• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 聲音咽咽如有謂,號啼略與嬰兒同。

    “聲音咽咽如有謂,號啼略與嬰兒同。”詩句出處:《杜鵑行》;是唐朝詩人杜甫的作品。

    古時杜宇稱望帝,魂作杜鵑何微細。跳枝竄葉樹木中,
    搶佯瞥捩雌隨雄。毛衣慘黑貌憔悴,眾鳥安肯相尊崇。
    隳形不敢棲華屋,短翮唯願巢深叢。穿皮啄朽觜欲禿,
    苦饑始得食一蟲。誰言養雛不自哺,此語亦足為愚蒙。
    聲音咽咽如有謂,號啼略與嬰兒同。口幹垂血轉迫促,
    似欲上訴於蒼穹。蜀人聞之皆起立,至今斅學效遺風,
    乃知變化不可窮。豈知昔日居深宮,嬪嬙左右如花紅。

    《杜鵑行》唐朝詩人杜甫的作品。
    【註釋】:

    聲:

    ①樂音;音樂。《論語·陽貨》:“惡紫之奪朱也惡鄭聲之亂雅樂也。”(鄭聲:指鄭地的俗樂。雅樂:指廟堂音樂,正樂。)②聲音;聲響。《詩經·小雅·伐木》:“嚶其鳴矣,求其友聲。”③發出聲音。古樂府《古詩為焦仲卿妻作》:“阿女默無聲,手巾掩口啼,淚落便如瀉。”④口音。魏禧《大鐵椎傳》:“與人罕言語,語類楚聲。”⑤聲張;張揚。張溥《五人墓碑記》:“吾社之行為士先者,為之聲義,斂貲(zī)財以送其行。”(斂:聚集。貲:通“資”,財物。)⑥名譽;名聲;聲望。《詩經·大雅·文王有聲》:“文王有聲。”⑦聲勢。《戰國策·齊策一》:“吾三戰而三勝,聲威天下。”(威:震。)⑧指漢字的聲母。《南史·謝莊傳》:“又王玄謨問莊何者為雙聲,何者為疊韻。”⑨指聲調,漢字有平、上、去、入四種聲調。韓愈《唐故相權公墓碑》:“(權)公生三歲,知變四聲,四歲能為詩。”(權公:權德輿。)⑩量詞。表示聲音發出的次數。白居易《琵琶行》:“轉軸拔弦三兩聲。”

    音:

    ①樂音。《韓非子·說林下》:“吾嘗好音,此人遺我鳴琴。”(嘗:曾經。遺:贈給。)②聲音。《莊子·胠篋》:“雞狗之音相聞。”③消息。《詩經·鄭風·子衿》:“縱我不往,子寧不嗣音。”(寧:難道。嗣:寄給。)④通“蔭”。樹蔭。《左傳·文公十七年》:“鹿死不擇音。”[八音]古代對樂器的統稱。指金、石、土、革、絲、木、匏(páo袍)、竹八類。如鐘、鈴屬金類;磬屬石類;塤(xūn勛)屬土類;鼓屬革類;琴、瑟屬絲類;柷(zhù祝)屬木類;笙、竽屬匏類;管、簫屬竹類。

    咽:

    (一)①咽頭,呼吸和消化的共同通道。位於鼻腔、口腔的後方,喉的上方。分為鼻咽、口咽和喉咽三部分。通稱咽喉。《夢溪筆談·藥議》:“人但有咽有喉二者而已。咽則納飲食,喉則通氣。”②喻形勢險要之地。《戰國策·秦策四》:“韓,天下之咽喉。”(二)yè ①阻塞。劉向《新序·雜事》:“雲霞充咽,則奪日月之明。”②聲音阻塞或低微。孟郊《古怨別》:“含情兩相向,欲語氣先咽。”

    如:

    ①順從;依照。《左傳·僖公十五年》:“唯所如之,無不如志。”李朝威《柳毅傳》:“毅如其言,遂至其宮。”②往;到……去。《漢書·燕王傳》:“田生如長安,不見(劉)澤。”③似;像;如同。《詩經·小雅·小旻》:“戰戰兢兢,如臨深淵,如履薄冰。”④及;趕得上。《論語·公冶長》:“弗如也! 吾與女弗如也!”⑤奈。“如……何”,相當於“奈……何”,把……怎麼樣。《孟子·滕文公下》:“一薛居州,獨如宋王何?”(薛居州:人名,宋臣。)《列子·湯問》:“其如土石何?”⑥介詞。相當於“於”。引進比較對象。《呂氏春秋·愛士》:“人之困窮,甚如饑渴。”⑦連詞。1. 相當於“如果”,表示假設。《詩經·秦風·黃鳥》:“如可贖兮,人百其身。”2. 相當於“和”。表示並列。《儀禮·鄉飲酒禮》:“公如大夫入。”(大夫:官名。)3. 相當於“而”。表示轉折。至於;卻。《論語·先進》:“如其禮樂,以俟君子。”4.相當於“或者”。表示選擇。《論語·先進》:“安見方六七十如五六十而非邦也者?”(安:怎。方六七十:指縱橫六七十裡。邦:諸侯封國。)⑧助詞。形容詞後綴,相當於“然”,表示“……的樣子”。《論語·鄉黨》:“孔子於鄉黨,恂恂如也,似不能言者。”[不如]也作“弗如”。比不上。岑參《石犀》:“始知李太守,伯禹亦不如。”(伯禹:大禹。)

    有:

    (一)①與“無”相對。1. 表示占有、具有、領有。《論語·公冶長》:“陳文子有馬十乘(shèng)。”(乘:四匹。)諸葛亮《草廬對》:“孫權據有江東。”2.表示存在。曹丕《雜詩》:“西北有浮雲,亭亭如車蓋。”3. 表示發生。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“天下有變,則命一上將將荊州之軍以向宛、洛。”②豐收。儲光羲《觀競渡》:“能令秋大有,鼓吹遠相催。”③表示不定指。跟“某”相近。李白《菩薩蠻》:“暝色入高樓,有人樓上愁。”④助詞。1. 多用於朝代名稱的前面。《詩經·大雅·文王》:“有周不顯,帝命不時。”2. 用於形容詞前面。《詩經·鄭風·女曰雞鳴》:“明星有爛。”(爛:燦爛。) (二)yòu 通“又”。用於整數與零數之間。《論語·為政》:“吾十有五而志於學。”《史記·秦始皇本紀》:“三十有七年,親巡天下。”

