• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 人事迭廢興,天理交予奪。

    “人事迭廢興,天理交予奪。”詩句出處:《夜登城樓》;是宋朝詩人陸遊的作品。

    上天何蒼蒼,四序浩旋斡。
    異哉今年熱,炊鬻不可活。
    夜分睡復起,搖箑腕欲脫。
    強登城西樓,月露渺空闊。
    憑欄弄清影,涼颸入蕉葛。
    濕螢沾草根,驚鶻起木末。
    亦知難久留,襟袍資一豁。
    人事迭廢興,天理交予奪。
    羲和不停馭,去若弦上筈。
    此熱曾當衰,歲晚備裘褐。


    《夜登城樓》宋朝詩人陸遊的作品。
    【註釋】:

    人事:

    ①人力所能及的事。《新五代史·伶官傳》:“盛衰天理,雖曰天命,豈非~~哉”。②人世間事。《玉臺新詠·古詩為焦仲卿妻作》:“自君別我後,~~不可量。”③人為的動亂。《漢書·吳王濞傳》:“諸侯皆有背叛之意,~~極矣。”

    事:

    ①職位;職務;官職。《左傳·莊公十四年》:“吾皆許之上大夫之事。”②職業。《史記·樊酈滕灌列傳》:“舞陽侯樊噲(kuài)者,沛人也,以屠狗為事。”(沛:江蘇沛縣。)③事情。《論語·子路》:“言不順則事不成。”④變故;意外事故。《史記·刺客列傳》:“秦有荊軻之事。”蘇軾《徐州上皇帝書》:“今臣於無事之時,屢以盜賊為言……不然,事至而圖之,則已晚矣。”(圖:謀。)⑤實行;從事;做。《論語·顏淵》:“回雖不敏,請事斯語矣。”⑥侍奉;服事。《左傳·隱公元年》:“欲與大叔,巨請事之 ”⑦從師求學。《史記·老子韓非列傳》:“[非]與李斯俱事荀卿,斯自以為不如非。”⑧量詞。用於器物或衣服,相當於“件”。白居易《張常侍池涼夜閑宴贈諸公》:“管弦三兩事。”

    迭:

    ①輪流;交替。《舊唐書·黃巢傳》:“南衙、北司迭相矛盾。”②屢次;接連。鄭觀應《盛世危言· 傳教》:“民之受屈愈多,銜恨愈甚,而教堂之案迭起矣。”③通“軼(yì)”。侵襲。《左傳·成公十三年》:“迭我殽(xiáo)地,奸絕我好。”(殽:山名。也作“崤”。好:指友邦。)

    廢:

    ①廢棄;廢弛。《論語·衛靈公》:“君子不以言舉人,不以人廢言。”也指廢棄不用的事物。《史記·太史公自序》:“孔子修舊起廢。”②廢黜;貶退。《晉書 · 桓溫傳》:“溫乃廢帝而立簡文帝。”③衰敗;淪亡。《史記·儒林列傳序》:“(故)孔子閔(憫)王路廢而邪道興。”(王路:王道。)④衰頹;精神委靡。《莊子·德充符》:“而適先生之所,則廢然而反(返)。”(適:到。)⑤殘疾。《呂氏春秋·審為》:“左手攫之則右手廢。”⑥倒塌。《淮南子·覽冥》:“往古之時,四極廢,九州裂。”⑦放置;擱置。《顏氏傢訓·勉學》:“所誦經書,一月廢置,便至荒蕪矣。”⑧懾服;偃伏。《史記·淮陰侯列傳》:“項王喑惡叱吒,千人皆廢。”

    興:

    ①[動]起身,起 來。《論語·衛靈公》:“從者病,莫能~。”②[動]興起,建立。《史記·文帝本紀》:“漢~,至孝文四十有餘載。”③[動]發動。《史記·酷吏列傳》:“漢大~兵伐匈奴。”④[形]興盛。與“廢”相對。《論語· 子路》:“事不成,則禮樂不~。”⑤(xing)[名]興致,興趣(後起意義)。劉義慶《世說新語·任誕》:“吾本乘~而行,~盡而返。”

    天:

    ①人的頭部。《呂氏春秋·論人》:“適耳目,節嗜欲,釋智謀,去巧故……若此,則無以害其天矣。”(釋:去除。巧故:偽詐。)②天空。王充《論衡·談天》:“察當今天去地甚高,古天與今無異。”《敕勒歌》:“天似穹(qióng)廬,籠蓋四野。”(穹廬:氈帳。)③在額上刺字的刑罰。《周易· 睽》:“其人天且劓。”(劓:割掉鼻子的刑罰。)④天氣;氣候。《呂氏春秋·季春》:“行秋令,則天多沉陰。”⑤自然界。《荀子·天論》:“天行有常,不為堯存,不為桀亡。”⑥自然形成的。《莊子·養生主》:“依乎天理,批大郤,導大窾。”⑦上帝;自然界的主宰。《春秋繁露 ·郊祭》:“天者,百神之大君也。”⑧天命;天意。《左傳·成公十六年》:“國之存亡,天也。”⑨依憑;依靠者。《儀禮· 喪服》:“夫者,妻之天也。”

