- 繁体
- 简体
- 拼音
-
無緣一啟齒,空酌萬年杯。
“無緣一啟齒,空酌萬年杯。”詩句出處:《春雨早雷》;是唐朝詩人張說的作品。
樹藹懸書閣,煙含作賦臺。河魚未上凍,江蟄已聞雷。
美人宵夢著,金屏曙不開。無緣一啟齒,空酌萬年杯。
【註釋】:
無:
①沒有。跟“有”相對。陸遊《遊山西村》:“山重水復疑無路。”②副詞。表示否定,相當於“不”。《商君書·農戰》:“民以此為教,則粟焉得無少,而兵焉得弱也?”③連詞。表示條件,相當於“無論”、“不論”。《詩經·魯頌·灃水》:“不小不大,從公於邁。”④通“毋”。不要。《古詩源·箜篌引》:“公無渡河,公竟渡河。墮河而死,當奈公何!”⑤非;不是。《管子·形勢》:“則國非其國,而民無其民也。”⑥語氣詞。用於疑問句末,表示疑問,相當於“否”。白居易《問劉十九》:“晚來天欲雪,能飲一杯無?”緣:
①古時衣服的邊飾。《儀禮· 喪服》:“麻衣縓緣。”(縓quàn:淺紅色。)②邊。《周書·王羆傳》:“嘗有臺使,羆(pí)為其設食。使乃裂其薄餅緣。”(臺使:官名。)③沿著;順著。陶潛《桃花源記》:“緣溪行,忘路之遠近。”④遵循;依照。《商君書·君臣》:“緣法而治,按功行賞。”⑤憑靠;依據。蔡琰《胡笳十八拍》:“天蒼蒼兮上無緣,舉頭仰望兮空雲煙。”⑥攀援;攀登。《孟子·梁惠王上》:“猶緣木而求魚也。”⑦佛教名詞“因緣”的省稱。指人與人或人與事之間所謂由命中註定的遇合機會,是一種宿命論觀點。《五燈會元·如滿禪師》:“有緣佛出世,無緣佛入滅。”⑧機緣;緣分。杜甫《清明二首》之一:“紅顏騎竹我無緣。”⑨介詞。因為;由於。杜甫《客至》:“花徑不曾緣客掃。”蘇軾《題西林壁》:“不識廬山真面目,隻緣身在此山中。”一:
①數詞。《孟子·梁惠王上》:“吾何愛一牛?”(愛:吝惜。)《漢書·律歷志上》:“數者,一、十、百、千、萬也。”又表序數第一。《呂氏春秋·古樂》:“投足以歌八闋:一曰載民,二曰玄鳥。”(八闋:指舞樂的八章。載民、玄鳥:樂曲八章之名。)②專一。《荀子·勸學》:“螾無爪牙之利,筋骨之強,上食埃土,下飲黃泉,用心一也。”(螾:通“蚓”。蚯蚓。)③全;滿。《史記·淮陰侯列傳》:“至拜大將,乃韓信也,一軍皆驚。”④統一;使……一致。《史記·秦始皇本紀》:“一法度衡石丈尺。”⑤相同。《左傳·莊公十二年》:“天下之惡一也。”(惡:指惡人。)⑥整體。賈誼《新書·過秦上》:“合從締交,相與為一。”⑦古代哲學概念。指“道”及“道”所派生的“氣”。⑧副詞。1. 一概;都。《史記·孟嘗君列傳》:“食客數千人,無貴賤一與文等。”2. 一旦。《莊子·徐無鬼》:“一聞人之過,終身不忘。”(過:過失。)3. 乃;竟。《戰國策·齊策一》:“靖郭君之於寡人,一至於此乎?”⑨語氣詞。起加強語氣的作用。《孟子·梁惠王上》:“寡人恥之,願比死者一灑之。”⑩我國民族音樂記音符號之一。[一何]副詞。表示程度深。杜甫《石壕吏》:“吏呼一何怒,婦啼一何苦!”啟:
①開門;打開。《左傳·隱公元年》:“太叔完聚,繕甲兵,具卒乘(shèng),夫人將啟之。”(乘:指戰車。)②打通;開通。《南史·梁元帝紀》:“鑿河津於孟門,百川復啟。”(孟門:山名。在今山西吉縣西。)③開辟;開拓。《尚書· 武成》:“惟先王建邦啟士。”④開始。陸雲《南征賦》:“長角哀叫以命旅,金鼓隱訇而啟發。”(隱:通“殷”。震動。訇:鼓聲。)⑤開導;啟發。《論語·述而》:“不憤不啟。”⑥招致;引起。陳康祺《郎潛紀聞》卷一:“萬一交聘啟隙。”(交聘:指外交談判。)⑦稟告;陳述。《吳子·圖國》:“必告於祖廟,啟於元龜。”⑧古代的奏疏。《南史·王彧(yù)傳》:“上疾篤,遣使送藥賜景文死……乃墨啟答飭。”(景文:王彧字。飭:通“敕”。皇帝的命令。)⑨萌發;萌芽。《荀子 · 天論》:“繁啟蕃長於春夏。”⑩古指立春、立夏。《左傳·僖公五年》:“分至啟閉,必書雲物。”(分:春分、秋分。至:夏至、冬至。閉:立秋、立冬。雲物:天象雲氣。)(11)通“䁈”。 視;看。 《論語· 泰伯》:“曾子有疾,召門弟子曰:‘啟予足,啟予手!’”(12)通“跽(jì)”。長跪;蹲坐。《南齊書·高帝紀上》:“億兆夷人,啟處靡厝。”齒:
①門牙。後泛指牙齒。《韓非子·存韓》:“唇亡則齒寒。”蘇轍《橄欖》:“待得微甘回齒頰,已輸巖蜜十分甜。”(輸:不及,趕不上。)②物體的齒形部分。賈思勰《齊民要術·耕田》:“耕荒畢,以鐵齒楱(lòuzòu)再遍杷(pá)之。”③年歲。《漢書·趙充國傳》:“臣位至上卿……犬馬之齒七十六。”④並列;同列;排列。《莊子·天下》:“百官以此相齒。”⑤說到;提起。⑥錄用;選用。《三國志· 蜀書·諸葛亮傳》:“循名責實,虛偽不齒。”[齒冷]久笑牙齒感到冷。謂貽笑於人而招致譏嘲。《南齊書·樂頤傳》:“人笑褚公,至今齒冷。”[齒錄]1.收錄;敘用。《魏書·劉文曄傳》:“以臣年小,不及齒錄。”2.科舉時代,凡同年登科者,各具姓名、年齡、籍貫、三代,匯刻成帙,稱作“齒錄”。也稱“同年錄”。空:
(一)①空虛;什麼也沒有。《韓非子·初見秦》:“囷倉空虛。”宋玉《風賦》:“空穴來風。”王維《鹿砦》:“空山不見人。”②不實;空泛。《史記·廉頗藺相如列傳》:“秦貪,負其強,以空言求璧。”③白白地。《漢書·匈奴傳》:“兵不空出。”④天空;空中。李白《送孟浩然之廣陵》:“孤帆遠影碧空盡。”⑤佛教用語。佛教認為一切事物的現象並無實體,都是空的。《般若心經》:“色即是空,空即是色。”(色:指物質現象。) (二)kǒng 孔;洞穴。《周禮· 考工記·函人》:“眡(shì)其鉆空。”(眡:視。)《史記·五帝本紀》:“舜穿井為匿空旁出。”(三)kòng ①窮困。《詩經·小雅·節南山》:“不宜空我師。”(空:用如使動,使……窮困。師:眾;眾人。)《論語·先進》:“回也其庶乎,屢空。”(回:顏回。庶:庶幾;差不多。)②缺少。《法言·問神》:“昔之說《書》者序以百,而《酒誥》之篇俄空焉。”(《酒誥》:《尚書》中的篇名。)白居易《春憶二林寺舊遊》:“最慚僧社題橋處,十八人名空一人。”③間隙;空子。《三國志·吳書·周魴傳》:“看伺空隙,欲復為亂。”④閑著;未被利用的。《史記·蕭相國世傢》:“上林中多空地。”(上林:苑囿名。)《論衡·命義》:“伯牛空居,而遭惡疾。”(伯牛:冉耕,字伯牛。空居:閑居在傢。)酌:
①斟酒。《詩經·周南·卷耳》:“我姑酌彼金罍。”(金罍:飾金的酒器。)《詩經·小雅·瓠葉》:“君子有酒,酌言嘗之。”②酒。李白《遊化城寺升公清風亭》:“茗酌待幽客。”③斟酒喝。陶潛《歸去來兮辭》:“引壺觴以自斟。”④舀取。《詩經·大雅· 洞酌》:“洞(jiǒng)酌彼行潦。”(泂:遠。行潦:溝中的活水。)劉勰《文心雕龍·事類》:“及揚雄百官箴,頗酌於詩書。”⑤斟酌;經過衡量決定取舍。諸葛亮《前出師表》:“至於斟酌損益,進盡忠言,則攸之、禕、允之任也。”(損益:增減。)萬:
[萬俟(qí)]復姓。年:
①收成;年景。《谷梁傳·桓公三年》:“五谷皆熟為有年也。”蘇軾《喜雨亭記》:“雨麥於岐山之陽,其占為有年。”②十二個月為一年。《莊子·秋水》:“湯之時,八年七旱。”③年紀;年歲。《史記·屈原賈生列傳》:“是時賈生年二十餘,最為少。”④帝王的年號。改年叫改元。《三國志·吳書·吳主傳》:“改年為延康。”杯:
①一種盛酒、水、羹等物的器具。《莊子·逍遙遊》:“覆杯水於坳(ào)堂之上,則芥為之舟。”(坳:窪下處。芥:小草。)杜甫《九日五首》之一:“重陽獨酌杯中酒,抱病豈登江上臺。”②量詞。用於杯子。李白《將進酒》:“會須一飲三百杯。”③借指舟船。李白《贈僧崖公》:“何日更攜手,乘杯向蓬灜。” -
无缘一启齿,空酌万年杯。
“无缘一启齿,空酌万年杯。”诗句出处:《春雨早雷》;是唐朝诗人张说的作品。
树蔼悬书阁,烟含作赋台。河鱼未上冻,江蛰已闻雷。
美人宵梦著,金屏曙不开。无缘一启齿,空酌万年杯。
【注释】:
无:
①没有。跟“有”相对。陆游《游山西村》:“山重水复疑无路。”②副词。表示否定,相当于“不”。《商君书·农战》:“民以此为教,则粟焉得无少,而兵焉得弱也?”③连词。表示条件,相当于“无论”、“不论”。《诗经·鲁颂·沣水》:“不小不大,从公于迈。”④通“毋”。不要。《古诗源·箜篌引》:“公无渡河,公竟渡河。堕河而死,当奈公何!”⑤非;不是。《管子·形势》:“则国非其国,而民无其民也。”⑥语气词。用于疑问句末,表示疑问,相当于“否”。白居易《问刘十九》:“晚来天欲雪,能饮一杯无?”缘:
①古时衣服的边饰。《仪礼· 丧服》:“麻衣縓缘。”(縓quàn:浅红色。)②边。《周书·王罴传》:“尝有台使,罴(pí)为其设食。使乃裂其薄饼缘。”(台使:官名。)③沿着;顺着。陶潜《桃花源记》:“缘溪行,忘路之远近。”④遵循;依照。《商君书·君臣》:“缘法而治,按功行赏。”⑤凭靠;依据。蔡琰《胡笳十八拍》:“天苍苍兮上无缘,举头仰望兮空云烟。”⑥攀援;攀登。《孟子·梁惠王上》:“犹缘木而求鱼也。”⑦佛教名词“因缘”的省称。指人与人或人与事之间所谓由命中注定的遇合机会,是一种宿命论观点。《五灯会元·如满禅师》:“有缘佛出世,无缘佛入灭。”⑧机缘;缘分。杜甫《清明二首》之一:“红颜骑竹我无缘。”⑨介词。因为;由于。杜甫《客至》:“花径不曾缘客扫。”苏轼《题西林壁》:“不识庐山真面目,只缘身在此山中。”一:
①数词。《孟子·梁惠王上》:“吾何爱一牛?”(爱:吝惜。)《汉书·律历志上》:“数者,一、十、百、千、万也。”又表序数第一。《吕氏春秋·古乐》:“投足以歌八阕:一曰载民,二曰玄鸟。”(八阕:指舞乐的八章。载民、玄鸟:乐曲八章之名。)②专一。《荀子·劝学》:“螾无爪牙之利,筋骨之强,上食埃土,下饮黄泉,用心一也。”(螾:通“蚓”。蚯蚓。)③全;满。《史记·淮阴侯列传》:“至拜大将,乃韩信也,一军皆惊。”④统一;使……一致。《史记·秦始皇本纪》:“一法度衡石丈尺。”⑤相同。《左传·庄公十二年》:“天下之恶一也。”(恶:指恶人。)⑥整体。贾谊《新书·过秦上》:“合从缔交,相与为一。”⑦古代哲学概念。指“道”及“道”所派生的“气”。⑧副词。1. 一概;都。《史记·孟尝君列传》:“食客数千人,无贵贱一与文等。”2. 一旦。《庄子·徐无鬼》:“一闻人之过,终身不忘。”(过:过失。)3. 乃;竟。《战国策·齐策一》:“靖郭君之于寡人,一至于此乎?”⑨语气词。起加强语气的作用。《孟子·梁惠王上》:“寡人耻之,愿比死者一洒之。”⑩我国民族音乐记音符号之一。[一何]副词。表示程度深。杜甫《石壕吏》:“吏呼一何怒,妇啼一何苦!”启:
①开门;打开。《左传·隐公元年》:“太叔完聚,缮甲兵,具卒乘(shèng),夫人将启之。”(乘:指战车。)②打通;开通。《南史·梁元帝纪》:“凿河津于孟门,百川复启。”(孟门:山名。在今山西吉县西。)③开辟;开拓。《尚书· 武成》:“惟先王建邦启士。”④开始。陆云《南征赋》:“长角哀叫以命旅,金鼓隐訇而启发。”(隐:通“殷”。震动。訇:鼓声。)⑤开导;启发。《论语·述而》:“不愤不启。”⑥招致;引起。陈康祺《郎潜纪闻》卷一:“万一交聘启隙。”(交聘:指外交谈判。)⑦禀告;陈述。《吴子·图国》:“必告于祖庙,启于元龟。”⑧古代的奏疏。《南史·王彧(yù)传》:“上疾笃,遣使送药赐景文死……乃墨启答饬。”(景文:王彧字。饬:通“敕”。皇帝的命令。)⑨萌发;萌芽。《荀子 · 天论》:“繁启蕃长于春夏。”⑩古指立春、立夏。《左传·僖公五年》:“分至启闭,必书云物。”(分:春分、秋分。至:夏至、冬至。闭:立秋、立冬。云物:天象云气。)(11)通“䁈”。 视;看。 《论语· 泰伯》:“曾子有疾,召门弟子曰:‘启予足,启予手!’”(12)通“跽(jì)”。长跪;蹲坐。《南齐书·高帝纪上》:“亿兆夷人,启处靡厝。”齿:
①门牙。后泛指牙齿。《韩非子·存韩》:“唇亡则齿寒。”苏辙《橄榄》:“待得微甘回齿颊,已输岩蜜十分甜。”(输:不及,赶不上。)②物体的齿形部分。贾思勰《齐民要术·耕田》:“耕荒毕,以铁齿楱(lòuzòu)再遍杷(pá)之。”③年岁。《汉书·赵充国传》:“臣位至上卿……犬马之齿七十六。”④并列;同列;排列。《庄子·天下》:“百官以此相齿。”⑤说到;提起。⑥录用;选用。《三国志· 蜀书·诸葛亮传》:“循名责实,虚伪不齿。”[齿冷]久笑牙齿感到冷。谓贻笑于人而招致讥嘲。《南齐书·乐颐传》:“人笑褚公,至今齿冷。”[齿录]1.收录;叙用。《魏书·刘文晔传》:“以臣年小,不及齿录。”2.科举时代,凡同年登科者,各具姓名、年龄、籍贯、三代,汇刻成帙,称作“齿录”。也称“同年录”。空:
(一)①空虚;什么也没有。《韩非子·初见秦》:“囷仓空虚。”宋玉《风赋》:“空穴来风。”王维《鹿砦》:“空山不见人。”②不实;空泛。《史记·廉颇蔺相如列传》:“秦贪,负其强,以空言求璧。”③白白地。《汉书·匈奴传》:“兵不空出。”④天空;空中。李白《送孟浩然之广陵》:“孤帆远影碧空尽。”⑤佛教用语。佛教认为一切事物的现象并无实体,都是空的。《般若心经》:“色即是空,空即是色。”(色:指物质现象。) (二)kǒng 孔;洞穴。《周礼· 考工记·函人》:“眡(shì)其钻空。”(眡:视。)《史记·五帝本纪》:“舜穿井为匿空旁出。”(三)kòng ①穷困。《诗经·小雅·节南山》:“不宜空我师。”(空:用如使动,使……穷困。师:众;众人。)《论语·先进》:“回也其庶乎,屡空。”(回:颜回。庶:庶几;差不多。)②缺少。《法言·问神》:“昔之说《书》者序以百,而《酒诰》之篇俄空焉。”(《酒诰》:《尚书》中的篇名。)白居易《春忆二林寺旧游》:“最惭僧社题桥处,十八人名空一人。”③间隙;空子。《三国志·吴书·周鲂传》:“看伺空隙,欲复为乱。”④闲着;未被利用的。《史记·萧相国世家》:“上林中多空地。”(上林:苑囿名。)《论衡·命义》:“伯牛空居,而遭恶疾。”(伯牛:冉耕,字伯牛。空居:闲居在家。)酌:
①斟酒。《诗经·周南·卷耳》:“我姑酌彼金罍。”(金罍:饰金的酒器。)《诗经·小雅·瓠叶》:“君子有酒,酌言尝之。”②酒。李白《游化城寺升公清风亭》:“茗酌待幽客。”③斟酒喝。陶潜《归去来兮辞》:“引壶觞以自斟。”④舀取。《诗经·大雅· 洞酌》:“洞(jiǒng)酌彼行潦。”(泂:远。行潦:沟中的活水。)刘勰《文心雕龙·事类》:“及扬雄百官箴,颇酌于诗书。”⑤斟酌;经过衡量决定取舍。诸葛亮《前出师表》:“至于斟酌损益,进尽忠言,则攸之、祎、允之任也。”(损益:增减。)万:
[万俟(qí)]复姓。年:
①收成;年景。《谷梁传·桓公三年》:“五谷皆熟为有年也。”苏轼《喜雨亭记》:“雨麦于岐山之阳,其占为有年。”②十二个月为一年。《庄子·秋水》:“汤之时,八年七旱。”③年纪;年岁。《史记·屈原贾生列传》:“是时贾生年二十余,最为少。”④帝王的年号。改年叫改元。《三国志·吴书·吴主传》:“改年为延康。”杯:
①一种盛酒、水、羹等物的器具。《庄子·逍遥游》:“覆杯水于坳(ào)堂之上,则芥为之舟。”(坳:洼下处。芥:小草。)杜甫《九日五首》之一:“重阳独酌杯中酒,抱病岂登江上台。”②量词。用于杯子。李白《将进酒》:“会须一饮三百杯。”③借指舟船。李白《赠僧崖公》:“何日更携手,乘杯向蓬灜。” -
mo yuan yi qi chi ,kong zhuo mo nian bei 。
“mo yuan yi qi chi ,kong zhuo mo nian bei 。”shi gou chu chu :《chun yu zao lei 》;shi tang chao shi ren zhang shui de zuo pin 。
shu ai xuan shu ge ,yan han zuo fu tai 。he yu wei shang dong ,jiang zhe yi wen lei 。
mei ren xiao meng zhe ,jin bing shu bu kai 。mo yuan yi qi chi ,kong zhuo mo nian bei 。
【zhu shi 】:
mo :
①mei you 。gen “you ”xiang dui 。liu you 《you shan xi cun 》:“shan chong shui fu yi mo lu 。”②fu ci 。biao shi fou ding ,xiang dang yu “bu ”。《shang jun shu ·nong zhan 》:“min yi ci wei jiao ,ze su yan de mo shao ,er bing yan de ruo ye ?”③lian ci 。biao shi tiao jian ,xiang dang yu “mo lun ”、“bu lun ”。《shi jing ·lu song ·feng shui 》:“bu xiao bu da ,cong gong yu mai 。”④tong “wu ”。bu yao 。《gu shi yuan ·kong hou yin 》:“gong mo du he ,gong jing du he 。duo he er si ,dang nai gong he !”⑤fei ;bu shi 。《guan zi ·xing shi 》:“ze guo fei ji guo ,er min mo ji min ye 。”⑥yu qi ci 。yong yu yi wen gou mo ,biao shi yi wen ,xiang dang yu “fou ”。bai ju yi 《wen liu shi jiu 》:“wan lai tian yu xue ,neng yin yi bei mo ?”yuan :
①gu shi yi fu de bian shi 。《yi li · sang fu 》:“ma yi quan yuan 。”(quan quàn:jian gong se 。)②bian 。《zhou shu ·wang pi chuan 》:“chang you tai shi ,pi (pí)wei ji she shi 。shi nai lie ji bao bing yuan 。”(tai shi :guan ming 。)③yan zhao ;shun zhao 。tao qian 《tao hua yuan ji 》:“yuan xi hang ,wang lu zhi yuan jin 。”④zun xun ;yi zhao 。《shang jun shu ·jun chen 》:“yuan fa er zhi ,an gong hang shang 。”⑤ping kao ;yi ju 。cai yan 《hu jia shi ba pai 》:“tian cang cang xi shang mo yuan ,ju tou yang wang xi kong yun yan 。”⑥pan yuan ;pan deng 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“you yuan mu er qiu yu ye 。”