• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 愁憂似見出門去,漸覺春色入四肢。

    “愁憂似見出門去,漸覺春色入四肢。”詩句出處:《津陽門詩》;是唐朝詩人鄭嵎的作品。

    津陽門北臨通逵,雪風獵獵飄酒旗。泥寒款段蹶不進,
    疲童退問前何為。酒傢顧客催解裝,案前羅列樽與卮。
    青錢瑣屑安足數,白醪軟美甘如飴。開壚引滿相獻酬,
    枯腸渴肺忘朝饑。愁憂似見出門去,漸覺春色入四肢。
    主翁移客挑華燈,雙肩隱膝烏帽欹。笑雲鮐老不為禮,
    飄蕭雪鬢雙垂頤。問餘何往凌寒曦,顧翁枯朽郎豈知。
    翁曾豪盛客不見,我自為君陳昔時。時平親衛號羽林,
    我才十五為孤兒。射熊搏虎眾莫敵,彎弧出入隨佽飛。
    此時初創觀風樓,簷高百尺堆華榱。樓南更起鬥雞殿,
    晨光山影相參差。其年十月移禁仗,山下櫛比羅百司。
    朝元閣成老君見,會昌縣以新豐移。幽州曉進供奉馬,
    玉珂寶勒黃金羈。五王扈駕夾城路,傳聲校獵渭水湄。
    羽林六軍各出射,籠山絡野張罝維。雕弓繡韣不知數,
    翻身滅沒皆蛾眉。赤鷹黃鶻雲中來,妖狐狡兔無所依。
    人煩馬殆禽獸盡,百裡腥膻禾黍稀。暖山度臘東風微,
    宮娃賜浴長湯池。刻成玉蓮噴香液,漱回煙浪深逶迤。
    犀屏象薦雜羅列,錦鳧繡雁相追隨。破簪碎鈿不足拾,
    金溝殘溜和纓緌。上皇寬容易承事,十傢三國爭光輝。
    繞床呼盧恣樗博,張燈達晝相謾欺。相君侈擬縱驕橫,
    日從秦虢多遊嬉。朱衫馬前未滿足,更驅武卒羅旌旗。
    畫輪寶軸從天來,雲中笑語聲融怡。鳴鞭後騎何躞蹀,
    宮妝襟袖皆仙姿。青門紫陌多春風,風中數日殘春遺。
    驪駒吐沫一奮迅,路人擁篲爭珠璣。八姨新起合歡堂,
    翔鶤賀燕無由窺。萬金酬工不肯去,矜能恃巧猶嗟咨。
    四方節制傾附媚,窮奢極侈沽恩私。堂中特設夜明枕,
    銀燭不張光鑒帷。瑤光樓南皆紫禁,梨園仙宴臨花枝。
    迎娘歌喉玉窈窕,蠻兒舞帶金葳蕤。三郎紫笛弄煙月,
    怨如別鶴呼羈雌。玉奴琵琶龍香撥,倚歌促酒聲嬌悲。
    飲鹿泉邊春露晞,粉梅檀杏飄朱墀。金沙洞口長生殿,
    玉蕊峰頭王母祠。禁庭術士多幻化,上前較勝紛相持。
    羅公如意奪顏色,三藏袈裟成散絲。蓬萊池上望秋月,
    無雲萬裡懸清輝。上皇夜半月中去,三十六宮愁不歸。
    月中秘樂天半間,丁璫玉石和塤篪。宸聰聽覽未終曲,
    卻到人間迷是非。千秋禦節在八月,會同萬國朝華夷。
    花萼樓南大合樂,八音九奏鸞來儀。都盧尋橦誠齷齪,
    公孫劍伎方神奇。馬知舞徹下床榻,人惜曲終更羽衣。
    祿山此時侍禦側,金雞畫障當罘罳。繡祤衣褓日屃贔,
    甘言狡計愈嬌癡。詔令上路建甲第,樓通走馬如飛翬。
    大開內府恣供給,玉缶金筐銀簸箕。異謀潛熾促歸去,
    臨軒賜帶盈十圍。忠臣張公識逆狀,日日切諫上弗疑。
    湯成召浴果不至,潼關已溢漁陽師。禦街一夕無禁鼓,
    玉輅順動西南馳。九門回望塵坌多,六龍夜馭兵衛疲。
    縣官無人具軍頓,行宮徹屋屠雲螭。馬嵬驛前駕不發,
    宰相射殺冤者誰。長眉鬢發作凝血,空有君王潛涕洟。
    青泥坂上到三蜀,金堤城邊止九旂。移文泣祭昔臣墓,
    度曲悲歌秋雁辭。明年尚父上捷書,洗清觀闕收封畿。
    兩君相見望賢頓,君臣鼓舞皆歔欷。宮中親呼高驃騎,
    潛令改葬楊真妃。花膚雪艷不復見,空有香囊和淚滋。
    鑾輿卻入華清宮,滿山紅實垂相思。飛霜殿前月悄悄,
    迎春亭下風颸颸。雪衣女失玉籠在,長生鹿瘦銅牌垂。
    象床塵凝罨颯被,畫簷蟲網頗梨碑。碧菱花覆雲母陵,
    風篁雨菊低離披。真人影帳偏生草,果老藥堂空掩扉。
    鼎湖一日失弓劍,橋山煙草俄霏霏。空聞玉碗入金市,
    但見銅壺飄翠帷。開元到今逾十紀,當初事跡皆殘隳。
    竹花唯養棲梧鳳,水藻周遊巢葉龜。會昌禦宇斥內典,
    去留二教分黃緇。慶山污瀦石甕毀,紅樓綠閣皆支離。
    奇松怪柏為樵蘇,童山眢谷亡嶮巇,煙中壁碎摩詰畫,
    雲間字失玄宗詩。石魚巖底百尋井,銀床下卷紅綆遲。
    當時清影蔭紅葉,一旦飛埃埋素規。韓傢燭臺倚林杪,
    千枝燦若山霞摛。昔年光彩奪天月,昨日銷熔當路岐。
    龍宮禦榜高可惜,火焚牛挽臨崎峗。孔雀松殘赤琥珀,
    鴛鴦瓦碎青琉璃。今我前程能幾許,徒有餘息筋力羸。
    逢君話此空灑涕,卻憶歡娛無見期。主翁莫泣聽我語,
    寧勞感舊休籲嘻。河清海宴不難睹,我皇已上升平基。
    湟中土地昔湮沒,昨夜收復無瘡痍。戎王北走棄青塚,
    虜馬西奔空月支。兩逢堯年豈易偶,願翁頤養豐膚肌。
    平明酒醒便分首,今夕一樽翁莫違。

    【註釋】:

    愁:

    ①憂愁;憂慮。李白《秋浦歌·十五》:“白發三千丈,緣愁似個長。”辛棄疾《菩薩蠻》:“江晚正愁予,山深聞鷓鴣。”②形容淒涼慘淡的景象。謝惠連《雪賦》:“寒風積,愁雲繁。”辛棄疾《鷓鴣天·賦牡丹》:“愁紅慘綠今宵看,恰似吳宮教陣圖。”

    憂:

    ①擔憂;發愁。《鹽鐵論·伐功》:“憂人之患者,民一心而歸之,湯武是也。”(湯武:商湯王和周武王。)白居易《賣炭翁》:“心憂炭賤願天寒。”②困厄;憂患。《新書·禮》:“憂民之憂者,民必憂其憂。”蘇軾《貧士》:“未能遣一力,分汝薪水憂。”③特指父母的喪事。《魏書·李彪傳》:“朝臣丁父憂者假滿赴職。”(丁:遭遇。)

    似:

    ①像;類似。《莊子·山木》:“材與不材之間,似之而非也。”古詩《敕勒歌》:“天似穹廬,籠蓋四野。”②似乎;好像。《左傳·襄公三十一年》:“天似啟之。”晏殊《浣溪沙》:“似曾相識燕歸來。”③給與。韓愈《誰氏子》:“寫吾此詩持送似。”賈島《劍客》:“今日把似君,誰為不平事。”④介詞。引進比較對象。劉克莊《風入松》:“逆旅主人相問,今回老似前回?”⑤通“嗣”。繼承;延續。《詩經·大雅·江漢》:“無曰予小子,召公是似。”

    見:

    (一)①看;看到。《詩經·小雅·何人斯》:“我聞其聲,不見其身。”《戰國策·楚策四》:“見兔而顧犬。”《石鐘山記》:“事不目見耳聞,而臆斷有無,可乎?”②拜見;謁見。《墨子·公輸》:“子墨子見王。”③會見。《史記·項羽本紀》:“項伯即入見沛公。”白居易《琵琶行》:“移船相近邀相見。”④見解;見識。《晉書·王渾傳》:“敢陳愚見。”⑤表示被動,相當於“被”。《史記·屈原賈生列傳》:“信而見疑,忠而被謗,能無怨乎?”《楚辭·漁父》:“舉世皆濁而我獨清,眾人皆醉而我獨醒,是以見放。”(放:放逐。)⑥放在動詞前,有稱代自我作用。王安石《答司馬諫議書》:“冀君實或見恕也。”李密《陳情表》:“生孩六月,慈父見背。” (二)xiàn ①顯露;出現。《敕勒歌》:“天蒼蒼,野茫茫,風吹草低見牛羊。”②介紹;引見。《墨子·公輸》:“胡不見我於王?”(胡:為何。)③現成的。《史記·項羽本紀》:“軍無見糧。”

    出:

    ①出去;從裡面到外面。屈原《九歌·國殤》:“出不入兮往不返。”②到;到達。《漢書·霍光傳》:“築神道,北臨昭靈,南出承恩。”(神道:墓道。昭靈、承恩:皆館名。)③超過;超越。《論語· 鄉黨》:“祭肉不出三日。”白居易《與元九書》:“自思所陳亦無出足下之見。”④發出。《商君書·更法》:“於是遂出墾草令。”⑤指天然生長或人工生產。《荀子·富國》:“田肥以易則出實百倍。”⑥產生;發生。《荀子·勸學》:“肉腐出蟲。”(腐:腐爛。)⑦出現;露出。葛洪《抱樸子·外篇· 省煩》:“枝分葉散,重出互見。”(重:重復。)蘇軾《後赤壁賦》:“山高月小,水落石出。”⑧拿出;支出。《宋史·食貨志上五》:“又農民出錢,難於出力。”(比出力困難。)曹操《收租調令》:“戶出絹二匹。”⑨指引文、典故等來源於某書。《後漢書·孔融傳》:“(曹操)後問出何經典。”⑩舊指離棄妻子。《孟子· 離婁下》:“出妻屏子,終身不養焉。”(11)指花瓣。《宋書·符瑞志下》:“草木花多五出,花雪獨六出。”(花雪:雪花。)[出塵]1.超出塵俗。孔稚珪《北山移文》:“耿介拔俗之標,瀟灑出塵之想。”2.佛教用語。脫離煩惱的塵俗。《四十二章經》二三:“故曰凡夫透得此門,出塵羅漢。”[出閤]1.皇子出就封國。《南齊書·江謐傳》:“諸皇子出閤用文武主帥,皆以委謐。”2.指閣臣出任外職。《梁書·江蒨傳》:“初,王泰出閤。”3.公主出稼。元稹《七女封公主制》:“雖穠華可尚,出閤未期,而湯沐先施,分封有據。”後用為女子出嫁的通稱。[出首]1.自首。《晉書·華軼傳》:“尋而軼敗,(高)悝藏匿軼二子及妻,崎嶇經年,既而遇赦,悝攜之出首。”2.檢舉;告發。王實甫《西廂記》三本二折:“我將這簡貼兒去夫人行出首去來。”

    門:

    ①建築物的進出口。《詩經·小雅 ·何人斯》:“不入我門。”《木蘭詩》:“開我東閣門。”②關鍵。《老子》第一章:“玄之又玄,眾妙之門。”《商君書·君臣》:“臣聞道民之門,在上所先。”③傢;傢族。《三國志·蜀書·先主傳》:“汝勿妄語,滅吾門也。”④門類;類別。《舊唐書·杜佑傳》:“凡書九門,計二百卷。”⑤派別;學派。《後漢書·鄭玄傳》:“仲尼之門,考以四科。”⑥門第。《北史·劉昶傳》:“唯能是寄,不必拘門。”

    去:

    (一)①離開。《詩經·魏風·碩鼠》:“逝將去女,適彼樂土。”②距離。《谷梁傳·莊公三十二年》:“梁丘在曹邾之間,去齊八百裡。”③失去;失掉。孟雲卿《悲哉行》:“孤兒去慈親,遠客喪主人。”周亮工《書影》卷一:“郡縣守巡各至,問所失,吏部曰:‘吾傢無一物,獨去破氈具一床耳。’”④除去;舍棄;丟棄。《左傳·隱公六年》:“見惡,如農夫之務去草焉。”韓愈《與孟尚書書》:“何有去聖人之道,舍先王之法,而從夷狄之教,以求福利也。”⑤婉稱去世;死亡。古詩《孤兒行》:“居生不樂,不如早去,下從地下黃泉。”⑥往;到。辛棄疾《摸魚兒》:“休去倚危欄,斜陽正在、煙柳斷腸處。”⑦過去的;從前的。《新語·至德》:“斯乃去事之戒,來事之師也。”⑧助詞。用於形容詞後,相當於“啊”、“瞭”。白居易《鹽商婦》:“綠鬟富去金釵多,皓腕肥來銀釧窄。”(綠鬟:比喻女子烏黑的發髻。)⑨去聲。漢語四聲之一。⑩往;到……去。古樂府《古詩為焦仲卿妻作》:“卿可去成婚。”李白《與史郎中飲聽黃鶴樓上吹笛》:“一為遷客去長沙,西望長安不見傢。”(遷客:被貶謫到外地的官員。)(11)通“驅”。驅逐。《左傳·僖公十五年》:“三去之馀,獲其雄狐。” (二)jǔ 收藏。《左傳·昭公十九年》:“紡焉以度而去之。”(紡線搓繩量瞭城墻的高度然後收藏起來。)《史記·周本紀》:“龍亡而漦在,櫝而去之。”(漦lí:涎沫。櫝dú:放在木匣中。)這個意義後來寫作“弆”。

    漸:

    (一)①水名。②漸進,逐步發展。《周易· 漸》:“鴻漸於幹。”(鴻:鴻鵠,天鵝。幹:水濱,岸邊。)③端倪,開端。蘇軾《教戰守》:“士大夫亦未嘗言兵,以為生事擾民,漸不可長。”④加重。《列子·力命》:“季梁得疾,七日大漸。”(季梁:人名。)⑤副詞。逐漸;慢慢發展。《漢書·東方朔傳》:“故淫亂之漸,其變為篡。”《徐霞客遊記·黃山遊日記》:“日漸暮,遂前其足,手向後據地,坐而下脫。”⑥次序。《史記·吳太伯世傢》:“今以漸致焉。”《宋史·河渠志二》:“禦河自懷、衛經北京,漸歷邊郡。”⑦《周易》卦名。卦形為艮下巽上。《周易·漸》:“漸,女歸吉。”⑧通“潛(qián)”。潛伏。《漢書·谷永傳》:“意豈將軍忘湛漸之義,委曲從順。”(湛chén:沉密。)⑨通“巉(chán)”。[漸漸]高峻的樣瞭。《詩經·小雅·漸漸之石》:“漸漸之石,維其高矣。” (二)jiān ①浸;沾濕。《詩經·衛風·氓》:“淇水湯(shāng)湯,漸車帷裳。”(湯湯:水勢很盛的樣子。帷裳:車上的佈幔。)②薰染,影響。《論衡·本性》:“一歲嬰兒無爭奪之心,長大之後,或漸利色,狂心悖行由此生也。”《史記·貨殖列傳》:“俗之漸民久矣。”③流入;入。《尚書·禹貢》:“東漸於海。”《法言·學行》:“滿而後漸者其水乎?”④疏導。《史記·越王勾踐世傢》:“禹之功大矣,漸九川,定九州。”⑤詐;欺詐。葉適《〈東溪先生集〉序》:“不步曲捷以漸巧取之。”(曲捷:曲線,捷徑。)《荀子·不茍》:“知則攫盜而漸,愚則毒賊而亂。”(知:智。)《韓非子·詭使》:“下漸行如此,入則亂民。”

    覺:

    (一)①醒悟;明白。《左傳·哀公二十一年》:“數年不覺。”陶潛《歸去來兮辭》:“覺今是而昨非”《公羊傳·昭公三十一年》:“叔術覺焉。”②發覺。柳宗元《三戒·黔之驢》:“然往來視之,覺無異能者。”《後漢書·張衡傳》:“伺者因此覺知。”③感覺。《滕王閣序》:“天高地迥,覺宇宙之無窮。”李商隱《無題》:“夜吟應覺月光寒。”陶潛《雜詩》其三:“氣力漸衰損,轉覺日不如。”④高大;正直。《左傳·襄公二十一年》:“夫子,覺者也。” (二)jiào 睡醒。李白《夢遊天姥吟留別》:“唯覺時之枕席,失向來之煙霞。”《三國志· 魏書· 武帝紀》:“須臾覺我。”

    春:

    ①春天,春季。《荀子·王制》:“春耕、夏耘、秋收、冬藏,四者不失時,故五谷不絕。”②年;歲。高適《人日寄杜二拾遺》詩:“一臥東山三十春。”③生機;生命。歐陽修《奉使道中寄垣師》:“塞垣春枯積雪溜,沙礫威怒黃雲愁。”(塞垣:指長城。溜:流水。)④指年輕女子的形態。崔玨(jué)《有贈》:“兩臉夭桃從鏡發,一眸春水照人寒。”(春水:指女子的眼睛。)⑤春色;喜色。田汝成《西湖遊覽志餘·熙朝樂事》:“諺雲:‘蓬開先百草,戴瞭春不老。’”⑥春情;情欲。《詩經·召南·野有死麕》:“有女懷春,吉士誘之。”⑦指酒。司空圖《詩品·典雅》:“玉壺買春,賞雨茅屋。”

    色:

    ①臉色;表情;神色。《孟子·梁惠王上》:“民有饑色。”②怒色。《戰國策·趙策四》:“太後之色少解。”③姿色;美色。多用於女子。《孟子·梁惠王下》:“寡人好色。”④情欲。《孟子· 告子上》:“告子曰:‘食、色,性也。’”⑤顏色;色彩。《老子》第十二章:“五色令人目盲。”⑥景象;景色。《莊子·盜蹠》:“車馬有行色。”⑦種類;品類。《敦煌變文集·降魔變文》:“樹下端然坐睡,不知是何色類?”⑧佛教用語。指人能感知的一切外物,與“空”相對。《般若波羅蜜多心經》:“色即是空,空即是色。”陳子昂《感遇》之八:“空色皆寂滅,緣業亦何名。”

    入:

    ①進入;由外面到裡面。《論語·八佾》:“子入太廟,每事問。”②泛指進入某種境界。李白《王右軍》:“筆精妙入神。”③特指入朝為官。傅亮《為宋公求加贈劉前軍表》:“出征入輔,幸不辱命。”④接受;收入。《左傳·宣公元年》:“驟諫而不入。”(驟:屢次。)《新五代史·楚世傢》:“歲入萬計。”⑤上交;交納。《墨子·貴義》:“今農夫入其稅於大人。”⑥參加;加入。《戰國策·魏策一》:“入子之事者,吾為子殺之亡之。”⑦合於;相合;符合。朱慶餘《近試上張籍水部》:“畫眉深淺入時無?”(時:時髦。)⑧入聲。古漢語有平、上、去、入四種聲調。

    四:

    ①基數,四。《左傳·隱公三年》:“驕奢淫泆(yì),所自邪也。四者之來,寵祿過也。”(淫:嗜欲過度。泆:放縱。)②序數,第四。《左傳·襄公二十六年》:“臣之位在四。”《資治通鑒·唐憲宗元和十二年》:“四鼓,愬至城下,無一人知者。”(愬:李愬,鄧州節度使,此次襲破蔡州,擒叛軍首領吳元濟。)③工尺譜記音符號之一。《宋史·樂志十七》:“大呂、太簇用四字。”④通“駟”。四匹馬駕一輛車。《韓非子·愛臣》:“是故不得四從,不載奇兵。”

    肢:

    ①人和動物的四肢。《商君書·算地》:“勞其四肢,傷其五臟。”②指人體的腰部。韋莊《天仙子》:“看花不語苦尋思,露桃花裡小腰肢。”


  • 愁忧似见出门去,渐觉春色入四肢。

    “愁忧似见出门去,渐觉春色入四肢。”诗句出处:《津阳门诗》;是唐朝诗人郑嵎的作品。

    津阳门北临通逵,雪风猎猎飘酒旗。泥寒款段蹶不进,
    疲童退问前何为。酒家顾客催解装,案前罗列樽与卮。
    青钱琐屑安足数,白醪软美甘如饴。开垆引满相献酬,
    枯肠渴肺忘朝饥。愁忧似见出门去,渐觉春色入四肢。
    主翁移客挑华灯,双肩隐膝乌帽欹。笑云鲐老不为礼,
    飘萧雪鬓双垂颐。问余何往凌寒曦,顾翁枯朽郎岂知。
    翁曾豪盛客不见,我自为君陈昔时。时平亲卫号羽林,
    我才十五为孤儿。射熊搏虎众莫敌,弯弧出入随佽飞。
    此时初创观风楼,檐高百尺堆华榱。楼南更起斗鸡殿,
    晨光山影相参差。其年十月移禁仗,山下栉比罗百司。
    朝元阁成老君见,会昌县以新丰移。幽州晓进供奉马,
    玉珂宝勒黄金羁。五王扈驾夹城路,传声校猎渭水湄。
    羽林六军各出射,笼山络野张罝维。雕弓绣韣不知数,
    翻身灭没皆蛾眉。赤鹰黄鹘云中来,妖狐狡兔无所依。
    人烦马殆禽兽尽,百里腥膻禾黍稀。暖山度腊东风微,
    宫娃赐浴长汤池。刻成玉莲喷香液,漱回烟浪深逶迤。
    犀屏象荐杂罗列,锦凫绣雁相追随。破簪碎钿不足拾,
    金沟残溜和缨緌。上皇宽容易承事,十家三国争光辉。
    绕床呼卢恣樗博,张灯达昼相谩欺。相君侈拟纵骄横,
    日从秦虢多游嬉。朱衫马前未满足,更驱武卒罗旌旗。
    画轮宝轴从天来,云中笑语声融怡。鸣鞭后骑何躞蹀,
    宫妆襟袖皆仙姿。青门紫陌多春风,风中数日残春遗。
    骊驹吐沫一奋迅,路人拥篲争珠玑。八姨新起合欢堂,
    翔鹍贺燕无由窥。万金酬工不肯去,矜能恃巧犹嗟咨。
    四方节制倾附媚,穷奢极侈沽恩私。堂中特设夜明枕,
    银烛不张光鉴帷。瑶光楼南皆紫禁,梨园仙宴临花枝。
    迎娘歌喉玉窈窕,蛮儿舞带金葳蕤。三郎紫笛弄烟月,
    怨如别鹤呼羁雌。玉奴琵琶龙香拨,倚歌促酒声娇悲。
    饮鹿泉边春露晞,粉梅檀杏飘朱墀。金沙洞口长生殿,
    玉蕊峰头王母祠。禁庭术士多幻化,上前较胜纷相持。
    罗公如意夺颜色,三藏袈裟成散丝。蓬莱池上望秋月,
    无云万里悬清辉。上皇夜半月中去,三十六宫愁不归。
    月中秘乐天半间,丁珰玉石和埙篪。宸聪听览未终曲,
    却到人间迷是非。千秋御节在八月,会同万国朝华夷。
    花萼楼南大合乐,八音九奏鸾来仪。都卢寻橦诚龌龊,
    公孙剑伎方神奇。马知舞彻下床榻,人惜曲终更羽衣。
    禄山此时侍御侧,金鸡画障当罘罳。绣祤衣褓日屃赑,
    甘言狡计愈娇痴。诏令上路建甲第,楼通走马如飞翚。
    大开内府恣供给,玉缶金筐银簸箕。异谋潜炽促归去,
    临轩赐带盈十围。忠臣张公识逆状,日日切谏上弗疑。
    汤成召浴果不至,潼关已溢渔阳师。御街一夕无禁鼓,
    玉辂顺动西南驰。九门回望尘坌多,六龙夜驭兵卫疲。
    县官无人具军顿,行宫彻屋屠云螭。马嵬驿前驾不发,
    宰相射杀冤者谁。长眉鬓发作凝血,空有君王潜涕洟。
    青泥坂上到三蜀,金堤城边止九旂。移文泣祭昔臣墓,
    度曲悲歌秋雁辞。明年尚父上捷书,洗清观阙收封畿。
    两君相见望贤顿,君臣鼓舞皆歔欷。宫中亲呼高骠骑,
    潜令改葬杨真妃。花肤雪艳不复见,空有香囊和泪滋。
    銮舆却入华清宫,满山红实垂相思。飞霜殿前月悄悄,
    迎春亭下风飔飔。雪衣女失玉笼在,长生鹿瘦铜牌垂。
    象床尘凝罨飒被,画檐虫网颇梨碑。碧菱花覆云母陵,
    风篁雨菊低离披。真人影帐偏生草,果老药堂空掩扉。
    鼎湖一日失弓剑,桥山烟草俄霏霏。空闻玉碗入金市,
    但见铜壶飘翠帷。开元到今逾十纪,当初事迹皆残隳。
    竹花唯养栖梧凤,水藻周游巢叶龟。会昌御宇斥内典,
    去留二教分黄缁。庆山污潴石瓮毁,红楼绿阁皆支离。
    奇松怪柏为樵苏,童山眢谷亡嶮巇,烟中壁碎摩诘画,
    云间字失玄宗诗。石鱼岩底百寻井,银床下卷红绠迟。
    当时清影荫红叶,一旦飞埃埋素规。韩家烛台倚林杪,
    千枝灿若山霞摛。昔年光彩夺天月,昨日销熔当路岐。
    龙宫御榜高可惜,火焚牛挽临崎峗。孔雀松残赤琥珀,
    鸳鸯瓦碎青琉璃。今我前程能几许,徒有余息筋力羸。
    逢君话此空洒涕,却忆欢娱无见期。主翁莫泣听我语,
    宁劳感旧休吁嘻。河清海宴不难睹,我皇已上升平基。
    湟中土地昔湮没,昨夜收复无疮痍。戎王北走弃青冢,
    虏马西奔空月支。两逢尧年岂易偶,愿翁颐养丰肤肌。
    平明酒醒便分首,今夕一樽翁莫违。

