• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 頓作超三界,渾疑證六通。

    “頓作超三界,渾疑證六通。”詩句出處:《三學山夜看聖燈》;是唐朝詩人徐氏的作品。

    虔禱遊靈境,元妃夙志同。玉香焚靜夜,銀燭炫遼空。
    泉漱雲根月,鐘敲檜杪風。印金標聖跡,飛石顯神功。
    滿望天涯極,平臨日角紅。猿來齋石上,僧集講筵中。
    頓作超三界,渾疑證六通。願成修偃化,社稷保延洪。

    《三學山夜看聖燈》唐朝詩人徐氏的作品。
    【註釋】:

    頓:

    (一)①以頭或腳叩地。《史記·秦始皇本紀》:“群臣皆頓首。”②跺;踏。杜甫《兵車行》:“牽衣頓足攔道哭,哭聲直上幹雲霄。”③安頓;安置。陸機《演連珠》:“頓網探淵。”《荀子·勸學》:“若挈裘領,詘五指而頓之,順者不可勝數也。”④停頓。白居易《小童薛陽陶吹觱栗(bì lì)歌》:“有時婉軟無筋骨,有時頓挫生棱節。”(觱栗:樂器名。)⑤止宿;屯駐;停留。《漢書·李廣傳》:“就善水草頓舍。”又止宿之處。《隋書·煬帝紀下》:“每之一所,輒數道置頓。”(之:到。)⑥困頓。《荀子·仲尼》:“頓窮則從之,疾力以申重之。”⑦倒下。《漢書·陳遵傳》:“遵起舞跳梁,頓仆坐上。”⑧通“鈍”。不鋒利。《史記· 屈原賈生列傳》:“莫邪(yé)為頓兮。”(莫邪:劍名。)⑨損壞;挫敗。《孫子·謀攻》:“必以全爭於天下,故兵不頓而利可全。”⑩量詞。相當於“次”。《世說新語·任誕》:“欲乞一頓食耳。”(11)副詞。立刻;馬上。《漢書·賈誼傳》:“賤人安宜得如此而頓辱之哉?”(安:怎麼。)《列子·天瑞》:“凡一氣不頓進,一形不頓虧。” (二)dú[冒頓(mò dú)]人名。漢初匈奴的單於。《漢書·匈奴傳上》:“單於有太子,名曰冒頓。”

    作:

    ①起;起立。《論語·先進》:“舍瑟而作。”②興起;產生。《史記·秦始皇本紀》:“古者天下散亂,莫之能一,是以諸侯並作。”(一:統一。)又起身。《管子·弟子職》:“夜寐蚤作。”(寐:睡。蚤:通“早”。)《孟子·公孫醜上》:“由湯至於武丁,賢聖之君六七作。”《韓非子·解老》:“大奸作則小盜隨。”③始。《尚書· 禹貢》:“萊夷作牧。”(萊夷:地名。牧:放牧。)④勞作;工作。《莊子·讓王》:“日出而作,日入而息。”楊惲《報孫會宗書》:“田傢作苦。”⑤創作;寫作。《孟子·梁惠王下》:“孔子懼,作《春秋》。”《呂氏春秋·勿躬》:“容成作歷。”(容成:傳說中黃帝臣,歷法的創造者。)王充《論衡·定賢》:“譬猶工匠之作器也。”⑥名詞,指作品。蕭統《文選序》:“則有‘憑虛’、‘亡是’之作。”⑦事務。鮑照《采桑》:“季春梅始落,女工事蠶作。”(事:從事。)⑧擔當;充任。《論語·子路》:“人而無恒,不可以作巫醫。”(而:假如。)劉義慶《世說新語·方正》:“敦槐作關中都督,甚得民情。”⑨當成;算做。羅公升《溪上》:“門前溪一發,我作五湖看。”(一發:一根頭發。)又成為。李賀《浩歌》:“南風吹山作平地。”⑩通“詛”。詛咒。《詩經·大雅·蕩》:“侯作侯祝。”(侯:語氣詞。)(11)通“詐”。欺騙。《史記·孟子荀卿列傳》:“作先合,然後引之大道。”[作色]臉上變色。指神情嚴肅起來或發怒。《禮記·哀公問》:“孔子愀(qiǎo)然作色。”(愀然:容色改變的樣子。)

    超:

    ①躍上。《左傳·僖公三十三年》:“左右免胄(zhòu)而下,超乘者三百乘。”(胄:頭盔。)②躍過。曹植《七啟》:“駕超野之駟(sì),乘追風之輿。”(駟:套四匹馬的車。輿:指車。)③跳過。《孟子·梁惠王上》:“挾太山以超北海,語人曰:‘我不能,是誠不能也。’”④超出;勝過。魏征《十漸不克終疏》:“聽言則遠超於上聖。”⑤遙遠。《楚辭·九歌·國殤》:“出不入兮往不反,平原忽兮路超遠。”

