• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 箕踞擁裘坐,半身在日(揚左換日)。

    “箕踞擁裘坐,半身在日(揚左換日)。”詩句出處:《飽食閑坐》;是唐朝詩人白居易的作品。

    紅粒陸渾稻,白鱗伊水魴。
    庖童呼我食,飯熱魚鮮香。
    箸箸適我口,匙匙充我腸。
    八珍與五鼎,無復心思量。
    捫腹起盥漱,下階振衣裳。
    繞庭行數匝,卻上簷下床。
    箕踞擁裘坐,半身在日(揚左換日)。
    可憐飽暖味,誰肯來同嘗?
    是歲大和八,兵銷時漸康。
    朝庭重經術,草澤搜賢良。
    堯舜求理切,夔龍啟沃忙。
    懷才抱智者,無不走遑遑。
    唯此不才叟,頑慵戀洛陽。
    飽食不出門,閑坐不下堂。
    子弟多寂寞,僮仆少精光。
    衣食雖充給,神意不揚揚。
    為爾謀則短,為吾謀甚長。

    《飽食閑坐》唐朝詩人白居易的作品。
    【註釋】:

    箕:

    ①簸箕。《戰國策·齊策六》:“大冠(guān)若箕。”(冠:帽子。)《呂氏春秋·順民》:“執箕帚而臣事之。”②星宿名。二十八宿之一。《呂氏春秋·有始》:“東北曰變天,其星箕、鬥、牽牛。”

    踞:

    ①蹲坐。《史記·高祖本紀》:“不宜踞見長者。”王延壽《王孫賦》:“踡(quán)菟蹲而狗踞。”(踡:局曲。菟:通“兔”。)②伸開腿坐。《漢書·高帝紀》:“沛公方踞床,使兩女子洗足。”③通“鋸”。鋸子。景差《大招》:“長爪踞牙。”④倚;靠著。《史記·留侯世傢》:“漢王下馬,踞鞍而問曰。”《南史·周弘正傳》:“(周弘正)踞門而聽。”⑤通“倨”。傲慢。《漢書·敘傳上》:“何有踞肆於朝?”(肆:放肆。)杜光庭《虯髯客傳》:“公為帝室重臣,須以收羅豪傑為心,不宜踞見賓客。”(重臣:居要位的大臣。)[踞傲]傲慢不恭。何紹基《過嶽州》:“見人踞傲無規矩。”

    擁:

    ①抱;懷抱。《儀禮·公食大夫禮》:“左擁簠(fǔ)梁,右執湆(qì)以降。”(簠:承稻粱的器皿。湆:肉汁。)②執持。王安石《遊褒禪山記》:“餘與四人擁火以入。”③據有;擁有。賈誼《過秦論》:“秦孝公據崤函之固,擁雍州之地。”《三國志·蜀志·諸葛亮傳》:“今操已擁百萬之眾,挾天子以令諸侯,此誠不可與爭鋒。”④圍著;簇擁。范成大《峨眉山行記》:“熾炭擁爐危坐。”(熾:火旺。危坐:端坐。)柳永《望海潮》:“千騎擁高牙。”(高牙:牙旗,借指高級官吏。)⑤擁擠;阻塞。韓愈《左遷至藍關示侄孫湘》詩:“雪擁藍關馬不前。”⑥扶助;護衛。《漢書·西域傳上·康居國》:“宣帝時,匈奴乖亂,五單於並爭,漢擁立呼韓邪單於。”⑦遮掩。《禮記·內則》:“女子出門,必擁蔽其面。”[擁護]扶助;護衛。《漢書·陳湯傳》:“(郅支)怨漢擁護呼韓邪而不助己,因辱漢使者江迺始等。”

    裘:

    ①皮衣;皮襖。《韓非子·五蠹》:“夏日葛衣,冬日麑裘。”②穿上皮衣。《呂氏春秋·孟冬紀》:“是月,天子始裘。”③通“求”。追逐。《詩經·小雅·大東》:“舟人之子,熊羆是裘。”

    坐:

    ①坐。古人席地而坐;兩膝著地;臀部放在腳跟上。《左傳·宣公二年》:“坐而假寐。”《呂氏春秋·離俗》:“終日坐,不自快。”②座位。後來寫作“座”。《韓非子·外儲說左上》:“鄭人有且置履者,先自度其足而置之其坐。”《史記·項羽本紀》:“請以舞劍,因擊沛公於坐。”又比喻容易,不費力。《孟子·離婁下》:“天之高也,星辰之遠也,茍求其敵,千歲之日至,可坐而致也。”(日至:指冬至。)③據守;堅守。《左傳·桓公十二年》:“楚人坐其北門。”④訴訟人對質;對證。《左傳·僖公二十八年》:“莊子為坐。”(莊子:人名。)⑤犯罪;囚犯……獲罪。《晏子春秋·雜下》:“王曰:‘何坐?’曰:‘坐盜’”《史記·魏其武安侯列傳》:“數歲,坐法去官,傢居長安。”也指判罪,定罪。《漢書·霍光傳》:“敢有毀者,坐之!”⑥徒然;白白地。李白《蜀道難》:“以手撫膺坐長嘆。”⑦因為;由於。古詩《陌上桑》:“來歸相怨怒,但坐觀羅敷。”(羅敷:美女名。)杜牧《山行》:“停車坐愛楓林晚。”⑧居住;停留。歸莊《黃孝子傳》:“父子坐旅中倘怳(tǎng huǎng)累月,因留過歲。”(惝怳:失意。累:數。)

