• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 差科死則已,誓不舉傢走。

    “差科死則已,誓不舉傢走。”詩句出處:《遭田父泥飲美嚴中丞》;是唐朝詩人杜甫的作品。

    步屟隨春風,村村自花柳。田翁逼社日,邀我嘗春酒。
    酒酣誇新尹,畜眼未見有。回頭指大男,渠是弓弩手。
    名在飛騎籍,長番歲時久。前日放營農,辛苦救衰朽。
    差科死則已,誓不舉傢走。今年大作社,拾遺能住否。
    叫婦開大瓶,盆中為吾取。感此氣揚揚,須知風化首。
    語多雖雜亂,說尹終在口。朝來偶然出,自卯將及酉。
    久客惜人情,如何拒鄰叟。高聲索果栗,欲起時被肘。
    指揮過無禮,未覺村野醜。月出遮我留,仍嗔問升鬥。

    《遭田父泥飲美嚴中丞》唐朝詩人杜甫的作品。
    【註釋】:

    差:

    (一)①錯;失當。《抱樸子·清鑒》:“終如其言,一無差錯。”②差別;不同。《史記·蕭相國世傢》:“攻城略地,大小各有差。”③副詞。相當於“頗”、“稍微”。《漢書·匈奴傳下》:“從塞以南,徑深山谷,往來差難。”《後漢書·光武帝紀》:“今軍士屯田,糧儲差積。”(二)chà①錯;錯誤。②奇怪;奇。韓愈《瀧吏》詩:“颶風有時作,掀簸真差事。”(三)chāi ①選擇;挑選。《詩經·小雅·吉日》:“吉日庚午,既差我馬。”②派遣。《舊唐書·職官志》:“凡衛士,各立名簿,其三年已來,征防差遣……”③被派遣做某事的人。《儒林外史》第五回:“知縣準瞭狀子,發房出瞭差,來到嚴傢,嚴貢生已是不在傢瞭。”④被派遣做的事。睢景臣《[般涉調]哨遍·高祖還鄉》:“但有的差使無推故。” (四)chài 病愈。後作“瘥”。《三國志·魏書·張遼傳》:“疾小差。” (五)cī①次第;等級。《漢書·遊俠傳序》:“古者天子建國,諸侯立傢,自卿大夫以至庶人,各有等差。”②不整齊。《詩經·邶風·燕燕》:“燕燕於飛,差池其羽。”

    科:

    ①品級;類別。《論語·八佾》:“射不主皮,為力不同科。”《孟子·盡心下》:“夫子之設科也。往者不追,來者不拒。”《漢書·儒林傳》:“(平帝時)歲課甲科四十人為郎中,乙科二十人為太子舍人,丙科四十人補文學掌故雲。”(課:考核,考試。)韓愈《八月十五夜贈張功曹》:“君歌且休聽我歌,我歌今與君殊科。”(休:止。殊:異。)②條目;條款。《漢書·匈奴傳贊》:“人持所見,各有同異,然總其要歸,兩科而已。”(要歸:要點。)特指法律條款。《戰國策·秦策一》:“科條既備,民多偽態。”《出師表》:“若有作奸犯科及為忠善者,宜付有司論其刑賞。”《晉書·刑法志》:“刪約舊科,傍(páng)采漢律,定為魏法。”(傍:旁。)③征收賦稅。《宋史·程大昌傳》:“所置田產,仍免科徭。”(徭:勞役。)④判決。韓愈《應所在典貼良人男女等狀》:“如有隱漏,必重科懲。”⑤按公務分類辦事的官署。《明史·職官志三》:“給事中,吏科四人,戶科八人,禮科六人,兵科十人,刑科八人,工科四人。”⑥古代科舉制度分科取士,所設科目稱“科”。《新唐書·選舉志上》:“高宗永徽二年,始停秀才科。”⑦量詞。相當於“棵”。譚用之《山中春晚寄賈員外》:“高添雅興松千尺,暗養清音竹數科。”

    則:

    ①法則;準則。《左傳·文公十八年》:“毀則為賊。”②榜樣;模范。《詩經·豳風·伐柯》:“伐柯伐柯,其則不遠。”(伐:砍。柯:斧柄。)③效法。《論語·泰伯》:“巍巍乎唯天為大,唯堯則之。”④乃;就是。范仲淹《嶽陽樓記》:“此則嶽陽樓之大觀也。”⑤劃分等級。《尚書·禹貢》:“咸則三壤,成賦中邦。”⑥連詞。1. 表承接。《論語·為政》:“學而不思則罔,思而不學則殆。”(罔wǎng:迷惘。)2.表轉折。相當於“卻”。《論語·子路》:“欲速則不達。”3. 表假設。相當於“若”、“如果”。《荀子·議兵》:“大寇則至,使之持危城,則必畔。”(畔:通“叛”。背叛)。4. 表因果。相當於“就”。《史記·平原君虞卿列傳》:“趙亡則勝為虜,何為不憂乎。”(勝:平原君名趙勝。)⑦助詞。用於句中。《詩經·齊風·雞鳴》:“匪雞則鳴,蒼蠅之聲。”

