• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 奕世參周祿,承傢學魯儒。

    “奕世參周祿,承傢學魯儒。”詩句出處:《病中書懷呈友人》;是唐朝詩人溫庭筠的作品。

    逸足皆先路,窮郊獨向隅。頑童逃廣柳,羸馬臥平蕪。
    黃卷嗟誰問,朱弦偶自娛。鹿鳴皆綴士,雌伏竟非夫。
    采地荒遺野,爰田失故都。亡羊猶博簺,牧馬倦呼盧。
    奕世參周祿,承傢學魯儒。功庸留劍舄,銘戒在盤盂。
    經濟懷良畫,行藏識遠圖。未能鳴楚玉,空欲握隋珠。
    定為魚緣木,曾因兔守株。五車堆縹帙,三徑闔繩樞。
    適與群英集,將期善價沽。葉龍圖夭矯,燕鼠笑胡盧。
    賦分知前定,寒心畏厚誣。躡塵追慶忌,操劍學班輸。
    文囿陪多士,神州試大巫。對雖希鼓瑟,名亦濫吹竽。
    正使猜奔競,何嘗計有無。鎦惔虛訪覓,王霸竟揶揄。
    市義虛焚券,關譏謾棄繻。至言今信矣,微尚亦悲夫。
    白雪調歌響,清風樂舞雩。脅肩難黽勉,搔首易嗟籲。
    角勝非能者,推賢見射乎。兕觥增恐竦,杯水失錙銖。
    粉垛收丹采,金髇隱仆姑。垂櫜羞盡爵,揚觶辱彎弧。
    虎拙休言畫,龍希莫學屠。轉蓬隨款段,耘草辟墁壚。
    受業鄉名鄭,藏機谷號愚。質文精等貫,琴築韻相須。
    築室連中野,誅茅接上腴。葦花綸虎落,松癭鬥欒櫨。
    靜語鶯相對,閑眠鶴浪俱。蕊多勞蝶翅,香酷墜蜂須。
    芳草迷三島,澄波似五湖。躍魚翻藻荇,愁鷺睡葭蘆。
    暝渚藏鸂鶒,幽屏臥鷓鴣。苦辛隨藝殖,甘旨仰樵蘇。
    笑語空懷橘,窮愁亦據梧。尚能甘半菽,非敢薄生芻。
    釣石封蒼蘚,芳蹊艷絳跗。樹蘭畦繚繞,穿竹路縈紆。
    機杼非桑女,林園異木奴。橫竿窺赤鯉,持翳望青鸕。
    泮水思芹味,瑯琊得稻租。杖輕藜擁腫,衣破芰披敷。
    芳意憂鶗鴂,愁聲覺蟪蛄。短簷喧語燕,高木墮饑鼯。
    事迫離幽墅,貧牽犯畏途。愛憎防杜摯,悲嘆似楊朱。
    旅食常過衛,羈遊欲渡瀘。塞歌傷督護,邊角思單於。
    堡戍標槍槊,關河鎖舳艫。威容尊大樹,刑法避秋荼。
    遠目窮千裡,歸心寄九衢。寢甘誠系滯,漿饋貴睢盱。
    懷刺名先遠,幹時道自孤。齒牙頻激發,簦笈尚崎嶇。
    蓮府侯門貴,霜臺帝命俞。驥蹄初躡景,鵬翅欲摶扶。
    寓直回驄馬,分曹對暝烏。百神歆仿佛,孤竹韻含胡。
    鳳闕分班立,鵷行竦劍趨。觸邪承密勿,持法奉訏謨。
    鳴玉鏘登降,衡牙響曳婁。祀親和氏璧,香近博山爐。
    瑞景森瓊樹,輕水瑩玉壺。豸冠簪鐵柱,螭首對金鋪。
    內史書千卷,將軍畫一廚。眼明驚氣象,心死伏規模。
    豈意觀文物,保勞琢碔砆。草肥牧騕褭,苔澀淬昆吾。
    鄉思巢枝鳥,年華過隙駒。銜恩空抱影,酬德未捐軀。
    時輩推良友,傢聲繼令圖。致身傷短翮,驤首顧疲駑。
    班馬方齊騖,陳雷亦並驅。昔皆言爾志,今亦畏吾徒。
    有氣幹牛鬥,無人辯轆轤。客來斟綠蟻,妻試踏青蚨。
    積毀方銷骨,微瑕懼掩瑜。蛇予猶轉戰,魚服自囚拘。
    欲就欺人事,何能逭鬼誅。是非迷覺夢,行役議秦吳。
    凜冽風埃慘,蕭條草木枯。低徊傷志氣,蒙犯變肌膚。
    旅雁唯聞叫,饑鷹不待呼。夢梭拋促織,心繭學蜘蛛。
    寧復機難料,庸非信未孚。激揚銜箭虎,疑懼聽冰狐。
    處己將營窟,論心若合符。浪言輝棣萼,何所托葭莩。
    喬木能求友,危巢莫嚇雛。風華飄領袖,詩禮拜衾繻。
    欹枕情何苦,同舟道豈殊。放懷親蕙芷,收跡異桑榆。
    贈遠聊攀柳,栽書欲截蒲。瞻風無限淚,回首更踟躕。

    《病中書懷呈友人》唐朝詩人溫庭筠的作品。
    【註釋】:

    奕:

    ①木名。落葉喬木,花淡黃色。葉子含鞣質,可制栲膠。花可提取黃色染料,又可入藥。②柱上的曲木,兩端承托鬥拱。張衡《西京賦》:“結重欒以相承。”左思《魏都賦》:“欒櫨疊施。”③鐘口的兩角。《周禮·考工記》:“兩欒謂之銑。”

    奕世:

    累世,世代。《三國志·魏·陳思王植傳》:“篤生我皇,~~載聰。”也作“亦世”。《詩·大雅·文王》:“凡周之士,不(丕)顯~~。”

    世:

    ①古代稱三十年為一世。《論語 · 子路》:“如有王者,必世而後仁。”(仁:仁政成功。)②世代;父子相繼為一世。《戰國策·趙策四》:“今三世以前,至於趙之為趙。”③繼承。《公羊傳·昭公三十一年》:“大夫之義不得世。”④一代又一代;世代相承的。《漢書·樓護傳》:“父世醫也,護少隨父為醫長安。”⑤傢世;世系。《呂氏春秋·知化》:“殘其國,絕其世。”⑥人的一生;一輩子。王羲之《蘭亭集序》:“夫人之相與,俯仰一世。”(相與:交往。俯仰:生活。)⑦時代;朝代。陶潛《桃花源記》:“問今是何世,乃不知有漢,無論魏晉。”⑧人世;世界。《荀子·議兵》:“此世之所以亂也。”⑨當時的。《鹽鐵論·論儒》:“孟軻守舊術,不知世務。”

    參:

    (一)can ①[動]參加,參 與。《荀子·強國》:“與之~國政,正是非。”②通“驂”。[參乘]1. [動]在車子右邊陪乘。《史記·文帝本紀》:“乃命宋昌~~。”2. [名]在車子右邊陪乘的人。《鴻門宴》:“沛公之~~樊噲者也。”③[動]檢驗。《韓非子·顯學》:“無~驗而必之者,愚也。”④[動]下級謁見上級。《戰國策·秦策四》:“臣之義不~拜。”⑤[動]並排站著。《論語·衛靈公》:“丘則見其~於前也。”(二) san ①[數]通“三”。三分。《左傳·隱公元年》:“先王之制,大都不過~國之一。”②[數][參伍]三與五。表示錯綜復雜。《周易·系辭上》:“~伍以變,錯綜其數。”(三) shen ①[名]星名。二十八宿之一。《詩經·召南·小星》:“維~與昴。”②[名][參商]參星與商星。因兩者不會同時出現於天空,故借以比喻彼此分離,不能相會。曹植《與吳季重書》:“別有~~之闊。”

    周:

    ①周遍;遍及。《國語·齊語》:“服牛軺馬,以周四方。”(軺:輕便馬車。一說“駕”。)《史記·秦始皇本紀》:“親巡天下,周覽遠方。”②周密。《孫子·謀攻》:“輔周則國必強,輔隙則國必弱。”③合。《韓非子·五蠹》:“是以天下之眾,其談言者務為辨,而不周於用。”④完備;周全。《左傳·文公三年》:“君子是以知秦穆之為君也,舉人之周也,與人主壹也。”(壹:專一。)⑤周濟;救濟。賈思勰《齊民要術序》:“周人之急。”⑥周圍;圓圈。楊炯《渾天賦》:“周三徑一,遠近乖於辰極。”(周三徑一:圓周與直徑之比。辰極:北極星。)⑦環繞;循環。《漢書·禮樂志》:“周而復始。”⑧指一定循環的時段。古指一年。《宋書·謝靈運傳》:“在郡一周,稱疾去職。”(稱疾:推說有病。)⑨朝代名。1.公元前十一世紀武王滅紂建立的王朝。又分為西周和東周。至公元前256年為秦所滅。2. 南北朝時宇文覺代西魏建立的王朝。史稱北周(公元557—581年)。3. 唐武後稱帝,改國號為周,止於中宗復位(公元690—705年)。4.五代時郭威代後漢稱帝,改國號為周,史稱後周(公元951—960年)。[周旋]1.運轉。《國語·越語下》:“蚤晏無失,以順天道,周旋無究。”(蚤:通“早”。無究:無窮。)2. 盤繞。王子一《誤入桃源》第二折:“山環水繞天臺洞,勢周旋,形曲折。”3. 交往應酬。曹操《與荀彧傷郭嘉書》:“郭奉孝年不滿四十,相與周旋十一年,險阻艱難皆共罹(lí)之。”(奉孝:郭嘉字。罹:遭受。)4.與敵人較量。蘇軾《和子由苦寒見寄》:“何時逐汝去? 與虜試周旋?”(逐:隨。虜:對敵人的蔑稱。)

    祿:

    ①福;福氣。《詩經·小雅·天保》:“受天百祿。”《左傳·昭公二年》:“寡君命下臣來繼舊好,好合使成,臣之祿也。”(使成:使命能夠完成。)②俸祿。《墨子·尚賢》:“量功而分祿”③授予俸祿。《禮記·王制》:“諸侯之有功者,取於閑田以祿之。”(閑田:指封馀的土地。)④舊指命中註定的盛衰興廢。《論衡·命祿》:“故貴賤在命,不在智愚;貧富在祿,不在頑慧。”

    承:

    ①捧著;托著。《左傳·成公十六年》:“使行人執榼(kè)承飲。”(榼:酒器。)范曄《後漢書·張衡傳》:“下有蟾蜍,張口承之。”②奉;敬奉。《魏書·楊播傳》:“承候安否。”(候:問候。)《新唐書·百官志二》:“四夷朝見,則承詔勞問。”(四夷:四方部族。詔:皇帝的詔令。勞:慰勞。)③受;接受。《左傳·僖公十五年》:“茍列定矣,敢不承命?”④敬詞。蒙;蒙受。《儒林外史》第四回:“極承老先生厚愛。”⑤承擔;擔負。方苞《獄中雜記》:“其鄉人有殺人者,因代承之。”⑥繼承;繼續。司馬光《訓儉示康》:“吾本寒傢,世以清白相承。”《後漢書·班彪傳》:“漢承秦制,改立郡縣。”陸機《梁甫吟》:“四運循環轉,寒暑自相承。”(四運:四季。)⑦通“乘”。趁著。《荀子·王制》:“伺強大之間,承強大之敝。”(伺:觀察。間:縫隙。敝:指衰敗。)⑧通“丞”。輔助。《左傳·哀公十八年》:“使帥師而行,請承。”[承乏]在任官吏常用的謙辭。言所任職位一時無適當人選,暫由自己充數。潘嶽《秋興賦》:“攝官承乏,猥廁朝列。”[承風]1.接受教化。班固《漢書·王莽傳》:“於是小大鄉和,承風從化。”2.言迎合上官的意圖。《後漢書·龐參傳》:“參名忠直,數為左右所陷毀,以所舉用忤帝旨,司隸承風案之。”

