- 繁体
- 简体
- 拼音
-
天意憐人心在瞭,豈信關山遐阻。
“天意憐人心在瞭,豈信關山遐阻。”詩句出處:《念奴嬌》;是宋朝詩人蔡伸的作品。
【註釋】:
天:
①人的頭部。《呂氏春秋·論人》:“適耳目,節嗜欲,釋智謀,去巧故……若此,則無以害其天矣。”(釋:去除。巧故:偽詐。)②天空。王充《論衡·談天》:“察當今天去地甚高,古天與今無異。”《敕勒歌》:“天似穹(qióng)廬,籠蓋四野。”(穹廬:氈帳。)③在額上刺字的刑罰。《周易· 睽》:“其人天且劓。”(劓:割掉鼻子的刑罰。)④天氣;氣候。《呂氏春秋·季春》:“行秋令,則天多沉陰。”⑤自然界。《荀子·天論》:“天行有常,不為堯存,不為桀亡。”⑥自然形成的。《莊子·養生主》:“依乎天理,批大郤,導大窾。”⑦上帝;自然界的主宰。《春秋繁露 ·郊祭》:“天者,百神之大君也。”⑧天命;天意。《左傳·成公十六年》:“國之存亡,天也。”⑨依憑;依靠者。《儀禮· 喪服》:“夫者,妻之天也。”意:
①心意;意圖。《公羊傳·隱公三年》:“此非先君之意也。”賈思勰《齊民要術序》:“蔡倫立意造紙。”又意思。劉勰《文心雕龍·鎔裁》:“善刪者字去而意留。”②懷疑。《列子 ·說符》:“人有亡鐵(fū夫)者,意其鄰之子。”(亡:丟失。鐵:斧子。)③意料。《史記·項羽本紀》:“然不自意能先入關破秦。”[意者]想來大概是……。《莊子·天運》:“意者其運轉而不能自止邪。”(想來天大概是運轉而不會自己停止吧。)④通“抑”。表示選擇。相當於現代漢語的“還是”。《墨子·耕柱》:“子之義將匿耶? 意將以告人乎?”(匿:隱藏。)⑤yī(依)。通“噫”。嘆詞。《莊子·在宥》:“意! 甚矣戰,其無愧而不知恥也甚矣!”憐:
①憐憫;同情。《史記·淮陰侯列傳》:“(漢王)身居項王掌握中數(shuò)矣,項王憐而活之。”②愛;憐愛。韓愈《履霜操》:“母生眾兒,有母憐之。獨無母憐,兒寧不悲!”《戰國策·趙策四》:“丈夫亦愛憐其少子乎?”心:
①心臟。《淮南子·原道》:“心者,五臟之主也。”②通常指思維器官和思想、感情等。《孟子·告子上》:“心之官則思。”《國語·周語上》:“夫民慮之於心,而宣之於口。”③掛懷;關心。唐順之《與呂沃洲巡按書》:“兩公者,一日居乎其位,一日心乎其民者也。”(乎:於。)④中央;中心。劉禹錫《洞庭秋月行》:“洞庭湖月生湖心。”⑤星宿名。二十八宿之一。《呂氏春秋·季夏》:“季夏之月,日在柳,昏心中,旦尾中。”[心腹]1.要害之處。《三國志·蜀書·龐統法正傳》:“而敵傢數道並進,已入心腹。”2. 親信的人。在:
①存在;在世。《論語·裡仁》:“父母在,不遠遊,遊必有方。”范縝《神滅論》:“豈容形亡而神在。”②表示人或事物的位置或狀態。張華《情詩》:“處歡愒(kài)夜促,在戚怨宵長”。(愒:貪。)③處;處所。陶潛《飲酒》之二:“衰榮無定在,彼此共更之。”④在於;取決於。《荀子·勸學》:“駑馬十駕,功在不舍。”⑤問候;慰問。《左傳·襄公二十六年》:“寡人淹恤在外,二三子使寡人朝夕聞衛國之言,吾子獨不在寡人。”(寡人:衛獻公自稱。淹恤:久遭憂患。吾子:指衛大夫大叔文子。)⑥觀察;審察。《尚書 ·舜典》:“在璇璣玉衡,以齊七政。”(璇璣玉衡:玉飾的天體觀測儀器。七政:日、月和金木水火土五星。)⑦介詞。引進事情發生的時間、地點、情形、范圍等。柳宗元《田傢》詩:“迎新在此歲。”《資治通鑒·漢獻帝建安十三年》:“將軍禽操宜在今日。”(將軍:指孫權。操:曹操。)⑧和“所”連用,表示強調,其下多連“不”等。⑨終結。《尚書·呂刑》:“非天不中,惟人在命。”⑩通“才”。僅僅。《漢書·賈誼傳》:“長沙乃在二萬五千戶耳。”瞭:
①完畢;結束。王褒《僮約》:“晨起早掃,食瞭洗滌。”翁卷《鄉村四月》:“鄉村四月閑人少,才瞭蠶桑又插田。”②瞭解;明白。《太平廣記》卷十引《神仙傳》:“熟研之此經,所疑皆瞭。”(熟研:仔細研究。)③副詞。全;完全。用於否定句。《世說新語·言語》:“瞭無遽(jù)容。”(遽:恐懼。)《世說新語·雅量》:“瞭無恐色。”④聰明。《後漢書·孔融傳》:“夫人小而聰瞭,大未必奇。”⑤瞭斷;決定。《尹文子·大道上》:“非己所獨瞭。”豈:
(一)副詞。①表示反問。相當於“難道”、“怎麼”。《左傳·僖公五年》:“晉,吾宗也,豈害我哉?”②表示推測或疑問。相當於“是否”。《三國志·蜀志·諸葛亮傳》:“諸葛孔明者,臥龍也,將軍豈願見之乎?”(二)kǎi 同“愷”。快樂;和樂。《詩經·小雅·魚藻》:“豈樂飲酒。”[豈弟]同“愷悌”。和悅可親。《詩經·齊風·載驅》:“齊子豈弟。”(齊子:齊國國君的女兒。)信:
①誠實;真實。《老子》:“信言不美,美言不信。”②副詞。實在;的確。杜甫《兵車行》:“信知生男惡,反是生女好。”③信用。《左傳·桓公十二年》:“戰焉,宋無信也。君子曰:‘茍信無繼,盟無益也。’”(茍:如果。繼:繼續。盟:結盟。)④相信。王充《論衡·問孔》:“世儒學者,好信師而是古。”⑤信奉。《論語· 子張》:“信道不篤。”(篤:堅定。)⑥音訊;消息。杜甫《喜達行在所》詩:“西憶岐陽信。”⑦信函。元稹《書樂天紙》詩:“半封京信半題詩。”⑧古指傳遞信件的人。杜甫《寄彭州高三十五君》:“書成無信將。”(書:書信。將:送。)⑨信符;憑證。《後漢書·烏桓鮮卑傳》:“大人有所召呼,則刻木為信,雖無文字,而部眾不敢違犯。”(大人:酋長。)⑩隨意;隨便。白居易《琵琶行》:“低眉信手續續彈。”(11)同“芯(xìn)”。(12)古通“伸(shēn)”。伸展。揚雄《解嘲》:“是以士頗得信其舌而奮其筆。”關:
①門閂,橫插在門後使門推不開的棍子。《左傳·襄公二十三年》:“犯門斬關。”②閉;關閉。陶潛《歸去來兮辭》:“門雖設而常關。”③出入口。崔顥《黃鶴樓》:“日暮鄉關何處是?煙波江上使人愁。”④要塞;關口。《周禮·地官·司關》:“凡四方之賓客敂關,則為之告。”(敂kòu:到。)⑤關卡;流通的貨物納稅的地方。《國語·晉語四》:“輕關易道,通商寬農。”⑥機器的發動處。《後漢書 · 張衡傳》:“復造候風地動儀……中有都柱,傍行八道,施關發機。”(都柱:能擺動的小柱。)也指事物的關鍵。韓愈《題炭谷湫(jiǎo)祠堂》:“不知誰為助,若執造化關。”(造化:自然界。)⑦人體的某些部位稱關。《素問·骨空論》:“膕上為關。”(膕guó:膝蓋後腿彎處。)此指關節。《難經·十八難》:“脈有三部九候……三部者,寸、關、尺也。”這裡指中醫切脈部位名。⑧牽涉;關涉。《聊齋志異·促織》:“故天子一跬(guǐ)步,皆關民命,不可忽也。”(跬步:半步。即一舉步。)⑨古時一種文書,多用於平行官府間的往來。劉勰《文心雕龍·書記》:“百官詢事,則有關、刺、解、牒。”⑩通“貫(guàn)”。貫通。《史記·儒林列傳》:“冠雖敝,必加於首;履雖新,必關於足。”(11)通“彎(wān)”。拉滿弓。《孟子·告子下》:“越人關弓而射之。”[關關]擬聲詞。形容鳥叫聲。《詩經·周南·關雎》:“關關雎鳩,在河之洲。”(雎鳩:水鳥名。)[關節]1.骨端銜接處。《後漢書·華佗傳》:“引挽腰體動諸關節,以求難老。”2.暗中行賄勾通。《宋史· 包拯傳》:“關節不到,有閻羅包老。”遐:
①遠,兼指空間和時間。《尚書·太甲下》:“若升高,必自下;若陟遐,必自邇。”馬中錫《中山狼傳》:“奔走遐方,自迷正途。”②疏遠。張居正《答中丞洪芳洲》:“將(qiāng)伯助予,幸毋遐棄。”(將:請。予:我。)③長久;久遠。慧皎《高僧傳》:“復何羨於遐齡?”④疑問代詞,相當於“何”。《詩經·大雅·棫樸》:“周王壽考,遐不作人?”阻:
①險要的地方。《史記·孫子吳起列傳》:“馬陵道狹,而旁多阻隘,可伏兵。”《詩經·商頌·殷武》:“屻入其阻。”(屻:同“深”。)②路難走。蔡琰《悲憤詩》:“迥(jiǒng炯)路險且阻。”(迥:遠。)《周禮·夏官·司險》:“周知其山林川澤之阻。”③倚杖。《左傳·隱公四年》:“夫州籲阻兵而安忍。”(州籲:人名。安忍:安於做殘忍的事。)《漢書·高帝紀下》:“帶河阻山,縣隔千裡。”(縣:懸。遠。)④阻礙;阻撓;阻止。柳宗元《非國語· 卜》:“反以阻大事。”杜甫《秋盡》:“劍門猶阻北人來。”酈道元《水經註·江水》:“夏水襄陵,沿溯阻絕。”(襄陵:指大水升到山上。沿:下遊。溯:上遊。) -
天意怜人心在了,岂信关山遐阻。
“天意怜人心在了,岂信关山遐阻。”诗句出处:《念奴娇》;是宋朝诗人蔡伸的作品。
【注释】:
天:
①人的头部。《吕氏春秋·论人》:“适耳目,节嗜欲,释智谋,去巧故……若此,则无以害其天矣。”(释:去除。巧故:伪诈。)②天空。王充《论衡·谈天》:“察当今天去地甚高,古天与今无异。”《敕勒歌》:“天似穹(qióng)庐,笼盖四野。”(穹庐:毡帐。)③在额上刺字的刑罚。《周易· 睽》:“其人天且劓。”(劓:割掉鼻子的刑罚。)④天气;气候。《吕氏春秋·季春》:“行秋令,则天多沉阴。”⑤自然界。《荀子·天论》:“天行有常,不为尧存,不为桀亡。”⑥自然形成的。《庄子·养生主》:“依乎天理,批大郤,导大窾。”⑦上帝;自然界的主宰。《春秋繁露 ·郊祭》:“天者,百神之大君也。”⑧天命;天意。《左传·成公十六年》:“国之存亡,天也。”⑨依凭;依靠者。《仪礼· 丧服》:“夫者,妻之天也。”意:
①心意;意图。《公羊传·隐公三年》:“此非先君之意也。”贾思勰《齐民要术序》:“蔡伦立意造纸。”又意思。刘勰《文心雕龙·镕裁》:“善删者字去而意留。”②怀疑。《列子 ·说符》:“人有亡铁(fū夫)者,意其邻之子。”(亡:丢失。铁:斧子。)③意料。《史记·项羽本纪》:“然不自意能先入关破秦。”[意者]想来大概是……。《庄子·天运》:“意者其运转而不能自止邪。”(想来天大概是运转而不会自己停止吧。)④通“抑”。表示选择。相当于现代汉语的“还是”。《墨子·耕柱》:“子之义将匿耶? 意将以告人乎?”(匿:隐藏。)⑤yī(依)。通“噫”。叹词。《庄子·在宥》:“意! 甚矣战,其无愧而不知耻也甚矣!”怜:
①怜悯;同情。《史记·淮阴侯列传》:“(汉王)身居项王掌握中数(shuò)矣,项王怜而活之。”②爱;怜爱。韩愈《履霜操》:“母生众儿,有母怜之。独无母怜,儿宁不悲!”《战国策·赵策四》:“丈夫亦爱怜其少子乎?”心:
①心脏。《淮南子·原道》:“心者,五脏之主也。”②通常指思维器官和思想、感情等。《孟子·告子上》:“心之官则思。”《国语·周语上》:“夫民虑之于心,而宣之于口。”③挂怀;关心。唐顺之《与吕沃洲巡按书》:“两公者,一日居乎其位,一日心乎其民者也。”(乎:于。)④中央;中心。刘禹锡《洞庭秋月行》:“洞庭湖月生湖心。”⑤星宿名。二十八宿之一。《吕氏春秋·季夏》:“季夏之月,日在柳,昏心中,旦尾中。”[心腹]1.要害之处。《三国志·蜀书·庞统法正传》:“而敌家数道并进,已入心腹。”2. 亲信的人。在:
①存在;在世。《论语·里仁》:“父母在,不远游,游必有方。”范缜《神灭论》:“岂容形亡而神在。”②表示人或事物的位置或状态。张华《情诗》:“处欢愒(kài)夜促,在戚怨宵长”。(愒:贪。)③处;处所。陶潜《饮酒》之二:“衰荣无定在,彼此共更之。”④在于;取决于。《荀子·劝学》:“驽马十驾,功在不舍。”⑤问候;慰问。《左传·襄公二十六年》:“寡人淹恤在外,二三子使寡人朝夕闻卫国之言,吾子独不在寡人。”(寡人:卫献公自称。淹恤:久遭忧患。吾子:指卫大夫大叔文子。)⑥观察;审察。《尚书 ·舜典》:“在璇玑玉衡,以齐七政。”(璇玑玉衡:玉饰的天体观测仪器。七政:日、月和金木水火土五星。)⑦介词。引进事情发生的时间、地点、情形、范围等。柳宗元《田家》诗:“迎新在此岁。”《资治通鉴·汉献帝建安十三年》:“将军禽操宜在今日。”(将军:指孙权。操:曹操。)⑧和“所”连用,表示强调,其下多连“不”等。⑨终结。《尚书·吕刑》:“非天不中,惟人在命。”⑩通“才”。仅仅。《汉书·贾谊传》:“长沙乃在二万五千户耳。”了:
①完毕;结束。王褒《僮约》:“晨起早扫,食了洗涤。”翁卷《乡村四月》:“乡村四月闲人少,才了蚕桑又插田。”②了解;明白。《太平广记》卷十引《神仙传》:“熟研之此经,所疑皆了。”(熟研:仔细研究。)③副词。全;完全。用于否定句。《世说新语·言语》:“了无遽(jù)容。”(遽:恐惧。)《世说新语·雅量》:“了无恐色。”④聪明。《后汉书·孔融传》:“夫人小而聪了,大未必奇。”⑤了断;决定。《尹文子·大道上》:“非己所独了。”岂:
(一)副词。①表示反问。相当于“难道”、“怎么”。《左传·僖公五年》:“晋,吾宗也,岂害我哉?”②表示推测或疑问。相当于“是否”。《三国志·蜀志·诸葛亮传》:“诸葛孔明者,卧龙也,将军岂愿见之乎?”(二)kǎi 同“愷”。快乐;和乐。《诗经·小雅·鱼藻》:“岂乐饮酒。”[岂弟]同“愷悌”。和悦可亲。《诗经·齐风·载驱》:“齐子岂弟。”(齐子:齐国国君的女儿。)信:
①诚实;真实。《老子》:“信言不美,美言不信。”②副词。实在;的确。杜甫《兵车行》:“信知生男恶,反是生女好。”③信用。《左传·桓公十二年》:“战焉,宋无信也。君子曰:‘苟信无继,盟无益也。’”(苟:如果。继:继续。盟:结盟。)④相信。王充《论衡·问孔》:“世儒学者,好信师而是古。”⑤信奉。《论语· 子张》:“信道不笃。”(笃:坚定。)⑥音讯;消息。杜甫《喜达行在所》诗:“西忆岐阳信。”⑦信函。元稹《书乐天纸》诗:“半封京信半题诗。”⑧古指传递信件的人。杜甫《寄彭州高三十五君》:“书成无信将。”(书:书信。将:送。)⑨信符;凭证。《后汉书·乌桓鲜卑传》:“大人有所召呼,则刻木为信,虽无文字,而部众不敢违犯。”(大人:酋长。)⑩随意;随便。白居易《琵琶行》:“低眉信手续续弹。”(11)同“芯(xìn)”。(12)古通“伸(shēn)”。伸展。扬雄《解嘲》:“是以士颇得信其舌而奋其笔。”关:
①门闩,横插在门后使门推不开的棍子。《左传·襄公二十三年》:“犯门斩关。”②闭;关闭。陶潜《归去来兮辞》:“门虽设而常关。”③出入口。崔颢《黄鹤楼》:“日暮乡关何处是?烟波江上使人愁。”④要塞;关口。《周礼·地官·司关》:“凡四方之宾客敂关,则为之告。”(敂kòu:到。)⑤关卡;流通的货物纳税的地方。《国语·晋语四》:“轻关易道,通商宽农。”⑥机器的发动处。《后汉书 · 张衡传》:“复造候风地动仪……中有都柱,傍行八道,施关发机。”(都柱:能摆动的小柱。)也指事物的关键。韩愈《题炭谷湫(jiǎo)祠堂》:“不知谁为助,若执造化关。”(造化:自然界。)⑦人体的某些部位称关。《素问·骨空论》:“膕上为关。”(膕guó:膝盖后腿弯处。)此指关节。《难经·十八难》:“脉有三部九候……三部者,寸、关、尺也。”这里指中医切脉部位名。⑧牵涉;关涉。《聊斋志异·促织》:“故天子一跬(guǐ)步,皆关民命,不可忽也。”(跬步:半步。即一举步。)⑨古时一种文书,多用于平行官府间的往来。刘勰《文心雕龙·书记》:“百官询事,则有关、刺、解、牒。”⑩通“贯(guàn)”。贯通。《史记·儒林列传》:“冠虽敝,必加于首;履虽新,必关于足。”(11)通“弯(wān)”。拉满弓。《孟子·告子下》:“越人关弓而射之。”[关关]拟声词。形容鸟叫声。《诗经·周南·关雎》:“关关雎鸠,在河之洲。”(雎鸠:水鸟名。)[关节]1.骨端衔接处。《后汉书·华佗传》:“引挽腰体动诸关节,以求难老。”2.暗中行贿勾通。《宋史· 包拯传》:“关节不到,有阎罗包老。”遐:
①远,兼指空间和时间。《尚书·太甲下》:“若升高,必自下;若陟遐,必自迩。”马中锡《中山狼传》:“奔走遐方,自迷正途。”②疏远。张居正《答中丞洪芳洲》:“将(qiāng)伯助予,幸毋遐弃。”(将:请。予:我。)③长久;久远。慧皎《高僧传》:“复何羡于遐龄?”④疑问代词,相当于“何”。《诗经·大雅·棫朴》:“周王寿考,遐不作人?”阻:
①险要的地方。《史记·孙子吴起列传》:“马陵道狭,而旁多阻隘,可伏兵。”《诗经·商颂·殷武》:“屻入其阻。”(屻:同“深”。)②路难走。蔡琰《悲愤诗》:“迥(jiǒng炯)路险且阻。”(迥:远。)《周礼·夏官·司险》:“周知其山林川泽之阻。”③倚杖。《左传·隐公四年》:“夫州吁阻兵而安忍。”(州吁:人名。安忍:安于做残忍的事。)《汉书·高帝纪下》:“带河阻山,县隔千里。”(县:悬。远。)④阻碍;阻挠;阻止。柳宗元《非国语· 卜》:“反以阻大事。”杜甫《秋尽》:“剑门犹阻北人来。”郦道元《水经注·江水》:“夏水襄陵,沿溯阻绝。”(襄陵:指大水升到山上。沿:下游。溯:上游。) -
tian yi lian ren xin zai le ,qi xin guan shan xia zu 。
“tian yi lian ren xin zai le ,qi xin guan shan xia zu 。”shi gou chu chu :《nian nu jiao 》;shi song chao shi ren cai shen de zuo pin 。
【zhu shi 】:
tian :
①ren de tou bu 。《lv shi chun qiu ·lun ren 》:“kuo er mu ,jie shi yu ,shi zhi mou ,qu qiao gu ……re ci ,ze mo yi hai ji tian yi 。”(shi :qu chu 。qiao gu :wei zha 。)②tian kong 。wang chong 《lun heng ·tan tian 》:“cha dang jin tian qu de shen gao ,gu tian yu jin mo yi 。”《chi le ge 》:“tian shi qiong (qióng)lu ,long gai si ye 。”(qiong lu :zhan zhang 。)③zai e shang ci zi de xing fa 。《zhou yi · kui 》:“ji ren tian ju yi 。”(yi :ge diao bi zi de xing fa 。)④tian qi ;qi hou 。《lv shi chun qiu ·ji chun 》:“hang qiu ling ,ze tian duo chen yin 。”⑤zi ran jie 。《xun zi ·tian lun 》:“tian hang you chang ,bu wei yao cun ,bu wei jie wang 。”⑥zi ran xing cheng de 。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“yi hu tian li ,pi da xi ,dao da kuan 。”⑦shang di ;zi ran jie de zhu zai 。《chun qiu fan lou ·jiao ji 》:“tian zhe ,bai shen zhi da jun ye 。”⑧tian ming ;tian yi 。《zuo chuan ·cheng gong shi liu nian 》:“guo zhi cun wang ,tian ye 。”⑨yi ping ;yi kao zhe 。《yi li · sang fu 》:“fu zhe ,qi zhi tian ye 。”yi :
①xin yi ;yi tu 。《gong yang chuan ·yin gong san nian 》:“ci fei xian jun zhi yi ye 。”gu sai xie 《ji min yao shu xu 》:“cai lun li yi zao zhi 。”you yi sai 。liu xie 《wen xin diao long ·rong cai 》:“shan shan zhe zi qu er yi liu 。”②huai yi 。《lie zi ·shui fu 》:“ren you wang tie (fūfu )zhe ,yi ji lin zhi zi 。”(wang :diu shi 。tie :fu zi 。)③yi liao 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“ran bu zi yi neng xian ru guan po qin 。”[yi zhe ]xiang lai da gai shi ……。《zhuang zi ·tian yun 》:“yi zhe ji yun zhuai er bu neng zi zhi xie 。”