    已:

    ①停止。《荀子·勸學》:“學不可以已。”②完畢。《戰國策·齊策二》:“言未已,齊讓又至。”(讓:責備。)③罷免。《論語·公冶長》:“(子文)三已之,無慍(yùn)色。”(慍:怨恨。)④疾止;病除。柳宗元《捕蛇者說》:“可以已大風。”(大風:麻風病。)⑤副詞。1. 已經。《史記·蒙恬列傳》:“扶蘇已死。”2.隨後;旋即。《史記·項羽本紀》:“廢以為侯,已又殺之。”3. 太;過分。《詩經·小雅·巧言》:“昊(hào)天已威。”(昊天:天。)⑥通“以”。介詞。和方位詞“來”、“上”、“下”、“東”、“西”等結合,表示對時間、范圍的限制。《三國志·吳書·吳主傳》:“自丞相雍已下皆諫。”⑦語氣詞。用法同“矣”。用於句末,表示確定語氣。《老子》第二章:“天下皆知美之為美,斯惡已。”(斯惡已:就顯出醜惡瞭。)

    誓:

    ①古代告誡將士的言辭。《尚書·湯誓》:“遂與桀戰於鳴條之野,作《湯誓》。”②出征前告誡將士或表示決心。《尚書·泰誓下》:“王乃大巡六師,明誓眾士。”③發誓;立誓。《左傳·隱公元年》:“遂置薑氏於城潁,而誓之曰……”④盟約;諾言。曹植《武帝誄》:“張陳背誓,傲帝虐民。”⑤接受爵命。《周禮·春官·典命》:“凡諸侯之適子,誓於天子。”(適子:嫡子。)

    不:

    (一)①不。《後漢書·班超傳》:“不入虎穴,不得虎子。”《詩經·魏風·伐檀》:“不狩不獵,胡瞻爾庭有縣(懸)特兮。”(特:三歲的獸。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是豈不必得之之道也哉?”③無;沒有。《左傳·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助詞。無實義。《逸周書·皇門》:“我不則寅哉寅哉!”[不祿]士死的諱稱。《禮記·曲禮下》:“天子曰崩,諸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不祿。” (二)fū花萼。後作“柎”。《詩經·小雅·常棣》:“常棣之華,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨樹。 鄂:同“萼”。 :有光采。)

    舉:

    ①用兩手舉起。《新五代史·楊行密傳》:“為人長大有力,能手舉百斤。”《史記·秦本紀》:“(武)王與孟說(yuè)舉鼎。”(孟說:古代力士。)②泛指舉起;抬起。曹操《卻東西門行》:“舉翅萬餘裡。”李白《靜夜思》:“舉頭望明月,低頭思故鄉。”③起;升起。陸機《前緩聲歌》:“長風萬裡舉。”孔稚珪《北山移文》:“明月獨舉。”又飛翔。李白《古風五十九首》之十五:“方知黃鶴舉,千裡獨徘徊。”④舉動;行動。《韓非子·五蠹》:“舉行如此。”《宋書·吳喜傳》:“喜是何人,乃敢作此舉止。”《三國志·魏書·荀攸傳》:“輔王命以號令天下,此桓、文之舉也。”(桓:齊桓公。文:晉文公。)《隋書·劉炫傳》:“五事同舉,無有遺失。”⑤發起;發動。《論積貯疏》:“遠方之能疑者,並舉而爭起矣。”《史記·吳王濞列傳》:“因以此發謀,欲舉事。”《漢書·燕靈王劉建傳》:“齊遂舉兵西。”(齊:侯國名。)⑥推薦;選拔。《後漢書·仲長統傳》:“以廉舉而以貪去,非士君子之志也。”(去:罷官。)⑦檢舉;揭發。柳宗元《時令論上》:“恤孤寡,舉阿黨。”《後漢書·百官志三》:“密舉非法。”⑧提出;舉出。舉一反三。《禮記·曲禮下》:“主人不問,客不先舉。”班固《西都賦》:“十分而未得其一端,故不能遍舉也。”⑨攻取;攻占。《孟子·梁惠王下》:“以萬乘之國伐萬乘之國,五旬而舉之。”《戰國策·秦策一》:“舉趙亡韓。”(亡:滅。)⑩養育;生育。陳琳《飲馬長城窟行》:“生男慎莫舉,生女哺用脯(fǔ)。”(慎莫舉:千萬莫養育。脯:幹肉。)《史記·孟嘗君列傳》“文以五月五日生,嬰告其母曰:‘勿舉也。’”(11)指科舉考試。《新唐書·選舉志上》:“舉進士久矣,廢之恐失其業。”(12)全;皆。《顏氏傢訓·風操》:“舉座驚駭。”

    傢:

    ①傢;傢庭。《尚書·大禹謨》:“克勤於邦,克儉於傢。”《孟子·梁惠王上》:“百畝之田,勿奪其時,數口之傢可以無饑矣。”②傢庭的住所。杜甫《苦雨》:“群木水光下,萬傢雲氣中。”③卿大夫的采邑。《論語·季氏》:“丘也聞有國有傢者,不患寡而患不均。”④學術流派。《荀子·解蔽》:“今諸侯異政,百傢異說,則必或是或非,或治或亂。”

    走:

    ①跑;逃跑。《戰國策·趙策四》:“老臣病足,曾不能疾走。”《孟子·梁惠王上》:“棄甲曳兵而走。”杜甫《石壕吏》:“老翁逾墻走。”②步行。《禮記·玉藻》:“走而不趨。”(趨:快步走。)③奔向;趨向。晁錯《論貴粟疏》:“趨利如水走下,四方亡擇也。”(亡:無。)杜牧《阿房宮賦》:“驪山北構而西折,直走咸陽。”④移動;挪動。蘇軾《新灘阻風》:“初聞似搖扇,漸覺平沙走。”⑤離開;離去。《南史·張暢傳》:“今城內乏食,百姓咸有走情。”⑥通過;經由。蔣士銓《香祖樓·撻蚓》:“夫妻免得充軍,且向洋舡(chuán)走水。”(舡:同“船”。)⑦謙詞,等於說仆人。司馬遷《報任安書》:“太史公牛馬走司馬遷再拜言。”(牛馬走:意思是像牛馬一樣被驅使的仆人。)⑧謙稱,等於“我”。張衡《東京賦》:“走雖不敏,庶斯達矣。”(庶:希望。)[走狗]1. 善跑的獵狗。《史記·越王勾踐世傢》:“飛鳥盡,良弓藏。狡兔死,走狗烹。”2.受人豢養幫助作惡的人。《聊齋志異·田七郎》:“操杖隸皆紳傢走狗。”


  • 差科死则已,誓不举家走。

    “差科死则已,誓不举家走。”诗句出处:《遭田父泥饮美严中丞》;是唐朝诗人杜甫的作品。

    步屟随春风,村村自花柳。田翁逼社日,邀我尝春酒。
    酒酣夸新尹,畜眼未见有。回头指大男,渠是弓弩手。
    名在飞骑籍,长番岁时久。前日放营农,辛苦救衰朽。
    差科死则已,誓不举家走。今年大作社,拾遗能住否。
    叫妇开大瓶,盆中为吾取。感此气扬扬,须知风化首。
    语多虽杂乱,说尹终在口。朝来偶然出,自卯将及酉。
    久客惜人情,如何拒邻叟。高声索果栗,欲起时被肘。
    指挥过无礼,未觉村野丑。月出遮我留,仍嗔问升斗。

    《遭田父泥饮美严中丞》唐朝诗人杜甫的作品。
    【注释】:

    差:

    (一)①错;失当。《抱朴子·清鉴》:“终如其言,一无差错。”②差别;不同。《史记·萧相国世家》:“攻城略地,大小各有差。”③副词。相当于“颇”、“稍微”。《汉书·匈奴传下》:“从塞以南,径深山谷,往来差难。”《后汉书·光武帝纪》:“今军士屯田,粮储差积。”(二)chà①错;错误。②奇怪;奇。韩愈《泷吏》诗:“飓风有时作,掀簸真差事。”(三)chāi ①选择;挑选。《诗经·小雅·吉日》:“吉日庚午,既差我马。”②派遣。《旧唐书·职官志》:“凡卫士,各立名簿,其三年已来,征防差遣……”③被派遣做某事的人。《儒林外史》第五回:“知县准了状子,发房出了差,来到严家,严贡生已是不在家了。”④被派遣做的事。睢景臣《[般涉调]哨遍·高祖还乡》:“但有的差使无推故。” (四)chài 病愈。后作“瘥”。《三国志·魏书·张辽传》:“疾小差。” (五)cī①次第;等级。《汉书·游侠传序》:“古者天子建国,诸侯立家,自卿大夫以至庶人,各有等差。”②不整齐。《诗经·邶风·燕燕》:“燕燕于飞,差池其羽。”

    科:

    ①品级;类别。《论语·八佾》:“射不主皮,为力不同科。”《孟子·尽心下》:“夫子之设科也。往者不追,来者不拒。”《汉书·儒林传》:“(平帝时)岁课甲科四十人为郎中,乙科二十人为太子舍人,丙科四十人补文学掌故云。”(课:考核,考试。)韩愈《八月十五夜赠张功曹》:“君歌且休听我歌,我歌今与君殊科。”(休:止。殊:异。)②条目;条款。《汉书·匈奴传赞》:“人持所见,各有同异,然总其要归,两科而已。”(要归:要点。)特指法律条款。《战国策·秦策一》:“科条既备,民多伪态。”《出师表》:“若有作奸犯科及为忠善者,宜付有司论其刑赏。”《晋书·刑法志》:“删约旧科,傍(páng)采汉律,定为魏法。”(傍:旁。)③征收赋税。《宋史·程大昌传》:“所置田产,仍免科徭。”(徭:劳役。)④判决。韩愈《应所在典贴良人男女等状》:“如有隐漏,必重科惩。”⑤按公务分类办事的官署。《明史·职官志三》:“给事中,吏科四人,户科八人,礼科六人,兵科十人,刑科八人,工科四人。”⑥古代科举制度分科取士,所设科目称“科”。《新唐书·选举志上》:“高宗永徽二年,始停秀才科。”⑦量词。相当于“棵”。谭用之《山中春晚寄贾员外》:“高添雅兴松千尺,暗养清音竹数科。”