    謂:

    ①評論。《論語·公冶長》:“子謂子賤,君子哉若人。”②告訴;對……說。《左傳·僖公三十二年》:“公使謂之曰。”③說。《戰國策·秦策二》:“此乃公孫衍之所謂也。”④叫做;稱為。《孫子兵法·虛實》:“能因敵變化而取勝者,謂之神。”⑤認為;以為。王安石《上皇帝萬言書》:“竊謂在位之人才不足。”⑥通“為”。因為。《漢書·王嘉傳》:“丞相豈兒女子邪?何謂咀藥而死?”⑦圍困。《論語·子罕》:“子謂於匡。”

    號:

    (一)①命令;指示。《史記·屈原賈生列傳》:“入則與王圖議國事,以出號令。”也指發出命令,號召。龔自珍《病梅館記》:“此文人畫士,心知其意,未可明詔大號以繩天下之梅也。”(明詔大號:公開宣告,大聲號召。繩:約束。)②宣稱;號稱。《史記·高祖本紀》:“是時項羽兵四十萬,號百萬;沛公兵十萬,號二十萬。”③稱號;稱呼。《史記·陳涉世傢》:“陳涉乃立為王,號為張楚。”歐陽修《醉翁亭記》:“故自號曰醉翁也。”④標志;口令。李紳《奉酬樂天秋夕有懷見寄》: “重(chóng)城宵正分,號鼓互相望。”(重城:雙層的城墻。分:一半。望:舊讀wāng,對著。) (二)háo ①大聲哭。《詩經·魏風·碩鼠》:“樂土樂土,誰之永號?”李白《北上行》:“悲號絕中腸。”②高聲叫;拖長聲音叫。《左傳·宣公十二年》:“還無社與司馬卯言,號申叔展。”(還無社:蕭國大夫名。司馬卯、申叔展:楚國大夫。)柳宗元《童區寄傳》:“因大號,一座皆驚。”③呼嘯。范仲淹《嶽陽樓記》:“若夫霪雨霏霏,連月不開,陰風怒號,濁浪排空。”

    啼:

    ①啼哭。《莊子·駢拇》:“枝於手者,齕(hé)之則啼。”(齕:咬。)李商隱《行次西郊作》:“存者背面啼,無衣可迎賓。”②叫;鳴。曹操《苦寒行》:“熊羆對我蹲,虎豹夾路啼。”

    略:

    ①疆界。《左傳·昭公七年》:“封略之內,何非君土?”②巡視;巡行。《左傳·昭公二十五年》:“楚子為舟師以略吳疆。”③謀略;智謀。④侵奪;掠奪。《史記·匈奴列傳》:“其夏,匈奴數萬騎入,殺代郡太守恭友,略千馀人。”又收羅;網羅。《漢書·霍光傳》:“使從官略女子。”⑤簡省;簡略。與“詳”相對。劉知幾《史通·敘事》:“加以一字太詳,減其一字太略。”⑥大概;概要。《孟子·萬章下》:“然而軻也嘗聞其略也。”⑦副詞。1.完全。《太平廣記·金部下·宜春郡民》:“至夜深,章生潛身入室內,略不聞聲息。”2. 稍微。《水經註·江水》:“兩岸連山,略無闕處。”

    與:

    (一)①給予;授予。《論語·雍也》:“原思為之宰,與之粟九百。”(原思:孔子弟子。宰:官名。粟:指俸祿。)②幫助。《戰國策·齊策一》:“君不與勝者,而與不勝者。”③贊許。《論語·述而》:“與其進也,不與其退也。”④結交;親附。《荀子·王霸》:“不欺其與。”(其與:指所結交的國傢。)⑤盟國;友邦。《荀子·王制》:“王奪之人,霸奪之與,強奪之地。”(之:其。人:指賢士。)⑥黨與;共事人。《後漢書·寇榮傳》:“於人少所與,以此見害於權寵。”(權寵:權臣;寵臣。)⑦介詞。相當於“跟”。《莊子·逍遙遊》:“蜩與學鳩笑之。”⑧連詞。1. 相當於“和”。《漢書·賈誼傳》:“太子之善,在於早諭教與選左右。”2.[與其]表示比較。《論語·八佾》:“與其奢也,寧儉。”⑨對付。《史記·燕召公世傢》:“龐煖易與耳。”(二)yú 語氣詞。1. 用在句尾表示疑問。《史記·樗裡子甘茂列傳》:“卿明知其不如文信侯專與?”(文信侯:指呂不韋。專:專權。)2. 用在句尾表示感嘆。《禮記·中庸》:“舜其大知也與!”(知:智。)以上意義後作“歟”。 (三)yù 參加。《左傳·僖公三十二年》:“蹇叔之子與師。”(師:軍隊。)

    嬰:

    ①環繞;纏繞。《戰國策·秦策四》:“小黃、濟陽嬰城,而魏氏服矣。”(小黃、濟陽:二邑名。)《荀子·富國》:“是猶使處女嬰寶珠。”②被……纏著。李密《陳情表》:“而劉夙嬰疾病,常在床蓐。”(夙:早。)③觸犯;遭遇。《韓非子·說難》:“夫龍之為蟲也,柔可狎而騎也。然其喉下有逆鱗徑尺,若人有嬰之者,則必殺人。”(狎:親近而不莊重。)《新唐書·姚崇傳》:“身嬰夷戮,為天下笑。”(夷戮:殺戮。)④初生幼兒。《老子》:“如嬰兒之未孩。”(未孩:還不會笑。孩:小兒笑。)也泛指小兒。梅堯臣《代書寄歐陽永叔四十韻》:“愛嬰嬌啞啞。”

    兒:

    ①小孩子;兒童。《史記·扁鵲倉公列傳》:“聞秦人愛小兒,即為小兒醫。”②兒子。古樂府《木蘭詩》:“阿爺無大兒,木蘭無長兄。”也用作父母對兒女的稱呼。湯顯祖《牡丹亭·訓女》:“兒啊,爹三分說話你自心模。”(模:摸。自心模:自己體會。)也用於兒女在父母面前自稱。韓愈《琴操·履霜操》:“父兮兒寒,母兮兒饑,兒罪當笞,逐兒何為?”③年輕人,尤指青年男子。曹植《白馬篇》:“借問誰傢子?幽並遊俠兒。”李益《江南曲》:“早知潮有信,嫁與弄潮兒。”古樂府《木蘭詩》:“願借明駝千裡足,送兒還故鄉。”④助詞。名詞後綴。沈約《領邊繡》:“結縷坐花兒。”李清照《永遇樂·落日熔金》:“不如向,簾兒底下,聽人笑語。”

    同:

    ①會合;聚集。《詩經·小雅·吉日》:“獸之所同,麀(yōu)鹿麌(yǔ)麌。”(麀:母鹿。麌麌:獸群聚貌。)庾信《燕射歌辭·角調曲》:“涇渭同流,清濁異能。”②古代諸侯按時朝見天子之禮。《論語·先進》:“宗廟之事,如會同,端章甫,願為小相焉。”(如:或者。端:玄端;諸侯祭服。章甫:黑色冠名。相:主持贊禮者。)③相同;與“異”相對。《呂氏春秋·察今》:“古今一也,人與我同耳。”④共;共用;同一個。《詩經·秦風·無衣》:“豈曰無衣? 與子同袍。”文天祥《正氣歌》:“牛驥同一皂。”(皂:通“槽”。牛馬槽。)⑤統一;同一。《三國志 · 吳書 ·吳主傳》:“同船濟水。”《禮記·中庸》:“車同軌,書同文,行同倫。”(軌:車子兩輪間的距離。倫:倫常綱紀。)⑥偕同。古樂府《木蘭詩》:“同行十二年。”⑦參與。《武經總要》前集:“不知三軍之權,而同三軍之任,則疑。”(任:責任;職位。)⑧和諧;安定。《禮記·禮運》:“是故謀閉而不興,盜竊亂賊而不作,故外戶而不閉,是謂大同。”(謀閉:停止用計謀。外戶:從外面關的門。)⑨整齊。《詩經 ·小雅·車攻》:“我馬既同。”⑩古代土地面積單位,方百裡為同。《左傳·襄公二十五年》:“且昔天子之地一圻,列國一同。”(11)古代樂律中的陰律,又稱“呂”。《周禮·春官·典同》:“典同掌六律六同之和。”


  • 声音咽咽如有谓,号啼略与婴儿同。

    “声音咽咽如有谓,号啼略与婴儿同。”诗句出处:《杜鹃行》;是唐朝诗人杜甫的作品。

    古时杜宇称望帝,魂作杜鹃何微细。跳枝窜叶树木中,
    抢佯瞥捩雌随雄。毛衣惨黑貌憔悴,众鸟安肯相尊崇。
    隳形不敢栖华屋,短翮唯愿巢深丛。穿皮啄朽觜欲秃,
    苦饥始得食一虫。谁言养雏不自哺,此语亦足为愚蒙。
    声音咽咽如有谓,号啼略与婴儿同。口干垂血转迫促,
    似欲上诉于苍穹。蜀人闻之皆起立,至今斅学效遗风,
    乃知变化不可穷。岂知昔日居深宫,嫔嫱左右如花红。

    《杜鹃行》唐朝诗人杜甫的作品。
    【注释】:

    声:

    ①乐音;音乐。《论语·阳货》:“恶紫之夺朱也恶郑声之乱雅乐也。”(郑声:指郑地的俗乐。雅乐:指庙堂音乐,正乐。)②声音;声响。《诗经·小雅·伐木》:“嘤其鸣矣,求其友声。”③发出声音。古乐府《古诗为焦仲卿妻作》:“阿女默无声,手巾掩口啼,泪落便如泻。”④口音。魏禧《大铁椎传》:“与人罕言语,语类楚声。”⑤声张;张扬。张溥《五人墓碑记》:“吾社之行为士先者,为之声义,敛赀(zī)财以送其行。”(敛:聚集。赀:通“资”,财物。)⑥名誉;名声;声望。《诗经·大雅·文王有声》:“文王有声。”⑦声势。《战国策·齐策一》:“吾三战而三胜,声威天下。”(威:震。)⑧指汉字的声母。《南史·谢庄传》:“又王玄谟问庄何者为双声,何者为叠韵。”⑨指声调,汉字有平、上、去、入四种声调。韩愈《唐故相权公墓碑》:“(权)公生三岁,知变四声,四岁能为诗。”(权公:权德舆。)⑩量词。表示声音发出的次数。白居易《琵琶行》:“转轴拔弦三两声。”

    音:

    ①乐音。《韩非子·说林下》:“吾尝好音,此人遗我鸣琴。”(尝:曾经。遗:赠给。)②声音。《庄子·胠箧》:“鸡狗之音相闻。”③消息。《诗经·郑风·子衿》:“纵我不往,子宁不嗣音。”(宁:难道。嗣:寄给。)④通“荫”。树荫。《左传·文公十七年》:“鹿死不择音。”[八音]古代对乐器的统称。指金、石、土、革、丝、木、匏(páo袍)、竹八类。如钟、铃属金类;磬属石类;埙(xūn勋)属土类;鼓属革类;琴、瑟属丝类;柷(zhù祝)属木类;笙、竽属匏类;管、箫属竹类。

    咽:

    (一)①咽头,呼吸和消化的共同通道。位于鼻腔、口腔的后方,喉的上方。分为鼻咽、口咽和喉咽三部分。通称咽喉。《梦溪笔谈·药议》:“人但有咽有喉二者而已。咽则纳饮食,喉则通气。”②喻形势险要之地。《战国策·秦策四》:“韩,天下之咽喉。”(二)yè ①阻塞。刘向《新序·杂事》:“云霞充咽,则夺日月之明。”②声音阻塞或低微。孟郊《古怨别》:“含情两相向,欲语气先咽。”

    如:

    ①顺从;依照。《左传·僖公十五年》:“唯所如之,无不如志。”李朝威《柳毅传》:“毅如其言,遂至其宫。”②往;到……去。《汉书·燕王传》:“田生如长安,不见(刘)泽。”③似;像;如同。《诗经·小雅·小旻》:“战战兢兢,如临深渊,如履薄冰。”④及;赶得上。《论语·公冶长》:“弗如也! 吾与女弗如也!”⑤奈。“如……何”,相当于“奈……何”,把……怎么样。《孟子·滕文公下》:“一薛居州,独如宋王何?”(薛居州:人名,宋臣。)《列子·汤问》:“其如土石何?”⑥介词。相当于“于”。引进比较对象。《吕氏春秋·爱士》:“人之困穷,甚如饥渴。”⑦连词。1. 相当于“如果”,表示假设。《诗经·秦风·黄鸟》:“如可赎兮,人百其身。”2. 相当于“和”。表示并列。《仪礼·乡饮酒礼》:“公如大夫入。”(大夫:官名。)3. 相当于“而”。表示转折。至于;却。《论语·先进》:“如其礼乐,以俟君子。”4.相当于“或者”。表示选择。《论语·先进》:“安见方六七十如五六十而非邦也者?”(安:怎。方六七十:指纵横六七十里。邦:诸侯封国。)⑧助词。形容词后缀,相当于“然”,表示“……的样子”。《论语·乡党》:“孔子于乡党,恂恂如也,似不能言者。”[不如]也作“弗如”。比不上。岑参《石犀》:“始知李太守,伯禹亦不如。”(伯禹:大禹。)

    有:

    (一)①与“无”相对。1. 表示占有、具有、领有。《论语·公冶长》:“陈文子有马十乘(shèng)。”(乘:四匹。)诸葛亮《草庐对》:“孙权据有江东。”2.表示存在。曹丕《杂诗》:“西北有浮云,亭亭如车盖。”3. 表示发生。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“天下有变,则命一上将将荆州之军以向宛、洛。”②丰收。储光羲《观竞渡》:“能令秋大有,鼓吹远相催。”③表示不定指。跟“某”相近。李白《菩萨蛮》:“暝色入高楼,有人楼上愁。”④助词。1. 多用于朝代名称的前面。《诗经·大雅·文王》:“有周不显,帝命不时。”2. 用于形容词前面。《诗经·郑风·女曰鸡鸣》:“明星有烂。”(烂:灿烂。) (二)yòu 通“又”。用于整数与零数之间。《论语·为政》:“吾十有五而志于学。”《史记·秦始皇本纪》:“三十有七年,亲巡天下。”

    谓:

    ①评论。《论语·公冶长》:“子谓子贱,君子哉若人。”②告诉;对……说。《左传·僖公三十二年》:“公使谓之曰。”③说。《战国策·秦策二》:“此乃公孙衍之所谓也。”④叫做;称为。《孙子兵法·虚实》:“能因敌变化而取胜者,谓之神。”⑤认为;以为。王安石《上皇帝万言书》:“窃谓在位之人才不足。”⑥通“为”。因为。《汉书·王嘉传》:“丞相岂儿女子邪?何谓咀药而死?”⑦围困。《论语·子罕》:“子谓于匡。”

    号:

    (一)①命令;指示。《史记·屈原贾生列传》:“入则与王图议国事,以出号令。”也指发出命令,号召。龚自珍《病梅馆记》:“此文人画士,心知其意,未可明诏大号以绳天下之梅也。”(明诏大号:公开宣告,大声号召。绳:约束。)②宣称;号称。《史记·高祖本纪》:“是时项羽兵四十万,号百万;沛公兵十万,号二十万。”③称号;称呼。《史记·陈涉世家》:“陈涉乃立为王,号为张楚。”欧阳修《醉翁亭记》:“故自号曰醉翁也。”④标志;口令。李绅《奉酬乐天秋夕有怀见寄》: “重(chóng)城宵正分,号鼓互相望。”(重城:双层的城墙。分:一半。望:旧读wāng,对着。) (二)háo ①大声哭。《诗经·魏风·硕鼠》:“乐土乐土,谁之永号?”李白《北上行》:“悲号绝中肠。”②高声叫;拖长声音叫。《左传·宣公十二年》:“还无社与司马卯言,号申叔展。”(还无社:萧国大夫名。司马卯、申叔展:楚国大夫。)柳宗元《童区寄传》:“因大号,一座皆惊。”③呼啸。范仲淹《岳阳楼记》:“若夫霪雨霏霏,连月不开,阴风怒号,浊浪排空。”

    啼:

    ①啼哭。《庄子·骈拇》:“枝于手者,龁(hé)之则啼。”(龁:咬。)李商隐《行次西郊作》:“存者背面啼,无衣可迎宾。”②叫;鸣。曹操《苦寒行》:“熊罴对我蹲,虎豹夹路啼。”

    略:

    ①疆界。《左传·昭公七年》:“封略之内,何非君土?”②巡视;巡行。《左传·昭公二十五年》:“楚子为舟师以略吴疆。”③谋略;智谋。④侵夺;掠夺。《史记·匈奴列传》:“其夏,匈奴数万骑入,杀代郡太守恭友,略千馀人。”又收罗;网罗。《汉书·霍光传》:“使从官略女子。”⑤简省;简略。与“详”相对。刘知几《史通·叙事》:“加以一字太详,减其一字太略。”⑥大概;概要。《孟子·万章下》:“然而轲也尝闻其略也。”⑦副词。1.完全。《太平广记·金部下·宜春郡民》:“至夜深,章生潜身入室内,略不闻声息。”2. 稍微。《水经注·江水》:“两岸连山,略无阙处。”

    与:

    (一)①给予;授予。《论语·雍也》:“原思为之宰,与之粟九百。”(原思:孔子弟子。宰:官名。粟:指俸禄。)②帮助。《战国策·齐策一》:“君不与胜者,而与不胜者。”③赞许。《论语·述而》:“与其进也,不与其退也。”④结交;亲附。《荀子·王霸》:“不欺其与。”(其与:指所结交的国家。)⑤盟国;友邦。《荀子·王制》:“王夺之人,霸夺之与,强夺之地。”(之:其。人:指贤士。)⑥党与;共事人。《后汉书·寇荣传》:“于人少所与,以此见害于权宠。”(权宠:权臣;宠臣。)⑦介词。相当于“跟”。《庄子·逍遥游》:“蜩与学鸠笑之。”⑧连词。1. 相当于“和”。《汉书·贾谊传》:“太子之善,在于早谕教与选左右。”2.[与其]表示比较。《论语·八佾》:“与其奢也,宁俭。”⑨对付。《史记·燕召公世家》:“庞煖易与耳。”(二)yú 语气词。1. 用在句尾表示疑问。《史记·樗里子甘茂列传》:“卿明知其不如文信侯专与?”(文信侯:指吕不韦。专:专权。)2. 用在句尾表示感叹。《礼记·中庸》:“舜其大知也与!”(知:智。)以上意义后作“欤”。 (三)yù 参加。《左传·僖公三十二年》:“蹇叔之子与师。”(师:军队。)