(xiang lai tian da gai shi yun zhuai er bu hui zi ji ting zhi ba 。)④tong “yi ”。biao shi shua ze 。xiang dang yu xian dai han yu de “hai shi ”。《mo zi ·geng zhu 》:“zi zhi yi jiang ni ye ? yi jiang yi gao ren hu ?”(ni :yin cang 。)⑤yī(yi )。tong “yi ”。tan ci 。《zhuang zi ·zai you 》:“yi ! shen yi zhan ,ji mo kui er bu zhi chi ye shen yi !”lian :
①lian min ;tong qing 。《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“(han wang )shen ju xiang wang zhang wo zhong shu (shuò)yi ,xiang wang lian er huo zhi 。”②ai ;lian ai 。han yu 《lv shuang cao 》:“mu sheng zhong er ,you mu lian zhi 。du mo mu lian ,er ning bu bei !”《zhan guo ce ·zhao ce si 》:“zhang fu yi ai lian ji shao zi hu ?”xin :
①xin zang 。《huai na zi ·yuan dao 》:“xin zhe ,wu zang zhi zhu ye 。”②tong chang zhi sai wei qi guan he sai xiang 、gan qing deng 。《meng zi ·gao zi shang 》:“xin zhi guan ze sai 。”《guo yu ·zhou yu shang 》:“fu min lv zhi yu xin ,er xuan zhi yu kou 。”③gua huai ;guan xin 。tang shun zhi 《yu lv wo zhou xun an shu 》:“liang gong zhe ,yi ri ju hu ji wei ,yi ri xin hu ji min zhe ye 。”(hu :yu 。)④zhong yang ;zhong xin 。liu yu xi 《dong ting qiu yue hang 》:“dong ting hu yue sheng hu xin 。”⑤xing su ming 。er shi ba su zhi yi 。《lv shi chun qiu ·ji xia 》:“ji xia zhi yue ,ri zai liu ,hun xin zhong ,dan wei zhong 。”[xin fu ]1.yao hai zhi chu 。《san guo zhi ·shu shu ·pang tong fa zheng chuan 》:“er di jia shu dao bing jin ,yi ru xin fu 。”2. qin xin de ren 。zai :
①cun zai ;zai shi 。《lun yu ·li ren 》:“fu mu zai ,bu yuan you ,you bi you fang 。”fan zhen 《shen mie lun 》:“qi rong xing wang er shen zai 。”②biao shi ren huo shi wu de wei zhi huo zhuang tai 。zhang hua 《qing shi 》:“chu huan he (kài)ye cu ,zai qi yuan xiao chang ”。(he :tan 。)③chu ;chu suo 。tao qian 《yin jiu 》zhi er :“cui rong mo ding zai ,bi ci gong geng zhi 。”④zai yu ;qu jue yu 。《xun zi ·quan xue 》:“nu ma shi jia ,gong zai bu she 。”⑤wen hou ;wei wen 。《zuo chuan ·xiang gong er shi liu nian 》:“gua ren yan xu zai wai ,er san zi shi gua ren chao xi wen wei guo zhi yan ,wu zi du bu zai gua ren 。”(gua ren :wei suo gong zi chen 。yan xu :jiu zao you huan 。wu zi :zhi wei da fu da shu wen zi 。)