• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 圖霸未能知盜道,飾非唯欲害仁人。

    “圖霸未能知盜道,飾非唯欲害仁人。”詩句出處:《八月六日作四首》;是唐朝詩人韓偓的作品。

    日離黃道十年昏,敏手重開造化門。火帝動爐銷劍戟,
    風師吹雨洗乾坤。左牽犬馬誠難測,右袒簪纓最負恩。
    丹筆不知誰定罪,莫留遺跡怨神孫。
    金虎挻災不復論,構成狂猘犯車塵。禦衣空惜侍中血,
    國璽幾危皇後身。圖霸未能知盜道,飾非唯欲害仁人。
    黃旗紫氣今仍舊,免使老臣攀畫輪。
    簪裾皆是漢公卿,盡作鋒鋩劍血醒。顯負舊恩歸亂主,
    難教新國用輕刑。穴中狡兔終須盡,井上嬰兒豈自寧。
    底事亦疑懲未瞭,更應書罪在泉扃。
    坐看包藏負國恩,無才不得預經綸。袁安墜睫尋憂漢,
    賈誼濡毫但過秦。威鳳鬼應遮矢射,靈犀天與隔埃塵。
    堤防瓜李能終始,免愧於心負此身。

    《八月六日作四首》唐朝詩人韓偓的作品。
    【註釋】:

    圖:

    ①版圖;地圖。嶽飛《五嶽祠盟記》:“取故地上版圖。”《周禮·地官·小司徒》:“凡民訟以地比正之,地訟以圖證之。”(地比:比鄰;鄰居。正:辨別是非。)②畫。《莊子·田子方》:“宋元君將畫圖。”杜甫《詠懷古跡五首》之三:“畫圖省識春風面,環佩空歸月夜魂。”(省識:罕識。環佩:婦女裝飾,借指王昭君。)③繪;畫。《漢書·蘇武傳》:“乃圖畫其人於麒麟閣。”沈括《夢溪筆談》卷一:“直以七彩圖之。”④思慮;謀劃。《左傳·僖公三十年》:“闕秦以利晉,唯君圖之!”(闕:損害。)⑤謀取;圖謀。《三國志 · 蜀書·諸葛亮傳》:“此可以為援而不可圖也。”⑥料想;猜度。古樂府《古詩為焦仲卿妻作》:“阿母大拊掌,不圖子自歸。”(拊掌:拍手。這裡表示驚異。)⑦法度。《楚辭·九章·懷沙》:“前圖未改。”

    霸:

    (一)①春秋戰國時諸侯的盟主。《商君書·更法》:“五霸不同法而霸。”(五霸:指春秋時齊桓公、晉文公等五個諸侯的盟主。)②作諸侯的盟主。《孟子·公孫醜上》:“管仲以其君霸。”③稱霸。諸葛亮《草廬對》:“誠如是則霸業可成。” (二)pò 陰歷月初時的月光。《漢書·律歷志下》:“惟四月哉生霸。”(哉:始。)

    未:

    ①十二地支之一。《春秋·莊公二十四年》:“六月辛未,朔,日有食之。”②十二時辰之一,即午後一時至三時。③十二生肖屬羊。④副詞。1.表示否定。a.相當於“不”。《詩經·周頌·小毖》:“未堪傢多難。”b.相當於“沒有”、“不曾”。《詩經 · 召南·草蟲》:“未見君子,我心傷悲。”2. 用在句尾,表示疑問。相當於“否”。《後漢書·劉表傳》:“言出子口而入吾耳,可以言未?”

    能:

    ①能力;才能。《荀子·王制》:“無能不官,無功不賞。”②有能力;有才能。諸葛亮《出師表》:“先帝稱之曰能。”③能夠;勝任。《論語·先進》:“非曰能之,願學焉。”④擅長;善於。蔡元培《圖畫》:“善畫者多工書而能詩。”(書:書法。)⑤和睦,親善。《左傳·襄公二十二年》:“令尹之不能,爾所知也。”⑥如此;這般。杜甫《茅屋為秋風所破歌》:“南村群童欺我老無力,忍能對面為盜賊。”(忍:忍心。)⑦及,達到。王安石《遊褒禪山記》:“蓋餘所至,比好遊者尚不能十一。”⑧副詞。約同“乃”、“於是”。《管子·權修》:“二者不失,則民能可得而官也。”⑨通“耐”。忍耐,禁得起。《淮南子·地形》:“食水者善遊能寒。”(食水:指魚鱉囧鶩等。)

    知:

    ①知道。《論語·為政》:“知之為知之,不知為不知,是知也。”王充《論衡·知實》:“不學自知,不問自曉,古今行事,未之有也。”(未之有也:沒有這樣的事。)②知覺;感覺。范縝《神滅論》:“手等有痛癢之知。”③見解;知識。《商君書·更法》:“有獨知之慮者。”(慮:思慮。)④知識。《列子· 湯問》:“兩小兒笑曰:‘孰為汝多知乎?’”(孰:誰。為:通“謂”,說。)⑤瞭解。《史記·管晏列傳》:“知我者鮑子也。”(鮑子:鮑叔牙。)⑥交好;相親。司馬遷《報任安書》:“絕賓客之知。”⑦知己;知心的人。鮑照《詠雙燕》:“悲歌辭舊愛,銜淚覓新知。”(銜淚:噙著淚。覓:找尋。)⑧主持。《左傳·襄公二十六年》:“子產其將知政矣。”