    三:

    ①基數詞。《周易·解》:“田獲三狐。”(田:打獵。)②序數第三。《左傳·莊公十年》:“一鼓作氣,再而衰,三而竭。”③表示多數或多次。《史記·魯周公世傢》:“一沐三捉發,一飯三吐哺。”(哺:口中含嚼的食物。)

    界:

    ①地界;邊界。《詩經·周頌·思文》:“帝命率育,無此疆爾界。”(率:皆。)《史記·魏公子列傳》:“趙王及平原君自迎公子於界。”②界限。《後漢書·馬融傳》:“奢儉之中,以禮為界。”③接界。《史記·孫子吳起列傳》:“與強秦壤界。”《戰國策· 齊策三》:“三國之與秦壤界而患急。”④分界。洪亮吉《北江詩話》卷三:“詩詞之界甚嚴。”

    渾:

    (一)①大水湧流聲。張協《七命》:“溟海渾濩(huò)湧其後。”(濩:形容水勢洶湧。)韓愈《進學解》:“上規姚姒,渾渾無涯。”②渾濁;不清亮。陸遊《遊山西村》:“莫笑農傢臘酒渾,豐年留客足雞豚。”《老子》第十五章:“渾兮其若濁。”③合為一體;混同。李華《雜詩六首》之一:“典樂忽涓微,波浪與天渾。”《淮南子·原道》:“大渾而為一。”《關尹子·二柱》:“渾人我,固天地。”④愚昧;糊塗。《商君書·壹言》:“塞而不開則民渾。”⑤天然的;純樸。郎廷槐等《師友詩傳錄》:“總之,漢祚鴻朗,文章作新,《安世》楚聲,渾純厚雅;漢武樂府,壯麗宏奇。”(《安世》:指漢樂歌《安世房中歌》。)《論衡·談天》:“元氣未分,渾沌為一。”⑥全然。李白《少年行》:“渾身裝束皆綺羅。”《齊民要術·炙法》:“塗肉,渾炙之。”⑦副詞。1. 簡直;幾乎。杜甫《峽中即事》:“雷聲忽送千峰雨,花氣渾如百和香。”2. 還;仍。杜甫《春望》:“白發搔更短,渾欲不勝簪。”3. 皆;都。王安石《若耶溪歸興》:“汀草岸花渾不見,青山無數逐人來。” (二)hùn 同“混”。混雜;雜糅。《漢書·董仲舒傳》:“廉恥貿亂,賢不肖渾淆,未得其真。”

    疑:

    ①疑惑;猜疑;懷疑。《孫子·謀攻》:“三軍既惑且疑,則諸侯之難至矣。”《韓非子·說難》:“其傢甚智其子,而疑鄰人之父。”(智:用如意動。認為聰明。)《史記·屈原賈生列傳》:“信而見疑,忠而被謗。”(見:被。)又為名詞。疑問。《列子·湯問》:“其妻獻疑曰……”宋濂《送東陽馬生序》:“餘立侍左右,援疑質理,俯身傾耳以請。”②猶豫。《韓非子·解老》:“必成功,則其行之也不疑。”《呂氏春秋·不廣》:“成教垂名,於此乎在矣,君其勿疑。”③畏懼。《管子·小問》:“駮食虎豹,故虎疑焉。”劉蛻《與京西幕府書》:“富貴固不足疑其來,爵土固不足畏其大。”④相似。《呂氏春秋·疑似》:“疑似之跡,不可不察。”⑤古代官職名。《禮記·文王世子》:“虞、夏、商、周,有師、保,有疑、丞。”(師、保、丞:官名。)⑥通“擬”。比擬。《呂氏春秋·慎勢》:“立天子不使諸侯疑焉。”賈誼《論積貯疏》:“遠方之能疑者,並舉而爭起矣。”

    證:

    ①證實。《論語·子路》:“其父攘羊,而子證之。”②證據。《鹽鐵論·遵道》:“商鞅有獨智之慮,世乏獨見之證。”③驗證。《楚辭·九章·惜誦》:“故相臣莫若君兮,所以證之不遠。”④諫諍。《戰國策·齊策一》:“士尉以證靖郭君。”⑤病癥。後作“癥”。《列子·周穆王》:“遇老聃,因告其子之證。”

    通:

    ①通向;通到。陳壽《隆中對》:“西通巴蜀。”《列子·湯問》:“指通豫南,達於漢陰。”②通行;通過。陶淵明《桃花源記》:“初極狹,才通人。”③貫通;沒有阻礙的。周敦頤《愛蓮說》:“中通外直,不蔓不枝。”④順暢;暢通。范仲淹《嶽陽樓記》:“越明年,政通人和,百廢俱興。”⑤疏通。《史記·秦始皇本紀》:“決通川防,夷去險阻。”《北史·宇文愷傳》:“今錄其疑難,為之通釋,皆出證據,以相發明。”(發明:闡明。)⑥流通;交換。薛福成《變法》:“環大地九萬裡之內,罔不通使互市。”(罔:無。)⑦交往;溝通。《左傳 · 桓公七年》:“衛孫桓子來盟,始通。”周密《齊東野語》卷十:“既貴,恥其傢微,陰有所遺,而絕不與通。”⑧四通八達的。《晉書·列女傳》:“恨不得梟(xiāo)汝首於通逵,以塞大恥。”(梟:斬首懸掛。逵:大路。)⑨知曉;通曉。《呂氏春秋·謹聽》:“通乎己之不足,則不與物爭矣。”嵇康《釋私論》:“是故言君子,則以無措為主,以通物為美。”⑩開通;開明。《漢書·孝成趙皇後傳》:“知陛下有賢聖通明之德,仁孝子愛之恩。”(11)傳達;通知。《周禮·天官·內豎》:“內豎掌內外之通令。”(12)全部;整個。曹植《與吳質書》:“時有所慮,至通夜不瞑。”(瞑:同“眠”。)(13)共同的;通常的。《孟子·滕文公上》:“天下之通義也。”司馬光《為龐相公再讓宰相表》:“臣聞量能授職者,人主之通術。”(14)(馬)糞。《後漢書·戴就傳》:“乃臥就覆船下,以馬通熏之。”(15)量詞。1. 用於文書,表示一份。《世說新語·文學》:“無不傳寫,各有一通。”2. 用於擊鼓。相當於“陣”、“遍”。《後漢書·光武帝紀上》:“傳吏疑其偽,乃椎鼓三通。”


  • 顿作超三界,浑疑证六通。

    “顿作超三界,浑疑证六通。”诗句出处:《三学山夜看圣灯》;是唐朝诗人徐氏的作品。

    虔祷游灵境,元妃夙志同。玉香焚静夜,银烛炫辽空。
    泉漱云根月,钟敲桧杪风。印金标圣迹,飞石显神功。
    满望天涯极,平临日角红。猿来斋石上,僧集讲筵中。
    顿作超三界,浑疑证六通。愿成修偃化,社稷保延洪。

    《三学山夜看圣灯》唐朝诗人徐氏的作品。
    【注释】:

    顿:

    (一)①以头或脚叩地。《史记·秦始皇本纪》:“群臣皆顿首。”②跺;踏。杜甫《兵车行》:“牵衣顿足拦道哭,哭声直上干云霄。”③安顿;安置。陆机《演连珠》:“顿网探渊。”《荀子·劝学》:“若挈裘领,诎五指而顿之,顺者不可胜数也。”④停顿。白居易《小童薛阳陶吹觱栗(bì lì)歌》:“有时婉软无筋骨,有时顿挫生棱节。”(觱栗:乐器名。)⑤止宿;屯驻;停留。《汉书·李广传》:“就善水草顿舍。”又止宿之处。《隋书·炀帝纪下》:“每之一所,辄数道置顿。”(之:到。)⑥困顿。《荀子·仲尼》:“顿穷则从之,疾力以申重之。”⑦倒下。《汉书·陈遵传》:“遵起舞跳梁,顿仆坐上。”⑧通“钝”。不锋利。《史记· 屈原贾生列传》:“莫邪(yé)为顿兮。”(莫邪:剑名。)⑨损坏;挫败。《孙子·谋攻》:“必以全争于天下,故兵不顿而利可全。”⑩量词。相当于“次”。《世说新语·任诞》:“欲乞一顿食耳。”(11)副词。立刻;马上。《汉书·贾谊传》:“贱人安宜得如此而顿辱之哉?”(安:怎么。)《列子·天瑞》:“凡一气不顿进,一形不顿亏。” (二)dú[冒顿(mò dú)]人名。汉初匈奴的单于。《汉书·匈奴传上》:“单于有太子,名曰冒顿。”

    作:

    ①起;起立。《论语·先进》:“舍瑟而作。”②兴起;产生。《史记·秦始皇本纪》:“古者天下散乱,莫之能一,是以诸侯并作。”(一:统一。)又起身。《管子·弟子职》:“夜寐蚤作。”(寐:睡。蚤:通“早”。)《孟子·公孙丑上》:“由汤至于武丁,贤圣之君六七作。”《韩非子·解老》:“大奸作则小盗随。”③始。《尚书· 禹贡》:“莱夷作牧。”(莱夷:地名。牧:放牧。)④劳作;工作。《庄子·让王》:“日出而作,日入而息。”杨恽《报孙会宗书》:“田家作苦。”⑤创作;写作。《孟子·梁惠王下》:“孔子惧,作《春秋》。”《吕氏春秋·勿躬》:“容成作历。”(容成:传说中黄帝臣,历法的创造者。)王充《论衡·定贤》:“譬犹工匠之作器也。”⑥名词,指作品。萧统《文选序》:“则有‘凭虚’、‘亡是’之作。”⑦事务。鲍照《采桑》:“季春梅始落,女工事蚕作。”(事:从事。)⑧担当;充任。《论语·子路》:“人而无恒,不可以作巫医。”(而:假如。)刘义庆《世说新语·方正》:“敦槐作关中都督,甚得民情。”⑨当成;算做。罗公升《溪上》:“门前溪一发,我作五湖看。”(一发:一根头发。)又成为。李贺《浩歌》:“南风吹山作平地。”⑩通“诅”。诅咒。《诗经·大雅·荡》:“侯作侯祝。”(侯:语气词。)(11)通“诈”。欺骗。《史记·孟子荀卿列传》:“作先合,然后引之大道。”[作色]脸上变色。指神情严肃起来或发怒。《礼记·哀公问》:“孔子愀(qiǎo)然作色。”(愀然:容色改变的样子。)

    超:

    ①跃上。《左传·僖公三十三年》:“左右免胄(zhòu)而下,超乘者三百乘。”(胄:头盔。)②跃过。曹植《七启》:“驾超野之驷(sì),乘追风之舆。”(驷:套四匹马的车。舆:指车。)③跳过。《孟子·梁惠王上》:“挟太山以超北海,语人曰:‘我不能,是诚不能也。’”④超出;胜过。魏征《十渐不克终疏》:“听言则远超于上圣。”⑤遥远。《楚辞·九歌·国殇》:“出不入兮往不反,平原忽兮路超远。”

    三:

    ①基数词。《周易·解》:“田获三狐。”(田:打猎。)②序数第三。《左传·庄公十年》:“一鼓作气,再而衰,三而竭。”③表示多数或多次。《史记·鲁周公世家》:“一沐三捉发,一饭三吐哺。”(哺:口中含嚼的食物。)

    界:

    ①地界;边界。《诗经·周颂·思文》:“帝命率育,无此疆尔界。”(率:皆。)《史记·魏公子列传》:“赵王及平原君自迎公子于界。”②界限。《后汉书·马融传》:“奢俭之中,以礼为界。”③接界。《史记·孙子吴起列传》:“与强秦壤界。”《战国策· 齐策三》:“三国之与秦壤界而患急。”④分界。洪亮吉《北江诗话》卷三:“诗词之界甚严。”

    浑:

    (一)①大水涌流声。张协《七命》:“溟海浑濩(huò)涌其后。”(濩:形容水势汹涌。)韩愈《进学解》:“上规姚姒,浑浑无涯。”②浑浊;不清亮。陆游《游山西村》:“莫笑农家腊酒浑,丰年留客足鸡豚。”《老子》第十五章:“浑兮其若浊。”③合为一体;混同。李华《杂诗六首》之一:“典乐忽涓微,波浪与天浑。”《淮南子·原道》:“大浑而为一。”《关尹子·二柱》:“浑人我,固天地。”④愚昧;糊涂。《商君书·壹言》:“塞而不开则民浑。”⑤天然的;纯朴。郎廷槐等《师友诗传录》:“总之,汉祚鸿朗,文章作新,《安世》楚声,浑纯厚雅;汉武乐府,壮丽宏奇。”(《安世》:指汉乐歌《安世房中歌》。)《论衡·谈天》:“元气未分,浑沌为一。”⑥全然。李白《少年行》:“浑身装束皆绮罗。”《齐民要术·炙法》:“涂肉,浑炙之。”⑦副词。1. 简直;几乎。杜甫《峡中即事》:“雷声忽送千峰雨,花气浑如百和香。”2. 还;仍。杜甫《春望》:“白发搔更短,浑欲不胜簪。”3. 皆;都。王安石《若耶溪归兴》:“汀草岸花浑不见,青山无数逐人来。” (二)hùn 同“混”。混杂;杂糅。《汉书·董仲舒传》:“廉耻贸乱,贤不肖浑淆,未得其真。”

    疑:

    ①疑惑;猜疑;怀疑。《孙子·谋攻》:“三军既惑且疑,则诸侯之难至矣。”《韩非子·说难》:“其家甚智其子,而疑邻人之父。”(智:用如意动。认为聪明。)《史记·屈原贾生列传》:“信而见疑,忠而被谤。”(见:被。)又为名词。疑问。《列子·汤问》:“其妻献疑曰……”宋濂《送东阳马生序》:“余立侍左右,援疑质理,俯身倾耳以请。”②犹豫。《韩非子·解老》:“必成功,则其行之也不疑。”《吕氏春秋·不广》:“成教垂名,于此乎在矣,君其勿疑。”③畏惧。《管子·小问》:“駮食虎豹,故虎疑焉。”刘蜕《与京西幕府书》:“富贵固不足疑其来,爵土固不足畏其大。”④相似。《吕氏春秋·疑似》:“疑似之迹,不可不察。”⑤古代官职名。《礼记·文王世子》:“虞、夏、商、周,有师、保,有疑、丞。”(师、保、丞:官名。)⑥通“拟”。比拟。《吕氏春秋·慎势》:“立天子不使诸侯疑焉。”贾谊《论积贮疏》:“远方之能疑者,并举而争起矣。”