    傢:

    ①傢;傢庭。《尚書·大禹謨》:“克勤於邦,克儉於傢。”《孟子·梁惠王上》:“百畝之田,勿奪其時,數口之傢可以無饑矣。”②傢庭的住所。杜甫《苦雨》:“群木水光下,萬傢雲氣中。”③卿大夫的采邑。《論語·季氏》:“丘也聞有國有傢者,不患寡而患不均。”④學術流派。《荀子·解蔽》:“今諸侯異政,百傢異說,則必或是或非,或治或亂。”

    傢學:

    傢傳的學問。《後漢書·孔昱傳》:“昱少習~~。”

    學:

    (一)①學習。《論語·季氏》:“不學,無以言。”②仿效。③學校。《孟子·滕文公上》:“夏曰校,殷曰序,周曰庠,學則三代共之。”④學問;學識。《韓非子·外儲說左上》:“其學甚博。”⑤學說;學派。《韓非子·顯學》:“世之顯學,儒墨也。” (二)jiào 教導。後作“教”。《墨子·魯問》:“魯人有因子墨子而學其子者。”

    魯:

    ①嘉美;贊美。《史記·周本紀》:“周公受禾東土,魯天子之命。”②遲鈍,笨拙。《論語·先進》:“柴也愚,參也魯。”③古代諸侯國名。周武王封弟周公旦於此。故都在今山東省曲阜市。

    儒:

    ①周、秦之際通曉六藝(禮、樂、射、禦、書、數)以教導民眾的人,即術士。《周禮·天官·塚宰》:“儒以道得民。”②儒傢。春秋時期孔子創立的思想流派。《韓非子·顯學》:“故孔墨之後,儒分為八,墨離為三。”③泛指讀書人或學者。劉禹錫《陋室銘》:“談笑有鴻儒。”(鴻:大。)王安石《答司馬諫議書》:“儒者所爭,尤在於名實。”④通“懦(nuò)”。軟弱;懦弱。《北史· 王憲傳》:“性儒緩不斷。”


  • 奕世参周禄,承家学鲁儒。

    “奕世参周禄,承家学鲁儒。”诗句出处:《病中书怀呈友人》;是唐朝诗人温庭筠的作品。

    逸足皆先路,穷郊独向隅。顽童逃广柳,羸马卧平芜。
    黄卷嗟谁问,朱弦偶自娱。鹿鸣皆缀士,雌伏竟非夫。
    采地荒遗野,爰田失故都。亡羊犹博簺,牧马倦呼卢。
    奕世参周禄,承家学鲁儒。功庸留剑舄,铭戒在盘盂。
    经济怀良画,行藏识远图。未能鸣楚玉,空欲握隋珠。
    定为鱼缘木,曾因兔守株。五车堆缥帙,三径阖绳枢。
    适与群英集,将期善价沽。叶龙图夭矫,燕鼠笑胡卢。
    赋分知前定,寒心畏厚诬。蹑尘追庆忌,操剑学班输。
    文囿陪多士,神州试大巫。对虽希鼓瑟,名亦滥吹竽。
    正使猜奔竞,何尝计有无。镏惔虚访觅,王霸竟揶揄。
    市义虚焚券,关讥谩弃繻。至言今信矣,微尚亦悲夫。
    白雪调歌响,清风乐舞雩。胁肩难黾勉,搔首易嗟吁。
    角胜非能者,推贤见射乎。兕觥增恐竦,杯水失锱铢。
    粉垛收丹采,金髇隐仆姑。垂櫜羞尽爵,扬觯辱弯弧。
    虎拙休言画,龙希莫学屠。转蓬随款段,耘草辟墁垆。
    受业乡名郑,藏机谷号愚。质文精等贯,琴筑韵相须。
    筑室连中野,诛茅接上腴。苇花纶虎落,松瘿斗栾栌。
    静语莺相对,闲眠鹤浪俱。蕊多劳蝶翅,香酷坠蜂须。
    芳草迷三岛,澄波似五湖。跃鱼翻藻荇,愁鹭睡葭芦。
    暝渚藏鸂鶒,幽屏卧鹧鸪。苦辛随艺殖,甘旨仰樵苏。
    笑语空怀橘,穷愁亦据梧。尚能甘半菽,非敢薄生刍。
    钓石封苍藓,芳蹊艳绛跗。树兰畦缭绕,穿竹路萦纡。
    机杼非桑女,林园异木奴。横竿窥赤鲤,持翳望青鸬。
    泮水思芹味,琅琊得稻租。杖轻藜拥肿,衣破芰披敷。
    芳意忧鶗鴂,愁声觉蟪蛄。短檐喧语燕,高木堕饥鼯。
    事迫离幽墅,贫牵犯畏途。爱憎防杜挚,悲叹似杨朱。
    旅食常过卫,羁游欲渡泸。塞歌伤督护,边角思单于。
    堡戍标枪槊,关河锁舳舻。威容尊大树,刑法避秋荼。
    远目穷千里,归心寄九衢。寝甘诚系滞,浆馈贵睢盱。
    怀刺名先远,干时道自孤。齿牙频激发,簦笈尚崎岖。
    莲府侯门贵,霜台帝命俞。骥蹄初蹑景,鹏翅欲抟扶。
    寓直回骢马,分曹对暝乌。百神歆仿佛,孤竹韵含胡。
    凤阙分班立,鹓行竦剑趋。触邪承密勿,持法奉訏谟。
    鸣玉锵登降,衡牙响曳娄。祀亲和氏璧,香近博山炉。
    瑞景森琼树,轻水莹玉壶。豸冠簪铁柱,螭首对金铺。
    内史书千卷,将军画一厨。眼明惊气象,心死伏规模。
    岂意观文物,保劳琢碔砆。草肥牧騕褭,苔涩淬昆吾。
    乡思巢枝鸟,年华过隙驹。衔恩空抱影,酬德未捐躯。
    时辈推良友,家声继令图。致身伤短翮,骧首顾疲驽。
    班马方齐骛,陈雷亦并驱。昔皆言尔志,今亦畏吾徒。
    有气干牛斗,无人辩辘轳。客来斟绿蚁,妻试踏青蚨。
    积毁方销骨,微瑕惧掩瑜。蛇予犹转战,鱼服自囚拘。
    欲就欺人事,何能逭鬼诛。是非迷觉梦,行役议秦吴。
    凛冽风埃惨,萧条草木枯。低徊伤志气,蒙犯变肌肤。
    旅雁唯闻叫,饥鹰不待呼。梦梭抛促织,心茧学蜘蛛。
    宁复机难料,庸非信未孚。激扬衔箭虎,疑惧听冰狐。
    处己将营窟,论心若合符。浪言辉棣萼,何所托葭莩。
    乔木能求友,危巢莫吓雏。风华飘领袖,诗礼拜衾繻。
    欹枕情何苦,同舟道岂殊。放怀亲蕙芷,收迹异桑榆。
    赠远聊攀柳,栽书欲截蒲。瞻风无限泪,回首更踟蹰。

