• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 僅獲造其都,歸而遂悟,結繩已非矣。

    “僅獲造其都,歸而遂悟,結繩已非矣。”詩句出處:《摸魚兒》;是宋朝詩人林正大的作品。

    醉之鄉、其去中國,不知其幾千裡。其土平曠無涯際。其氣和平一揆。無寒暑,無聚落居城,無怒而無喜。昔黃帝氏。僅獲造其都,歸而遂悟,結繩已非矣。及堯舜,蓋亦至其邊鄙。終身太平而治。武王得志於周世。命立酒人之氏。從此後,獨阮籍淵明,往往逃而至。何其淳寂。豈古華胥,將遊是境,餘故為之記。

    【註釋】:

    僅:

    (一)僅僅;隻。《呂氏春秋·遇合》:“以此遊,僅至於魯司寇。”(遊:遊說君主。)《史記·秦本紀》:“夫自上聖黃帝,作為禮樂法度,身以先之,僅以小治。”(夫:助詞。作為:創制。先:先行。小治:小有政績。)《戰國策·齊策四》:“狡兔有三窟,僅得免其死耳。” (二)jìn 幾乎;將近。白居易《昭國閑居》:“槐花滿田地,僅絕行人跡。”又《初出藍田路作》:“潯陽僅四千,始行七十裡。”《晉書·趙王倫傳》:“自兵興六十餘日,戰所殺害,僅十萬人。”杜甫《泊嶽陽城下》:“江國逾千裡,山城僅百層。”

    獲:

    ①獵得(禽獸);獵獲。《詩經·大雅·桑柔》:“如彼飛蟲,時亦弋(yì)獲。”(弋:射獵。)《春秋·哀公十四年》:“西狩獲麟。”②獵得的禽獸。《呂氏春秋·貴當》:“狗良則數(shuò)得禽矣。田獵之獲常過人矣。”(數:屢次。)又泛指收獲。《尚書·說命下》:“學於古訓,乃有獲。”③獲得;得到。《墨子·天志下》:“不與其勞,獲其實。”又遭受;招致。杜牧《燕將錄》:“燕以趙為障,雖怨趙,必不殘趙,不必為備。一且示趙不敢抗燕,二且使燕獲疑天子。”④擒獲;俘虜。《三國志·魏書·武帝紀》:“大破之,獲其驍將成廉。”⑤捉拿;逮捕。陸九淵《與張監書》之二:“茍有盜,亦不容不獲也。”⑥通“獲2(穫)”。收割莊稼。《荀子·富國》:“人善治之,則畝數盆,一歲而再獲之。”(再:兩次。)也指收獲的谷物之類。《鹽鐵論·本議》:“農人納其獲”。⑦女奴隸;奴隸的妻子。司馬遷《報任安書》:“且夫藏獲婢妾,猶能引決。”

    造:

    ①至;到……去。《戰國策·宋策》:“造大國之城下。”②達到某種境界。《詩經·大雅·思齊》:“小子有造。”③培養。葉適《宏詞》:“自熙寧之以經術造士也,固患天下之習為詞賦之浮華而不適於實用。”④參與訴訟的雙方。《書·呂刑》:“兩造具備,師聽五辭。”⑤制作。《詩經·鄭風·緇衣》:“敝,予又改造兮。”⑥編撰;著述。《後漢書·王充傳》:“年漸七十,志力衰耗,乃造《養性書》十六篇,裁節嗜欲,頤(yí)神自守。”(頤:養。)

    其:

    (一)①代詞。1.相當於“他(她、它)”、“他的”;“他們(她們)”、“他們的”。《論語·衛靈公》:“工欲善其事,必先利其器。”宋濂《送東陽馬生序》:“或遇其叱咄(duō),色愈恭,禮愈至。”(叱咄:呵斥。)2. 相當於“我(的)”。王安石《遊褒禪山記》:“餘亦悔其隨之而不得極夫遊之樂也。”(極:盡。)3.表示指代。相當於“這”、“那”、“其中的”。《史記·項羽本紀》:“今欲舉大事,將非其人不可。”彭端淑《為學一首示子侄》:“蜀之鄙有二僧,其一貧,其一富。”(鄙:邊境。)②副詞。1.表推測;估計。相當於“大概”、“或許”。《論語·泰伯》:“才難,不其然乎?”2. 表反問。《左傳·僖公十年》:“欲加之罪,其無辭乎?”3. 表祈使。相當於“當”、“可”。曹操《求賢令》:“二三子其佐我明揚仄陋,唯才是舉,吾得而用之。”(仄陋:出身卑微。)4. 表時間。相當於“將”。《列子·湯問》:“以殘年餘力,曾不能毀山之一毛,其如土石何?”③連詞。1.表假設。相當於“假如”、“如果”。《孟子·梁惠王上》:“其若是,孰能禦之?”2. 表選擇。相當於“或者”、“還是”。韓愈《馬說》:“其真無馬邪?其真不知馬也。”④助詞。形容詞或不及物動詞詞頭。《詩經·邶風·北風》:“北風其涼。”《詩經·秦風·小戎》:“言念君子,溫其如玉。”(言:助詞,無義。)(二)jī語氣詞。表示疑問。《詩經·小雅·庭燎》:“夜如何其?夜未央。”(央:盡。)

    都:

    (一)du ①[名]大城市。《左傳·隱公元年》:“大~不過三國之一。”②[名]首都,京城。班固《西都賦》:“漢之西~,在於雍州,實曰長安。”③[名][都會]1. 諸侯國的都城。柳宗元《封建論》:“秦有天下,裂~~而之郡邑。”2. 繁華的大城市。《史記·貨殖列傳》:“然邯鄲亦漳、河之間一~~也。”④[形]漂亮。《詩經·鄭風·有女同車》:“彼美孟薑,洵美且~。”⑤[嘆]表示贊美。《尚書·皋陶謨》:“皋陶曰:‘~!在知人,在安民。’”⑥[動]居於,處在。《史記·滑稽列傳》:“蘇秦張儀一當萬乘之主,而~卿相之位,澤及後世。”⑦[動]匯總,匯聚。曹丕《與吳質書》:“頃撰其遺文,~為一集。”(二) dou [副]全,盡。劉義慶《世說新語·言語》:“於時天月明凈,~無纖翳。” 【辨析】都,京。“京”的本義是“大”。在先秦“京師”連用方指“國都”,“京”指國都是後起義。“都”的本義指“大城市”,漢代以後才可以指首都。

    歸:

    (一)①出嫁;嫁。《詩經·周南·桃夭》:“之子於歸,宜其室傢。”②返回。陶潛《歸園田居》:“晨興理荒穢,帶月荷鋤歸。”(興:起來。)③送回;交還。《孟子· 盡心上》:“久假而不歸。”(假:借)④歸依;歸附。范仲淹《嶽陽樓記》:“微斯人,吾誰與歸?”(微:如果沒有。)⑤結局;歸宿。《周易·系辭下》:“天下同歸而殊途。”(殊:不同。途:路。)⑥死。《爾雅·釋訓》:“鬼之為言歸也。” (二)kuì ①通“饋”。贈送。《論語·陽貨》:“(陽貨)歸孔子豚。”《史記·周本紀》:“晉唐叔得嘉谷,獻之成王,成王以歸周公於兵所。”②通“愧”。慚愧。《戰國策·秦策一》:“狀有歸色。”

    而:

    ①第二人稱代詞,相當於“你”、“你的”。《左傳·昭公二十年》:“餘知而無罪也。”②連詞。1.表示並列或聯合關系,相當於“和”、“與”、“並且”。《論語·述而》:“子溫而厲,威而不猛,恭而安。”2.表示承接。連接兩個謂語。a.動作前後相繼。蘇軾《喜雨亭記》:“於是舉酒於亭上,以屬客而告之曰。”(屬:同“囑”。)b.相當於“則”、“就”。《國語·楚語下》:“夫民心之慍也,若防大川焉,潰而所犯必多矣。”(潰:決堤。犯:危害。)3. 表示轉折,相當於“卻”、“然而”。《荀子·勸學》:“青出於藍而勝於藍。”4. 表示因果,相當於“因而”、“所以”。《說苑·修文》:“情動於中,而形於聲。”(中:心中。)5.連接分句,表示假設關系或引出進一層意思。《左傳·襄公三十年》:“子產而死,誰其嗣之?”(嗣:繼承。)6.將修飾語連接到動詞上。柳宗元《捕蛇者說》:“吾恂恂而起。”(恂恂:緊張而擔心。)③語氣詞。用於句末表示感嘆語氣。《詩經·齊風·著》:“俟我於堂乎而。”(俟:等候。)《論語·微子》:“已而已而! 今之從政者殆而!”(殆:危險。)④通“能”。能夠。《莊子·逍遙遊》:“德合一君,而征一國。”《淮南子·原道》:“行柔而剛,用弱而強。”[而已]助詞,猶罷瞭。《漢書·藝文志》:“諸子十傢,其可觀者九傢而已。”

    遂:

    ①前往;前進。《周易·大壯》:“羝(dī)羊觸藩,不能退,不能遂。”(羝:公羊。藩:籬笆。)②通達。《禮記·緇衣》:“禹立三年,百姓以仁遂焉。”(立:即位。)③成功;順利地做到。《鹽鐵論·大論》:“(孔子)治魯不遂;見逐於齊。”④生長;養育;成長。《墨子·尚同中》:“五谷不孰,六畜不遂。”⑤順心;順適;滿足。《魏書·張彝傳》:“才輕任重,多不遂心。”(任:擔子。)王韜《淞濱瑣話·顧慧仙》:“今日郎已遂欲,何竟忘我耶?”⑥路;通道。柳宗元《罵屍蟲文》:“以通行直遂為顛蹶,以逆施反鬥為安佚。”⑦田間排水小溝。《周禮·遂人》:“夫間有遂,遂上有徑。”⑧先秦時在遠郊設立的一種行政區劃。《禮記·王制》:“不變,移之遂,如初禮。”⑨詳盡;詳究。《荀子·議兵》:“臣請遂道王者諸侯強弱存亡之效,安危之勢。”⑩副詞。1.相當於“於是”、“就”。韓邦靖《關中》:“饑荒失撫禦,盜賊遂縱橫。”2.相當於“竟然”、“終於”。《韓非子·外儲說左上》:“及反,市罷,遂不得履。”

    悟:

    ①理解;明白。班彪《王命論》:“悟戍卒之言,斷懷土之情。”②醒悟;覺悟。《史紀·秦始皇本紀》:“三主惑而終身不悟,亡不亦宜呼!”③使醒悟。司馬相如《長門賦序》:“而相如為文以悟主上。”④通“寤”。睡醒。《論語·問孔》:“適有臥厭不悟者。”

    結:

    ①打結。班固《漢書·董仲舒傳》:“古人有言曰:‘臨淵羨魚,不如退而結網’。”《左傳·哀公十五年》:“以戈擊之,斷纓。子路曰:‘君子死,冠不免。’結纓而死。”(纓:帽帶。)②繩、帶子等打成的疙瘩。《古詩十九首·客從遠方來》:“著以長相思,緣以結不解。”《論衡·知實》:“天下事有不可知,猶結有不可解也。”③比喻疑難問題所在處。《史記·扁鵲倉公列傳》:“盡見五藏癥結。”紀昀《閱微草堂筆記·如是我聞四》:“斯言洞見癥結。”④情思鬱積。周邦彥《風流子》:“何況怨懷長結,重見無期。”⑤凝結。《孔雀東南飛》:“寒風摧樹木,嚴霜結庭蘭。”⑥締結;交結。《史記·張釋之馮唐列傳》:“乃結為親友。”《左傳· 成公元年》:“齊楚結好。”⑦構建。陶潛《飲酒二十首》之五:“結廬在人境,而無車馬喧。”⑧結束;瞭結。⑨關閉。曹植《美女篇》:“青樓臨大路,高門結重關。”⑩結果實。杜甫《北征》:“雨露之所濡,甘苦齊結實。”(濡rú:沾濕。)

    繩:

    ①繩子。《周易·系辭下》:“上古結繩而治。”辛延年《羽林郎》:“絲繩提玉壺。”②木工用來取直的的墨線。《荀子·勸學》:“木直中繩。”③準則;法度。《商君書·開塞》:“王道有繩。”④制裁;懲治。《史記·張釋之馮唐列傳》:“一言不相應,文吏以法繩之。”(相應:相合。)⑤糾正。《尚書·同命》:“繩愆糾謬。”⑥測度;衡量。何紹基《題馮魯川小像冊論詩》:“不可以己意繩人也。”⑦稱譽。《左傳·莊公十四年》:“蔡哀侯為莘故,繩息媯以語楚子。”⑧繼承。《詩經·大雅·下武》:“繩其祖武。”(武:足跡。)

    已:

    ①停止。《荀子·勸學》:“學不可以已。”②完畢。《戰國策·齊策二》:“言未已,齊讓又至。”(讓:責備。)③罷免。《論語·公冶長》:“(子文)三已之,無慍(yùn)色。”(慍:怨恨。)④疾止;病除。柳宗元《捕蛇者說》:“可以已大風。”(大風:麻風病。)⑤副詞。1. 已經。《史記·蒙恬列傳》:“扶蘇已死。”2.隨後;旋即。《史記·項羽本紀》:“廢以為侯,已又殺之。”3. 太;過分。《詩經·小雅·巧言》:“昊(hào)天已威。”(昊天:天。)⑥通“以”。介詞。和方位詞“來”、“上”、“下”、“東”、“西”等結合,表示對時間、范圍的限制。《三國志·吳書·吳主傳》:“自丞相雍已下皆諫。”⑦語氣詞。用法同“矣”。用於句末,表示確定語氣。《老子》第二章:“天下皆知美之為美,斯惡已。”(斯惡已:就顯出醜惡瞭。)

    非:

    ①違背;違反。《左傳·定公四年》:“無謀非德,無犯非義。”(無:不。謀:謀劃。犯:觸及。)②違理的事;過錯。與“是”相對。《莊子·齊物論》:“彼亦一是非,此亦一是非。”③指責;譏諷;非議;非難。《呂氏春秋·審己》:“國人不說,大非上。”(說:同“悅”。上:指國君。)《荀子· 修身》:“故非我而當者,吾師也。”④不是。《莊子·秋水》:“子非魚,安知魚之樂?”(子:你。安:怎。)⑤無;沒有。左思《三都賦序》:“雖寶非用。”⑥副詞。不。《尚書·盤庚下》:“各非敢違卜。”( 卜:吉卜。)

    矣:

    語氣詞。①表示既成事實,即事物的已然。相當於“瞭”。《左傳·僖公二十八年》:“險阻艱難,備嘗之矣。”②表示肯定的推測,即事物的必然。相當於“瞭”、“啦”。《史記·淮陰侯列傳》:“願君留意臣之計! 否,必為二子所禽矣。”(禽:通“擒”。捉拿。)③表示感嘆。《呂氏春秋·疑似》:“孽矣!無此事也。”《列子·湯問》:“甚矣,汝之不惠!”(惠:同“慧”。聰明。)④表示命令或請求。相當於“吧”、“啊”。《商君書·更法》:“君無疑矣。”⑤表示疑問。相當於“呢”、“啦”。《孟子·梁惠王上》:“德何如,則可以王(wàng)矣?”(王:行王道。)⑥表示語氣的停頓,引起下文。《詩經·周南·漢廣》:“漢之廣矣,不可泳思。”(思:句末語氣詞。)⑦代詞。與“之”相當。《孟子·盡心上》:“行之而不著焉,習矣而不察焉。”


  • 仅获造其都,归而遂悟,结绳已非矣。

    “仅获造其都,归而遂悟,结绳已非矣。”诗句出处:《摸鱼儿》;是宋朝诗人林正大的作品。

    醉之乡、其去中国,不知其几千里。其土平旷无涯际。其气和平一揆。无寒暑,无聚落居城,无怒而无喜。昔黄帝氏。仅获造其都,归而遂悟,结绳已非矣。及尧舜,盖亦至其边鄙。终身太平而治。武王得志於周世。命立酒人之氏。从此後,独阮籍渊明,往往逃而至。何其淳寂。岂古华胥,将游是境,余故为之记。

    【注释】:

    仅:

    (一)仅仅;只。《吕氏春秋·遇合》:“以此游,仅至于鲁司寇。”(游:游说君主。)《史记·秦本纪》:“夫自上圣黄帝,作为礼乐法度,身以先之,仅以小治。”(夫:助词。作为:创制。先:先行。小治:小有政绩。)《战国策·齐策四》:“狡兔有三窟,仅得免其死耳。” (二)jìn 几乎;将近。白居易《昭国闲居》:“槐花满田地,仅绝行人迹。”又《初出蓝田路作》:“浔阳仅四千,始行七十里。”《晋书·赵王伦传》:“自兵兴六十余日,战所杀害,仅十万人。”杜甫《泊岳阳城下》:“江国逾千里,山城仅百层。”

    获:

    ①猎得(禽兽);猎获。《诗经·大雅·桑柔》:“如彼飞虫,时亦弋(yì)获。”(弋:射猎。)《春秋·哀公十四年》:“西狩获麟。”②猎得的禽兽。《吕氏春秋·贵当》:“狗良则数(shuò)得禽矣。田猎之获常过人矣。”(数:屡次。)又泛指收获。《尚书·说命下》:“学于古训,乃有获。”③获得;得到。《墨子·天志下》:“不与其劳,获其实。”又遭受;招致。杜牧《燕将录》:“燕以赵为障,虽怨赵,必不残赵,不必为备。一且示赵不敢抗燕,二且使燕获疑天子。”④擒获;俘虏。《三国志·魏书·武帝纪》:“大破之,获其骁将成廉。”⑤捉拿;逮捕。陆九渊《与张监书》之二:“苟有盗,亦不容不获也。”⑥通“获2(穫)”。收割庄稼。《荀子·富国》:“人善治之,则亩数盆,一岁而再获之。”(再:两次。)也指收获的谷物之类。《盐铁论·本议》:“农人纳其获”。⑦女奴隶;奴隶的妻子。司马迁《报任安书》:“且夫藏获婢妾,犹能引决。”

    造:

    ①至;到……去。《战国策·宋策》:“造大国之城下。”②达到某种境界。《诗经·大雅·思齐》:“小子有造。”③培养。叶适《宏词》:“自熙宁之以经术造士也,固患天下之习为词赋之浮华而不适于实用。”④参与诉讼的双方。《书·吕刑》:“两造具备,师听五辞。”⑤制作。《诗经·郑风·缁衣》:“敝,予又改造兮。”⑥编撰;著述。《后汉书·王充传》:“年渐七十,志力衰耗,乃造《养性书》十六篇,裁节嗜欲,颐(yí)神自守。”(颐:养。)

    其:

    (一)①代词。1.相当于“他(她、它)”、“他的”;“他们(她们)”、“他们的”。《论语·卫灵公》:“工欲善其事,必先利其器。”宋濂《送东阳马生序》:“或遇其叱咄(duō),色愈恭,礼愈至。”(叱咄:呵斥。)2. 相当于“我(的)”。王安石《游褒禅山记》:“余亦悔其随之而不得极夫游之乐也。”(极:尽。)3.表示指代。相当于“这”、“那”、“其中的”。《史记·项羽本纪》:“今欲举大事,将非其人不可。”彭端淑《为学一首示子侄》:“蜀之鄙有二僧,其一贫,其一富。”(鄙:边境。)②副词。1.表推测;估计。相当于“大概”、“或许”。《论语·泰伯》:“才难,不其然乎?”2. 表反问。《左传·僖公十年》:“欲加之罪,其无辞乎?”3. 表祈使。相当于“当”、“可”。曹操《求贤令》:“二三子其佐我明扬仄陋,唯才是举,吾得而用之。”(仄陋:出身卑微。)4. 表时间。相当于“将”。《列子·汤问》:“以残年余力,曾不能毁山之一毛,其如土石何?”③连词。1.表假设。相当于“假如”、“如果”。《孟子·梁惠王上》:“其若是,孰能御之?”2. 表选择。相当于“或者”、“还是”。韩愈《马说》:“其真无马邪?其真不知马也。”④助词。形容词或不及物动词词头。《诗经·邶风·北风》:“北风其凉。”《诗经·秦风·小戎》:“言念君子,温其如玉。”(言:助词,无义。)(二)jī语气词。表示疑问。《诗经·小雅·庭燎》:“夜如何其?夜未央。”(央:尽。)