    半:

    ①事物的二分之一;一半。《莊子·天下》:“一尺之捶(chuí),日取其半,萬世不竭。”(捶:通“棰”。短木棍。竭:盡。)《世說新語·任誕》:“又進一豚(tún),食半餘半。”(進:進獻。豚:小豬。)②一部分;不完全。杜甫《贈花卿》:“錦城絲管日紛紛,半入江風半入雲。”方幹《送孫百篇遊天臺》:“更有仙花與靈鳥,恐君多半未知名。”③中間。姚鼐《登泰山記》:“半山居霧若帶然。”

    身:

    ①人或動物的軀幹。屈原《九歌· 國殤》:“首身離兮心不懲。”(不懲:不戒悔。)②身體。《荀子·非相》:“衛靈公有臣曰公孫呂,身長七尺。”③樹的主幹。《爾雅·釋木》:“樅,松葉柏身。”④自身;自己。《韓非子·五蠹》:“兔不可復得,而身為宋國笑。”⑤自己的品德、才力、行為等。《論語·學而》:“吾日三省吾身。”⑥親自。《韓非子·五蠹》:“禹之王天下也,身執耒臿以為民先。”⑦我。《三國志·蜀書·張飛傳》:“身是張翼德也。”

    在:

    ①存在;在世。《論語·裡仁》:“父母在,不遠遊,遊必有方。”范縝《神滅論》:“豈容形亡而神在。”②表示人或事物的位置或狀態。張華《情詩》:“處歡愒(kài)夜促,在戚怨宵長”。(愒:貪。)③處;處所。陶潛《飲酒》之二:“衰榮無定在,彼此共更之。”④在於;取決於。《荀子·勸學》:“駑馬十駕,功在不舍。”⑤問候;慰問。《左傳·襄公二十六年》:“寡人淹恤在外,二三子使寡人朝夕聞衛國之言,吾子獨不在寡人。”(寡人:衛獻公自稱。淹恤:久遭憂患。吾子:指衛大夫大叔文子。)⑥觀察;審察。《尚書 ·舜典》:“在璇璣玉衡,以齊七政。”(璇璣玉衡:玉飾的天體觀測儀器。七政:日、月和金木水火土五星。)⑦介詞。引進事情發生的時間、地點、情形、范圍等。柳宗元《田傢》詩:“迎新在此歲。”《資治通鑒·漢獻帝建安十三年》:“將軍禽操宜在今日。”(將軍:指孫權。操:曹操。)⑧和“所”連用,表示強調,其下多連“不”等。⑨終結。《尚書·呂刑》:“非天不中,惟人在命。”⑩通“才”。僅僅。《漢書·賈誼傳》:“長沙乃在二萬五千戶耳。”

    揚:

    ①舉起。《楚辭·九歌·東皇太一》:“揚枹(fú)兮拊(fǔ)鼓,疏緩節兮安歌。”(枹:鼓槌。拊:擊。疏緩:指節奏緩慢。)②向上揚起的樹枝。《詩經· 豳風·七月》:“取彼斧斨,以伐遠揚。”③簸動;向上播散;掀起。《詩經·小雅·大東》:“維南有箕,不可以簸揚。”④稱頌;宣揚;傳播。《詩經·大雅·江漢》:“對揚王之休命。”(對:酬答。休:美好。)⑤顯示;顯揚。《三國志·魏書·武帝紀》:“揚兵河上。”⑥容貌出眾。裴度《自題寫真贊》:“爾才不長,爾貌不揚,胡為將? 胡為相?”⑦發揚。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“光揚洪烈。”(洪烈:偉大的功業。)⑧振作。杜甫《新婚別》:“兵氣恐不揚。”(兵氣:士氣。)⑨古九州之一——揚州的簡稱。轄今之蘇、皖、贛、浙、閩諸省。⑩鉞,古代一種兵器。《詩經· 大雅·公劉》:“幹戈戚揚。”(幹:盾牌。戚:古代一種像斧的兵器。)[揚揚]心情愉快或得意的樣子。《史記·管晏列傳》:“意氣揚揚,甚自得也。”

    左:

    ①左邊。《孫子兵法· 虛實》:“備左則右寡,備右則左寡。”②地理上以東為左。《晉書·溫嶠傳》:“元帝初鎮江左。”③古代尊崇右,故以右為較尊貴的地位,而以左為較低的地位。柳宗元《送李渭赴京師序》:“過洞庭,上湘江,非有罪左遷者罕至。”(左遷:降職。)④以右指親近;贊助;以左指不親近;不贊助。《戰國策·魏策二》:“右韓而左魏。”(韓、魏:國名。)【註意】古代車騎以左為尊位,“虛左”表示對人的尊敬。《史記·信陵君列傳》:“公子從車騎,虛左,自迎夷門侯生。”(從:指帶著。虛:空出。侯生:人名。)⑤不正;邪僻。《禮記·王制》:“執左道以亂政。”⑥不合;違背。韓愈《答寶秀才書》:“身動而事左。”⑦證據;證人。《新唐書·劉知幾傳》:“舉十二條左證其謬。”《漢書·張湯傳》:“使吏案捕湯左田信等。”(派遣官吏追捕張湯的證人田信等。)[左右]1.在旁侍候的近侍近臣。《韓非子·孤憤》:“千乘之患,左右太信。”(千乘:指小國的君主。)2.周圍,附近。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“令軍士不得於亮墓所左右芻(chú除)牧樵采。”(亮墓所:諸葛亮墓地。芻:割草。樵:打柴。)3.表示約數,相當於“上下”。王充《論衡·氣壽》:“百歲左右。”4.幫助。《史記·蕭相國世傢》:“高祖為亭長,常左右之。”5.支配;控制。《左傳·僖公二十六年》:“凡師,能左右之曰以。”(以:指使用。)6.書信中對對方的尊稱,表示不敢直稱對方,隻稱呼對方的左右執事者。白居易《與元九書》:“然亦不能不粗陳於左右。”(陳:陳述。)

    換:

    ①互易;對換。《晉書·阮籍傳附阮孚》:“嘗以金貂裘換酒,復為有司所彈劾(hé)。”(彈劾:檢舉罪行。)②交易;變化。王勃《滕王閣》:“物換星移幾度秋。”《墨子·備城門》:“寇在城下,時換吏卒署。”


  • 箕踞拥裘坐,半身在日(扬左换日)。

    “箕踞拥裘坐,半身在日(扬左换日)。”诗句出处:《饱食闲坐》;是唐朝诗人白居易的作品。

    红粒陆浑稻,白鳞伊水鲂。
    庖童呼我食,饭热鱼鲜香。
    箸箸适我口,匙匙充我肠。
    八珍与五鼎,无复心思量。
    扪腹起盥漱,下阶振衣裳。
    绕庭行数匝,却上檐下床。
    箕踞拥裘坐,半身在日(扬左换日)。
    可怜饱暖味,谁肯来同尝?
    是岁大和八,兵销时渐康。
    朝庭重经术,草泽搜贤良。
    尧舜求理切,夔龙启沃忙。
    怀才抱智者,无不走遑遑。
    唯此不才叟,顽慵恋洛阳。
    饱食不出门,闲坐不下堂。
    子弟多寂寞,僮仆少精光。
    衣食虽充给,神意不扬扬。
    为尔谋则短,为吾谋甚长。

    《饱食闲坐》唐朝诗人白居易的作品。
    【注释】:

    箕:

    ①簸箕。《战国策·齐策六》:“大冠(guān)若箕。”(冠:帽子。)《吕氏春秋·顺民》:“执箕帚而臣事之。”②星宿名。二十八宿之一。《吕氏春秋·有始》:“东北曰变天,其星箕、斗、牵牛。”

    踞:

    ①蹲坐。《史记·高祖本纪》:“不宜踞见长者。”王延寿《王孙赋》:“踡(quán)菟蹲而狗踞。”(踡:局曲。菟:通“兔”。)②伸开腿坐。《汉书·高帝纪》:“沛公方踞床,使两女子洗足。”③通“锯”。锯子。景差《大招》:“长爪踞牙。”④倚;靠着。《史记·留侯世家》:“汉王下马,踞鞍而问曰。”《南史·周弘正传》:“(周弘正)踞门而听。”⑤通“倨”。傲慢。《汉书·叙传上》:“何有踞肆于朝?”(肆:放肆。)杜光庭《虬髯客传》:“公为帝室重臣,须以收罗豪杰为心,不宜踞见宾客。”(重臣:居要位的大臣。)[踞傲]傲慢不恭。何绍基《过岳州》:“见人踞傲无规矩。”

    拥:

    ①抱;怀抱。《仪礼·公食大夫礼》:“左拥簠(fǔ)梁,右执湆(qì)以降。”(簠:承稻粱的器皿。湆:肉汁。)②执持。王安石《游褒禅山记》:“余与四人拥火以入。”③据有;拥有。贾谊《过秦论》:“秦孝公据崤函之固,拥雍州之地。”《三国志·蜀志·诸葛亮传》:“今操已拥百万之众,挟天子以令诸侯,此诚不可与争锋。”④围着;簇拥。范成大《峨眉山行记》:“炽炭拥炉危坐。”(炽:火旺。危坐:端坐。)柳永《望海潮》:“千骑拥高牙。”(高牙:牙旗,借指高级官吏。)⑤拥挤;阻塞。韩愈《左迁至蓝关示侄孙湘》诗:“雪拥蓝关马不前。”⑥扶助;护卫。《汉书·西域传上·康居国》:“宣帝时,匈奴乖乱,五单于并争,汉拥立呼韩邪单于。”⑦遮掩。《礼记·内则》:“女子出门,必拥蔽其面。”[拥护]扶助;护卫。《汉书·陈汤传》:“(郅支)怨汉拥护呼韩邪而不助己,因辱汉使者江迺始等。”

