• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 周室宜中興,孔門未應棄。

    “周室宜中興,孔門未應棄。”詩句出處:《題衡山縣文宣王廟新學堂,呈陸宰》;是唐朝詩人杜甫的作品。

    旄頭彗紫微,無復俎豆事。金甲相排蕩,青衿一憔悴。
    嗚呼已十年,儒服弊於地。征夫不遑息,學者淪素志。
    我行洞庭野,欻得文翁肆。侁侁胄子行,若舞風雩至。
    周室宜中興,孔門未應棄。是以資雅才,渙然立新意。
    衡山雖小邑,首唱恢大義。因見縣尹心,根源舊宮閟。
    講堂非曩構,大屋加塗墍。下可容百人,墻隅亦深邃。
    何必三千徒,始壓戎馬氣。林木在庭戶,密幹疊蒼翠。
    有井朱夏時,轆轤凍階戺。耳聞讀書聲,殺伐災仿佛。
    故國延歸望,衰顏減愁思。南紀改波瀾,西河共風味。
    采詩倦跋涉,載筆尚可記。高歌激宇宙,凡百慎失墜。

    《題衡山縣文宣王廟新學堂,呈陸宰》唐朝詩人杜甫的作品。
    【註釋】:

    周:

    ①周遍;遍及。《國語·齊語》:“服牛軺馬,以周四方。”(軺:輕便馬車。一說“駕”。)《史記·秦始皇本紀》:“親巡天下,周覽遠方。”②周密。《孫子·謀攻》:“輔周則國必強,輔隙則國必弱。”③合。《韓非子·五蠹》:“是以天下之眾,其談言者務為辨,而不周於用。”④完備;周全。《左傳·文公三年》:“君子是以知秦穆之為君也,舉人之周也,與人主壹也。”(壹:專一。)⑤周濟;救濟。賈思勰《齊民要術序》:“周人之急。”⑥周圍;圓圈。楊炯《渾天賦》:“周三徑一,遠近乖於辰極。”(周三徑一:圓周與直徑之比。辰極:北極星。)⑦環繞;循環。《漢書·禮樂志》:“周而復始。”⑧指一定循環的時段。古指一年。《宋書·謝靈運傳》:“在郡一周,稱疾去職。”(稱疾:推說有病。)⑨朝代名。1.公元前十一世紀武王滅紂建立的王朝。又分為西周和東周。至公元前256年為秦所滅。2. 南北朝時宇文覺代西魏建立的王朝。史稱北周(公元557—581年)。3. 唐武後稱帝,改國號為周,止於中宗復位(公元690—705年)。4.五代時郭威代後漢稱帝,改國號為周,史稱後周(公元951—960年)。[周旋]1.運轉。《國語·越語下》:“蚤晏無失,以順天道,周旋無究。”(蚤:通“早”。無究:無窮。)2. 盤繞。王子一《誤入桃源》第二折:“山環水繞天臺洞,勢周旋,形曲折。”3. 交往應酬。曹操《與荀彧傷郭嘉書》:“郭奉孝年不滿四十,相與周旋十一年,險阻艱難皆共罹(lí)之。”(奉孝:郭嘉字。罹:遭受。)4.與敵人較量。蘇軾《和子由苦寒見寄》:“何時逐汝去? 與虜試周旋?”(逐:隨。虜:對敵人的蔑稱。)

    室:

    ①居室;房屋。《周易·系辭下》:“上古穴居而野處,後世聖人易之以宮室。”②堂後的正室。《論語·先進》:“由也,升堂矣,未入於室也。”③傢。《左傳·桓公十八年》:“女有傢,男有室。”④朝廷。《尚書·微子之命》:“率由典常,以蕃王室。”《漢書·劉向傳》:“祿去公室,權在外傢。”⑤妻子。《禮記·曲禮上》:“三十而壯,有室。”⑥墳墓;墓穴。《詩經·唐風·葛生》:“百歲之後,歸於其室。”⑦刀劍的鞘。《史記·刺客列傳》:“拔劍,劍長,操其室。”⑧星宿名。也稱“營室”。二十八宿之一。

    宜:

    ①合適;適宜。《詩經·周南·桃夭》:“之子於歸,宜其室傢。”(之子:這個女子。於歸:出嫁。)②應當。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“將軍宜枉駕顧之。”③副詞。當然;難怪。《左傳·文公元年》:“宜君王之欲殺女而立職也。”(女:同“汝”。職:人名。)《孟子·梁惠王上》:“宜乎百姓之謂我愛也。”(愛:吝嗇。)④大概;也許。《孟子·公孫醜下》:“聞王命而遂不果,宜與夫禮若不相似然。”[宜若]似乎;好像。《孟子·滕文公下》:“枉尺而直尋,宜若可為也。”(尋:八尺。)

    中:

    (一)①中間。《墨子·經上》:“中,同長也。”(同長:同樣長的半徑。)柳宗元《天說》:“渾然而中處者,世謂之元氣。”②內;在一定的范圍內。《孟子·滕文公上》:“國中無偽。”《考工記·巨人》:“國中九經九緯。”③位置、等級在高下或兩端之間。《列子·力命》:“中塗遇東郭先生。”(塗:同“途”。)《漢書·食貨志下》:“金有三等,黃金為上,白金為中,赤金為下。”④正;適中。《禮記·玉藻》:“頭頸必中。”《孟子·離婁下》:“湯執中。”(湯:殷商國君。)⑤宜於;合於。《史記·外戚世傢》:“武帝擇宮人不中用者,斥出歸之。” (二)zhòng ①符合;適合。《呂氏春秋·懷寵》:“必中理,然後說。”《荀子·賦篇》:“圓者中規,方者中矩。”②誣蔑;誣蔑別人使受損害。《漢書·何武傳》:“顯怒,欲以吏事中商。”(顯、商:人名。)③遭受;感受。《後漢書·馬援傳》:“援亦中病。”

    中興:

    衰而復盛。《詩·大雅·��民》:“任賢使能,周室~~焉。”

    興:

    ①[動]起身,起 來。《論語·衛靈公》:“從者病,莫能~。”②[動]興起,建立。《史記·文帝本紀》:“漢~,至孝文四十有餘載。”③[動]發動。《史記·酷吏列傳》:“漢大~兵伐匈奴。”④[形]興盛。與“廢”相對。《論語· 子路》:“事不成,則禮樂不~。”⑤(xing)[名]興致,興趣(後起意義)。劉義慶《世說新語·任誕》:“吾本乘~而行,~盡而返。”

    孔:

    ①通;通達。《漢書·西域傳上》:“辟(pì)在西南,不當孔道。”(辟:偏僻。當:處在某個地方。)②孔洞;窟窿。《賣油翁》:“自錢孔入,而錢不濕。”《史記·田儋列傳》:“既葬,二客穿其塚(zhǒng)旁孔,皆自剄(jǐng),下從之。”(塚:墓。自剄:割頸自殺。下:指下到墓內。)《梁書·沈約傳》:“百日數旬,革帶常應移孔。”(革帶:皮腰帶。)③量詞。《徐霞客遊記·遊武彝山日記》:“崖端穴數孔。”(端:頂端。)④孔子的簡稱。《論衡》有《問孔篇》。⑤副詞。表示程度。甚;非常。《詩經·鄭風·羔裘》:“孔武有力。”(武:勇猛)。

    門:

    ①建築物的進出口。《詩經·小雅 ·何人斯》:“不入我門。”《木蘭詩》:“開我東閣門。”②關鍵。《老子》第一章:“玄之又玄,眾妙之門。”《商君書·君臣》:“臣聞道民之門,在上所先。”③傢;傢族。《三國志·蜀書·先主傳》:“汝勿妄語,滅吾門也。”④門類;類別。《舊唐書·杜佑傳》:“凡書九門,計二百卷。”⑤派別;學派。《後漢書·鄭玄傳》:“仲尼之門,考以四科。”⑥門第。《北史·劉昶傳》:“唯能是寄,不必拘門。”

    未:

    ①十二地支之一。《春秋·莊公二十四年》:“六月辛未,朔,日有食之。”②十二時辰之一,即午後一時至三時。③十二生肖屬羊。④副詞。1.表示否定。a.相當於“不”。《詩經·周頌·小毖》:“未堪傢多難。”b.相當於“沒有”、“不曾”。《詩經 · 召南·草蟲》:“未見君子,我心傷悲。”2. 用在句尾,表示疑問。相當於“否”。《後漢書·劉表傳》:“言出子口而入吾耳,可以言未?”

