• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 長者自佈金,禪龕隻晏如。

    “長者自佈金,禪龕隻晏如。”詩句出處:《謁文公上方》;是唐朝詩人杜甫的作品。

    野寺隱喬木,山僧高下居。石門日色異,絳氣橫扶疏。
    窈窕入風磴,長蘆紛卷舒。庭前猛虎臥,遂得文公廬。
    俯視萬傢邑,煙塵對階除。吾師雨花外,不下十年馀。
    長者自佈金,禪龕隻晏如。大珠脫玷翳,白月當空虛。
    甫也南北人,蕪蔓少耘鋤。久遭詩酒污,何事忝簪裾。
    王侯與螻蟻,同盡隨丘墟。願聞第一義,回向心地初。
    金篦刮眼膜,價重百車渠。無生有汲引,茲理儻吹噓。

    《謁文公上方》唐朝詩人杜甫的作品。
    【註釋】:

    長:

    (一)①長度;兩端的距離。《考工記· 車人》:“車人為車,柯長三尺。”②長度大。與“短”相對。1.指空間。古樂府(木蘭詩》:“北市買長鞭。”2.指時間。《韓非子·難一》:“矜偽不長,蓋虛不久。”③巨大。李白《行路難》:“長風破浪會有時,直掛雲帆濟滄海。”(會:一定。濟:渡。)④遼闊。李白《廬山謠寄盧侍禦虛舟》:“鳥飛不到吳天長。”⑤經常。張籍《猛虎行》:“谷中近窟有山村,長向村傢取黃犢。”⑥長處;專長。韓愈《畫記》:“以為非一工人之所能運思,蓋叢集眾工人之所長。”⑦擅長。《三國志· 吳書·周瑜傳》:“與吳越爭衡,本非中國所長。” (二)zhǎng ①年齡大;輩分高。杜甫《兵車行》:“長者雖有問,役夫敢申恨?”②排行第一。《史記·李斯列傳》:“始皇有二十馀子,長子扶蘇以數直諫上……”③首領;首長。《禮記·曲禮下》:“九州之長,入天子之國曰牧。”(牧:官名。)④生長;成長。賈誼《論積貯疏》:“淫侈之俗,日日以長。”⑤撫養。《詩經· 小雅·蓼莪》:“長我育我。”⑥滋長。《詩經·小雅·巧言》:“君子屢盟,亂是用長。”(盟:盟誓。用:以。)⑦增進;增強。《禮記·學記》:“知不足然後能自反也,知困然後能自強也,故曰教學相長也。”(反:反省。)⑧提高。李白《與韓荊州書》:“青萍結綠,長價於薛卞之門。”(青萍:劍名。結綠:玉名。)

    長者:

    ①年紀大、輩分高的人。《隋書·劉炫傳》:“昔在幼弱,樂參~~。”②有德行威望的人。《史記·魏公子傳》:“市人皆以嬴(侯嬴)為小人,而以公子為~~。”③顯貴的人。《史記·陳丞相世傢》:“傢乃負郭窮巷,以弊席為門,然門外多有~~車轍。”

    者:

    ①代詞。指人、物、事、時間、地點等。《道林寓居》:“青嶂者邊來已熟,紅塵那畔去應疏。”②助詞。1.與動詞、形容詞或短語構成“者”字結構,表示人、事、物等。《老子》:“高者抑之,下者舉之。”《史記·項羽本紀》:“奪項王天下者,必沛公也。”2. 與數詞構成“者”字結構,指稱前邊的事物。《三國志·吳書·周瑜傳》:“此數四者,用兵之患也。”3. 與時間名詞構成“者”字結構,相當於“……的時候”。《莊子·齊物論》:“昔者十日並出。”4.用在名詞主語後,表示提頓或判斷。《史記·陳涉世傢》:“陳勝者,陽城人也。”5. 用在復句的前一分句末,表示因果關系或假設關系。《戰國策·齊策一》:“吾妻之美我者,私我也。”王安石《遊褒禪山記》:“盡吾志而不能至者,可以無悔矣。”③語氣詞。用於句末,與疑問代詞“誰”、“何”等配合,表示疑問語氣。《史記·項羽本紀》:“誰為大王為此計者?”

    自:

    ①自己。《詩經·大雅·文王》:“永言配命,自求多福。”(言:通“焉”。配命:合乎天命。)《老子》:“知人者智,自知者明。”②親自。宋濂《送東陽馬生序》:“每假借於藏書之傢,手自筆錄,計日以還。”《史記·蕭相國世傢》:“高祖自將。”③自然。《史記·李將軍列傳》:“諺曰:‘桃李無言,下自成蹊。’”(蹊:小徑;小路。)④介詞。1.從。《孟子·滕文公上》:“有為神農之言者許行,自楚之滕。”(神農:傳說為古代造耒耜、興農業的帝王。許行:當時的農學傢。)《論語·學而》:“有朋自遠方來。”2. 由於。《史記·屈原賈生列傳》:“屈平之作《離騷》,蓋自怨生也。”《漢書·灌夫傳》:“侯自我得之,自我捐之,無所恨。”⑤連詞。表示假設。可譯為假如。《左傳·成公十六年》:“唯聖人能內外無患,自非聖人,外寧必有內憂。”⑥連詞。表示假設的讓步。可譯為即使。《漢書·高祖紀下》:“高祖不修文學,而性明達,好謀能聽,自監門戍卒,見之如舊。”又《杜周傳》:“自京師不曉,況於遠方?”