    裘:

    ①皮衣;皮袄。《韩非子·五蠹》:“夏日葛衣,冬日麑裘。”②穿上皮衣。《吕氏春秋·孟冬纪》:“是月,天子始裘。”③通“求”。追逐。《诗经·小雅·大东》:“舟人之子,熊羆是裘。”

    坐:

    ①坐。古人席地而坐;两膝着地;臀部放在脚跟上。《左传·宣公二年》:“坐而假寐。”《吕氏春秋·离俗》:“终日坐,不自快。”②座位。后来写作“座”。《韩非子·外储说左上》:“郑人有且置履者,先自度其足而置之其坐。”《史记·项羽本纪》:“请以舞剑,因击沛公于坐。”又比喻容易,不费力。《孟子·离娄下》:“天之高也,星辰之远也,苟求其敌,千岁之日至,可坐而致也。”(日至:指冬至。)③据守;坚守。《左传·桓公十二年》:“楚人坐其北门。”④诉讼人对质;对证。《左传·僖公二十八年》:“庄子为坐。”(庄子:人名。)⑤犯罪;囚犯……获罪。《晏子春秋·杂下》:“王曰:‘何坐?’曰:‘坐盗’”《史记·魏其武安侯列传》:“数岁,坐法去官,家居长安。”也指判罪,定罪。《汉书·霍光传》:“敢有毁者,坐之!”⑥徒然;白白地。李白《蜀道难》:“以手抚膺坐长叹。”⑦因为;由于。古诗《陌上桑》:“来归相怨怒,但坐观罗敷。”(罗敷:美女名。)杜牧《山行》:“停车坐爱枫林晚。”⑧居住;停留。归庄《黄孝子传》:“父子坐旅中倘怳(tǎng huǎng)累月,因留过岁。”(惝怳:失意。累:数。)

    半:

    ①事物的二分之一;一半。《庄子·天下》:“一尺之捶(chuí),日取其半,万世不竭。”(捶:通“棰”。短木棍。竭:尽。)《世说新语·任诞》:“又进一豚(tún),食半余半。”(进:进献。豚:小猪。)②一部分;不完全。杜甫《赠花卿》:“锦城丝管日纷纷,半入江风半入云。”方干《送孙百篇游天台》:“更有仙花与灵鸟,恐君多半未知名。”③中间。姚鼐《登泰山记》:“半山居雾若带然。”

    身:

    ①人或动物的躯干。屈原《九歌· 国殇》:“首身离兮心不惩。”(不惩:不戒悔。)②身体。《荀子·非相》:“卫灵公有臣曰公孙吕,身长七尺。”③树的主干。《尔雅·释木》:“枞,松叶柏身。”④自身;自己。《韩非子·五蠹》:“兔不可复得,而身为宋国笑。”⑤自己的品德、才力、行为等。《论语·学而》:“吾日三省吾身。”⑥亲自。《韩非子·五蠹》:“禹之王天下也,身执耒臿以为民先。”⑦我。《三国志·蜀书·张飞传》:“身是张翼德也。”

    在:

    ①存在;在世。《论语·里仁》:“父母在,不远游,游必有方。”范缜《神灭论》:“岂容形亡而神在。”②表示人或事物的位置或状态。张华《情诗》:“处欢愒(kài)夜促,在戚怨宵长”。(愒:贪。)③处;处所。陶潜《饮酒》之二:“衰荣无定在,彼此共更之。”④在于;取决于。《荀子·劝学》:“驽马十驾,功在不舍。”⑤问候;慰问。《左传·襄公二十六年》:“寡人淹恤在外,二三子使寡人朝夕闻卫国之言,吾子独不在寡人。”(寡人:卫献公自称。淹恤:久遭忧患。吾子:指卫大夫大叔文子。)⑥观察;审察。《尚书 ·舜典》:“在璇玑玉衡,以齐七政。”(璇玑玉衡:玉饰的天体观测仪器。七政:日、月和金木水火土五星。)⑦介词。引进事情发生的时间、地点、情形、范围等。柳宗元《田家》诗:“迎新在此岁。”《资治通鉴·汉献帝建安十三年》:“将军禽操宜在今日。”(将军:指孙权。操:曹操。)⑧和“所”连用,表示强调,其下多连“不”等。⑨终结。《尚书·吕刑》:“非天不中,惟人在命。”⑩通“才”。仅仅。《汉书·贾谊传》:“长沙乃在二万五千户耳。”

    扬:

    ①举起。《楚辞·九歌·东皇太一》:“扬枹(fú)兮拊(fǔ)鼓,疏缓节兮安歌。”(枹:鼓槌。拊:击。疏缓:指节奏缓慢。)②向上扬起的树枝。《诗经· 豳风·七月》:“取彼斧斨,以伐远扬。”③簸动;向上播散;掀起。《诗经·小雅·大东》:“维南有箕,不可以簸扬。”④称颂;宣扬;传播。《诗经·大雅·江汉》:“对扬王之休命。”(对:酬答。休:美好。)⑤显示;显扬。《三国志·魏书·武帝纪》:“扬兵河上。”⑥容貌出众。裴度《自题写真赞》:“尔才不长,尔貌不扬,胡为将? 胡为相?”⑦发扬。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“光扬洪烈。”(洪烈:伟大的功业。)⑧振作。杜甫《新婚别》:“兵气恐不扬。”(兵气:士气。)⑨古九州之一——扬州的简称。辖今之苏、皖、赣、浙、闽诸省。⑩钺,古代一种兵器。《诗经· 大雅·公刘》:“干戈戚扬。”(干:盾牌。戚:古代一种像斧的兵器。)[扬扬]心情愉快或得意的样子。《史记·管晏列传》:“意气扬扬,甚自得也。”

    左:

    ①左边。《孙子兵法· 虚实》:“备左则右寡,备右则左寡。”②地理上以东为左。《晋书·温峤传》:“元帝初镇江左。”③古代尊崇右,故以右为较尊贵的地位,而以左为较低的地位。柳宗元《送李渭赴京师序》:“过洞庭,上湘江,非有罪左迁者罕至。”(左迁:降职。)④以右指亲近;赞助;以左指不亲近;不赞助。《战国策·魏策二》:“右韩而左魏。”(韩、魏:国名。)【注意】古代车骑以左为尊位,“虚左”表示对人的尊敬。《史记·信陵君列传》:“公子从车骑,虚左,自迎夷门侯生。”(从:指带着。虚:空出。侯生:人名。)⑤不正;邪僻。《礼记·王制》:“执左道以乱政。”⑥不合;违背。韩愈《答宝秀才书》:“身动而事左。”⑦证据;证人。《新唐书·刘知几传》:“举十二条左证其谬。”《汉书·张汤传》:“使吏案捕汤左田信等。”(派遣官吏追捕张汤的证人田信等。)[左右]1.在旁侍候的近侍近臣。《韩非子·孤愤》:“千乘之患,左右太信。”(千乘:指小国的君主。)2.周围,附近。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“令军士不得于亮墓所左右刍(chú除)牧樵采。”(亮墓所:诸葛亮墓地。刍:割草。樵:打柴。)3.表示约数,相当于“上下”。王充《论衡·气寿》:“百岁左右。”4.帮助。《史记·萧相国世家》:“高祖为亭长,常左右之。”5.支配;控制。《左传·僖公二十六年》:“凡师,能左右之曰以。”(以:指使用。)6.书信中对对方的尊称,表示不敢直称对方,只称呼对方的左右执事者。白居易《与元九书》:“然亦不能不粗陈于左右。”(陈:陈述。)

    换:

    ①互易;对换。《晋书·阮籍传附阮孚》:“尝以金貂裘换酒,复为有司所弹劾(hé)。”(弹劾:检举罪行。)②交易;变化。王勃《滕王阁》:“物换星移几度秋。”《墨子·备城门》:“寇在城下,时换吏卒署。”


  • ji ju yong qiu zuo ,ban shen zai ri (yang zuo huan ri )。

    “ji ju yong qiu zuo ,ban shen zai ri (yang zuo huan ri )。”shi gou chu chu :《bao shi xian zuo 》;shi tang chao shi ren bai ju yi de zuo pin 。

    gong li liu hun dao ,bai lin yi shui fang 。
    pao tong hu wo shi ,fan re yu xian xiang 。
    zhu zhu kuo wo kou ,chi chi chong wo chang 。
    ba zhen yu wu ding ,mo fu xin sai liang 。
    men fu qi guan shu ,xia jie zhen yi chang 。
    rao ting hang shu za ,que shang yan xia chuang 。
    ji ju yong qiu zuo ,ban shen zai ri (yang zuo huan ri )。
    ke lian bao nuan wei ,shei ken lai tong chang ?
    shi sui da he ba ,bing xiao shi jian kang 。
    chao ting chong jing shu ,cao ze sou xian liang 。
    yao shun qiu li qie ,kui long qi wo mang 。
    huai cai bao zhi zhe ,mo bu zou huang huang 。
    wei ci bu cai sou ,wan yong lian luo yang 。
    bao shi bu chu men ,xian zuo bu xia tang 。
    zi di duo ji mo ,tong pu shao jing guang 。
    yi shi sui chong gei ,shen yi bu yang yang 。
    wei er mou ze duan ,wei wu mou shen chang 。

    《bao shi xian zuo 》tang chao shi ren bai ju yi de zuo pin 。
    【zhu shi 】:

    ji :

    ①bo ji 。《zhan guo ce ·ji ce liu 》:“da guan (guān)re ji 。”(guan :mao zi 。)《lv shi chun qiu ·shun min 》:“zhi ji zhou er chen shi zhi 。”②xing su ming 。er shi ba su zhi yi 。《lv shi chun qiu ·you shi 》:“dong bei yue bian tian ,ji xing ji 、dou 、qian niu 。”

    ju :

