楊子見逵路而哭之。”《左傳·宣公十二年》:“楚子圍鄭……三月,克之。入自皇門,至於逵路。”也泛指道路。張居正《蒲生野塘中》:“種松勿負垣,植蘭勿當逵。”


  • 紫绶拂三寺,朱门临九逵。

    “紫绶拂三寺,朱门临九逵。”诗句出处:《酬崔光禄冬日述怀赠答》;是唐朝诗人张说的作品。

    徐陈尝并作,枚马亦同时。各负当朝誉,俱承明主私。
    夫君迈前侣,观国骋奇姿。山似鸣威凤,泉如出宝龟。
    才雄子云笔,学广仲舒帷。紫绶拂三寺,朱门临九逵。
    昔我含香日,联尔缙云司。朝携兰省步,夕退竹林期。
    中路一分手,数载来何迟。求友还相得,群英复在兹。
    留台少人务,方驾递寻追。涉玩怀同赏,沾芳忆共持。
    迎宾南涧饮,载妓东城嬉。春郊绿亩秀,秋涧白云滋。
    名画披人物,良书讨滞疑。兴来光不惜,欢往迹如遗。
    岁晏罢行乐,层城间所思。夜魂灯处厌,朝发镜前衰。
    忽枉崔駰什,兼流韦孟词。曲高弥寡和,主善代为师。
    齐戒观华玉,留连叹色丝。终惭起予者,何足与言诗。

    【注释】:

    绶:

    丝带,古代用来拴系玉饰、印玺,因身分与等级不同而颜色有别。《史记·范雎蔡泽列传》:“怀黄金之印,结紫绶于要。”(要:腰。)

    拂:

    (一)①擦拭;除去灰尘。《楚辞·卜居》:“詹尹乃端策拂龟。”(詹尹:郑詹尹,太卜名。策:蓍草,占卜用。龟:龟壳,占卜用。)②轻轻擦过;掠过。张衡《思玄赋》:“寒风凄而永至兮,拂穹岫之骚骚。”③抖动;挥动。《逸周书·时训》:“鸣鸠拂其羽。”④违背;违逆。《韩非子·外储说左上》:“忠言拂于耳。”⑤击。刘向《说苑·杂言》:“干将莫邪,拂钟不铮。”⑥弹奏。李端《听筝》:“欲得周郎顾,时时误拂弦。” (二)bì 通“弼”。辅助。《孟子·告子下》:“入则无法家拂士,出则无敌国外患者,国恒亡。”

    三:

    (一)(sān)①数目。二加一所得。②代表多次或多数。如:三反四覆;三令五申。参见“三折肱”。(二)(sān,旧读sàn)再三。见“三思”、“三复”。

    寺:

    (一)①古代中央官署名。《旧唐书·职官志一》:“太常、光禄、卫尉、宗正、太仆、大理、鸿胪、司农、太府为九寺。”②泛指官署。《后汉书·刘般传》:“时五校官显职闲,而府寺宽敞。”(校:校尉。)③佛教庙宇。孟浩然《夜归鹿门歌》:“山寺钟鸣昼已昏。”《世说新语·排调》:“何次道往瓦官寺礼拜甚勤。”④某些宗教礼拜、讲经的处所。《明史·西域传四·天方》:“有礼拜寺,月初生,其王及臣民咸拜天。” (二)shì 古代宫中的近侍小臣,通指宦官。《诗经·大雅·瞻印(仰)》:“时维妇寺。”[寺人]1.古代宫中小臣。《周礼·天官·序官》:“寺人,王之正内五人。”(内:宫室。)2.宦官。《左传·襄公二十六年》:“寺人惠墙伊戾为太子内师。”(惠墙伊戾:人名。)

    朱:

    ①大红色。《韩非子 · 十过》:“墨漆其外而朱画其内。”②指朱红的物品。宋玉《登徒子好色赋》:“盖粉则太白,施朱则太赤。”③“朱砂”的简称。《隋书·西域传·高昌》:“出赤盐如朱,白盐如玉。”