    佈:

    ①絲葛棉麻等織物的通稱。《荀子·賦》:“雜佈與錦,不知異也。”②古代一種貨幣。《墨子·貴義》:“今士之用身也,不若商人之用一佈之慎也。”③公佈;宣佈。《左傳·襄公二十五年》:“文公佈命,曰:各復舊職。”④分佈;散佈。《韓非子·大體》:“日月所照,四時所行,雲佈風動。”⑤傳播。《漢書·敘傳》:“上器其能,賜以秘書之副,時書未佈。”⑥佈置;設置。《韓非子·有度》:“兵四佈於天下,威行於冠帶之國。”⑦陳述;述說。丘遲《與陳伯之書》:“聊佈往懷,君其詳之。”⑧佈施;施舍。《莊子·列禦寇》:“施於人而不忘,非天佈也。”[佈衣]平民。本指佈制之衣。古代平民穿佈衣,故後用“佈衣”代稱平民。杜甫《草堂》:“北斷劍閣隅,佈衣數十人。”

    金:

    ①金屬的通稱。《荀子·勸學》:“鍥而舍之,朽木不折;鍥而不舍,金石可鏤。”《周禮·秋官·職金》:“入其金錫於為兵器之府。”(為:制作。)②金黃色。《嶽陽樓記》:“浮光躍金。”《阿房宮賦》:“金塊珠礫,棄擲迤邐,秦人視之,亦不甚惜。”③錢財;錢。《史記·陳丞相世傢》:“臣聞(陳)平受諸將金,金多者得善處,金少者得惡處。”④金屬制的樂器或兵器。《禮記·樂記》:“金石絲竹,樂之器也。”《淮南子·說山》:“砥石不利,而可以利金。”(利金:磨利刀劍。)⑤古代八音之一。《周禮·春官·大師》:“皆播之以八言,金、石、土、革、絲、木、匏、竹。”⑥古代計算貨幣的單位。以一鎰(二十四兩)為一金,或以一斤為一金。《史記·燕召公世傢》:“子之因遺(wèi)蘇代百金。”(子之:人名。遺:贈與。)《五人墓碑記》:“有賢士大夫發五十金,買五人之脰而函之。”(脰dòu:頸項;頭臚。)《獄中雜記》:“富者賂數百金。”⑦比喻堅固。《過秦論》:“始皇之心,自以為關中之地,金城千裡。”⑧五行之一。《尚書·洪范》:“五行:一曰水,二曰火,三曰木,四曰金,五曰土。”⑨朝代名(公元1115—1234年)。女真族完顏部首領阿骨打所建。

    禪:

    (一)①佛教用語。梵文“禪那”的省稱。靜思之意,為佛教的一種修行方法。引申為禪學、禪理。杜甫《飲中八仙歌》:“蘇晉長齋繡佛前,醉中往往愛逃禪。”②指與佛教有關的事物。劉基《春谷詩為竹西和尚賦》:“過橋禪杖落,坐石袈裟袒。” (二)shàn ①古代帝王祭祀土地的典禮。《史記·秦始皇本紀》:“與魯諸儒生議,刻石頌秦德,議封禪望祭山川之事。”(封:帝王祭天的典禮。望祭:祭山川的典禮。)②禪讓。帝王讓位於賢者。《漢書·董賢傳》:“(哀帝)從容視賢笑,曰:‘吾欲法堯禪舜,何如?’”③替代。《莊子·寓言》:“萬物皆種也,以不同形相禪,始卒若環,莫得其倫。”(始卒若環:始終像繞圓圈一樣循環。倫:理。這裡指循環往復的規律。)

    龕:

    ①供奉神佛像或祖先牌位的石室或小閣。庾信《秦州天水郡麥積崖佛龕銘》:“奉為亡父造七佛龕。”②佛塔。李建勛《懷贈操禪師》:“龕居面碧嵩。”(嵩:山名。)③通“戡”。攻克;平定。揚雄《法言· 重黎》:“劉(邦)龕南陽,項(羽)救河北。”

    隻:

    ①鳥一隻;一隻。《公羊傳 ·僖公三十三年》“匹馬隻輪無反者。”(反:返。)《後漢書·王喬傳》:“於是候鳥至,舉羅張之,但得一隻舃焉。”(羅:捕鳥網。舃:鞋。)②單數。《宋史·張洎傳》:“肅宗而下,咸隻日臨朝,雙日不坐。”(肅宗:指唐肅宗李亨。臨朝:指坐朝問政。)

    晏:

    ①天晴無雲。《漢書·揚雄傳》:“於是天清日晏。”②鮮艷;華美。《詩經·鄭風·羔裘》:“羔裘晏兮,三英粲兮。”(羔裘:羊皮襖。三英:指皮衣上的裝飾物。)③同“宴”。平靜;安定。劉義慶《世說新語·品藻》:“荊門晝掩,閑庭晏然。”(荊門:柴門。)④晚;遲。梅堯臣《依韻答李晉卿結交篇》:“平生相與親,晏歲誰可決?”[晏駕]古時對帝王死亡的委婉說法。班固《漢書·江充傳》:“充見上年老,恐晏駕後為太子所誅。”[晏晏]1.和悅。《詩經·衛風·氓》:“總角之宴,言笑晏晏。”(總角:古代未成年發型。借指幼年。)2.盛大的樣子。宋玉《九辯》:“被荷裯之晏晏兮。”(被pī:披著。裯dāo:短衣。)

