• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 人笑褚淵今齒冷,隻有袁公不死。

    “人笑褚淵今齒冷,隻有袁公不死。”詩句出處:《酹江月/念奴嬌》;是宋朝詩人杜旟的作品。

    江山如此,是天開萬古,東南王氣。一自髯孫橫短策,坐使英雄鵲起。玉樹聲消,金蓮影散,多少傷心事。千年遼鶴,並疑城郭非是。當日萬駟雲屯,潮生潮落處,石頭孤峙。人笑褚淵今齒冷,隻有袁公不死。斜日荒煙,神州何在,欲墮新亭淚。元龍老矣,世間何限馀子。

    【註釋】:

    褚:

    (一)①用絲綿裝的衣服。《漢書·南粵王趙佗傳》:“上褚五十衣,中褚三十衣,下褚三十衣。”顏師古註:“以綿裝衣曰褚。上中下者,綿之多少薄厚之差也。”②袋子。《莊子·至樂》:“褚小者不可以懷大,綆短者不可以汲深。”(綆:汲水的繩子。)③儲藏。《左傳·襄公三十年》:“取我衣冠而褚之,取我田疇而伍之。”(田疇:耕地。伍:通“賦”。納稅。)④覆蓋棺材的紅色佈。《禮記·檀弓上》:“子張之喪,公明儀為志焉。褚幕丹質,蟻結於隅”。 (二)chǔ 通“儲”。儲藏。《左傳·襄公三十年》:“取我衣冠而褚之。” (三)zhě 兵卒。《方言》三:“楚東海之間……卒謂之弩父,或謂之褚。”(按:古兵卒穿赭色衣。)

    淵:

    ①打漩的水。《列子·黃帝》:“鯢(ní)旋之潘為淵,止水之潘為淵,流水之潘為淵。”(鯢:鯨魚。潘:通“蟠”。盤曲。)②深水;深潭。《詩經·小雅·小旻》:“如臨深淵。”③深。文徵明《跋倪元鎮二帖》:“二父(fǔ)皆先宋遺老,抱淵宏大才,高不仕之節。”(父:對老年男子的敬稱。高:崇尚。)[淵藪sǒu]1.人或物聚集之所。《後漢書·梁冀傳》:“宛為大都,士之淵藪。”又為聚集。惲敬《與姚秋農》:“中州人文淵藪。”2.形容深廣。《漢荊州刺史度尚碑》:“智含淵藪,仁隆春暖。”3.淵源。王安石《贈陳君景初》:“堂堂潁川士,察脈極淵藪。”

    今:

    ①此時;現在。《歸去來兮辭》:“實迷途其未遠,覺今是而昨非。”《戰國策·趙策四》:“老夫今者殊不欲食。”《左傳·襄公二年》:“(崔子)今不來矣。”②現代。與“古”相對。《禮記·中庸》:“生乎今之世,反古之道。”(反:違反。)《論語·子罕》:“後生可畏,焉知來者之不如今也?”③今日。《詩經·召南·摽有梅》:“求我庶士,迨其今兮。”(庶:多。士:指未婚男子。迨dài:及;到。)④當今。《孟子·梁惠王上》:“今夫天下之人牧,未有不嗜殺人者也。”⑤將要;將會。司馬遷《史記·項羽本紀》:“豎子不足與謀,奪項王天下者必沛公也。吾屬今為之虜矣。”⑥不久。《史記·申屠嘉列傳》:“汝第往,吾今使人召若。”⑦假如;如果。《史記·項羽本紀》:“今不急下,吾烹太公。”

    齒:

    ①門牙。後泛指牙齒。《韓非子·存韓》:“唇亡則齒寒。”蘇轍《橄欖》:“待得微甘回齒頰,已輸巖蜜十分甜。”(輸:不及,趕不上。)②物體的齒形部分。賈思勰《齊民要術·耕田》:“耕荒畢,以鐵齒��楱(lòuzòu)再遍杷(pá)之。”③年歲。《漢書·趙充國傳》:“臣位至上卿……犬馬之齒七十六。”④並列;同列;排列。《莊子·天下》:“百官以此相齒。”⑤說到;提起。⑥錄用;選用。《三國志· 蜀書·諸葛亮傳》:“循名責實,虛偽不齒。”[齒冷]久笑牙齒感到冷。謂貽笑於人而招致譏嘲。《南齊書·樂頤傳》:“人笑褚公,至今齒冷。”[齒錄]1.收錄;敘用。《魏書·劉文曄傳》:“以臣年小,不及齒錄。”2.科舉時代,凡同年登科者,各具姓名、年齡、籍貫、三代,匯刻成帙,稱作“齒錄”。也稱“同年錄”。

    冷:

    ①寒冷。《莊子·則陽》:“夫凍者假衣於春,暍(yè)者反冬乎冷風。”(衣於春:等待春天的溫暖。暍:中暑。反:返回。)②使冷卻;降低溫度。祖詠《題韓少府水亭》:“水氣侵階冷,松陰覆座閑。”③冷淡;不熱情。黃庭堅《鷓鴣天》:“付與旁人冷眼看。”④灰心或失望。袁桷《煮茶圖詩》:“齒寒意冷復三咽(yè)。”⑤寂靜;不熱鬧;冷清。白居易《晚出西郊》:“貧州冷似村。”也指心態冷靜。徐夤《上盧三拾遺以言見黜》:“冷眼靜看真好笑,傾懷與說卻為冤。”⑥少見的;很少有人過問的。李山甫《酬劉書記一二知己見寄》:“句冷不求奇。”

    隻:

    ①鳥一隻;一隻。《公羊傳 ·僖公三十三年》“匹馬隻輪無反者。”(反:返。)《後漢書·王喬傳》:“於是候鳥至,舉羅張之,但得一隻舃焉。”(羅:捕鳥網。舃:鞋。)②單數。《宋史·張洎傳》:“肅宗而下,咸隻日臨朝,雙日不坐。”(肅宗:指唐肅宗李亨。臨朝:指坐朝問政。)

    有:

    (一)①與“無”相對。1. 表示占有、具有、領有。《論語·公冶長》:“陳文子有馬十乘(shèng)。”(乘:四匹。)諸葛亮《草廬對》:“孫權據有江東。”2.表示存在。曹丕《雜詩》:“西北有浮雲,亭亭如車蓋。”3. 表示發生。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“天下有變,則命一上將將荊州之軍以向宛、洛。”②豐收。儲光羲《觀競渡》:“能令秋大有,鼓吹遠相催。”③表示不定指。跟“某”相近。李白《菩薩蠻》:“暝色入高樓,有人樓上愁。”④助詞。1. 多用於朝代名稱的前面。《詩經·大雅·文王》:“有周不顯,帝命不時。”2. 用於形容詞前面。《詩經·鄭風·女曰雞鳴》:“明星有爛。”(爛:燦爛。) (二)yòu 通“又”。用於整數與零數之間。《論語·為政》:“吾十有五而志於學。”《史記·秦始皇本紀》:“三十有七年,親巡天下。”

    公:

    ①公正;公平。《呂氏春秋·去私》:“外舉不避仇,內舉不避親,祈黃羊可謂公矣。”②公共的;公傢的。陳亮《上孝宗皇帝第三書》:“二聖北狩之痛,蓋國傢之大恥而天下之公憤也。”③公然;公開地。賈誼《論積貯疏》:“殘賊公行,莫之或止。”(殘賊:害。)④公傢,與“私”相對。《詩經·豳風· 七月》:“獻豜於公。”⑤通“功”。功勞。《詩經·小雅·六月》:“薄伐玁狁,以奏膚公。”⑥古代五等爵的第一等。《孟子·萬章下》:“天子一位,公一位,侯一位,伯一位,子、男同一位。”又為諸侯的通稱。《禮記·喪服大記》:“公之喪,大夫俟練,士卒哭而歸。”(練:喪服。)⑦古代朝廷官階的第一級。《漢書·百官公卿表上》:“太師、太傅、太保,是為三公。”後泛指朝中職掌權者。李白《行路難》:“漢朝公卿忌賈生。”⑧對男子的敬稱。《史記·陳涉世傢》:“公等遇雨,皆以失期,失期當斬。”⑨舊稱親屬中的尊長。1.稱祖父。《呂氏春秋·異用》:“孔子之弟子從遠方來者,孔子荷(hè)杖而問之曰:‘子之公不有恙乎?’搏杖而揖之,問曰:‘子之父母不有恙乎?’”(搏杖:扶杖。)2. 稱父親。《戰國策·魏策一》:“將行,其子陳應止其公之行。”3.稱丈夫之父。古樂府《古詩為焦仲卿妻作》:“奉事循公姥,進止敢自專?”(循:順從。姥:婆婆。)⑩稱雄性的禽獸。《齊民要術·作醬法》:“母蟹臍大,圓,竟服下,公蟹狹而長。”

