• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 嬌不能行,笑還無語,惟把香狼藉。

    “嬌不能行,笑還無語,惟把香狼藉。”詩句出處:《念奴嬌》;是宋朝詩人陳著的作品。

    洛陽地脈,是誰人、縮到海涯天角。綠樹成陰芳霧底,得見當年臺閣。園杏貴客,海棠姬侍,擁入青油幕。人間那有,風流天上標格。如困如懶如羞,夜來應夢入,西瑤仙宅。為你閑風輕過去,□□不教妨卻。嬌不能行,笑還無語,惟把香狼藉。花花聽取,年年無負春約。

    《念奴嬌》宋朝詩人陳著的作品。
    【註釋】:

    嬌:

    ①美麗;可愛。梁簡文帝《東飛伯勞歌二首》之二:“少年年幾方三六,含嬌聚態傾人目。”(年幾:年紀。)《孔雀東南飛》:“雲有第五郎,嬌逸未有婚。”②柔弱,柔嫩。晏幾道《臨江仙》:“綠嬌紅小正堪憐。”③寵愛;溺愛。李商隱《楊本勝說於長安見小男阿袞》:“聞君來日下,見我最嬌兒。”(日下:指長安。)杜甫《羌村》之二:“嬌兒不離膝,畏我復卻去。”④嬌氣。和凝《柳枝》:“拽住仙郎盡放嬌。”(仙郎:稱情郎。)⑤代指美女。陳後主《同管記陸琛七夕五韻》:“故嬌隔分別,新歡起舊情。”⑥同“驕”。驕橫。《漢書·西域傳上·罽賓國》:“有求則卑辭,無欲則嬌嫚。”(卑辭:言辭謙卑。欲:欲求。嫚:輕侮。)⑦指樂聲或語音纖細的,柔美動聽的。庾信《夜聽搗衣》:“新聲繞夜風,嬌轉滿空中。”

    不:

    (一)①不。《後漢書·班超傳》:“不入虎穴,不得虎子。”《詩經·魏風·伐檀》:“不狩不獵,胡瞻爾庭有縣(懸)特兮。”(特:三歲的獸。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是豈不必得之之道也哉?”③無;沒有。《左傳·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助詞。無實義。《逸周書·皇門》:“我不則寅哉寅哉!”[不祿]士死的諱稱。《禮記·曲禮下》:“天子曰崩,諸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不祿。” (二)fū花萼。後作“柎”。《詩經·小雅·常棣》:“常棣之華,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨樹。 鄂:同“萼”。 :有光采。)

    能:

    ①能力;才能。《荀子·王制》:“無能不官,無功不賞。”②有能力;有才能。諸葛亮《出師表》:“先帝稱之曰能。”③能夠;勝任。《論語·先進》:“非曰能之,願學焉。”④擅長;善於。蔡元培《圖畫》:“善畫者多工書而能詩。”(書:書法。)⑤和睦,親善。《左傳·襄公二十二年》:“令尹之不能,爾所知也。”⑥如此;這般。杜甫《茅屋為秋風所破歌》:“南村群童欺我老無力,忍能對面為盜賊。”(忍:忍心。)⑦及,達到。王安石《遊褒禪山記》:“蓋餘所至,比好遊者尚不能十一。”⑧副詞。約同“乃”、“於是”。《管子·權修》:“二者不失,則民能可得而官也。”⑨通“耐”。忍耐,禁得起。《淮南子·地形》:“食水者善遊能寒。”(食水:指魚鱉囧鶩等。)

    行:

    (一)①路。《詩經·小雅·小弁》:“行有死人。”②排列而成的行列。杜甫《贈衛八處士》:“昔別君未婚,兒女忽成行。”又為成行的東西的量詞。李群玉《九日》:“一行斜雁向人來。”③行輩;輩份。《漢書·李廣蘇建傳附蘇武》:“漢天子,我丈人行也。”④古代軍事編制。二十五人為行。揚雄《羽獵賦》:“各按行伍。”(伍:五人為伍。) (二)xíng ①行走;兩腳交替前進。《列子·說符》:“譬之出不由門,行不從徑也。”(徑:路。)泛指運行;前進。《論語·述而》:“三人行,必有我師焉。”②引申為離開;離去。《左傳· 僖公五年》:“宮之奇以其族行。”古樂府《木蘭詩》:“同行十二年,不知木蘭是女郎。”又指與出門在外有關的事物。杜甫《奉簡高三十五使君》:“行色秋將晚。”③行程;路程。《老子》第六十四章:“千裡之行,始於足下。”④疏通;疏導。《孟子·滕文公下》:“水逆行,泛濫於中國。”又指流動的或臨時的。⑤做;實施。《孟子·梁惠王下》:“夫人幼而學之,壯而欲行之。”(夫:語氣詞。)《左傳·隱公元年》:“多行不義,必自斃。”⑥行為。《論語·公冶長》:“聽其言而觀其行。”⑦品行。屈原《九章·橘頌》:“行比伯夷。”《三國志·吳書·吳主傳》:“陸遜陳其素行。”⑧唐、宋官制,小官兼代大官的事做守某官,大官兼管小官的事叫行某官。歐陽修《瀧岡阡表》:“觀文殿學士特進行兵部尚書。”(特進:官名。)⑨古詩詩體之一。屬樂府詩類。⑩漢字字體之一行書的省稱。字體較楷書簡易,較草書規范,漢代以來即流行。陸遊《作字》:“書成半行草。”(11)副詞。將要。陶潛《歸去來兮辭》:“感吾生之行休。”(休:指死。)

    還:

    (一)①返回;回到原地或恢復原位。《左傳·僖公二十四年》:“宋成公如楚,還,入於鄭,鄭伯將享之。”(鄭伯:指鄭文公。享:設宴招待。)《史記·項羽本紀》:“還軍霸上。”②恢復。《魏書·顯祖紀》:“諸非勞超遷者,亦各還初。”(勞:功勞。遷:晉升。)③交還;歸還。《荀子·堯問》:“然而吾所執贄而見者十人,還贄而見者三十人。”也指交納。杜甫《歲晏行》:“割慈忍愛還租庸。”(庸:抵償勞役的佈帛。)④顧;回頭。潘嶽《傷弱子辭》:“還眺兮墳瘞(yì),草莽莽兮木森森。”(瘞:埋葬物。)《史記·滑稽列傳》:“疾步數還顧。”⑤償還。江淹《恨賦》:“裂帛系書,誓還漢恩。”(系:綁。書:信。)⑥通“環”。環繞。陳亮《念奴嬌·登多景樓》:“危樓還望,嘆此意,今古幾人曾會。”⑦《漢書·食貨志上》:“還廬樹桑。”(廬:房舍。) (二)xuán ①旋轉。《國語·吳語》:“大夫種(zhǒng)勇而善謀,將還玩吳國於股掌之上,以得其志。”(種:指越大夫文種。玩:玩弄。)②立即;迅速。《荀子·王霸》:“如是則舜禹還至,王業還起。”③輕盈快捷的樣子。《詩經·齊風·還》:“子之還兮,遭我乎峱(náo)之間兮。”(峱:古山名。) (三)hái 副詞。①仍;尚。杜甫《泛江》詩:“亂離還奏樂,漂泊且聽歌。”②再;又。孟浩然《過故人莊》:“待到重陽日,還來就菊花。”③更。杜甫《奉待嚴大夫》詩:“殊方又喜故人來,重鎮還須濟世才。”

    無:

    ①沒有。跟“有”相對。陸遊《遊山西村》:“山重水復疑無路。”②副詞。表示否定,相當於“不”。《商君書·農戰》:“民以此為教,則粟焉得無少,而兵焉得弱也?”③連詞。表示條件,相當於“無論”、“不論”。《詩經·魯頌·灃水》:“不小不大,從公於邁。”④通“毋”。不要。《古詩源·箜篌引》:“公無渡河,公竟渡河。墮河而死,當奈公何!”⑤非;不是。《管子·形勢》:“則國非其國,而民無其民也。”⑥語氣詞。用於疑問句末,表示疑問,相當於“否”。白居易《問劉十九》:“晚來天欲雪,能飲一杯無?”

    語:

    (一)①談論;說話。《論語·鄉黨》:“食不言,寢不語。”②言論;話。《韓非子·五蠹》:“無先王之語,以吏為師。”(不用先王的那套言論,而用官吏當老師。)③諺語;俗語。《列子·楊朱》:“古語有之:‘生相憐,死相捐。’”(捐:棄。)④詩文、談話中的字或句。杜甫《江上值水如海勢聊短述》:“語不驚人死不休。” (二)yù 告訴。《史記·項羽本紀》:“沛公今事有急,亡去不義,不可不語。”(亡:逃走。)

    惟:

    ①思考。《詩經·大雅·生民》:“載謀載惟。”《尚書·康誥》:“惟文王之敬忌。”(敬忌:敬德忌刑。)②副詞。隻;隻有。《左傳·僖公五年》:“鬼神非人實親,惟德是依。”③連詞。1. 表示並列關系。相當於“和”、“與”、“同”。《尚書·多方》:“告爾四國多方,惟爾殷侯尹民。”2. 表示讓步關系。雖然。《史記·淮陰侯列傳》:“惟信亦為大王不如也。”④介詞。以;由於。《尚書·盤庚中》:“亦惟汝故,以丕從厥志。”(丕:大。厥:其。)⑤助詞。用於句首或句中。《老子》第二十一章:“道之為物,惟恍惟惚。”

    把:

    ①握;持;執。杜甫《兵車行》:“縱有健婦把鋤犁,禾生隴畝無東西。”白居易《賣炭翁》:“手把文書口稱敕,回車叱牛牽向北。”②控制;掌握。《漢書·王溫舒傳》:“擇郡中豪敢往吏十馀人為爪牙,皆把其陰重罪,而縱使督盜賊。”③把守;看管。汪元量《越州歌》:“官司把斷西興渡,要奪漁船作戰船。”④捆紮成束的東西。《三國志·吳書·陸遜傳》:“乃敕各持一把茅,以火攻,拔之。”⑤通“爬(pá)”。扒;搔。《後漢書·戴就傳》:“以大針刺指爪中,使以把土,爪悉墮落。”

    香:

    ①氣味芳美。與“臭”相對。辛棄疾《西江月》:“稻花香裡說豐年。”②香美;香甜。曹松《鐘陵寒食日郊外閑遊》:“杏子粥香如冷餳(xíng)。”(餳:糖稀。)③香料。李清照《風凰臺上憶吹簫》:“香冷金猊,被翻紅浪。”④特指用香料制成的細條。《兒女英雄傳》第十三回:“早有仆婦送上兩束香來。張老上瞭香,磕瞭頭。”⑤對人和事物的美稱。李嘉祐《廣陵送林宰》:“清政過前哲,香名達至尊。”(前哲:前賢。至尊:天子。)⑥指與女性有關的事物。也代指少女。李清照《永遇樂》:“來相召,香車寶馬,謝他酒朋詩侶。”

    狼:

    動物名。性殘忍貪婪。《詩經·齊風·還》:“並驅從兩狼兮。”(從:追逐。)《韓非子·十過》:“虎狼在前。”[狼戾]1.兇狠。《漢書·嚴助傳》:“今閩越王狼戾不仁,殺其骨肉,離其親戚,所為甚多不義。”2. 散亂;拋散。《孟子·滕文公上》:“樂歲粒米狼戾。”(樂歲:豐年。)《淮南子·覽冥》:“流涕狼戾不止。”

    狼藉:

    ①縱橫,散亂。蘇軾《前赤壁賦》:“肴核既盡,杯盤~~。”②喻謂名聲或行為不檢。《後漢書·張酺傳》:“放縱~~。”

    藉:

    (一)①墊子。《禮記·曲禮下》:“執玉,其有藉者則裼(xī)。”(裼:袒露內衣。)②鋪;墊。《周易·大過》:“藉用白茅。”③坐臥在某物上。歐陽修《浮槎山水記》:“蔭長松,藉豐草。”④憑借;依靠。《左傳·宣公十二年》:“敢藉君靈,以濟楚師。”(濟:幫助。)《戰國策·秦策三》:“此所謂藉賊兵而齎盜食者也。”(兵:兵器。齎jī:送東西給人。)《貞觀政要·求諫》:“君欲知過,必藉忠臣。”⑤連詞。表示假設,相當於“如果”、“假使”。《史記·陳涉世傢》:“藉弟令毋斬,而戍死者固十六七。”(戍:征役。) (二)jí ①踐踏;欺凌。《呂氏春秋·慎人》:“殺夫子者無罪,藉夫子者不禁。”(夫子:先生。)《前赤壁賦》:“杯盤狼藉。”《史記·魏其武安侯列傳》:“今我在也,而人皆藉吾弟。”②藉田。天子借民力耕種的田。《禮記·祭義》:“昔者天子為藉千畝。”③通“籍”。登記。《晏子春秋·內篇問下一》:“(景公)命吏計公稟(廩)之粟,藉長幼貧氓之數。”(氓:民。)《墨子·號令》:“守必自異其人而藉之。”


  • 娇不能行,笑还无语,惟把香狼藉。

    “娇不能行,笑还无语,惟把香狼藉。”诗句出处:《念奴娇》;是宋朝诗人陈著的作品。

    洛阳地脉,是谁人、缩到海涯天角。绿树成阴芳雾底,得见当年台阁。园杏贵客,海棠姬侍,拥入青油幕。人间那有,风流天上标格。如困如懒如羞,夜来应梦入,西瑶仙宅。为你闲风轻过去,□□不教妨却。娇不能行,笑还无语,惟把香狼藉。花花听取,年年无负春约。

    《念奴娇》宋朝诗人陈著的作品。
    【注释】:

    娇:

    ①美丽;可爱。梁简文帝《东飞伯劳歌二首》之二:“少年年几方三六,含娇聚态倾人目。”(年几:年纪。)《孔雀东南飞》:“云有第五郎,娇逸未有婚。”②柔弱,柔嫩。晏几道《临江仙》:“绿娇红小正堪怜。”③宠爱;溺爱。李商隐《杨本胜说于长安见小男阿衮》:“闻君来日下,见我最娇儿。”(日下:指长安。)杜甫《羌村》之二:“娇儿不离膝,畏我复却去。”④娇气。和凝《柳枝》:“拽住仙郎尽放娇。”(仙郎:称情郎。)⑤代指美女。陈后主《同管记陆琛七夕五韵》:“故娇隔分别,新欢起旧情。”⑥同“骄”。骄横。《汉书·西域传上·罽宾国》:“有求则卑辞,无欲则娇嫚。”(卑辞:言辞谦卑。欲:欲求。嫚:轻侮。)⑦指乐声或语音纤细的,柔美动听的。庾信《夜听捣衣》:“新声绕夜风,娇转满空中。”

    不:

    (一)①不。《后汉书·班超传》:“不入虎穴,不得虎子。”《诗经·魏风·伐檀》:“不狩不猎,胡瞻尔庭有县(悬)特兮。”(特:三岁的兽。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是岂不必得之之道也哉?”③无;没有。《左传·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助词。无实义。《逸周书·皇门》:“我不则寅哉寅哉!”[不禄]士死的讳称。《礼记·曲礼下》:“天子曰崩,诸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不禄。” (二)fū花萼。后作“柎”。《诗经·小雅·常棣》:“常棣之华,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨树。 鄂:同“萼”。 :有光采。)

    能:

    ①能力;才能。《荀子·王制》:“无能不官,无功不赏。”②有能力;有才能。诸葛亮《出师表》:“先帝称之曰能。”③能够;胜任。《论语·先进》:“非曰能之,愿学焉。”④擅长;善于。蔡元培《图画》:“善画者多工书而能诗。”(书:书法。)⑤和睦,亲善。《左传·襄公二十二年》:“令尹之不能,尔所知也。”⑥如此;这般。杜甫《茅屋为秋风所破歌》:“南村群童欺我老无力,忍能对面为盗贼。”(忍:忍心。)⑦及,达到。王安石《游褒禅山记》:“盖余所至,比好游者尚不能十一。”⑧副词。约同“乃”、“于是”。《管子·权修》:“二者不失,则民能可得而官也。”⑨通“耐”。忍耐,禁得起。《淮南子·地形》:“食水者善游能寒。”(食水:指鱼鳖囧鹜等。)

    行:

    (一)①路。《诗经·小雅·小弁》:“行有死人。”②排列而成的行列。杜甫《赠卫八处士》:“昔别君未婚,儿女忽成行。”又为成行的东西的量词。李群玉《九日》:“一行斜雁向人来。”③行辈;辈份。《汉书·李广苏建传附苏武》:“汉天子,我丈人行也。”④古代军事编制。二十五人为行。扬雄《羽猎赋》:“各按行伍。”(伍:五人为伍。) (二)xíng ①行走;两脚交替前进。《列子·说符》:“譬之出不由门,行不从径也。”(径:路。)泛指运行;前进。《论语·述而》:“三人行,必有我师焉。”②引申为离开;离去。《左传· 僖公五年》:“宫之奇以其族行。”古乐府《木兰诗》:“同行十二年,不知木兰是女郎。”又指与出门在外有关的事物。杜甫《奉简高三十五使君》:“行色秋将晚。”③行程;路程。《老子》第六十四章:“千里之行,始于足下。”④疏通;疏导。《孟子·滕文公下》:“水逆行,泛滥于中国。”又指流动的或临时的。⑤做;实施。《孟子·梁惠王下》:“夫人幼而学之,壮而欲行之。”(夫:语气词。)《左传·隐公元年》:“多行不义,必自毙。”⑥行为。《论语·公冶长》:“听其言而观其行。”⑦品行。屈原《九章·橘颂》:“行比伯夷。”《三国志·吴书·吴主传》:“陆逊陈其素行。”⑧唐、宋官制,小官兼代大官的事做守某官,大官兼管小官的事叫行某官。欧阳修《泷冈阡表》:“观文殿学士特进行兵部尚书。”(特进:官名。)⑨古诗诗体之一。属乐府诗类。⑩汉字字体之一行书的省称。字体较楷书简易,较草书规范,汉代以来即流行。陆游《作字》:“书成半行草。”(11)副词。将要。陶潜《归去来兮辞》:“感吾生之行休。”(休:指死。)

    还:

    (一)①返回;回到原地或恢复原位。《左传·僖公二十四年》:“宋成公如楚,还,入于郑,郑伯将享之。”(郑伯:指郑文公。享:设宴招待。)《史记·项羽本纪》:“还军霸上。”②恢复。《魏书·显祖纪》:“诸非劳超迁者,亦各还初。”(劳:功劳。迁:晋升。)③交还;归还。《荀子·尧问》:“然而吾所执贽而见者十人,还贽而见者三十人。”也指交纳。杜甫《岁晏行》:“割慈忍爱还租庸。”(庸:抵偿劳役的布帛。)④顾;回头。潘岳《伤弱子辞》:“还眺兮坟瘗(yì),草莽莽兮木森森。”(瘗:埋葬物。)《史记·滑稽列传》:“疾步数还顾。”⑤偿还。江淹《恨赋》:“裂帛系书,誓还汉恩。”(系:绑。书:信。)⑥通“环”。环绕。陈亮《念奴娇·登多景楼》:“危楼还望,叹此意,今古几人曾会。”⑦《汉书·食货志上》:“还庐树桑。”(庐:房舍。) (二)xuán ①旋转。《国语·吴语》:“大夫种(zhǒng)勇而善谋,将还玩吴国于股掌之上,以得其志。”(种:指越大夫文种。玩:玩弄。)②立即;迅速。《荀子·王霸》:“如是则舜禹还至,王业还起。”③轻盈快捷的样子。《诗经·齐风·还》:“子之还兮,遭我乎峱(náo)之间兮。”(峱:古山名。) (三)hái 副词。①仍;尚。杜甫《泛江》诗:“乱离还奏乐,漂泊且听歌。”②再;又。孟浩然《过故人庄》:“待到重阳日,还来就菊花。”③更。杜甫《奉待严大夫》诗:“殊方又喜故人来,重镇还须济世才。”

    无:

    ①没有。跟“有”相对。陆游《游山西村》:“山重水复疑无路。”②副词。表示否定,相当于“不”。《商君书·农战》:“民以此为教,则粟焉得无少,而兵焉得弱也?”③连词。表示条件,相当于“无论”、“不论”。《诗经·鲁颂·沣水》:“不小不大,从公于迈。”④通“毋”。不要。《古诗源·箜篌引》:“公无渡河,公竟渡河。堕河而死,当奈公何!”⑤非;不是。《管子·形势》:“则国非其国,而民无其民也。”⑥语气词。用于疑问句末,表示疑问,相当于“否”。白居易《问刘十九》:“晚来天欲雪,能饮一杯无?”

    语:

    (一)①谈论;说话。《论语·乡党》:“食不言,寝不语。”②言论;话。《韩非子·五蠹》:“无先王之语,以吏为师。”(不用先王的那套言论,而用官吏当老师。)③谚语;俗语。《列子·杨朱》:“古语有之:‘生相怜,死相捐。’”(捐:弃。)④诗文、谈话中的字或句。杜甫《江上值水如海势聊短述》:“语不惊人死不休。” (二)yù 告诉。《史记·项羽本纪》:“沛公今事有急,亡去不义,不可不语。”(亡:逃走。)

    惟:

    ①思考。《诗经·大雅·生民》:“载谋载惟。”《尚书·康诰》:“惟文王之敬忌。”(敬忌:敬德忌刑。)②副词。只;只有。《左传·僖公五年》:“鬼神非人实亲,惟德是依。”③连词。1. 表示并列关系。相当于“和”、“与”、“同”。《尚书·多方》:“告尔四国多方,惟尔殷侯尹民。”2. 表示让步关系。虽然。《史记·淮阴侯列传》:“惟信亦为大王不如也。”④介词。以;由于。《尚书·盘庚中》:“亦惟汝故,以丕从厥志。”(丕:大。厥:其。)⑤助词。用于句首或句中。《老子》第二十一章:“道之为物,惟恍惟惚。”

    把:

    ①握;持;执。杜甫《兵车行》:“纵有健妇把锄犁,禾生陇亩无东西。”白居易《卖炭翁》:“手把文书口称敕,回车叱牛牵向北。”②控制;掌握。《汉书·王温舒传》:“择郡中豪敢往吏十馀人为爪牙,皆把其阴重罪,而纵使督盗贼。”③把守;看管。汪元量《越州歌》:“官司把断西兴渡,要夺渔船作战船。”④捆扎成束的东西。《三国志·吴书·陆逊传》:“乃敕各持一把茅,以火攻,拔之。”⑤通“爬(pá)”。扒;搔。《后汉书·戴就传》:“以大针刺指爪中,使以把土,爪悉堕落。”

    香:

    ①气味芳美。与“臭”相对。辛弃疾《西江月》:“稻花香里说丰年。”②香美;香甜。曹松《钟陵寒食日郊外闲游》:“杏子粥香如冷饧(xíng)。”(饧:糖稀。)③香料。李清照《风凰台上忆吹箫》:“香冷金猊,被翻红浪。”④特指用香料制成的细条。《儿女英雄传》第十三回:“早有仆妇送上两束香来。张老上了香,磕了头。”⑤对人和事物的美称。李嘉祐《广陵送林宰》:“清政过前哲,香名达至尊。”(前哲:前贤。至尊:天子。)⑥指与女性有关的事物。也代指少女。李清照《永遇乐》:“来相召,香车宝马,谢他酒朋诗侣。”

    狼:

    动物名。性残忍贪婪。《诗经·齐风·还》:“并驱从两狼兮。”(从:追逐。)《韩非子·十过》:“虎狼在前。”[狼戾]1.凶狠。《汉书·严助传》:“今闽越王狼戾不仁,杀其骨肉,离其亲戚,所为甚多不义。”2. 散乱;抛散。《孟子·滕文公上》:“乐岁粒米狼戾。”(乐岁:丰年。)《淮南子·览冥》:“流涕狼戾不止。”

    狼藉:

    ①纵横,散乱。苏轼《前赤壁赋》:“肴核既尽,杯盘~~。”②喻谓名声或行为不检。《后汉书·张酺传》:“放纵~~。”

    藉:

    (一)①垫子。《礼记·曲礼下》:“执玉,其有藉者则裼(xī)。”(裼:袒露内衣。)②铺;垫。《周易·大过》:“藉用白茅。”③坐卧在某物上。欧阳修《浮槎山水记》:“荫长松,藉丰草。”④凭借;依靠。《左传·宣公十二年》:“敢藉君灵,以济楚师。”(济:帮助。)《战国策·秦策三》:“此所谓藉贼兵而赍盗食者也。”(兵:兵器。赍jī:送东西给人。)《贞观政要·求谏》:“君欲知过,必藉忠臣。”⑤连词。表示假设,相当于“如果”、“假使”。《史记·陈涉世家》:“藉弟令毋斩,而戍死者固十六七。”(戍:征役。) (二)jí ①践踏;欺凌。《吕氏春秋·慎人》:“杀夫子者无罪,藉夫子者不禁。”(夫子:先生。)《前赤壁赋》:“杯盘狼藉。”《史记·魏其武安侯列传》:“今我在也,而人皆藉吾弟。”②藉田。天子借民力耕种的田。《礼记·祭义》:“昔者天子为藉千亩。”③通“籍”。登记。《晏子春秋·内篇问下一》:“(景公)命吏计公禀(廪)之粟,藉长幼贫氓之数。”(氓:民。)《墨子·号令》:“守必自异其人而藉之。”


  • jiao bu neng hang ,xiao hai mo yu ,wei ba xiang lang ji 。

    “jiao bu neng hang ,xiao hai mo yu ,wei ba xiang lang ji 。”shi gou chu chu :《nian nu jiao 》;shi song chao shi ren chen zhe de zuo pin 。

    luo yang de mai ,shi shei ren 、su dao hai ya tian jiao 。lu shu cheng yin fang wu de ,de jian dang nian tai ge 。yuan xing gui ke ,hai tang ji shi ,yong ru qing you mu 。ren jian na you ,feng liu tian shang biao ge 。ru kun ru lan ru xiu ,ye lai ying meng ru ,xi yao xian zhai 。wei ni xian feng qing guo qu ,□□bu jiao fang que 。jiao bu neng hang ,xiao hai mo yu ,wei ba xiang lang ji 。hua hua ting qu ,nian nian mo fu chun yao 。

    《nian nu jiao 》song chao shi ren chen zhe de zuo pin 。
    【zhu shi 】:

    jiao :

    ①mei li ;ke ai 。liang jian wen di 《dong fei bai lao ge er shou 》zhi er :“shao nian nian ji fang san liu ,han jiao ju tai qing ren mu 。”(nian ji :nian ji 。)《kong qiao dong na fei 》:“yun you di wu lang ,jiao yi wei you hun 。”②rou ruo ,rou nen 。yan ji dao 《lin jiang xian 》:“lu jiao gong xiao zheng kan lian 。”③chong ai ;ni ai 。li shang yin 《yang ben sheng shui yu chang an jian xiao nan a gun 》:“wen jun lai ri xia ,jian wo zui jiao er 。”(ri xia :zhi chang an 。)du fu 《qiang cun 》zhi er :“jiao er bu li xi ,wei wo fu que qu 。”④jiao qi 。he ning 《liu zhi 》:“ye zhu xian lang jin fang jiao 。”(xian lang :chen qing lang 。)⑤dai zhi mei nv 。chen hou zhu 《tong guan ji liu chen qi xi wu yun 》:“gu jiao ge fen bie ,xin huan qi jiu qing 。”⑥tong “jiao ”。jiao heng 。《han shu ·xi yu chuan shang ·ji bin guo 》:“you qiu ze bei ci ,mo yu ze jiao man 。”(bei ci :yan ci qian bei 。yu :yu qiu 。man :qing wu 。)⑦zhi le sheng huo yu yin qian xi de ,rou mei dong ting de 。yu xin 《ye ting dao yi 》:“xin sheng rao ye feng ,jiao zhuai man kong zhong 。”

    bu :