    都:

    (一)du ①[名]大城市。《左传·隐公元年》:“大~不过三国之一。”②[名]首都,京城。班固《西都赋》:“汉之西~,在于雍州,实曰长安。”③[名][都会]1. 诸侯国的都城。柳宗元《封建论》:“秦有天下,裂~~而之郡邑。”2. 繁华的大城市。《史记·货殖列传》:“然邯郸亦漳、河之间一~~也。”④[形]漂亮。《诗经·郑风·有女同车》:“彼美孟姜,洵美且~。”⑤[叹]表示赞美。《尚书·皋陶谟》:“皋陶曰:‘~!在知人,在安民。’”⑥[动]居于,处在。《史记·滑稽列传》:“苏秦张仪一当万乘之主,而~卿相之位,泽及后世。”⑦[动]汇总,汇聚。曹丕《与吴质书》:“顷撰其遗文,~为一集。”(二) dou [副]全,尽。刘义庆《世说新语·言语》:“于时天月明净,~无纤翳。” 【辨析】都,京。“京”的本义是“大”。在先秦“京师”连用方指“国都”,“京”指国都是后起义。“都”的本义指“大城市”,汉代以后才可以指首都。

    归:

    (一)①出嫁;嫁。《诗经·周南·桃夭》:“之子于归,宜其室家。”②返回。陶潜《归园田居》:“晨兴理荒秽,带月荷锄归。”(兴:起来。)③送回;交还。《孟子· 尽心上》:“久假而不归。”(假:借)④归依;归附。范仲淹《岳阳楼记》:“微斯人,吾谁与归?”(微:如果没有。)⑤结局;归宿。《周易·系辞下》:“天下同归而殊途。”(殊:不同。途:路。)⑥死。《尔雅·释训》:“鬼之为言归也。” (二)kuì ①通“馈”。赠送。《论语·阳货》:“(阳货)归孔子豚。”《史记·周本纪》:“晋唐叔得嘉谷,献之成王,成王以归周公于兵所。”②通“愧”。惭愧。《战国策·秦策一》:“状有归色。”

    而:

    ①第二人称代词,相当于“你”、“你的”。《左传·昭公二十年》:“余知而无罪也。”②连词。1.表示并列或联合关系,相当于“和”、“与”、“并且”。《论语·述而》:“子温而厉,威而不猛,恭而安。”2.表示承接。连接两个谓语。a.动作前后相继。苏轼《喜雨亭记》:“于是举酒于亭上,以属客而告之曰。”(属:同“嘱”。)b.相当于“则”、“就”。《国语·楚语下》:“夫民心之愠也,若防大川焉,溃而所犯必多矣。”(溃:决堤。犯:危害。)3. 表示转折,相当于“却”、“然而”。《荀子·劝学》:“青出于蓝而胜于蓝。”4. 表示因果,相当于“因而”、“所以”。《说苑·修文》:“情动于中,而形于声。”(中:心中。)5.连接分句,表示假设关系或引出进一层意思。《左传·襄公三十年》:“子产而死,谁其嗣之?”(嗣:继承。)6.将修饰语连接到动词上。柳宗元《捕蛇者说》:“吾恂恂而起。”(恂恂:紧张而担心。)③语气词。用于句末表示感叹语气。《诗经·齐风·著》:“俟我于堂乎而。”(俟:等候。)《论语·微子》:“已而已而! 今之从政者殆而!”(殆:危险。)④通“能”。能够。《庄子·逍遥游》:“德合一君,而征一国。”《淮南子·原道》:“行柔而刚,用弱而强。”[而已]助词,犹罢了。《汉书·艺文志》:“诸子十家,其可观者九家而已。”

    遂:

    ①前往;前进。《周易·大壮》:“羝(dī)羊触藩,不能退,不能遂。”(羝:公羊。藩:篱笆。)②通达。《礼记·缁衣》:“禹立三年,百姓以仁遂焉。”(立:即位。)③成功;顺利地做到。《盐铁论·大论》:“(孔子)治鲁不遂;见逐于齐。”④生长;养育;成长。《墨子·尚同中》:“五谷不孰,六畜不遂。”⑤顺心;顺适;满足。《魏书·张彝传》:“才轻任重,多不遂心。”(任:担子。)王韬《淞滨琐话·顾慧仙》:“今日郎已遂欲,何竟忘我耶?”⑥路;通道。柳宗元《骂尸虫文》:“以通行直遂为颠蹶,以逆施反斗为安佚。”⑦田间排水小沟。《周礼·遂人》:“夫间有遂,遂上有径。”⑧先秦时在远郊设立的一种行政区划。《礼记·王制》:“不变,移之遂,如初礼。”⑨详尽;详究。《荀子·议兵》:“臣请遂道王者诸侯强弱存亡之效,安危之势。”⑩副词。1.相当于“于是”、“就”。韩邦靖《关中》:“饥荒失抚御,盗贼遂纵横。”2.相当于“竟然”、“终于”。《韩非子·外储说左上》:“及反,市罢,遂不得履。”

    悟:

    ①理解;明白。班彪《王命论》:“悟戍卒之言,断怀土之情。”②醒悟;觉悟。《史纪·秦始皇本纪》:“三主惑而终身不悟,亡不亦宜呼!”③使醒悟。司马相如《长门赋序》:“而相如为文以悟主上。”④通“寤”。睡醒。《论语·问孔》:“适有卧厌不悟者。”

    结:

    ①打结。班固《汉书·董仲舒传》:“古人有言曰:‘临渊羡鱼,不如退而结网’。”《左传·哀公十五年》:“以戈击之,断缨。子路曰:‘君子死,冠不免。’结缨而死。”(缨:帽带。)②绳、带子等打成的疙瘩。《古诗十九首·客从远方来》:“著以长相思,缘以结不解。”《论衡·知实》:“天下事有不可知,犹结有不可解也。”③比喻疑难问题所在处。《史记·扁鹊仓公列传》:“尽见五藏症结。”纪昀《阅微草堂笔记·如是我闻四》:“斯言洞见症结。”④情思郁积。周邦彦《风流子》:“何况怨怀长结,重见无期。”⑤凝结。《孔雀东南飞》:“寒风摧树木,严霜结庭兰。”⑥缔结;交结。《史记·张释之冯唐列传》:“乃结为亲友。”《左传· 成公元年》:“齐楚结好。”⑦构建。陶潜《饮酒二十首》之五:“结庐在人境,而无车马喧。”⑧结束;了结。⑨关闭。曹植《美女篇》:“青楼临大路,高门结重关。”⑩结果实。杜甫《北征》:“雨露之所濡,甘苦齐结实。”(濡rú:沾湿。)