    不:

    (一)①不。《後漢書·班超傳》:“不入虎穴,不得虎子。”《詩經·魏風·伐檀》:“不狩不獵,胡瞻爾庭有縣(懸)特兮。”(特:三歲的獸。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是豈不必得之之道也哉?”③無;沒有。《左傳·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助詞。無實義。《逸周書·皇門》:“我不則寅哉寅哉!”[不祿]士死的諱稱。《禮記·曲禮下》:“天子曰崩,諸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不祿。” (二)fū花萼。後作“柎”。《詩經·小雅·常棣》:“常棣之華,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨樹。 鄂:同“萼”。 :有光采。)


  • 人笑褚渊今齿冷,只有袁公不死。

    “人笑褚渊今齿冷,只有袁公不死。”诗句出处:《酹江月/念奴娇》;是宋朝诗人杜旟的作品。

    江山如此,是天开万古,东南王气。一自髯孙横短策,坐使英雄鹊起。玉树声消,金莲影散,多少伤心事。千年辽鹤,并疑城郭非是。当日万驷云屯,潮生潮落处,石头孤峙。人笑褚渊今齿冷,只有袁公不死。斜日荒烟,神州何在,欲堕新亭泪。元龙老矣,世间何限馀子。

    【注释】:

    褚:

    (一)①用丝绵装的衣服。《汉书·南粤王赵佗传》:“上褚五十衣,中褚三十衣,下褚三十衣。”颜师古注:“以绵装衣曰褚。上中下者,绵之多少薄厚之差也。”②袋子。《庄子·至乐》:“褚小者不可以怀大,绠短者不可以汲深。”(绠:汲水的绳子。)③储藏。《左传·襄公三十年》:“取我衣冠而褚之,取我田畴而伍之。”(田畴:耕地。伍:通“赋”。纳税。)④覆盖棺材的红色布。《礼记·檀弓上》:“子张之丧,公明仪为志焉。褚幕丹质,蚁结于隅”。 (二)chǔ 通“储”。储藏。《左传·襄公三十年》:“取我衣冠而褚之。” (三)zhě 兵卒。《方言》三:“楚东海之间……卒谓之弩父,或谓之褚。”(按:古兵卒穿赭色衣。)

    渊:

    ①打漩的水。《列子·黄帝》:“鲵(ní)旋之潘为渊,止水之潘为渊,流水之潘为渊。”(鲵:鲸鱼。潘:通“蟠”。盘曲。)②深水;深潭。《诗经·小雅·小旻》:“如临深渊。”③深。文徵明《跋倪元镇二帖》:“二父(fǔ)皆先宋遗老,抱渊宏大才,高不仕之节。”(父:对老年男子的敬称。高:崇尚。)[渊薮sǒu]1.人或物聚集之所。《后汉书·梁冀传》:“宛为大都,士之渊薮。”又为聚集。恽敬《与姚秋农》:“中州人文渊薮。”2.形容深广。《汉荆州刺史度尚碑》:“智含渊薮,仁隆春暖。”3.渊源。王安石《赠陈君景初》:“堂堂颍川士,察脉极渊薮。”

    今:

    ①此时;现在。《归去来兮辞》:“实迷途其未远,觉今是而昨非。”《战国策·赵策四》:“老夫今者殊不欲食。”《左传·襄公二年》:“(崔子)今不来矣。”②现代。与“古”相对。《礼记·中庸》:“生乎今之世,反古之道。”(反:违反。)《论语·子罕》:“后生可畏,焉知来者之不如今也?”③今日。《诗经·召南·摽有梅》:“求我庶士,迨其今兮。”(庶:多。士:指未婚男子。迨dài:及;到。)④当今。《孟子·梁惠王上》:“今夫天下之人牧,未有不嗜杀人者也。”⑤将要;将会。司马迁《史记·项羽本纪》:“竖子不足与谋,夺项王天下者必沛公也。吾属今为之虏矣。”⑥不久。《史记·申屠嘉列传》:“汝第往,吾今使人召若。”⑦假如;如果。《史记·项羽本纪》:“今不急下,吾烹太公。”

    齿:

    ①门牙。后泛指牙齿。《韩非子·存韩》:“唇亡则齿寒。”苏辙《橄榄》:“待得微甘回齿颊,已输岩蜜十分甜。”(输:不及,赶不上。)②物体的齿形部分。贾思勰《齐民要术·耕田》:“耕荒毕,以铁齿��楱(lòuzòu)再遍杷(pá)之。”③年岁。《汉书·赵充国传》:“臣位至上卿……犬马之齿七十六。”④并列;同列;排列。《庄子·天下》:“百官以此相齿。”⑤说到;提起。⑥录用;选用。《三国志· 蜀书·诸葛亮传》:“循名责实,虚伪不齿。”[齿冷]久笑牙齿感到冷。谓贻笑于人而招致讥嘲。《南齐书·乐颐传》:“人笑褚公,至今齿冷。”[齿录]1.收录;叙用。《魏书·刘文晔传》:“以臣年小,不及齿录。”2.科举时代,凡同年登科者,各具姓名、年龄、籍贯、三代,汇刻成帙,称作“齿录”。也称“同年录”。

    冷:

    ①寒冷。《庄子·则阳》:“夫冻者假衣于春,暍(yè)者反冬乎冷风。”(衣于春:等待春天的温暖。暍:中暑。反:返回。)②使冷却;降低温度。祖咏《题韩少府水亭》:“水气侵阶冷,松阴覆座闲。”③冷淡;不热情。黄庭坚《鹧鸪天》:“付与旁人冷眼看。”④灰心或失望。袁桷《煮茶图诗》:“齿寒意冷复三咽(yè)。”⑤寂静;不热闹;冷清。白居易《晚出西郊》:“贫州冷似村。”也指心态冷静。徐夤《上卢三拾遗以言见黜》:“冷眼静看真好笑,倾怀与说却为冤。”⑥少见的;很少有人过问的。李山甫《酬刘书记一二知己见寄》:“句冷不求奇。”

    只:

    ①鸟一只;一只。《公羊传 ·僖公三十三年》“匹马只轮无反者。”(反:返。)《后汉书·王乔传》:“于是候鸟至,举罗张之,但得一只舃焉。”(罗:捕鸟网。舃:鞋。)②单数。《宋史·张洎传》:“肃宗而下,咸只日临朝,双日不坐。”(肃宗:指唐肃宗李亨。临朝:指坐朝问政。)

    有:

    (一)①与“无”相对。1. 表示占有、具有、领有。《论语·公冶长》:“陈文子有马十乘(shèng)。”(乘:四匹。)诸葛亮《草庐对》:“孙权据有江东。”2.表示存在。曹丕《杂诗》:“西北有浮云,亭亭如车盖。”3. 表示发生。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“天下有变,则命一上将将荆州之军以向宛、洛。”②丰收。储光羲《观竞渡》:“能令秋大有,鼓吹远相催。”③表示不定指。跟“某”相近。李白《菩萨蛮》:“暝色入高楼,有人楼上愁。”④助词。1. 多用于朝代名称的前面。《诗经·大雅·文王》:“有周不显,帝命不时。”2. 用于形容词前面。《诗经·郑风·女曰鸡鸣》:“明星有烂。”(烂:灿烂。) (二)yòu 通“又”。用于整数与零数之间。《论语·为政》:“吾十有五而志于学。”《史记·秦始皇本纪》:“三十有七年,亲巡天下。”