    盜:

    ①偷竊。《荀子·修身》:“竊貨曰盜。”②強盜。《莊子·盜蹠》:“天下何故不謂子為盜丘?”③搶劫。《史記·田叔列傳》:“虜大入塞盜劫。”

    道:

    (一)①道路。《史記·陳涉世傢》:“會天大雨,道不通。”②水流通行的途徑。《左傳·昭公十三年》:“秋,晉侯會吳子於良,水道不可,吳子辭,乃還。”(會:約會。良:地名。)③取道。文天祥《指南錄後序》:“道海安、如皋,凡三百裡。”④方法;途徑。《論語·裡仁》:“富與貴,是人之所欲也;不以其道得之,不處也。”⑤技藝。《論語·子張》:“雖小道,必有可觀者焉。”⑥宇宙萬物的本原。《周易·系辭上》:“一陰一陽之謂道。”⑦規律;道理。《荀子·天論》:“循道而不貳,則天不能禍。”(循:遵照。貳:不專一。)⑧政治主張或思想學說。《論語·裡仁》:“吾道一以貫之哉。”⑨好的政治局面。《論語·季氏》:“天下有道,則禮樂征伐自天子出。”⑩道德;道義。徐階《送司封仲芳楊子赴留都》:“古道日淪替,群諛紛追隨。”(淪:淪亡。替:衰落。諛:阿諛,奉承。)(11)道傢。上古思想流派之一。(12)指道術。孫光憲《北夢瑣言》卷十二:“子若學道,即有仙分。”(13)行政區劃名。1. 唐初分天下為十道,開元二十一年增至十五道。2. 清代和民國初年曾在省以下設若幹分守道。(14)說;講述。《鹽鐵論·遵道》:“飾虛言以亂實,道古以害今。”(15)量詞。用於命令、題目等。《新唐書·選舉志》:“進士試詩、賦及時務策五道。”(二)dǎo ①同“導”。1.疏通。《左傳·襄公三十一年》:“大決所犯,傷人必多,吾不克救也。不如小決使道。”(決:河流決口。克:能。)2. 引導。《漢書·張騫傳》:“唯王使人道送我。”②治理。《論語·為政》:“道之以政,齊之以刑,民免而無恥。”(政:政令。齊:整頓。免:免於犯罪。)③介詞。從;由。《漢書·淮南王安傳》:“諸使者道長安來,為妄妖言。”

    飾:

    (一)①刷拭;擦拭;整治。《周禮·地官·封人》:“凡祭祀,飾其牛牲。”②裝飾;修飾;打扮。《史記·滑稽列傳》:“共粉飾之,如嫁女床席。”《國語·越語上》:“越人飾美女八人,納之太宰嚭(pǐ)。”③裝飾品。屈原《離騷》:“佩繽紛其繁飾兮。”④掩飾。《韓非子·有度》:“不敢蔽善飾非。” (二)chì 整治;嚴整。賈誼《過秦論下》:“以飾法設刑而天下治。”

    非:

    ①違背;違反。《左傳·定公四年》:“無謀非德,無犯非義。”(無:不。謀:謀劃。犯:觸及。)②違理的事;過錯。與“是”相對。《莊子·齊物論》:“彼亦一是非,此亦一是非。”③指責;譏諷;非議;非難。《呂氏春秋·審己》:“國人不說,大非上。”(說:同“悅”。上:指國君。)《荀子· 修身》:“故非我而當者,吾師也。”④不是。《莊子·秋水》:“子非魚,安知魚之樂?”(子:你。安:怎。)⑤無;沒有。左思《三都賦序》:“雖寶非用。”⑥副詞。不。《尚書·盤庚下》:“各非敢違卜。”( 卜:吉卜。)

    唯:

    (一)①獨;隻;僅。白居易《琵琶行》:“東船西舫悄無言,唯見江心秋月白。”②用於句首,表希望。司馬遷《史記·廉頗藺相如列傳》:“唯大王與群臣孰計議之。”③用在句首,無實義。歐陽修《祭石曼卿文》:“唯治平四年七月某日。” (二)wěi 應答的聲音。《史記·范雎蔡澤列傳》:“秦王跽而請曰:‘先生何以幸教寡人!’范雎曰:‘唯,唯。’”

    欲:

    ①欲望;願望。又作“慾”。《孟子·離婁下》:“從(縱)耳目之欲。”《孫子兵法·謀攻》:“上下同欲者勝。”②想要。《左傳·隱公元年》:“愛共叔段,欲立之。”《論語·顏淵》:“己所不欲,勿施於人。”③需要。《齊民要術·耕田》:“凡秋耕欲深,春夏欲淺。”④副詞。將要;快要。杜甫《聞官軍收河南河北》:“卻看妻子愁何在,漫卷詩書喜欲狂。”⑤情欲;貪欲。劉伶《酒德頌》:“不覺寒暑之切肌,利欲之感情。”