    绳:

    ①绳子。《周易·系辞下》:“上古结绳而治。”辛延年《羽林郎》:“丝绳提玉壶。”②木工用来取直的的墨线。《荀子·劝学》:“木直中绳。”③准则;法度。《商君书·开塞》:“王道有绳。”④制裁;惩治。《史记·张释之冯唐列传》:“一言不相应,文吏以法绳之。”(相应:相合。)⑤纠正。《尚书·同命》:“绳愆纠谬。”⑥测度;衡量。何绍基《题冯鲁川小像册论诗》:“不可以己意绳人也。”⑦称誉。《左传·庄公十四年》:“蔡哀侯为莘故,绳息妫以语楚子。”⑧继承。《诗经·大雅·下武》:“绳其祖武。”(武:足迹。)

    已:

    ①停止。《荀子·劝学》:“学不可以已。”②完毕。《战国策·齐策二》:“言未已,齐让又至。”(让:责备。)③罢免。《论语·公冶长》:“(子文)三已之,无愠(yùn)色。”(愠:怨恨。)④疾止;病除。柳宗元《捕蛇者说》:“可以已大风。”(大风:麻风病。)⑤副词。1. 已经。《史记·蒙恬列传》:“扶苏已死。”2.随后;旋即。《史记·项羽本纪》:“废以为侯,已又杀之。”3. 太;过分。《诗经·小雅·巧言》:“昊(hào)天已威。”(昊天:天。)⑥通“以”。介词。和方位词“来”、“上”、“下”、“东”、“西”等结合,表示对时间、范围的限制。《三国志·吴书·吴主传》:“自丞相雍已下皆谏。”⑦语气词。用法同“矣”。用于句末,表示确定语气。《老子》第二章:“天下皆知美之为美,斯恶已。”(斯恶已:就显出丑恶了。)

    非:

    ①违背;违反。《左传·定公四年》:“无谋非德,无犯非义。”(无:不。谋:谋划。犯:触及。)②违理的事;过错。与“是”相对。《庄子·齐物论》:“彼亦一是非,此亦一是非。”③指责;讥讽;非议;非难。《吕氏春秋·审己》:“国人不说,大非上。”(说:同“悦”。上:指国君。)《荀子· 修身》:“故非我而当者,吾师也。”④不是。《庄子·秋水》:“子非鱼,安知鱼之乐?”(子:你。安:怎。)⑤无;没有。左思《三都赋序》:“虽宝非用。”⑥副词。不。《尚书·盘庚下》:“各非敢违卜。”( 卜:吉卜。)

    矣:

    语气词。①表示既成事实,即事物的已然。相当于“了”。《左传·僖公二十八年》:“险阻艰难,备尝之矣。”②表示肯定的推测,即事物的必然。相当于“了”、“啦”。《史记·淮阴侯列传》:“愿君留意臣之计! 否,必为二子所禽矣。”(禽:通“擒”。捉拿。)③表示感叹。《吕氏春秋·疑似》:“孽矣!无此事也。”《列子·汤问》:“甚矣,汝之不惠!”(惠:同“慧”。聪明。)④表示命令或请求。相当于“吧”、“啊”。《商君书·更法》:“君无疑矣。”⑤表示疑问。相当于“呢”、“啦”。《孟子·梁惠王上》:“德何如,则可以王(wàng)矣?”(王:行王道。)⑥表示语气的停顿,引起下文。《诗经·周南·汉广》:“汉之广矣,不可泳思。”(思:句末语气词。)⑦代词。与“之”相当。《孟子·尽心上》:“行之而不著焉,习矣而不察焉。”


  • jin huo zao ji dou ,gui er sui wu ,jie sheng yi fei yi 。

    “jin huo zao ji dou ,gui er sui wu ,jie sheng yi fei yi 。”shi gou chu chu :《mo yu er 》;shi song chao shi ren lin zheng da de zuo pin 。

    zui zhi xiang 、ji qu zhong guo ,bu zhi ji ji qian li 。ji tu ping kuang mo ya ji 。ji qi he ping yi kui 。mo han shu ,mo ju la ju cheng ,mo nu er mo xi 。xi huang di shi 。jin huo zao ji dou ,gui er sui wu ,jie sheng yi fei yi 。ji yao shun ,gai yi zhi ji bian bi 。zhong shen tai ping er zhi 。wu wang de zhi wu zhou shi 。ming li jiu ren zhi shi 。cong ci hou ,du ruan ji yuan ming ,wang wang tao er zhi 。he ji chun ji 。qi gu hua xu ,jiang you shi jing ,yu gu wei zhi ji 。

    【zhu shi 】:

    jin :

    (yi )jin jin ;zhi 。《lv shi chun qiu ·yu ge 》:“yi ci you ,jin zhi yu lu si kou 。”(you :you shui jun zhu 。)《shi ji ·qin ben ji 》:“fu zi shang sheng huang di ,zuo wei li le fa du ,shen yi xian zhi ,jin yi xiao zhi 。”(fu :zhu ci 。zuo wei :chuang zhi 。xian :xian hang 。xiao zhi :xiao you zheng ji 。)《zhan guo ce ·ji ce si 》:“jiao tu you san ku ,jin de mian ji si er 。” (er )jìn ji hu ;jiang jin 。bai ju yi 《zhao guo xian ju 》:“huai hua man tian de ,jin jue hang ren ji 。”you 《chu chu lan tian lu zuo 》:“xun yang jin si qian ,shi hang qi shi li 。”《jin shu ·zhao wang lun chuan 》:“zi bing xing liu shi yu ri ,zhan suo sha hai ,jin shi mo ren 。”du fu 《bo yue yang cheng xia 》:“jiang guo yu qian li ,shan cheng jin bai ceng 。”

    huo :