⑦fo jiao ming ci “yin yuan ”de sheng chen 。zhi ren yu ren huo ren yu shi zhi jian suo wei you ming zhong zhu ding de yu ge ji hui ,shi yi chong su ming lun guan dian 。《wu deng hui yuan ·ru man chan shi 》:“you yuan fo chu shi ,mo yuan fo ru mie 。”⑧ji yuan ;yuan fen 。du fu 《qing ming er shou 》zhi yi :“gong yan ji zhu wo mo yuan 。”⑨jie ci 。yin wei ;you yu 。du fu 《ke zhi 》:“hua jing bu ceng yuan ke sao 。”su shi 《ti xi lin bi 》:“bu shi lu shan zhen mian mu ,zhi yuan shen zai ci shan zhong 。”yi :
①shu ci 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“wu he ai yi niu ?”(ai :lin xi 。)《han shu ·lv li zhi shang 》:“shu zhe ,yi 、shi 、bai 、qian 、mo ye 。”you biao xu shu di yi 。《lv shi chun qiu ·gu le 》:“tou zu yi ge ba que :yi yue zai min ,er yue xuan diao 。”(ba que :zhi wu le de ba zhang 。zai min 、xuan diao :le qu ba zhang zhi ming 。)②zhuan yi 。《xun zi ·quan xue 》:“yin mo zhao ya zhi li ,jin gu zhi jiang ,shang shi ai tu ,xia yin huang quan ,yong xin yi ye 。”(yin :tong “yin ”。qiu yin 。)③quan ;man 。《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“zhi bai da jiang ,nai han xin ye ,yi jun jie jing 。”④tong yi ;shi ……yi zhi 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“yi fa du heng dan zhang che 。”⑤xiang tong 。《zuo chuan ·zhuang gong shi er nian 》:“tian xia zhi e yi ye 。”(e :zhi e ren 。)⑥zheng ti 。gu yi 《xin shu ·guo qin shang 》:“ge cong di jiao ,xiang yu wei yi 。”⑦gu dai zhe xue gai nian 。zhi “dao ”ji “dao ”suo pa sheng de “qi ”。⑧fu ci 。1. yi gai ;dou 。《shi ji ·meng chang jun lie chuan 》:“shi ke shu qian ren ,mo gui jian yi yu wen deng 。”2. yi dan 。《zhuang zi ·xu mo gui 》:“yi wen ren zhi guo ,zhong shen bu wang 。”(guo :guo shi 。)3. nai ;jing 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“jing guo jun zhi yu gua ren ,yi zhi yu ci hu ?”⑨yu qi ci 。qi jia jiang yu qi de zuo yong 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“gua ren chi zhi ,yuan bi si zhe yi sa zhi 。”⑩wo guo min zu yin le ji yin fu hao zhi yi 。[yi he ]fu ci 。biao shi cheng du shen 。du fu 《dan hao li 》:“li hu yi he nu ,fu ti yi he ku !”qi :