    晏如:

    太平,安然。《三國志·魏·陳思王植傳》:“方今天下一統,九州~~。”

    如:

    ①順從;依照。《左傳·僖公十五年》:“唯所如之,無不如志。”李朝威《柳毅傳》:“毅如其言,遂至其宮。”②往;到……去。《漢書·燕王傳》:“田生如長安,不見(劉)澤。”③似;像;如同。《詩經·小雅·小旻》:“戰戰兢兢,如臨深淵,如履薄冰。”④及;趕得上。《論語·公冶長》:“弗如也! 吾與女弗如也!”⑤奈。“如……何”,相當於“奈……何”,把……怎麼樣。《孟子·滕文公下》:“一薛居州,獨如宋王何?”(薛居州:人名,宋臣。)《列子·湯問》:“其如土石何?”⑥介詞。相當於“於”。引進比較對象。《呂氏春秋·愛士》:“人之困窮,甚如饑渴。”⑦連詞。1. 相當於“如果”,表示假設。《詩經·秦風·黃鳥》:“如可贖兮,人百其身。”2. 相當於“和”。表示並列。《儀禮·鄉飲酒禮》:“公如大夫入。”(大夫:官名。)3. 相當於“而”。表示轉折。至於;卻。《論語·先進》:“如其禮樂,以俟君子。”4.相當於“或者”。表示選擇。《論語·先進》:“安見方六七十如五六十而非邦也者?”(安:怎。方六七十:指縱橫六七十裡。邦:諸侯封國。)⑧助詞。形容詞後綴,相當於“然”,表示“……的樣子”。《論語·鄉黨》:“孔子於鄉黨,恂恂如也,似不能言者。”[不如]也作“弗如”。比不上。岑參《石犀》:“始知李太守,伯禹亦不如。”(伯禹:大禹。)


  • 长者自布金,禅龛只晏如。

    “长者自布金,禅龛只晏如。”诗句出处:《谒文公上方》;是唐朝诗人杜甫的作品。

    野寺隐乔木,山僧高下居。石门日色异,绛气横扶疏。
    窈窕入风磴,长芦纷卷舒。庭前猛虎卧,遂得文公庐。
    俯视万家邑,烟尘对阶除。吾师雨花外,不下十年馀。
    长者自布金,禅龛只晏如。大珠脱玷翳,白月当空虚。
    甫也南北人,芜蔓少耘锄。久遭诗酒污,何事忝簪裾。
    王侯与蝼蚁,同尽随丘墟。愿闻第一义,回向心地初。
    金篦刮眼膜,价重百车渠。无生有汲引,兹理傥吹嘘。

    《谒文公上方》唐朝诗人杜甫的作品。
    【注释】:

    长:

    (一)①长度;两端的距离。《考工记· 车人》:“车人为车,柯长三尺。”②长度大。与“短”相对。1.指空间。古乐府(木兰诗》:“北市买长鞭。”2.指时间。《韩非子·难一》:“矜伪不长,盖虚不久。”③巨大。李白《行路难》:“长风破浪会有时,直挂云帆济沧海。”(会:一定。济:渡。)④辽阔。李白《庐山谣寄卢侍御虚舟》:“鸟飞不到吴天长。”⑤经常。张籍《猛虎行》:“谷中近窟有山村,长向村家取黄犊。”⑥长处;专长。韩愈《画记》:“以为非一工人之所能运思,盖丛集众工人之所长。”⑦擅长。《三国志· 吴书·周瑜传》:“与吴越争衡,本非中国所长。” (二)zhǎng ①年龄大;辈分高。杜甫《兵车行》:“长者虽有问,役夫敢申恨?”②排行第一。《史记·李斯列传》:“始皇有二十馀子,长子扶苏以数直谏上……”③首领;首长。《礼记·曲礼下》:“九州之长,入天子之国曰牧。”(牧:官名。)④生长;成长。贾谊《论积贮疏》:“淫侈之俗,日日以长。”⑤抚养。《诗经· 小雅·蓼莪》:“长我育我。”⑥滋长。《诗经·小雅·巧言》:“君子屡盟,乱是用长。”(盟:盟誓。用:以。)⑦增进;增强。《礼记·学记》:“知不足然后能自反也,知困然后能自强也,故曰教学相长也。”(反:反省。)⑧提高。李白《与韩荆州书》:“青萍结绿,长价于薛卞之门。”(青萍:剑名。结绿:玉名。)

    长者:

    ①年纪大、辈分高的人。《隋书·刘炫传》:“昔在幼弱,乐参~~。”②有德行威望的人。《史记·魏公子传》:“市人皆以嬴(侯嬴)为小人,而以公子为~~。”③显贵的人。《史记·陈丞相世家》:“家乃负郭穷巷,以弊席为门,然门外多有~~车辙。”

    者:

    ①代词。指人、物、事、时间、地点等。《道林寓居》:“青嶂者边来已熟,红尘那畔去应疏。”②助词。1.与动词、形容词或短语构成“者”字结构,表示人、事、物等。《老子》:“高者抑之,下者举之。”《史记·项羽本纪》:“夺项王天下者,必沛公也。”2. 与数词构成“者”字结构,指称前边的事物。《三国志·吴书·周瑜传》:“此数四者,用兵之患也。”3. 与时间名词构成“者”字结构,相当于“……的时候”。《庄子·齐物论》:“昔者十日并出。”4.用在名词主语后,表示提顿或判断。《史记·陈涉世家》:“陈胜者,阳城人也。”5. 用在复句的前一分句末,表示因果关系或假设关系。《战国策·齐策一》:“吾妻之美我者,私我也。”王安石《游褒禅山记》:“尽吾志而不能至者,可以无悔矣。”③语气词。用于句末,与疑问代词“谁”、“何”等配合,表示疑问语气。《史记·项羽本纪》:“谁为大王为此计者?”