    害:

    (一)①傷害;損害。《左傳·襄公九年》:“作而害身,不可言利。”《孔子傢語·好生》:“小辯害義,小言破道。”②禍患;災害。《周易·系辭下》:“損以遠害,益以興利。”(損:減少。益:增加。)③殺害。《三國志·魏書·武帝紀》:“避難瑯琊,為陶謙所害。”④忌憚。陶弘景《左仙公葛公碑》:“內懷猜害。”⑤險要。張衡《東京賦》:“守位以仁,不恃隘害。”⑥嫉妒。《史記·屈原賈生列傳》:“上官大夫與之同列,爭寵,而心害其能。” (二)hé通“曷”。何不。《孟子·梁惠王上》:“《湯誓》曰:‘時日害喪,予與女偕亡。’”

    仁:

    ①古代的道德概念,核心是仁愛。《論語·顏淵》:“樊遲問仁。子曰:‘愛人。’”(子:孔子。)《呂氏春秋·不二》:“孔子貴仁。”②指仁人。《漢書·董仲舒傳》:“孔子稱殷有三仁,寡人亦以為粵有三仁。”(寡人:帝王自稱。粵:越國。)③對人的敬稱。《後漢書·趙壹傳》:“實望仁兄,昭其懸遲。”④植物的果核;植物果殼及某些甲殼動物裡面的部分。《顏氏傢訓·養生》:“鄴中朝士有單服杏仁。”[不仁]中醫稱肌膚或肢體麻木而失去感覺。《後漢書·班超傳》:“衰老被病,頭發無黑,兩手不仁。”引申為對事物反應遲鈍。

    仁人:

    仁愛有德之人。《論語·衛靈公》“志士~~,無求生以害仁,有殺身以成仁。”


  • 图霸未能知盗道,饰非唯欲害仁人。

    “图霸未能知盗道,饰非唯欲害仁人。”诗句出处:《八月六日作四首》;是唐朝诗人韩偓的作品。

    日离黄道十年昏,敏手重开造化门。火帝动炉销剑戟,
    风师吹雨洗乾坤。左牵犬马诚难测,右袒簪缨最负恩。
    丹笔不知谁定罪,莫留遗迹怨神孙。
    金虎挻灾不复论,构成狂猘犯车尘。御衣空惜侍中血,
    国玺几危皇后身。图霸未能知盗道,饰非唯欲害仁人。
    黄旗紫气今仍旧,免使老臣攀画轮。
    簪裾皆是汉公卿,尽作锋铓剑血醒。显负旧恩归乱主,
    难教新国用轻刑。穴中狡兔终须尽,井上婴儿岂自宁。
    底事亦疑惩未了,更应书罪在泉扃。
    坐看包藏负国恩,无才不得预经纶。袁安坠睫寻忧汉,
    贾谊濡毫但过秦。威凤鬼应遮矢射,灵犀天与隔埃尘。
    堤防瓜李能终始,免愧于心负此身。

    《八月六日作四首》唐朝诗人韩偓的作品。
    【注释】:

    图:

    ①版图;地图。岳飞《五岳祠盟记》:“取故地上版图。”《周礼·地官·小司徒》:“凡民讼以地比正之,地讼以图证之。”(地比:比邻;邻居。正:辨别是非。)②画。《庄子·田子方》:“宋元君将画图。”杜甫《咏怀古迹五首》之三:“画图省识春风面,环佩空归月夜魂。”(省识:罕识。环佩:妇女装饰,借指王昭君。)③绘;画。《汉书·苏武传》:“乃图画其人于麒麟阁。”沈括《梦溪笔谈》卷一:“直以七彩图之。”④思虑;谋划。《左传·僖公三十年》:“阙秦以利晋,唯君图之!”(阙:损害。)⑤谋取;图谋。《三国志 · 蜀书·诸葛亮传》:“此可以为援而不可图也。”⑥料想;猜度。古乐府《古诗为焦仲卿妻作》:“阿母大拊掌,不图子自归。”(拊掌:拍手。这里表示惊异。)⑦法度。《楚辞·九章·怀沙》:“前图未改。”

    霸:

    (一)①春秋战国时诸侯的盟主。《商君书·更法》:“五霸不同法而霸。”(五霸:指春秋时齐桓公、晋文公等五个诸侯的盟主。)②作诸侯的盟主。《孟子·公孙丑上》:“管仲以其君霸。”③称霸。诸葛亮《草庐对》:“诚如是则霸业可成。” (二)pò 阴历月初时的月光。《汉书·律历志下》:“惟四月哉生霸。”(哉:始。)

    未:

    ①十二地支之一。《春秋·庄公二十四年》:“六月辛未,朔,日有食之。”②十二时辰之一,即午后一时至三时。③十二生肖属羊。④副词。1.表示否定。a.相当于“不”。《诗经·周颂·小毖》:“未堪家多难。”b.相当于“没有”、“不曾”。《诗经 · 召南·草虫》:“未见君子,我心伤悲。”2. 用在句尾,表示疑问。相当于“否”。《后汉书·刘表传》:“言出子口而入吾耳,可以言未?”

