• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 震震靈鼉起,翔翔舞鳳來。

    “震震靈鼉起,翔翔舞鳳來。”詩句出處:《東都酺宴四首》;是唐朝詩人張說的作品。

    重華升寶歷,軒帝眇閑居。政成天子孝,俗返上皇初。
    忘味因觀樂,歡心寄合酺。自憐疲馬意,戀戀主恩馀。
    朱城塵曀滅,翠幕景情開。震震靈鼉起,翔翔舞鳳來。
    雕盤裝草樹,綺乘結樓臺。共喜光華日,酣歌捧玉杯。
    曉月調金闕,朝暾對玉盤。爭馳群鳥散,鬥伎百花團。
    遇聖人知幸,承恩物自歡。洛橋將舉燭,醉舞拂歸鞍。
    愷宴惟今席,馀歡殊未窮。入雲歌裊裊,向日伎叢叢。
    駛管催酣興,留關待曲終。長安若為樂,應與萬方同。

    【註釋】:

    震:

    (一)①雷。《左傳·隱公九年》:“大雨震電。”②雷擊。《春秋·僖公十五年》:“震夷伯之廟。”③震動。《三國志·吳書·吳主傳》:“是歲地連震。”④地震。《後漢書·張衡傳》:“雖一龍發機,而七首不動,尋其方面,乃知震之所在。”⑤驚恐;害怕。《三國志·蜀書·馬超傳》:“城中震怖。”⑥威嚴;威風。《國語·周語》:“玩則無震。”⑦八卦之一,代表雷。 (二)shēn 通“娠”。懷胎。《左傳·昭公元年》:“邑薑方震大(tài)叔。”(邑薑:周武王後。大叔:成王弟叔虞。)

    靈:

    ①女巫。《楚辭·九歌·東皇太一》:“靈偃蹇(jiǎn)兮姣服。”(偃蹇:形容舞態。)②神;神靈。《漢書·禮樂志》:“靈之下,若風馬。”③靈魂。諸葛亮《前出師表》:“不效則治臣之罪,以告先帝之靈。”溫庭筠《過陳琳墓》:“詞客有靈應識我。”④威靈。《國語·晉語七》:“七合諸侯,君之靈也。”⑤對死人的尊稱。潘嶽《寡婦賦》:“入空室兮望靈座。”⑥靈異。《詩經·大雅·生民》:“無災無害,以赫其靈。”(赫:顯。)⑦靈驗。《史記·龜策列傳》:“以為龜藏則不靈。”⑧人的精神意志。《文心雕龍· 情采》:“綜述性靈。”⑨善;好。白居易《修香山寺記》:“靈跡勝概。”

    鼉:

    揚子鱷。 又名鼉龍,豬婆龍。爬行動物。體長二至四米,四足,背尾有鱗甲,力猛。常穴於江河岸邊。《呂氏春秋·諭大》:“水大則有蛟龍黿鼉鱣鮪。”《山海經· 中山經》:“(岷山)江水出焉,東北流註於海,其中多良龜,多鼉。”古時常以其皮冒鼓,因名鼉鼓。《詩經·大雅·靈臺》:“鼉鼓逢(péng)逢,矇瞍(sǒu)奏公。”(逢逢:鼓聲。矇瞍:盲人樂師。)

    起:

    ①[動]站起,起來。《莊子·齊物論》:“曩子坐,今子~。”②[動]起床。《孟子·盡心上》:“雞鳴而~。”③[動]起身,出發。《墨子·公輸》:“子墨子聞之,~於魯。”④[動]興起。《荀子·天論》:“一廢一~,應子以貫,理貫不亂。”⑤[動]發動。賈誼《論積貯疏》:“遠方之能疑者,並舉而爭~矣。”⑥[動]起用。《泰州海陵縣主薄許君墓志銘》:“有拔而~之。”⑦[動]修建。李華《吊古戰場文》:“秦~長城,竟海為關。”⑧[動]開始。《史記·李斯列傳》:“明法度,定律令,皆以始皇~。”⑨[動]出身。《漢書·蕭何曹參傳》:“蕭何曹參皆~刀筆吏。”

    翔:

    ①鳥展翅回旋。《戰國策·楚策四》:“飄搖乎高翔。”②飛。屈原《遠遊》:“鸞鳥軒翥而翔飛。”③行遊。曹植《泰山梁甫行》:“柴門何蕭條,狐兔翔我宇。”④棲止。禰衡《鸚鵡賦》:“飛不妄集,翔必擇林。”⑤通“詳”。詳盡。《漢書·西域傳序》:“其土地山川,王侯戶數,道裡遠近翔實矣。”