    证:

    ①证实。《论语·子路》:“其父攘羊,而子证之。”②证据。《盐铁论·遵道》:“商鞅有独智之虑,世乏独见之证。”③验证。《楚辞·九章·惜诵》:“故相臣莫若君兮,所以证之不远。”④谏诤。《战国策·齐策一》:“士尉以证靖郭君。”⑤病症。后作“症”。《列子·周穆王》:“遇老聃,因告其子之证。”

    通:

    ①通向;通到。陈寿《隆中对》:“西通巴蜀。”《列子·汤问》:“指通豫南,达于汉阴。”②通行;通过。陶渊明《桃花源记》:“初极狭,才通人。”③贯通;没有阻碍的。周敦颐《爱莲说》:“中通外直,不蔓不枝。”④顺畅;畅通。范仲淹《岳阳楼记》:“越明年,政通人和,百废俱兴。”⑤疏通。《史记·秦始皇本纪》:“决通川防,夷去险阻。”《北史·宇文恺传》:“今录其疑难,为之通释,皆出证据,以相发明。”(发明:阐明。)⑥流通;交换。薛福成《变法》:“环大地九万里之内,罔不通使互市。”(罔:无。)⑦交往;沟通。《左传 · 桓公七年》:“卫孙桓子来盟,始通。”周密《齐东野语》卷十:“既贵,耻其家微,阴有所遗,而绝不与通。”⑧四通八达的。《晋书·列女传》:“恨不得枭(xiāo)汝首于通逵,以塞大耻。”(枭:斩首悬挂。逵:大路。)⑨知晓;通晓。《吕氏春秋·谨听》:“通乎己之不足,则不与物争矣。”嵇康《释私论》:“是故言君子,则以无措为主,以通物为美。”⑩开通;开明。《汉书·孝成赵皇后传》:“知陛下有贤圣通明之德,仁孝子爱之恩。”(11)传达;通知。《周礼·天官·内竖》:“内竖掌内外之通令。”(12)全部;整个。曹植《与吴质书》:“时有所虑,至通夜不瞑。”(瞑:同“眠”。)(13)共同的;通常的。《孟子·滕文公上》:“天下之通义也。”司马光《为庞相公再让宰相表》:“臣闻量能授职者,人主之通术。”(14)(马)粪。《后汉书·戴就传》:“乃卧就覆船下,以马通熏之。”(15)量词。1. 用于文书,表示一份。《世说新语·文学》:“无不传写,各有一通。”2. 用于击鼓。相当于“阵”、“遍”。《后汉书·光武帝纪上》:“传吏疑其伪,乃椎鼓三通。”


  • du zuo chao san jie ,hun yi zheng liu tong 。

    “du zuo chao san jie ,hun yi zheng liu tong 。”shi gou chu chu :《san xue shan ye kan sheng deng 》;shi tang chao shi ren xu shi de zuo pin 。

    qian dao you ling jing ,yuan fei su zhi tong 。yu xiang fen jing ye ,yin zhu xuan liao kong 。
    quan shu yun gen yue ,zhong qiao gui miao feng 。yin jin biao sheng ji ,fei dan xian shen gong 。
    man wang tian ya ji ,ping lin ri jiao gong 。yuan lai zhai dan shang ,seng ji jiang yan zhong 。
    du zuo chao san jie ,hun yi zheng liu tong 。yuan cheng xiu yan hua ,she ji bao yan hong 。

    《san xue shan ye kan sheng deng 》tang chao shi ren xu shi de zuo pin 。
    【zhu shi 】:

    du :