⑥guan cha ;shen cha 。《shang shu ·shun dian 》:“zai xuan ji yu heng ,yi ji qi zheng 。”(xuan ji yu heng :yu shi de tian ti guan ce yi qi 。qi zheng :ri 、yue he jin mu shui huo tu wu xing 。)⑦jie ci 。yin jin shi qing fa sheng de shi jian 、de dian 、qing xing 、fan wei deng 。liu zong yuan 《tian jia 》shi :“ying xin zai ci sui 。”《zi zhi tong jian ·han suo di jian an shi san nian 》:“jiang jun qin cao yi zai jin ri 。”(jiang jun :zhi sun quan 。cao :cao cao 。)⑧he “suo ”lian yong ,biao shi jiang diao ,ji xia duo lian “bu ”deng 。⑨zhong jie 。《shang shu ·lv xing 》:“fei tian bu zhong ,wei ren zai ming 。”⑩tong “cai ”。jin jin 。《han shu ·gu yi chuan 》:“chang sha nai zai er mo wu qian hu er 。”le :
①wan bi ;jie shu 。wang bao 《tong yao 》:“chen qi zao sao ,shi le xi di 。”weng juan 《xiang cun si yue 》:“xiang cun si yue xian ren shao ,cai le can sang you cha tian 。”②le jie ;ming bai 。《tai ping an ji 》juan shi yin 《shen xian chuan 》:“shou yan zhi ci jing ,suo yi jie le 。”(shou yan :zai xi yan jiu 。)③fu ci 。quan ;wan quan 。yong yu fou ding gou 。《shi shui xin yu ·yan yu 》:“le mo ju (jù)rong 。”(ju :kong ju 。)《shi shui xin yu ·ya liang 》:“le mo kong se 。”④cong ming 。《hou han shu ·kong rong chuan 》:“fu ren xiao er cong le ,da wei bi ji 。”⑤le duan ;jue ding 。《yin wen zi ·da dao shang 》:“fei ji suo du le 。”qi :
(yi )fu ci 。①biao shi fan wen 。xiang dang yu “nan dao ”、“zen me ”。《zuo chuan ·xi gong wu nian 》:“jin ,wu zong ye ,qi hai wo zai ?”②biao shi tui ce huo yi wen 。xiang dang yu “shi fou ”。《san guo zhi ·shu zhi ·zhu ge liang chuan 》:“zhu ge kong ming zhe ,wo long ye ,jiang jun qi yuan jian zhi hu ?”(er )kǎi tong “愷”。kuai le ;he le 。《shi jing ·xiao ya ·yu zao 》:“qi le yin jiu 。”[qi di ]tong “愷ti ”。he yue ke qin 。《shi jing ·ji feng ·zai qu 》:“ji zi qi di 。”(ji zi :ji guo guo jun de nv er 。)xin :
①cheng shi ;zhen shi 。《lao zi 》:“xin yan bu mei ,mei yan bu xin 。”②fu ci 。shi zai ;de que 。du fu 《bing che hang 》:“xin zhi sheng nan e ,fan shi sheng nv hao 。”③xin yong 。《zuo chuan ·huan gong shi er nian 》:“zhan yan ,song mo xin ye 。jun zi yue :‘gou xin mo ji ,meng mo yi ye 。’”(gou :ru guo 。ji :ji xu 。meng :jie meng 。)④xiang xin 。wang chong 《lun heng ·wen kong 》:“shi ru xue zhe ,hao xin shi er shi gu 。”