    舞:

    ①舞蹈。《呂氏春秋·孟春》:“命樂正入學習舞。”②跳舞。《論語·八佾》:“季氏八佾(yì)舞於庭。”(佾:八人一行為一佾。)《韓非子·五蠹》:“長袖善舞,多錢善賈(gǔ)。”(賈:經商。)③揮動;擺動。《山海經·海外西經》:“操幹戚以舞。”(操:持。幹、戚:均武器名。)葉夢得《賀新郎》:“吹盡殘花無人見,惟垂楊自舞。”④飛翔。《列子·湯問》:“瓠(hù)巴鼓琴而鳥舞魚躍。”(瓠巴:人名。)⑤玩弄;舞弄(文字、權術等)。《史記·酷吏列傳》:“舞智以禦人。”

    鳳:

    ①鳳凰。古代傳說中的神瑞之鳥。雄稱鳳,雌稱凰。《詩經·大雅·卷阿》:“鳳皇鳴矣,於彼高崗。”②比喻聖德之人。《論語·微子》:“鳳兮鳳兮,何德之衰。”③借喻帝王。李商隱《夢令狐學士》:“鳳詔裁成當直歸。”

    來:

    (一)①小麥。《詩經·周頌·思文》:“貽我來牟。”②由彼至此,由遠到近。跟“去”、“往”相反。《孫子兵法·九地》:“我可以往,彼可以來者,為交地。”賀知章《回鄉偶書》:“兒童相見不相識,笑問客從何處來?”③使……來;招致;招來。也作“徠”。司馬遷《史記·文帝本紀》:“將何以來遠方之賢良?”④某一時間以後。《孟子·盡心下》:“由孔子而來,至於今,百有餘歲。”⑤將來;未來。陶潛《歸去來兮辭》:“悟已往之不諫,知來者之可追。”(諫:改正。追:追求。)《孟子·滕文公下》:“如知其非義,斯速已矣,何待來年?”(斯:則。已:停止。)⑥句末助詞。《莊子·人間世》:“嘗以語我來。”《孟子·離婁上》:“盍歸乎來!” (二)lài 慰勞。《詩經·小雅·大東》:“東人之子,職勞不來。”(職:主管。勞lào:慰勞)


  • 震震灵鼍起,翔翔舞凤来。

    “震震灵鼍起,翔翔舞凤来。”诗句出处:《东都酺宴四首》;是唐朝诗人张说的作品。

    重华升宝历,轩帝眇闲居。政成天子孝,俗返上皇初。
    忘味因观乐,欢心寄合酺。自怜疲马意,恋恋主恩馀。
    朱城尘曀灭,翠幕景情开。震震灵鼍起,翔翔舞凤来。
    雕盘装草树,绮乘结楼台。共喜光华日,酣歌捧玉杯。
    晓月调金阙,朝暾对玉盘。争驰群鸟散,斗伎百花团。
    遇圣人知幸,承恩物自欢。洛桥将举烛,醉舞拂归鞍。
    恺宴惟今席,馀欢殊未穷。入云歌袅袅,向日伎丛丛。
    驶管催酣兴,留关待曲终。长安若为乐,应与万方同。

    【注释】:

    震:

    (一)①雷。《左传·隐公九年》:“大雨震电。”②雷击。《春秋·僖公十五年》:“震夷伯之庙。”③震动。《三国志·吴书·吴主传》:“是岁地连震。”④地震。《后汉书·张衡传》:“虽一龙发机,而七首不动,寻其方面,乃知震之所在。”⑤惊恐;害怕。《三国志·蜀书·马超传》:“城中震怖。”⑥威严;威风。《国语·周语》:“玩则无震。”⑦八卦之一,代表雷。 (二)shēn 通“娠”。怀胎。《左传·昭公元年》:“邑姜方震大(tài)叔。”(邑姜:周武王后。大叔:成王弟叔虞。)

    灵:

    ①女巫。《楚辞·九歌·东皇太一》:“灵偃蹇(jiǎn)兮姣服。”(偃蹇:形容舞态。)②神;神灵。《汉书·礼乐志》:“灵之下,若风马。”③灵魂。诸葛亮《前出师表》:“不效则治臣之罪,以告先帝之灵。”温庭筠《过陈琳墓》:“词客有灵应识我。”④威灵。《国语·晋语七》:“七合诸侯,君之灵也。”⑤对死人的尊称。潘岳《寡妇赋》:“入空室兮望灵座。”⑥灵异。《诗经·大雅·生民》:“无灾无害,以赫其灵。”(赫:显。)⑦灵验。《史记·龟策列传》:“以为龟藏则不灵。”⑧人的精神意志。《文心雕龙· 情采》:“综述性灵。”⑨善;好。白居易《修香山寺记》:“灵迹胜概。”