    ①cun zuo 。《shi ji ·gao zu ben ji 》:“bu yi ju jian chang zhe 。”wang yan shou 《wang sun fu 》:“踡(quán)tu cun er gou ju 。”(踡:ju qu 。tu :tong “tu ”。)②shen kai tui zuo 。《han shu ·gao di ji 》:“pei gong fang ju chuang ,shi liang nv zi xi zu 。”③tong “ju ”。ju zi 。jing cha 《da qiao 》:“chang zhao ju ya 。”④yi ;kao zhao 。《shi ji ·liu hou shi jia 》:“han wang xia ma ,ju an er wen yue 。”《na shi ·zhou hong zheng chuan 》:“(zhou hong zheng )ju men er ting 。”⑤tong “ju ”。ao man 。《han shu ·xu chuan shang 》:“he you ju si yu chao ?”(si :fang si 。)du guang ting 《qiu ran ke chuan 》:“gong wei di shi chong chen ,xu yi shou luo hao jie wei xin ,bu yi ju jian bin ke 。”(chong chen :ju yao wei de da chen 。)[ju ao ]ao man bu gong 。he shao ji 《guo yue zhou 》:“jian ren ju ao mo gui ju 。”

    yong :

    ①bao ;huai bao 。《yi li ·gong shi da fu li 》:“zuo yong fu (fǔ)liang ,you zhi qi (qì)yi jiang 。”(fu :cheng dao liang de qi min 。qi :rou zhi 。)②zhi chi 。wang an dan 《you bao chan shan ji 》:“yu yu si ren yong huo yi ru 。”③ju you ;yong you 。gu yi 《guo qin lun 》:“qin xiao gong ju xiao han zhi gu ,yong yong zhou zhi de 。”《san guo zhi ·shu zhi ·zhu ge liang chuan 》:“jin cao yi yong bai mo zhi zhong ,jia tian zi yi ling zhu hou ,ci cheng bu ke yu zheng feng 。”④wei zhao ;cu yong 。fan cheng da 《e mei shan hang ji 》:“chi tan yong lu wei zuo 。”(chi :huo wang 。wei zuo :duan zuo 。)liu yong 《wang hai chao 》:“qian ji yong gao ya 。”(gao ya :ya qi ,jie zhi gao ji guan li 。)⑤yong ji ;zu sai 。han yu 《zuo qian zhi lan guan shi zhi sun xiang 》shi :“xue yong lan guan ma bu qian 。”⑥fu zhu ;hu wei 。《han shu ·xi yu chuan shang ·kang ju guo 》:“xuan di shi ,xiong nu guai luan ,wu chan yu bing zheng ,han yong li hu han xie chan yu 。”⑦zhe yan 。《li ji ·nei ze 》:“nv zi chu men ,bi yong bi ji mian 。”[yong hu ]fu zhu ;hu wei 。《han shu ·chen shang chuan 》:“(zhi zhi )yuan han yong hu hu han xie er bu zhu ji ,yin ru han shi zhe jiang 迺shi deng 。”

    qiu :

    ①pi yi ;pi ao 。《han fei zi ·wu du 》:“xia ri ge yi ,dong ri ni qiu 。”②chuan shang pi yi 。《lv shi chun qiu ·meng dong ji 》:“shi yue ,tian zi shi qiu 。”③tong “qiu ”。zhui zhu 。《shi jing ·xiao ya ·da dong 》:“zhou ren zhi zi ,xiong 羆shi qiu 。”

    zuo :

    ①zuo 。gu ren xi de er zuo ;liang xi zhao de ;tun bu fang zai jiao gen shang 。《zuo chuan ·xuan gong er nian 》:“zuo er jia mei 。”《lv shi chun qiu ·li su 》:“zhong ri zuo ,bu zi kuai 。”②zuo wei 。hou lai xie zuo “zuo ”。《han fei zi ·wai chu shui zuo shang 》:“zheng ren you ju zhi lv zhe ,xian zi du ji zu er zhi zhi ji zuo 。”《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“qing yi wu jian ,yin ji pei gong yu zuo 。”you bi yu rong yi ,bu fei li 。《meng zi ·li lou xia 》:“tian zhi gao ye ,xing chen zhi yuan ye ,gou qiu ji di ,qian sui zhi ri zhi ,ke zuo er zhi ye 。”(ri zhi :zhi dong zhi 。)③ju shou ;jian shou 。《zuo chuan ·huan gong shi er nian 》:“chu ren zuo ji bei men 。”④su song ren dui zhi ;dui zheng 。《zuo chuan ·xi gong er shi ba nian 》:“zhuang zi wei zuo 。”(zhuang zi :ren ming 。)⑤fan zui ;qiu fan ……huo zui 。《yan zi chun qiu ·za xia 》:“wang yue :‘he zuo ?’yue :‘zuo dao ’”《shi ji ·wei ji wu an hou lie chuan 》:“shu sui ,zuo fa qu guan ,jia ju chang an 。”ye zhi pan zui ,ding zui 。《han shu ·huo guang chuan 》:“gan you hui zhe ,zuo zhi !”⑥tu ran ;bai bai de 。li bai 《shu dao nan 》:“yi shou fu ying zuo chang tan 。”⑦yin wei ;you yu 。gu shi 《mo shang sang 》:“lai gui xiang yuan nu ,dan zuo guan luo fu 。”(luo fu :mei nv ming 。)du mu 《shan hang 》:“ting che zuo ai feng lin wan 。”⑧ju zhu ;ting liu 。gui zhuang 《huang xiao zi chuan 》:“fu zi zuo lv zhong chang huang (tǎng huǎng)lei yue ,yin liu guo sui 。”(chang huang :shi yi 。lei :shu 。)