    公:

    ①公正;公平。《吕氏春秋·去私》:“外举不避仇,内举不避亲,祈黄羊可谓公矣。”②公共的;公家的。陈亮《上孝宗皇帝第三书》:“二圣北狩之痛,盖国家之大耻而天下之公愤也。”③公然;公开地。贾谊《论积贮疏》:“残贼公行,莫之或止。”(残贼:害。)④公家,与“私”相对。《诗经·豳风· 七月》:“献豜于公。”⑤通“功”。功劳。《诗经·小雅·六月》:“薄伐玁狁,以奏肤公。”⑥古代五等爵的第一等。《孟子·万章下》:“天子一位,公一位,侯一位,伯一位,子、男同一位。”又为诸侯的通称。《礼记·丧服大记》:“公之丧,大夫俟练,士卒哭而归。”(练:丧服。)⑦古代朝廷官阶的第一级。《汉书·百官公卿表上》:“太师、太傅、太保,是为三公。”后泛指朝中职掌权者。李白《行路难》:“汉朝公卿忌贾生。”⑧对男子的敬称。《史记·陈涉世家》:“公等遇雨,皆以失期,失期当斩。”⑨旧称亲属中的尊长。1.称祖父。《吕氏春秋·异用》:“孔子之弟子从远方来者,孔子荷(hè)杖而问之曰:‘子之公不有恙乎?’搏杖而揖之,问曰:‘子之父母不有恙乎?’”(搏杖:扶杖。)2. 称父亲。《战国策·魏策一》:“将行,其子陈应止其公之行。”3.称丈夫之父。古乐府《古诗为焦仲卿妻作》:“奉事循公姥,进止敢自专?”(循:顺从。姥:婆婆。)⑩称雄性的禽兽。《齐民要术·作酱法》:“母蟹脐大,圆,竟服下,公蟹狭而长。”

    不:

    (一)①不。《后汉书·班超传》:“不入虎穴,不得虎子。”《诗经·魏风·伐檀》:“不狩不猎,胡瞻尔庭有县(悬)特兮。”(特:三岁的兽。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是岂不必得之之道也哉?”③无;没有。《左传·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助词。无实义。《逸周书·皇门》:“我不则寅哉寅哉!”[不禄]士死的讳称。《礼记·曲礼下》:“天子曰崩,诸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不禄。” (二)fū花萼。后作“柎”。《诗经·小雅·常棣》:“常棣之华,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨树。 鄂:同“萼”。 :有光采。)


  • ren xiao chu yuan jin chi leng ,zhi you yuan gong bu si 。

    “ren xiao chu yuan jin chi leng ,zhi you yuan gong bu si 。”shi gou chu chu :《lei jiang yue /nian nu jiao 》;shi song chao shi ren du yu de zuo pin 。

    jiang shan ru ci ,shi tian kai mo gu ,dong na wang qi 。yi zi ran sun heng duan ce ,zuo shi ying xiong que qi 。yu shu sheng xiao ,jin lian ying san ,duo shao shang xin shi 。qian nian liao he ,bing yi cheng guo fei shi 。dang ri mo si yun tun ,chao sheng chao la chu ,dan tou gu shi 。ren xiao chu yuan jin chi leng ,zhi you yuan gong bu si 。xie ri huang yan ,shen zhou he zai ,yu duo xin ting lei 。yuan long lao yi ,shi jian he xian yu zi 。

    【zhu shi 】:

    chu :