    自:

    ①自己。《诗经·大雅·文王》:“永言配命,自求多福。”(言:通“焉”。配命:合乎天命。)《老子》:“知人者智,自知者明。”②亲自。宋濂《送东阳马生序》:“每假借于藏书之家,手自笔录,计日以还。”《史记·萧相国世家》:“高祖自将。”③自然。《史记·李将军列传》:“谚曰:‘桃李无言,下自成蹊。’”(蹊:小径;小路。)④介词。1.从。《孟子·滕文公上》:“有为神农之言者许行,自楚之滕。”(神农:传说为古代造耒耜、兴农业的帝王。许行:当时的农学家。)《论语·学而》:“有朋自远方来。”2. 由于。《史记·屈原贾生列传》:“屈平之作《离骚》,盖自怨生也。”《汉书·灌夫传》:“侯自我得之,自我捐之,无所恨。”⑤连词。表示假设。可译为假如。《左传·成公十六年》:“唯圣人能内外无患,自非圣人,外宁必有内忧。”⑥连词。表示假设的让步。可译为即使。《汉书·高祖纪下》:“高祖不修文学,而性明达,好谋能听,自监门戍卒,见之如旧。”又《杜周传》:“自京师不晓,况于远方?”

    布:

    ①丝葛棉麻等织物的通称。《荀子·赋》:“杂布与锦,不知异也。”②古代一种货币。《墨子·贵义》:“今士之用身也,不若商人之用一布之慎也。”③公布;宣布。《左传·襄公二十五年》:“文公布命,曰:各复旧职。”④分布;散布。《韩非子·大体》:“日月所照,四时所行,云布风动。”⑤传播。《汉书·叙传》:“上器其能,赐以秘书之副,时书未布。”⑥布置;设置。《韩非子·有度》:“兵四布于天下,威行于冠带之国。”⑦陈述;述说。丘迟《与陈伯之书》:“聊布往怀,君其详之。”⑧布施;施舍。《庄子·列御寇》:“施于人而不忘,非天布也。”[布衣]平民。本指布制之衣。古代平民穿布衣,故后用“布衣”代称平民。杜甫《草堂》:“北断剑阁隅,布衣数十人。”

    金:

    ①金属的通称。《荀子·劝学》:“锲而舍之,朽木不折;锲而不舍,金石可镂。”《周礼·秋官·职金》:“入其金锡于为兵器之府。”(为:制作。)②金黄色。《岳阳楼记》:“浮光跃金。”《阿房宫赋》:“金块珠砾,弃掷迤逦,秦人视之,亦不甚惜。”③钱财;钱。《史记·陈丞相世家》:“臣闻(陈)平受诸将金,金多者得善处,金少者得恶处。”④金属制的乐器或兵器。《礼记·乐记》:“金石丝竹,乐之器也。”《淮南子·说山》:“砥石不利,而可以利金。”(利金:磨利刀剑。)⑤古代八音之一。《周礼·春官·大师》:“皆播之以八言,金、石、土、革、丝、木、匏、竹。”⑥古代计算货币的单位。以一镒(二十四两)为一金,或以一斤为一金。《史记·燕召公世家》:“子之因遗(wèi)苏代百金。”(子之:人名。遗:赠与。)《五人墓碑记》:“有贤士大夫发五十金,买五人之脰而函之。”(脰dòu:颈项;头胪。)《狱中杂记》:“富者赂数百金。”⑦比喻坚固。《过秦论》:“始皇之心,自以为关中之地,金城千里。”⑧五行之一。《尚书·洪范》:“五行:一曰水,二曰火,三曰木,四曰金,五曰土。”⑨朝代名(公元1115—1234年)。女真族完颜部首领阿骨打所建。

    禅:

    (一)①佛教用语。梵文“禅那”的省称。静思之意,为佛教的一种修行方法。引申为禅学、禅理。杜甫《饮中八仙歌》:“苏晋长斋绣佛前,醉中往往爱逃禅。”②指与佛教有关的事物。刘基《春谷诗为竹西和尚赋》:“过桥禅杖落,坐石袈裟袒。” (二)shàn ①古代帝王祭祀土地的典礼。《史记·秦始皇本纪》:“与鲁诸儒生议,刻石颂秦德,议封禅望祭山川之事。”(封:帝王祭天的典礼。望祭:祭山川的典礼。)②禅让。帝王让位于贤者。《汉书·董贤传》:“(哀帝)从容视贤笑,曰:‘吾欲法尧禅舜,何如?’”③替代。《庄子·寓言》:“万物皆种也,以不同形相禅,始卒若环,莫得其伦。”(始卒若环:始终像绕圆圈一样循环。伦:理。这里指循环往复的规律。)

    龛:

    ①供奉神佛像或祖先牌位的石室或小阁。庾信《秦州天水郡麦积崖佛龛铭》:“奉为亡父造七佛龛。”②佛塔。李建勋《怀赠操禅师》:“龛居面碧嵩。”(嵩:山名。)③通“戡”。攻克;平定。扬雄《法言· 重黎》:“刘(邦)龛南阳,项(羽)救河北。”