    门:

    ①建筑物的进出口。《诗经·小雅 ·何人斯》:“不入我门。”《木兰诗》:“开我东阁门。”②关键。《老子》第一章:“玄之又玄,众妙之门。”《商君书·君臣》:“臣闻道民之门,在上所先。”③家;家族。《三国志·蜀书·先主传》:“汝勿妄语,灭吾门也。”④门类;类别。《旧唐书·杜佑传》:“凡书九门,计二百卷。”⑤派别;学派。《后汉书·郑玄传》:“仲尼之门,考以四科。”⑥门第。《北史·刘昶传》:“唯能是寄,不必拘门。”

    临:

    (一)①自上往下看。《史记·平原君虞卿列传》:“而君之后宫临而笑臣。”(臣:自称的谦词。)②统治;治理。《汉书·贡禹传》:“武帝始临天下,尊贤用士。”《国语·晋语五》:“苟从是行也,临长晋国者,非汝其谁?”③至;到;到达。李密《陈情表》:“州司临门,急于星火。”(州司:州官。)也用于称对方到来的敬辞。《左传·襄公三年》:“请君临之。”④靠近;临近。《史记·平原君虞卿列传》:“平原君家楼临民家。”范仲淹《岳阳楼记》:“把酒临风。”陶渊明《归去来兮辞》:“临清流而赋诗。”⑤对着范本摹仿。⑥指时间临近;将要。《汉书·韩延寿传》:“临上车,骑吏一人后至。”(骑吏:骑马的官吏。)⑦监视。《诗经·大雅·大明》:“上帝临女,无贰尔心。”(女:同“汝”。尔:你。) (二)lìn 哭,哭吊死者。《史记·孝文帝本纪》:“宫殿中当临者,皆以旦夕,各十五举声。”(旦:早。举声:高声号哭。)《世说新语·伤逝》:“孝武山陵夕,王孝伯入临。”

    九:

    ①数词。《淮南子·天文》:“三三如九。”②泛指多数。《楚辞·离骚》:“虽九死其犹未悔。”《左传·襄公十一年》:“八年之中,九合诸侯。”(合:盟会。)司马迁《报任安书》:“假令仆伏法受诛,若九牛亡一毛。”

    逵:

    四通八达的道路。刘向《淮南子· 说林》:“杨子见逵路而哭之。”《左传·宣公十二年》:“楚子围郑……三月,克之。入自皇门,至于逵路。”也泛指道路。张居正《蒲生野塘中》:“种松勿负垣,植兰勿当逵。”


  • zi shou bi san si ,zhu men lin jiu kui 。

    “zi shou bi san si ,zhu men lin jiu kui 。”shi gou chu chu :《chou cui guang lu dong ri shu huai zeng da 》;shi tang chao shi ren zhang shui de zuo pin 。

    xu chen chang bing zuo ,mei ma yi tong shi 。ge fu dang chao yu ,ju cheng ming zhu si 。
    fu jun mai qian lv ,guan guo cheng ji zi 。shan shi ming wei feng ,quan ru chu bao gui 。
    cai xiong zi yun bi ,xue an zhong shu wei 。zi shou bi san si ,zhu men lin jiu kui 。
    xi wo han xiang ri ,lian er jin yun si 。chao xie lan sheng bu ,xi tui zhu lin ji 。
    zhong lu yi fen shou ,shu zai lai he chi 。qiu you hai xiang de ,qun ying fu zai ci 。
    liu tai shao ren wu ,fang jia di xun zhui 。she wan huai tong shang ,zhan fang yi gong chi 。
    ying bin na jian yin ,zai ji dong cheng xi 。chun jiao lu mu xiu ,qiu jian bai yun zi 。
    ming hua pi ren wu ,liang shu tao zhi yi 。xing lai guang bu xi ,huan wang ji ru wei 。
    sui yan ba hang le ,ceng cheng jian suo sai 。ye hun deng chu ya ,chao fa jing qian cui 。
    hu wang cui yin shen ,jian liu wei meng ci 。qu gao mi gua he ,zhu shan dai wei shi 。
    ji jie guan hua yu ,liu lian tan se si 。zhong can qi yu zhe ,he zu yu yan shi 。