    天理:

    ①天道。《莊子·天運》:“夫至樂者,先應之以人事,順之以~~。”②天性。《禮記·樂記》:“滅~~而窮人欲者也。”③自然的組織結構。《莊子·養生主》:“依乎~~,批大郤,導大窾。”

    理:

    ①雕琢;加工玉石。《韓非子·和氏》:“使玉人理其璞而得寶焉。”②治理;整治。《漢書·食貨志》:“理民之道,地著為本。”③整理;修整。古樂府《木蘭詩》:“阿姊聞妹來,當戶理紅妝。”歸子慕《壬寅正月西村築室成》:“農人理耰(yōu)鋤,念此歲供早。”(耰:弄碎土塊平整土地的農具。)④練習;溫習。王維《洛陽女兒行》:“戲罷曾無理曲時,妝成隻是薰香坐。”⑤紋理;條理。劉禹錫《砥石賦》:“圭形石質,蒼色膩理。”⑥規律;道理。《荀子· 解蔽》:“以可以知人之性,求可以知物之理。”《莊子·養生主》:“依乎天理。”⑦古代的法官。《禮記·月令》:“命理瞻傷,察創,視折。”《左傳·昭公十四年》:“叔魚攝理。”⑧申辯,辯白。《抱樸子·譏惑》:“雖見恥笑,餘亦不理也。”⑨順。賈誼《新書·胎教》:“正其本而萬物理。”⑩使者。《左傳·昭公十三年》:“行理之命,無月不至。”

    交:

    ①交叉;交錯。《孔子傢語·致思》:“挺刃交兵。”《楚辭· 九歌·國殤》:“旌(jīng)蔽日兮敵若雲,矢交墜兮士爭先。”(旌:旗。矢:箭。)《史記·項羽本紀》:“交戟之衛士欲止不內(nà),樊噲側其盾以撞。”(內:同“納”。)②結交;交往。《論語·學而》:“與朋友交而不信乎?”(信:誠實。)《左傳·昭公二十三年》:“守其交禮。”《史記·廉頗藺相如列傳》:“卒相與歡,為刎頸之交。”(卒:終於。)《法言·修身》:“上交不諂,下交不驕,則可以有為矣。”(有為:有作為。)③交情;友誼。《莊子·山木》:“夫相收之與相棄亦遠矣,且君子之交淡若水,小人之交甘若醴。”《後漢書·崔駰傳》:“交淺而言深者,愚也。”④時間或地區相連接。《左傳·僖公五年》:“其九月、十月之交乎?”⑤交配。《聊齋志異·董生》:“夢與女交。”⑥副詞。1.俱;同時。《左傳·文公十二年》:“(秦軍與晉軍)乃皆出戰,交綏。”(綏:退軍。)2. 互相。《左傳·隱公三年》:“周、鄭交質。王子狐為質於鄭,鄭公子質於周。”(質:人質。)《史記·張儀列傳》:“兩國交爭,其勢不兩立。”《戰國策·趙策三》:“俱據萬乘之國,交有稱王之名。”⑦通“蛟”。《漢書·高帝紀上》:“則見交龍於上。”⑧通“教”。使。岑參《嘆白發》:“白發生偏速,交人不奈何。”

    予:

    (一)第一人稱代詞。我;我的。《孟子·公孫醜上》:“爾何曾比予於管仲?” (二)yǔ ①授予;給予。通作“與(與)”。《荀子·修身》:“怒不過奪,喜不過予。”②通“與(與)”。贊許。《荀子 · 大略》:“言味者予易牙,言音者予師曠。”(易牙、師曠:皆人名。)

    奪:

    ①強取;奪去。《管子·任法》:“借人以其所操,命曰奪柄;借人以其所處,命曰失位。”②脫漏。江淹《張黃門協苦雨》:“燮燮涼葉奪,戾戾颸風舉。”特指抄刊古書時文字脫漏。俞樾《茶香室叢抄·揚州二十四橋》:“按,依此數之,未足二十四數,疑有奪誤也。”③錯過;錯失;耽誤。《荀子·富國》:“輕田野之稅,平關市之征,省商賈之數,罕興力役,無奪農時。”(關市:設在交通要道的集市。)④強取;剝奪。《左傳·定公二年》:“邾莊公與夷射姑飲酒,私出,閽(hūn)乞肉焉,奪之杖以敲之。”(閽:看門人。)《左傳·昭公二十年》:“先人有奪人之心,後人有待其衰。”李密《陳情表》:“舅奪母志。”⑤削除;剝奪。《左傳·昭公十三年》:“(楚靈)王奪鬭韋龜中犨(chōu),又奪成然邑使為郊尹。”(鬬韋龜、成然:二人為父子,均楚國大夫。中犨:邑名。)《金史·世宗紀中》:“又以臺臣徇勢偷安,畏忌不敢言,奪俸一月。”(徇:屈從。)⑥爭奪;爭得;競爭。《舊唐書·韓遊瓌傳》:“乃退入城。賊急奪門,遊瓌與賊隔門血戰,會暝乃解。”(暝:黃昏,天黑。)《世說新語·夙惠》:“二子俱說,更相易奪,言無遺失。”⑦壓倒;勝過;超過。《論語·陽貨》:“惡紫之奪朱也,惡鄭聲之亂雅樂也。”(鄭聲:鄭地的俗樂。)趙孟頫《贈放煙火者》:“人間巧藝奪天工。”⑧照耀;震懾。聞人蒨《春日》:“林有驚心鳥,園多奪目花。”宋之問《嵩山天門歌》:“晚陰兮足風,夕陽兮赩(xì)紅,試一望兮奪魄,況眾妙之無窮。”(赩:赤色。)⑨用某種強力、手段,迫使對方改變或放棄(原來的主張)。《論語·泰伯》:“可以托六尺之孤,可以寄百裡之命,臨大節而不可奪也,君子與?”(六尺之孤:未成年的孤兒。)又特指任職期間遭父母喪事不令離職或喪服未滿強令出仕。通稱“奪服、奪哀、奪禮、奪情”等,省稱“奪”。《新唐書·狄仁傑傳附狄光嗣》:“母喪,奪為太傅少卿,固讓。睿宗嘉其誠,許之。”⑩裁定;認定。《論衡·超奇》:“書疏文義,奪於肝心。”


  • 人事迭废兴,天理交予夺。

    “人事迭废兴,天理交予夺。”诗句出处:《夜登城楼》;是宋朝诗人陆游的作品。

    上天何苍苍,四序浩旋斡。
    异哉今年热,炊鬻不可活。
    夜分睡复起,摇箑腕欲脱。
    强登城西楼,月露渺空阔。
    凭栏弄清影,凉颸入蕉葛。
    湿萤沾草根,惊鹘起木末。
    亦知难久留,襟袍资一豁。
    人事迭废兴,天理交予夺。
    羲和不停驭,去若弦上筈。
    此热曾当衰,岁晚备裘褐。


    《夜登城楼》宋朝诗人陆游的作品。
    【注释】:

    人事:

    ①人力所能及的事。《新五代史·伶官传》:“盛衰天理,虽曰天命,岂非~~哉”。②人世间事。《玉台新咏·古诗为焦仲卿妻作》:“自君别我后,~~不可量。”③人为的动乱。《汉书·吴王濞传》:“诸侯皆有背叛之意,~~极矣。”

    事:

    ①职位;职务;官职。《左传·庄公十四年》:“吾皆许之上大夫之事。”②职业。《史记·樊郦滕灌列传》:“舞阳侯樊哙(kuài)者,沛人也,以屠狗为事。”(沛:江苏沛县。)③事情。《论语·子路》:“言不顺则事不成。”④变故;意外事故。《史记·刺客列传》:“秦有荆轲之事。”苏轼《徐州上皇帝书》:“今臣于无事之时,屡以盗贼为言……不然,事至而图之,则已晚矣。”(图:谋。)⑤实行;从事;做。《论语·颜渊》:“回虽不敏,请事斯语矣。”⑥侍奉;服事。《左传·隐公元年》:“欲与大叔,巨请事之 ”⑦从师求学。《史记·老子韩非列传》:“[非]与李斯俱事荀卿,斯自以为不如非。”⑧量词。用于器物或衣服,相当于“件”。白居易《张常侍池凉夜闲宴赠诸公》:“管弦三两事。”

    迭:

    ①轮流;交替。《旧唐书·黄巢传》:“南衙、北司迭相矛盾。”②屡次;接连。郑观应《盛世危言· 传教》:“民之受屈愈多,衔恨愈甚,而教堂之案迭起矣。”③通“轶(yì)”。侵袭。《左传·成公十三年》:“迭我殽(xiáo)地,奸绝我好。”(殽:山名。也作“崤”。好:指友邦。)

    废:

    ①废弃;废弛。《论语·卫灵公》:“君子不以言举人,不以人废言。”也指废弃不用的事物。《史记·太史公自序》:“孔子修旧起废。”②废黜;贬退。《晋书 · 桓温传》:“温乃废帝而立简文帝。”③衰败;沦亡。《史记·儒林列传序》:“(故)孔子闵(悯)王路废而邪道兴。”(王路:王道。)④衰颓;精神委靡。《庄子·德充符》:“而适先生之所,则废然而反(返)。”(适:到。)⑤残疾。《吕氏春秋·审为》:“左手攫之则右手废。”⑥倒塌。《淮南子·览冥》:“往古之时,四极废,九州裂。”⑦放置;搁置。《颜氏家训·勉学》:“所诵经书,一月废置,便至荒芜矣。”⑧慑服;偃伏。《史记·淮阴侯列传》:“项王喑恶叱咤,千人皆废。”