    婴:

    ①环绕;缠绕。《战国策·秦策四》:“小黄、济阳婴城,而魏氏服矣。”(小黄、济阳:二邑名。)《荀子·富国》:“是犹使处女婴宝珠。”②被……缠着。李密《陈情表》:“而刘夙婴疾病,常在床蓐。”(夙:早。)③触犯;遭遇。《韩非子·说难》:“夫龙之为虫也,柔可狎而骑也。然其喉下有逆鳞径尺,若人有婴之者,则必杀人。”(狎:亲近而不庄重。)《新唐书·姚崇传》:“身婴夷戮,为天下笑。”(夷戮:杀戮。)④初生幼儿。《老子》:“如婴儿之未孩。”(未孩:还不会笑。孩:小儿笑。)也泛指小儿。梅尧臣《代书寄欧阳永叔四十韵》:“爱婴娇哑哑。”

    儿:

    ①小孩子;儿童。《史记·扁鹊仓公列传》:“闻秦人爱小儿,即为小儿医。”②儿子。古乐府《木兰诗》:“阿爷无大儿,木兰无长兄。”也用作父母对儿女的称呼。汤显祖《牡丹亭·训女》:“儿啊,爹三分说话你自心模。”(模:摸。自心模:自己体会。)也用于儿女在父母面前自称。韩愈《琴操·履霜操》:“父兮儿寒,母兮儿饥,儿罪当笞,逐儿何为?”③年轻人,尤指青年男子。曹植《白马篇》:“借问谁家子?幽并游侠儿。”李益《江南曲》:“早知潮有信,嫁与弄潮儿。”古乐府《木兰诗》:“愿借明驼千里足,送儿还故乡。”④助词。名词后缀。沈约《领边绣》:“结缕坐花儿。”李清照《永遇乐·落日熔金》:“不如向,帘儿底下,听人笑语。”

    同:

    ①会合;聚集。《诗经·小雅·吉日》:“兽之所同,麀(yōu)鹿麌(yǔ)麌。”(麀:母鹿。麌麌:兽群聚貌。)庾信《燕射歌辞·角调曲》:“泾渭同流,清浊异能。”②古代诸侯按时朝见天子之礼。《论语·先进》:“宗庙之事,如会同,端章甫,愿为小相焉。”(如:或者。端:玄端;诸侯祭服。章甫:黑色冠名。相:主持赞礼者。)③相同;与“异”相对。《吕氏春秋·察今》:“古今一也,人与我同耳。”④共;共用;同一个。《诗经·秦风·无衣》:“岂曰无衣? 与子同袍。”文天祥《正气歌》:“牛骥同一皂。”(皂:通“槽”。牛马槽。)⑤统一;同一。《三国志 · 吴书 ·吴主传》:“同船济水。”《礼记·中庸》:“车同轨,书同文,行同伦。”(轨:车子两轮间的距离。伦:伦常纲纪。)⑥偕同。古乐府《木兰诗》:“同行十二年。”⑦参与。《武经总要》前集:“不知三军之权,而同三军之任,则疑。”(任:责任;职位。)⑧和谐;安定。《礼记·礼运》:“是故谋闭而不兴,盗窃乱贼而不作,故外户而不闭,是谓大同。”(谋闭:停止用计谋。外户:从外面关的门。)⑨整齐。《诗经 ·小雅·车攻》:“我马既同。”⑩古代土地面积单位,方百里为同。《左传·襄公二十五年》:“且昔天子之地一圻,列国一同。”(11)古代乐律中的阴律,又称“吕”。《周礼·春官·典同》:“典同掌六律六同之和。”


  • sheng yin yan yan ru you wei ,hao ti lve yu ying er tong 。

    “sheng yin yan yan ru you wei ,hao ti lve yu ying er tong 。”shi gou chu chu :《du juan hang 》;shi tang chao shi ren du fu de zuo pin 。

    gu shi du yu chen wang di ,hun zuo du juan he wei xi 。tiao zhi cuan xie shu mu zhong ,
    qiang yang pie lie ci sui xiong 。mao yi can hei mao qiao cui ,zhong diao an ken xiang zun chong 。
    hui xing bu gan qi hua wu ,duan he wei yuan chao shen cong 。chuan pi zhuo xiu zi yu tu ,
    ku ji shi de shi yi chong 。shei yan yang chu bu zi bu ,ci yu yi zu wei yu meng 。
    sheng yin yan yan ru you wei ,hao ti lve yu ying er tong 。kou gan chui xie zhuai pai cu ,
    shi yu shang su yu cang qiong 。shu ren wen zhi jie qi li ,zhi jin xiao xue xiao wei feng ,
    nai zhi bian hua bu ke qiong 。qi zhi xi ri ju shen gong ,pin qiang zuo you ru hua gong 。

    《du juan hang 》tang chao shi ren du fu de zuo pin 。
    【zhu shi 】:

    sheng :

    ①le yin ;yin le 。《lun yu ·yang huo 》:“e zi zhi duo zhu ye e zheng sheng zhi luan ya le ye 。”(zheng sheng :zhi zheng de de su le 。ya le :zhi miao tang yin le ,zheng le 。)②sheng yin ;sheng xiang 。《shi jing ·xiao ya ·fa mu 》:“ying ji ming yi ,qiu ji you sheng 。”③fa chu sheng yin 。gu le fu 《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“a nv mo mo sheng ,shou jin yan kou ti ,lei la bian ru xie 。”④kou yin 。wei xi 《da tie chui chuan 》:“yu ren han yan yu ,yu lei chu sheng 。”⑤sheng zhang ;zhang yang 。zhang pu 《wu ren mu bei ji 》:“wu she zhi hang wei shi xian zhe ,wei zhi sheng yi ,lian zi (zī)cai yi song ji hang 。”(lian :ju ji 。zi :tong “zi ”,cai wu 。)⑥ming yu ;ming sheng ;sheng wang 。《shi jing ·da ya ·wen wang you sheng 》:“wen wang you sheng 。”⑦sheng shi 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“wu san zhan er san sheng ,sheng wei tian xia 。”(wei :zhen 。)⑧zhi han zi de sheng mu 。《na shi ·xie zhuang chuan 》:“you wang xuan mo wen zhuang he zhe wei shuang sheng ,he zhe wei die yun 。”⑨zhi sheng diao ,han zi you ping 、shang 、qu 、ru si chong sheng diao 。han yu 《tang gu xiang quan gong mu bei 》:“(quan )gong sheng san sui ,zhi bian si sheng ,si sui neng wei shi 。”(quan gong :quan de yu 。)⑩liang ci 。biao shi sheng yin fa chu de ci shu 。bai ju yi 《pi pa hang 》:“zhuai zhou ba xian san liang sheng 。”

    yin :