    (yi )①bu 。《hou han shu ·ban chao chuan 》:“bu ru hu xue ,bu de hu zi 。”《shi jing ·wei feng ·fa tan 》:“bu shou bu lie ,hu zhan er ting you xian (xuan )te xi 。”(te :san sui de shou 。)②fei ;bu shi 。《xun zi ·jun dao 》:“neng zhong shi zhe qu zhi ,shi qi bu bi de zhi zhi dao ye zai ?”③mo ;mei you 。《zuo chuan ·xiang gong er shi san nian 》:“bu de er you gong 。”④wei 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“zhi bu bai bu er ,shi yi zou ye 。”⑤gou zhong zhu ci 。mo shi yi 。《yi zhou shu ·huang men 》:“wo bu ze yin zai yin zai !”[bu lu ]shi si de hui chen 。《li ji ·qu li xia 》:“tian zi yue beng ,zhu hou yue hong ,da fu yue cu ,shi yue bu lu 。” (er )fūhua e 。hou zuo “fu ”。《shi jing ·xiao ya ·chang di 》:“chang di zhi hua ,e bu (wěi)。”(chang di :ji tang li shu 。 e :tong “e ”。 :you guang cai 。)

    neng :

    ①neng li ;cai neng 。《xun zi ·wang zhi 》:“mo neng bu guan ,mo gong bu shang 。”②you neng li ;you cai neng 。zhu ge liang 《chu shi biao 》:“xian di chen zhi yue neng 。”③neng gou ;sheng ren 。《lun yu ·xian jin 》:“fei yue neng zhi ,yuan xue yan 。”④shan chang ;shan yu 。cai yuan pei 《tu hua 》:“shan hua zhe duo gong shu er neng shi 。”(shu :shu fa 。)⑤he mu ,qin shan 。《zuo chuan ·xiang gong er shi er nian 》:“ling yin zhi bu neng ,er suo zhi ye 。”⑥ru ci ;zhe ban 。du fu 《mao wu wei qiu feng suo po ge 》:“na cun qun tong qi wo lao mo li ,ren neng dui mian wei dao zei 。”(ren :ren xin 。)⑦ji ,da dao 。wang an dan 《you bao chan shan ji 》:“gai yu suo zhi ,bi hao you zhe shang bu neng shi yi 。”⑧fu ci 。yao tong “nai ”、“yu shi ”。《guan zi ·quan xiu 》:“er zhe bu shi ,ze min neng ke de er guan ye 。”⑨tong “nai ”。ren nai ,jin de qi 。《huai na zi ·de xing 》:“shi shui zhe shan you neng han 。”(shi shui :zhi yu bie jiong wu deng 。)

    hang :

    (yi )①lu 。《shi jing ·xiao ya ·xiao bian 》:“hang you si ren 。”②pai lie er cheng de hang lie 。du fu 《zeng wei ba chu shi 》:“xi bie jun wei hun ,er nv hu cheng hang 。”you wei cheng hang de dong xi de liang ci 。li qun yu 《jiu ri 》:“yi hang xie yan xiang ren lai 。”③hang bei ;bei fen 。《han shu ·li an su jian chuan fu su wu 》:“han tian zi ,wo zhang ren hang ye 。”④gu dai jun shi bian zhi 。er shi wu ren wei hang 。yang xiong 《yu lie fu 》:“ge an hang wu 。”(wu :wu ren wei wu 。) (er )xíng ①hang zou ;liang jiao jiao ti qian jin 。《lie zi ·shui fu 》:“pi zhi chu bu you men ,hang bu cong jing ye 。”(jing :lu 。)fan zhi yun hang ;qian jin 。《lun yu ·shu er 》:“san ren hang ,bi you wo shi yan 。”②yin shen wei li kai ;li qu 。《zuo chuan · xi gong wu nian 》:“gong zhi ji yi ji zu hang 。”gu le fu 《mu lan shi 》:“tong hang shi er nian ,bu zhi mu lan shi nv lang 。”you zhi yu chu men zai wai you guan de shi wu 。du fu 《feng jian gao san shi wu shi jun 》:“hang se qiu jiang wan 。”③hang cheng ;lu cheng 。《lao zi 》di liu shi si zhang :“qian li zhi hang ,shi yu zu xia 。”④shu tong ;shu dao 。《meng zi ·teng wen gong xia 》:“shui ni hang ,fan lan yu zhong guo 。”you zhi liu dong de huo lin shi de 。⑤zuo ;shi shi 。《meng zi ·liang hui wang xia 》:“fu ren you er xue zhi ,zhuang er yu hang zhi 。”(fu :yu qi ci 。)《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“duo hang bu yi ,bi zi bi 。”⑥hang wei 。《lun yu ·gong ye chang 》:“ting ji yan er guan ji hang 。”⑦pin hang 。qu yuan 《jiu zhang ·ju song 》:“hang bi bai yi 。”《san guo zhi ·wu shu ·wu zhu chuan 》:“liu xun chen ji su hang 。”⑧tang 、song guan zhi ,xiao guan jian dai da guan de shi zuo shou mou guan ,da guan jian guan xiao guan de shi jiao hang mou guan 。ou yang xiu 《long gang qian biao 》:“guan wen dian xue shi te jin hang bing bu shang shu 。”(te jin :guan ming 。)⑨gu shi shi ti zhi yi 。shu le fu shi lei 。⑩han zi zi ti zhi yi hang shu de sheng chen 。zi ti jiao kai shu jian yi ,jiao cao shu gui fan ,han dai yi lai ji liu hang 。liu you 《zuo zi 》:“shu cheng ban hang cao 。”(11)fu ci 。jiang yao 。tao qian 《gui qu lai xi ci 》:“gan wu sheng zhi hang xiu 。”(xiu :zhi si 。)

    hai :