    能:

    ①能力;才能。《荀子·王制》:“无能不官,无功不赏。”②有能力;有才能。诸葛亮《出师表》:“先帝称之曰能。”③能够;胜任。《论语·先进》:“非曰能之,愿学焉。”④擅长;善于。蔡元培《图画》:“善画者多工书而能诗。”(书:书法。)⑤和睦,亲善。《左传·襄公二十二年》:“令尹之不能,尔所知也。”⑥如此;这般。杜甫《茅屋为秋风所破歌》:“南村群童欺我老无力,忍能对面为盗贼。”(忍:忍心。)⑦及,达到。王安石《游褒禅山记》:“盖余所至,比好游者尚不能十一。”⑧副词。约同“乃”、“于是”。《管子·权修》:“二者不失,则民能可得而官也。”⑨通“耐”。忍耐,禁得起。《淮南子·地形》:“食水者善游能寒。”(食水:指鱼鳖囧鹜等。)

    知:

    ①知道。《论语·为政》:“知之为知之,不知为不知,是知也。”王充《论衡·知实》:“不学自知,不问自晓,古今行事,未之有也。”(未之有也:没有这样的事。)②知觉;感觉。范缜《神灭论》:“手等有痛痒之知。”③见解;知识。《商君书·更法》:“有独知之虑者。”(虑:思虑。)④知识。《列子· 汤问》:“两小儿笑曰:‘孰为汝多知乎?’”(孰:谁。为:通“谓”,说。)⑤了解。《史记·管晏列传》:“知我者鲍子也。”(鲍子:鲍叔牙。)⑥交好;相亲。司马迁《报任安书》:“绝宾客之知。”⑦知己;知心的人。鲍照《咏双燕》:“悲歌辞旧爱,衔泪觅新知。”(衔泪:噙着泪。觅:找寻。)⑧主持。《左传·襄公二十六年》:“子产其将知政矣。”

    盗:

    ①偷窃。《荀子·修身》:“窃货曰盗。”②强盗。《庄子·盗跖》:“天下何故不谓子为盗丘?”③抢劫。《史记·田叔列传》:“虏大入塞盗劫。”

    道:

    (一)①道路。《史记·陈涉世家》:“会天大雨,道不通。”②水流通行的途径。《左传·昭公十三年》:“秋,晋侯会吴子于良,水道不可,吴子辞,乃还。”(会:约会。良:地名。)③取道。文天祥《指南录后序》:“道海安、如皋,凡三百里。”④方法;途径。《论语·里仁》:“富与贵,是人之所欲也;不以其道得之,不处也。”⑤技艺。《论语·子张》:“虽小道,必有可观者焉。”⑥宇宙万物的本原。《周易·系辞上》:“一阴一阳之谓道。”⑦规律;道理。《荀子·天论》:“循道而不贰,则天不能祸。”(循:遵照。贰:不专一。)⑧政治主张或思想学说。《论语·里仁》:“吾道一以贯之哉。”⑨好的政治局面。《论语·季氏》:“天下有道,则礼乐征伐自天子出。”⑩道德;道义。徐阶《送司封仲芳杨子赴留都》:“古道日沦替,群谀纷追随。”(沦:沦亡。替:衰落。谀:阿谀,奉承。)(11)道家。上古思想流派之一。(12)指道术。孙光宪《北梦琐言》卷十二:“子若学道,即有仙分。”(13)行政区划名。1. 唐初分天下为十道,开元二十一年增至十五道。2. 清代和民国初年曾在省以下设若干分守道。(14)说;讲述。《盐铁论·遵道》:“饰虚言以乱实,道古以害今。”(15)量词。用于命令、题目等。《新唐书·选举志》:“进士试诗、赋及时务策五道。”(二)dǎo ①同“導”。1.疏通。《左传·襄公三十一年》:“大决所犯,伤人必多,吾不克救也。不如小决使道。”(决:河流决口。克:能。)2. 引导。《汉书·张骞传》:“唯王使人道送我。”②治理。《论语·为政》:“道之以政,齐之以刑,民免而无耻。”(政:政令。齐:整顿。免:免于犯罪。)③介词。从;由。《汉书·淮南王安传》:“诸使者道长安来,为妄妖言。”

    饰:

    (一)①刷拭;擦拭;整治。《周礼·地官·封人》:“凡祭祀,饰其牛牲。”②装饰;修饰;打扮。《史记·滑稽列传》:“共粉饰之,如嫁女床席。”《国语·越语上》:“越人饰美女八人,纳之太宰嚭(pǐ)。”③装饰品。屈原《离骚》:“佩缤纷其繁饰兮。”④掩饰。《韩非子·有度》:“不敢蔽善饰非。” (二)chì 整治;严整。贾谊《过秦论下》:“以饰法设刑而天下治。”

    非:

    ①违背;违反。《左传·定公四年》:“无谋非德,无犯非义。”(无:不。谋:谋划。犯:触及。)②违理的事;过错。与“是”相对。《庄子·齐物论》:“彼亦一是非,此亦一是非。”③指责;讥讽;非议;非难。《吕氏春秋·审己》:“国人不说,大非上。”(说:同“悦”。上:指国君。)《荀子· 修身》:“故非我而当者,吾师也。”④不是。《庄子·秋水》:“子非鱼,安知鱼之乐?”(子:你。安:怎。)⑤无;没有。左思《三都赋序》:“虽宝非用。”⑥副词。不。《尚书·盘庚下》:“各非敢违卜。”( 卜:吉卜。)

    唯:

    (一)①独;只;仅。白居易《琵琶行》:“东船西舫悄无言,唯见江心秋月白。”②用于句首,表希望。司马迁《史记·廉颇蔺相如列传》:“唯大王与群臣孰计议之。”③用在句首,无实义。欧阳修《祭石曼卿文》:“唯治平四年七月某日。” (二)wěi 应答的声音。《史记·范雎蔡泽列传》:“秦王跽而请曰:‘先生何以幸教寡人!’范雎曰:‘唯,唯。’”

    欲:

    ①欲望;愿望。又作“慾”。《孟子·离娄下》:“从(纵)耳目之欲。”《孙子兵法·谋攻》:“上下同欲者胜。”②想要。《左传·隐公元年》:“爱共叔段,欲立之。”《论语·颜渊》:“己所不欲,勿施于人。”③需要。《齐民要术·耕田》:“凡秋耕欲深,春夏欲浅。”④副词。将要;快要。杜甫《闻官军收河南河北》:“却看妻子愁何在,漫卷诗书喜欲狂。”⑤情欲;贪欲。刘伶《酒德颂》:“不觉寒暑之切肌,利欲之感情。”

    害:

    (一)①伤害;损害。《左传·襄公九年》:“作而害身,不可言利。”《孔子家语·好生》:“小辩害义,小言破道。”②祸患;灾害。《周易·系辞下》:“损以远害,益以兴利。”(损:减少。益:增加。)③杀害。《三国志·魏书·武帝纪》:“避难琅琊,为陶谦所害。”④忌惮。陶弘景《左仙公葛公碑》:“内怀猜害。”⑤险要。张衡《东京赋》:“守位以仁,不恃隘害。”⑥嫉妒。《史记·屈原贾生列传》:“上官大夫与之同列,争宠,而心害其能。” (二)hé通“曷”。何不。《孟子·梁惠王上》:“《汤誓》曰:‘时日害丧,予与女偕亡。’”

    仁:

    ①古代的道德概念,核心是仁爱。《论语·颜渊》:“樊迟问仁。子曰:‘爱人。’”(子:孔子。)《吕氏春秋·不二》:“孔子贵仁。”②指仁人。《汉书·董仲舒传》:“孔子称殷有三仁,寡人亦以为粤有三仁。”(寡人:帝王自称。粤:越国。)③对人的敬称。《后汉书·赵壹传》:“实望仁兄,昭其悬迟。”④植物的果核;植物果壳及某些甲壳动物里面的部分。《颜氏家训·养生》:“邺中朝士有单服杏仁。”[不仁]中医称肌肤或肢体麻木而失去感觉。《后汉书·班超传》:“衰老被病,头发无黑,两手不仁。”引申为对事物反应迟钝。

    仁人:

    仁爱有德之人。《论语·卫灵公》“志士~~,无求生以害仁,有杀身以成仁。”


  • tu ba wei neng zhi dao dao ,shi fei wei yu hai ren ren 。

    “tu ba wei neng zhi dao dao ,shi fei wei yu hai ren ren 。”shi gou chu chu :《ba yue liu ri zuo si shou 》;shi tang chao shi ren han wo de zuo pin 。

    ri li huang dao shi nian hun ,min shou chong kai zao hua men 。huo di dong lu xiao jian ji ,
    feng shi chui yu xi gan kun 。zuo qian quan ma cheng nan ce ,you tan zan ying zui fu en 。
    dan bi bu zhi shei ding zui ,mo liu wei ji yuan shen sun 。
    jin hu shan zai bu fu lun ,gou cheng kuang zhi fan che chen 。yu yi kong xi shi zhong xie ,
    guo xi ji wei huang hou shen 。tu ba wei neng zhi dao dao ,shi fei wei yu hai ren ren 。
    huang qi zi qi jin reng jiu ,mian shi lao chen pan hua lun 。
    zan ju jie shi han gong qing ,jin zuo feng mang jian xie xing 。xian fu jiu en gui luan zhu ,
    nan jiao xin guo yong qing xing 。xue zhong jiao tu zhong xu jin ,jing shang ying er qi zi ning 。
    de shi yi yi cheng wei le ,geng ying shu zui zai quan jiong 。
    zuo kan bao cang fu guo en ,mo cai bu de yu jing guan 。yuan an zhui jie xun you han ,
    gu yi ru hao dan guo qin 。wei feng gui ying zhe shi she ,ling xi tian yu ge ai chen 。
    di fang gua li neng zhong shi ,mian kui yu xin fu ci shen 。

    《ba yue liu ri zuo si shou 》tang chao shi ren han wo de zuo pin 。
    【zhu shi 】:

    tu :