    (yi )①yi tou huo jiao kou de 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“qun chen jie du shou 。”②duo ;ta 。du fu 《bing che hang 》:“qian yi du zu lan dao ku ,ku sheng zhi shang gan yun xiao 。”③an du ;an zhi 。liu ji 《yan lian zhu 》:“du wang tan yuan 。”《xun zi ·quan xue 》:“re qie qiu ling ,qu wu zhi er du zhi ,shun zhe bu ke sheng shu ye 。”④ting du 。bai ju yi 《xiao tong xue yang tao chui bi li (bì lì)ge 》:“you shi wan ruan mo jin gu ,you shi du cuo sheng leng jie 。”(bi li :le qi ming 。)⑤zhi su ;tun zhu ;ting liu 。《han shu ·li an chuan 》:“jiu shan shui cao du she 。”you zhi su zhi chu 。《sui shu ·yang di ji xia 》:“mei zhi yi suo ,zhe shu dao zhi du 。”(zhi :dao 。)⑥kun du 。《xun zi ·zhong ni 》:“du qiong ze cong zhi ,ji li yi shen chong zhi 。”⑦dao xia 。《han shu ·chen zun chuan 》:“zun qi wu tiao liang ,du pu zuo shang 。”⑧tong “dun ”。bu feng li 。《shi ji · qu yuan gu sheng lie chuan 》:“mo xie (yé)wei du xi 。”(mo xie :jian ming 。)⑨sun huai ;cuo bai 。《sun zi ·mou gong 》:“bi yi quan zheng yu tian xia ,gu bing bu du er li ke quan 。”⑩liang ci 。xiang dang yu “ci ”。《shi shui xin yu ·ren dan 》:“yu qi yi du shi er 。”(11)fu ci 。li ke ;ma shang 。《han shu ·gu yi chuan 》:“jian ren an yi de ru ci er du ru zhi zai ?”(an :zen me 。)《lie zi ·tian rui 》:“fan yi qi bu du jin ,yi xing bu du kui 。” (er )dú[mao du (mò dú)]ren ming 。han chu xiong nu de chan yu 。《han shu ·xiong nu chuan shang 》:“chan yu you tai zi ,ming yue mao du 。”

    zuo :

    ①qi ;qi li 。《lun yu ·xian jin 》:“she se er zuo 。”②xing qi ;chan sheng 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“gu zhe tian xia san luan ,mo zhi neng yi ,shi yi zhu hou bing zuo 。”(yi :tong yi 。)you qi shen 。《guan zi ·di zi zhi 》:“ye mei zao zuo 。”(mei :shui 。zao :tong “zao ”。)《meng zi ·gong sun chou shang 》:“you shang zhi yu wu ding ,xian sheng zhi jun liu qi zuo 。”《han fei zi ·jie lao 》:“da jian zuo ze xiao dao sui 。”③shi 。《shang shu · yu gong 》:“lai yi zuo mu 。”(lai yi :de ming 。mu :fang mu 。)④lao zuo ;gong zuo 。《zhuang zi ·rang wang 》:“ri chu er zuo ,ri ru er xi 。”yang yun 《bao sun hui zong shu 》:“tian jia zuo ku 。”⑤chuang zuo ;xie zuo 。《meng zi ·liang hui wang xia 》:“kong zi ju ,zuo 《chun qiu 》。”《lv shi chun qiu ·wu gong 》:“rong cheng zuo li 。”(rong cheng :chuan shui zhong huang di chen ,li fa de chuang zao zhe 。)wang chong 《lun heng ·ding xian 》:“pi you gong jiang zhi zuo qi ye 。”⑥ming ci ,zhi zuo pin 。xiao tong 《wen shua xu 》:“ze you ‘ping xu ’、‘wang shi ’zhi zuo 。”⑦shi wu 。bao zhao 《cai sang 》:“ji chun mei shi la ,nv gong shi can zuo 。”(shi :cong shi 。)⑧dan dang ;chong ren 。《lun yu ·zi lu 》:“ren er mo heng ,bu ke yi zuo wu yi 。”(er :jia ru 。)liu yi qing 《shi shui xin yu ·fang zheng 》:“dui huai zuo guan zhong dou du ,shen de min qing 。”⑨dang cheng ;suan zuo 。luo gong sheng 《xi shang 》:“men qian xi yi fa ,wo zuo wu hu kan 。”(yi fa :yi gen tou fa 。)you cheng wei 。li he 《hao ge 》:“na feng chui shan zuo ping de 。”⑩tong “zu ”。zu zhou 。《shi jing ·da ya ·dang 》:“hou zuo hou zhu 。”(hou :yu qi ci 。)(11)tong “zha ”。qi pian 。《shi ji ·meng zi xun qing lie chuan 》:“zuo xian ge ,ran hou yin zhi da dao 。”[zuo se ]lian shang bian se 。zhi shen qing yan su qi lai huo fa nu 。《li ji ·ai gong wen 》:“kong zi qiao (qiǎo)ran zuo se 。”(qiao ran :rong se gai bian de yang zi 。)

    chao :

    ①yue shang 。《zuo chuan ·xi gong san shi san nian 》:“zuo you mian zhou (zhòu)er xia ,chao cheng zhe san bai cheng 。”(zhou :tou kui 。)②yue guo 。cao zhi 《qi qi 》:“jia chao ye zhi si (sì),cheng zhui feng zhi yu 。”(si :tao si pi ma de che 。yu :zhi che 。)③tiao guo 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“jia tai shan yi chao bei hai ,yu ren yue :‘wo bu neng ,shi cheng bu neng ye 。’”④chao chu ;sheng guo 。wei zheng 《shi jian bu ke zhong shu 》:“ting yan ze yuan chao yu shang sheng 。”⑤yao yuan 。《chu ci ·jiu ge ·guo shang 》:“chu bu ru xi wang bu fan ,ping yuan hu xi lu chao yuan 。”

    san :