    【注释】:

    愁:

    ①忧愁;忧虑。李白《秋浦歌·十五》:“白发三千丈,缘愁似个长。”辛弃疾《菩萨蛮》:“江晚正愁予,山深闻鹧鸪。”②形容凄凉惨淡的景象。谢惠连《雪赋》:“寒风积,愁云繁。”辛弃疾《鹧鸪天·赋牡丹》:“愁红惨绿今宵看,恰似吴宫教阵图。”

    忧:

    ①担忧;发愁。《盐铁论·伐功》:“忧人之患者,民一心而归之,汤武是也。”(汤武:商汤王和周武王。)白居易《卖炭翁》:“心忧炭贱愿天寒。”②困厄;忧患。《新书·礼》:“忧民之忧者,民必忧其忧。”苏轼《贫士》:“未能遣一力,分汝薪水忧。”③特指父母的丧事。《魏书·李彪传》:“朝臣丁父忧者假满赴职。”(丁:遭遇。)

    似:

    ①像;类似。《庄子·山木》:“材与不材之间,似之而非也。”古诗《敕勒歌》:“天似穹庐,笼盖四野。”②似乎;好像。《左传·襄公三十一年》:“天似启之。”晏殊《浣溪沙》:“似曾相识燕归来。”③给与。韩愈《谁氏子》:“写吾此诗持送似。”贾岛《剑客》:“今日把似君,谁为不平事。”④介词。引进比较对象。刘克庄《风入松》:“逆旅主人相问,今回老似前回?”⑤通“嗣”。继承;延续。《诗经·大雅·江汉》:“无曰予小子,召公是似。”

    见:

    (一)①看;看到。《诗经·小雅·何人斯》:“我闻其声,不见其身。”《战国策·楚策四》:“见兔而顾犬。”《石钟山记》:“事不目见耳闻,而臆断有无,可乎?”②拜见;谒见。《墨子·公输》:“子墨子见王。”③会见。《史记·项羽本纪》:“项伯即入见沛公。”白居易《琵琶行》:“移船相近邀相见。”④见解;见识。《晋书·王浑传》:“敢陈愚见。”⑤表示被动,相当于“被”。《史记·屈原贾生列传》:“信而见疑,忠而被谤,能无怨乎?”《楚辞·渔父》:“举世皆浊而我独清,众人皆醉而我独醒,是以见放。”(放:放逐。)⑥放在动词前,有称代自我作用。王安石《答司马谏议书》:“冀君实或见恕也。”李密《陈情表》:“生孩六月,慈父见背。” (二)xiàn ①显露;出现。《敕勒歌》:“天苍苍,野茫茫,风吹草低见牛羊。”②介绍;引见。《墨子·公输》:“胡不见我于王?”(胡:为何。)③现成的。《史记·项羽本纪》:“军无见粮。”

    出:

    ①出去;从里面到外面。屈原《九歌·国殇》:“出不入兮往不返。”②到;到达。《汉书·霍光传》:“筑神道,北临昭灵,南出承恩。”(神道:墓道。昭灵、承恩:皆馆名。)③超过;超越。《论语· 乡党》:“祭肉不出三日。”白居易《与元九书》:“自思所陈亦无出足下之见。”④发出。《商君书·更法》:“于是遂出垦草令。”⑤指天然生长或人工生产。《荀子·富国》:“田肥以易则出实百倍。”⑥产生;发生。《荀子·劝学》:“肉腐出虫。”(腐:腐烂。)⑦出现;露出。葛洪《抱朴子·外篇· 省烦》:“枝分叶散,重出互见。”(重:重复。)苏轼《后赤壁赋》:“山高月小,水落石出。”⑧拿出;支出。《宋史·食货志上五》:“又农民出钱,难于出力。”(比出力困难。)曹操《收租调令》:“户出绢二匹。”⑨指引文、典故等来源于某书。《后汉书·孔融传》:“(曹操)后问出何经典。”⑩旧指离弃妻子。《孟子· 离娄下》:“出妻屏子,终身不养焉。”(11)指花瓣。《宋书·符瑞志下》:“草木花多五出,花雪独六出。”(花雪:雪花。)[出尘]1.超出尘俗。孔稚珪《北山移文》:“耿介拔俗之标,潇洒出尘之想。”2.佛教用语。脱离烦恼的尘俗。《四十二章经》二三:“故曰凡夫透得此门,出尘罗汉。”[出閤]1.皇子出就封国。《南齐书·江谧传》:“诸皇子出閤用文武主帅,皆以委谧。”2.指阁臣出任外职。《梁书·江蒨传》:“初,王泰出閤。”3.公主出稼。元稹《七女封公主制》:“虽秾华可尚,出閤未期,而汤沐先施,分封有据。”后用为女子出嫁的通称。[出首]1.自首。《晋书·华轶传》:“寻而轶败,(高)悝藏匿轶二子及妻,崎岖经年,既而遇赦,悝携之出首。”2.检举;告发。王实甫《西厢记》三本二折:“我将这简贴儿去夫人行出首去来。”

    门:

    ①建筑物的进出口。《诗经·小雅 ·何人斯》:“不入我门。”《木兰诗》:“开我东阁门。”②关键。《老子》第一章:“玄之又玄,众妙之门。”《商君书·君臣》:“臣闻道民之门,在上所先。”③家;家族。《三国志·蜀书·先主传》:“汝勿妄语,灭吾门也。”④门类;类别。《旧唐书·杜佑传》:“凡书九门,计二百卷。”⑤派别;学派。《后汉书·郑玄传》:“仲尼之门,考以四科。”⑥门第。《北史·刘昶传》:“唯能是寄,不必拘门。”

    去:

    (一)①离开。《诗经·魏风·硕鼠》:“逝将去女,适彼乐土。”②距离。《谷梁传·庄公三十二年》:“梁丘在曹邾之间,去齐八百里。”③失去;失掉。孟云卿《悲哉行》:“孤儿去慈亲,远客丧主人。”周亮工《书影》卷一:“郡县守巡各至,问所失,吏部曰:‘吾家无一物,独去破毡具一床耳。’”④除去;舍弃;丢弃。《左传·隐公六年》:“见恶,如农夫之务去草焉。”韩愈《与孟尚书书》:“何有去圣人之道,舍先王之法,而从夷狄之教,以求福利也。”⑤婉称去世;死亡。古诗《孤儿行》:“居生不乐,不如早去,下从地下黄泉。”⑥往;到。辛弃疾《摸鱼儿》:“休去倚危栏,斜阳正在、烟柳断肠处。”⑦过去的;从前的。《新语·至德》:“斯乃去事之戒,来事之师也。”⑧助词。用于形容词后,相当于“啊”、“了”。白居易《盐商妇》:“绿鬟富去金钗多,皓腕肥来银钏窄。”(绿鬟:比喻女子乌黑的发髻。)⑨去声。汉语四声之一。⑩往;到……去。古乐府《古诗为焦仲卿妻作》:“卿可去成婚。”李白《与史郎中饮听黄鹤楼上吹笛》:“一为迁客去长沙,西望长安不见家。”(迁客:被贬谪到外地的官员。)(11)通“驱”。驱逐。《左传·僖公十五年》:“三去之馀,获其雄狐。” (二)jǔ 收藏。《左传·昭公十九年》:“纺焉以度而去之。”(纺线搓绳量了城墙的高度然后收藏起来。)《史记·周本纪》:“龙亡而漦在,椟而去之。”(漦lí:涎沫。椟dú:放在木匣中。)这个意义后来写作“弆”。

    渐:

    (一)①水名。②渐进,逐步发展。《周易· 渐》:“鸿渐于干。”(鸿:鸿鹄,天鹅。干:水滨,岸边。)③端倪,开端。苏轼《教战守》:“士大夫亦未尝言兵,以为生事扰民,渐不可长。”④加重。《列子·力命》:“季梁得疾,七日大渐。”(季梁:人名。)⑤副词。逐渐;慢慢发展。《汉书·东方朔传》:“故淫乱之渐,其变为篡。”《徐霞客游记·黄山游日记》:“日渐暮,遂前其足,手向后据地,坐而下脱。”⑥次序。《史记·吴太伯世家》:“今以渐致焉。”《宋史·河渠志二》:“御河自怀、卫经北京,渐历边郡。”⑦《周易》卦名。卦形为艮下巽上。《周易·渐》:“渐,女归吉。”⑧通“潜(qián)”。潜伏。《汉书·谷永传》:“意岂将军忘湛渐之义,委曲从顺。”(湛chén:沉密。)⑨通“巉(chán)”。[渐渐]高峻的样了。《诗经·小雅·渐渐之石》:“渐渐之石,维其高矣。” (二)jiān ①浸;沾湿。《诗经·卫风·氓》:“淇水汤(shāng)汤,渐车帷裳。”(汤汤:水势很盛的样子。帷裳:车上的布幔。)②薰染,影响。《论衡·本性》:“一岁婴儿无争夺之心,长大之后,或渐利色,狂心悖行由此生也。”《史记·货殖列传》:“俗之渐民久矣。”③流入;入。《尚书·禹贡》:“东渐于海。”《法言·学行》:“满而后渐者其水乎?”④疏导。《史记·越王勾践世家》:“禹之功大矣,渐九川,定九州。”⑤诈;欺诈。叶适《〈东溪先生集〉序》:“不步曲捷以渐巧取之。”(曲捷:曲线,捷径。)《荀子·不苟》:“知则攫盗而渐,愚则毒贼而乱。”(知:智。)《韩非子·诡使》:“下渐行如此,入则乱民。”

    觉:

    (一)①醒悟;明白。《左传·哀公二十一年》:“数年不觉。”陶潜《归去来兮辞》:“觉今是而昨非”《公羊传·昭公三十一年》:“叔术觉焉。”②发觉。柳宗元《三戒·黔之驴》:“然往来视之,觉无异能者。”《后汉书·张衡传》:“伺者因此觉知。”③感觉。《滕王阁序》:“天高地迥,觉宇宙之无穷。”李商隐《无题》:“夜吟应觉月光寒。”陶潜《杂诗》其三:“气力渐衰损,转觉日不如。”④高大;正直。《左传·襄公二十一年》:“夫子,觉者也。” (二)jiào 睡醒。李白《梦游天姥吟留别》:“唯觉时之枕席,失向来之烟霞。”《三国志· 魏书· 武帝纪》:“须臾觉我。”

    春:

    ①春天,春季。《荀子·王制》:“春耕、夏耘、秋收、冬藏,四者不失时,故五谷不绝。”②年;岁。高适《人日寄杜二拾遗》诗:“一卧东山三十春。”③生机;生命。欧阳修《奉使道中寄垣师》:“塞垣春枯积雪溜,沙砾威怒黄云愁。”(塞垣:指长城。溜:流水。)④指年轻女子的形态。崔珏(jué)《有赠》:“两脸夭桃从镜发,一眸春水照人寒。”(春水:指女子的眼睛。)⑤春色;喜色。田汝成《西湖游览志余·熙朝乐事》:“谚云:‘蓬开先百草,戴了春不老。’”⑥春情;情欲。《诗经·召南·野有死麕》:“有女怀春,吉士诱之。”⑦指酒。司空图《诗品·典雅》:“玉壶买春,赏雨茅屋。”

    色:

    ①脸色;表情;神色。《孟子·梁惠王上》:“民有饥色。”②怒色。《战国策·赵策四》:“太后之色少解。”③姿色;美色。多用于女子。《孟子·梁惠王下》:“寡人好色。”④情欲。《孟子· 告子上》:“告子曰:‘食、色,性也。’”⑤颜色;色彩。《老子》第十二章:“五色令人目盲。”⑥景象;景色。《庄子·盗跖》:“车马有行色。”⑦种类;品类。《敦煌变文集·降魔变文》:“树下端然坐睡,不知是何色类?”⑧佛教用语。指人能感知的一切外物,与“空”相对。《般若波罗蜜多心经》:“色即是空,空即是色。”陈子昂《感遇》之八:“空色皆寂灭,缘业亦何名。”

    入:

    ①进入;由外面到里面。《论语·八佾》:“子入太庙,每事问。”②泛指进入某种境界。李白《王右军》:“笔精妙入神。”③特指入朝为官。傅亮《为宋公求加赠刘前军表》:“出征入辅,幸不辱命。”④接受;收入。《左传·宣公元年》:“骤谏而不入。”(骤:屡次。)《新五代史·楚世家》:“岁入万计。”⑤上交;交纳。《墨子·贵义》:“今农夫入其税于大人。”⑥参加;加入。《战国策·魏策一》:“入子之事者,吾为子杀之亡之。”⑦合于;相合;符合。朱庆余《近试上张籍水部》:“画眉深浅入时无?”(时:时髦。)⑧入声。古汉语有平、上、去、入四种声调。

    四:

    ①基数,四。《左传·隐公三年》:“骄奢淫泆(yì),所自邪也。四者之来,宠禄过也。”(淫:嗜欲过度。泆:放纵。)②序数,第四。《左传·襄公二十六年》:“臣之位在四。”《资治通鉴·唐宪宗元和十二年》:“四鼓,愬至城下,无一人知者。”(愬:李愬,邓州节度使,此次袭破蔡州,擒叛军首领吴元济。)③工尺谱记音符号之一。《宋史·乐志十七》:“大吕、太簇用四字。”④通“驷”。四匹马驾一辆车。《韩非子·爱臣》:“是故不得四从,不载奇兵。”

    肢:

    ①人和动物的四肢。《商君书·算地》:“劳其四肢,伤其五脏。”②指人体的腰部。韦庄《天仙子》:“看花不语苦寻思,露桃花里小腰肢。”


  • chou you shi jian chu men qu ,jian jiao chun se ru si zhi 。

    “chou you shi jian chu men qu ,jian jiao chun se ru si zhi 。”shi gou chu chu :《jin yang men shi 》;shi tang chao shi ren zheng yu de zuo pin 。