    鼍:

    扬子鳄。 又名鼍龙,猪婆龙。爬行动物。体长二至四米,四足,背尾有鳞甲,力猛。常穴于江河岸边。《吕氏春秋·谕大》:“水大则有蛟龙鼋鼍鳣鲔。”《山海经· 中山经》:“(岷山)江水出焉,东北流注于海,其中多良龟,多鼍。”古时常以其皮冒鼓,因名鼍鼓。《诗经·大雅·灵台》:“鼍鼓逢(péng)逢,矇瞍(sǒu)奏公。”(逢逢:鼓声。矇瞍:盲人乐师。)

    起:

    ①[动]站起,起来。《庄子·齐物论》:“曩子坐,今子~。”②[动]起床。《孟子·尽心上》:“鸡鸣而~。”③[动]起身,出发。《墨子·公输》:“子墨子闻之,~于鲁。”④[动]兴起。《荀子·天论》:“一废一~,应子以贯,理贯不乱。”⑤[动]发动。贾谊《论积贮疏》:“远方之能疑者,并举而争~矣。”⑥[动]起用。《泰州海陵县主薄许君墓志铭》:“有拔而~之。”⑦[动]修建。李华《吊古战场文》:“秦~长城,竟海为关。”⑧[动]开始。《史记·李斯列传》:“明法度,定律令,皆以始皇~。”⑨[动]出身。《汉书·萧何曹参传》:“萧何曹参皆~刀笔吏。”

    翔:

    ①鸟展翅回旋。《战国策·楚策四》:“飘摇乎高翔。”②飞。屈原《远游》:“鸾鸟轩翥而翔飞。”③行游。曹植《泰山梁甫行》:“柴门何萧条,狐兔翔我宇。”④栖止。祢衡《鹦鹉赋》:“飞不妄集,翔必择林。”⑤通“详”。详尽。《汉书·西域传序》:“其土地山川,王侯户数,道里远近翔实矣。”

    舞:

    ①舞蹈。《吕氏春秋·孟春》:“命乐正入学习舞。”②跳舞。《论语·八佾》:“季氏八佾(yì)舞于庭。”(佾:八人一行为一佾。)《韩非子·五蠹》:“长袖善舞,多钱善贾(gǔ)。”(贾:经商。)③挥动;摆动。《山海经·海外西经》:“操干戚以舞。”(操:持。干、戚:均武器名。)叶梦得《贺新郎》:“吹尽残花无人见,惟垂杨自舞。”④飞翔。《列子·汤问》:“瓠(hù)巴鼓琴而鸟舞鱼跃。”(瓠巴:人名。)⑤玩弄;舞弄(文字、权术等)。《史记·酷吏列传》:“舞智以御人。”

    凤:

    ①凤凰。古代传说中的神瑞之鸟。雄称凤,雌称凰。《诗经·大雅·卷阿》:“凤皇鸣矣,于彼高岗。”②比喻圣德之人。《论语·微子》:“凤兮凤兮,何德之衰。”③借喻帝王。李商隐《梦令狐学士》:“凤诏裁成当直归。”

    来:

    (一)①小麦。《诗经·周颂·思文》:“贻我来牟。”②由彼至此,由远到近。跟“去”、“往”相反。《孙子兵法·九地》:“我可以往,彼可以来者,为交地。”贺知章《回乡偶书》:“儿童相见不相识,笑问客从何处来?”③使……来;招致;招来。也作“徕”。司马迁《史记·文帝本纪》:“将何以来远方之贤良?”④某一时间以后。《孟子·尽心下》:“由孔子而来,至于今,百有余岁。”⑤将来;未来。陶潜《归去来兮辞》:“悟已往之不谏,知来者之可追。”(谏:改正。追:追求。)《孟子·滕文公下》:“如知其非义,斯速已矣,何待来年?”(斯:则。已:停止。)⑥句末助词。《庄子·人间世》:“尝以语我来。”《孟子·离娄上》:“盍归乎来!” (二)lài 慰劳。《诗经·小雅·大东》:“东人之子,职劳不来。”(职:主管。劳lào:慰劳)