    ①ji shu ci 。《zhou yi ·jie 》:“tian huo san hu 。”(tian :da lie 。)②xu shu di san 。《zuo chuan ·zhuang gong shi nian 》:“yi gu zuo qi ,zai er cui ,san er jie 。”③biao shi duo shu huo duo ci 。《shi ji ·lu zhou gong shi jia 》:“yi mu san zhuo fa ,yi fan san tu bu 。”(bu :kou zhong han jiao de shi wu 。)

    jie :

    ①de jie ;bian jie 。《shi jing ·zhou song ·sai wen 》:“di ming lv yo ,mo ci jiang er jie 。”(lv :jie 。)《shi ji ·wei gong zi lie chuan 》:“zhao wang ji ping yuan jun zi ying gong zi yu jie 。”②jie xian 。《hou han shu ·ma rong chuan 》:“she jian zhi zhong ,yi li wei jie 。”③jie jie 。《shi ji ·sun zi wu qi lie chuan 》:“yu jiang qin rang jie 。”《zhan guo ce · ji ce san 》:“san guo zhi yu qin rang jie er huan ji 。”④fen jie 。hong liang ji 《bei jiang shi hua 》juan san :“shi ci zhi jie shen yan 。”

    hun :

    (yi )①da shui chong liu sheng 。zhang xie 《qi ming 》:“ming hai hun hu (huò)chong ji hou 。”(hu :xing rong shui shi xiong chong 。)han yu 《jin xue jie 》:“shang gui yao si ,hun hun mo ya 。”②hun zhuo ;bu qing liang 。liu you 《you shan xi cun 》:“mo xiao nong jia la jiu hun ,feng nian liu ke zu ji tun 。”《lao zi 》di shi wu zhang :“hun xi ji re zhuo 。”③ge wei yi ti ;hun tong 。li hua 《za shi liu shou 》zhi yi :“dian le hu juan wei ,bo lang yu tian hun 。”《huai na zi ·yuan dao 》:“da hun er wei yi 。”《guan yin zi ·er zhu 》:“hun ren wo ,gu tian de 。”④yu mei ;hu tu 。《shang jun shu ·yi yan 》:“sai er bu kai ze min hun 。”⑤tian ran de ;chun piao 。lang ting huai deng 《shi you shi chuan lu 》:“zong zhi ,han zuo hong lang ,wen zhang zuo xin ,《an shi 》chu sheng ,hun chun hou ya ;han wu le fu ,zhuang li hong ji 。”(《an shi 》:zhi han le ge 《an shi fang zhong ge 》。)《lun heng ·tan tian 》:“yuan qi wei fen ,hun dun wei yi 。”⑥quan ran 。li bai 《shao nian hang 》:“hun shen zhuang shu jie qi luo 。”《ji min yao shu ·zhi fa 》:“tu rou ,hun zhi zhi 。”⑦fu ci 。1. jian zhi ;ji hu 。du fu 《xia zhong ji shi 》:“lei sheng hu song qian feng yu ,hua qi hun ru bai he xiang 。”2. hai ;reng 。du fu 《chun wang 》:“bai fa sao geng duan ,hun yu bu sheng zan 。”3. jie ;dou 。wang an dan 《re ye xi gui xing 》:“ting cao an hua hun bu jian ,qing shan mo shu zhu ren lai 。” (er )hùn tong “hun ”。hun za ;za rou 。《han shu ·dong zhong shu chuan 》:“lian chi mao luan ,xian bu xiao hun xiao ,wei de ji zhen 。”

    yi :