    《病中书怀呈友人》唐朝诗人温庭筠的作品。
    【注释】:

    奕:

    ①木名。落叶乔木,花淡黄色。叶子含鞣质,可制栲胶。花可提取黄色染料,又可入药。②柱上的曲木,两端承托斗拱。张衡《西京赋》:“结重栾以相承。”左思《魏都赋》:“栾栌叠施。”③钟口的两角。《周礼·考工记》:“两栾谓之铣。”

    奕世:

    累世,世代。《三国志·魏·陈思王植传》:“笃生我皇,~~载聪。”也作“亦世”。《诗·大雅·文王》:“凡周之士,不(丕)显~~。”

    世:

    ①古代称三十年为一世。《论语 · 子路》:“如有王者,必世而后仁。”(仁:仁政成功。)②世代;父子相继为一世。《战国策·赵策四》:“今三世以前,至于赵之为赵。”③继承。《公羊传·昭公三十一年》:“大夫之义不得世。”④一代又一代;世代相承的。《汉书·楼护传》:“父世医也,护少随父为医长安。”⑤家世;世系。《吕氏春秋·知化》:“残其国,绝其世。”⑥人的一生;一辈子。王羲之《兰亭集序》:“夫人之相与,俯仰一世。”(相与:交往。俯仰:生活。)⑦时代;朝代。陶潜《桃花源记》:“问今是何世,乃不知有汉,无论魏晋。”⑧人世;世界。《荀子·议兵》:“此世之所以乱也。”⑨当时的。《盐铁论·论儒》:“孟轲守旧术,不知世务。”

    参:

    (一)can ①[动]参加,参 与。《荀子·强国》:“与之~国政,正是非。”②通“骖”。[参乘]1. [动]在车子右边陪乘。《史记·文帝本纪》:“乃命宋昌~~。”2. [名]在车子右边陪乘的人。《鸿门宴》:“沛公之~~樊哙者也。”③[动]检验。《韩非子·显学》:“无~验而必之者,愚也。”④[动]下级谒见上级。《战国策·秦策四》:“臣之义不~拜。”⑤[动]并排站着。《论语·卫灵公》:“丘则见其~于前也。”(二) san ①[数]通“三”。三分。《左传·隐公元年》:“先王之制,大都不过~国之一。”②[数][参伍]三与五。表示错综复杂。《周易·系辞上》:“~伍以变,错综其数。”(三) shen ①[名]星名。二十八宿之一。《诗经·召南·小星》:“维~与昴。”②[名][参商]参星与商星。因两者不会同时出现于天空,故借以比喻彼此分离,不能相会。曹植《与吴季重书》:“别有~~之阔。”

    周:

    ①周遍;遍及。《国语·齐语》:“服牛轺马,以周四方。”(轺:轻便马车。一说“驾”。)《史记·秦始皇本纪》:“亲巡天下,周览远方。”②周密。《孙子·谋攻》:“辅周则国必强,辅隙则国必弱。”③合。《韩非子·五蠹》:“是以天下之众,其谈言者务为辨,而不周于用。”④完备;周全。《左传·文公三年》:“君子是以知秦穆之为君也,举人之周也,与人主壹也。”(壹:专一。)⑤周济;救济。贾思勰《齐民要术序》:“周人之急。”⑥周围;圆圈。杨炯《浑天赋》:“周三径一,远近乖于辰极。”(周三径一:圆周与直径之比。辰极:北极星。)⑦环绕;循环。《汉书·礼乐志》:“周而复始。”⑧指一定循环的时段。古指一年。《宋书·谢灵运传》:“在郡一周,称疾去职。”(称疾:推说有病。)⑨朝代名。1.公元前十一世纪武王灭纣建立的王朝。又分为西周和东周。至公元前256年为秦所灭。2. 南北朝时宇文觉代西魏建立的王朝。史称北周(公元557—581年)。3. 唐武后称帝,改国号为周,止于中宗复位(公元690—705年)。4.五代时郭威代后汉称帝,改国号为周,史称后周(公元951—960年)。[周旋]1.运转。《国语·越语下》:“蚤晏无失,以顺天道,周旋无究。”(蚤:通“早”。无究:无穷。)2. 盘绕。王子一《误入桃源》第二折:“山环水绕天台洞,势周旋,形曲折。”3. 交往应酬。曹操《与荀彧伤郭嘉书》:“郭奉孝年不满四十,相与周旋十一年,险阻艰难皆共罹(lí)之。”(奉孝:郭嘉字。罹:遭受。)4.与敌人较量。苏轼《和子由苦寒见寄》:“何时逐汝去? 与虏试周旋?”(逐:随。虏:对敌人的蔑称。)

    禄:

    ①福;福气。《诗经·小雅·天保》:“受天百禄。”《左传·昭公二年》:“寡君命下臣来继旧好,好合使成,臣之禄也。”(使成:使命能够完成。)②俸禄。《墨子·尚贤》:“量功而分禄”③授予俸禄。《礼记·王制》:“诸侯之有功者,取于闲田以禄之。”(闲田:指封馀的土地。)④旧指命中注定的盛衰兴废。《论衡·命禄》:“故贵贱在命,不在智愚;贫富在禄,不在顽慧。”

    承:

    ①捧着;托着。《左传·成公十六年》:“使行人执榼(kè)承饮。”(榼:酒器。)范晔《后汉书·张衡传》:“下有蟾蜍,张口承之。”②奉;敬奉。《魏书·杨播传》:“承候安否。”(候:问候。)《新唐书·百官志二》:“四夷朝见,则承诏劳问。”(四夷:四方部族。诏:皇帝的诏令。劳:慰劳。)③受;接受。《左传·僖公十五年》:“苟列定矣,敢不承命?”④敬词。蒙;蒙受。《儒林外史》第四回:“极承老先生厚爱。”⑤承担;担负。方苞《狱中杂记》:“其乡人有杀人者,因代承之。”⑥继承;继续。司马光《训俭示康》:“吾本寒家,世以清白相承。”《后汉书·班彪传》:“汉承秦制,改立郡县。”陆机《梁甫吟》:“四运循环转,寒暑自相承。”(四运:四季。)⑦通“乘”。趁着。《荀子·王制》:“伺强大之间,承强大之敝。”(伺:观察。间:缝隙。敝:指衰败。)⑧通“丞”。辅助。《左传·哀公十八年》:“使帅师而行,请承。”[承乏]在任官吏常用的谦辞。言所任职位一时无适当人选,暂由自己充数。潘岳《秋兴赋》:“摄官承乏,猥厕朝列。”[承风]1.接受教化。班固《汉书·王莽传》:“于是小大乡和,承风从化。”2.言迎合上官的意图。《后汉书·庞参传》:“参名忠直,数为左右所陷毁,以所举用忤帝旨,司隶承风案之。”

    家:

    ①家;家庭。《尚书·大禹谟》:“克勤于邦,克俭于家。”《孟子·梁惠王上》:“百亩之田,勿夺其时,数口之家可以无饥矣。”②家庭的住所。杜甫《苦雨》:“群木水光下,万家云气中。”③卿大夫的采邑。《论语·季氏》:“丘也闻有国有家者,不患寡而患不均。”④学术流派。《荀子·解蔽》:“今诸侯异政,百家异说,则必或是或非,或治或乱。”

    家学:

    家传的学问。《后汉书·孔昱传》:“昱少习~~。”

    学:

    (一)①学习。《论语·季氏》:“不学,无以言。”②仿效。③学校。《孟子·滕文公上》:“夏曰校,殷曰序,周曰庠,学则三代共之。”④学问;学识。《韩非子·外储说左上》:“其学甚博。”⑤学说;学派。《韩非子·显学》:“世之显学,儒墨也。” (二)jiào 教导。后作“教”。《墨子·鲁问》:“鲁人有因子墨子而学其子者。”

    鲁:

    ①嘉美;赞美。《史记·周本纪》:“周公受禾东土,鲁天子之命。”②迟钝,笨拙。《论语·先进》:“柴也愚,参也鲁。”③古代诸侯国名。周武王封弟周公旦于此。故都在今山东省曲阜市。

    儒:

    ①周、秦之际通晓六艺(礼、乐、射、御、书、数)以教导民众的人,即术士。《周礼·天官·冢宰》:“儒以道得民。”②儒家。春秋时期孔子创立的思想流派。《韩非子·显学》:“故孔墨之后,儒分为八,墨离为三。”③泛指读书人或学者。刘禹锡《陋室铭》:“谈笑有鸿儒。”(鸿:大。)王安石《答司马谏议书》:“儒者所争,尤在于名实。”④通“懦(nuò)”。软弱;懦弱。《北史· 王宪传》:“性儒缓不断。”


  • yi shi can zhou lu ,cheng jia xue lu ru 。

    “yi shi can zhou lu ,cheng jia xue lu ru 。”shi gou chu chu :《bing zhong shu huai cheng you ren 》;shi tang chao shi ren wen ting jun de zuo pin 。