  • zhen zhen ling tuo qi ,xiang xiang wu feng lai 。

    “zhen zhen ling tuo qi ,xiang xiang wu feng lai 。”shi gou chu chu :《dong dou pu yan si shou 》;shi tang chao shi ren zhang shui de zuo pin 。

    chong hua sheng bao li ,xuan di miao xian ju 。zheng cheng tian zi xiao ,su fan shang huang chu 。
    wang wei yin guan le ,huan xin ji ge pu 。zi lian pi ma yi ,lian lian zhu en yu 。
    zhu cheng chen yi mie ,cui mu jing qing kai 。zhen zhen ling tuo qi ,xiang xiang wu feng lai 。
    diao pan zhuang cao shu ,qi cheng jie lou tai 。gong xi guang hua ri ,han ge peng yu bei 。
    xiao yue diao jin que ,chao tun dui yu pan 。zheng chi qun diao san ,dou ji bai hua tuan 。
    yu sheng ren zhi xing ,cheng en wu zi huan 。luo qiao jiang ju zhu ,zui wu bi gui an 。
    kai yan wei jin xi ,yu huan shu wei qiong 。ru yun ge niao niao ,xiang ri ji cong cong 。
    shi guan cui han xing ,liu guan dai qu zhong 。chang an re wei le ,ying yu mo fang tong 。

    【zhu shi 】:

    zhen :

    (yi )①lei 。《zuo chuan ·yin gong jiu nian 》:“da yu zhen dian 。”②lei ji 。《chun qiu ·xi gong shi wu nian 》:“zhen yi bai zhi miao 。”③zhen dong 。《san guo zhi ·wu shu ·wu zhu chuan 》:“shi sui de lian zhen 。”④de zhen 。《hou han shu ·zhang heng chuan 》:“sui yi long fa ji ,er qi shou bu dong ,xun ji fang mian ,nai zhi zhen zhi suo zai 。”⑤jing kong ;hai pa 。《san guo zhi ·shu shu ·ma chao chuan 》:“cheng zhong zhen bu 。”⑥wei yan ;wei feng 。《guo yu ·zhou yu 》:“wan ze mo zhen 。”⑦ba gua zhi yi ,dai biao lei 。 (er )shēn tong “shen ”。huai tai 。《zuo chuan ·zhao gong yuan nian 》:“yi jiang fang zhen da (tài)shu 。”(yi jiang :zhou wu wang hou 。da shu :cheng wang di shu yu 。)

    ling :

    ①nv wu 。《chu ci ·jiu ge ·dong huang tai yi 》:“ling yan jian (jiǎn)xi jiao fu 。”(yan jian :xing rong wu tai 。)②shen ;shen ling 。《han shu ·li le zhi 》:“ling zhi xia ,re feng ma 。”③ling hun 。zhu ge liang 《qian chu shi biao 》:“bu xiao ze zhi chen zhi zui ,yi gao xian di zhi ling 。”wen ting jun 《guo chen lin mu 》:“ci ke you ling ying shi wo 。”④wei ling 。《guo yu ·jin yu qi 》:“qi ge zhu hou ,jun zhi ling ye 。”⑤dui si ren de zun chen 。pan yue 《gua fu fu 》:“ru kong shi xi wang ling zuo 。”⑥ling yi 。《shi jing ·da ya ·sheng min 》:“mo zai mo hai ,yi he ji ling 。”(he :xian 。)⑦ling yan 。《shi ji ·gui ce lie chuan 》:“yi wei gui cang ze bu ling 。”⑧ren de jing shen yi zhi 。《wen xin diao long · qing cai 》:“zeng shu xing ling 。”⑨shan ;hao 。bai ju yi 《xiu xiang shan si ji 》:“ling ji sheng gai 。”

    tuo :

    yang zi e 。 you ming tuo long ,zhu po long 。pa hang dong wu 。ti chang er zhi si mi ,si zu ,bei wei you lin jia ,li meng 。chang xue yu jiang he an bian 。《lv shi chun qiu ·yu da 》:“shui da ze you jiao long yuan tuo shan wei 。”《shan hai jing · zhong shan jing 》:“(min shan )jiang shui chu yan ,dong bei liu zhu yu hai ,ji zhong duo liang gui ,duo tuo 。”gu shi chang yi ji pi mao gu ,yin ming tuo gu 。《shi jing ·da ya ·ling tai 》:“tuo gu feng (péng)feng ,矇sou (sǒu)zou gong 。”(feng feng :gu sheng 。矇sou :mang ren le shi 。)

    qi :

