- 繁体
- 简体
- 拼音
-
勘破搖頭,伸眉一笑,照徹多生凝滯。
“勘破搖頭,伸眉一笑,照徹多生凝滯。”詩句出處:《玉女搖仙佩》;是元朝詩人姬翼的作品。先天有物,未始難名,彷佛氤氳元氣。太極形生,鳴黃乍判,散作萬殊千異。總被形囚累。恣營營念慮,多方百計。競聲利,揚波鼓浪,唯是無窮,四事而已。空膠擾人間,販骨番騰,終成何濟。誰信火傳棄舊,物禪迎新,弄我真同兒戲。勘破搖頭,伸眉一笑,照徹多生凝滯。妄構閑非是。總休論枉玷,林泉風味。秋靜夜,雲收空界,纖塵不動,月明如水。人長在。碧桃影裡醺醺醉。《玉女搖仙佩》元朝詩人姬翼的作品。
【註釋】:勘:
①校對;核定。《南史·任昉傳》:“武帝使學士賀縱共沈約勘其書目,官無者就其傢取之。”白居易《題詩屏風絕句》:“相憶采君詩作障,自書自勘不辭勞。”(障:屏風,俗作“幛”。)《明史·江秉謙傳》:“今(熊)廷弼勘覆已明,議者猶以一人私情沒天下公論,寧壞朝廷封疆,不忘胸中畛域。”(沒:掩沒。畛域:界限。)②調查;察看。陸贄《貞元改元大赦制》:“京畿及近縣所欠百姓和糴價直,委度(duó)支即勘會支給。”曾國藩《復唐義渠書》:“望與丁、王、黃諸鎮將下遊河道逐節勘驗。”③審訊;審問。《隋書·薛道衡傳》:“付執法者勘之。”④通“戡”。平定。《隋書·河間王弘傳》:“今者共舉義旗,勘剪兇虐,八方同德,萬裡俱來。”⑤通“堪”。能經受。《鹽鐵論·禁耕》:“郡中卒踐更者,多不勘責取庸代。”(踐更:貧者受錢代人服役之賦名。責取:索取。庸代:雇人代替。)破:
①破碎;不完整。《荀子·勸學》:“風至苕(tiáo)折,卵破子死。”(苕:蘆葦類草本植物。)②破壞;打破。《史記·項羽本紀》:“皆沉船,破釜甑(zèng),燒廬舍,持三日糧,以示士卒必死,無一還心。”(釜:鍋。甑:蒸飯器具。)③打敗;攻克。蘇軾《前赤壁賦》:“方其破荊州,下江陵,順流而東也。”④揭露;拆穿。范仲淹《宋故衛尉少卿分司西京胡公神道銘》:“在郡未幾,破奸發伏,有神明之號。”⑤破亡;殘破。杜甫《春望》:“國破山河在。”⑥剖開;分開。《莊子·天地》:“百年之木,破為犧尊。”⑦剖析;分析。黃庭堅《送吳彥歸番陰》:“摹書說偏旁,破義析名傢。”搖:
①搖動;擺動。司馬遷《報任安書》:“猛虎在深山,百獸震恐,及在檻阱之中,搖尾而求食。”②動搖;浮動。《左傳·昭公二十三年》:“三國敗,諸侯之師乃搖心矣。”(三國:指隨楚拒吳的胡、沈、陳三國。)③上升;飄舉。班固《西都賦》:“遂乃風舉雲搖,浮遊溥覽。”伸:
①指肢體或物體舒展開。《儀禮·士相見禮》:“君子欠伸。”②泛指伸展;擴展。《淮南子·本經》:“含吐陰陽,伸曳四時。”③申述。白居易《贈樊著作》:“冤憤一言伸。”按,②③兩義又寫作“申”。一:
①數詞。《孟子·梁惠王上》:“吾何愛一牛?”(愛:吝惜。)《漢書·律歷志上》:“數者,一、十、百、千、萬也。”又表序數第一。《呂氏春秋·古樂》:“投足以歌八闋:一曰載民,二曰玄鳥。”(八闋:指舞樂的八章。載民、玄鳥:樂曲八章之名。)②專一。《荀子·勸學》:“螾無爪牙之利,筋骨之強,上食埃土,下飲黃泉,用心一也。”(螾:通“蚓”。蚯蚓。)③全;滿。《史記·淮陰侯列傳》:“至拜大將,乃韓信也,一軍皆驚。”④統一;使……一致。《史記·秦始皇本紀》:“一法度衡石丈尺。”⑤相同。《左傳·莊公十二年》:“天下之惡一也。”(惡:指惡人。)⑥整體。