    (yi )①yong si mian zhuang de yi fu 。《han shu ·na yue wang zhao tuo chuan 》:“shang chu wu shi yi ,zhong chu san shi yi ,xia chu san shi yi 。”yan shi gu zhu :“yi mian zhuang yi yue chu 。shang zhong xia zhe ,mian zhi duo shao bao hou zhi cha ye 。”②dai zi 。《zhuang zi ·zhi le 》:“chu xiao zhe bu ke yi huai da ,geng duan zhe bu ke yi ji shen 。”(geng :ji shui de sheng zi 。)③chu cang 。《zuo chuan ·xiang gong san shi nian 》:“qu wo yi guan er chu zhi ,qu wo tian chou er wu zhi 。”(tian chou :geng de 。wu :tong “fu ”。na shui 。)④fu gai guan cai de gong se bu 。《li ji ·tan gong shang 》:“zi zhang zhi sang ,gong ming yi wei zhi yan 。chu mu dan zhi ,yi jie yu yu ”。 (er )chǔ tong “chu ”。chu cang 。《zuo chuan ·xiang gong san shi nian 》:“qu wo yi guan er chu zhi 。” (san )zhě bing cu 。《fang yan 》san :“chu dong hai zhi jian ……cu wei zhi nu fu ,huo wei zhi chu 。”(an :gu bing cu chuan zhe se yi 。)

    yuan :

    ①da xuan de shui 。《lie zi ·huang di 》:“ni (ní)xuan zhi pan wei yuan ,zhi shui zhi pan wei yuan ,liu shui zhi pan wei yuan 。”(ni :jing yu 。pan :tong “pan ”。pan qu 。)②shen shui ;shen tan 。《shi jing ·xiao ya ·xiao min 》:“ru lin shen yuan 。”③shen 。wen zheng ming 《ba ni yuan zhen er tie 》:“er fu (fǔ)jie xian song wei lao ,bao yuan hong da cai ,gao bu shi zhi jie 。”(fu :dui lao nian nan zi de jing chen 。gao :chong shang 。)[yuan sou sǒu]1.ren huo wu ju ji zhi suo 。《hou han shu ·liang ji chuan 》:“wan wei da dou ,shi zhi yuan sou 。”you wei ju ji 。yun jing 《yu yao qiu nong 》:“zhong zhou ren wen yuan sou 。”2.xing rong shen an 。《han jing zhou ci shi du shang bei 》:“zhi han yuan sou ,ren long chun nuan 。”3.yuan yuan 。wang an dan 《zeng chen jun jing chu 》:“tang tang ying chuan shi ,cha mai ji yuan sou 。”

    jin :

    ①ci shi ;xian zai 。《gui qu lai xi ci 》:“shi mi tu ji wei yuan ,jiao jin shi er zuo fei 。”《zhan guo ce ·zhao ce si 》:“lao fu jin zhe shu bu yu shi 。”《zuo chuan ·xiang gong er nian 》:“(cui zi )jin bu lai yi 。”②xian dai 。yu “gu ”xiang dui 。《li ji ·zhong yong 》:“sheng hu jin zhi shi ,fan gu zhi dao 。”(fan :wei fan 。)《lun yu ·zi han 》:“hou sheng ke wei ,yan zhi lai zhe zhi bu ru jin ye ?”③jin ri 。《shi jing ·shao na ·biao you mei 》:“qiu wo shu shi ,dai ji jin xi 。”(shu :duo 。shi :zhi wei hun nan zi 。dai dài:ji ;dao 。)④dang jin 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“jin fu tian xia zhi ren mu ,wei you bu shi sha ren zhe ye 。”⑤jiang yao ;jiang hui 。si ma qian 《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“shu zi bu zu yu mou ,duo xiang wang tian xia zhe bi pei gong ye 。wu shu jin wei zhi lu yi 。”⑥bu jiu 。《shi ji ·shen tu jia lie chuan 》:“ru di wang ,wu jin shi ren shao re 。”⑦jia ru ;ru guo 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“jin bu ji xia ,wu peng tai gong 。”

    chi :