    jin yang men bei lin tong kui ,xue feng lie lie piao jiu qi 。ni han kuan duan jue bu jin ,
    pi tong tui wen qian he wei 。jiu jia gu ke cui jie zhuang ,an qian luo lie zun yu zhi 。
    qing qian suo xie an zu shu ,bai lao ruan mei gan ru yi 。kai lu yin man xiang suo chou ,
    ku chang ke fei wang chao ji 。chou you shi jian chu men qu ,jian jiao chun se ru si zhi 。
    zhu weng yi ke tiao hua deng ,shuang jian yin xi wu mao ji 。xiao yun tai lao bu wei li ,
    piao xiao xue bin shuang chui yi 。wen yu he wang ling han xi ,gu weng ku xiu lang qi zhi 。
    weng ceng hao cheng ke bu jian ,wo zi wei jun chen xi shi 。shi ping qin wei hao yu lin ,
    wo cai shi wu wei gu er 。she xiong bo hu zhong mo di ,wan hu chu ru sui ci fei 。
    ci shi chu chuang guan feng lou ,yan gao bai che dui hua cui 。lou na geng qi dou ji dian ,
    chen guang shan ying xiang can cha 。ji nian shi yue yi jin zhang ,shan xia zhi bi luo bai si 。
    chao yuan ge cheng lao jun jian ,hui chang xian yi xin feng yi 。you zhou xiao jin gong feng ma ,
    yu ke bao le huang jin ji 。wu wang hu jia ga cheng lu ,chuan sheng jiao lie wei shui mei 。
    yu lin liu jun ge chu she ,long shan lao ye zhang ju wei 。diao gong xiu du bu zhi shu ,
    fan shen mie mei jie e mei 。chi ying huang gu yun zhong lai ,yao hu jiao tu mo suo yi 。
    ren fan ma dai qin shou jin ,bai li xing shan he shu xi 。nuan shan du la dong feng wei ,
    gong wa ci yu chang shang chi 。ke cheng yu lian pen xiang ye ,shu hui yan lang shen wei yi 。
    xi bing xiang jian za luo lie ,jin fu xiu yan xiang zhui sui 。po zan sui dian bu zu she ,
    jin gou can liu he ying rui 。shang huang kuan rong yi cheng shi ,shi jia san guo zheng guang hui 。
    rao chuang hu lu zi chu bo ,zhang deng da zhou xiang man qi 。xiang jun chi ni zong jiao heng ,
    ri cong qin guo duo you xi 。zhu shan ma qian wei man zu ,geng qu wu cu luo jing qi 。
    hua lun bao zhou cong tian lai ,yun zhong xiao yu sheng rong yi 。ming bian hou ji he xie die ,
    gong zhuang jin xiu jie xian zi 。qing men zi mo duo chun feng ,feng zhong shu ri can chun wei 。
    li ju tu mo yi fen xun ,lu ren yong hui zheng zhu ji 。ba yi xin qi ge huan tang ,
    xiang kun he yan mo you kui 。mo jin chou gong bu ken qu ,jin neng shi qiao you jie zi 。
    si fang jie zhi qing fu mei ,qiong she ji chi gu en si 。tang zhong te she ye ming zhen ,
    yin zhu bu zhang guang jian wei 。yao guang lou na jie zi jin ,li yuan xian yan lin hua zhi 。
    ying niang ge hou yu yao tiao ,man er wu dai jin wei rui 。san lang zi di long yan yue ,
    yuan ru bie he hu ji ci 。yu nu pi pa long xiang bo ,yi ge cu jiu sheng jiao bei 。
    yin lu quan bian chun lou 晞,fen mei tan xing piao zhu chi 。jin sha dong kou chang sheng dian ,
    yu rui feng tou wang mu ci 。jin ting shu shi duo huan hua ,shang qian jiao sheng fen xiang chi 。
    luo gong ru yi duo yan se ,san cang jia sha cheng san si 。peng lai chi shang wang qiu yue ,
    mo yun mo li xuan qing hui 。shang huang ye ban yue zhong qu ,san shi liu gong chou bu gui 。
    yue zhong bi le tian ban jian ,ding dang yu dan he xun chi 。chen cong ting lan wei zhong qu ,
    que dao ren jian mi shi fei 。qian qiu yu jie zai ba yue ,hui tong mo guo chao hua yi 。
    hua e lou na da ge le ,ba yin jiu zou luan lai yi 。dou lu xun chuang cheng wo chuo ,
    gong sun jian ji fang shen ji 。ma zhi wu che xia chuang ta ,ren xi qu zhong geng yu yi 。
    lu shan ci shi shi yu ce ,jin ji hua zhang dang fu si 。xiu yu yi bao ri xi bi ,
    gan yan jiao ji yu jiao chi 。zhao ling shang lu jian jia di ,lou tong zou ma ru fei hui 。
    da kai nei fu zi gong gei ,yu fou jin kuang yin bo ji 。yi mou qian chi cu gui qu ,
    lin xuan ci dai ying shi wei 。zhong chen zhang gong shi ni zhuang ,ri ri qie jian shang fu yi 。
    shang cheng shao yu guo bu zhi ,tong guan yi yi yu yang shi 。yu jie yi xi mo jin gu ,
    yu lu shun dong xi na chi 。jiu men hui wang chen ben duo ,liu long ye yu bing wei pi 。
    xian guan mo ren ju jun du ,hang gong che wu tu yun chi 。ma wei yi qian jia bu fa ,
    zai xiang she sha yuan zhe shei 。chang mei bin fa zuo ning xie ,kong you jun wang qian ti ti 。
    qing ni ban shang dao san shu ,jin di cheng bian zhi jiu 旂。yi wen qi ji xi chen mu ,
    du qu bei ge qiu yan ci 。ming nian shang fu shang jie shu ,xi qing guan que shou feng ji 。
    liang jun xiang jian wang xian du ,jun chen gu wu jie xu xi 。gong zhong qin hu gao biao ji ,
    qian ling gai zang yang zhen fei 。hua fu xue yan bu fu jian ,kong you xiang nang he lei zi 。
    luan yu que ru hua qing gong ,man shan gong shi chui xiang sai 。fei shuang dian qian yue qiao qiao ,
    ying chun ting xia feng si si 。xue yi nv shi yu long zai ,chang sheng lu shou tong pai chui 。
    xiang chuang chen ning yan sa bei ,hua yan chong wang po li bei 。bi ling hua fu yun mu ling ,
    feng huang yu ju di li pi 。zhen ren ying zhang pian sheng cao ,guo lao yao tang kong yan fei 。
    ding hu yi ri shi gong jian ,qiao shan yan cao e fei fei 。kong wen yu wan ru jin shi ,
    dan jian tong hu piao cui wei 。kai yuan dao jin yu shi ji ,dang chu shi ji jie can hui 。
    zhu hua wei yang qi wu feng ,shui zao zhou you chao xie gui 。hui chang yu yu chi nei dian ,
    qu liu er jiao fen huang zi 。qing shan wu zhu dan weng hui ,gong lou lu ge jie zhi li 。
    ji song guai bai wei qiao su ,tong shan yuan gu wang xian xi ,yan zhong bi sui ma jie hua ,
    yun jian zi shi xuan zong shi 。dan yu yan de bai xun jing ,yin chuang xia juan gong geng chi 。
    dang shi qing ying yin gong xie ,yi dan fei ai mai su gui 。han jia zhu tai yi lin miao ,
    qian zhi can re shan xia chi 。xi nian guang cai duo tian yue ,zuo ri xiao rong dang lu qi 。
    long gong yu bang gao ke xi ,huo fen niu wan lin qi wei 。kong qiao song can chi hu po ,
    yuan yang wa sui qing liu li 。jin wo qian cheng neng ji hu ,tu you yu xi jin li lei 。
    feng jun hua ci kong sa ti ,que yi huan yu mo jian ji 。zhu weng mo qi ting wo yu ,
    ning lao gan jiu xiu xu xi 。he qing hai yan bu nan du ,wo huang yi shang sheng ping ji 。
    huang zhong tu de xi yan mei ,zuo ye shou fu mo chuang yi 。rong wang bei zou qi qing zhong ,
    lu ma xi ben kong yue zhi 。liang feng yao nian qi yi ou ,yuan weng yi yang feng fu ji 。
    ping ming jiu xing bian fen shou ,jin xi yi zun weng mo wei 。

    【zhu shi 】:

    chou :

    ①you chou ;you lv 。li bai 《qiu pu ge ·shi wu 》:“bai fa san qian zhang ,yuan chou shi ge chang 。”xin qi ji 《pu sa man 》:“jiang wan zheng chou yu ,shan shen wen zhe gu 。”②xing rong qi liang can dan de jing xiang 。xie hui lian 《xue fu 》:“han feng ji ,chou yun fan 。”xin qi ji 《zhe gu tian ·fu mu dan 》:“chou gong can lu jin xiao kan ,qia shi wu gong jiao zhen tu 。”

    you :

    ①dan you ;fa chou 。《yan tie lun ·fa gong 》:“you ren zhi huan zhe ,min yi xin er gui zhi ,shang wu shi ye 。”(shang wu :shang shang wang he zhou wu wang 。)bai ju yi 《mai tan weng 》:“xin you tan jian yuan tian han 。”②kun e ;you huan 。《xin shu ·li 》:“you min zhi you zhe ,min bi you ji you 。”su shi 《pin shi 》:“wei neng qian yi li ,fen ru xin shui you 。”③te zhi fu mu de sang shi 。《wei shu ·li biao chuan 》:“chao chen ding fu you zhe jia man fu zhi 。”(ding :zao yu 。)

    shi :

    ①xiang ;lei shi 。《zhuang zi ·shan mu 》:“cai yu bu cai zhi jian ,shi zhi er fei ye 。”gu shi 《chi le ge 》:“tian shi qiong lu ,long gai si ye 。”②shi hu ;hao xiang 。《zuo chuan ·xiang gong san shi yi nian 》:“tian shi qi zhi 。”yan shu 《huan xi sha 》:“shi ceng xiang shi yan gui lai 。”③gei yu 。han yu 《shei shi zi 》:“xie wu ci shi chi song shi 。”gu dao 《jian ke 》:“jin ri ba shi jun ,shei wei bu ping shi 。”④jie ci 。yin jin bi jiao dui xiang 。liu ke zhuang 《feng ru song 》:“ni lv zhu ren xiang wen ,jin hui lao shi qian hui ?”⑤tong “si ”。ji cheng ;yan xu 。《shi jing ·da ya ·jiang han 》:“mo yue yu xiao zi ,shao gong shi shi 。”

    jian :