    應:

    (一)yīng ①當;應當。《三國志·吳書·吳主傳》:“重則本非應死之罪。”(重:指刑法重。)蘇軾《水調歌頭》:“不應有恨,何事長向別時圓?”②古國名。相傳為周武王之子的封國,故址在今河南魯山縣東。 (二)yìng ①受;接受。王充《論衡·語增》:“周流應聘。”(周流:周遊。)②答應;回答。《列子·湯問》:“河曲智叟亡以應。”③允許;同意。古樂府《古詩為焦仲卿妻作》:“阿母謂阿女:‘汝可去應之。’”④適合;合於。《荀子· 天論》:“望時而待之,孰與應時而使之?”⑤應和。《史記·陳涉世傢》:“殺之以應陳涉。”蘇軾《後赤壁賦》:“山鳴谷應,風起雲湧。”⑥對付;處置。《三國志· 魏志·鐘繇傳》:“得所送馬,甚應其急。”⑦應驗;證實。《後漢書·郭玉傳》:“和帝時,為太醫丞,多有效應。帝奇之。”⑧小鼓。《詩經·周頌·有瞽》:“應田縣鼓。”(田:大鼓。縣:懸掛。)

    棄:

    ①拋棄;丟棄。《詩經·小雅·谷風》:“將安將樂,女轉棄予。”②廢棄;廢除。《國語·周語上》:“及夏之衰也,棄稷不務。”③忘記。《左傳·昭公十三年》:“南蒯子仲之憂,其庸可棄乎?”


  • 周室宜中兴,孔门未应弃。

    “周室宜中兴,孔门未应弃。”诗句出处:《题衡山县文宣王庙新学堂,呈陆宰》;是唐朝诗人杜甫的作品。

    旄头彗紫微,无复俎豆事。金甲相排荡,青衿一憔悴。
    呜呼已十年,儒服弊于地。征夫不遑息,学者沦素志。
    我行洞庭野,欻得文翁肆。侁侁胄子行,若舞风雩至。
    周室宜中兴,孔门未应弃。是以资雅才,涣然立新意。
    衡山虽小邑,首唱恢大义。因见县尹心,根源旧宫閟。
    讲堂非曩构,大屋加涂墍。下可容百人,墙隅亦深邃。
    何必三千徒,始压戎马气。林木在庭户,密干叠苍翠。
    有井朱夏时,辘轳冻阶戺。耳闻读书声,杀伐灾仿佛。
    故国延归望,衰颜减愁思。南纪改波澜,西河共风味。
    采诗倦跋涉,载笔尚可记。高歌激宇宙,凡百慎失坠。

    《题衡山县文宣王庙新学堂,呈陆宰》唐朝诗人杜甫的作品。
    【注释】:

    周:

    ①周遍;遍及。《国语·齐语》:“服牛轺马,以周四方。”(轺:轻便马车。一说“驾”。)《史记·秦始皇本纪》:“亲巡天下,周览远方。”②周密。《孙子·谋攻》:“辅周则国必强,辅隙则国必弱。”③合。《韩非子·五蠹》:“是以天下之众,其谈言者务为辨,而不周于用。”④完备;周全。《左传·文公三年》:“君子是以知秦穆之为君也,举人之周也,与人主壹也。”(壹:专一。)⑤周济;救济。贾思勰《齐民要术序》:“周人之急。”⑥周围;圆圈。杨炯《浑天赋》:“周三径一,远近乖于辰极。”(周三径一:圆周与直径之比。辰极:北极星。)⑦环绕;循环。《汉书·礼乐志》:“周而复始。”⑧指一定循环的时段。古指一年。《宋书·谢灵运传》:“在郡一周,称疾去职。”(称疾:推说有病。)⑨朝代名。1.公元前十一世纪武王灭纣建立的王朝。又分为西周和东周。至公元前256年为秦所灭。2. 南北朝时宇文觉代西魏建立的王朝。史称北周(公元557—581年)。3. 唐武后称帝,改国号为周,止于中宗复位(公元690—705年)。4.五代时郭威代后汉称帝,改国号为周,史称后周(公元951—960年)。[周旋]1.运转。《国语·越语下》:“蚤晏无失,以顺天道,周旋无究。”(蚤:通“早”。无究:无穷。)2. 盘绕。王子一《误入桃源》第二折:“山环水绕天台洞,势周旋,形曲折。”3. 交往应酬。曹操《与荀彧伤郭嘉书》:“郭奉孝年不满四十,相与周旋十一年,险阻艰难皆共罹(lí)之。”(奉孝:郭嘉字。罹:遭受。)4.与敌人较量。苏轼《和子由苦寒见寄》:“何时逐汝去? 与虏试周旋?”(逐:随。虏:对敌人的蔑称。)