    兴:

    ①[动]起身,起 来。《论语·卫灵公》:“从者病,莫能~。”②[动]兴起,建立。《史记·文帝本纪》:“汉~,至孝文四十有余载。”③[动]发动。《史记·酷吏列传》:“汉大~兵伐匈奴。”④[形]兴盛。与“废”相对。《论语· 子路》:“事不成,则礼乐不~。”⑤(xing)[名]兴致,兴趣(后起意义)。刘义庆《世说新语·任诞》:“吾本乘~而行,~尽而返。”

    天:

    ①人的头部。《吕氏春秋·论人》:“适耳目,节嗜欲,释智谋,去巧故……若此,则无以害其天矣。”(释:去除。巧故:伪诈。)②天空。王充《论衡·谈天》:“察当今天去地甚高,古天与今无异。”《敕勒歌》:“天似穹(qióng)庐,笼盖四野。”(穹庐:毡帐。)③在额上刺字的刑罚。《周易· 睽》:“其人天且劓。”(劓:割掉鼻子的刑罚。)④天气;气候。《吕氏春秋·季春》:“行秋令,则天多沉阴。”⑤自然界。《荀子·天论》:“天行有常,不为尧存,不为桀亡。”⑥自然形成的。《庄子·养生主》:“依乎天理,批大郤,导大窾。”⑦上帝;自然界的主宰。《春秋繁露 ·郊祭》:“天者,百神之大君也。”⑧天命;天意。《左传·成公十六年》:“国之存亡,天也。”⑨依凭;依靠者。《仪礼· 丧服》:“夫者,妻之天也。”

    天理:

    ①天道。《庄子·天运》:“夫至乐者,先应之以人事,顺之以~~。”②天性。《礼记·乐记》:“灭~~而穷人欲者也。”③自然的组织结构。《庄子·养生主》:“依乎~~,批大郤,导大窾。”

    理:

    ①雕琢;加工玉石。《韩非子·和氏》:“使玉人理其璞而得宝焉。”②治理;整治。《汉书·食货志》:“理民之道,地著为本。”③整理;修整。古乐府《木兰诗》:“阿姊闻妹来,当户理红妆。”归子慕《壬寅正月西村筑室成》:“农人理耰(yōu)锄,念此岁供早。”(耰:弄碎土块平整土地的农具。)④练习;温习。王维《洛阳女儿行》:“戏罢曾无理曲时,妆成只是薰香坐。”⑤纹理;条理。刘禹锡《砥石赋》:“圭形石质,苍色腻理。”⑥规律;道理。《荀子· 解蔽》:“以可以知人之性,求可以知物之理。”《庄子·养生主》:“依乎天理。”⑦古代的法官。《礼记·月令》:“命理瞻伤,察创,视折。”《左传·昭公十四年》:“叔鱼摄理。”⑧申辩,辩白。《抱朴子·讥惑》:“虽见耻笑,余亦不理也。”⑨顺。贾谊《新书·胎教》:“正其本而万物理。”⑩使者。《左传·昭公十三年》:“行理之命,无月不至。”

    交:

    ①交叉;交错。《孔子家语·致思》:“挺刃交兵。”《楚辞· 九歌·国殇》:“旌(jīng)蔽日兮敌若云,矢交坠兮士争先。”(旌:旗。矢:箭。)《史记·项羽本纪》:“交戟之卫士欲止不内(nà),樊哙侧其盾以撞。”(内:同“纳”。)②结交;交往。《论语·学而》:“与朋友交而不信乎?”(信:诚实。)《左传·昭公二十三年》:“守其交礼。”《史记·廉颇蔺相如列传》:“卒相与欢,为刎颈之交。”(卒:终于。)《法言·修身》:“上交不谄,下交不骄,则可以有为矣。”(有为:有作为。)③交情;友谊。《庄子·山木》:“夫相收之与相弃亦远矣,且君子之交淡若水,小人之交甘若醴。”《后汉书·崔骃传》:“交浅而言深者,愚也。”④时间或地区相连接。《左传·僖公五年》:“其九月、十月之交乎?”⑤交配。《聊斋志异·董生》:“梦与女交。”⑥副词。1.俱;同时。《左传·文公十二年》:“(秦军与晋军)乃皆出战,交绥。”(绥:退军。)2. 互相。《左传·隐公三年》:“周、郑交质。王子狐为质于郑,郑公子质于周。”(质:人质。)《史记·张仪列传》:“两国交争,其势不两立。”《战国策·赵策三》:“俱据万乘之国,交有称王之名。”⑦通“蛟”。《汉书·高帝纪上》:“则见交龙于上。”⑧通“教”。使。岑参《叹白发》:“白发生偏速,交人不奈何。”