    ①le yin 。《han fei zi ·shui lin xia 》:“wu chang hao yin ,ci ren wei wo ming qin 。”(chang :ceng jing 。wei :zeng gei 。)②sheng yin 。《zhuang zi ·qu qie 》:“ji gou zhi yin xiang wen 。”③xiao xi 。《shi jing ·zheng feng ·zi jin 》:“zong wo bu wang ,zi ning bu si yin 。”(ning :nan dao 。si :ji gei 。)④tong “yin ”。shu yin 。《zuo chuan ·wen gong shi qi nian 》:“lu si bu ze yin 。”[ba yin ]gu dai dui le qi de tong chen 。zhi jin 、dan 、tu 、ge 、si 、mu 、pao (páopao )、zhu ba lei 。ru zhong 、ling shu jin lei ;qing shu dan lei ;xun (xūnxun )shu tu lei ;gu shu ge lei ;qin 、se shu si lei ;zhu (zhùzhu )shu mu lei ;sheng 、yu shu pao lei ;guan 、xiao shu zhu lei 。

    yan :

    (yi )①yan tou ,hu xi he xiao hua de gong tong tong dao 。wei yu bi qiang 、kou qiang de hou fang ,hou de shang fang 。fen wei bi yan 、kou yan he hou yan san bu fen 。tong chen yan hou 。《meng xi bi tan ·yao yi 》:“ren dan you yan you hou er zhe er yi 。yan ze na yin shi ,hou ze tong qi 。”②yu xing shi xian yao zhi de 。《zhan guo ce ·qin ce si 》:“han ,tian xia zhi yan hou 。”(er )yè ①zu sai 。liu xiang 《xin xu ·za shi 》:“yun xia chong yan ,ze duo ri yue zhi ming 。”②sheng yin zu sai huo di wei 。meng jiao 《gu yuan bie 》:“han qing liang xiang xiang ,yu yu qi xian yan 。”

    ru :

    ①shun cong ;yi zhao 。《zuo chuan ·xi gong shi wu nian 》:“wei suo ru zhi ,mo bu ru zhi 。”li chao wei 《liu yi chuan 》:“yi ru ji yan ,sui zhi ji gong 。”②wang ;dao ……qu 。《han shu ·yan wang chuan 》:“tian sheng ru chang an ,bu jian (liu )ze 。”③shi ;xiang ;ru tong 。《shi jing ·xiao ya ·xiao min 》:“zhan zhan jing jing ,ru lin shen yuan ,ru lv bao bing 。”④ji ;gan de shang 。《lun yu ·gong ye chang 》:“fu ru ye ! wu yu nv fu ru ye !”⑤nai 。“ru ……he ”,xiang dang yu “nai ……he ”,ba ……zen me yang 。《meng zi ·teng wen gong xia 》:“yi xue ju zhou ,du ru song wang he ?”(xue ju zhou :ren ming ,song chen 。)《lie zi ·shang wen 》:“ji ru tu dan he ?”⑥jie ci 。xiang dang yu “yu ”。yin jin bi jiao dui xiang 。《lv shi chun qiu ·ai shi 》:“ren zhi kun qiong ,shen ru ji ke 。”⑦lian ci 。1. xiang dang yu “ru guo ”,biao shi jia she 。《shi jing ·qin feng ·huang diao 》:“ru ke shu xi ,ren bai ji shen 。”2. xiang dang yu “he ”。biao shi bing lie 。《yi li ·xiang yin jiu li 》:“gong ru da fu ru 。”(da fu :guan ming 。)3. xiang dang yu “er ”。biao shi zhuai she 。zhi yu ;que 。《lun yu ·xian jin 》:“ru ji li le ,yi qi jun zi 。”4.xiang dang yu “huo zhe ”。biao shi shua ze 。《lun yu ·xian jin 》:“an jian fang liu qi shi ru wu liu shi er fei bang ye zhe ?”(an :zen 。fang liu qi shi :zhi zong heng liu qi shi li 。bang :zhu hou feng guo 。)⑧zhu ci 。xing rong ci hou chuo ,xiang dang yu “ran ”,biao shi “……de yang zi ”。《lun yu ·xiang dang 》:“kong zi yu xiang dang ,xun xun ru ye ,shi bu neng yan zhe 。”[bu ru ]ye zuo “fu ru ”。bi bu shang 。cen can 《dan xi 》:“shi zhi li tai shou ,bai yu yi bu ru 。”(bai yu :da yu 。)

    you :

    (yi )①yu “mo ”xiang dui 。1. biao shi zhan you 、ju you 、ling you 。《lun yu ·gong ye chang 》:“chen wen zi you ma shi cheng (shèng)。”(cheng :si pi 。)zhu ge liang 《cao lu dui 》:“sun quan ju you jiang dong 。”2.biao shi cun zai 。cao pi 《za shi 》:“xi bei you fu yun ,ting ting ru che gai 。”3. biao shi fa sheng 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“tian xia you bian ,ze ming yi shang jiang jiang jing zhou zhi jun yi xiang wan 、luo 。”②feng shou 。chu guang xi 《guan jing du 》:“neng ling qiu da you ,gu chui yuan xiang cui 。”③biao shi bu ding zhi 。gen “mou ”xiang jin 。li bai 《pu sa man 》:“ming se ru gao lou ,you ren lou shang chou 。”④zhu ci 。1. duo yong yu chao dai ming chen de qian mian 。《shi jing ·da ya ·wen wang 》:“you zhou bu xian ,di ming bu shi 。”2. yong yu xing rong ci qian mian 。《shi jing ·zheng feng ·nv yue ji ming 》:“ming xing you lan 。”(lan :can lan 。) (er )yòu tong “you ”。yong yu zheng shu yu ling shu zhi jian 。《lun yu ·wei zheng 》:“wu shi you wu er zhi yu xue 。”《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“san shi you qi nian ,qin xun tian xia 。”

    wei :