    ①lie de (qin shou );lie huo 。《shi jing ·da ya ·sang rou 》:“ru bi fei chong ,shi yi yi (yì)huo 。”(yi :she lie 。)《chun qiu ·ai gong shi si nian 》:“xi shou huo lin 。”②lie de de qin shou 。《lv shi chun qiu ·gui dang 》:“gou liang ze shu (shuò)de qin yi 。tian lie zhi huo chang guo ren yi 。”(shu :lv ci 。)you fan zhi shou huo 。《shang shu ·shui ming xia 》:“xue yu gu xun ,nai you huo 。”③huo de ;de dao 。《mo zi ·tian zhi xia 》:“bu yu ji lao ,huo ji shi 。”you zao shou ;qiao zhi 。du mu 《yan jiang lu 》:“yan yi zhao wei zhang ,sui yuan zhao ,bi bu can zhao ,bu bi wei bei 。yi ju shi zhao bu gan kang yan ,er ju shi yan huo yi tian zi 。”④qin huo ;fu lu 。《san guo zhi ·wei shu ·wu di ji 》:“da po zhi ,huo ji xiao jiang cheng lian 。”⑤zhuo na ;dai bu 。liu jiu yuan 《yu zhang jian shu 》zhi er :“gou you dao ,yi bu rong bu huo ye 。”⑥tong “huo 2(穫)”。shou ge zhuang jia 。《xun zi ·fu guo 》:“ren shan zhi zhi ,ze mu shu pen ,yi sui er zai huo zhi 。”(zai :liang ci 。)ye zhi shou huo de gu wu zhi lei 。《yan tie lun ·ben yi 》:“nong ren na ji huo ”。⑦nv nu li ;nu li de qi zi 。si ma qian 《bao ren an shu 》:“ju fu cang huo bi qie ,you neng yin jue 。”

    zao :

    ①zhi ;dao ……qu 。《zhan guo ce ·song ce 》:“zao da guo zhi cheng xia 。”②da dao mou chong jing jie 。《shi jing ·da ya ·sai ji 》:“xiao zi you zao 。”③pei yang 。xie kuo 《hong ci 》:“zi xi ning zhi yi jing shu zao shi ye ,gu huan tian xia zhi xi wei ci fu zhi fu hua er bu kuo yu shi yong 。”④can yu su song de shuang fang 。《shu ·lv xing 》:“liang zao ju bei ,shi ting wu ci 。”⑤zhi zuo 。《shi jing ·zheng feng ·zi yi 》:“bi ,yu you gai zao xi 。”⑥bian zhuan ;zhe shu 。《hou han shu ·wang chong chuan 》:“nian jian qi shi ,zhi li cui hao ,nai zao 《yang xing shu 》shi liu pian ,cai jie shi yu ,yi (yí)shen zi shou 。”(yi :yang 。)

    ji :

    (yi )①dai ci 。1.xiang dang yu “ta (ta 、ta )”、“ta de ”;“ta men (ta men )”、“ta men de ”。《lun yu ·wei ling gong 》:“gong yu shan ji shi ,bi xian li ji qi 。”song lian 《song dong yang ma sheng xu 》:“huo yu ji chi duo (duō),se yu gong ,li yu zhi 。”(chi duo :a chi 。)2. xiang dang yu “wo (de )”。wang an dan 《you bao chan shan ji 》:“yu yi hui ji sui zhi er bu de ji fu you zhi le ye 。”(ji :jin 。)3.biao shi zhi dai 。xiang dang yu “zhe ”、“na ”、“ji zhong de ”。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“jin yu ju da shi ,jiang fei ji ren bu ke 。”peng duan shu 《wei xue yi shou shi zi zhi 》:“shu zhi bi you er seng ,ji yi pin ,ji yi fu 。”(bi :bian jing 。)②fu ci 。1.biao tui ce ;gu ji 。xiang dang yu “da gai ”、“huo hu ”。《lun yu ·tai bai 》:“cai nan ,bu ji ran hu ?”2. biao fan wen 。《zuo chuan ·xi gong shi nian 》:“yu jia zhi zui ,ji mo ci hu ?”3. biao qi shi 。xiang dang yu “dang ”、“ke ”。cao cao 《qiu xian ling 》:“er san zi ji zuo wo ming yang ze lou ,wei cai shi ju ,wu de er yong zhi 。”(ze lou :chu shen bei wei 。)4. biao shi jian 。xiang dang yu “jiang ”。《lie zi ·shang wen 》:“yi can nian yu li ,ceng bu neng hui shan zhi yi mao ,ji ru tu dan he ?”③lian ci 。1.biao jia she 。xiang dang yu “jia ru ”、“ru guo ”。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“ji re shi ,shu neng yu zhi ?”2. biao shua ze 。xiang dang yu “huo zhe ”、“hai shi ”。han yu 《ma shui 》:“ji zhen mo ma xie ?ji zhen bu zhi ma ye 。”④zhu ci 。xing rong ci huo bu ji wu dong ci ci tou 。《shi jing ·bei feng ·bei feng 》:“bei feng ji liang 。”《shi jing ·qin feng ·xiao rong 》:“yan nian jun zi ,wen ji ru yu 。”(yan :zhu ci ,mo yi 。)(er )jīyu qi ci 。biao shi yi wen 。《shi jing ·xiao ya ·ting liao 》:“ye ru he ji ?ye wei yang 。”(yang :jin 。)

    dou :

    (yi )du ①[ming ]da cheng shi 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“da ~bu guo san guo zhi yi 。”②[ming ]shou dou ,jing cheng 。ban gu 《xi dou fu 》:“han zhi xi ~,zai yu yong zhou ,shi yue chang an 。”③[ming ][dou hui ]1. zhu hou guo de dou cheng 。liu zong yuan 《feng jian lun 》:“qin you tian xia ,lie ~~er zhi jun yi 。”2. fan hua de da cheng shi 。《shi ji ·huo shi lie chuan 》:“ran han dan yi zhang 、he zhi jian yi ~~ye 。”④[xing ]piao liang 。《shi jing ·zheng feng ·you nv tong che 》:“bi mei meng jiang ,xun mei ju ~。”⑤[tan ]biao shi zan mei 。《shang shu ·gao tao mo 》:“gao tao yue :‘~!zai zhi ren ,zai an min 。’”⑥[dong ]ju yu ,chu zai 。《shi ji ·hua ji lie chuan 》:“su qin zhang yi yi dang mo cheng zhi zhu ,er ~qing xiang zhi wei ,ze ji hou shi 。”⑦[dong ]hui zong ,hui ju 。cao pi 《yu wu zhi shu 》:“qing zhuan ji wei wen ,~wei yi ji 。”(er ) dou [fu ]quan ,jin 。liu yi qing 《shi shui xin yu ·yan yu 》:“yu shi tian yue ming jing ,~mo qian yi 。” 【bian xi 】dou ,jing 。“jing ”de ben yi shi “da ”。zai xian qin “jing shi ”lian yong fang zhi “guo dou ”,“jing ”zhi guo dou shi hou qi yi 。“dou ”de ben yi zhi “da cheng shi ”,han dai yi hou cai ke yi zhi shou dou 。

    gui :

