• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 每因匪躬節,知有匡時具。

    “每因匪躬節,知有匡時具。”詩句出處:《薛中丞》;是唐朝詩人白居易的作品。

    百人無一直,百直無一遇。
    借問遇者誰,正人行得路。
    中丞薛存誠,守直心甚固。
    皇明燭如日,再使秉王度。
    奸豪與佞巧,非不憎且懼。
    直道漸光明,邪謀難蓋覆。
    每因匪躬節,知有匡時具。
    張為墜網綱,倚作頹簷柱。
    悠哉上天意,報施紛回互。
    自古已冥茫,從今尤不諭。
    豈與小人意,昏然同好惡。
    不然君子人,何反如朝露。
    裴掀昨已夭,薛君今又去。
    以我惜賢心,五年如旦暮。
    況聞善人命,長短系運數。
    今我一涕零,豈為中丞故。

    《薛中丞》唐朝詩人白居易的作品。
    【註釋】:

    每:

    ①逐個;每個。《孟子·離婁下》:“故為政者,每人而悅之,日亦不足矣。”②副詞。1.每次。諸葛亮《前出師表》:“每與臣論此事。”《詩經·秦風·權輿》:“今也每食無餘。”2. 經常。曹操《求言令》:“吾充重任,每懼失中。”③連詞。相當於“雖”、“雖然”。《詩經·小雅·常棣》:“每有良朋,況也永嘆。”[每每]草茂盛的樣子。《左傳·僖公二十八年》:“原田每每。”

    因:

    ①憑借;依靠。《孟子·離婁上》:“為高必因丘陵,為下必因川澤。”《國語·鄭語》:“(謝西)其民沓貪而忍,不可因也。”②繼續;沿襲。《論語·先進》:“千乘(shèng)之國,攝乎大國之間,加之以師旅,因之以饑饉(jǐn),由也為之,比(bì)及三年,可使有勇,且知方也。”(乘:一車四馬。攝:夾處。饑饉:荒年。比:等到。方:義方。)《漢書·循吏傳》:“光因循守職,無所改作。”(光:霍光。循:遵循。)③原因;緣由。鄒陽《獄中上梁王書》:“無因而至前也。”④因緣。寒山《詩三百五首》之二百三十八:“唯作地獄滓,不修正直因,忽然無常到,定知亂紛紛。”(無常:傳說為陰曹索命的鬼。)⑤介詞。1. 表示事情發生的原因。相當於“因為”、“由於”。《史記·衛將軍驃騎列傳》:“因前使絕國功,封騫博望侯。”2. 表示行為的條件。相當於“通過”。《鹽鐵論·論儒》:“孔子適衛,因嬖(bì)臣彌子瑕以見衛夫人,子路不悅。”(嬖:被寵愛。)3.表示行為的根據。《史記·孫子吳起列傳》:“善戰者因其勢而利導之。”4. 表示順應情勢。《警世通言·白娘子永鎮雷峰塔》:“因風吹火,用力不多。”⑥連詞。連接短語或句子,表示順承。“於是”。《史記·高祖本紀》:“秦軍解,因大破之。”(解:松懈。)

    匪:

    ① 古代筐類竹器名,有蓋的竹筐。後作“篚”。《周禮·春官·肆師》:“共設匪甕之禮。”②非;不是。《詩經·邶風·柏舟》:“我心匪石,不可轉也。我心匪席,不可卷也。”③行為不正的人。李朝威《柳毅傳》:“不幸見辱於匪人。”④代詞。相當於“彼”。《詩經·檜風·匪車》:“匪風發兮,匪車偈兮。”(發:形容風聲。偈:車疾馳貌。)⑤通“斐”。有文采的樣子。《詩經·衛風·淇奧》:“有匪君子,如切如磋,如琢如磨。”⑥車馬行進不止的樣子。《禮記·少儀》:“車馬之美,匪匪翼翼。”

    躬:

    ①身體。《漢書·元帝紀》:“百姓愁苦,靡所錯躬。”②自身;自己。《禮記· 樂記》:“好惡(wù)無節於內,知誘於外,不能反躬,天理滅矣。”(知:欲望。)③親自;親身。《論語·憲問》:“禹、稷躬稼而有天下。”④箭靶的上下幅。《儀禮·鄉射禮》:“倍中以為躬。”

    節:

    ①竹節。《史記·龜策列傳》:“竹,外有理節,中直空虛。”左思《吳都賦》:“苞筍抽節。”泛指木節或骨節。《莊子·養生主》:“彼節者有間,而刀刃者無厚。”②季節;節氣。《列子·湯問》:“寒暑易節,始一反焉。”《淮南子·天文》:“十五日為一節。”《史記·太史公自序》:“夫陰陽四時、八位、十二度、二十四節各有教令。”③節日。王維《九月九日憶山東兄弟》:“獨在異鄉為異客,每逢佳節倍思親。”④禮節。《周易·傢人》:“象曰:婦人嘻嘻,失傢節也。”《論語·微子》:“長幼之節,不可廢也。”⑤準則;法度。《禮記·曲禮上》:“禮不踰節。”⑥節操;氣節。諸葛亮《出師表》:“此悉貞良死節之臣。”文天祥《正氣歌》:“時窮節乃見。”《人物志·七繆》:“達有勞謙之稱,窮有著明之節。”⑦節制。《呂氏春秋·論人》:“適耳目,節嗜欲。”《史記·平津侯主父列傳》:“富民之要,在於節儉。”《漢書·晁錯傳》:“人情莫不欲逸,三王節其力而不盡也。”《管子·心術下》:“節怒莫若樂,節樂莫若禮。”杜甫《往在》:“君臣節儉足,朝野歡呼同。”⑧符節。《左傳·文公八年》:“司馬握節以死。”《淮南子·道應》:“田鳩持節使秦。”蘇軾《江城子·密州出獵》:“持節雲中,何日遣馮唐。”(雲中:郡名。)⑨一種用竹編成的打擊樂器,用來調節樂曲的節拍。《列子·湯問》:“撫節悲歌。”(撫:擊。)左思《蜀都賦》:“巴姬彈弦,漢女擊節。”也指節奏、節拍。屈原《九歌·東君》:“展詩兮會舞,應律兮合節。”蔡琰《胡笳十八拍》:“十五拍兮節調促,氣填胸兮誰識曲?”⑩高峻的樣子《詩經·小雅·節南山》:“節彼南山。”(11)量詞。段。《淮南子·說林》:“一節見而百節知也。”