    则:

    ①法则;准则。《左传·文公十八年》:“毁则为贼。”②榜样;模范。《诗经·豳风·伐柯》:“伐柯伐柯,其则不远。”(伐:砍。柯:斧柄。)③效法。《论语·泰伯》:“巍巍乎唯天为大,唯尧则之。”④乃;就是。范仲淹《岳阳楼记》:“此则岳阳楼之大观也。”⑤划分等级。《尚书·禹贡》:“咸则三壤,成赋中邦。”⑥连词。1. 表承接。《论语·为政》:“学而不思则罔,思而不学则殆。”(罔wǎng:迷惘。)2.表转折。相当于“却”。《论语·子路》:“欲速则不达。”3. 表假设。相当于“若”、“如果”。《荀子·议兵》:“大寇则至,使之持危城,则必畔。”(畔:通“叛”。背叛)。4. 表因果。相当于“就”。《史记·平原君虞卿列传》:“赵亡则胜为虏,何为不忧乎。”(胜:平原君名赵胜。)⑦助词。用于句中。《诗经·齐风·鸡鸣》:“匪鸡则鸣,苍蝇之声。”

    已:

    ①停止。《荀子·劝学》:“学不可以已。”②完毕。《战国策·齐策二》:“言未已,齐让又至。”(让:责备。)③罢免。《论语·公冶长》:“(子文)三已之,无愠(yùn)色。”(愠:怨恨。)④疾止;病除。柳宗元《捕蛇者说》:“可以已大风。”(大风:麻风病。)⑤副词。1. 已经。《史记·蒙恬列传》:“扶苏已死。”2.随后;旋即。《史记·项羽本纪》:“废以为侯,已又杀之。”3. 太;过分。《诗经·小雅·巧言》:“昊(hào)天已威。”(昊天:天。)⑥通“以”。介词。和方位词“来”、“上”、“下”、“东”、“西”等结合,表示对时间、范围的限制。《三国志·吴书·吴主传》:“自丞相雍已下皆谏。”⑦语气词。用法同“矣”。用于句末,表示确定语气。《老子》第二章:“天下皆知美之为美,斯恶已。”(斯恶已:就显出丑恶了。)

    誓:

    ①古代告诫将士的言辞。《尚书·汤誓》:“遂与桀战于鸣条之野,作《汤誓》。”②出征前告诫将士或表示决心。《尚书·泰誓下》:“王乃大巡六师,明誓众士。”③发誓;立誓。《左传·隐公元年》:“遂置姜氏于城颍,而誓之曰……”④盟约;诺言。曹植《武帝诔》:“张陈背誓,傲帝虐民。”⑤接受爵命。《周礼·春官·典命》:“凡诸侯之适子,誓于天子。”(适子:嫡子。)

    不:

    (一)①不。《后汉书·班超传》:“不入虎穴,不得虎子。”《诗经·魏风·伐檀》:“不狩不猎,胡瞻尔庭有县(悬)特兮。”(特:三岁的兽。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是岂不必得之之道也哉?”③无;没有。《左传·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助词。无实义。《逸周书·皇门》:“我不则寅哉寅哉!”[不禄]士死的讳称。《礼记·曲礼下》:“天子曰崩,诸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不禄。” (二)fū花萼。后作“柎”。《诗经·小雅·常棣》:“常棣之华,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨树。 鄂:同“萼”。 :有光采。)

    举:

    ①用两手举起。《新五代史·杨行密传》:“为人长大有力,能手举百斤。”《史记·秦本纪》:“(武)王与孟说(yuè)举鼎。”(孟说:古代力士。)②泛指举起;抬起。曹操《却东西门行》:“举翅万余里。”李白《静夜思》:“举头望明月,低头思故乡。”③起;升起。陆机《前缓声歌》:“长风万里举。”孔稚珪《北山移文》:“明月独举。”又飞翔。李白《古风五十九首》之十五:“方知黄鹤举,千里独徘徊。”④举动;行动。《韩非子·五蠹》:“举行如此。”《宋书·吴喜传》:“喜是何人,乃敢作此举止。”《三国志·魏书·荀攸传》:“辅王命以号令天下,此桓、文之举也。”(桓:齐桓公。文:晋文公。)《隋书·刘炫传》:“五事同举,无有遗失。”⑤发起;发动。《论积贮疏》:“远方之能疑者,并举而争起矣。”《史记·吴王濞列传》:“因以此发谋,欲举事。”《汉书·燕灵王刘建传》:“齐遂举兵西。”(齐:侯国名。)⑥推荐;选拔。《后汉书·仲长统传》:“以廉举而以贪去,非士君子之志也。”(去:罢官。)⑦检举;揭发。柳宗元《时令论上》:“恤孤寡,举阿党。”《后汉书·百官志三》:“密举非法。”⑧提出;举出。举一反三。《礼记·曲礼下》:“主人不问,客不先举。”班固《西都赋》:“十分而未得其一端,故不能遍举也。”⑨攻取;攻占。《孟子·梁惠王下》:“以万乘之国伐万乘之国,五旬而举之。”《战国策·秦策一》:“举赵亡韩。”(亡:灭。)⑩养育;生育。陈琳《饮马长城窟行》:“生男慎莫举,生女哺用脯(fǔ)。”(慎莫举:千万莫养育。脯:干肉。)《史记·孟尝君列传》“文以五月五日生,婴告其母曰:‘勿举也。’”(11)指科举考试。《新唐书·选举志上》:“举进士久矣,废之恐失其业。”(12)全;皆。《颜氏家训·风操》:“举座惊骇。”