    (yi )①chu jia ;jia 。《shi jing ·zhou na ·tao wai 》:“zhi zi yu gui ,yi ji shi jia 。”②fan hui 。tao qian 《gui yuan tian ju 》:“chen xing li huang hui ,dai yue he chu gui 。”(xing :qi lai 。)③song hui ;jiao hai 。《meng zi · jin xin shang 》:“jiu jia er bu gui 。”(jia :jie )④gui yi ;gui fu 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“wei si ren ,wu shei yu gui ?”(wei :ru guo mei you 。)⑤jie ju ;gui su 。《zhou yi ·ji ci xia 》:“tian xia tong gui er shu tu 。”(shu :bu tong 。tu :lu 。)⑥si 。《er ya ·shi xun 》:“gui zhi wei yan gui ye 。” (er )kuì ①tong “kui ”。zeng song 。《lun yu ·yang huo 》:“(yang huo )gui kong zi tun 。”《shi ji ·zhou ben ji 》:“jin tang shu de jia gu ,suo zhi cheng wang ,cheng wang yi gui zhou gong yu bing suo 。”②tong “kui ”。can kui 。《zhan guo ce ·qin ce yi 》:“zhuang you gui se 。”

    er :

    ①di er ren chen dai ci ,xiang dang yu “ni ”、“ni de ”。《zuo chuan ·zhao gong er shi nian 》:“yu zhi er mo zui ye 。”②lian ci 。1.biao shi bing lie huo lian ge guan ji ,xiang dang yu “he ”、“yu ”、“bing ju ”。《lun yu ·shu er 》:“zi wen er li ,wei er bu meng ,gong er an 。”2.biao shi cheng jie 。lian jie liang ge wei yu 。a.dong zuo qian hou xiang ji 。su shi 《xi yu ting ji 》:“yu shi ju jiu yu ting shang ,yi shu ke er gao zhi yue 。”(shu :tong “zhu ”。)b.xiang dang yu “ze ”、“jiu ”。《guo yu ·chu yu xia 》:“fu min xin zhi yun ye ,re fang da chuan yan ,hui er suo fan bi duo yi 。”(hui :jue di 。fan :wei hai 。)3. biao shi zhuai she ,xiang dang yu “que ”、“ran er ”。《xun zi ·quan xue 》:“qing chu yu lan er sheng yu lan 。”4. biao shi yin guo ,xiang dang yu “yin er ”、“suo yi ”。《shui yuan ·xiu wen 》:“qing dong yu zhong ,er xing yu sheng 。”(zhong :xin zhong 。)5.lian jie fen gou ,biao shi jia she guan ji huo yin chu jin yi ceng yi sai 。《zuo chuan ·xiang gong san shi nian 》:“zi chan er si ,shei ji si zhi ?”(si :ji cheng 。)6.jiang xiu shi yu lian jie dao dong ci shang 。liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“wu xun xun er qi 。”(xun xun :jin zhang er dan xin 。)③yu qi ci 。yong yu gou mo biao shi gan tan yu qi 。《shi jing ·ji feng ·zhe 》:“qi wo yu tang hu er 。”(qi :deng hou 。)《lun yu ·wei zi 》:“yi er yi er ! jin zhi cong zheng zhe dai er !”(dai :wei xian 。)④tong “neng ”。neng gou 。《zhuang zi ·xiao yao you 》:“de ge yi jun ,er zheng yi guo 。”《huai na zi ·yuan dao 》:“hang rou er gang ,yong ruo er jiang 。”[er yi ]zhu ci ,you ba le 。《han shu ·yi wen zhi 》:“zhu zi shi jia ,ji ke guan zhe jiu jia er yi 。”

    sui :

    ①qian wang ;qian jin 。《zhou yi ·da zhuang 》:“di (dī)yang chu fan ,bu neng tui ,bu neng sui 。”(di :gong yang 。fan :li ba 。)②tong da 。《li ji ·zi yi 》:“yu li san nian ,bai xing yi ren sui yan 。”(li :ji wei 。)③cheng gong ;shun li de zuo dao 。《yan tie lun ·da lun 》:“(kong zi )zhi lu bu sui ;jian zhu yu ji 。”④sheng chang ;yang yo ;cheng chang 。《mo zi ·shang tong zhong 》:“wu gu bu shu ,liu chu bu sui 。”⑤shun xin ;shun kuo ;man zu 。《wei shu ·zhang yi chuan 》:“cai qing ren chong ,duo bu sui xin 。”(ren :dan zi 。)wang tao 《song bin suo hua ·gu hui xian 》:“jin ri lang yi sui yu ,he jing wang wo ye ?”⑥lu ;tong dao 。liu zong yuan 《ma shi chong wen 》:“yi tong hang zhi sui wei dian jue ,yi ni shi fan dou wei an yi 。”⑦tian jian pai shui xiao gou 。《zhou li ·sui ren 》:“fu jian you sui ,sui shang you jing 。”⑧xian qin shi zai yuan jiao she li de yi chong hang zheng ou hua 。《li ji ·wang zhi 》:“bu bian ,yi zhi sui ,ru chu li 。”⑨xiang jin ;xiang jiu 。《xun zi ·yi bing 》:“chen qing sui dao wang zhe zhu hou jiang ruo cun wang zhi xiao ,an wei zhi shi 。”⑩fu ci 。1.xiang dang yu “yu shi ”、“jiu ”。han bang jing 《guan zhong 》:“ji huang shi fu yu ,dao zei sui zong heng 。”2.xiang dang yu “jing ran ”、“zhong yu ”。《han fei zi ·wai chu shui zuo shang 》:“ji fan ,shi ba ,sui bu de lv 。”

    wu :

    ①li jie ;ming bai 。ban biao 《wang ming lun 》:“wu shu cu zhi yan ,duan huai tu zhi qing 。”②xing wu ;jiao wu 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“san zhu huo er zhong shen bu wu ,wang bu yi yi hu !”③shi xing wu 。si ma xiang ru 《chang men fu xu 》:“er xiang ru wei wen yi wu zhu shang 。”④tong “wu ”。shui xing 。《lun yu ·wen kong 》:“kuo you wo ya bu wu zhe 。”

    jie :