    yi zu jie xian lu ,qiong jiao du xiang yu 。wan tong tao an liu ,lei ma wo ping wu 。
    huang juan jie shei wen ,zhu xian ou zi yu 。lu ming jie chuo shi ,ci fu jing fei fu 。
    cai de huang wei ye ,yuan tian shi gu dou 。wang yang you bo sai ,mu ma juan hu lu 。
    yi shi can zhou lu ,cheng jia xue lu ru 。gong yong liu jian xi ,ming jie zai pan yu 。
    jing ji huai liang hua ,hang cang shi yuan tu 。wei neng ming chu yu ,kong yu wo sui zhu 。
    ding wei yu yuan mu ,ceng yin tu shou zhu 。wu che dui piao zhi ,san jing he sheng shu 。
    kuo yu qun ying ji ,jiang ji shan jia gu 。xie long tu wai jiao ,yan shu xiao hu lu 。
    fu fen zhi qian ding ,han xin wei hou wu 。nie chen zhui qing ji ,cao jian xue ban shu 。
    wen you pei duo shi ,shen zhou shi da wu 。dui sui xi gu se ,ming yi lan chui yu 。
    zheng shi cai ben jing ,he chang ji you mo 。liu dan xu fang mi ,wang ba jing ye yu 。
    shi yi xu fen quan ,guan ji man qi ru 。zhi yan jin xin yi ,wei shang yi bei fu 。
    bai xue diao ge xiang ,qing feng le wu yu 。xie jian nan mian mian ,sao shou yi jie xu 。
    jiao sheng fei neng zhe ,tui xian jian she hu 。si gong zeng kong song ,bei shui shi zi zhu 。
    fen duo shou dan cai ,jin xiao yin pu gu 。chui gao xiu jin jue ,yang zhi ru wan hu 。
    hu zhuo xiu yan hua ,long xi mo xue tu 。zhuai peng sui kuan duan ,yun cao bi man lu 。
    shou ye xiang ming zheng ,cang ji gu hao yu 。zhi wen jing deng guan ,qin zhu yun xiang xu 。
    zhu shi lian zhong ye ,zhu mao jie shang yu 。wei hua guan hu la ,song ying dou luan lu 。
    jing yu ying xiang dui ,xian mian he lang ju 。rui duo lao die chi ,xiang ku zhui feng xu 。
    fang cao mi san dao ,cheng bo shi wu hu 。yue yu fan zao xing ,chou lu shui jia lu 。
    ming zhu cang xi chi ,you bing wo zhe gu 。ku xin sui yi shi ,gan zhi yang qiao su 。
    xiao yu kong huai ju ,qiong chou yi ju wu 。shang neng gan ban shu ,fei gan bao sheng chu 。
    diao dan feng cang xian ,fang qi yan jiang fu 。shu lan qi liao rao ,chuan zhu lu ying yu 。
    ji zhu fei sang nv ,lin yuan yi mu nu 。heng gan kui chi li ,chi yi wang qing lu 。
    pan shui sai qin wei ,lang ya de dao zu 。zhang qing li yong zhong ,yi po ji pi fu 。
    fang yi you ti gui ,chou sheng jiao hui gu 。duan yan xuan yu yan ,gao mu duo ji wu 。
    shi pai li you shu ,pin qian fan wei tu 。ai zeng fang du zhi ,bei tan shi yang zhu 。
    lv shi chang guo wei ,ji you yu du lu 。sai ge shang du hu ,bian jiao sai chan yu 。
    bao shu biao qiang shuo ,guan he suo zhu lu 。wei rong zun da shu ,xing fa bi qiu tu 。
    yuan mu qiong qian li ,gui xin ji jiu qu 。qin gan cheng ji zhi ,jiang kui gui sui xu 。
    huai ci ming xian yuan ,gan shi dao zi gu 。chi ya pin ji fa ,deng ji shang qi qu 。
    lian fu hou men gui ,shuang tai di ming shu 。ji ti chu nie jing ,peng chi yu tuan fu 。
    yu zhi hui cong ma ,fen cao dui ming wu 。bai shen xin fang fo ,gu zhu yun han hu 。
    feng que fen ban li ,yuan hang song jian qu 。chu xie cheng mi wu ,chi fa feng xu mo 。
    ming yu qiang deng jiang ,heng ya xiang ye lou 。si qin he shi bi ,xiang jin bo shan lu 。
    rui jing sen qiong shu ,qing shui ying yu hu 。zhi guan zan tie zhu ,chi shou dui jin pu 。
    nei shi shu qian juan ,jiang jun hua yi chu 。yan ming jing qi xiang ,xin si fu gui mo 。
    qi yi guan wen wu ,bao lao zhuo wu fu 。cao fei mu yao niao ,tai se cui kun wu 。
    xiang sai chao zhi diao ,nian hua guo xi ju 。xian en kong bao ying ,chou de wei juan qu 。
    shi bei tui liang you ,jia sheng ji ling tu 。zhi shen shang duan he ,xiang shou gu pi nu 。
    ban ma fang ji wu ,chen lei yi bing qu 。xi jie yan er zhi ,jin yi wei wu tu 。
    you qi gan niu dou ,mo ren bian lu lu 。ke lai zhen lu yi ,qi shi ta qing fu 。
    ji hui fang xiao gu ,wei xia ju yan yu 。she yu you zhuai zhan ,yu fu zi qiu ju 。
    yu jiu qi ren shi ,he neng huan gui zhu 。shi fei mi jiao meng ,hang yi yi qin wu 。
    lin lie feng ai can ,xiao tiao cao mu ku 。di huai shang zhi qi ,meng fan bian ji fu 。
    lv yan wei wen jiao ,ji ying bu dai hu 。meng suo pao cu zhi ,xin jian xue zhi zhu 。
    ning fu ji nan liao ,yong fei xin wei fu 。ji yang xian jian hu ,yi ju ting bing hu 。
    chu ji jiang ying ku ,lun xin re ge fu 。lang yan hui di e ,he suo tuo jia fu 。
    qiao mu neng qiu you ,wei chao mo he chu 。feng hua piao ling xiu ,shi li bai qin ru 。
    ji zhen qing he ku ,tong zhou dao qi shu 。fang huai qin hui zhi ,shou ji yi sang yu 。
    zeng yuan liao pan liu ,zai shu yu jie pu 。zhan feng mo xian lei ,hui shou geng chi chu 。

    《bing zhong shu huai cheng you ren 》tang chao shi ren wen ting jun de zuo pin 。
    【zhu shi 】:

    yi :

    ①mu ming 。la xie qiao mu ,hua dan huang se 。xie zi han rou zhi ,ke zhi kao jiao 。hua ke di qu huang se ran liao ,you ke ru yao 。②zhu shang de qu mu ,liang duan cheng tuo dou gong 。zhang heng 《xi jing fu 》:“jie chong luan yi xiang cheng 。”zuo sai 《wei dou fu 》:“luan lu die shi 。”③zhong kou de liang jiao 。《zhou li ·kao gong ji 》:“liang luan wei zhi xi 。”

    yi shi :

    lei shi ,shi dai 。《san guo zhi ·wei ·chen sai wang zhi chuan 》:“du sheng wo huang ,~~zai cong 。”ye zuo “yi shi ”。《shi ·da ya ·wen wang 》:“fan zhou zhi shi ,bu (pi )xian ~~。”

    shi :