    只:

    ①鸟一只;一只。《公羊传 ·僖公三十三年》“匹马只轮无反者。”(反:返。)《后汉书·王乔传》:“于是候鸟至,举罗张之,但得一只舃焉。”(罗:捕鸟网。舃:鞋。)②单数。《宋史·张洎传》:“肃宗而下,咸只日临朝,双日不坐。”(肃宗:指唐肃宗李亨。临朝:指坐朝问政。)

    晏:

    ①天晴无云。《汉书·扬雄传》:“于是天清日晏。”②鲜艳;华美。《诗经·郑风·羔裘》:“羔裘晏兮,三英粲兮。”(羔裘:羊皮袄。三英:指皮衣上的装饰物。)③同“宴”。平静;安定。刘义庆《世说新语·品藻》:“荆门昼掩,闲庭晏然。”(荆门:柴门。)④晚;迟。梅尧臣《依韵答李晋卿结交篇》:“平生相与亲,晏岁谁可决?”[晏驾]古时对帝王死亡的委婉说法。班固《汉书·江充传》:“充见上年老,恐晏驾后为太子所诛。”[晏晏]1.和悦。《诗经·卫风·氓》:“总角之宴,言笑晏晏。”(总角:古代未成年发型。借指幼年。)2.盛大的样子。宋玉《九辩》:“被荷裯之晏晏兮。”(被pī:披着。裯dāo:短衣。)

    晏如:

    太平,安然。《三国志·魏·陈思王植传》:“方今天下一统,九州~~。”

    如:

    ①顺从;依照。《左传·僖公十五年》:“唯所如之,无不如志。”李朝威《柳毅传》:“毅如其言,遂至其宫。”②往;到……去。《汉书·燕王传》:“田生如长安,不见(刘)泽。”③似;像;如同。《诗经·小雅·小旻》:“战战兢兢,如临深渊,如履薄冰。”④及;赶得上。《论语·公冶长》:“弗如也! 吾与女弗如也!”⑤奈。“如……何”,相当于“奈……何”,把……怎么样。《孟子·滕文公下》:“一薛居州,独如宋王何?”(薛居州:人名,宋臣。)《列子·汤问》:“其如土石何?”⑥介词。相当于“于”。引进比较对象。《吕氏春秋·爱士》:“人之困穷,甚如饥渴。”⑦连词。1. 相当于“如果”,表示假设。《诗经·秦风·黄鸟》:“如可赎兮,人百其身。”2. 相当于“和”。表示并列。《仪礼·乡饮酒礼》:“公如大夫入。”(大夫:官名。)3. 相当于“而”。表示转折。至于;却。《论语·先进》:“如其礼乐,以俟君子。”4.相当于“或者”。表示选择。《论语·先进》:“安见方六七十如五六十而非邦也者?”(安:怎。方六七十:指纵横六七十里。邦:诸侯封国。)⑧助词。形容词后缀,相当于“然”,表示“……的样子”。《论语·乡党》:“孔子于乡党,恂恂如也,似不能言者。”[不如]也作“弗如”。比不上。岑参《石犀》:“始知李太守,伯禹亦不如。”(伯禹:大禹。)


  • chang zhe zi bu jin ,chan kan zhi yan ru 。

    “chang zhe zi bu jin ,chan kan zhi yan ru 。”shi gou chu chu :《ye wen gong shang fang 》;shi tang chao shi ren du fu de zuo pin 。

    ye si yin qiao mu ,shan seng gao xia ju 。dan men ri se yi ,jiang qi heng fu shu 。
    yao tiao ru feng deng ,chang lu fen juan shu 。ting qian meng hu wo ,sui de wen gong lu 。
    fu shi mo jia yi ,yan chen dui jie chu 。wu shi yu hua wai ,bu xia shi nian yu 。
    chang zhe zi bu jin ,chan kan zhi yan ru 。da zhu tuo dian yi ,bai yue dang kong xu 。
    fu ye na bei ren ,wu man shao yun chu 。jiu zao shi jiu wu ,he shi tian zan ju 。
    wang hou yu lou yi ,tong jin sui qiu xu 。yuan wen di yi yi ,hui xiang xin de chu 。
    jin bi gua yan mo ,jia chong bai che qu 。mo sheng you ji yin ,ci li tang chui shi 。

    《ye wen gong shang fang 》tang chao shi ren du fu de zuo pin 。
    【zhu shi 】:

    chang :