    予:

    (一)第一人称代词。我;我的。《孟子·公孙丑上》:“尔何曾比予于管仲?” (二)yǔ ①授予;给予。通作“與(与)”。《荀子·修身》:“怒不过夺,喜不过予。”②通“与(與)”。赞许。《荀子 · 大略》:“言味者予易牙,言音者予师旷。”(易牙、师旷:皆人名。)

    夺:

    ①强取;夺去。《管子·任法》:“借人以其所操,命曰夺柄;借人以其所处,命曰失位。”②脱漏。江淹《张黄门协苦雨》:“燮燮凉叶夺,戾戾飔风举。”特指抄刊古书时文字脱漏。俞樾《茶香室丛抄·扬州二十四桥》:“按,依此数之,未足二十四数,疑有夺误也。”③错过;错失;耽误。《荀子·富国》:“轻田野之税,平关市之征,省商贾之数,罕兴力役,无夺农时。”(关市:设在交通要道的集市。)④强取;剥夺。《左传·定公二年》:“邾庄公与夷射姑饮酒,私出,阍(hūn)乞肉焉,夺之杖以敲之。”(阍:看门人。)《左传·昭公二十年》:“先人有夺人之心,后人有待其衰。”李密《陈情表》:“舅夺母志。”⑤削除;剥夺。《左传·昭公十三年》:“(楚灵)王夺鬭韦龟中犨(chōu),又夺成然邑使为郊尹。”(鬬韦龟、成然:二人为父子,均楚国大夫。中犨:邑名。)《金史·世宗纪中》:“又以台臣徇势偷安,畏忌不敢言,夺俸一月。”(徇:屈从。)⑥争夺;争得;竞争。《旧唐书·韩游瓌传》:“乃退入城。贼急夺门,游瓌与贼隔门血战,会暝乃解。”(暝:黄昏,天黑。)《世说新语·夙惠》:“二子俱说,更相易夺,言无遗失。”⑦压倒;胜过;超过。《论语·阳货》:“恶紫之夺朱也,恶郑声之乱雅乐也。”(郑声:郑地的俗乐。)赵孟頫《赠放烟火者》:“人间巧艺夺天工。”⑧照耀;震慑。闻人蒨《春日》:“林有惊心鸟,园多夺目花。”宋之问《嵩山天门歌》:“晚阴兮足风,夕阳兮赩(xì)红,试一望兮夺魄,况众妙之无穷。”(赩:赤色。)⑨用某种强力、手段,迫使对方改变或放弃(原来的主张)。《论语·泰伯》:“可以托六尺之孤,可以寄百里之命,临大节而不可夺也,君子与?”(六尺之孤:未成年的孤儿。)又特指任职期间遭父母丧事不令离职或丧服未满强令出仕。通称“夺服、夺哀、夺礼、夺情”等,省称“夺”。《新唐书·狄仁杰传附狄光嗣》:“母丧,夺为太傅少卿,固让。睿宗嘉其诚,许之。”⑩裁定;认定。《论衡·超奇》:“书疏文义,夺于肝心。”


  • ren shi die fei xing ,tian li jiao yu duo 。

    “ren shi die fei xing ,tian li jiao yu duo 。”shi gou chu chu :《ye deng cheng lou 》;shi song chao shi ren liu you de zuo pin 。

    shang tian he cang cang ,si xu hao xuan wo 。
    yi zai jin nian re ,chui yu bu ke huo 。
    ye fen shui fu qi ,yao sha wan yu tuo 。
    jiang deng cheng xi lou ,yue lou miao kong kuo 。
    ping lan long qing ying ,liang si ru jiao ge 。
    shi ying zhan cao gen ,jing gu qi mu mo 。
    yi zhi nan jiu liu ,jin pao zi yi hua 。
    ren shi die fei xing ,tian li jiao yu duo 。
    xi he bu ting yu ,qu re xian shang kuo 。
    ci re ceng dang cui ,sui wan bei qiu he 。


    《ye deng cheng lou 》song chao shi ren liu you de zuo pin 。
    【zhu shi 】:

    ren shi :

    ①ren li suo neng ji de shi 。《xin wu dai shi ·ling guan chuan 》:“cheng cui tian li ,sui yue tian ming ,qi fei ~~zai ”。②ren shi jian shi 。《yu tai xin yong ·gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“zi jun bie wo hou ,~~bu ke liang 。”③ren wei de dong luan 。《han shu ·wu wang bi chuan 》:“zhu hou jie you bei pan zhi yi ,~~ji yi 。”

    shi :