    知:

    ①知道。《論語·為政》:“知之為知之,不知為不知,是知也。”王充《論衡·知實》:“不學自知,不問自曉,古今行事,未之有也。”(未之有也:沒有這樣的事。)②知覺;感覺。范縝《神滅論》:“手等有痛癢之知。”③見解;知識。《商君書·更法》:“有獨知之慮者。”(慮:思慮。)④知識。《列子· 湯問》:“兩小兒笑曰:‘孰為汝多知乎?’”(孰:誰。為:通“謂”,說。)⑤瞭解。《史記·管晏列傳》:“知我者鮑子也。”(鮑子:鮑叔牙。)⑥交好;相親。司馬遷《報任安書》:“絕賓客之知。”⑦知己;知心的人。鮑照《詠雙燕》:“悲歌辭舊愛,銜淚覓新知。”(銜淚:噙著淚。覓:找尋。)⑧主持。《左傳·襄公二十六年》:“子產其將知政矣。”

    有:

    (一)①與“無”相對。1. 表示占有、具有、領有。《論語·公冶長》:“陳文子有馬十乘(shèng)。”(乘:四匹。)諸葛亮《草廬對》:“孫權據有江東。”2.表示存在。曹丕《雜詩》:“西北有浮雲,亭亭如車蓋。”3. 表示發生。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“天下有變,則命一上將將荊州之軍以向宛、洛。”②豐收。儲光羲《觀競渡》:“能令秋大有,鼓吹遠相催。”③表示不定指。跟“某”相近。李白《菩薩蠻》:“暝色入高樓,有人樓上愁。”④助詞。1. 多用於朝代名稱的前面。《詩經·大雅·文王》:“有周不顯,帝命不時。”2. 用於形容詞前面。《詩經·鄭風·女曰雞鳴》:“明星有爛。”(爛:燦爛。) (二)yòu 通“又”。用於整數與零數之間。《論語·為政》:“吾十有五而志於學。”《史記·秦始皇本紀》:“三十有七年,親巡天下。”

    匡:

    ①方正;端正。《商君書·畫策》:“是以人主處匡床之上,聽絲竹之聲,而天下治。”李白《贈何七判官昌浩》:“有時忽惆悵,匡坐至夜分。”②匡正;糾正。《史記·太史公自序》:“匡亂世反之於正。”③輔助;挽救。《國語·晉語九》:“今范、中行氏之臣,不能匡相其君,使至於難。”(難:患難。)《後漢書·臧洪傳》:“匡困補乏,以悅天下。”④歪;彎曲。《周禮·考工記·輪人》:“輪雖敝不匡。”(輪:車輪。敝:壞。)⑤通“眶”。眼眶。《史記·淮南衡山列傳》:“涕滿匡而橫流。”

    時:

    ①季節;指四季。《論語·陽貨》:“四時行焉。”②特指農時。《孟子·梁惠王上》:“百畝之田,勿奪其時,八口之傢可以無饑矣。”③光陰;時光;時候。《呂氏春秋·首時》:“天不再與,時不久留。”④指按照規定的時間。南卓《羯(jié)鼓錄》:“黃幡繟亦知音,上嘗使人召之,不時至,上怒,絡繹遣使尋捕。”⑤時辰;時候。《莊子·養生主》:“始臣之解牛之時。”⑥其時;當時。魏禧《大鐵椎傳》:“時座上有健啖者,貌甚寢。”(健啖:食量過人。寢:醜陋。)⑦機會;時機;時運。《論語·陽貨》:“好從事而亟失時,可謂知乎?”《新唐書·武平一傳》:“時不再來,榮難人借。”(榮:榮華富貴。)⑧合時;應時。《莊子·秋水》:“秋水時至,百川灌河。”⑨時代;時世。《呂氏春秋· 察今》:“世易時移,變法宜矣。”⑩時勢;時尚。朱慶餘《近試上張籍水部》:“妝罷低聲問夫婿:畫眉深淺入時無?”(11)副詞。用以表示時間。1. 表示行為不斷發生,相當於“常常”、“經常”。韓愈《行難》:“聖人不世出,賢人不時出。”(不世:罕有。)2. 表示行為偶爾發生,相當於“有時”、“時而”。杜甫《自閬(làng)中領妻子卻赴蜀山行三首》之三:“行色遞隱見,人煙時有無。”(12)通“伺(sì)”。等候。《論語·陽貨》:“孔子時其亡也,而往拜之。”

    具:

    ①食物;酒肴。《禮記·內則》:“若未食,則佐長者視具。”《禮儀·士冠禮》:“具饌(zhuàn)於西塾。”(饌:飯食。塾:兩側的房屋。)又飯食;酒肴。《戰國策·齊策四》:“食以草具。”(食sì:使……吃。草具:粗劣的食物。)《史記·范雎蔡澤列傳》:“范雎大供具,盡請諸侯使。”②準備;置辦。《左傳·隱公元年》:“大叔完聚,繕甲兵,具卒乘(shèng)。”③具有。魏學洢(yī)《核舟記》:“為宮室、器皿、人物,以至鳥獸木石,罔不因勢象形,各具情態。”④器具;用具。賈誼《過秦論》:“修戰守之具,外連衡而鬥諸侯。”(鬥:使……鬥爭。)王安石《傷仲永》:“仲永生五年,未嘗識書具。”《資治通鑒·漢獻帝建安十三年》:“船糧戰具俱辦。”⑤才能;才幹。劉基《賣柑者言》:“今夫佩虎符,坐皋比者,洸洸(guāng)乎幹城之具也。”(虎符:刻成虎形的兵符。皋比:虎皮,將軍所坐。洸洸:堅決勇敢的樣子。幹城:盾牌和城池,借指捍衛者或將領。)李陵《答蘇武書》:“抱將相之具。”⑥陳述;開列。蘇軾《試館職策題三首》:“願深所以然之故,而條具所當行之事。”周密《齊東野語·紹興禦府書畫式》:“餘偶得其書,稍加考正,具列於後。”⑦全部。《史記·項羽本紀》:“項伯乃夜馳之沛公軍,私見張良,具告以事,欲呼張良與俱去。”(馳:縱馬疾行。之:往。)⑧副詞。表示范圍。相當於“都”、“皆”。范仲淹《嶽陽樓記》:“政通人和,百廢具興。”(政通:政事順利。人和:上下和協。百廢:各種廢弛的事業。)⑨量詞。《史記·貨殖列傳》:“旃席千具。”《漢書·匈奴傳下》:“鞍勒一具。”


  • 每因匪躬节,知有匡时具。

    “每因匪躬节,知有匡时具。”诗句出处:《薛中丞》;是唐朝诗人白居易的作品。

    百人无一直,百直无一遇。
    借问遇者谁,正人行得路。
    中丞薛存诚,守直心甚固。
    皇明烛如日,再使秉王度。
    奸豪与佞巧,非不憎且惧。
    直道渐光明,邪谋难盖覆。
    每因匪躬节,知有匡时具。
    张为坠网纲,倚作颓檐柱。
    悠哉上天意,报施纷回互。
    自古已冥茫,从今尤不谕。
    岂与小人意,昏然同好恶。
    不然君子人,何反如朝露。
    裴掀昨已夭,薛君今又去。
    以我惜贤心,五年如旦暮。
    况闻善人命,长短系运数。
    今我一涕零,岂为中丞故。

    《薛中丞》唐朝诗人白居易的作品。
    【注释】:

    每:

    ①逐个;每个。《孟子·离娄下》:“故为政者,每人而悦之,日亦不足矣。”②副词。1.每次。诸葛亮《前出师表》:“每与臣论此事。”《诗经·秦风·权舆》:“今也每食无余。”2. 经常。曹操《求言令》:“吾充重任,每惧失中。”③连词。相当于“虽”、“虽然”。《诗经·小雅·常棣》:“每有良朋,况也永叹。”[每每]草茂盛的样子。《左传·僖公二十八年》:“原田每每。”

    因:

    ①凭借;依靠。《孟子·离娄上》:“为高必因丘陵,为下必因川泽。”《国语·郑语》:“(谢西)其民沓贪而忍,不可因也。”②继续;沿袭。《论语·先进》:“千乘(shèng)之国,摄乎大国之间,加之以师旅,因之以饥馑(jǐn),由也为之,比(bì)及三年,可使有勇,且知方也。”(乘:一车四马。摄:夹处。饥馑:荒年。比:等到。方:义方。)《汉书·循吏传》:“光因循守职,无所改作。”(光:霍光。循:遵循。)③原因;缘由。邹阳《狱中上梁王书》:“无因而至前也。”④因缘。寒山《诗三百五首》之二百三十八:“唯作地狱滓,不修正直因,忽然无常到,定知乱纷纷。”(无常:传说为阴曹索命的鬼。)⑤介词。1. 表示事情发生的原因。相当于“因为”、“由于”。《史记·卫将军骠骑列传》:“因前使绝国功,封骞博望侯。”2. 表示行为的条件。相当于“通过”。《盐铁论·论儒》:“孔子适卫,因嬖(bì)臣弥子瑕以见卫夫人,子路不悦。”(嬖:被宠爱。)3.表示行为的根据。《史记·孙子吴起列传》:“善战者因其势而利导之。”4. 表示顺应情势。《警世通言·白娘子永镇雷峰塔》:“因风吹火,用力不多。”⑥连词。连接短语或句子,表示顺承。“于是”。《史记·高祖本纪》:“秦军解,因大破之。”(解:松懈。)

    匪:

    ① 古代筐类竹器名,有盖的竹筐。后作“篚”。《周礼·春官·肆师》:“共设匪瓮之礼。”②非;不是。《诗经·邶风·柏舟》:“我心匪石,不可转也。我心匪席,不可卷也。”③行为不正的人。李朝威《柳毅传》:“不幸见辱于匪人。”④代词。相当于“彼”。《诗经·桧风·匪车》:“匪风发兮,匪车偈兮。”(发:形容风声。偈:车疾驰貌。)⑤通“斐”。有文采的样子。《诗经·卫风·淇奥》:“有匪君子,如切如磋,如琢如磨。”⑥车马行进不止的样子。《礼记·少仪》:“车马之美,匪匪翼翼。”

    躬:

    ①身体。《汉书·元帝纪》:“百姓愁苦,靡所错躬。”②自身;自己。《礼记· 乐记》:“好恶(wù)无节于内,知诱于外,不能反躬,天理灭矣。”(知:欲望。)③亲自;亲身。《论语·宪问》:“禹、稷躬稼而有天下。”④箭靶的上下幅。《仪礼·乡射礼》:“倍中以为躬。”

    节:

    ①竹节。《史记·龟策列传》:“竹,外有理节,中直空虚。”左思《吴都赋》:“苞笋抽节。”泛指木节或骨节。《庄子·养生主》:“彼节者有间,而刀刃者无厚。”②季节;节气。《列子·汤问》:“寒暑易节,始一反焉。”《淮南子·天文》:“十五日为一节。”《史记·太史公自序》:“夫阴阳四时、八位、十二度、二十四节各有教令。”③节日。王维《九月九日忆山东兄弟》:“独在异乡为异客,每逢佳节倍思亲。”④礼节。《周易·家人》:“象曰:妇人嘻嘻,失家节也。”《论语·微子》:“长幼之节,不可废也。”⑤准则;法度。《礼记·曲礼上》:“礼不踰节。”⑥节操;气节。诸葛亮《出师表》:“此悉贞良死节之臣。”文天祥《正气歌》:“时穷节乃见。”《人物志·七缪》:“达有劳谦之称,穷有著明之节。”⑦节制。《吕氏春秋·论人》:“适耳目,节嗜欲。”《史记·平津侯主父列传》:“富民之要,在于节俭。”《汉书·晁错传》:“人情莫不欲逸,三王节其力而不尽也。”《管子·心术下》:“节怒莫若乐,节乐莫若礼。”杜甫《往在》:“君臣节俭足,朝野欢呼同。”⑧符节。《左传·文公八年》:“司马握节以死。”《淮南子·道应》:“田鸠持节使秦。”苏轼《江城子·密州出猎》:“持节云中,何日遣冯唐。”(云中:郡名。)⑨一种用竹编成的打击乐器,用来调节乐曲的节拍。《列子·汤问》:“抚节悲歌。”(抚:击。)左思《蜀都赋》:“巴姬弹弦,汉女击节。”也指节奏、节拍。屈原《九歌·东君》:“展诗兮会舞,应律兮合节。”蔡琰《胡笳十八拍》:“十五拍兮节调促,气填胸兮谁识曲?”⑩高峻的样子《诗经·小雅·节南山》:“节彼南山。”(11)量词。段。《淮南子·说林》:“一节见而百节知也。”

    知:

    ①知道。《论语·为政》:“知之为知之,不知为不知,是知也。”王充《论衡·知实》:“不学自知,不问自晓,古今行事,未之有也。”(未之有也:没有这样的事。)②知觉;感觉。范缜《神灭论》:“手等有痛痒之知。”③见解;知识。《商君书·更法》:“有独知之虑者。”(虑:思虑。)④知识。《列子· 汤问》:“两小儿笑曰:‘孰为汝多知乎?’”(孰:谁。为:通“谓”,说。)⑤了解。《史记·管晏列传》:“知我者鲍子也。”(鲍子:鲍叔牙。)⑥交好;相亲。司马迁《报任安书》:“绝宾客之知。”⑦知己;知心的人。鲍照《咏双燕》:“悲歌辞旧爱,衔泪觅新知。”(衔泪:噙着泪。觅:找寻。)⑧主持。《左传·襄公二十六年》:“子产其将知政矣。”

    有:

    (一)①与“无”相对。1. 表示占有、具有、领有。《论语·公冶长》:“陈文子有马十乘(shèng)。”(乘:四匹。)诸葛亮《草庐对》:“孙权据有江东。”2.表示存在。曹丕《杂诗》:“西北有浮云,亭亭如车盖。”3. 表示发生。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“天下有变,则命一上将将荆州之军以向宛、洛。”②丰收。储光羲《观竞渡》:“能令秋大有,鼓吹远相催。”③表示不定指。跟“某”相近。李白《菩萨蛮》:“暝色入高楼,有人楼上愁。”④助词。1. 多用于朝代名称的前面。《诗经·大雅·文王》:“有周不显,帝命不时。”2. 用于形容词前面。《诗经·郑风·女曰鸡鸣》:“明星有烂。”(烂:灿烂。) (二)yòu 通“又”。用于整数与零数之间。《论语·为政》:“吾十有五而志于学。”《史记·秦始皇本纪》:“三十有七年,亲巡天下。”

    匡:

    ①方正;端正。《商君书·画策》:“是以人主处匡床之上,听丝竹之声,而天下治。”李白《赠何七判官昌浩》:“有时忽惆怅,匡坐至夜分。”②匡正;纠正。《史记·太史公自序》:“匡乱世反之于正。”③辅助;挽救。《国语·晋语九》:“今范、中行氏之臣,不能匡相其君,使至于难。”(难:患难。)《后汉书·臧洪传》:“匡困补乏,以悦天下。”④歪;弯曲。《周礼·考工记·轮人》:“轮虽敝不匡。”(轮:车轮。敝:坏。)⑤通“眶”。眼眶。《史记·淮南衡山列传》:“涕满匡而横流。”

    时:

    ①季节;指四季。《论语·阳货》:“四时行焉。”②特指农时。《孟子·梁惠王上》:“百亩之田,勿夺其时,八口之家可以无饥矣。”③光阴;时光;时候。《吕氏春秋·首时》:“天不再与,时不久留。”④指按照规定的时间。南卓《羯(jié)鼓录》:“黄幡繟亦知音,上尝使人召之,不时至,上怒,络绎遣使寻捕。”⑤时辰;时候。《庄子·养生主》:“始臣之解牛之时。”⑥其时;当时。魏禧《大铁椎传》:“时座上有健啖者,貌甚寝。”(健啖:食量过人。寝:丑陋。)⑦机会;时机;时运。《论语·阳货》:“好从事而亟失时,可谓知乎?”《新唐书·武平一传》:“时不再来,荣难人借。”(荣:荣华富贵。)⑧合时;应时。《庄子·秋水》:“秋水时至,百川灌河。”⑨时代;时世。《吕氏春秋· 察今》:“世易时移,变法宜矣。”⑩时势;时尚。朱庆余《近试上张籍水部》:“妆罢低声问夫婿:画眉深浅入时无?”(11)副词。用以表示时间。1. 表示行为不断发生,相当于“常常”、“经常”。韩愈《行难》:“圣人不世出,贤人不时出。”(不世:罕有。)2. 表示行为偶尔发生,相当于“有时”、“时而”。杜甫《自阆(làng)中领妻子却赴蜀山行三首》之三:“行色递隐见,人烟时有无。”(12)通“伺(sì)”。等候。《论语·阳货》:“孔子时其亡也,而往拜之。”

    具:

    ①食物;酒肴。《礼记·内则》:“若未食,则佐长者视具。”《礼仪·士冠礼》:“具馔(zhuàn)于西塾。”(馔:饭食。塾:两侧的房屋。)又饭食;酒肴。《战国策·齐策四》:“食以草具。”(食sì:使……吃。草具:粗劣的食物。)《史记·范雎蔡泽列传》:“范雎大供具,尽请诸侯使。”②准备;置办。《左传·隐公元年》:“大叔完聚,缮甲兵,具卒乘(shèng)。”③具有。魏学洢(yī)《核舟记》:“为宫室、器皿、人物,以至鸟兽木石,罔不因势象形,各具情态。”④器具;用具。贾谊《过秦论》:“修战守之具,外连衡而斗诸侯。”(斗:使……斗争。)王安石《伤仲永》:“仲永生五年,未尝识书具。”《资治通鉴·汉献帝建安十三年》:“船粮战具俱办。”⑤才能;才干。刘基《卖柑者言》:“今夫佩虎符,坐皋比者,洸洸(guāng)乎干城之具也。”(虎符:刻成虎形的兵符。皋比:虎皮,将军所坐。洸洸:坚决勇敢的样子。干城:盾牌和城池,借指捍卫者或将领。)李陵《答苏武书》:“抱将相之具。”⑥陈述;开列。苏轼《试馆职策题三首》:“愿深所以然之故,而条具所当行之事。”周密《齐东野语·绍兴御府书画式》:“余偶得其书,稍加考正,具列于后。”⑦全部。《史记·项羽本纪》:“项伯乃夜驰之沛公军,私见张良,具告以事,欲呼张良与俱去。”(驰:纵马疾行。之:往。)⑧副词。表示范围。相当于“都”、“皆”。范仲淹《岳阳楼记》:“政通人和,百废具兴。”(政通:政事顺利。人和:上下和协。百废:各种废弛的事业。)⑨量词。《史记·货殖列传》:“旃席千具。”《汉书·匈奴传下》:“鞍勒一具。”


  • mei yin fei gong jie ,zhi you kuang shi ju 。

    “mei yin fei gong jie ,zhi you kuang shi ju 。”shi gou chu chu :《xue zhong cheng 》;shi tang chao shi ren bai ju yi de zuo pin 。

    bai ren mo yi zhi ,bai zhi mo yi yu 。
    jie wen yu zhe shei ,zheng ren hang de lu 。
    zhong cheng xue cun cheng ,shou zhi xin shen gu 。
    huang ming zhu ru ri ,zai shi bing wang du 。
    jian hao yu ning qiao ,fei bu zeng ju ju 。
    zhi dao jian guang ming ,xie mou nan gai fu 。
    mei yin fei gong jie ,zhi you kuang shi ju 。
    zhang wei zhui wang gang ,yi zuo tui yan zhu 。
    you zai shang tian yi ,bao shi fen hui hu 。
    zi gu yi ming mang ,cong jin you bu yu 。
    qi yu xiao ren yi ,hun ran tong hao e 。
    bu ran jun zi ren ,he fan ru chao lou 。
    pei xian zuo yi wai ,xue jun jin you qu 。
    yi wo xi xian xin ,wu nian ru dan mu 。
    kuang wen shan ren ming ,chang duan ji yun shu 。
    jin wo yi ti ling ,qi wei zhong cheng gu 。

    《xue zhong cheng 》tang chao shi ren bai ju yi de zuo pin 。
    【zhu shi 】:

    mei :

    ①zhu ge ;mei ge 。《meng zi ·li lou xia 》:“gu wei zheng zhe ,mei ren er yue zhi ,ri yi bu zu yi 。”②fu ci 。1.mei ci 。zhu ge liang 《qian chu shi biao 》:“mei yu chen lun ci shi 。”《shi jing ·qin feng ·quan yu 》:“jin ye mei shi mo yu 。”2. jing chang 。cao cao 《qiu yan ling 》:“wu chong chong ren ,mei ju shi zhong 。”③lian ci 。xiang dang yu “sui ”、“sui ran ”。《shi jing ·xiao ya ·chang di 》:“mei you liang peng ,kuang ye yong tan 。”[mei mei ]cao mao cheng de yang zi 。《zuo chuan ·xi gong er shi ba nian 》:“yuan tian mei mei 。”

    yin :