    ban :

    ①shi wu de er fen zhi yi ;yi ban 。《zhuang zi ·tian xia 》:“yi che zhi chui (chuí),ri qu ji ban ,mo shi bu jie 。”(chui :tong “chui ”。duan mu gun 。jie :jin 。)《shi shui xin yu ·ren dan 》:“you jin yi tun (tún),shi ban yu ban 。”(jin :jin suo 。tun :xiao zhu 。)②yi bu fen ;bu wan quan 。du fu 《zeng hua qing 》:“jin cheng si guan ri fen fen ,ban ru jiang feng ban ru yun 。”fang gan 《song sun bai pian you tian tai 》:“geng you xian hua yu ling diao ,kong jun duo ban wei zhi ming 。”③zhong jian 。yao nai 《deng tai shan ji 》:“ban shan ju wu re dai ran 。”

    shen :

    ①ren huo dong wu de qu gan 。qu yuan 《jiu ge · guo shang 》:“shou shen li xi xin bu cheng 。”(bu cheng :bu jie hui 。)②shen ti 。《xun zi ·fei xiang 》:“wei ling gong you chen yue gong sun lv ,shen chang qi che 。”③shu de zhu gan 。《er ya ·shi mu 》:“cong ,song xie bai shen 。”④zi shen ;zi ji 。《han fei zi ·wu du 》:“tu bu ke fu de ,er shen wei song guo xiao 。”⑤zi ji de pin de 、cai li 、hang wei deng 。《lun yu ·xue er 》:“wu ri san sheng wu shen 。”⑥qin zi 。《han fei zi ·wu du 》:“yu zhi wang tian xia ye ,shen zhi lei cha yi wei min xian 。”⑦wo 。《san guo zhi ·shu shu ·zhang fei chuan 》:“shen shi zhang yi de ye 。”

    zai :

    ①cun zai ;zai shi 。《lun yu ·li ren 》:“fu mu zai ,bu yuan you ,you bi you fang 。”fan zhen 《shen mie lun 》:“qi rong xing wang er shen zai 。”②biao shi ren huo shi wu de wei zhi huo zhuang tai 。zhang hua 《qing shi 》:“chu huan he (kài)ye cu ,zai qi yuan xiao chang ”。(he :tan 。)③chu ;chu suo 。tao qian 《yin jiu 》zhi er :“cui rong mo ding zai ,bi ci gong geng zhi 。”④zai yu ;qu jue yu 。《xun zi ·quan xue 》:“nu ma shi jia ,gong zai bu she 。”⑤wen hou ;wei wen 。《zuo chuan ·xiang gong er shi liu nian 》:“gua ren yan xu zai wai ,er san zi shi gua ren chao xi wen wei guo zhi yan ,wu zi du bu zai gua ren 。”(gua ren :wei suo gong zi chen 。yan xu :jiu zao you huan 。wu zi :zhi wei da fu da shu wen zi 。)⑥guan cha ;shen cha 。《shang shu ·shun dian 》:“zai xuan ji yu heng ,yi ji qi zheng 。”(xuan ji yu heng :yu shi de tian ti guan ce yi qi 。qi zheng :ri 、yue he jin mu shui huo tu wu xing 。)⑦jie ci 。yin jin shi qing fa sheng de shi jian 、de dian 、qing xing 、fan wei deng 。liu zong yuan 《tian jia 》shi :“ying xin zai ci sui 。”《zi zhi tong jian ·han suo di jian an shi san nian 》:“jiang jun qin cao yi zai jin ri 。”(jiang jun :zhi sun quan 。cao :cao cao 。)⑧he “suo ”lian yong ,biao shi jiang diao ,ji xia duo lian “bu ”deng 。⑨zhong jie 。《shang shu ·lv xing 》:“fei tian bu zhong ,wei ren zai ming 。”⑩tong “cai ”。jin jin 。《han shu ·gu yi chuan 》:“chang sha nai zai er mo wu qian hu er 。”

    yang :