    ①gu dai chen san shi nian wei yi shi 。《lun yu · zi lu 》:“ru you wang zhe ,bi shi er hou ren 。”(ren :ren zheng cheng gong 。)②shi dai ;fu zi xiang ji wei yi shi 。《zhan guo ce ·zhao ce si 》:“jin san shi yi qian ,zhi yu zhao zhi wei zhao 。”③ji cheng 。《gong yang chuan ·zhao gong san shi yi nian 》:“da fu zhi yi bu de shi 。”④yi dai you yi dai ;shi dai xiang cheng de 。《han shu ·lou hu chuan 》:“fu shi yi ye ,hu shao sui fu wei yi chang an 。”⑤jia shi ;shi ji 。《lv shi chun qiu ·zhi hua 》:“can ji guo ,jue ji shi 。”⑥ren de yi sheng ;yi bei zi 。wang xi zhi 《lan ting ji xu 》:“fu ren zhi xiang yu ,fu yang yi shi 。”(xiang yu :jiao wang 。fu yang :sheng huo 。)⑦shi dai ;chao dai 。tao qian 《tao hua yuan ji 》:“wen jin shi he shi ,nai bu zhi you han ,mo lun wei jin 。”⑧ren shi ;shi jie 。《xun zi ·yi bing 》:“ci shi zhi suo yi luan ye 。”⑨dang shi de 。《yan tie lun ·lun ru 》:“meng ke shou jiu shu ,bu zhi shi wu 。”

    can :

    (yi )can ①[dong ]can jia ,can yu 。《xun zi ·jiang guo 》:“yu zhi ~guo zheng ,zheng shi fei 。”②tong “can ”。[can cheng ]1. [dong ]zai che zi you bian pei cheng 。《shi ji ·wen di ben ji 》:“nai ming song chang ~~。”2. [ming ]zai che zi you bian pei cheng de ren 。《hong men yan 》:“pei gong zhi ~~fan kuai zhe ye 。”③[dong ]jian yan 。《han fei zi ·xian xue 》:“mo ~yan er bi zhi zhe ,yu ye 。”④[dong ]xia ji ye jian shang ji 。《zhan guo ce ·qin ce si 》:“chen zhi yi bu ~bai 。”⑤[dong ]bing pai zhan zhao 。《lun yu ·wei ling gong 》:“qiu ze jian ji ~yu qian ye 。”(er ) san ①[shu ]tong “san ”。san fen 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“xian wang zhi zhi ,da dou bu guo ~guo zhi yi 。”②[shu ][can wu ]san yu wu 。biao shi cuo zeng fu za 。《zhou yi ·ji ci shang 》:“~wu yi bian ,cuo zeng ji shu 。”(san ) shen ①[ming ]xing ming 。er shi ba su zhi yi 。《shi jing ·shao na ·xiao xing 》:“wei ~yu mao 。”②[ming ][can shang ]can xing yu shang xing 。yin liang zhe bu hui tong shi chu xian yu tian kong ,gu jie yi bi yu bi ci fen li ,bu neng xiang hui 。cao zhi 《yu wu ji chong shu 》:“bie you ~~zhi kuo 。”

    zhou :

    ①zhou bian ;bian ji 。《guo yu ·ji yu 》:“fu niu yao ma ,yi zhou si fang 。”(yao :qing bian ma che 。yi shui “jia ”。)《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“qin xun tian xia ,zhou lan yuan fang 。”②zhou mi 。《sun zi ·mou gong 》:“fu zhou ze guo bi jiang ,fu xi ze guo bi ruo 。”③ge 。《han fei zi ·wu du 》:“shi yi tian xia zhi zhong ,ji tan yan zhe wu wei bian ,er bu zhou yu yong 。”④wan bei ;zhou quan 。《zuo chuan ·wen gong san nian 》:“jun zi shi yi zhi qin mu zhi wei jun ye ,ju ren zhi zhou ye ,yu ren zhu yi ye 。”(yi :zhuan yi 。)⑤zhou ji ;jiu ji 。gu sai xie 《ji min yao shu xu 》:“zhou ren zhi ji 。”⑥zhou wei ;yuan juan 。yang jiong 《hun tian fu 》:“zhou san jing yi ,yuan jin guai yu chen ji 。”(zhou san jing yi :yuan zhou yu zhi jing zhi bi 。chen ji :bei ji xing 。)⑦huan rao ;xun huan 。《han shu ·li le zhi 》:“zhou er fu shi 。”⑧zhi yi ding xun huan de shi duan 。gu zhi yi nian 。《song shu ·xie ling yun chuan 》:“zai jun yi zhou ,chen ji qu zhi 。”(chen ji :tui shui you bing 。)⑨chao dai ming 。1.gong yuan qian shi yi shi ji wu wang mie zhou jian li de wang chao 。you fen wei xi zhou he dong zhou 。zhi gong yuan qian 256nian wei qin suo mie 。2. na bei chao shi yu wen jiao dai xi wei jian li de wang chao 。shi chen bei zhou (gong yuan 557—581nian )。3. tang wu hou chen di ,gai guo hao wei zhou ,zhi yu zhong zong fu wei (gong yuan 690—705nian )。4.wu dai shi guo wei dai hou han chen di ,gai guo hao wei zhou ,shi chen hou zhou (gong yuan 951—960nian )。[zhou xuan ]1.yun zhuai 。《guo yu ·yue yu xia 》:“zao yan mo shi ,yi shun tian dao ,zhou xuan mo jiu 。”(zao :tong “zao ”。mo jiu :mo qiong 。)2. pan rao 。wang zi yi 《wu ru tao yuan 》di er she :“shan huan shui rao tian tai dong ,shi zhou xuan ,xing qu she 。”3. jiao wang ying chou 。cao cao 《yu xun yu shang guo jia shu 》:“guo feng xiao nian bu man si shi ,xiang yu zhou xuan shi yi nian ,xian zu jian nan jie gong li (lí)zhi 。”(feng xiao :guo jia zi 。li :zao shou 。)4.yu di ren jiao liang 。su shi 《he zi you ku han jian ji 》:“he shi zhu ru qu ? yu lu shi zhou xuan ?”(zhu :sui 。lu :dui di ren de mie chen 。)

    lu :