    ①ping lun 。《lun yu ·gong ye chang 》:“zi wei zi jian ,jun zi zai re ren 。”②gao su ;dui ……shui 。《zuo chuan ·xi gong san shi er nian 》:“gong shi wei zhi yue 。”③shui 。《zhan guo ce ·qin ce er 》:“ci nai gong sun yan zhi suo wei ye 。”④jiao zuo ;chen wei 。《sun zi bing fa ·xu shi 》:“neng yin di bian hua er qu sheng zhe ,wei zhi shen 。”⑤ren wei ;yi wei 。wang an dan 《shang huang di mo yan shu 》:“qie wei zai wei zhi ren cai bu zu 。”⑥tong “wei ”。yin wei 。《han shu ·wang jia chuan 》:“cheng xiang qi er nv zi xie ?he wei ju yao er si ?”⑦wei kun 。《lun yu ·zi han 》:“zi wei yu kuang 。”

    hao :

    (yi )①ming ling ;zhi shi 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“ru ze yu wang tu yi guo shi ,yi chu hao ling 。”ye zhi fa chu ming ling ,hao shao 。gong zi zhen 《bing mei guan ji 》:“ci wen ren hua shi ,xin zhi ji yi ,wei ke ming zhao da hao yi sheng tian xia zhi mei ye 。”(ming zhao da hao :gong kai xuan gao ,da sheng hao shao 。sheng :yao shu 。)②xuan chen ;hao chen 。《shi ji ·gao zu ben ji 》:“shi shi xiang yu bing si shi mo ,hao bai mo ;pei gong bing shi mo ,hao er shi mo 。”③chen hao ;chen hu 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“chen she nai li wei wang ,hao wei zhang chu 。”ou yang xiu 《zui weng ting ji 》:“gu zi hao yue zui weng ye 。”④biao zhi ;kou ling 。li shen 《feng chou le tian qiu xi you huai jian ji 》: “chong (chóng)cheng xiao zheng fen ,hao gu hu xiang wang 。”(chong cheng :shuang ceng de cheng qiang 。fen :yi ban 。wang :jiu dou wāng,dui zhao 。) (er )háo ①da sheng ku 。《shi jing ·wei feng ·shuo shu 》:“le tu le tu ,shei zhi yong hao ?”li bai 《bei shang hang 》:“bei hao jue zhong chang 。”②gao sheng jiao ;tuo chang sheng yin jiao 。《zuo chuan ·xuan gong shi er nian 》:“hai mo she yu si ma mao yan ,hao shen shu zhan 。”(hai mo she :xiao guo da fu ming 。si ma mao 、shen shu zhan :chu guo da fu 。)liu zong yuan 《tong ou ji chuan 》:“yin da hao ,yi zuo jie jing 。”③hu xiao 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“re fu yin yu fei fei ,lian yue bu kai ,yin feng nu hao ,zhuo lang pai kong 。”

    ti :

    ①ti ku 。《zhuang zi ·pian mu 》:“zhi yu shou zhe ,he (hé)zhi ze ti 。”(he :yao 。)li shang yin 《hang ci xi jiao zuo 》:“cun zhe bei mian ti ,mo yi ke ying bin 。”②jiao ;ming 。cao cao 《ku han hang 》:“xiong pi dui wo cun ,hu bao ga lu ti 。”

    lve :

    ①jiang jie 。《zuo chuan ·zhao gong qi nian 》:“feng lve zhi nei ,he fei jun tu ?”②xun shi ;xun hang 。《zuo chuan ·zhao gong er shi wu nian 》:“chu zi wei zhou shi yi lve wu jiang 。”③mou lve ;zhi mou 。④qin duo ;lve duo 。《shi ji ·xiong nu lie chuan 》:“ji xia ,xiong nu shu mo ji ru ,sha dai jun tai shou gong you ,lve qian yu ren 。”you shou luo ;wang luo 。《han shu ·huo guang chuan 》:“shi cong guan lve nv zi 。”⑤jian sheng ;jian lve 。yu “xiang ”xiang dui 。liu zhi ji 《shi tong ·xu shi 》:“jia yi yi zi tai xiang ,jian ji yi zi tai lve 。”⑥da gai ;gai yao 。《meng zi ·mo zhang xia 》:“ran er ke ye chang wen ji lve ye 。”⑦fu ci 。1.wan quan 。《tai ping an ji ·jin bu xia ·yi chun jun min 》:“zhi ye shen ,zhang sheng qian shen ru shi nei ,lve bu wen sheng xi 。”2. shao wei 。《shui jing zhu ·jiang shui 》:“liang an lian shan ,lve mo que chu 。”

    yu :

    (yi )①gei yu ;shou yu 。《lun yu ·yong ye 》:“yuan sai wei zhi zai ,yu zhi su jiu bai 。”(yuan sai :kong zi di zi 。zai :guan ming 。su :zhi feng lu 。)②bang zhu 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“jun bu yu sheng zhe ,er yu bu sheng zhe 。”③zan hu 。《lun yu ·shu er 》:“yu ji jin ye ,bu yu ji tui ye 。”④jie jiao ;qin fu 。《xun zi ·wang ba 》:“bu qi ji yu 。”(ji yu :zhi suo jie jiao de guo jia 。)⑤meng guo ;you bang 。《xun zi ·wang zhi 》:“wang duo zhi ren ,ba duo zhi yu ,jiang duo zhi de 。”(zhi :ji 。ren :zhi xian shi 。)⑥dang yu ;gong shi ren 。《hou han shu ·kou rong chuan 》:“yu ren shao suo yu ,yi ci jian hai yu quan chong 。”(quan chong :quan chen ;chong chen 。)⑦jie ci 。xiang dang yu “gen ”。《zhuang zi ·xiao yao you 》:“tiao yu xue jiu xiao zhi 。”⑧lian ci 。1. xiang dang yu “he ”。《han shu ·gu yi chuan 》:“tai zi zhi shan ,zai yu zao yu jiao yu shua zuo you 。”2.[yu ji ]biao shi bi jiao 。《lun yu ·ba yi 》:“yu ji she ye ,ning jian 。”⑨dui fu 。《shi ji ·yan shao gong shi jia 》:“pang nuan yi yu er 。”(er )yú yu qi ci 。1. yong zai gou wei biao shi yi wen 。《shi ji ·chu li zi gan mao lie chuan 》:“qing ming zhi ji bu ru wen xin hou zhuan yu ?”(wen xin hou :zhi lv bu wei 。zhuan :zhuan quan 。)2. yong zai gou wei biao shi gan tan 。《li ji ·zhong yong 》:“shun ji da zhi ye yu !”(zhi :zhi 。)yi shang yi yi hou zuo “yu ”。 (san )yù can jia 。《zuo chuan ·xi gong san shi er nian 》:“jian shu zhi zi yu shi 。”(shi :jun dui 。)