    (yi )①chang du ;liang duan de ju li 。《kao gong ji · che ren 》:“che ren wei che ,ke chang san che 。”②chang du da 。yu “duan ”xiang dui 。1.zhi kong jian 。gu le fu (mu lan shi 》:“bei shi mai chang bian 。”2.zhi shi jian 。《han fei zi ·nan yi 》:“jin wei bu chang ,gai xu bu jiu 。”③ju da 。li bai 《hang lu nan 》:“chang feng po lang hui you shi ,zhi gua yun fan ji cang hai 。”(hui :yi ding 。ji :du 。)④liao kuo 。li bai 《lu shan yao ji lu shi yu xu zhou 》:“diao fei bu dao wu tian chang 。”⑤jing chang 。zhang ji 《meng hu hang 》:“gu zhong jin ku you shan cun ,chang xiang cun jia qu huang du 。”⑥chang chu ;zhuan chang 。han yu 《hua ji 》:“yi wei fei yi gong ren zhi suo neng yun sai ,gai cong ji zhong gong ren zhi suo chang 。”⑦shan chang 。《san guo zhi · wu shu ·zhou yu chuan 》:“yu wu yue zheng heng ,ben fei zhong guo suo chang 。” (er )zhǎng ①nian ling da ;bei fen gao 。du fu 《bing che hang 》:“chang zhe sui you wen ,yi fu gan shen hen ?”②pai hang di yi 。《shi ji ·li si lie chuan 》:“shi huang you er shi yu zi ,chang zi fu su yi shu zhi jian shang ……”③shou ling ;shou chang 。《li ji ·qu li xia 》:“jiu zhou zhi chang ,ru tian zi zhi guo yue mu 。”(mu :guan ming 。)④sheng chang ;cheng chang 。gu yi 《lun ji zhu shu 》:“yin chi zhi su ,ri ri yi chang 。”⑤fu yang 。《shi jing · xiao ya ·liao e 》:“chang wo yo wo 。”⑥zi chang 。《shi jing ·xiao ya ·qiao yan 》:“jun zi lv meng ,luan shi yong chang 。”(meng :meng shi 。yong :yi 。)⑦zeng jin ;zeng jiang 。《li ji ·xue ji 》:“zhi bu zu ran hou neng zi fan ye ,zhi kun ran hou neng zi jiang ye ,gu yue jiao xue xiang chang ye 。”(fan :fan sheng 。)⑧di gao 。li bai 《yu han jing zhou shu 》:“qing ping jie lu ,chang jia yu xue bian zhi men 。”(qing ping :jian ming 。jie lu :yu ming 。)

    chang zhe :

    ①nian ji da 、bei fen gao de ren 。《sui shu ·liu xuan chuan 》:“xi zai you ruo ,le can ~~。”②you de hang wei wang de ren 。《shi ji ·wei gong zi chuan 》:“shi ren jie yi ying (hou ying )wei xiao ren ,er yi gong zi wei ~~。”③xian gui de ren 。《shi ji ·chen cheng xiang shi jia 》:“jia nai fu guo qiong hang ,yi bi xi wei men ,ran men wai duo you ~~che zhe 。”

    zhe :

    ①dai ci 。zhi ren 、wu 、shi 、shi jian 、de dian deng 。《dao lin yu ju 》:“qing zhang zhe bian lai yi shou ,gong chen na pan qu ying shu 。”②zhu ci 。1.yu dong ci 、xing rong ci huo duan yu gou cheng “zhe ”zi jie gou ,biao shi ren 、shi 、wu deng 。《lao zi 》:“gao zhe yi zhi ,xia zhe ju zhi 。”《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“duo xiang wang tian xia zhe ,bi pei gong ye 。”2. yu shu ci gou cheng “zhe ”zi jie gou ,zhi chen qian bian de shi wu 。《san guo zhi ·wu shu ·zhou yu chuan 》:“ci shu si zhe ,yong bing zhi huan ye 。”3. yu shi jian ming ci gou cheng “zhe ”zi jie gou ,xiang dang yu “……de shi hou ”。《zhuang zi ·ji wu lun 》:“xi zhe shi ri bing chu 。”4.yong zai ming ci zhu yu hou ,biao shi di du huo pan duan 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“chen sheng zhe ,yang cheng ren ye 。”5. yong zai fu gou de qian yi fen gou mo ,biao shi yin guo guan ji huo jia she guan ji 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“wu qi zhi mei wo zhe ,si wo ye 。”wang an dan 《you bao chan shan ji 》:“jin wu zhi er bu neng zhi zhe ,ke yi mo hui yi 。”③yu qi ci 。yong yu gou mo ,yu yi wen dai ci “shei ”、“he ”deng pei ge ,biao shi yi wen yu qi 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“shei wei da wang wei ci ji zhe ?”

    zi :

    ①zi ji 。《shi jing ·da ya ·wen wang 》:“yong yan pei ming ,zi qiu duo fu 。”(yan :tong “yan ”。pei ming :ge hu tian ming 。)《lao zi 》:“zhi ren zhe zhi ,zi zhi zhe ming 。”②qin zi 。song lian 《song dong yang ma sheng xu 》:“mei jia jie yu cang shu zhi jia ,shou zi bi lu ,ji ri yi hai 。”《shi ji ·xiao xiang guo shi jia 》:“gao zu zi jiang 。”③zi ran 。《shi ji ·li jiang jun lie chuan 》:“yan yue :‘tao li mo yan ,xia zi cheng qi 。’”(qi :xiao jing ;xiao lu 。)④jie ci 。1.cong 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“you wei shen nong zhi yan zhe hu hang ,zi chu zhi teng 。”(shen nong :chuan shui wei gu dai zao lei si 、xing nong ye de di wang 。hu hang :dang shi de nong xue jia 。)《lun yu ·xue er 》:“you peng zi yuan fang lai 。”2. you yu 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“qu ping zhi zuo 《li sao 》,gai zi yuan sheng ye 。”《han shu ·guan fu chuan 》:“hou zi wo de zhi ,zi wo juan zhi ,mo suo hen 。”⑤lian ci 。biao shi jia she 。ke yi wei jia ru 。《zuo chuan ·cheng gong shi liu nian 》:“wei sheng ren neng nei wai mo huan ,zi fei sheng ren ,wai ning bi you nei you 。”⑥lian ci 。biao shi jia she de rang bu 。ke yi wei ji shi 。《han shu ·gao zu ji xia 》:“gao zu bu xiu wen xue ,er xing ming da ,hao mou neng ting ,zi jian men shu cu ,jian zhi ru jiu 。”you 《du zhou chuan 》:“zi jing shi bu xiao ,kuang yu yuan fang ?”