    【zhu shi 】:

    shou :

    si dai ,gu dai yong lai shuan ji yu shi 、yin xi ,yin shen fen yu deng ji bu tong er yan se you bie 。《shi ji ·fan ju cai ze lie chuan 》:“huai huang jin zhi yin ,jie zi shou yu yao 。”(yao :yao 。)

    bi :

    (yi )①ca shi ;chu qu hui chen 。《chu ci ·bo ju 》:“zhan yin nai duan ce bi gui 。”(zhan yin :zheng zhan yin ,tai bo ming 。ce :shi cao ,zhan bo yong 。gui :gui ke ,zhan bo yong 。)②qing qing ca guo ;lve guo 。zhang heng 《sai xuan fu 》:“han feng qi er yong zhi xi ,bi qiong xiu zhi sao sao 。”③dou dong ;hui dong 。《yi zhou shu ·shi xun 》:“ming jiu bi ji yu 。”④wei bei ;wei ni 。《han fei zi ·wai chu shui zuo shang 》:“zhong yan bi yu er 。”⑤ji 。liu xiang 《shui yuan ·za yan 》:“gan jiang mo xie ,bi zhong bu zheng 。”⑥dan zou 。li duan 《ting zheng 》:“yu de zhou lang gu ,shi shi wu bi xian 。” (er )bì tong “bi ”。fu zhu 。《meng zi ·gao zi xia 》:“ru ze mo fa jia bi shi ,chu ze mo di guo wai huan zhe ,guo heng wang 。”

    san :

    (yi )(sān)①shu mu 。er jia yi suo de 。②dai biao duo ci huo duo shu 。ru :san fan si fu ;san ling wu shen 。can jian “san she gong ”。(er )(sān,jiu dou sàn)zai san 。jian “san sai ”、“san fu ”。

    si :

    (yi )①gu dai zhong yang guan shu ming 。《jiu tang shu ·zhi guan zhi yi 》:“tai chang 、guang lu 、wei wei 、zong zheng 、tai pu 、da li 、hong lu 、si nong 、tai fu wei jiu si 。”②fan zhi guan shu 。《hou han shu ·liu ban chuan 》:“shi wu jiao guan xian zhi xian ,er fu si kuan chang 。”(jiao :jiao wei 。)③fo jiao miao yu 。meng hao ran 《ye gui lu men ge 》:“shan si zhong ming zhou yi hun 。”《shi shui xin yu ·pai diao 》:“he ci dao wang wa guan si li bai shen qin 。”④mou xie zong jiao li bai 、jiang jing de chu suo 。《ming shi ·xi yu chuan si ·tian fang 》:“you li bai si ,yue chu sheng ,ji wang ji chen min xian bai tian 。” (er )shì gu dai gong zhong de jin shi xiao chen ,tong zhi huan guan 。《shi jing ·da ya ·zhan yin (yang )》:“shi wei fu si 。”[si ren ]1.gu dai gong zhong xiao chen 。《zhou li ·tian guan ·xu guan 》:“si ren ,wang zhi zheng nei wu ren 。”(nei :gong shi 。)2.huan guan 。《zuo chuan ·xiang gong er shi liu nian 》:“si ren hui qiang yi li wei tai zi nei shi 。”(hui qiang yi li :ren ming 。)

    zhu :

    ①da gong se 。《han fei zi · shi guo 》:“mo qi ji wai er zhu hua ji nei 。”②zhi zhu gong de wu pin 。song yu 《deng tu zi hao se fu 》:“gai fen ze tai bai ,shi zhu ze tai chi 。”③“zhu sha ”de jian chen 。《sui shu ·xi yu chuan ·gao chang 》:“chu chi yan ru zhu ,bai yan ru yu 。”

    men :