    ①men ya 。hou fan zhi ya chi 。《han fei zi ·cun han 》:“chun wang ze chi han 。”su zhe 《gan lan 》:“dai de wei gan hui chi jia ,yi shu yan mi shi fen tian 。”(shu :bu ji ,gan bu shang 。)②wu ti de chi xing bu fen 。gu sai xie 《ji min yao shu ·geng tian 》:“geng huang bi ,yi tie chi ��cou (lòuzòu)zai bian pa (pá)zhi 。”③nian sui 。《han shu ·zhao chong guo chuan 》:“chen wei zhi shang qing ……quan ma zhi chi qi shi liu 。”④bing lie ;tong lie ;pai lie 。《zhuang zi ·tian xia 》:“bai guan yi ci xiang chi 。”⑤shui dao ;di qi 。⑥lu yong ;shua yong 。《san guo zhi · shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“xun ming ze shi ,xu wei bu chi 。”[chi leng ]jiu xiao ya chi gan dao leng 。wei yi xiao yu ren er qiao zhi ji chao 。《na ji shu ·le yi chuan 》:“ren xiao chu gong ,zhi jin chi leng 。”[chi lu ]1.shou lu ;xu yong 。《wei shu ·liu wen ye chuan 》:“yi chen nian xiao ,bu ji chi lu 。”2.ke ju shi dai ,fan tong nian deng ke zhe ,ge ju xing ming 、nian ling 、ji guan 、san dai ,hui ke cheng zhi ,chen zuo “chi lu ”。ye chen “tong nian lu ”。

    leng :

    ①han leng 。《zhuang zi ·ze yang 》:“fu dong zhe jia yi yu chun ,ye (yè)zhe fan dong hu leng feng 。”(yi yu chun :deng dai chun tian de wen nuan 。ye :zhong shu 。fan :fan hui 。)②shi leng que ;jiang di wen du 。zu yong 《ti han shao fu shui ting 》:“shui qi qin jie leng ,song yin fu zuo xian 。”③leng dan ;bu re qing 。huang ting jian 《zhe gu tian 》:“fu yu pang ren leng yan kan 。”④hui xin huo shi wang 。yuan jue 《zhu cha tu shi 》:“chi han yi leng fu san yan (yè)。”⑤ji jing ;bu re nao ;leng qing 。bai ju yi 《wan chu xi jiao 》:“pin zhou leng shi cun 。”ye zhi xin tai leng jing 。xu yin 《shang lu san she wei yi yan jian chu 》:“leng yan jing kan zhen hao xiao ,qing huai yu shui que wei yuan 。”⑥shao jian de ;hen shao you ren guo wen de 。li shan fu 《chou liu shu ji yi er zhi ji jian ji 》:“gou leng bu qiu ji 。”

    zhi :

    ①diao yi zhi ;yi zhi 。《gong yang chuan ·xi gong san shi san nian 》“pi ma zhi lun mo fan zhe 。”(fan :fan 。)《hou han shu ·wang qiao chuan 》:“yu shi hou diao zhi ,ju luo zhang zhi ,dan de yi zhi que yan 。”(luo :bu diao wang 。que :xie 。)②chan shu 。《song shi ·zhang ji chuan 》:“su zong er xia ,xian zhi ri lin chao ,shuang ri bu zuo 。”(su zong :zhi tang su zong li heng 。lin chao :zhi zuo chao wen zheng 。)

    you :

    (yi )①yu “mo ”xiang dui 。1. biao shi zhan you 、ju you 、ling you 。《lun yu ·gong ye chang 》:“chen wen zi you ma shi cheng (shèng)。”(cheng :si pi 。)zhu ge liang 《cao lu dui 》:“sun quan ju you jiang dong 。”2.biao shi cun zai 。cao pi 《za shi 》:“xi bei you fu yun ,ting ting ru che gai 。”3. biao shi fa sheng 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“tian xia you bian ,ze ming yi shang jiang jiang jing zhou zhi jun yi xiang wan 、luo 。”②feng shou 。chu guang xi 《guan jing du 》:“neng ling qiu da you ,gu chui yuan xiang cui 。”③biao shi bu ding zhi 。gen “mou ”xiang jin 。li bai 《pu sa man 》:“ming se ru gao lou ,you ren lou shang chou 。”④zhu ci 。1. duo yong yu chao dai ming chen de qian mian 。《shi jing ·da ya ·wen wang 》:“you zhou bu xian ,di ming bu shi 。”2. yong yu xing rong ci qian mian 。《shi jing ·zheng feng ·nv yue ji ming 》:“ming xing you lan 。”(lan :can lan 。) (er )yòu tong “you ”。yong yu zheng shu yu ling shu zhi jian 。《lun yu ·wei zheng 》:“wu shi you wu er zhi yu xue 。”《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“san shi you qi nian ,qin xun tian xia 。”

    gong :