    ①fu ;fu qi 。《shi jing ·xiao ya ·tian bao 》:“shou tian bai lu 。”《zuo chuan ·zhao gong er nian 》:“gua jun ming xia chen lai ji jiu hao ,hao ge shi cheng ,chen zhi lu ye 。”(shi cheng :shi ming neng gou wan cheng 。)②feng lu 。《mo zi ·shang xian 》:“liang gong er fen lu ”③shou yu feng lu 。《li ji ·wang zhi 》:“zhu hou zhi you gong zhe ,qu yu xian tian yi lu zhi 。”(xian tian :zhi feng yu de tu de 。)④jiu zhi ming zhong zhu ding de cheng cui xing fei 。《lun heng ·ming lu 》:“gu gui jian zai ming ,bu zai zhi yu ;pin fu zai lu ,bu zai wan hui 。”

    cheng :

    ①peng zhao ;tuo zhao 。《zuo chuan ·cheng gong shi liu nian 》:“shi hang ren zhi ke (kè)cheng yin 。”(ke :jiu qi 。)fan ye 《hou han shu ·zhang heng chuan 》:“xia you chan chu ,zhang kou cheng zhi 。”②feng ;jing feng 。《wei shu ·yang bo chuan 》:“cheng hou an fou 。”(hou :wen hou 。)《xin tang shu ·bai guan zhi er 》:“si yi chao jian ,ze cheng zhao lao wen 。”(si yi :si fang bu zu 。zhao :huang di de zhao ling 。lao :wei lao 。)③shou ;jie shou 。《zuo chuan ·xi gong shi wu nian 》:“gou lie ding yi ,gan bu cheng ming ?”④jing ci 。meng ;meng shou 。《ru lin wai shi 》di si hui :“ji cheng lao xian sheng hou ai 。”⑤cheng dan ;dan fu 。fang bao 《yu zhong za ji 》:“ji xiang ren you sha ren zhe ,yin dai cheng zhi 。”⑥ji cheng ;ji xu 。si ma guang 《xun jian shi kang 》:“wu ben han jia ,shi yi qing bai xiang cheng 。”《hou han shu ·ban biao chuan 》:“han cheng qin zhi ,gai li jun xian 。”liu ji 《liang fu yin 》:“si yun xun huan zhuai ,han shu zi xiang cheng 。”(si yun :si ji 。)⑦tong “cheng ”。chen zhao 。《xun zi ·wang zhi 》:“ci jiang da zhi jian ,cheng jiang da zhi bi 。”(ci :guan cha 。jian :feng xi 。bi :zhi cui bai 。)⑧tong “cheng ”。fu zhu 。《zuo chuan ·ai gong shi ba nian 》:“shi shuai shi er hang ,qing cheng 。”[cheng fa ]zai ren guan li chang yong de qian ci 。yan suo ren zhi wei yi shi mo kuo dang ren shua ,zan you zi ji chong shu 。pan yue 《qiu xing fu 》:“she guan cheng fa ,wei ce chao lie 。”[cheng feng ]1.jie shou jiao hua 。ban gu 《han shu ·wang mang chuan 》:“yu shi xiao da xiang he ,cheng feng cong hua 。”2.yan ying ge shang guan de yi tu 。《hou han shu ·pang can chuan 》:“can ming zhong zhi ,shu wei zuo you suo xian hui ,yi suo ju yong wu di zhi ,si li cheng feng an zhi 。”

    jia :

    ①jia ;jia ting 。《shang shu ·da yu mo 》:“ke qin yu bang ,ke jian yu jia 。”《meng zi ·liang hui wang shang 》:“bai mu zhi tian ,wu duo ji shi ,shu kou zhi jia ke yi mo ji yi 。”②jia ting de zhu suo 。du fu 《ku yu 》:“qun mu shui guang xia ,mo jia yun qi zhong 。”③qing da fu de cai yi 。《lun yu ·ji shi 》:“qiu ye wen you guo you jia zhe ,bu huan gua er huan bu jun 。”④xue shu liu pa 。《xun zi ·jie bi 》:“jin zhu hou yi zheng ,bai jia yi shui ,ze bi huo shi huo fei ,huo zhi huo luan 。”

    jia xue :

    jia chuan de xue wen 。《hou han shu ·kong yu chuan 》:“yu shao xi ~~。”

    xue :

    (yi )①xue xi 。《lun yu ·ji shi 》:“bu xue ,mo yi yan 。”②fang xiao 。③xue jiao 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“xia yue jiao ,yan yue xu ,zhou yue xiang ,xue ze san dai gong zhi 。”④xue wen ;xue shi 。《han fei zi ·wai chu shui zuo shang 》:“ji xue shen bo 。”⑤xue shui ;xue pa 。《han fei zi ·xian xue 》:“shi zhi xian xue ,ru mo ye 。” (er )jiào jiao dao 。hou zuo “jiao ”。《mo zi ·lu wen 》:“lu ren you yin zi mo zi er xue ji zi zhe 。”

    lu :

    ①jia mei ;zan mei 。《shi ji ·zhou ben ji 》:“zhou gong shou he dong tu ,lu tian zi zhi ming 。”②chi dun ,ben zhuo 。《lun yu ·xian jin 》:“chai ye yu ,can ye lu 。”③gu dai zhu hou guo ming 。zhou wu wang feng di zhou gong dan yu ci 。gu dou zai jin shan dong sheng qu fu shi 。

    ru :

    ①zhou 、qin zhi ji tong xiao liu yi (li 、le 、she 、yu 、shu 、shu )yi jiao dao min zhong de ren ,ji shu shi 。《zhou li ·tian guan ·zhong zai 》:“ru yi dao de min 。”②ru jia 。chun qiu shi ji kong zi chuang li de sai xiang liu pa 。《han fei zi ·xian xue 》:“gu kong mo zhi hou ,ru fen wei ba ,mo li wei san 。”③fan zhi dou shu ren huo xue zhe 。liu yu xi 《lou shi ming 》:“tan xiao you hong ru 。”(hong :da 。)wang an dan 《da si ma jian yi shu 》:“ru zhe suo zheng ,you zai yu ming shi 。”④tong “nuo (nuò)”。ruan ruo ;nuo ruo 。《bei shi · wang xian chuan 》:“xing ru huan bu duan 。”

今日更新
今日推荐