①kai men ;da kai 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“tai shu wan ju ,shan jia bing ,ju cu cheng (shèng),fu ren jiang qi zhi 。”(cheng :zhi zhan che 。)②da tong ;kai tong 。《na shi ·liang yuan di ji 》:“zao he jin yu meng men ,bai chuan fu qi 。”(meng men :shan ming 。zai jin shan xi ji xian xi 。)③kai bi ;kai ta 。《shang shu · wu cheng 》:“wei xian wang jian bang qi shi 。”④kai shi 。liu yun 《na zheng fu 》:“chang jiao ai jiao yi ming lv ,jin gu yin hong er qi fa 。”(yin :tong “yan ”。zhen dong 。hong :gu sheng 。)⑤kai dao ;qi fa 。《lun yu ·shu er 》:“bu fen bu qi 。”⑥qiao zhi ;yin qi 。chen kang qi 《lang qian ji wen 》juan yi :“mo yi jiao pin qi xi 。”(jiao pin :zhi wai jiao tan pan 。)⑦bing gao ;chen shu 。《wu zi ·tu guo 》:“bi gao yu zu miao ,qi yu yuan gui 。”⑧gu dai de zou shu 。《na shi ·wang yu (yù)chuan 》:“shang ji du ,qian shi song yao ci jing wen si ……nai mo qi da chi 。”(jing wen :wang yu zi 。chi :tong “chi ”。huang di de ming ling 。)⑨meng fa ;meng ya 。《xun zi · tian lun 》:“fan qi fan chang yu chun xia 。”⑩gu zhi li chun 、li xia 。《zuo chuan ·xi gong wu nian 》:“fen zhi qi bi ,bi shu yun wu 。”(fen :chun fen 、qiu fen 。zhi :xia zhi 、dong zhi 。bi :li qiu 、li dong 。yun wu :tian xiang yun qi 。)(11)tong “䁈”。 shi ;kan 。 《lun yu · tai bai 》:“ceng zi you ji ,shao men di zi yue :‘qi yu zu ,qi yu shou !’”(12)tong “ji (jì)”。chang gui ;cun zuo 。《na ji shu ·gao di ji shang 》:“yi zhao yi ren ,qi chu mi cuo 。”chi :
①men ya 。hou fan zhi ya chi 。《han fei zi ·cun han 》:“chun wang ze chi han 。”su zhe 《gan lan 》:“dai de wei gan hui chi jia ,yi shu yan mi shi fen tian 。”(shu :bu ji ,gan bu shang 。)②wu ti de chi xing bu fen 。gu sai xie 《ji min yao shu ·geng tian 》:“geng huang bi ,yi tie chi cou (lòuzòu)zai bian pa (pá)zhi 。”③nian sui 。《han shu ·zhao chong guo chuan 》:“chen wei zhi shang qing ……quan ma zhi chi qi shi liu 。”④bing lie ;tong lie ;pai lie 。《zhuang zi ·tian xia 》:“bai guan yi ci xiang chi 。”⑤shui dao ;di qi 。⑥lu yong ;shua yong 。