    ①ju qi 。《chu ci ·jiu ge ·dong huang tai yi 》:“yang bao (fú)xi fu (fǔ)gu ,shu huan jie xi an ge 。”(bao :gu chui 。fu :ji 。shu huan :zhi jie zou huan man 。)②xiang shang yang qi de shu zhi 。《shi jing · bin feng ·qi yue 》:“qu bi fu qiang ,yi fa yuan yang 。”③bo dong ;xiang shang bo san ;xian qi 。《shi jing ·xiao ya ·da dong 》:“wei na you ji ,bu ke yi bo yang 。”④chen song ;xuan yang ;chuan bo 。《shi jing ·da ya ·jiang han 》:“dui yang wang zhi xiu ming 。”(dui :chou da 。xiu :mei hao 。)⑤xian shi ;xian yang 。《san guo zhi ·wei shu ·wu di ji 》:“yang bing he shang 。”⑥rong mao chu zhong 。pei du 《zi ti xie zhen zan 》:“er cai bu chang ,er mao bu yang ,hu wei jiang ? hu wei xiang ?”⑦fa yang 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“guang yang hong lie 。”(hong lie :wei da de gong ye 。)⑧zhen zuo 。du fu 《xin hun bie 》:“bing qi kong bu yang 。”(bing qi :shi qi 。)⑨gu jiu zhou zhi yi ——yang zhou de jian chen 。he jin zhi su 、wan 、gan 、zhe 、min zhu sheng 。⑩yue ,gu dai yi chong bing qi 。《shi jing · da ya ·gong liu 》:“gan ge qi yang 。”(gan :dun pai 。qi :gu dai yi chong xiang fu de bing qi 。)[yang yang ]xin qing yu kuai huo de yi de yang zi 。《shi ji ·guan yan lie chuan 》:“yi qi yang yang ,shen zi de ye 。”

    zuo :

    ①zuo bian 。《sun zi bing fa · xu shi 》:“bei zuo ze you gua ,bei you ze zuo gua 。”②de li shang yi dong wei zuo 。《jin shu ·wen jiao chuan 》:“yuan di chu zhen jiang zuo 。”③gu dai zun chong you ,gu yi you wei jiao zun gui de de wei ,er yi zuo wei jiao di de de wei 。liu zong yuan 《song li wei fu jing shi xu 》:“guo dong ting ,shang xiang jiang ,fei you zui zuo qian zhe han zhi 。”(zuo qian :jiang zhi 。)④yi you zhi qin jin ;zan zhu ;yi zuo zhi bu qin jin ;bu zan zhu 。《zhan guo ce ·wei ce er 》:“you han er zuo wei 。”(han 、wei :guo ming 。)【zhu yi 】gu dai che ji yi zuo wei zun wei ,“xu zuo ”biao shi dui ren de zun jing 。《shi ji ·xin ling jun lie chuan 》:“gong zi cong che ji ,xu zuo ,zi ying yi men hou sheng 。”(cong :zhi dai zhao 。xu :kong chu 。hou sheng :ren ming 。)⑤bu zheng ;xie pi 。《li ji ·wang zhi 》:“zhi zuo dao yi luan zheng 。”⑥bu ge ;wei bei 。han yu 《da bao xiu cai shu 》:“shen dong er shi zuo 。”⑦zheng ju ;zheng ren 。《xin tang shu ·liu zhi ji chuan 》:“ju shi er tiao zuo zheng ji miu 。”《han shu ·zhang shang chuan 》:“shi li an bu shang zuo tian xin deng 。”(pa qian guan li zhui bu zhang shang de zheng ren tian xin deng 。)[zuo you ]1.zai pang shi hou de jin shi jin chen 。《han fei zi ·gu fen 》:“qian cheng zhi huan ,zuo you tai xin 。”(qian cheng :zhi xiao guo de jun zhu 。)2.zhou wei ,fu jin 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“ling jun shi bu de yu liang mu suo zuo you chu (chúchu )mu qiao cai 。”(liang mu suo :zhu ge liang mu de 。chu :ge cao 。qiao :da chai 。)3.biao shi yao shu ,xiang dang yu “shang xia ”。wang chong 《lun heng ·qi shou 》:“bai sui zuo you 。”4.bang zhu 。《shi ji ·xiao xiang guo shi jia 》:“gao zu wei ting chang ,chang zuo you zhi 。”5.zhi pei ;kong zhi 。《zuo chuan ·xi gong er shi liu nian 》:“fan shi ,neng zuo you zhi yue yi 。”(yi :zhi shi yong 。)6.shu xin zhong dui dui fang de zun chen ,biao shi bu gan zhi chen dui fang ,zhi chen hu dui fang de zuo you zhi shi zhe 。bai ju yi 《yu yuan jiu shu 》:“ran yi bu neng bu cu chen yu zuo you 。”(chen :chen shu 。)

    huan :

    ①hu yi ;dui huan 。《jin shu ·ruan ji chuan fu ruan fu 》:“chang yi jin diao qiu huan jiu ,fu wei you si suo dan he (hé)。”(dan he :jian ju zui hang 。)②jiao yi ;bian hua 。wang bo 《teng wang ge 》:“wu huan xing yi ji du qiu 。”《mo zi ·bei cheng men 》:“kou zai cheng xia ,shi huan li cu shu 。”

今日更新
今日推荐