    ①zhi wei ;zhi wu ;guan zhi 。《zuo chuan ·zhuang gong shi si nian 》:“wu jie hu zhi shang da fu zhi shi 。”②zhi ye 。《shi ji ·fan li teng guan lie chuan 》:“wu yang hou fan kuai (kuài)zhe ,pei ren ye ,yi tu gou wei shi 。”(pei :jiang su pei xian 。)③shi qing 。《lun yu ·zi lu 》:“yan bu shun ze shi bu cheng 。”④bian gu ;yi wai shi gu 。《shi ji ·ci ke lie chuan 》:“qin you jing ke zhi shi 。”su shi 《xu zhou shang huang di shu 》:“jin chen yu mo shi zhi shi ,lv yi dao zei wei yan ……bu ran ,shi zhi er tu zhi ,ze yi wan yi 。”(tu :mou 。)⑤shi hang ;cong shi ;zuo 。《lun yu ·yan yuan 》:“hui sui bu min ,qing shi si yu yi 。”⑥shi feng ;fu shi 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“yu yu da shu ,ju qing shi zhi ”⑦cong shi qiu xue 。《shi ji ·lao zi han fei lie chuan 》:“[fei ]yu li si ju shi xun qing ,si zi yi wei bu ru fei 。”⑧liang ci 。yong yu qi wu huo yi fu ,xiang dang yu “jian ”。bai ju yi 《zhang chang shi chi liang ye xian yan zeng zhu gong 》:“guan xian san liang shi 。”

    die :

    ①lun liu ;jiao ti 。《jiu tang shu ·huang chao chuan 》:“na ya 、bei si die xiang mao dun 。”②lv ci ;jie lian 。zheng guan ying 《cheng shi wei yan · chuan jiao 》:“min zhi shou qu yu duo ,xian hen yu shen ,er jiao tang zhi an die qi yi 。”③tong “yi (yì)”。qin xi 。《zuo chuan ·cheng gong shi san nian 》:“die wo xiao (xiáo)de ,jian jue wo hao 。”(xiao :shan ming 。ye zuo “xiao ”。hao :zhi you bang 。)

    fei :

    ①fei qi ;fei chi 。《lun yu ·wei ling gong 》:“jun zi bu yi yan ju ren ,bu yi ren fei yan 。”ye zhi fei qi bu yong de shi wu 。《shi ji ·tai shi gong zi xu 》:“kong zi xiu jiu qi fei 。”②fei chu ;bian tui 。《jin shu · huan wen chuan 》:“wen nai fei di er li jian wen di 。”③cui bai ;lun wang 。《shi ji ·ru lin lie chuan xu 》:“(gu )kong zi min (min )wang lu fei er xie dao xing 。”(wang lu :wang dao 。)④cui tui ;jing shen wei mi 。《zhuang zi ·de chong fu 》:“er kuo xian sheng zhi suo ,ze fei ran er fan (fan )。”(kuo :dao 。)⑤can ji 。《lv shi chun qiu ·shen wei 》:“zuo shou jue zhi ze you shou fei 。”⑥dao ta 。《huai na zi ·lan ming 》:“wang gu zhi shi ,si ji fei ,jiu zhou lie 。”⑦fang zhi ;ge zhi 。《yan shi jia xun ·mian xue 》:“suo song jing shu ,yi yue fei zhi ,bian zhi huang wu yi 。”⑧she fu ;yan fu 。《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“xiang wang yin e chi zha ,qian ren jie fei 。”

    xing :

    ①[dong ]qi shen ,qi lai 。《lun yu ·wei ling gong 》:“cong zhe bing ,mo neng ~。”②[dong ]xing qi ,jian li 。《shi ji ·wen di ben ji 》:“han ~,zhi xiao wen si shi you yu zai 。”③[dong ]fa dong 。《shi ji ·ku li lie chuan 》:“han da ~bing fa xiong nu 。”④[xing ]xing cheng 。yu “fei ”xiang dui 。《lun yu · zi lu 》:“shi bu cheng ,ze li le bu ~。”⑤(xing)[ming ]xing zhi ,xing qu (hou qi yi yi )。liu yi qing 《shi shui xin yu ·ren dan 》:“wu ben cheng ~er hang ,~jin er fan 。”

    tian :

    ①ren de tou bu 。《lv shi chun qiu ·lun ren 》:“kuo er mu ,jie shi yu ,shi zhi mou ,qu qiao gu ……re ci ,ze mo yi hai ji tian yi 。”(shi :qu chu 。qiao gu :wei zha 。)②tian kong 。wang chong 《lun heng ·tan tian 》:“cha dang jin tian qu de shen gao ,gu tian yu jin mo yi 。”《chi le ge 》:“tian shi qiong (qióng)lu ,long gai si ye 。”(qiong lu :zhan zhang 。)③zai e shang ci zi de xing fa 。《zhou yi · kui 》:“ji ren tian ju yi 。”(yi :ge diao bi zi de xing fa 。)④tian qi ;qi hou 。《lv shi chun qiu ·ji chun 》:“hang qiu ling ,ze tian duo chen yin 。”⑤zi ran jie 。《xun zi ·tian lun 》:“tian hang you chang ,bu wei yao cun ,bu wei jie wang 。”⑥zi ran xing cheng de 。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“yi hu tian li ,pi da xi ,dao da kuan 。”⑦shang di ;zi ran jie de zhu zai 。《chun qiu fan lou ·jiao ji 》:“tian zhe ,bai shen zhi da jun ye 。”⑧tian ming ;tian yi 。《zuo chuan ·cheng gong shi liu nian 》:“guo zhi cun wang ,tian ye 。”⑨yi ping ;yi kao zhe 。《yi li · sang fu 》:“fu zhe ,qi zhi tian ye 。”

    tian li :