    家:

    ①家;家庭。《尚书·大禹谟》:“克勤于邦,克俭于家。”《孟子·梁惠王上》:“百亩之田,勿夺其时,数口之家可以无饥矣。”②家庭的住所。杜甫《苦雨》:“群木水光下,万家云气中。”③卿大夫的采邑。《论语·季氏》:“丘也闻有国有家者,不患寡而患不均。”④学术流派。《荀子·解蔽》:“今诸侯异政,百家异说,则必或是或非,或治或乱。”

    走:

    ①跑;逃跑。《战国策·赵策四》:“老臣病足,曾不能疾走。”《孟子·梁惠王上》:“弃甲曳兵而走。”杜甫《石壕吏》:“老翁逾墙走。”②步行。《礼记·玉藻》:“走而不趋。”(趋:快步走。)③奔向;趋向。晁错《论贵粟疏》:“趋利如水走下,四方亡择也。”(亡:无。)杜牧《阿房宫赋》:“骊山北构而西折,直走咸阳。”④移动;挪动。苏轼《新滩阻风》:“初闻似摇扇,渐觉平沙走。”⑤离开;离去。《南史·张畅传》:“今城内乏食,百姓咸有走情。”⑥通过;经由。蒋士铨《香祖楼·挞蚓》:“夫妻免得充军,且向洋舡(chuán)走水。”(舡:同“船”。)⑦谦词,等于说仆人。司马迁《报任安书》:“太史公牛马走司马迁再拜言。”(牛马走:意思是像牛马一样被驱使的仆人。)⑧谦称,等于“我”。张衡《东京赋》:“走虽不敏,庶斯达矣。”(庶:希望。)[走狗]1. 善跑的猎狗。《史记·越王勾践世家》:“飞鸟尽,良弓藏。狡兔死,走狗烹。”2.受人豢养帮助作恶的人。《聊斋志异·田七郎》:“操杖隶皆绅家走狗。”


  • cha ke si ze yi ,shi bu ju jia zou 。

    “cha ke si ze yi ,shi bu ju jia zou 。”shi gou chu chu :《zao tian fu ni yin mei yan zhong cheng 》;shi tang chao shi ren du fu de zuo pin 。

    bu ti sui chun feng ,cun cun zi hua liu 。tian weng bi she ri ,yao wo chang chun jiu 。
    jiu han kua xin yin ,chu yan wei jian you 。hui tou zhi da nan ,qu shi gong nu shou 。
    ming zai fei ji ji ,chang fan sui shi jiu 。qian ri fang ying nong ,xin ku jiu cui xiu 。
    cha ke si ze yi ,shi bu ju jia zou 。jin nian da zuo she ,she wei neng zhu fou 。
    jiao fu kai da ping ,pen zhong wei wu qu 。gan ci qi yang yang ,xu zhi feng hua shou 。
    yu duo sui za luan ,shui yin zhong zai kou 。chao lai ou ran chu ,zi mao jiang ji you 。
    jiu ke xi ren qing ,ru he ju lin sou 。gao sheng suo guo li ,yu qi shi bei zhou 。
    zhi hui guo mo li ,wei jiao cun ye chou 。yue chu zhe wo liu ,reng chen wen sheng dou 。

    《zao tian fu ni yin mei yan zhong cheng 》tang chao shi ren du fu de zuo pin 。
    【zhu shi 】:

    cha :