    ①ban tu ;de tu 。yue fei 《wu yue ci meng ji 》:“qu gu de shang ban tu 。”《zhou li ·de guan ·xiao si tu 》:“fan min song yi de bi zheng zhi ,de song yi tu zheng zhi 。”(de bi :bi lin ;lin ju 。zheng :bian bie shi fei 。)②hua 。《zhuang zi ·tian zi fang 》:“song yuan jun jiang hua tu 。”du fu 《yong huai gu ji wu shou 》zhi san :“hua tu sheng shi chun feng mian ,huan pei kong gui yue ye hun 。”(sheng shi :han shi 。huan pei :fu nv zhuang shi ,jie zhi wang zhao jun 。)③hui ;hua 。《han shu ·su wu chuan 》:“nai tu hua ji ren yu qi lin ge 。”shen gua 《meng xi bi tan 》juan yi :“zhi yi qi cai tu zhi 。”④sai lv ;mou hua 。《zuo chuan ·xi gong san shi nian 》:“que qin yi li jin ,wei jun tu zhi !”(que :sun hai 。)⑤mou qu ;tu mou 。《san guo zhi · shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“ci ke yi wei yuan er bu ke tu ye 。”⑥liao xiang ;cai du 。gu le fu 《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“a mu da fu zhang ,bu tu zi zi gui 。”(fu zhang :pai shou 。zhe li biao shi jing yi 。)⑦fa du 。《chu ci ·jiu zhang ·huai sha 》:“qian tu wei gai 。”

    ba :

    (yi )①chun qiu zhan guo shi zhu hou de meng zhu 。《shang jun shu ·geng fa 》:“wu ba bu tong fa er ba 。”(wu ba :zhi chun qiu shi ji huan gong 、jin wen gong deng wu ge zhu hou de meng zhu 。)②zuo zhu hou de meng zhu 。《meng zi ·gong sun chou shang 》:“guan zhong yi ji jun ba 。”③chen ba 。zhu ge liang 《cao lu dui 》:“cheng ru shi ze ba ye ke cheng 。” (er )pò yin li yue chu shi de yue guang 。《han shu ·lv li zhi xia 》:“wei si yue zai sheng ba 。”(zai :shi 。)

    wei :

    ①shi er de zhi zhi yi 。《chun qiu ·zhuang gong er shi si nian 》:“liu yue xin wei ,shuo ,ri you shi zhi 。”②shi er shi chen zhi yi ,ji wu hou yi shi zhi san shi 。③shi er sheng xiao shu yang 。④fu ci 。1.biao shi fou ding 。a.xiang dang yu “bu ”。《shi jing ·zhou song ·xiao bi 》:“wei kan jia duo nan 。”b.xiang dang yu “mei you ”、“bu ceng ”。《shi jing · shao na ·cao chong 》:“wei jian jun zi ,wo xin shang bei 。”2. yong zai gou wei ,biao shi yi wen 。xiang dang yu “fou ”。《hou han shu ·liu biao chuan 》:“yan chu zi kou er ru wu er ,ke yi yan wei ?”

    neng :

    ①neng li ;cai neng 。《xun zi ·wang zhi 》:“mo neng bu guan ,mo gong bu shang 。”②you neng li ;you cai neng 。zhu ge liang 《chu shi biao 》:“xian di chen zhi yue neng 。”③neng gou ;sheng ren 。《lun yu ·xian jin 》:“fei yue neng zhi ,yuan xue yan 。”④shan chang ;shan yu 。cai yuan pei 《tu hua 》:“shan hua zhe duo gong shu er neng shi 。”(shu :shu fa 。)⑤he mu ,qin shan 。《zuo chuan ·xiang gong er shi er nian 》:“ling yin zhi bu neng ,er suo zhi ye 。”⑥ru ci ;zhe ban 。du fu 《mao wu wei qiu feng suo po ge 》:“na cun qun tong qi wo lao mo li ,ren neng dui mian wei dao zei 。”(ren :ren xin 。)⑦ji ,da dao 。wang an dan 《you bao chan shan ji 》:“gai yu suo zhi ,bi hao you zhe shang bu neng shi yi 。”⑧fu ci 。yao tong “nai ”、“yu shi ”。《guan zi ·quan xiu 》:“er zhe bu shi ,ze min neng ke de er guan ye 。”⑨tong “nai ”。ren nai ,jin de qi 。《huai na zi ·de xing 》:“shi shui zhe shan you neng han 。”(shi shui :zhi yu bie jiong wu deng 。)

    zhi :

    ①zhi dao 。《lun yu ·wei zheng 》:“zhi zhi wei zhi zhi ,bu zhi wei bu zhi ,shi zhi ye 。”wang chong 《lun heng ·zhi shi 》:“bu xue zi zhi ,bu wen zi xiao ,gu jin hang shi ,wei zhi you ye 。”(wei zhi you ye :mei you zhe yang de shi 。)②zhi jiao ;gan jiao 。fan zhen 《shen mie lun 》:“shou deng you tong yang zhi zhi 。”③jian jie ;zhi shi 。《shang jun shu ·geng fa 》:“you du zhi zhi lv zhe 。”(lv :sai lv 。)④zhi shi 。《lie zi · shang wen 》:“liang xiao er xiao yue :‘shu wei ru duo zhi hu ?’”(shu :shei 。wei :tong “wei ”,shui 。)⑤le jie 。《shi ji ·guan yan lie chuan 》:“zhi wo zhe bao zi ye 。”(bao zi :bao shu ya 。)⑥jiao hao ;xiang qin 。si ma qian 《bao ren an shu 》:“jue bin ke zhi zhi 。”⑦zhi ji ;zhi xin de ren 。bao zhao 《yong shuang yan 》:“bei ge ci jiu ai ,xian lei mi xin zhi 。”(xian lei :qin zhao lei 。mi :zhao xun 。)⑧zhu chi 。《zuo chuan ·xiang gong er shi liu nian 》:“zi chan ji jiang zhi zheng yi 。”

    dao :