    室:

    ①居室;房屋。《周易·系辞下》:“上古穴居而野处,后世圣人易之以宫室。”②堂后的正室。《论语·先进》:“由也,升堂矣,未入于室也。”③家。《左传·桓公十八年》:“女有家,男有室。”④朝廷。《尚书·微子之命》:“率由典常,以蕃王室。”《汉书·刘向传》:“禄去公室,权在外家。”⑤妻子。《礼记·曲礼上》:“三十而壮,有室。”⑥坟墓;墓穴。《诗经·唐风·葛生》:“百岁之后,归于其室。”⑦刀剑的鞘。《史记·刺客列传》:“拔剑,剑长,操其室。”⑧星宿名。也称“营室”。二十八宿之一。

    宜:

    ①合适;适宜。《诗经·周南·桃夭》:“之子于归,宜其室家。”(之子:这个女子。于归:出嫁。)②应当。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“将军宜枉驾顾之。”③副词。当然;难怪。《左传·文公元年》:“宜君王之欲杀女而立职也。”(女:同“汝”。职:人名。)《孟子·梁惠王上》:“宜乎百姓之谓我爱也。”(爱:吝啬。)④大概;也许。《孟子·公孙丑下》:“闻王命而遂不果,宜与夫礼若不相似然。”[宜若]似乎;好像。《孟子·滕文公下》:“枉尺而直寻,宜若可为也。”(寻:八尺。)

    中:

    (一)①中间。《墨子·经上》:“中,同长也。”(同长:同样长的半径。)柳宗元《天说》:“浑然而中处者,世谓之元气。”②内;在一定的范围内。《孟子·滕文公上》:“国中无伪。”《考工记·巨人》:“国中九经九纬。”③位置、等级在高下或两端之间。《列子·力命》:“中涂遇东郭先生。”(涂:同“途”。)《汉书·食货志下》:“金有三等,黄金为上,白金为中,赤金为下。”④正;适中。《礼记·玉藻》:“头颈必中。”《孟子·离娄下》:“汤执中。”(汤:殷商国君。)⑤宜于;合于。《史记·外戚世家》:“武帝择宫人不中用者,斥出归之。” (二)zhòng ①符合;适合。《吕氏春秋·怀宠》:“必中理,然后说。”《荀子·赋篇》:“圆者中规,方者中矩。”②诬蔑;诬蔑别人使受损害。《汉书·何武传》:“显怒,欲以吏事中商。”(显、商:人名。)③遭受;感受。《后汉书·马援传》:“援亦中病。”

    中兴:

    衰而复盛。《诗·大雅·��民》:“任贤使能,周室~~焉。”

    兴:

    ①[动]起身,起 来。《论语·卫灵公》:“从者病,莫能~。”②[动]兴起,建立。《史记·文帝本纪》:“汉~,至孝文四十有余载。”③[动]发动。《史记·酷吏列传》:“汉大~兵伐匈奴。”④[形]兴盛。与“废”相对。《论语· 子路》:“事不成,则礼乐不~。”⑤(xing)[名]兴致,兴趣(后起意义)。刘义庆《世说新语·任诞》:“吾本乘~而行,~尽而返。”

    孔:

    ①通;通达。《汉书·西域传上》:“辟(pì)在西南,不当孔道。”(辟:偏僻。当:处在某个地方。)②孔洞;窟窿。《卖油翁》:“自钱孔入,而钱不湿。”《史记·田儋列传》:“既葬,二客穿其冢(zhǒng)旁孔,皆自刭(jǐng),下从之。”(冢:墓。自刭:割颈自杀。下:指下到墓内。)《梁书·沈约传》:“百日数旬,革带常应移孔。”(革带:皮腰带。)③量词。《徐霞客游记·游武彝山日记》:“崖端穴数孔。”(端:顶端。)④孔子的简称。《论衡》有《问孔篇》。⑤副词。表示程度。甚;非常。《诗经·郑风·羔裘》:“孔武有力。”(武:勇猛)。

    门:

    ①建筑物的进出口。《诗经·小雅 ·何人斯》:“不入我门。”《木兰诗》:“开我东阁门。”②关键。《老子》第一章:“玄之又玄,众妙之门。”《商君书·君臣》:“臣闻道民之门,在上所先。”③家;家族。《三国志·蜀书·先主传》:“汝勿妄语,灭吾门也。”④门类;类别。《旧唐书·杜佑传》:“凡书九门,计二百卷。”⑤派别;学派。《后汉书·郑玄传》:“仲尼之门,考以四科。”⑥门第。《北史·刘昶传》:“唯能是寄,不必拘门。”

    未:

    ①十二地支之一。《春秋·庄公二十四年》:“六月辛未,朔,日有食之。”②十二时辰之一,即午后一时至三时。③十二生肖属羊。④副词。1.表示否定。a.相当于“不”。《诗经·周颂·小毖》:“未堪家多难。”b.相当于“没有”、“不曾”。《诗经 · 召南·草虫》:“未见君子,我心伤悲。”2. 用在句尾,表示疑问。相当于“否”。《后汉书·刘表传》:“言出子口而入吾耳,可以言未?”

    应:

    (一)yīng ①当;应当。《三国志·吴书·吴主传》:“重则本非应死之罪。”(重:指刑法重。)苏轼《水调歌头》:“不应有恨,何事长向别时圆?”②古国名。相传为周武王之子的封国,故址在今河南鲁山县东。 (二)yìng ①受;接受。王充《论衡·语增》:“周流应聘。”(周流:周游。)②答应;回答。《列子·汤问》:“河曲智叟亡以应。”③允许;同意。古乐府《古诗为焦仲卿妻作》:“阿母谓阿女:‘汝可去应之。’”④适合;合于。《荀子· 天论》:“望时而待之,孰与应时而使之?”⑤应和。《史记·陈涉世家》:“杀之以应陈涉。”苏轼《后赤壁赋》:“山鸣谷应,风起云涌。”⑥对付;处置。《三国志· 魏志·钟繇传》:“得所送马,甚应其急。”⑦应验;证实。《后汉书·郭玉传》:“和帝时,为太医丞,多有效应。帝奇之。”⑧小鼓。《诗经·周颂·有瞽》:“应田县鼓。”(田:大鼓。县:悬挂。)

    弃:

    ①抛弃;丢弃。《诗经·小雅·谷风》:“将安将乐,女转弃予。”②废弃;废除。《国语·周语上》:“及夏之衰也,弃稷不务。”③忘记。《左传·昭公十三年》:“南蒯子仲之忧,其庸可弃乎?”


  • zhou shi yi zhong xing ,kong men wei ying qi 。

    “zhou shi yi zhong xing ,kong men wei ying qi 。”shi gou chu chu :《ti heng shan xian wen xuan wang miao xin xue tang ,cheng liu zai 》;shi tang chao shi ren du fu de zuo pin 。

    mao tou hui zi wei ,mo fu zu dou shi 。jin jia xiang pai dang ,qing jin yi qiao cui 。
    wu hu yi shi nian ,ru fu bi yu de 。zheng fu bu huang xi ,xue zhe lun su zhi 。
    wo hang dong ting ye ,xu de wen weng si 。shen shen zhou zi hang ,re wu feng yu zhi 。
    zhou shi yi zhong xing ,kong men wei ying qi 。shi yi zi ya cai ,huan ran li xin yi 。
    heng shan sui xiao yi ,shou chang hui da yi 。yin jian xian yin xin ,gen yuan jiu gong bi 。
    jiang tang fei nang gou ,da wu jia tu ji 。xia ke rong bai ren ,qiang yu yi shen sui 。
    he bi san qian tu ,shi ya rong ma qi 。lin mu zai ting hu ,mi gan die cang cui 。
    you jing zhu xia shi ,lu lu dong jie shi 。er wen dou shu sheng ,sha fa zai fang fo 。
    gu guo yan gui wang ,cui yan jian chou sai 。na ji gai bo lan ,xi he gong feng wei 。
    cai shi juan ba she ,zai bi shang ke ji 。gao ge ji yu zhou ,fan bai shen shi zhui 。

    《ti heng shan xian wen xuan wang miao xin xue tang ,cheng liu zai 》tang chao shi ren du fu de zuo pin 。
    【zhu shi 】:

    zhou :