    (yi )①cuo ;shi dang 。《bao piao zi ·qing jian 》:“zhong ru ji yan ,yi mo cha cuo 。”②cha bie ;bu tong 。《shi ji ·xiao xiang guo shi jia 》:“gong cheng lve de ,da xiao ge you cha 。”③fu ci 。xiang dang yu “po ”、“shao wei ”。《han shu ·xiong nu chuan xia 》:“cong sai yi na ,jing shen shan gu ,wang lai cha nan 。”《hou han shu ·guang wu di ji 》:“jin jun shi tun tian ,liang chu cha ji 。”(er )chà①cuo ;cuo wu 。②ji guai ;ji 。han yu 《long li 》shi :“ju feng you shi zuo ,xian bo zhen cha shi 。”(san )chāi ①shua ze ;tiao shua 。《shi jing ·xiao ya ·ji ri 》:“ji ri geng wu ,ji cha wo ma 。”②pa qian 。《jiu tang shu ·zhi guan zhi 》:“fan wei shi ,ge li ming bu ,ji san nian yi lai ,zheng fang cha qian ……”③bei pa qian zuo mou shi de ren 。《ru lin wai shi 》di wu hui :“zhi xian zhun le zhuang zi ,fa fang chu le cha ,lai dao yan jia ,yan gong sheng yi shi bu zai jia le 。”④bei pa qian zuo de shi 。sui jing chen 《[ban she diao ]shao bian ·gao zu hai xiang 》:“dan you de cha shi mo tui gu 。” (si )chài bing yu 。hou zuo “chai ”。《san guo zhi ·wei shu ·zhang liao chuan 》:“ji xiao cha 。” (wu )cī①ci di ;deng ji 。《han shu ·you xia chuan xu 》:“gu zhe tian zi jian guo ,zhu hou li jia ,zi qing da fu yi zhi shu ren ,ge you deng cha 。”②bu zheng ji 。《shi jing ·bei feng ·yan yan 》:“yan yan yu fei ,cha chi ji yu 。”

    ke :

    ①pin ji ;lei bie 。《lun yu ·ba yi 》:“she bu zhu pi ,wei li bu tong ke 。”《meng zi ·jin xin xia 》:“fu zi zhi she ke ye 。wang zhe bu zhui ,lai zhe bu ju 。”《han shu ·ru lin chuan 》:“(ping di shi )sui ke jia ke si shi ren wei lang zhong ,yi ke er shi ren wei tai zi she ren ,bing ke si shi ren bu wen xue zhang gu yun 。”(ke :kao he ,kao shi 。)han yu 《ba yue shi wu ye zeng zhang gong cao 》:“jun ge ju xiu ting wo ge ,wo ge jin yu jun shu ke 。”(xiu :zhi 。shu :yi 。)②tiao mu ;tiao kuan 。《han shu ·xiong nu chuan zan 》:“ren chi suo jian ,ge you tong yi ,ran zong ji yao gui ,liang ke er yi 。”(yao gui :yao dian 。)te zhi fa lv tiao kuan 。《zhan guo ce ·qin ce yi 》:“ke tiao ji bei ,min duo wei tai 。”《chu shi biao 》:“re you zuo jian fan ke ji wei zhong shan zhe ,yi fu you si lun ji xing shang 。”《jin shu ·xing fa zhi 》:“shan yao jiu ke ,bang (páng)cai han lv ,ding wei wei fa 。”(bang :pang 。)③zheng shou fu shui 。《song shi ·cheng da chang chuan 》:“suo zhi tian chan ,reng mian ke yao 。”(yao :lao yi 。)④pan jue 。han yu 《ying suo zai dian tie liang ren nan nv deng zhuang 》:“ru you yin lou ,bi chong ke cheng 。”⑤an gong wu fen lei ban shi de guan shu 。《ming shi ·zhi guan zhi san 》:“gei shi zhong ,li ke si ren ,hu ke ba ren ,li ke liu ren ,bing ke shi ren ,xing ke ba ren ,gong ke si ren 。”⑥gu dai ke ju zhi du fen ke qu shi ,suo she ke mu chen “ke ”。《xin tang shu ·shua ju zhi shang 》:“gao zong yong hui er nian ,shi ting xiu cai ke 。”⑦liang ci 。xiang dang yu “ke ”。tan yong zhi 《shan zhong chun wan ji gu yuan wai 》:“gao tian ya xing song qian che ,an yang qing yin zhu shu ke 。”

    ze :

    ①fa ze ;zhun ze 。《zuo chuan ·wen gong shi ba nian 》:“hui ze wei zei 。”②bang yang ;mo fan 。《shi jing ·bin feng ·fa ke 》:“fa ke fa ke ,ji ze bu yuan 。”(fa :kan 。ke :fu bing 。)③xiao fa 。《lun yu ·tai bai 》:“wei wei hu wei tian wei da ,wei yao ze zhi 。”④nai ;jiu shi 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“ci ze yue yang lou zhi da guan ye 。”⑤hua fen deng ji 。《shang shu ·yu gong 》:“xian ze san rang ,cheng fu zhong bang 。”⑥lian ci 。1. biao cheng jie 。《lun yu ·wei zheng 》:“xue er bu sai ze wang ,sai er bu xue ze dai 。”(wang wǎng:mi wang 。)2.biao zhuai she 。xiang dang yu “que ”。《lun yu ·zi lu 》:“yu su ze bu da 。”3. biao jia she 。xiang dang yu “re ”、“ru guo ”。《xun zi ·yi bing 》:“da kou ze zhi ,shi zhi chi wei cheng ,ze bi pan 。”(pan :tong “pan ”。bei pan )。4. biao yin guo 。xiang dang yu “jiu ”。《shi ji ·ping yuan jun yu qing lie chuan 》:“zhao wang ze sheng wei lu ,he wei bu you hu 。”(sheng :ping yuan jun ming zhao sheng 。)⑦zhu ci 。yong yu gou zhong 。《shi jing ·ji feng ·ji ming 》:“fei ji ze ming ,cang ying zhi sheng 。”

    yi :