    ①ping jie ;yi kao 。《meng zi ·li lou shang 》:“wei gao bi yin qiu ling ,wei xia bi yin chuan ze 。”《guo yu ·zheng yu 》:“(xie xi )ji min da tan er ren ,bu ke yin ye 。”②ji xu ;yan xi 。《lun yu ·xian jin 》:“qian cheng (shèng)zhi guo ,she hu da guo zhi jian ,jia zhi yi shi lv ,yin zhi yi ji jin (jǐn),you ye wei zhi ,bi (bì)ji san nian ,ke shi you yong ,ju zhi fang ye 。”(cheng :yi che si ma 。she :ga chu 。ji jin :huang nian 。bi :deng dao 。fang :yi fang 。)《han shu ·xun li chuan 》:“guang yin xun shou zhi ,mo suo gai zuo 。”(guang :huo guang 。xun :zun xun 。)③yuan yin ;yuan you 。ju yang 《yu zhong shang liang wang shu 》:“mo yin er zhi qian ye 。”④yin yuan 。han shan 《shi san bai wu shou 》zhi er bai san shi ba :“wei zuo de yu zi ,bu xiu zheng zhi yin ,hu ran mo chang dao ,ding zhi luan fen fen 。”(mo chang :chuan shui wei yin cao suo ming de gui 。)⑤jie ci 。1. biao shi shi qing fa sheng de yuan yin 。xiang dang yu “yin wei ”、“you yu ”。《shi ji ·wei jiang jun biao ji lie chuan 》:“yin qian shi jue guo gong ,feng jian bo wang hou 。”2. biao shi hang wei de tiao jian 。xiang dang yu “tong guo ”。《yan tie lun ·lun ru 》:“kong zi kuo wei ,yin bi (bì)chen mi zi xia yi jian wei fu ren ,zi lu bu yue 。”(bi :bei chong ai 。)3.biao shi hang wei de gen ju 。《shi ji ·sun zi wu qi lie chuan 》:“shan zhan zhe yin ji shi er li dao zhi 。”4. biao shi shun ying qing shi 。《jing shi tong yan ·bai niang zi yong zhen lei feng da 》:“yin feng chui huo ,yong li bu duo 。”⑥lian ci 。lian jie duan yu huo gou zi ,biao shi shun cheng 。“yu shi ”。《shi ji ·gao zu ben ji 》:“qin jun jie ,yin da po zhi 。”(jie :song xie 。)

    fei :

    ① gu dai kuang lei zhu qi ming ,you gai de zhu kuang 。hou zuo “fei ”。《zhou li ·chun guan ·si shi 》:“gong she fei weng zhi li 。”②fei ;bu shi 。《shi jing ·bei feng ·bai zhou 》:“wo xin fei dan ,bu ke zhuai ye 。wo xin fei xi ,bu ke juan ye 。”③hang wei bu zheng de ren 。li chao wei 《liu yi chuan 》:“bu xing jian ru yu fei ren 。”④dai ci 。xiang dang yu “bi ”。《shi jing ·gui feng ·fei che 》:“fei feng fa xi ,fei che ji xi 。”(fa :xing rong feng sheng 。ji :che ji chi mao 。)⑤tong “fei ”。you wen cai de yang zi 。《shi jing ·wei feng ·qi ao 》:“you fei jun zi ,ru qie ru cuo ,ru zhuo ru mo 。”⑥che ma hang jin bu zhi de yang zi 。《li ji ·shao yi 》:“che ma zhi mei ,fei fei yi yi 。”

    gong :

    ①shen ti 。《han shu ·yuan di ji 》:“bai xing chou ku ,mi suo cuo gong 。”②zi shen ;zi ji 。《li ji · le ji 》:“hao e (wù)mo jie yu nei ,zhi you yu wai ,bu neng fan gong ,tian li mie yi 。”(zhi :yu wang 。)③qin zi ;qin shen 。《lun yu ·xian wen 》:“yu 、ji gong jia er you tian xia 。”④jian ba de shang xia fu 。《yi li ·xiang she li 》:“bei zhong yi wei gong 。”

    jie :