    ①tou qie 。《xun zi ·xiu shen 》:“qie huo yue dao 。”②jiang dao 。《zhuang zi ·dao zhi 》:“tian xia he gu bu wei zi wei dao qiu ?”③qiang jie 。《shi ji ·tian shu lie chuan 》:“lu da ru sai dao jie 。”

    dao :

    (yi )①dao lu 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“hui tian da yu ,dao bu tong 。”②shui liu tong hang de tu jing 。《zuo chuan ·zhao gong shi san nian 》:“qiu ,jin hou hui wu zi yu liang ,shui dao bu ke ,wu zi ci ,nai hai 。”(hui :yao hui 。liang :de ming 。)③qu dao 。wen tian xiang 《zhi na lu hou xu 》:“dao hai an 、ru gao ,fan san bai li 。”④fang fa ;tu jing 。《lun yu ·li ren 》:“fu yu gui ,shi ren zhi suo yu ye ;bu yi ji dao de zhi ,bu chu ye 。”⑤ji yi 。《lun yu ·zi zhang 》:“sui xiao dao ,bi you ke guan zhe yan 。”⑥yu zhou mo wu de ben yuan 。《zhou yi ·ji ci shang 》:“yi yin yi yang zhi wei dao 。”⑦gui lv ;dao li 。《xun zi ·tian lun 》:“xun dao er bu er ,ze tian bu neng huo 。”(xun :zun zhao 。er :bu zhuan yi 。)⑧zheng zhi zhu zhang huo sai xiang xue shui 。《lun yu ·li ren 》:“wu dao yi yi guan zhi zai 。”⑨hao de zheng zhi ju mian 。《lun yu ·ji shi 》:“tian xia you dao ,ze li le zheng fa zi tian zi chu 。”⑩dao de ;dao yi 。xu jie 《song si feng zhong fang yang zi fu liu dou 》:“gu dao ri lun ti ,qun yu fen zhui sui 。”(lun :lun wang 。ti :cui la 。yu :a yu ,feng cheng 。)(11)dao jia 。shang gu sai xiang liu pa zhi yi 。(12)zhi dao shu 。sun guang xian 《bei meng suo yan 》juan shi er :“zi re xue dao ,ji you xian fen 。”(13)hang zheng ou hua ming 。1. tang chu fen tian xia wei shi dao ,kai yuan er shi yi nian zeng zhi shi wu dao 。2. qing dai he min guo chu nian ceng zai sheng yi xia she re gan fen shou dao 。(14)shui ;jiang shu 。《yan tie lun ·zun dao 》:“shi xu yan yi luan shi ,dao gu yi hai jin 。”(15)liang ci 。yong yu ming ling 、ti mu deng 。《xin tang shu ·shua ju zhi 》:“jin shi shi shi 、fu ji shi wu ce wu dao 。”(er )dǎo ①tong “導”。1.shu tong 。《zuo chuan ·xiang gong san shi yi nian 》:“da jue suo fan ,shang ren bi duo ,wu bu ke jiu ye 。bu ru xiao jue shi dao 。”(jue :he liu jue kou 。ke :neng 。)2. yin dao 。《han shu ·zhang jian chuan 》:“wei wang shi ren dao song wo 。”②zhi li 。《lun yu ·wei zheng 》:“dao zhi yi zheng ,ji zhi yi xing ,min mian er mo chi 。”(zheng :zheng ling 。ji :zheng du 。mian :mian yu fan zui 。)③jie ci 。cong ;you 。《han shu ·huai na wang an chuan 》:“zhu shi zhe dao chang an lai ,wei wang yao yan 。”

    shi :

    (yi )①shua shi ;ca shi ;zheng zhi 。《zhou li ·de guan ·feng ren 》:“fan ji si ,shi ji niu sheng 。”②zhuang shi ;xiu shi ;da ban 。《shi ji ·hua ji lie chuan 》:“gong fen shi zhi ,ru jia nv chuang xi 。”《guo yu ·yue yu shang 》:“yue ren shi mei nv ba ren ,na zhi tai zai pi (pǐ)。”③zhuang shi pin 。qu yuan 《li sao 》:“pei bin fen ji fan shi xi 。”④yan shi 。《han fei zi ·you du 》:“bu gan bi shan shi fei 。” (er )chì zheng zhi ;yan zheng 。gu yi 《guo qin lun xia 》:“yi shi fa she xing er tian xia zhi 。”

    fei :