    bu :

    ①si ge mian ma deng zhi wu de tong chen 。《xun zi ·fu 》:“za bu yu jin ,bu zhi yi ye 。”②gu dai yi chong huo bi 。《mo zi ·gui yi 》:“jin shi zhi yong shen ye ,bu re shang ren zhi yong yi bu zhi shen ye 。”③gong bu ;xuan bu 。《zuo chuan ·xiang gong er shi wu nian 》:“wen gong bu ming ,yue :ge fu jiu zhi 。”④fen bu ;san bu 。《han fei zi ·da ti 》:“ri yue suo zhao ,si shi suo hang ,yun bu feng dong 。”⑤chuan bo 。《han shu ·xu chuan 》:“shang qi ji neng ,ci yi bi shu zhi fu ,shi shu wei bu 。”⑥bu zhi ;she zhi 。《han fei zi ·you du 》:“bing si bu yu tian xia ,wei hang yu guan dai zhi guo 。”⑦chen shu ;shu shui 。qiu chi 《yu chen bai zhi shu 》:“liao bu wang huai ,jun ji xiang zhi 。”⑧bu shi ;shi she 。《zhuang zi ·lie yu kou 》:“shi yu ren er bu wang ,fei tian bu ye 。”[bu yi ]ping min 。ben zhi bu zhi zhi yi 。gu dai ping min chuan bu yi ,gu hou yong “bu yi ”dai chen ping min 。du fu 《cao tang 》:“bei duan jian ge yu ,bu yi shu shi ren 。”

    jin :

    ①jin shu de tong chen 。《xun zi ·quan xue 》:“qie er she zhi ,xiu mu bu she ;qie er bu she ,jin dan ke lou 。”《zhou li ·qiu guan ·zhi jin 》:“ru ji jin xi yu wei bing qi zhi fu 。”(wei :zhi zuo 。)②jin huang se 。《yue yang lou ji 》:“fu guang yue jin 。”《a fang gong fu 》:“jin kuai zhu li ,qi zhi yi li ,qin ren shi zhi ,yi bu shen xi 。”③qian cai ;qian 。《shi ji ·chen cheng xiang shi jia 》:“chen wen (chen )ping shou zhu jiang jin ,jin duo zhe de shan chu ,jin shao zhe de e chu 。”④jin shu zhi de le qi huo bing qi 。《li ji ·le ji 》:“jin dan si zhu ,le zhi qi ye 。”《huai na zi ·shui shan 》:“di dan bu li ,er ke yi li jin 。”(li jin :mo li dao jian 。)⑤gu dai ba yin zhi yi 。《zhou li ·chun guan ·da shi 》:“jie bo zhi yi ba yan ,jin 、dan 、tu 、ge 、si 、mu 、pao 、zhu 。”⑥gu dai ji suan huo bi de chan wei 。yi yi yi (er shi si liang )wei yi jin ,huo yi yi jin wei yi jin 。《shi ji ·yan shao gong shi jia 》:“zi zhi yin wei (wèi)su dai bai jin 。”(zi zhi :ren ming 。wei :zeng yu 。)《wu ren mu bei ji 》:“you xian shi da fu fa wu shi jin ,mai wu ren zhi dou er han zhi 。”(dou dòu:geng xiang ;tou lu 。)《yu zhong za ji 》:“fu zhe lu shu bai jin 。”⑦bi yu jian gu 。《guo qin lun 》:“shi huang zhi xin ,zi yi wei guan zhong zhi de ,jin cheng qian li 。”⑧wu hang zhi yi 。《shang shu ·hong fan 》:“wu hang :yi yue shui ,er yue huo ,san yue mu ,si yue jin ,wu yue tu 。”⑨chao dai ming (gong yuan 1115—1234nian )。nv zhen zu wan yan bu shou ling a gu da suo jian 。

    chan :

    (yi )①fo jiao yong yu 。fan wen “chan na ”de sheng chen 。jing sai zhi yi ,wei fo jiao de yi chong xiu hang fang fa 。yin shen wei chan xue 、chan li 。du fu 《yin zhong ba xian ge 》:“su jin chang zhai xiu fo qian ,zui zhong wang wang ai tao chan 。”②zhi yu fo jiao you guan de shi wu 。liu ji 《chun gu shi wei zhu xi he shang fu 》:“guo qiao chan zhang la ,zuo dan jia sha tan 。” (er )shàn ①gu dai di wang ji si tu de de dian li 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“yu lu zhu ru sheng yi ,ke dan song qin de ,yi feng chan wang ji shan chuan zhi shi 。”(feng :di wang ji tian de dian li 。wang ji :ji shan chuan de dian li 。)②chan rang 。di wang rang wei yu xian zhe 。《han shu ·dong xian chuan 》:“(ai di )cong rong shi xian xiao ,yue :‘wu yu fa yao chan shun ,he ru ?’”③ti dai 。《zhuang zi ·yu yan 》:“mo wu jie chong ye ,yi bu tong xing xiang chan ,shi cu re huan ,mo de ji lun 。”(shi cu re huan :shi zhong xiang rao yuan juan yi yang xun huan 。lun :li 。zhe li zhi xun huan wang fu de gui lv 。)

    kan :