⑤xin feng 。《lun yu · zi zhang 》:“xin dao bu du 。”(du :jian ding 。)⑥yin xun ;xiao xi 。du fu 《xi da hang zai suo 》shi :“xi yi qi yang xin 。”⑦xin han 。yuan zhen 《shu le tian zhi 》shi :“ban feng jing xin ban ti shi 。”⑧gu zhi chuan di xin jian de ren 。du fu 《ji peng zhou gao san shi wu jun 》:“shu cheng mo xin jiang 。”(shu :shu xin 。jiang :song 。)⑨xin fu ;ping zheng 。《hou han shu ·wu huan xian bei chuan 》:“da ren you suo shao hu ,ze ke mu wei xin ,sui mo wen zi ,er bu zhong bu gan wei fan 。”(da ren :qiu chang 。)⑩sui yi ;sui bian 。bai ju yi 《pi pa hang 》:“di mei xin shou xu xu dan 。”(11)tong “xin (xìn)”。(12)gu tong “shen (shēn)”。shen zhan 。yang xiong 《jie chao 》:“shi yi shi po de xin ji she er fen ji bi 。”guan :
①men shuan ,heng cha zai men hou shi men tui bu kai de gun zi 。《zuo chuan ·xiang gong er shi san nian 》:“fan men zhan guan 。”②bi ;guan bi 。tao qian 《gui qu lai xi ci 》:“men sui she er chang guan 。”③chu ru kou 。cui hao 《huang he lou 》:“ri mu xiang guan he chu shi ?yan bo jiang shang shi ren chou 。”④yao sai ;guan kou 。《zhou li ·de guan ·si guan 》:“fan si fang zhi bin ke kou guan ,ze wei zhi gao 。”(kou kòu:dao 。)⑤guan ka ;liu tong de huo wu na shui de de fang 。《guo yu ·jin yu si 》:“qing guan yi dao ,tong shang kuan nong 。”⑥ji qi de fa dong chu 。《hou han shu · zhang heng chuan 》:“fu zao hou feng de dong yi ……zhong you dou zhu ,bang hang ba dao ,shi guan fa ji 。”(dou zhu :neng bai dong de xiao zhu 。)ye zhi shi wu de guan jian 。han yu 《ti tan gu jiao (jiǎo)ci tang 》:“bu zhi shei wei zhu ,re zhi zao hua guan 。”(zao hua :zi ran jie 。)⑦ren ti de mou xie bu wei chen guan 。《su wen ·gu kong lun 》:“guo shang wei guan 。”(guo guó:xi gai hou tui wan chu 。)ci zhi guan jie 。《nan jing ·shi ba nan 》:“mai you san bu jiu hou ……san bu zhe ,cun 、guan 、che ye 。”zhe li zhi zhong yi qie mai bu wei ming 。⑧qian she ;guan she 。《liao zhai zhi yi ·cu zhi 》:“gu tian zi yi kui (guǐ)bu ,jie guan min ming ,bu ke hu ye 。”(kui bu :ban bu 。ji yi ju bu 。)⑨gu shi yi chong wen shu ,duo yong yu ping hang guan fu jian de wang lai 。liu xie 《wen xin diao long ·shu ji 》:“bai guan xun shi ,ze you guan 、ci 、jie 、die 。”⑩tong “guan (guàn)”。