    ①yi huo ;cai yi ;huai yi 。《sun zi ·mou gong 》:“san jun ji huo ju yi ,ze zhu hou zhi nan zhi yi 。”《han fei zi ·shui nan 》:“ji jia shen zhi ji zi ,er yi lin ren zhi fu 。”(zhi :yong ru yi dong 。ren wei cong ming 。)《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“xin er jian yi ,zhong er bei bang 。”(jian :bei 。)you wei ming ci 。yi wen 。《lie zi ·shang wen 》:“ji qi suo yi yue ……”song lian 《song dong yang ma sheng xu 》:“yu li shi zuo you ,yuan yi zhi li ,fu shen qing er yi qing 。”②you yu 。《han fei zi ·jie lao 》:“bi cheng gong ,ze ji hang zhi ye bu yi 。”《lv shi chun qiu ·bu an 》:“cheng jiao chui ming ,yu ci hu zai yi ,jun ji wu yi 。”③wei ju 。《guan zi ·xiao wen 》:“bo shi hu bao ,gu hu yi yan 。”liu tui 《yu jing xi mu fu shu 》:“fu gui gu bu zu yi ji lai ,jue tu gu bu zu wei ji da 。”④xiang shi 。《lv shi chun qiu ·yi shi 》:“yi shi zhi ji ,bu ke bu cha 。”⑤gu dai guan zhi ming 。《li ji ·wen wang shi zi 》:“yu 、xia 、shang 、zhou ,you shi 、bao ,you yi 、cheng 。”(shi 、bao 、cheng :guan ming 。)⑥tong “ni ”。bi ni 。《lv shi chun qiu ·shen shi 》:“li tian zi bu shi zhu hou yi yan 。”gu yi 《lun ji zhu shu 》:“yuan fang zhi neng yi zhe ,bing ju er zheng qi yi 。”

    zheng :

    ①zheng shi 。《lun yu ·zi lu 》:“ji fu rang yang ,er zi zheng zhi 。”②zheng ju 。《yan tie lun ·zun dao 》:“shang yang you du zhi zhi lv ,shi fa du jian zhi zheng 。”③yan zheng 。《chu ci ·jiu zhang ·xi song 》:“gu xiang chen mo re jun xi ,suo yi zheng zhi bu yuan 。”④jian zheng 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“shi wei yi zheng jing guo jun 。”⑤bing zheng 。hou zuo “zheng ”。《lie zi ·zhou mu wang 》:“yu lao dan ,yin gao ji zi zhi zheng 。”

    tong :

    ①tong xiang ;tong dao 。chen shou 《long zhong dui 》:“xi tong ba shu 。”《lie zi ·shang wen 》:“zhi tong yu na ,da yu han yin 。”②tong hang ;tong guo 。tao yuan ming 《tao hua yuan ji 》:“chu ji xia ,cai tong ren 。”③guan tong ;mei you zu ai de 。zhou dui yi 《ai lian shui 》:“zhong tong wai zhi ,bu man bu zhi 。”④shun chang ;chang tong 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“yue ming nian ,zheng tong ren he ,bai fei ju xing 。”⑤shu tong 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“jue tong chuan fang ,yi qu xian zu 。”《bei shi ·yu wen kai chuan 》:“jin lu ji yi nan ,wei zhi tong shi ,jie chu zheng ju ,yi xiang fa ming 。”(fa ming :chan ming 。)⑥liu tong ;jiao huan 。xue fu cheng 《bian fa 》:“huan da de jiu mo li zhi nei ,wang bu tong shi hu shi 。”(wang :mo 。)⑦jiao wang ;gou tong 。《zuo chuan · huan gong qi nian 》:“wei sun huan zi lai meng ,shi tong 。”zhou mi 《ji dong ye yu 》juan shi :“ji gui ,chi ji jia wei ,yin you suo wei ,er jue bu yu tong 。”⑧si tong ba da de 。《jin shu ·lie nv chuan 》:“hen bu de xiao (xiāo)ru shou yu tong kui ,yi sai da chi 。”(xiao :zhan shou xuan gua 。kui :da lu 。)⑨zhi xiao ;tong xiao 。《lv shi chun qiu ·jin ting 》:“tong hu ji zhi bu zu ,ze bu yu wu zheng yi 。”ji kang 《shi si lun 》:“shi gu yan jun zi ,ze yi mo cuo wei zhu ,yi tong wu wei mei 。”⑩kai tong ;kai ming 。《han shu ·xiao cheng zhao huang hou chuan 》:“zhi bi xia you xian sheng tong ming zhi de ,ren xiao zi ai zhi en 。”(11)chuan da ;tong zhi 。《zhou li ·tian guan ·nei shu 》:“nei shu zhang nei wai zhi tong ling 。”(12)quan bu ;zheng ge 。cao zhi 《yu wu zhi shu 》:“shi you suo lv ,zhi tong ye bu ming 。”(ming :tong “mian ”。)(13)gong tong de ;tong chang de 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“tian xia zhi tong yi ye 。”si ma guang 《wei pang xiang gong zai rang zai xiang biao 》:“chen wen liang neng shou zhi zhe ,ren zhu zhi tong shu 。”(14)(ma )fen 。《hou han shu ·dai jiu chuan 》:“nai wo jiu fu chuan xia ,yi ma tong xun zhi 。”(15)liang ci 。1. yong yu wen shu ,biao shi yi fen 。《shi shui xin yu ·wen xue 》:“mo bu chuan xie ,ge you yi tong 。”2. yong yu ji gu 。xiang dang yu “zhen ”、“bian ”。《hou han shu ·guang wu di ji shang 》:“chuan li yi ji wei ,nai chui gu san tong 。”

今日更新
今日推荐