    (yi )①fan hui ;hui dao yuan de huo hui fu yuan wei 。《zuo chuan ·xi gong er shi si nian 》:“song cheng gong ru chu ,hai ,ru yu zheng ,zheng bai jiang xiang zhi 。”(zheng bai :zhi zheng wen gong 。xiang :she yan qiao dai 。)《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“hai jun ba shang 。”②hui fu 。《wei shu ·xian zu ji 》:“zhu fei lao chao qian zhe ,yi ge hai chu 。”(lao :gong lao 。qian :jin sheng 。)③jiao hai ;gui hai 。《xun zi ·yao wen 》:“ran er wu suo zhi zhi er jian zhe shi ren ,hai zhi er jian zhe san shi ren 。”ye zhi jiao na 。du fu 《sui yan hang 》:“ge ci ren ai hai zu yong 。”(yong :di chang lao yi de bu bo 。)④gu ;hui tou 。pan yue 《shang ruo zi ci 》:“hai tiao xi fen yi (yì),cao mang mang xi mu sen sen 。”(yi :mai zang wu 。)《shi ji ·hua ji lie chuan 》:“ji bu shu hai gu 。”⑤chang hai 。jiang yan 《hen fu 》:“lie bo ji shu ,shi hai han en 。”(ji :bang 。shu :xin 。)⑥tong “huan ”。huan rao 。chen liang 《nian nu jiao ·deng duo jing lou 》:“wei lou hai wang ,tan ci yi ,jin gu ji ren ceng hui 。”⑦《han shu ·shi huo zhi shang 》:“hai lu shu sang 。”(lu :fang she 。) (er )xuán ①xuan zhuai 。《guo yu ·wu yu 》:“da fu chong (zhǒng)yong er shan mou ,jiang hai wan wu guo yu gu zhang zhi shang ,yi de ji zhi 。”(chong :zhi yue da fu wen chong 。wan :wan long 。)②li ji ;xun su 。《xun zi ·wang ba 》:“ru shi ze shun yu hai zhi ,wang ye hai qi 。”③qing ying kuai jie de yang zi 。《shi jing ·ji feng ·hai 》:“zi zhi hai xi ,zao wo hu nao (náo)zhi jian xi 。”(nao :gu shan ming 。) (san )hái fu ci 。①reng ;shang 。du fu 《fan jiang 》shi :“luan li hai zou le ,piao bo ju ting ge 。”②zai ;you 。meng hao ran 《guo gu ren zhuang 》:“dai dao chong yang ri ,hai lai jiu ju hua 。”③geng 。du fu 《feng dai yan da fu 》shi :“shu fang you xi gu ren lai ,chong zhen hai xu ji shi cai 。”

    mo :

    ①mei you 。gen “you ”xiang dui 。liu you 《you shan xi cun 》:“shan chong shui fu yi mo lu 。”②fu ci 。biao shi fou ding ,xiang dang yu “bu ”。《shang jun shu ·nong zhan 》:“min yi ci wei jiao ,ze su yan de mo shao ,er bing yan de ruo ye ?”③lian ci 。biao shi tiao jian ,xiang dang yu “mo lun ”、“bu lun ”。《shi jing ·lu song ·feng shui 》:“bu xiao bu da ,cong gong yu mai 。”④tong “wu ”。bu yao 。《gu shi yuan ·kong hou yin 》:“gong mo du he ,gong jing du he 。duo he er si ,dang nai gong he !”⑤fei ;bu shi 。《guan zi ·xing shi 》:“ze guo fei ji guo ,er min mo ji min ye 。”⑥yu qi ci 。yong yu yi wen gou mo ,biao shi yi wen ,xiang dang yu “fou ”。bai ju yi 《wen liu shi jiu 》:“wan lai tian yu xue ,neng yin yi bei mo ?”

    yu :

    (yi )①tan lun ;shui hua 。《lun yu ·xiang dang 》:“shi bu yan ,qin bu yu 。”②yan lun ;hua 。《han fei zi ·wu du 》:“mo xian wang zhi yu ,yi li wei shi 。”(bu yong xian wang de na tao yan lun ,er yong guan li dang lao shi 。)③yan yu ;su yu 。《lie zi ·yang zhu 》:“gu yu you zhi :‘sheng xiang lian ,si xiang juan 。’”(juan :qi 。)④shi wen 、tan hua zhong de zi huo gou 。du fu 《jiang shang zhi shui ru hai shi liao duan shu 》:“yu bu jing ren si bu xiu 。” (er )yù gao su 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“pei gong jin shi you ji ,wang qu bu yi ,bu ke bu yu 。”(wang :tao zou 。)

    wei :

    ①sai kao 。《shi jing ·da ya ·sheng min 》:“zai mou zai wei 。”《shang shu ·kang gao 》:“wei wen wang zhi jing ji 。”(jing ji :jing de ji xing 。)②fu ci 。zhi ;zhi you 。《zuo chuan ·xi gong wu nian 》:“gui shen fei ren shi qin ,wei de shi yi 。”③lian ci 。1. biao shi bing lie guan ji 。xiang dang yu “he ”、“yu ”、“tong ”。《shang shu ·duo fang 》:“gao er si guo duo fang ,wei er yan hou yin min 。”2. biao shi rang bu guan ji 。sui ran 。《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“wei xin yi wei da wang bu ru ye 。”④jie ci 。yi ;you yu 。《shang shu ·pan geng zhong 》:“yi wei ru gu ,yi pi cong jue zhi 。”(pi :da 。jue :ji 。)⑤zhu ci 。yong yu gou shou huo gou zhong 。《lao zi 》di er shi yi zhang :“dao zhi wei wu ,wei huang wei hu 。”

    ba :