    (yi )①kan ;kan dao 。《shi jing ·xiao ya ·he ren si 》:“wo wen ji sheng ,bu jian ji shen 。”《zhan guo ce ·chu ce si 》:“jian tu er gu quan 。”《dan zhong shan ji 》:“shi bu mu jian er wen ,er yi duan you mo ,ke hu ?”②bai jian ;ye jian 。《mo zi ·gong shu 》:“zi mo zi jian wang 。”③hui jian 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“xiang bai ji ru jian pei gong 。”bai ju yi 《pi pa hang 》:“yi chuan xiang jin yao xiang jian 。”④jian jie ;jian shi 。《jin shu ·wang hun chuan 》:“gan chen yu jian 。”⑤biao shi bei dong ,xiang dang yu “bei ”。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“xin er jian yi ,zhong er bei bang ,neng mo yuan hu ?”《chu ci ·yu fu 》:“ju shi jie zhuo er wo du qing ,zhong ren jie zui er wo du xing ,shi yi jian fang 。”(fang :fang zhu 。)⑥fang zai dong ci qian ,you chen dai zi wo zuo yong 。wang an dan 《da si ma jian yi shu 》:“ji jun shi huo jian shu ye 。”li mi 《chen qing biao 》:“sheng hai liu yue ,ci fu jian bei 。” (er )xiàn ①xian lou ;chu xian 。《chi le ge 》:“tian cang cang ,ye mang mang ,feng chui cao di jian niu yang 。”②jie shao ;yin jian 。《mo zi ·gong shu 》:“hu bu jian wo yu wang ?”(hu :wei he 。)③xian cheng de 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“jun mo jian liang 。”

    chu :

    ①chu qu ;cong li mian dao wai mian 。qu yuan 《jiu ge ·guo shang 》:“chu bu ru xi wang bu fan 。”②dao ;dao da 。《han shu ·huo guang chuan 》:“zhu shen dao ,bei lin zhao ling ,na chu cheng en 。”(shen dao :mu dao 。zhao ling 、cheng en :jie guan ming 。)③chao guo ;chao yue 。《lun yu · xiang dang 》:“ji rou bu chu san ri 。”bai ju yi 《yu yuan jiu shu 》:“zi sai suo chen yi mo chu zu xia zhi jian 。”④fa chu 。《shang jun shu ·geng fa 》:“yu shi sui chu ken cao ling 。”⑤zhi tian ran sheng chang huo ren gong sheng chan 。《xun zi ·fu guo 》:“tian fei yi yi ze chu shi bai bei 。”⑥chan sheng ;fa sheng 。《xun zi ·quan xue 》:“rou fu chu chong 。”(fu :fu lan 。)⑦chu xian ;lou chu 。ge hong 《bao piao zi ·wai pian · sheng fan 》:“zhi fen xie san ,chong chu hu jian 。”(chong :chong fu 。)su shi 《hou chi bi fu 》:“shan gao yue xiao ,shui la dan chu 。”⑧na chu ;zhi chu 。《song shi ·shi huo zhi shang wu 》:“you nong min chu qian ,nan yu chu li 。”(bi chu li kun nan 。)cao cao 《shou zu diao ling 》:“hu chu juan er pi 。”⑨zhi yin wen 、dian gu deng lai yuan yu mou shu 。《hou han shu ·kong rong chuan 》:“(cao cao )hou wen chu he jing dian 。”⑩jiu zhi li qi qi zi 。《meng zi · li lou xia 》:“chu qi bing zi ,zhong shen bu yang yan 。”(11)zhi hua ban 。《song shu ·fu rui zhi xia 》:“cao mu hua duo wu chu ,hua xue du liu chu 。”(hua xue :xue hua 。)[chu chen ]1.chao chu chen su 。kong zhi gui 《bei shan yi wen 》:“geng jie ba su zhi biao ,xiao sa chu chen zhi xiang 。”2.fo jiao yong yu 。tuo li fan nao de chen su 。《si shi er zhang jing 》er san :“gu yue fan fu tou de ci men ,chu chen luo han 。”[chu 閤]1.huang zi chu jiu feng guo 。《na ji shu ·jiang mi chuan 》:“zhu huang zi chu 閤yong wen wu zhu shuai ,jie yi wei mi 。”2.zhi ge chen chu ren wai zhi 。《liang shu ·jiang qian chuan 》:“chu ,wang tai chu 閤。”3.gong zhu chu jia 。yuan zhen 《qi nv feng gong zhu zhi 》:“sui nong hua ke shang ,chu 閤wei ji ,er shang mu xian shi ,fen feng you ju 。”hou yong wei nv zi chu jia de tong chen 。[chu shou ]1.zi shou 。《jin shu ·hua yi chuan 》:“xun er yi bai ,(gao )kui cang ni yi er zi ji qi ,qi qu jing nian ,ji er yu she ,kui xie zhi chu shou 。”2.jian ju ;gao fa 。wang shi fu 《xi xiang ji 》san ben er she :“wo jiang zhe jian tie er qu fu ren hang chu shou qu lai 。”

    men :

    ①jian zhu wu de jin chu kou 。《shi jing ·xiao ya ·he ren si 》:“bu ru wo men 。”《mu lan shi 》:“kai wo dong ge men 。”②guan jian 。《lao zi 》di yi zhang :“xuan zhi you xuan ,zhong miao zhi men 。”《shang jun shu ·jun chen 》:“chen wen dao min zhi men ,zai shang suo xian 。”③jia ;jia zu 。《san guo zhi ·shu shu ·xian zhu chuan 》:“ru wu wang yu ,mie wu men ye 。”④men lei ;lei bie 。《jiu tang shu ·du you chuan 》:“fan shu jiu men ,ji er bai juan 。”⑤pa bie ;xue pa 。《hou han shu ·zheng xuan chuan 》:“zhong ni zhi men ,kao yi si ke 。”⑥men di 。《bei shi ·liu chang chuan 》:“wei neng shi ji ,bu bi ju men 。”

    qu :

    (yi )①li kai 。《shi jing ·wei feng ·shuo shu 》:“shi jiang qu nv ,kuo bi le tu 。”②ju li 。《gu liang chuan ·zhuang gong san shi er nian 》:“liang qiu zai cao zhu zhi jian ,qu ji ba bai li 。”③shi qu ;shi diao 。meng yun qing 《bei zai hang 》:“gu er qu ci qin ,yuan ke sang zhu ren 。”zhou liang gong 《shu ying 》juan yi :“jun xian shou xun ge zhi ,wen suo shi ,li bu yue :‘wu jia mo yi wu ,du qu po zhan ju yi chuang er 。’”④chu qu ;she qi ;diu qi 。《zuo chuan ·yin gong liu nian 》:“jian e ,ru nong fu zhi wu qu cao yan 。”han yu 《yu meng shang shu shu 》:“he you qu sheng ren zhi dao ,she xian wang zhi fa ,er cong yi di zhi jiao ,yi qiu fu li ye 。”⑤wan chen qu shi ;si wang 。gu shi 《gu er hang 》:“ju sheng bu le ,bu ru zao qu ,xia cong de xia huang quan 。”⑥wang ;dao 。xin qi ji 《mo yu er 》:“xiu qu yi wei lan ,xie yang zheng zai 、yan liu duan chang chu 。”⑦guo qu de ;cong qian de 。《xin yu ·zhi de 》:“si nai qu shi zhi jie ,lai shi zhi shi ye 。”⑧zhu ci 。yong yu xing rong ci hou ,xiang dang yu “a ”、“le ”。bai ju yi 《yan shang fu 》:“lu huan fu qu jin chai duo ,hao wan fei lai yin chuan zhai 。”(lu huan :bi yu nv zi wu hei de fa ji 。)⑨qu sheng 。han yu si sheng zhi yi 。⑩wang ;dao ……qu 。gu le fu 《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“qing ke qu cheng hun 。”li bai 《yu shi lang zhong yin ting huang he lou shang chui di 》:“yi wei qian ke qu chang sha ,xi wang chang an bu jian jia 。”(qian ke :bei bian zhe dao wai de de guan yuan 。)(11)tong “qu ”。qu zhu 。《zuo chuan ·xi gong shi wu nian 》:“san qu zhi yu ,huo ji xiong hu 。” (er )jǔ shou cang 。《zuo chuan ·zhao gong shi jiu nian 》:“fang yan yi du er qu zhi 。”(fang xian cuo sheng liang le cheng qiang de gao du ran hou shou cang qi lai 。)《shi ji ·zhou ben ji 》:“long wang er chi zai ,du er qu zhi 。”(chi lí:xian mo 。du dú:fang zai mu xia zhong 。)zhe ge yi yi hou lai xie zuo “ju ”。

    jian :