    ①zhou bian ;bian ji 。《guo yu ·ji yu 》:“fu niu yao ma ,yi zhou si fang 。”(yao :qing bian ma che 。yi shui “jia ”。)《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“qin xun tian xia ,zhou lan yuan fang 。”②zhou mi 。《sun zi ·mou gong 》:“fu zhou ze guo bi jiang ,fu xi ze guo bi ruo 。”③ge 。《han fei zi ·wu du 》:“shi yi tian xia zhi zhong ,ji tan yan zhe wu wei bian ,er bu zhou yu yong 。”④wan bei ;zhou quan 。《zuo chuan ·wen gong san nian 》:“jun zi shi yi zhi qin mu zhi wei jun ye ,ju ren zhi zhou ye ,yu ren zhu yi ye 。”(yi :zhuan yi 。)⑤zhou ji ;jiu ji 。gu sai xie 《ji min yao shu xu 》:“zhou ren zhi ji 。”⑥zhou wei ;yuan juan 。yang jiong 《hun tian fu 》:“zhou san jing yi ,yuan jin guai yu chen ji 。”(zhou san jing yi :yuan zhou yu zhi jing zhi bi 。chen ji :bei ji xing 。)⑦huan rao ;xun huan 。《han shu ·li le zhi 》:“zhou er fu shi 。”⑧zhi yi ding xun huan de shi duan 。gu zhi yi nian 。《song shu ·xie ling yun chuan 》:“zai jun yi zhou ,chen ji qu zhi 。”(chen ji :tui shui you bing 。)⑨chao dai ming 。1.gong yuan qian shi yi shi ji wu wang mie zhou jian li de wang chao 。you fen wei xi zhou he dong zhou 。zhi gong yuan qian 256nian wei qin suo mie 。2. na bei chao shi yu wen jiao dai xi wei jian li de wang chao 。shi chen bei zhou (gong yuan 557—581nian )。3. tang wu hou chen di ,gai guo hao wei zhou ,zhi yu zhong zong fu wei (gong yuan 690—705nian )。4.wu dai shi guo wei dai hou han chen di ,gai guo hao wei zhou ,shi chen hou zhou (gong yuan 951—960nian )。[zhou xuan ]1.yun zhuai 。《guo yu ·yue yu xia 》:“zao yan mo shi ,yi shun tian dao ,zhou xuan mo jiu 。”(zao :tong “zao ”。mo jiu :mo qiong 。)2. pan rao 。wang zi yi 《wu ru tao yuan 》di er she :“shan huan shui rao tian tai dong ,shi zhou xuan ,xing qu she 。”3. jiao wang ying chou 。cao cao 《yu xun yu shang guo jia shu 》:“guo feng xiao nian bu man si shi ,xiang yu zhou xuan shi yi nian ,xian zu jian nan jie gong li (lí)zhi 。”(feng xiao :guo jia zi 。li :zao shou 。)4.yu di ren jiao liang 。su shi 《he zi you ku han jian ji 》:“he shi zhu ru qu ? yu lu shi zhou xuan ?”(zhu :sui 。lu :dui di ren de mie chen 。)

    shi :

    ①ju shi ;fang wu 。《zhou yi ·ji ci xia 》:“shang gu xue ju er ye chu ,hou shi sheng ren yi zhi yi gong shi 。”②tang hou de zheng shi 。《lun yu ·xian jin 》:“you ye ,sheng tang yi ,wei ru yu shi ye 。”③jia 。《zuo chuan ·huan gong shi ba nian 》:“nv you jia ,nan you shi 。”④chao ting 。《shang shu ·wei zi zhi ming 》:“lv you dian chang ,yi fan wang shi 。”《han shu ·liu xiang chuan 》:“lu qu gong shi ,quan zai wai jia 。”⑤qi zi 。《li ji ·qu li shang 》:“san shi er zhuang ,you shi 。”⑥fen mu ;mu xue 。《shi jing ·tang feng ·ge sheng 》:“bai sui zhi hou ,gui yu ji shi 。”⑦dao jian de qiao 。《shi ji ·ci ke lie chuan 》:“ba jian ,jian chang ,cao ji shi 。”⑧xing su ming 。ye chen “ying shi ”。er shi ba su zhi yi 。

    yi :