    ①gong feng shen fo xiang huo zu xian pai wei de dan shi huo xiao ge 。yu xin 《qin zhou tian shui jun mai ji ya fo kan ming 》:“feng wei wang fu zao qi fo kan 。”②fo da 。li jian xun 《huai zeng cao chan shi 》:“kan ju mian bi song 。”(song :shan ming 。)③tong “kan ”。gong ke ;ping ding 。yang xiong 《fa yan · chong li 》:“liu (bang )kan na yang ,xiang (yu )jiu he bei 。”

    zhi :

    ①diao yi zhi ;yi zhi 。《gong yang chuan ·xi gong san shi san nian 》“pi ma zhi lun mo fan zhe 。”(fan :fan 。)《hou han shu ·wang qiao chuan 》:“yu shi hou diao zhi ,ju luo zhang zhi ,dan de yi zhi que yan 。”(luo :bu diao wang 。que :xie 。)②chan shu 。《song shi ·zhang ji chuan 》:“su zong er xia ,xian zhi ri lin chao ,shuang ri bu zuo 。”(su zong :zhi tang su zong li heng 。lin chao :zhi zuo chao wen zheng 。)

    yan :

    ①tian qing mo yun 。《han shu ·yang xiong chuan 》:“yu shi tian qing ri yan 。”②xian yan ;hua mei 。《shi jing ·zheng feng ·gao qiu 》:“gao qiu yan xi ,san ying can xi 。”(gao qiu :yang pi ao 。san ying :zhi pi yi shang de zhuang shi wu 。)③tong “yan ”。ping jing ;an ding 。liu yi qing 《shi shui xin yu ·pin zao 》:“jing men zhou yan ,xian ting yan ran 。”(jing men :chai men 。)④wan ;chi 。mei yao chen 《yi yun da li jin qing jie jiao pian 》:“ping sheng xiang yu qin ,yan sui shei ke jue ?”[yan jia ]gu shi dui di wang si wang de wei wan shui fa 。ban gu 《han shu ·jiang chong chuan 》:“chong jian shang nian lao ,kong yan jia hou wei tai zi suo zhu 。”[yan yan ]1.he yue 。《shi jing ·wei feng ·mang 》:“zong jiao zhi yan ,yan xiao yan yan 。”(zong jiao :gu dai wei cheng nian fa xing 。jie zhi you nian 。)2.cheng da de yang zi 。song yu 《jiu bian 》:“bei he chou zhi yan yan xi 。”(bei pī:pi zhao 。chou dāo:duan yi 。)

    yan ru :

    tai ping ,an ran 。《san guo zhi ·wei ·chen sai wang zhi chuan 》:“fang jin tian xia yi tong ,jiu zhou ~~。”

    ru :

    ①shun cong ;yi zhao 。《zuo chuan ·xi gong shi wu nian 》:“wei suo ru zhi ,mo bu ru zhi 。”li chao wei 《liu yi chuan 》:“yi ru ji yan ,sui zhi ji gong 。”②wang ;dao ……qu 。《han shu ·yan wang chuan 》:“tian sheng ru chang an ,bu jian (liu )ze 。”③shi ;xiang ;ru tong 。《shi jing ·xiao ya ·xiao min 》:“zhan zhan jing jing ,ru lin shen yuan ,ru lv bao bing 。”④ji ;gan de shang 。《lun yu ·gong ye chang 》:“fu ru ye ! wu yu nv fu ru ye !”⑤nai 。“ru ……he ”,xiang dang yu “nai ……he ”,ba ……zen me yang 。《meng zi ·teng wen gong xia 》:“yi xue ju zhou ,du ru song wang he ?”(xue ju zhou :ren ming ,song chen 。)《lie zi ·shang wen 》:“ji ru tu dan he ?”⑥jie ci 。xiang dang yu “yu ”。yin jin bi jiao dui xiang 。《lv shi chun qiu ·ai shi 》:“ren zhi kun qiong ,shen ru ji ke 。”⑦lian ci 。1. xiang dang yu “ru guo ”,biao shi jia she 。《shi jing ·qin feng ·huang diao 》:“ru ke shu xi ,ren bai ji shen 。”2. xiang dang yu “he ”。biao shi bing lie 。《yi li ·xiang yin jiu li 》:“gong ru da fu ru 。”(da fu :guan ming 。)3. xiang dang yu “er ”。biao shi zhuai she 。zhi yu ;que 。《lun yu ·xian jin 》:“ru ji li le ,yi qi jun zi 。”4.xiang dang yu “huo zhe ”。biao shi shua ze 。《lun yu ·xian jin 》:“an jian fang liu qi shi ru wu liu shi er fei bang ye zhe ?”(an :zen 。fang liu qi shi :zhi zong heng liu qi shi li 。bang :zhu hou feng guo 。)⑧zhu ci 。xing rong ci hou chuo ,xiang dang yu “ran ”,biao shi “……de yang zi ”。《lun yu ·xiang dang 》:“kong zi yu xiang dang ,xun xun ru ye ,shi bu neng yan zhe 。”[bu ru ]ye zuo “fu ru ”。bi bu shang 。cen can 《dan xi 》:“shi zhi li tai shou ,bai yu yi bu ru 。”(bai yu :da yu 。)

今日更新
今日推荐