    ①ting zhi 。《xun zi ·quan xue 》:“xue bu ke yi yi 。”②wan bi 。《zhan guo ce ·ji ce er 》:“yan wei yi ,ji rang you zhi 。”(rang :ze bei 。)③ba mian 。《lun yu ·gong ye chang 》:“(zi wen )san yi zhi ,mo yun (yùn)se 。”(yun :yuan hen 。)④ji zhi ;bing chu 。liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“ke yi yi da feng 。”(da feng :ma feng bing 。)⑤fu ci 。1. yi jing 。《shi ji ·meng tian lie chuan 》:“fu su yi si 。”2.sui hou ;xuan ji 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“fei yi wei hou ,yi you sha zhi 。”3. tai ;guo fen 。《shi jing ·xiao ya ·qiao yan 》:“hao (hào)tian yi wei 。”(hao tian :tian 。)⑥tong “yi ”。jie ci 。he fang wei ci “lai ”、“shang ”、“xia ”、“dong ”、“xi ”deng jie ge ,biao shi dui shi jian 、fan wei de xian zhi 。《san guo zhi ·wu shu ·wu zhu chuan 》:“zi cheng xiang yong yi xia jie jian 。”⑦yu qi ci 。yong fa tong “yi ”。yong yu gou mo ,biao shi que ding yu qi 。《lao zi 》di er zhang :“tian xia jie zhi mei zhi wei mei ,si e yi 。”(si e yi :jiu xian chu chou e le 。)

    shi :

    ①gu dai gao jie jiang shi de yan ci 。《shang shu ·shang shi 》:“sui yu jie zhan yu ming tiao zhi ye ,zuo 《shang shi 》。”②chu zheng qian gao jie jiang shi huo biao shi jue xin 。《shang shu ·tai shi xia 》:“wang nai da xun liu shi ,ming shi zhong shi 。”③fa shi ;li shi 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“sui zhi jiang shi yu cheng ying ,er shi zhi yue ……”④meng yao ;nuo yan 。cao zhi 《wu di lei 》:“zhang chen bei shi ,ao di nve min 。”⑤jie shou jue ming 。《zhou li ·chun guan ·dian ming 》:“fan zhu hou zhi kuo zi ,shi yu tian zi 。”(kuo zi :di zi 。)

    bu :

    (yi )①bu 。《hou han shu ·ban chao chuan 》:“bu ru hu xue ,bu de hu zi 。”《shi jing ·wei feng ·fa tan 》:“bu shou bu lie ,hu zhan er ting you xian (xuan )te xi 。”(te :san sui de shou 。)②fei ;bu shi 。《xun zi ·jun dao 》:“neng zhong shi zhe qu zhi ,shi qi bu bi de zhi zhi dao ye zai ?”③mo ;mei you 。《zuo chuan ·xiang gong er shi san nian 》:“bu de er you gong 。”④wei 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“zhi bu bai bu er ,shi yi zou ye 。”⑤gou zhong zhu ci 。mo shi yi 。《yi zhou shu ·huang men 》:“wo bu ze yin zai yin zai !”[bu lu ]shi si de hui chen 。《li ji ·qu li xia 》:“tian zi yue beng ,zhu hou yue hong ,da fu yue cu ,shi yue bu lu 。” (er )fūhua e 。hou zuo “fu ”。《shi jing ·xiao ya ·chang di 》:“chang di zhi hua ,e bu (wěi)。”(chang di :ji tang li shu 。 e :tong “e ”。 :you guang cai 。)

    ju :