    ①ge kuo ;kuo yi 。《shi jing ·zhou na ·tao wai 》:“zhi zi yu gui ,yi ji shi jia 。”(zhi zi :zhe ge nv zi 。yu gui :chu jia 。)②ying dang 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“jiang jun yi wang jia gu zhi 。”③fu ci 。dang ran ;nan guai 。《zuo chuan ·wen gong yuan nian 》:“yi jun wang zhi yu sha nv er li zhi ye 。”(nv :tong “ru ”。zhi :ren ming 。)《meng zi ·liang hui wang shang 》:“yi hu bai xing zhi wei wo ai ye 。”(ai :lin se 。)④da gai ;ye hu 。《meng zi ·gong sun chou xia 》:“wen wang ming er sui bu guo ,yi yu fu li re bu xiang shi ran 。”[yi re ]shi hu ;hao xiang 。《meng zi ·teng wen gong xia 》:“wang che er zhi xun ,yi re ke wei ye 。”(xun :ba che 。)

    zhong :

    (yi )①zhong jian 。《mo zi ·jing shang 》:“zhong ,tong chang ye 。”(tong chang :tong yang chang de ban jing 。)liu zong yuan 《tian shui 》:“hun ran er zhong chu zhe ,shi wei zhi yuan qi 。”②nei ;zai yi ding de fan wei nei 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“guo zhong mo wei 。”《kao gong ji ·ju ren 》:“guo zhong jiu jing jiu wei 。”③wei zhi 、deng ji zai gao xia huo liang duan zhi jian 。《lie zi ·li ming 》:“zhong tu yu dong guo xian sheng 。”(tu :tong “tu ”。)《han shu ·shi huo zhi xia 》:“jin you san deng ,huang jin wei shang ,bai jin wei zhong ,chi jin wei xia 。”④zheng ;kuo zhong 。《li ji ·yu zao 》:“tou geng bi zhong 。”《meng zi ·li lou xia 》:“shang zhi zhong 。”(shang :yan shang guo jun 。)⑤yi yu ;ge yu 。《shi ji ·wai qi shi jia 》:“wu di ze gong ren bu zhong yong zhe ,chi chu gui zhi 。” (er )zhòng ①fu ge ;kuo ge 。《lv shi chun qiu ·huai chong 》:“bi zhong li ,ran hou shui 。”《xun zi ·fu pian 》:“yuan zhe zhong gui ,fang zhe zhong ju 。”②wu mie ;wu mie bie ren shi shou sun hai 。《han shu ·he wu chuan 》:“xian nu ,yu yi li shi zhong shang 。”(xian 、shang :ren ming 。)③zao shou ;gan shou 。《hou han shu ·ma yuan chuan 》:“yuan yi zhong bing 。”

    zhong xing :

    cui er fu cheng 。《shi ·da ya ·��min 》:“ren xian shi neng ,zhou shi ~~yan 。”

    xing :

    ①[dong ]qi shen ,qi lai 。《lun yu ·wei ling gong 》:“cong zhe bing ,mo neng ~。”②[dong ]xing qi ,jian li 。《shi ji ·wen di ben ji 》:“han ~,zhi xiao wen si shi you yu zai 。”③[dong ]fa dong 。《shi ji ·ku li lie chuan 》:“han da ~bing fa xiong nu 。”④[xing ]xing cheng 。yu “fei ”xiang dui 。《lun yu · zi lu 》:“shi bu cheng ,ze li le bu ~。”⑤(xing)[ming ]xing zhi ,xing qu (hou qi yi yi )。liu yi qing 《shi shui xin yu ·ren dan 》:“wu ben cheng ~er hang ,~jin er fan 。”

    kong :

    ①tong ;tong da 。《han shu ·xi yu chuan shang 》:“bi (pì)zai xi na ,bu dang kong dao 。”(bi :pian pi 。dang :chu zai mou ge de fang 。)②kong dong ;ku long 。《mai you weng 》:“zi qian kong ru ,er qian bu shi 。”《shi ji ·tian dan lie chuan 》:“ji zang ,er ke chuan ji zhong (zhǒng)pang kong ,jie zi jing (jǐng),xia cong zhi 。”(zhong :mu 。zi jing :ge geng zi sha 。xia :zhi xia dao mu nei 。)《liang shu ·shen yao chuan 》:“bai ri shu xun ,ge dai chang ying yi kong 。”(ge dai :pi yao dai 。)③liang ci 。《xu xia ke you ji ·you wu yi shan ri ji 》:“ya duan xue shu kong 。”(duan :ding duan 。)④kong zi de jian chen 。《lun heng 》you 《wen kong pian 》。⑤fu ci 。biao shi cheng du 。shen ;fei chang 。《shi jing ·zheng feng ·gao qiu 》:“kong wu you li 。”(wu :yong meng )。

    men :