    ①tian dao 。《zhuang zi ·tian yun 》:“fu zhi le zhe ,xian ying zhi yi ren shi ,shun zhi yi ~~。”②tian xing 。《li ji ·le ji 》:“mie ~~er qiong ren yu zhe ye 。”③zi ran de zu zhi jie gou 。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“yi hu ~~,pi da xi ,dao da kuan 。”

    li :

    ①diao zhuo ;jia gong yu dan 。《han fei zi ·he shi 》:“shi yu ren li ji pu er de bao yan 。”②zhi li ;zheng zhi 。《han shu ·shi huo zhi 》:“li min zhi dao ,de zhe wei ben 。”③zheng li ;xiu zheng 。gu le fu 《mu lan shi 》:“a zi wen mei lai ,dang hu li gong zhuang 。”gui zi mu 《ren yin zheng yue xi cun zhu shi cheng 》:“nong ren li you (yōu)chu ,nian ci sui gong zao 。”(you :long sui tu kuai ping zheng tu de de nong ju 。)④lian xi ;wen xi 。wang wei 《luo yang nv er hang 》:“hu ba ceng mo li qu shi ,zhuang cheng zhi shi xun xiang zuo 。”⑤wen li ;tiao li 。liu yu xi 《di dan fu 》:“gui xing dan zhi ,cang se ni li 。”⑥gui lv ;dao li 。《xun zi · jie bi 》:“yi ke yi zhi ren zhi xing ,qiu ke yi zhi wu zhi li 。”《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“yi hu tian li 。”⑦gu dai de fa guan 。《li ji ·yue ling 》:“ming li zhan shang ,cha chuang ,shi she 。”《zuo chuan ·zhao gong shi si nian 》:“shu yu she li 。”⑧shen bian ,bian bai 。《bao piao zi ·ji huo 》:“sui jian chi xiao ,yu yi bu li ye 。”⑨shun 。gu yi 《xin shu ·tai jiao 》:“zheng ji ben er mo wu li 。”⑩shi zhe 。《zuo chuan ·zhao gong shi san nian 》:“hang li zhi ming ,mo yue bu zhi 。”

    jiao :

    ①jiao cha ;jiao cuo 。《kong zi jia yu ·zhi sai 》:“ting ren jiao bing 。”《chu ci · jiu ge ·guo shang 》:“jing (jīng)bi ri xi di re yun ,shi jiao zhui xi shi zheng xian 。”(jing :qi 。shi :jian 。)《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“jiao ji zhi wei shi yu zhi bu nei (nà),fan kuai ce ji dun yi zhuang 。”(nei :tong “na ”。)②jie jiao ;jiao wang 。《lun yu ·xue er 》:“yu peng you jiao er bu xin hu ?”(xin :cheng shi 。)《zuo chuan ·zhao gong er shi san nian 》:“shou ji jiao li 。”《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“cu xiang yu huan ,wei wen geng zhi jiao 。”(cu :zhong yu 。)《fa yan ·xiu shen 》:“shang jiao bu chan ,xia jiao bu jiao ,ze ke yi you wei yi 。”(you wei :you zuo wei 。)③jiao qing ;you yi 。《zhuang zi ·shan mu 》:“fu xiang shou zhi yu xiang qi yi yuan yi ,ju jun zi zhi jiao dan re shui ,xiao ren zhi jiao gan re li 。”《hou han shu ·cui yin chuan 》:“jiao jian er yan shen zhe ,yu ye 。”④shi jian huo de ou xiang lian jie 。《zuo chuan ·xi gong wu nian 》:“ji jiu yue 、shi yue zhi jiao hu ?”⑤jiao pei 。《liao zhai zhi yi ·dong sheng 》:“meng yu nv jiao 。”⑥fu ci 。1.ju ;tong shi 。《zuo chuan ·wen gong shi er nian 》:“(qin jun yu jin jun )nai jie chu zhan ,jiao sui 。”(sui :tui jun 。)2. hu xiang 。《zuo chuan ·yin gong san nian 》:“zhou 、zheng jiao zhi 。wang zi hu wei zhi yu zheng ,zheng gong zi zhi yu zhou 。”(zhi :ren zhi 。)《shi ji ·zhang yi lie chuan 》:“liang guo jiao zheng ,ji shi bu liang li 。”《zhan guo ce ·zhao ce san 》:“ju ju mo cheng zhi guo ,jiao you chen wang zhi ming 。”⑦tong “jiao ”。《han shu ·gao di ji shang 》:“ze jian jiao long yu shang 。”⑧tong “jiao ”。shi 。cen can 《tan bai fa 》:“bai fa sheng pian su ,jiao ren bu nai he 。”

    yu :