    ying :

    ①huan rao ;chan rao 。《zhan guo ce ·qin ce si 》:“xiao huang 、ji yang ying cheng ,er wei shi fu yi 。”(xiao huang 、ji yang :er yi ming 。)《xun zi ·fu guo 》:“shi you shi chu nv ying bao zhu 。”②bei ……chan zhao 。li mi 《chen qing biao 》:“er liu su ying ji bing ,chang zai chuang ru 。”(su :zao 。)③chu fan ;zao yu 。《han fei zi ·shui nan 》:“fu long zhi wei chong ye ,rou ke xia er ji ye 。ran ji hou xia you ni lin jing che ,re ren you ying zhi zhe ,ze bi sha ren 。”(xia :qin jin er bu zhuang chong 。)《xin tang shu ·yao chong chuan 》:“shen ying yi lu ,wei tian xia xiao 。”(yi lu :sha lu 。)④chu sheng you er 。《lao zi 》:“ru ying er zhi wei hai 。”(wei hai :hai bu hui xiao 。hai :xiao er xiao 。)ye fan zhi xiao er 。mei yao chen 《dai shu ji ou yang yong shu si shi yun 》:“ai ying jiao e e 。”

    er :

    ①xiao hai zi ;er tong 。《shi ji ·bian que cang gong lie chuan 》:“wen qin ren ai xiao er ,ji wei xiao er yi 。”②er zi 。gu le fu 《mu lan shi 》:“a ye mo da er ,mu lan mo chang xiong 。”ye yong zuo fu mu dui er nv de chen hu 。shang xian zu 《mu dan ting ·xun nv 》:“er a ,die san fen shui hua ni zi xin mo 。”(mo :mo 。zi xin mo :zi ji ti hui 。)ye yong yu er nv zai fu mu mian qian zi chen 。han yu 《qin cao ·lv shuang cao 》:“fu xi er han ,mu xi er ji ,er zui dang chi ,zhu er he wei ?”③nian qing ren ,you zhi qing nian nan zi 。cao zhi 《bai ma pian 》:“jie wen shei jia zi ?you bing you xia er 。”li yi 《jiang na qu 》:“zao zhi chao you xin ,jia yu long chao er 。”gu le fu 《mu lan shi 》:“yuan jie ming tuo qian li zu ,song er hai gu xiang 。”④zhu ci 。ming ci hou chuo 。shen yao 《ling bian xiu 》:“jie lv zuo hua er 。”li qing zhao 《yong yu le ·la ri rong jin 》:“bu ru xiang ,lian er de xia ,ting ren xiao yu 。”

    tong :

    ①hui ge ;ju ji 。《shi jing ·xiao ya ·ji ri 》:“shou zhi suo tong ,you (yōu)lu yu (yǔ)yu 。”(you :mu lu 。yu yu :shou qun ju mao 。)yu xin 《yan she ge ci ·jiao diao qu 》:“jing wei tong liu ,qing zhuo yi neng 。”②gu dai zhu hou an shi chao jian tian zi zhi li 。《lun yu ·xian jin 》:“zong miao zhi shi ,ru hui tong ,duan zhang fu ,yuan wei xiao xiang yan 。”(ru :huo zhe 。duan :xuan duan ;zhu hou ji fu 。zhang fu :hei se guan ming 。xiang :zhu chi zan li zhe 。)③xiang tong ;yu “yi ”xiang dui 。《lv shi chun qiu ·cha jin 》:“gu jin yi ye ,ren yu wo tong er 。”④gong ;gong yong ;tong yi ge 。《shi jing ·qin feng ·mo yi 》:“qi yue mo yi ? yu zi tong pao 。”wen tian xiang 《zheng qi ge 》:“niu ji tong yi zao 。”(zao :tong “cao ”。niu ma cao 。)⑤tong yi ;tong yi 。《san guo zhi · wu shu ·wu zhu chuan 》:“tong chuan ji shui 。”《li ji ·zhong yong 》:“che tong gui ,shu tong wen ,hang tong lun 。”(gui :che zi liang lun jian de ju li 。lun :lun chang gang ji 。)⑥xie tong 。gu le fu 《mu lan shi 》:“tong hang shi er nian 。”⑦can yu 。《wu jing zong yao 》qian ji :“bu zhi san jun zhi quan ,er tong san jun zhi ren ,ze yi 。”(ren :ze ren ;zhi wei 。)⑧he xie ;an ding 。《li ji ·li yun 》:“shi gu mou bi er bu xing ,dao qie luan zei er bu zuo ,gu wai hu er bu bi ,shi wei da tong 。”(mou bi :ting zhi yong ji mou 。wai hu :cong wai mian guan de men 。)⑨zheng ji 。《shi jing ·xiao ya ·che gong 》:“wo ma ji tong 。”⑩gu dai tu de mian ji chan wei ,fang bai li wei tong 。《zuo chuan ·xiang gong er shi wu nian 》:“ju xi tian zi zhi de yi qi ,lie guo yi tong 。”(11)gu dai le lv zhong de yin lv ,you chen “lv ”。《zhou li ·chun guan ·dian tong 》:“dian tong zhang liu lv liu tong zhi he 。”

今日更新
今日推荐