    ①wei bei ;wei fan 。《zuo chuan ·ding gong si nian 》:“mo mou fei de ,mo fan fei yi 。”(mo :bu 。mou :mou hua 。fan :chu ji 。)②wei li de shi ;guo cuo 。yu “shi ”xiang dui 。《zhuang zi ·ji wu lun 》:“bi yi yi shi fei ,ci yi yi shi fei 。”③zhi ze ;ji feng ;fei yi ;fei nan 。《lv shi chun qiu ·shen ji 》:“guo ren bu shui ,da fei shang 。”(shui :tong “yue ”。shang :zhi guo jun 。)《xun zi · xiu shen 》:“gu fei wo er dang zhe ,wu shi ye 。”④bu shi 。《zhuang zi ·qiu shui 》:“zi fei yu ,an zhi yu zhi le ?”(zi :ni 。an :zen 。)⑤mo ;mei you 。zuo sai 《san dou fu xu 》:“sui bao fei yong 。”⑥fu ci 。bu 。《shang shu ·pan geng xia 》:“ge fei gan wei bo 。”( bo :ji bo 。)

    wei :

    (yi )①du ;zhi ;jin 。bai ju yi 《pi pa hang 》:“dong chuan xi fang qiao mo yan ,wei jian jiang xin qiu yue bai 。”②yong yu gou shou ,biao xi wang 。si ma qian 《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“wei da wang yu qun chen shu ji yi zhi 。”③yong zai gou shou ,mo shi yi 。ou yang xiu 《ji dan man qing wen 》:“wei zhi ping si nian qi yue mou ri 。” (er )wěi ying da de sheng yin 。《shi ji ·fan ju cai ze lie chuan 》:“qin wang ji er qing yue :‘xian sheng he yi xing jiao gua ren !’fan ju yue :‘wei ,wei 。’”

    yu :

    ①yu wang ;yuan wang 。you zuo “慾”。《meng zi ·li lou xia 》:“cong (zong )er mu zhi yu 。”《sun zi bing fa ·mou gong 》:“shang xia tong yu zhe sheng 。”②xiang yao 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“ai gong shu duan ,yu li zhi 。”《lun yu ·yan yuan 》:“ji suo bu yu ,wu shi yu ren 。”③xu yao 。《ji min yao shu ·geng tian 》:“fan qiu geng yu shen ,chun xia yu jian 。”④fu ci 。jiang yao ;kuai yao 。du fu 《wen guan jun shou he na he bei 》:“que kan qi zi chou he zai ,man juan shi shu xi yu kuang 。”⑤qing yu ;tan yu 。liu ling 《jiu de song 》:“bu jiao han shu zhi qie ji ,li yu zhi gan qing 。”

    hai :

    (yi )①shang hai ;sun hai 。《zuo chuan ·xiang gong jiu nian 》:“zuo er hai shen ,bu ke yan li 。”《kong zi jia yu ·hao sheng 》:“xiao bian hai yi ,xiao yan po dao 。”②huo huan ;zai hai 。《zhou yi ·ji ci xia 》:“sun yi yuan hai ,yi yi xing li 。”(sun :jian shao 。yi :zeng jia 。)③sha hai 。《san guo zhi ·wei shu ·wu di ji 》:“bi nan lang ya ,wei tao qian suo hai 。”④ji dan 。tao hong jing 《zuo xian gong ge gong bei 》:“nei huai cai hai 。”⑤xian yao 。zhang heng 《dong jing fu 》:“shou wei yi ren ,bu shi ai hai 。”⑥ji du 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“shang guan da fu yu zhi tong lie ,zheng chong ,er xin hai ji neng 。” (er )hétong “he ”。he bu 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“《shang shi 》yue :‘shi ri hai sang ,yu yu nv xie wang 。’”

    ren :

    ①gu dai de dao de gai nian ,he xin shi ren ai 。《lun yu ·yan yuan 》:“fan chi wen ren 。zi yue :‘ai ren 。’”(zi :kong zi 。)《lv shi chun qiu ·bu er 》:“kong zi gui ren 。”②zhi ren ren 。《han shu ·dong zhong shu chuan 》:“kong zi chen yan you san ren ,gua ren yi yi wei yue you san ren 。”(gua ren :di wang zi chen 。yue :yue guo 。)③dui ren de jing chen 。《hou han shu ·zhao yi chuan 》:“shi wang ren xiong ,zhao ji xuan chi 。”④zhi wu de guo he ;zhi wu guo ke ji mou xie jia ke dong wu li mian de bu fen 。《yan shi jia xun ·yang sheng 》:“ye zhong chao shi you chan fu xing ren 。”[bu ren ]zhong yi chen ji fu huo zhi ti ma mu er shi qu gan jiao 。《hou han shu ·ban chao chuan 》:“cui lao bei bing ,tou fa mo hei ,liang shou bu ren 。”yin shen wei dui shi wu fan ying chi dun 。

    ren ren :

    ren ai you de zhi ren 。《lun yu ·wei ling gong 》“zhi shi ~~,mo qiu sheng yi hai ren ,you sha shen yi cheng ren 。”

今日更新
今日推荐