    ①wo ;chi ;zhi 。du fu 《bing che hang 》:“zong you jian fu ba chu li ,he sheng long mu mo dong xi 。”bai ju yi 《mai tan weng 》:“shou ba wen shu kou chen chi ,hui che chi niu qian xiang bei 。”②kong zhi ;zhang wo 。《han shu ·wang wen shu chuan 》:“ze jun zhong hao gan wang li shi yu ren wei zhao ya ,jie ba ji yin chong zui ,er zong shi du dao zei 。”③ba shou ;kan guan 。wang yuan liang 《yue zhou ge 》:“guan si ba duan xi xing du ,yao duo yu chuan zuo zhan chuan 。”④kun za cheng shu de dong xi 。《san guo zhi ·wu shu ·liu xun chuan 》:“nai chi ge chi yi ba mao ,yi huo gong ,ba zhi 。”⑤tong “pa (pá)”。ba ;sao 。《hou han shu ·dai jiu chuan 》:“yi da zhen ci zhi zhao zhong ,shi yi ba tu ,zhao xi duo la 。”

    xiang :

    ①qi wei fang mei 。yu “chou ”xiang dui 。xin qi ji 《xi jiang yue 》:“dao hua xiang li shui feng nian 。”②xiang mei ;xiang tian 。cao song 《zhong ling han shi ri jiao wai xian you 》:“xing zi yu xiang ru leng tang (xíng)。”(tang :tang xi 。)③xiang liao 。li qing zhao 《feng huang tai shang yi chui xiao 》:“xiang leng jin ni ,bei fan gong lang 。”④te zhi yong xiang liao zhi cheng de xi tiao 。《er nv ying xiong chuan 》di shi san hui :“zao you pu fu song shang liang shu xiang lai 。zhang lao shang le xiang ,ke le tou 。”⑤dui ren he shi wu de mei chen 。li jia 祐《an ling song lin zai 》:“qing zheng guo qian zhe ,xiang ming da zhi zun 。”(qian zhe :qian xian 。zhi zun :tian zi 。)⑥zhi yu nv xing you guan de shi wu 。ye dai zhi shao nv 。li qing zhao 《yong yu le 》:“lai xiang shao ,xiang che bao ma ,xie ta jiu peng shi lv 。”

    lang :

    dong wu ming 。xing can ren tan lan 。《shi jing ·ji feng ·hai 》:“bing qu cong liang lang xi 。”(cong :zhui zhu 。)《han fei zi ·shi guo 》:“hu lang zai qian 。”[lang li ]1.xiong hen 。《han shu ·yan zhu chuan 》:“jin min yue wang lang li bu ren ,sha ji gu rou ,li ji qin qi ,suo wei shen duo bu yi 。”2. san luan ;pao san 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“le sui li mi lang li 。”(le sui :feng nian 。)《huai na zi ·lan ming 》:“liu ti lang li bu zhi 。”

    lang ji :

    ①zong heng ,san luan 。su shi 《qian chi bi fu 》:“yao he ji jin ,bei pan ~~。”②yu wei ming sheng huo hang wei bu jian 。《hou han shu ·zhang pu chuan 》:“fang zong ~~。”

    ji :

    (yi )①dian zi 。《li ji ·qu li xia 》:“zhi yu ,ji you ji zhe ze ti (xī)。”(ti :tan lou nei yi 。)②pu ;dian 。《zhou yi ·da guo 》:“ji yong bai mao 。”③zuo wo zai mou wu shang 。ou yang xiu 《fu cha shan shui ji 》:“yin chang song ,ji feng cao 。”④ping jie ;yi kao 。《zuo chuan ·xuan gong shi er nian 》:“gan ji jun ling ,yi ji chu shi 。”(ji :bang zhu 。)《zhan guo ce ·qin ce san 》:“ci suo wei ji zei bing er ji dao shi zhe ye 。”(bing :bing qi 。ji jī:song dong xi gei ren 。)《zhen guan zheng yao ·qiu jian 》:“jun yu zhi guo ,bi ji zhong chen 。”⑤lian ci 。biao shi jia she ,xiang dang yu “ru guo ”、“jia shi ”。《shi ji ·chen she shi jia 》:“ji di ling wu zhan ,er shu si zhe gu shi liu qi 。”(shu :zheng yi 。) (er )jí ①jian ta ;qi ling 。《lv shi chun qiu ·shen ren 》:“sha fu zi zhe mo zui ,ji fu zi zhe bu jin 。”(fu zi :xian sheng 。)《qian chi bi fu 》:“bei pan lang ji 。”《shi ji ·wei ji wu an hou lie chuan 》:“jin wo zai ye ,er ren jie ji wu di 。”②ji tian 。tian zi jie min li geng chong de tian 。《li ji ·ji yi 》:“xi zhe tian zi wei ji qian mu 。”③tong “ji ”。deng ji 。《yan zi chun qiu ·nei pian wen xia yi 》:“(jing gong )ming li ji gong bing (lin )zhi su ,ji chang you pin mang zhi shu 。”(mang :min 。)《mo zi ·hao ling 》:“shou bi zi yi ji ren er ji zhi 。”

今日更新
今日推荐