    ①[dong ]zhan qi ,qi lai 。《zhuang zi ·ji wu lun 》:“nang zi zuo ,jin zi ~。”②[dong ]qi chuang 。《meng zi ·jin xin shang 》:“ji ming er ~。”③[dong ]qi shen ,chu fa 。《mo zi ·gong shu 》:“zi mo zi wen zhi ,~yu lu 。”④[dong ]xing qi 。《xun zi ·tian lun 》:“yi fei yi ~,ying zi yi guan ,li guan bu luan 。”⑤[dong ]fa dong 。gu yi 《lun ji zhu shu 》:“yuan fang zhi neng yi zhe ,bing ju er zheng ~yi 。”⑥[dong ]qi yong 。《tai zhou hai ling xian zhu bao hu jun mu zhi ming 》:“you ba er ~zhi 。”⑦[dong ]xiu jian 。li hua 《diao gu zhan chang wen 》:“qin ~chang cheng ,jing hai wei guan 。”⑧[dong ]kai shi 。《shi ji ·li si lie chuan 》:“ming fa du ,ding lv ling ,jie yi shi huang ~。”⑨[dong ]chu shen 。《han shu ·xiao he cao can chuan 》:“xiao he cao can jie ~dao bi li 。”

    xiang :

    ①diao zhan chi hui xuan 。《zhan guo ce ·chu ce si 》:“piao yao hu gao xiang 。”②fei 。qu yuan 《yuan you 》:“luan diao xuan zhu er xiang fei 。”③hang you 。cao zhi 《tai shan liang fu hang 》:“chai men he xiao tiao ,hu tu xiang wo yu 。”④qi zhi 。mi heng 《ying wu fu 》:“fei bu wang ji ,xiang bi ze lin 。”⑤tong “xiang ”。xiang jin 。《han shu ·xi yu chuan xu 》:“ji tu de shan chuan ,wang hou hu shu ,dao li yuan jin xiang shi yi 。”

    wu :

    ①wu dao 。《lv shi chun qiu ·meng chun 》:“ming le zheng ru xue xi wu 。”②tiao wu 。《lun yu ·ba yi 》:“ji shi ba yi (yì)wu yu ting 。”(yi :ba ren yi hang wei yi yi 。)《han fei zi ·wu du 》:“chang xiu shan wu ,duo qian shan gu (gǔ)。”(gu :jing shang 。)③hui dong ;bai dong 。《shan hai jing ·hai wai xi jing 》:“cao gan qi yi wu 。”(cao :chi 。gan 、qi :jun wu qi ming 。)xie meng de 《he xin lang 》:“chui jin can hua mo ren jian ,wei chui yang zi wu 。”④fei xiang 。《lie zi ·shang wen 》:“hu (hù)ba gu qin er diao wu yu yue 。”(hu ba :ren ming 。)⑤wan long ;wu long (wen zi 、quan shu deng )。《shi ji ·ku li lie chuan 》:“wu zhi yi yu ren 。”

    feng :

    ①feng huang 。gu dai chuan shui zhong de shen rui zhi diao 。xiong chen feng ,ci chen huang 。《shi jing ·da ya ·juan a 》:“feng huang ming yi ,yu bi gao gang 。”②bi yu sheng de zhi ren 。《lun yu ·wei zi 》:“feng xi feng xi ,he de zhi cui 。”③jie yu di wang 。li shang yin 《meng ling hu xue shi 》:“feng zhao cai cheng dang zhi gui 。”

    lai :

    (yi )①xiao mai 。《shi jing ·zhou song ·sai wen 》:“yi wo lai mou 。”②you bi zhi ci ,you yuan dao jin 。gen “qu ”、“wang ”xiang fan 。《sun zi bing fa ·jiu de 》:“wo ke yi wang ,bi ke yi lai zhe ,wei jiao de 。”he zhi zhang 《hui xiang ou shu 》:“er tong xiang jian bu xiang shi ,xiao wen ke cong he chu lai ?”③shi ……lai ;qiao zhi ;qiao lai 。ye zuo “lai ”。si ma qian 《shi ji ·wen di ben ji 》:“jiang he yi lai yuan fang zhi xian liang ?”④mou yi shi jian yi hou 。《meng zi ·jin xin xia 》:“you kong zi er lai ,zhi yu jin ,bai you yu sui 。”⑤jiang lai ;wei lai 。tao qian 《gui qu lai xi ci 》:“wu yi wang zhi bu jian ,zhi lai zhe zhi ke zhui 。”(jian :gai zheng 。zhui :zhui qiu 。)《meng zi ·teng wen gong xia 》:“ru zhi ji fei yi ,si su yi yi ,he dai lai nian ?”(si :ze 。yi :ting zhi 。)⑥gou mo zhu ci 。《zhuang zi ·ren jian shi 》:“chang yi yu wo lai 。”《meng zi ·li lou shang 》:“he gui hu lai !” (er )lài wei lao 。《shi jing ·xiao ya ·da dong 》:“dong ren zhi zi ,zhi lao bu lai 。”(zhi :zhu guan 。lao lào:wei lao )