《san guo zhi · shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“xun ming ze shi ,xu wei bu chi 。”[chi leng ]jiu xiao ya chi gan dao leng 。wei yi xiao yu ren er qiao zhi ji chao 。《na ji shu ·le yi chuan 》:“ren xiao chu gong ,zhi jin chi leng 。”[chi lu ]1.shou lu ;xu yong 。《wei shu ·liu wen ye chuan 》:“yi chen nian xiao ,bu ji chi lu 。”2.ke ju shi dai ,fan tong nian deng ke zhe ,ge ju xing ming 、nian ling 、ji guan 、san dai ,hui ke cheng zhi ,chen zuo “chi lu ”。ye chen “tong nian lu ”。kong :
(yi )①kong xu ;shen me ye mei you 。《han fei zi ·chu jian qin 》:“qun cang kong xu 。”song yu 《feng fu 》:“kong xue lai feng 。”wang wei 《lu zhai 》:“kong shan bu jian ren 。”②bu shi ;kong fan 。《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“qin tan ,fu ji jiang ,yi kong yan qiu bi 。”③bai bai de 。《han shu ·xiong nu chuan 》:“bing bu kong chu 。”④tian kong ;kong zhong 。li bai 《song meng hao ran zhi an ling 》:“gu fan yuan ying bi kong jin 。”⑤fo jiao yong yu 。fo jiao ren wei yi qie shi wu de xian xiang bing mo shi ti ,dou shi kong de 。《ban re xin jing 》:“se ji shi kong ,kong ji shi se 。”(se :zhi wu zhi xian xiang 。) (er )kǒng kong ;dong xue 。《zhou li · kao gong ji ·han ren 》:“shi (shì)ji zuan kong 。”(shi :shi 。)《shi ji ·wu di ben ji 》:“shun chuan jing wei ni kong pang chu 。”(san )kòng ①qiong kun 。《shi jing ·xiao ya ·jie na shan 》:“bu yi kong wo shi 。”(kong :yong ru shi dong ,shi ……qiong kun 。shi :zhong ;zhong ren 。)《lun yu ·xian jin 》:“hui ye ji shu hu ,lv kong 。”(hui :yan hui 。shu :shu ji ;cha bu duo 。)②que shao 。《fa yan ·wen shen 》:“xi zhi shui 《shu 》zhe xu yi bai ,er 《jiu gao 》zhi pian e kong yan 。”(《jiu gao 》:《shang shu 》zhong de pian ming 。)bai ju yi 《chun yi er lin si jiu you 》:“zui can seng she ti qiao chu ,shi ba ren ming kong yi ren 。”③jian xi ;kong zi 。《san guo zhi ·wu shu ·zhou fang chuan 》:“kan ci kong xi ,yu fu wei luan 。”④xian zhao ;wei bei li yong de 。《shi ji ·xiao xiang guo shi jia 》:“shang lin zhong duo kong de 。”(shang lin :yuan you ming 。)《lun heng ·ming yi 》:“bai niu kong ju ,er zao e ji 。”(bai niu :ran geng ,zi bai niu 。kong ju :xian ju zai jia 。)zhuo :