    ①zhu jie 。《shi ji ·gui ce lie chuan 》:“zhu ,wai you li jie ,zhong zhi kong xu 。”zuo sai 《wu dou fu 》:“bao sun chou jie 。”fan zhi mu jie huo gu jie 。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“bi jie zhe you jian ,er dao ren zhe mo hou 。”②ji jie ;jie qi 。《lie zi ·shang wen 》:“han shu yi jie ,shi yi fan yan 。”《huai na zi ·tian wen 》:“shi wu ri wei yi jie 。”《shi ji ·tai shi gong zi xu 》:“fu yin yang si shi 、ba wei 、shi er du 、er shi si jie ge you jiao ling 。”③jie ri 。wang wei 《jiu yue jiu ri yi shan dong xiong di 》:“du zai yi xiang wei yi ke ,mei feng jia jie bei sai qin 。”④li jie 。《zhou yi ·jia ren 》:“xiang yue :fu ren xi xi ,shi jia jie ye 。”《lun yu ·wei zi 》:“chang you zhi jie ,bu ke fei ye 。”⑤zhun ze ;fa du 。《li ji ·qu li shang 》:“li bu yao jie 。”⑥jie cao ;qi jie 。zhu ge liang 《chu shi biao 》:“ci xi zhen liang si jie zhi chen 。”wen tian xiang 《zheng qi ge 》:“shi qiong jie nai jian 。”《ren wu zhi ·qi miao 》:“da you lao qian zhi chen ,qiong you zhe ming zhi jie 。”⑦jie zhi 。《lv shi chun qiu ·lun ren 》:“kuo er mu ,jie shi yu 。”《shi ji ·ping jin hou zhu fu lie chuan 》:“fu min zhi yao ,zai yu jie jian 。”《han shu ·chao cuo chuan 》:“ren qing mo bu yu yi ,san wang jie ji li er bu jin ye 。”《guan zi ·xin shu xia 》:“jie nu mo re le ,jie le mo re li 。”du fu 《wang zai 》:“jun chen jie jian zu ,chao ye huan hu tong 。”⑧fu jie 。《zuo chuan ·wen gong ba nian 》:“si ma wo jie yi si 。”《huai na zi ·dao ying 》:“tian jiu chi jie shi qin 。”su shi 《jiang cheng zi ·mi zhou chu lie 》:“chi jie yun zhong ,he ri qian feng tang 。”(yun zhong :jun ming 。)⑨yi chong yong zhu bian cheng de da ji le qi ,yong lai diao jie le qu de jie pai 。《lie zi ·shang wen 》:“fu jie bei ge 。”(fu :ji 。)zuo sai 《shu dou fu 》:“ba ji dan xian ,han nv ji jie 。”ye zhi jie zou 、jie pai 。qu yuan 《jiu ge ·dong jun 》:“zhan shi xi hui wu ,ying lv xi ge jie 。”cai yan 《hu jia shi ba pai 》:“shi wu pai xi jie diao cu ,qi tian xiong xi shei shi qu ?”⑩gao jun de yang zi 《shi jing ·xiao ya ·jie na shan 》:“jie bi na shan 。”(11)liang ci 。duan 。《huai na zi ·shui lin 》:“yi jie jian er bai jie zhi ye 。”

    zhi :

    ①zhi dao 。《lun yu ·wei zheng 》:“zhi zhi wei zhi zhi ,bu zhi wei bu zhi ,shi zhi ye 。”wang chong 《lun heng ·zhi shi 》:“bu xue zi zhi ,bu wen zi xiao ,gu jin hang shi ,wei zhi you ye 。”(wei zhi you ye :mei you zhe yang de shi 。)②zhi jiao ;gan jiao 。fan zhen 《shen mie lun 》:“shou deng you tong yang zhi zhi 。”③jian jie ;zhi shi 。《shang jun shu ·geng fa 》:“you du zhi zhi lv zhe 。”(lv :sai lv 。)④zhi shi 。《lie zi · shang wen 》:“liang xiao er xiao yue :‘shu wei ru duo zhi hu ?’”(shu :shei 。wei :tong “wei ”,shui 。)⑤le jie 。《shi ji ·guan yan lie chuan 》:“zhi wo zhe bao zi ye 。”(bao zi :bao shu ya 。)⑥jiao hao ;xiang qin 。si ma qian 《bao ren an shu 》:“jue bin ke zhi zhi 。”⑦zhi ji ;zhi xin de ren 。bao zhao 《yong shuang yan 》:“bei ge ci jiu ai ,xian lei mi xin zhi 。”(xian lei :qin zhao lei 。mi :zhao xun 。)⑧zhu chi 。《zuo chuan ·xiang gong er shi liu nian 》:“zi chan ji jiang zhi zheng yi 。”

    you :

    (yi )①yu “mo ”xiang dui 。1. biao shi zhan you 、ju you 、ling you 。《lun yu ·gong ye chang 》:“chen wen zi you ma shi cheng (shèng)。”(cheng :si pi 。)zhu ge liang 《cao lu dui 》:“sun quan ju you jiang dong 。”2.biao shi cun zai 。cao pi 《za shi 》:“xi bei you fu yun ,ting ting ru che gai 。”3. biao shi fa sheng 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“tian xia you bian ,ze ming yi shang jiang jiang jing zhou zhi jun yi xiang wan 、luo 。”②feng shou 。chu guang xi 《guan jing du 》:“neng ling qiu da you ,gu chui yuan xiang cui 。”③biao shi bu ding zhi 。gen “mou ”xiang jin 。li bai 《pu sa man 》:“ming se ru gao lou ,you ren lou shang chou 。”④zhu ci 。1. duo yong yu chao dai ming chen de qian mian 。《shi jing ·da ya ·wen wang 》:“you zhou bu xian ,di ming bu shi 。”2. yong yu xing rong ci qian mian 。《shi jing ·zheng feng ·nv yue ji ming 》:“ming xing you lan 。”(lan :can lan 。) (er )yòu tong “you ”。yong yu zheng shu yu ling shu zhi jian 。《lun yu ·wei zheng 》:“wu shi you wu er zhi yu xue 。”《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“san shi you qi nian ,qin xun tian xia 。”

    kuang :

    ①fang zheng ;duan zheng 。《shang jun shu ·hua ce 》:“shi yi ren zhu chu kuang chuang zhi shang ,ting si zhu zhi sheng ,er tian xia zhi 。”li bai 《zeng he qi pan guan chang hao 》:“you shi hu chou chang ,kuang zuo zhi ye fen 。”②kuang zheng ;jiu zheng 。《shi ji ·tai shi gong zi xu 》:“kuang luan shi fan zhi yu zheng 。”③fu zhu ;wan jiu 。《guo yu ·jin yu jiu 》:“jin fan 、zhong hang shi zhi chen ,bu neng kuang xiang ji jun ,shi zhi yu nan 。”(nan :huan nan 。)《hou han shu ·zang hong chuan 》:“kuang kun bu fa ,yi yue tian xia 。”④wai ;wan qu 。《zhou li ·kao gong ji ·lun ren 》:“lun sui bi bu kuang 。”(lun :che lun 。bi :huai 。)⑤tong “kuang ”。yan kuang 。《shi ji ·huai na heng shan lie chuan 》:“ti man kuang er heng liu 。”

    shi :