    ①da jie 。ban gu 《han shu ·dong zhong shu chuan 》:“gu ren you yan yue :‘lin yuan xian yu ,bu ru tui er jie wang ’。”《zuo chuan ·ai gong shi wu nian 》:“yi ge ji zhi ,duan ying 。zi lu yue :‘jun zi si ,guan bu mian 。’jie ying er si 。”(ying :mao dai 。)②sheng 、dai zi deng da cheng de ge da 。《gu shi shi jiu shou ·ke cong yuan fang lai 》:“zhe yi chang xiang sai ,yuan yi jie bu jie 。”《lun heng ·zhi shi 》:“tian xia shi you bu ke zhi ,you jie you bu ke jie ye 。”③bi yu yi nan wen ti suo zai chu 。《shi ji ·bian que cang gong lie chuan 》:“jin jian wu cang zheng jie 。”ji yun 《yue wei cao tang bi ji ·ru shi wo wen si 》:“si yan dong jian zheng jie 。”④qing sai yu ji 。zhou bang yan 《feng liu zi 》:“he kuang yuan huai chang jie ,chong jian mo ji 。”⑤ning jie 。《kong qiao dong na fei 》:“han feng cui shu mu ,yan shuang jie ting lan 。”⑥di jie ;jiao jie 。《shi ji ·zhang shi zhi feng tang lie chuan 》:“nai jie wei qin you 。”《zuo chuan · cheng gong yuan nian 》:“ji chu jie hao 。”⑦gou jian 。tao qian 《yin jiu er shi shou 》zhi wu :“jie lu zai ren jing ,er mo che ma xuan 。”⑧jie shu ;le jie 。⑨guan bi 。cao zhi 《mei nv pian 》:“qing lou lin da lu ,gao men jie chong guan 。”⑩jie guo shi 。du fu 《bei zheng 》:“yu lou zhi suo ru ,gan ku ji jie shi 。”(ru rú:zhan shi 。)

    sheng :

    ①sheng zi 。《zhou yi ·ji ci xia 》:“shang gu jie sheng er zhi 。”xin yan nian 《yu lin lang 》:“si sheng di yu hu 。”②mu gong yong lai qu zhi de de mo xian 。《xun zi ·quan xue 》:“mu zhi zhong sheng 。”③zhun ze ;fa du 。《shang jun shu ·kai sai 》:“wang dao you sheng 。”④zhi cai ;cheng zhi 。《shi ji ·zhang shi zhi feng tang lie chuan 》:“yi yan bu xiang ying ,wen li yi fa sheng zhi 。”(xiang ying :xiang ge 。)⑤jiu zheng 。《shang shu ·tong ming 》:“sheng qian jiu miu 。”⑥ce du ;heng liang 。he shao ji 《ti feng lu chuan xiao xiang ce lun shi 》:“bu ke yi ji yi sheng ren ye 。”⑦chen yu 。《zuo chuan ·zhuang gong shi si nian 》:“cai ai hou wei shen gu ,sheng xi gui yi yu chu zi 。”⑧ji cheng 。《shi jing ·da ya ·xia wu 》:“sheng ji zu wu 。”(wu :zu ji 。)

    yi :

    ①ting zhi 。《xun zi ·quan xue 》:“xue bu ke yi yi 。”②wan bi 。《zhan guo ce ·ji ce er 》:“yan wei yi ,ji rang you zhi 。”(rang :ze bei 。)③ba mian 。《lun yu ·gong ye chang 》:“(zi wen )san yi zhi ,mo yun (yùn)se 。”(yun :yuan hen 。)④ji zhi ;bing chu 。liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“ke yi yi da feng 。”(da feng :ma feng bing 。)⑤fu ci 。1. yi jing 。《shi ji ·meng tian lie chuan 》:“fu su yi si 。”2.sui hou ;xuan ji 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“fei yi wei hou ,yi you sha zhi 。”3. tai ;guo fen 。《shi jing ·xiao ya ·qiao yan 》:“hao (hào)tian yi wei 。”(hao tian :tian 。)⑥tong “yi ”。jie ci 。he fang wei ci “lai ”、“shang ”、“xia ”、“dong ”、“xi ”deng jie ge ,biao shi dui shi jian 、fan wei de xian zhi 。《san guo zhi ·wu shu ·wu zhu chuan 》:“zi cheng xiang yong yi xia jie jian 。”⑦yu qi ci 。yong fa tong “yi ”。yong yu gou mo ,biao shi que ding yu qi 。《lao zi 》di er zhang :“tian xia jie zhi mei zhi wei mei ,si e yi 。”(si e yi :jiu xian chu chou e le 。)

    fei :

    ①wei bei ;wei fan 。《zuo chuan ·ding gong si nian 》:“mo mou fei de ,mo fan fei yi 。”(mo :bu 。mou :mou hua 。fan :chu ji 。)②wei li de shi ;guo cuo 。yu “shi ”xiang dui 。《zhuang zi ·ji wu lun 》:“bi yi yi shi fei ,ci yi yi shi fei 。”③zhi ze ;ji feng ;fei yi ;fei nan 。《lv shi chun qiu ·shen ji 》:“guo ren bu shui ,da fei shang 。”(shui :tong “yue ”。shang :zhi guo jun 。)《xun zi · xiu shen 》:“gu fei wo er dang zhe ,wu shi ye 。”④bu shi 。《zhuang zi ·qiu shui 》:“zi fei yu ,an zhi yu zhi le ?”(zi :ni 。an :zen 。)⑤mo ;mei you 。zuo sai 《san dou fu xu 》:“sui bao fei yong 。”⑥fu ci 。bu 。《shang shu ·pan geng xia 》:“ge fei gan wei bo 。”( bo :ji bo 。)

    yi :

    yu qi ci 。①biao shi ji cheng shi shi ,ji shi wu de yi ran 。xiang dang yu “le ”。《zuo chuan ·xi gong er shi ba nian 》:“xian zu jian nan ,bei chang zhi yi 。”②biao shi ken ding de tui ce ,ji shi wu de bi ran 。xiang dang yu “le ”、“la ”。《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“yuan jun liu yi chen zhi ji ! fou ,bi wei er zi suo qin yi 。”(qin :tong “qin ”。zhuo na 。)③biao shi gan tan 。《lv shi chun qiu ·yi shi 》:“nie yi !mo ci shi ye 。”《lie zi ·shang wen 》:“shen yi ,ru zhi bu hui !”(hui :tong “hui ”。cong ming 。)④biao shi ming ling huo qing qiu 。xiang dang yu “ba ”、“a ”。《shang jun shu ·geng fa 》:“jun mo yi yi 。”⑤biao shi yi wen 。xiang dang yu “ne ”、“la ”。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“de he ru ,ze ke yi wang (wàng)yi ?”(wang :hang wang dao 。)⑥biao shi yu qi de ting du ,yin qi xia wen 。《shi jing ·zhou na ·han an 》:“han zhi an yi ,bu ke yong sai 。”(sai :gou mo yu qi ci 。)⑦dai ci 。yu “zhi ”xiang dang 。《meng zi ·jin xin shang 》:“hang zhi er bu zhe yan ,xi yi er bu cha yan 。”

今日更新
今日推荐