①zhen jiu 。《shi jing ·zhou na ·juan er 》:“wo gu zhuo bi jin lei 。”(jin lei :shi jin de jiu qi 。)《shi jing ·xiao ya ·hu xie 》:“jun zi you jiu ,zhuo yan chang zhi 。”②jiu 。li bai 《you hua cheng si sheng gong qing feng ting 》:“ming zhuo dai you ke 。”③zhen jiu he 。tao qian 《gui qu lai xi ci 》:“yin hu shang yi zi zhen 。”④yao qu 。《shi jing ·da ya · dong zhuo 》:“dong (jiǒng)zhuo bi hang lao 。”(jiong :yuan 。hang lao :gou zhong de huo shui 。)liu xie 《wen xin diao long ·shi lei 》:“ji yang xiong bai guan zhen ,po zhuo yu shi shu 。”⑤zhen zhuo ;jing guo heng liang jue ding qu she 。zhu ge liang 《qian chu shi biao 》:“zhi yu zhen zhuo sun yi ,jin jin zhong yan ,ze you zhi 、yi 、yun zhi ren ye 。”(sun yi :zeng jian 。)mo :
[mo qi (qí)]fu xing 。nian :
①shou cheng ;nian jing 。《gu liang chuan ·huan gong san nian 》:“wu gu jie shou wei you nian ye 。”su shi 《xi yu ting ji 》:“yu mai yu qi shan zhi yang ,ji zhan wei you nian 。”②shi er ge yue wei yi nian 。《zhuang zi ·qiu shui 》:“shang zhi shi ,ba nian qi han 。”③nian ji ;nian sui 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“shi shi gu sheng nian er shi yu ,zui wei shao 。”④di wang de nian hao 。gai nian jiao gai yuan 。《san guo zhi ·wu shu ·wu zhu chuan 》:“gai nian wei yan kang 。”bei :
①yi chong cheng jiu 、shui 、geng deng wu de qi ju 。《zhuang zi ·xiao yao you 》:“fu bei shui yu ao (ào)tang zhi shang ,ze gai wei zhi zhou 。”(ao :wa xia chu 。gai :xiao cao 。)du fu 《jiu ri wu shou 》zhi yi :“chong yang du zhuo bei zhong jiu ,bao bing qi deng jiang shang tai 。”②liang ci 。yong yu bei zi 。li bai 《jiang jin jiu 》:“hui xu yi yin san bai bei 。”③jie zhi zhou chuan 。li bai 《zeng seng ya gong 》:“he ri geng xie shou ,cheng bei xiang peng ying 。”
今日更新
-
导引冲和气,觉春生酒面。
[2020-05-03]
-
褘衣俱侍、玳筵启。
[2020-05-03]
-
贤均樛木,宜颂二南诗。
[2020-05-03]
-
奉圣德、坤宁俱备。
[2020-05-03]
-
移棹采初开,嗅金缨留取。
[2020-05-03]
今日推荐
-
惟有暗香长在,饱参清露霏微。
[2020-02-16]
-
檐外几声风玉,丁东敲断人肠。
[2020-02-16]
-
春晚不拈红粉,碧窗自录仙书。
[2020-02-16]
-
人似行云不见。
[2020-02-16]
-
羞容似替人垂泪。
[2020-02-16]