    (yi )①shui ming 。②jian jin ,zhu bu fa zhan 。《zhou yi · jian 》:“hong jian yu gan 。”(hong :hong gu ,tian e 。gan :shui bin ,an bian 。)③duan ni ,kai duan 。su shi 《jiao zhan shou 》:“shi da fu yi wei chang yan bing ,yi wei sheng shi rao min ,jian bu ke chang 。”④jia chong 。《lie zi ·li ming 》:“ji liang de ji ,qi ri da jian 。”(ji liang :ren ming 。)⑤fu ci 。zhu jian ;man man fa zhan 。《han shu ·dong fang shuo chuan 》:“gu yin luan zhi jian ,ji bian wei cuan 。”《xu xia ke you ji ·huang shan you ri ji 》:“ri jian mu ,sui qian ji zu ,shou xiang hou ju de ,zuo er xia tuo 。”⑥ci xu 。《shi ji ·wu tai bai shi jia 》:“jin yi jian zhi yan 。”《song shi ·he qu zhi er 》:“yu he zi huai 、wei jing bei jing ,jian li bian jun 。”⑦《zhou yi 》gua ming 。gua xing wei gen xia xun shang 。《zhou yi ·jian 》:“jian ,nv gui ji 。”⑧tong “qian (qián)”。qian fu 。《han shu ·gu yong chuan 》:“yi qi jiang jun wang zhan jian zhi yi ,wei qu cong shun 。”(zhan chén:chen mi 。)⑨tong “chan (chán)”。[jian jian ]gao jun de yang le 。《shi jing ·xiao ya ·jian jian zhi dan 》:“jian jian zhi dan ,wei ji gao yi 。” (er )jiān ①jin ;zhan shi 。《shi jing ·wei feng ·mang 》:“qi shui shang (shāng)shang ,jian che wei chang 。”(shang shang :shui shi hen cheng de yang zi 。wei chang :che shang de bu man 。)②xun ran ,ying xiang 。《lun heng ·ben xing 》:“yi sui ying er mo zheng duo zhi xin ,chang da zhi hou ,huo jian li se ,kuang xin bei hang you ci sheng ye 。”《shi ji ·huo shi lie chuan 》:“su zhi jian min jiu yi 。”③liu ru ;ru 。《shang shu ·yu gong 》:“dong jian yu hai 。”《fa yan ·xue hang 》:“man er hou jian zhe ji shui hu ?”④shu dao 。《shi ji ·yue wang gou jian shi jia 》:“yu zhi gong da yi ,jian jiu chuan ,ding jiu zhou 。”⑤zha ;qi zha 。xie kuo 《〈dong xi xian sheng ji 〉xu 》:“bu bu qu jie yi jian qiao qu zhi 。”(qu jie :qu xian ,jie jing 。)《xun zi ·bu gou 》:“zhi ze jue dao er jian ,yu ze du zei er luan 。”(zhi :zhi 。)《han fei zi ·gui shi 》:“xia jian hang ru ci ,ru ze luan min 。”

    jiao :

    (yi )①xing wu ;ming bai 。《zuo chuan ·ai gong er shi yi nian 》:“shu nian bu jiao 。”tao qian 《gui qu lai xi ci 》:“jiao jin shi er zuo fei ”《gong yang chuan ·zhao gong san shi yi nian 》:“shu shu jiao yan 。”②fa jiao 。liu zong yuan 《san jie ·qian zhi lv 》:“ran wang lai shi zhi ,jiao mo yi neng zhe 。”《hou han shu ·zhang heng chuan 》:“ci zhe yin ci jiao zhi 。”③gan jiao 。《teng wang ge xu 》:“tian gao de jiong ,jiao yu zhou zhi mo qiong 。”li shang yin 《mo ti 》:“ye yin ying jiao yue guang han 。”tao qian 《za shi 》ji san :“qi li jian cui sun ,zhuai jiao ri bu ru 。”④gao da ;zheng zhi 。《zuo chuan ·xiang gong er shi yi nian 》:“fu zi ,jiao zhe ye 。” (er )jiào shui xing 。li bai 《meng you tian lao yin liu bie 》:“wei jiao shi zhi zhen xi ,shi xiang lai zhi yan xia 。”《san guo zhi · wei shu · wu di ji 》:“xu yu jiao wo 。”

    chun :

    ①chun tian ,chun ji 。《xun zi ·wang zhi 》:“chun geng 、xia yun 、qiu shou 、dong cang ,si zhe bu shi shi ,gu wu gu bu jue 。”②nian ;sui 。gao kuo 《ren ri ji du er she wei 》shi :“yi wo dong shan san shi chun 。”③sheng ji ;sheng ming 。ou yang xiu 《feng shi dao zhong ji yuan shi 》:“sai yuan chun ku ji xue liu ,sha li wei nu huang yun chou 。”(sai yuan :zhi chang cheng 。liu :liu shui 。)④zhi nian qing nv zi de xing tai 。cui jue (jué)《you zeng 》:“liang lian wai tao cong jing fa ,yi mou chun shui zhao ren han 。”(chun shui :zhi nv zi de yan jing 。)⑤chun se ;xi se 。tian ru cheng 《xi hu you lan zhi yu ·xi chao le shi 》:“yan yun :‘peng kai xian bai cao ,dai le chun bu lao 。’”⑥chun qing ;qing yu 。《shi jing ·shao na ·ye you si jun 》:“you nv huai chun ,ji shi you zhi 。”⑦zhi jiu 。si kong tu 《shi pin ·dian ya 》:“yu hu mai chun ,shang yu mao wu 。”

    se :

    ①lian se ;biao qing ;shen se 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“min you ji se 。”②nu se 。《zhan guo ce ·zhao ce si 》:“tai hou zhi se shao jie 。”③zi se ;mei se 。duo yong yu nv zi 。《meng zi ·liang hui wang xia 》:“gua ren hao se 。”④qing yu 。《meng zi · gao zi shang 》:“gao zi yue :‘shi 、se ,xing ye 。’”⑤yan se ;se cai 。《lao zi 》di shi er zhang :“wu se ling ren mu mang 。”⑥jing xiang ;jing se 。《zhuang zi ·dao zhi 》:“che ma you hang se 。”⑦chong lei ;pin lei 。《dui huang bian wen ji ·jiang mo bian wen 》:“shu xia duan ran zuo shui ,bu zhi shi he se lei ?”⑧fo jiao yong yu 。zhi ren neng gan zhi de yi qie wai wu ,yu “kong ”xiang dui 。《ban re bo luo mi duo xin jing 》:“se ji shi kong ,kong ji shi se 。”chen zi ang 《gan yu 》zhi ba :“kong se jie ji mie ,yuan ye yi he ming 。”

    ru :

    ①jin ru ;you wai mian dao li mian 。《lun yu ·ba yi 》:“zi ru tai miao ,mei shi wen 。”②fan zhi jin ru mou chong jing jie 。li bai 《wang you jun 》:“bi jing miao ru shen 。”③te zhi ru chao wei guan 。fu liang 《wei song gong qiu jia zeng liu qian jun biao 》:“chu zheng ru fu ,xing bu ru ming 。”④jie shou ;shou ru 。《zuo chuan ·xuan gong yuan nian 》:“zhou jian er bu ru 。”(zhou :lv ci 。)《xin wu dai shi ·chu shi jia 》:“sui ru mo ji 。”⑤shang jiao ;jiao na 。《mo zi ·gui yi 》:“jin nong fu ru ji shui yu da ren 。”⑥can jia ;jia ru 。《zhan guo ce ·wei ce yi 》:“ru zi zhi shi zhe ,wu wei zi sha zhi wang zhi 。”⑦ge yu ;xiang ge ;fu ge 。zhu qing yu 《jin shi shang zhang ji shui bu 》:“hua mei shen jian ru shi mo ?”(shi :shi mao 。)⑧ru sheng 。gu han yu you ping 、shang 、qu 、ru si chong sheng diao 。

    si :

    ①ji shu ,si 。《zuo chuan ·yin gong san nian 》:“jiao she yin die (yì),suo zi xie ye 。si zhe zhi lai ,chong lu guo ye 。”(yin :shi yu guo du 。die :fang zong 。)②xu shu ,di si 。《zuo chuan ·xiang gong er shi liu nian 》:“chen zhi wei zai si 。”《zi zhi tong jian ·tang xian zong yuan he shi er nian 》:“si gu ,su zhi cheng xia ,mo yi ren zhi zhe 。”(su :li su ,deng zhou jie du shi ,ci ci xi po cai zhou ,qin pan jun shou ling wu yuan ji 。)③gong che pu ji yin fu hao zhi yi 。《song shi ·le zhi shi qi 》:“da lv 、tai cu yong si zi 。”④tong “si ”。si pi ma jia yi liang che 。《han fei zi ·ai chen 》:“shi gu bu de si cong ,bu zai ji bing 。”

    zhi :

    ①ren he dong wu de si zhi 。《shang jun shu ·suan de 》:“lao ji si zhi ,shang ji wu zang 。”②zhi ren ti de yao bu 。wei zhuang 《tian xian zi 》:“kan hua bu yu ku xun sai ,lou tao hua li xiao yao zhi 。”