    ①yong liang shou ju qi 。《xin wu dai shi ·yang hang mi chuan 》:“wei ren chang da you li ,neng shou ju bai jin 。”《shi ji ·qin ben ji 》:“(wu )wang yu meng shui (yuè)ju ding 。”(meng shui :gu dai li shi 。)②fan zhi ju qi ;tai qi 。cao cao 《que dong xi men hang 》:“ju chi mo yu li 。”li bai 《jing ye sai 》:“ju tou wang ming yue ,di tou sai gu xiang 。”③qi ;sheng qi 。liu ji 《qian huan sheng ge 》:“chang feng mo li ju 。”kong zhi gui 《bei shan yi wen 》:“ming yue du ju 。”you fei xiang 。li bai 《gu feng wu shi jiu shou 》zhi shi wu :“fang zhi huang he ju ,qian li du pai huai 。”④ju dong ;hang dong 。《han fei zi ·wu du 》:“ju hang ru ci 。”《song shu ·wu xi chuan 》:“xi shi he ren ,nai gan zuo ci ju zhi 。”《san guo zhi ·wei shu ·xun you chuan 》:“fu wang ming yi hao ling tian xia ,ci huan 、wen zhi ju ye 。”(huan :ji huan gong 。wen :jin wen gong 。)《sui shu ·liu xuan chuan 》:“wu shi tong ju ,mo you wei shi 。”⑤fa qi ;fa dong 。《lun ji zhu shu 》:“yuan fang zhi neng yi zhe ,bing ju er zheng qi yi 。”《shi ji ·wu wang bi lie chuan 》:“yin yi ci fa mou ,yu ju shi 。”《han shu ·yan ling wang liu jian chuan 》:“ji sui ju bing xi 。”(ji :hou guo ming 。)⑥tui jian ;shua ba 。《hou han shu ·zhong chang tong chuan 》:“yi lian ju er yi tan qu ,fei shi jun zi zhi zhi ye 。”(qu :ba guan 。)⑦jian ju ;jie fa 。liu zong yuan 《shi ling lun shang 》:“xu gu gua ,ju a dang 。”《hou han shu ·bai guan zhi san 》:“mi ju fei fa 。”⑧di chu ;ju chu 。ju yi fan san 。《li ji ·qu li xia 》:“zhu ren bu wen ,ke bu xian ju 。”ban gu 《xi dou fu 》:“shi fen er wei de ji yi duan ,gu bu neng bian ju ye 。”⑨gong qu ;gong zhan 。《meng zi ·liang hui wang xia 》:“yi mo cheng zhi guo fa mo cheng zhi guo ,wu xun er ju zhi 。”《zhan guo ce ·qin ce yi 》:“ju zhao wang han 。”(wang :mie 。)⑩yang yo ;sheng yo 。chen lin 《yin ma chang cheng ku hang 》:“sheng nan shen mo ju ,sheng nv bu yong fu (fǔ)。”(shen mo ju :qian mo mo yang yo 。fu :gan rou 。)《shi ji ·meng chang jun lie chuan 》“wen yi wu yue wu ri sheng ,ying gao ji mu yue :‘wu ju ye 。’”(11)zhi ke ju kao shi 。《xin tang shu ·shua ju zhi shang 》:“ju jin shi jiu yi ,fei zhi kong shi ji ye 。”(12)quan ;jie 。《yan shi jia xun ·feng cao 》:“ju zuo jing hai 。”

    jia :

    ①jia ;jia ting 。《shang shu ·da yu mo 》:“ke qin yu bang ,ke jian yu jia 。”《meng zi ·liang hui wang shang 》:“bai mu zhi tian ,wu duo ji shi ,shu kou zhi jia ke yi mo ji yi 。”②jia ting de zhu suo 。du fu 《ku yu 》:“qun mu shui guang xia ,mo jia yun qi zhong 。”③qing da fu de cai yi 。《lun yu ·ji shi 》:“qiu ye wen you guo you jia zhe ,bu huan gua er huan bu jun 。”④xue shu liu pa 。《xun zi ·jie bi 》:“jin zhu hou yi zheng ,bai jia yi shui ,ze bi huo shi huo fei ,huo zhi huo luan 。”

    zou :

    ①pao ;tao pao 。《zhan guo ce ·zhao ce si 》:“lao chen bing zu ,ceng bu neng ji zou 。”《meng zi ·liang hui wang shang 》:“qi jia ye bing er zou 。”du fu 《dan hao li 》:“lao weng yu qiang zou 。”②bu hang 。《li ji ·yu zao 》:“zou er bu qu 。”(qu :kuai bu zou 。)③ben xiang ;qu xiang 。chao cuo 《lun gui su shu 》:“qu li ru shui zou xia ,si fang wang ze ye 。”(wang :mo 。)du mu 《a fang gong fu 》:“li shan bei gou er xi she ,zhi zou xian yang 。”④yi dong ;nuo dong 。su shi 《xin tan zu feng 》:“chu wen shi yao shan ,jian jiao ping sha zou 。”⑤li kai ;li qu 。《na shi ·zhang chang chuan 》:“jin cheng nei fa shi ,bai xing xian you zou qing 。”⑥tong guo ;jing you 。jiang shi quan 《xiang zu lou ·ta yin 》:“fu qi mian de chong jun ,ju xiang xiang chuan (chuán)zou shui 。”(chuan :tong “chuan ”。)⑦qian ci ,deng yu shui pu ren 。si ma qian 《bao ren an shu 》:“tai shi gong niu ma zou si ma qian zai bai yan 。”(niu ma zou :yi sai shi xiang niu ma yi yang bei qu shi de pu ren 。)⑧qian chen ,deng yu “wo ”。zhang heng 《dong jing fu 》:“zou sui bu min ,shu si da yi 。”(shu :xi wang 。)[zou gou ]1. shan pao de lie gou 。《shi ji ·yue wang gou jian shi jia 》:“fei diao jin ,liang gong cang 。jiao tu si ,zou gou peng 。”2.shou ren huan yang bang zhu zuo e de ren 。《liao zhai zhi yi ·tian qi lang 》:“cao zhang li jie shen jia zou gou 。”

今日更新
今日推荐