    (yi )di yi ren chen dai ci 。wo ;wo de 。《meng zi ·gong sun chou shang 》:“er he ceng bi yu yu guan zhong ?” (er )yǔ ①shou yu ;gei yu 。tong zuo “與(yu )”。《xun zi ·xiu shen 》:“nu bu guo duo ,xi bu guo yu 。”②tong “yu (與)”。zan hu 。《xun zi · da lve 》:“yan wei zhe yu yi ya ,yan yin zhe yu shi kuang 。”(yi ya 、shi kuang :jie ren ming 。)

    duo :

    ①jiang qu ;duo qu 。《guan zi ·ren fa 》:“jie ren yi ji suo cao ,ming yue duo bing ;jie ren yi ji suo chu ,ming yue shi wei 。”②tuo lou 。jiang yan 《zhang huang men xie ku yu 》:“xie xie liang xie duo ,li li si feng ju 。”te zhi chao kan gu shu shi wen zi tuo lou 。shu yue 《cha xiang shi cong chao ·yang zhou er shi si qiao 》:“an ,yi ci shu zhi ,wei zu er shi si shu ,yi you duo wu ye 。”③cuo guo ;cuo shi ;dan wu 。《xun zi ·fu guo 》:“qing tian ye zhi shui ,ping guan shi zhi zheng ,sheng shang gu zhi shu ,han xing li yi ,mo duo nong shi 。”(guan shi :she zai jiao tong yao dao de ji shi 。)④jiang qu ;bao duo 。《zuo chuan ·ding gong er nian 》:“zhu zhuang gong yu yi she gu yin jiu ,si chu ,hun (hūn)qi rou yan ,duo zhi zhang yi qiao zhi 。”(hun :kan men ren 。)《zuo chuan ·zhao gong er shi nian 》:“xian ren you duo ren zhi xin ,hou ren you dai ji cui 。”li mi 《chen qing biao 》:“jiu duo mu zhi 。”⑤xiao chu ;bao duo 。《zuo chuan ·zhao gong shi san nian 》:“(chu ling )wang duo dou wei gui zhong chou (chōu),you duo cheng ran yi shi wei jiao yin 。”(dou wei gui 、cheng ran :er ren wei fu zi ,jun chu guo da fu 。zhong chou :yi ming 。)《jin shi ·shi zong ji zhong 》:“you yi tai chen xun shi tou an ,wei ji bu gan yan ,duo feng yi yue 。”(xun :qu cong 。)⑥zheng duo ;zheng de ;jing zheng 。《jiu tang shu ·han you gui chuan 》:“nai tui ru cheng 。zei ji duo men ,you gui yu zei ge men xie zhan ,hui ming nai jie 。”(ming :huang hun ,tian hei 。)《shi shui xin yu ·su hui 》:“er zi ju shui ,geng xiang yi duo ,yan mo wei shi 。”⑦ya dao ;sheng guo ;chao guo 。《lun yu ·yang huo 》:“e zi zhi duo zhu ye ,e zheng sheng zhi luan ya le ye 。”(zheng sheng :zheng de de su le 。)zhao meng fu 《zeng fang yan huo zhe 》:“ren jian qiao yi duo tian gong 。”⑧zhao yao ;zhen she 。wen ren qian 《chun ri 》:“lin you jing xin diao ,yuan duo duo mu hua 。”song zhi wen 《song shan tian men ge 》:“wan yin xi zu feng ,xi yang xi xi (xì)gong ,shi yi wang xi duo bo ,kuang zhong miao zhi mo qiong 。”(xi :chi se 。)⑨yong mou chong jiang li 、shou duan ,pai shi dui fang gai bian huo fang qi (yuan lai de zhu zhang )。《lun yu ·tai bai 》:“ke yi tuo liu che zhi gu ,ke yi ji bai li zhi ming ,lin da jie er bu ke duo ye ,jun zi yu ?”(liu che zhi gu :wei cheng nian de gu er 。)you te zhi ren zhi ji jian zao fu mu sang shi bu ling li zhi huo sang fu wei man jiang ling chu shi 。tong chen “duo fu 、duo ai 、duo li 、duo qing ”deng ,sheng chen “duo ”。《xin tang shu ·di ren jie chuan fu di guang si 》:“mu sang ,duo wei tai fu shao qing ,gu rang 。rui zong jia ji cheng ,hu zhi 。”⑩cai ding ;ren ding 。《lun heng ·chao ji 》:“shu shu wen yi ,duo yu gan xin 。”

今日更新
今日推荐