    ①jian zhu wu de jin chu kou 。《shi jing ·xiao ya ·he ren si 》:“bu ru wo men 。”《mu lan shi 》:“kai wo dong ge men 。”②guan jian 。《lao zi 》di yi zhang :“xuan zhi you xuan ,zhong miao zhi men 。”《shang jun shu ·jun chen 》:“chen wen dao min zhi men ,zai shang suo xian 。”③jia ;jia zu 。《san guo zhi ·shu shu ·xian zhu chuan 》:“ru wu wang yu ,mie wu men ye 。”④men lei ;lei bie 。《jiu tang shu ·du you chuan 》:“fan shu jiu men ,ji er bai juan 。”⑤pa bie ;xue pa 。《hou han shu ·zheng xuan chuan 》:“zhong ni zhi men ,kao yi si ke 。”⑥men di 。《bei shi ·liu chang chuan 》:“wei neng shi ji ,bu bi ju men 。”

    wei :

    ①shi er de zhi zhi yi 。《chun qiu ·zhuang gong er shi si nian 》:“liu yue xin wei ,shuo ,ri you shi zhi 。”②shi er shi chen zhi yi ,ji wu hou yi shi zhi san shi 。③shi er sheng xiao shu yang 。④fu ci 。1.biao shi fou ding 。a.xiang dang yu “bu ”。《shi jing ·zhou song ·xiao bi 》:“wei kan jia duo nan 。”b.xiang dang yu “mei you ”、“bu ceng ”。《shi jing · shao na ·cao chong 》:“wei jian jun zi ,wo xin shang bei 。”2. yong zai gou wei ,biao shi yi wen 。xiang dang yu “fou ”。《hou han shu ·liu biao chuan 》:“yan chu zi kou er ru wu er ,ke yi yan wei ?”

    ying :

    (yi )yīng ①dang ;ying dang 。《san guo zhi ·wu shu ·wu zhu chuan 》:“chong ze ben fei ying si zhi zui 。”(chong :zhi xing fa chong 。)su shi 《shui diao ge tou 》:“bu ying you hen ,he shi chang xiang bie shi yuan ?”②gu guo ming 。xiang chuan wei zhou wu wang zhi zi de feng guo ,gu zhi zai jin he na lu shan xian dong 。 (er )yìng ①shou ;jie shou 。wang chong 《lun heng ·yu zeng 》:“zhou liu ying pin 。”(zhou liu :zhou you 。)②da ying ;hui da 。《lie zi ·shang wen 》:“he qu zhi sou wang yi ying 。”③yun hu ;tong yi 。gu le fu 《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“a mu wei a nv :‘ru ke qu ying zhi 。’”④kuo ge ;ge yu 。《xun zi · tian lun 》:“wang shi er dai zhi ,shu yu ying shi er shi zhi ?”⑤ying he 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“sha zhi yi ying chen she 。”su shi 《hou chi bi fu 》:“shan ming gu ying ,feng qi yun chong 。”⑥dui fu ;chu zhi 。《san guo zhi · wei zhi ·zhong yao chuan 》:“de suo song ma ,shen ying ji ji 。”⑦ying yan ;zheng shi 。《hou han shu ·guo yu chuan 》:“he di shi ,wei tai yi cheng ,duo you xiao ying 。di ji zhi 。”⑧xiao gu 。《shi jing ·zhou song ·you gu 》:“ying tian xian gu 。”(tian :da gu 。xian :xuan gua 。)

    qi :

    ①pao qi ;diu qi 。《shi jing ·xiao ya ·gu feng 》:“jiang an jiang le ,nv zhuai qi yu 。”②fei qi ;fei chu 。《guo yu ·zhou yu shang 》:“ji xia zhi cui ye ,qi ji bu wu 。”③wang ji 。《zuo chuan ·zhao gong shi san nian 》:“na kuai zi zhong zhi you ,ji yong ke qi hu ?”

今日更新
今日推荐