guan tong 。《shi ji ·ru lin lie chuan 》:“guan sui bi ,bi jia yu shou ;lv sui xin ,bi guan yu zu 。”(11)tong “wan (wān)”。la man gong 。《meng zi ·gao zi xia 》:“yue ren guan gong er she zhi 。”[guan guan ]ni sheng ci 。xing rong diao jiao sheng 。《shi jing ·zhou na ·guan ju 》:“guan guan ju jiu ,zai he zhi zhou 。”(ju jiu :shui diao ming 。)[guan jie ]1.gu duan xian jie chu 。《hou han shu ·hua tuo chuan 》:“yin wan yao ti dong zhu guan jie ,yi qiu nan lao 。”2.an zhong hang hui gou tong 。《song shi · bao zheng chuan 》:“guan jie bu dao ,you yan luo bao lao 。”xia :
①yuan ,jian zhi kong jian he shi jian 。《shang shu ·tai jia xia 》:“re sheng gao ,bi zi xia ;re zhi xia ,bi zi er 。”ma zhong xi 《zhong shan lang chuan 》:“ben zou xia fang ,zi mi zheng tu 。”②shu yuan 。zhang ju zheng 《da zhong cheng hong fang zhou 》:“jiang (qiāng)bai zhu yu ,xing wu xia qi 。”(jiang :qing 。yu :wo 。)③chang jiu ;jiu yuan 。hui jiao 《gao seng chuan 》:“fu he xian yu xia ling ?”④yi wen dai ci ,xiang dang yu “he ”。《shi jing ·da ya ·yu piao 》:“zhou wang shou kao ,xia bu zuo ren ?”zu :
①xian yao de de fang 。《shi ji ·sun zi wu qi lie chuan 》:“ma ling dao xia ,er pang duo zu ai ,ke fu bing 。”《shi jing ·shang song ·yan wu 》:“ren ru ji zu 。”(ren :tong “shen ”。)②lu nan zou 。cai yan 《bei fen shi 》:“jiong (jiǒngjiong )lu xian ju zu 。”(jiong :yuan 。)《zhou li ·xia guan ·si xian 》:“zhou zhi ji shan lin chuan ze zhi zu 。”③yi zhang 。《zuo chuan ·yin gong si nian 》:“fu zhou xu zu bing er an ren 。”(zhou xu :ren ming 。an ren :an yu zuo can ren de shi 。)《han shu ·gao di ji xia 》:“dai he zu shan ,xian ge qian li 。”(xian :xuan 。yuan 。)④zu ai ;zu nao ;zu zhi 。liu zong yuan 《fei guo yu · bo 》:“fan yi zu da shi 。”du fu 《qiu jin 》:“jian men you zu bei ren lai 。”li dao yuan 《shui jing zhu ·jiang shui 》:“xia shui xiang ling ,yan su zu jue 。”(xiang ling :zhi da shui sheng dao shan shang 。yan :xia you 。su :shang you 。)
今日更新
-
导引冲和气,觉春生酒面。
[2020-05-03]
-
褘衣俱侍、玳筵启。
[2020-05-03]
-
贤均樛木,宜颂二南诗。
[2020-05-03]
-
奉圣德、坤宁俱备。
[2020-05-03]
-
移棹采初开,嗅金缨留取。
[2020-05-03]
今日推荐
-
惟有暗香长在,饱参清露霏微。
[2020-02-16]
-
檐外几声风玉,丁东敲断人肠。
[2020-02-16]
-
春晚不拈红粉,碧窗自录仙书。
[2020-02-16]
-
人似行云不见。
[2020-02-16]
-
羞容似替人垂泪。
[2020-02-16]