    ①jian zhu wu de jin chu kou 。《shi jing ·xiao ya ·he ren si 》:“bu ru wo men 。”《mu lan shi 》:“kai wo dong ge men 。”②guan jian 。《lao zi 》di yi zhang :“xuan zhi you xuan ,zhong miao zhi men 。”《shang jun shu ·jun chen 》:“chen wen dao min zhi men ,zai shang suo xian 。”③jia ;jia zu 。《san guo zhi ·shu shu ·xian zhu chuan 》:“ru wu wang yu ,mie wu men ye 。”④men lei ;lei bie 。《jiu tang shu ·du you chuan 》:“fan shu jiu men ,ji er bai juan 。”⑤pa bie ;xue pa 。《hou han shu ·zheng xuan chuan 》:“zhong ni zhi men ,kao yi si ke 。”⑥men di 。《bei shi ·liu chang chuan 》:“wei neng shi ji ,bu bi ju men 。”

    lin :

    (yi )①zi shang wang xia kan 。《shi ji ·ping yuan jun yu qing lie chuan 》:“er jun zhi hou gong lin er xiao chen 。”(chen :zi chen de qian ci 。)②tong zhi ;zhi li 。《han shu ·gong yu chuan 》:“wu di shi lin tian xia ,zun xian yong shi 。”《guo yu ·jin yu wu 》:“gou cong shi hang ye ,lin chang jin guo zhe ,fei ru ji shei ?”③zhi ;dao ;dao da 。li mi 《chen qing biao 》:“zhou si lin men ,ji yu xing huo 。”(zhou si :zhou guan 。)ye yong yu chen dui fang dao lai de jing ci 。《zuo chuan ·xiang gong san nian 》:“qing jun lin zhi 。”④kao jin ;lin jin 。《shi ji ·ping yuan jun yu qing lie chuan 》:“ping yuan jun jia lou lin min jia 。”fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“ba jiu lin feng 。”tao yuan ming 《gui qu lai xi ci 》:“lin qing liu er fu shi 。”⑤dui zhao fan ben mo fang 。⑥zhi shi jian lin jin ;jiang yao 。《han shu ·han yan shou chuan 》:“lin shang che ,ji li yi ren hou zhi 。”(ji li :ji ma de guan li 。)⑦jian shi 。《shi jing ·da ya ·da ming 》:“shang di lin nv ,mo er er xin 。”(nv :tong “ru ”。er :ni 。) (er )lìn ku ,ku diao si zhe 。《shi ji ·xiao wen di ben ji 》:“gong dian zhong dang lin zhe ,jie yi dan xi ,ge shi wu ju sheng 。”(dan :zao 。ju sheng :gao sheng hao ku 。)《shi shui xin yu ·shang shi 》:“xiao wu shan ling xi ,wang xiao bai ru lin 。”

    jiu :

    ①shu ci 。《huai na zi ·tian wen 》:“san san ru jiu 。”②fan zhi duo shu 。《chu ci ·li sao 》:“sui jiu si ji you wei hui 。”《zuo chuan ·xiang gong shi yi nian 》:“ba nian zhi zhong ,jiu ge zhu hou 。”(ge :meng hui 。)si ma qian 《bao ren an shu 》:“jia ling pu fu fa shou zhu ,re jiu niu wang yi mao 。”

    kui :

    si tong ba da de dao lu 。liu xiang 《huai na zi · shui lin 》:“yang zi jian kui lu er ku zhi 。”《zuo chuan ·xuan gong shi er nian 》:“chu zi wei zheng ……san yue ,ke zhi 。ru zi huang men ,zhi yu kui lu 。”ye fan zhi dao lu 。zhang ju zheng 《pu sheng ye tang zhong 》:“chong song wu fu yuan ,zhi lan wu dang kui 。”