    ①gong zheng ;gong ping 。《lv shi chun qiu ·qu si 》:“wai ju bu bi chou ,nei ju bu bi qin ,qi huang yang ke wei gong yi 。”②gong gong de ;gong jia de 。chen liang 《shang xiao zong huang di di san shu 》:“er sheng bei shou zhi tong ,gai guo jia zhi da chi er tian xia zhi gong fen ye 。”③gong ran ;gong kai de 。gu yi 《lun ji zhu shu 》:“can zei gong hang ,mo zhi huo zhi 。”(can zei :hai 。)④gong jia ,yu “si ”xiang dui 。《shi jing ·bin feng · qi yue 》:“suo jian yu gong 。”⑤tong “gong ”。gong lao 。《shi jing ·xiao ya ·liu yue 》:“bao fa xian yun ,yi zou fu gong 。”⑥gu dai wu deng jue de di yi deng 。《meng zi ·mo zhang xia 》:“tian zi yi wei ,gong yi wei ,hou yi wei ,bai yi wei ,zi 、nan tong yi wei 。”you wei zhu hou de tong chen 。《li ji ·sang fu da ji 》:“gong zhi sang ,da fu qi lian ,shi cu ku er gui 。”(lian :sang fu 。)⑦gu dai chao ting guan jie de di yi ji 。《han shu ·bai guan gong qing biao shang 》:“tai shi 、tai fu 、tai bao ,shi wei san gong 。”hou fan zhi chao zhong zhi zhang quan zhe 。li bai 《hang lu nan 》:“han chao gong qing ji gu sheng 。”⑧dui nan zi de jing chen 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“gong deng yu yu ,jie yi shi ji ,shi ji dang zhan 。”⑨jiu chen qin shu zhong de zun chang 。1.chen zu fu 。《lv shi chun qiu ·yi yong 》:“kong zi zhi di zi cong yuan fang lai zhe ,kong zi he (hè)zhang er wen zhi yue :‘zi zhi gong bu you yang hu ?’bo zhang er yi zhi ,wen yue :‘zi zhi fu mu bu you yang hu ?’”(bo zhang :fu zhang 。)2. chen fu qin 。《zhan guo ce ·wei ce yi 》:“jiang hang ,ji zi chen ying zhi ji gong zhi hang 。”3.chen zhang fu zhi fu 。gu le fu 《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“feng shi xun gong lao ,jin zhi gan zi zhuan ?”(xun :shun cong 。lao :po po 。)⑩chen xiong xing de qin shou 。《ji min yao shu ·zuo jiang fa 》:“mu xie qi da ,yuan ,jing fu xia ,gong xie xia er chang 。”

    bu :

    (yi )①bu 。《hou han shu ·ban chao chuan 》:“bu ru hu xue ,bu de hu zi 。”《shi jing ·wei feng ·fa tan 》:“bu shou bu lie ,hu zhan er ting you xian (xuan )te xi 。”(te :san sui de shou 。)②fei ;bu shi 。《xun zi ·jun dao 》:“neng zhong shi zhe qu zhi ,shi qi bu bi de zhi zhi dao ye zai ?”③mo ;mei you 。《zuo chuan ·xiang gong er shi san nian 》:“bu de er you gong 。”④wei 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“zhi bu bai bu er ,shi yi zou ye 。”⑤gou zhong zhu ci 。mo shi yi 。《yi zhou shu ·huang men 》:“wo bu ze yin zai yin zai !”[bu lu ]shi si de hui chen 。《li ji ·qu li xia 》:“tian zi yue beng ,zhu hou yue hong ,da fu yue cu ,shi yue bu lu 。” (er )fūhua e 。hou zuo “fu ”。《shi jing ·xiao ya ·chang di 》:“chang di zhi hua ,e bu (wěi)。”(chang di :ji tang li shu 。 e :tong “e ”。 :you guang cai 。)

今日更新
今日推荐