    ①ji jie ;zhi si ji 。《lun yu ·yang huo 》:“si shi hang yan 。”②te zhi nong shi 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“bai mu zhi tian ,wu duo ji shi ,ba kou zhi jia ke yi mo ji yi 。”③guang yin ;shi guang ;shi hou 。《lv shi chun qiu ·shou shi 》:“tian bu zai yu ,shi bu jiu liu 。”④zhi an zhao gui ding de shi jian 。na zhuo 《jie (jié)gu lu 》:“huang fan chan yi zhi yin ,shang chang shi ren shao zhi ,bu shi zhi ,shang nu ,lao yi qian shi xun bu 。”⑤shi chen ;shi hou 。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“shi chen zhi jie niu zhi shi 。”⑥ji shi ;dang shi 。wei xi 《da tie chui chuan 》:“shi zuo shang you jian dan zhe ,mao shen qin 。”(jian dan :shi liang guo ren 。qin :chou lou 。)⑦ji hui ;shi ji ;shi yun 。《lun yu ·yang huo 》:“hao cong shi er ji shi shi ,ke wei zhi hu ?”《xin tang shu ·wu ping yi chuan 》:“shi bu zai lai ,rong nan ren jie 。”(rong :rong hua fu gui 。)⑧ge shi ;ying shi 。《zhuang zi ·qiu shui 》:“qiu shui shi zhi ,bai chuan guan he 。”⑨shi dai ;shi shi 。《lv shi chun qiu · cha jin 》:“shi yi shi yi ,bian fa yi yi 。”⑩shi shi ;shi shang 。zhu qing yu 《jin shi shang zhang ji shui bu 》:“zhuang ba di sheng wen fu xu :hua mei shen jian ru shi mo ?”(11)fu ci 。yong yi biao shi shi jian 。1. biao shi hang wei bu duan fa sheng ,xiang dang yu “chang chang ”、“jing chang ”。han yu 《hang nan 》:“sheng ren bu shi chu ,xian ren bu shi chu 。”(bu shi :han you 。)2. biao shi hang wei ou er fa sheng ,xiang dang yu “you shi ”、“shi er ”。du fu 《zi lang (làng)zhong ling qi zi que fu shu shan hang san shou 》zhi san :“hang se di yin jian ,ren yan shi you mo 。”(12)tong “ci (sì)”。deng hou 。《lun yu ·yang huo 》:“kong zi shi ji wang ye ,er wang bai zhi 。”

    ju :

    ①shi wu ;jiu yao 。《li ji ·nei ze 》:“re wei shi ,ze zuo chang zhe shi ju 。”《li yi ·shi guan li 》:“ju zhuan (zhuàn)yu xi shu 。”(zhuan :fan shi 。shu :liang ce de fang wu 。)you fan shi ;jiu yao 。《zhan guo ce ·ji ce si 》:“shi yi cao ju 。”(shi sì:shi ……chi 。cao ju :cu lie de shi wu 。)《shi ji ·fan ju cai ze lie chuan 》:“fan ju da gong ju ,jin qing zhu hou shi 。”②zhun bei ;zhi ban 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“da shu wan ju ,shan jia bing ,ju cu cheng (shèng)。”③ju you 。wei xue yi (yī)《he zhou ji 》:“wei gong shi 、qi min 、ren wu ,yi zhi diao shou mu dan ,wang bu yin shi xiang xing ,ge ju qing tai 。”④qi ju ;yong ju 。gu yi 《guo qin lun 》:“xiu zhan shou zhi ju ,wai lian heng er dou zhu hou 。”(dou :shi ……dou zheng 。)wang an dan 《shang zhong yong 》:“zhong yong sheng wu nian ,wei chang shi shu ju 。”《zi zhi tong jian ·han suo di jian an shi san nian 》:“chuan liang zhan ju ju ban 。”⑤cai neng ;cai gan 。liu ji 《mai gan zhe yan 》:“jin fu pei hu fu ,zuo gao bi zhe ,guang guang (guāng)hu gan cheng zhi ju ye 。”(hu fu :ke cheng hu xing de bing fu 。gao bi :hu pi ,jiang jun suo zuo 。guang guang :jian jue yong gan de yang zi 。gan cheng :dun pai he cheng chi ,jie zhi han wei zhe huo jiang ling 。)li ling 《da su wu shu 》:“bao jiang xiang zhi ju 。”⑥chen shu ;kai lie 。su shi 《shi guan zhi ce ti san shou 》:“yuan shen suo yi ran zhi gu ,er tiao ju suo dang hang zhi shi 。”zhou mi 《ji dong ye yu ·shao xing yu fu shu hua shi 》:“yu ou de ji shu ,shao jia kao zheng ,ju lie yu hou 。”⑦quan bu 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“xiang bai nai ye chi zhi pei gong jun ,si jian zhang liang ,ju gao yi shi ,yu hu zhang liang yu ju qu 。”(chi :zong ma ji hang 。zhi :wang 。)⑧fu ci 。biao shi fan wei 。xiang dang yu “dou ”、“jie ”。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“zheng tong ren he ,bai fei ju xing 。”(zheng tong :zheng shi shun li 。ren he :shang xia he xie 。bai fei :ge chong fei chi de shi ye 。)⑨liang ci 。《shi ji ·huo shi lie chuan 》:“zhan xi qian ju 。”《han shu ·xiong nu chuan xia 》:“an le yi ju 。”

今日更新
今日推荐