賈誼《新書·過秦上》:“合從締交,相與為一。”⑦古代哲學概念。指“道”及“道”所派生的“氣”。⑧副詞。1. 一概;都。《史記·孟嘗君列傳》:“食客數千人,無貴賤一與文等。”2. 一旦。《莊子·徐無鬼》:“一聞人之過,終身不忘。”(過:過失。)3. 乃;竟。《戰國策·齊策一》:“靖郭君之於寡人,一至於此乎?”⑨語氣詞。起加強語氣的作用。《孟子·梁惠王上》:“寡人恥之,願比死者一灑之。”⑩我國民族音樂記音符號之一。[一何]副詞。表示程度深。杜甫《石壕吏》:“吏呼一何怒,婦啼一何苦!”照:
①[動]照耀。《周易·恒》:“日月得天而能久~。”②[名]日光。杜甫《秋野》之四:“遠崖秋沙白,連山晚~紅。”③[動]看鏡中的影子。《晉書·王戎傳附王衍》:“在車中攬鏡自~。”④[動]察看。《後漢書·馮勤傳》:“忠臣孝子,覽~前世,以為鏡誡。”⑤[動]按照,依照(後起意義)。《天朝田畝制度》:“凡分田,~人口,不論男婦。”徹:
①撤去。通作“撤”。《左傳·襄公二十三年》:“平公不徹樂。”②拆掉;拆除。《詩經·小雅·十月之交》:“徹我墻屋。”③撤退;後撤。《三國志·吳書·吳主傳》:“合肥未下,徹軍還。”(下:攻下。)④貫通;通透。《國語·魯語上》:“焚煙徹於上。”(上:天。)⑤盡;到頭。杜甫《江畔獨步尋花七絕句》之一:“江上被花惱不徹,無處告訴隻顛狂。”多:
①數量大,與“少”相對。《孟子·公孫醜下》:“得道者多助,失道者寡助。”(得道:指得治國之道,即行仁政。寡:少。)王維《相思》:“願君多采擷。”②勝過;超過。湯顯祖《紫簫記·巧探》:“想他才似相如,貌多王粲。”(相如:司馬相如,漢辭賦傢。王粲:漢魏間人,貌美多才。)③稱贊;著重。《史記·季佈欒佈列傳》:“諸公皆多季佈能摧剛為柔,朱傢以此名聞當世。”《史記·魏其武安侯列傳》:“士亦以此多之。”④過分的;多餘的。《莊子·漁父》:“今子既上無君侯有司之勢,而下無大臣職事之官,而擅飭(chì)禮樂,選人倫以化齊民,不泰多事乎?”(飭:整頓。泰:太,過於,過分。)劉劭《人物志·體別》:“夫在多疑。”⑤增多。《荀子·天論》:“因物而多之,孰與騁能而化之?”⑥通“哆”,不正。《法言·吾子》:“中正則雅,多哇則鄭。”(哇:淫邪的樂聲。)⑦副詞。表示限定。約相當於“隻”、“僅僅”。朱浮《為幽州牧與彭寵書》:“此猶河濱之民捧土以塞孟津,多見其不知量也。”《論語·子張》:“人雖欲自絕,其何傷於日月乎? 多見其不知量也。”生:
①生長;長出。《荀子·勸學》:“蓬生麻中,不扶而直。”②活著;生存。《論語· 衛靈公》:“志士仁人,無求生以害仁,有殺身以成仁。”③生命;性命。《韓非子·解老》:“祿也者,人之所以持生也。”(祿:俸祿。持:維持。)④產生;發生。《韓詩外傳》卷五:“水淵深廣,則龍魚生之。”⑤生育;誕生。《左傳·隱公元年》:“莊公寤生。”⑥生存的期間,指人的一生;一輩子。曹操《短歌行》:“對酒當歌,人生幾何?”⑦生活;生計。柳宗元《捕蛇者說》:“鄉鄰之生日蹙(cù)。”(蹙:窘迫。)⑧不熟的。1. 未煮或未煮熟的。《呂氏春秋·適音》:“大饗之禮,上玄尊而俎生魚。”2.未加工煉制的。《洛陽伽藍記·城北》:“頭後垂二尺生絹。”⑨讀書的人。《史記·秦始皇本紀》:“今諸生不師今而學古,以非當世。”凝:
①冰凍;結冰。岑參《白雪歌送武判官歸京》:“愁雲慘淡萬裡凝。”②凝結;凝聚。《詩經·衛風·碩人》:“膚如凝脂。”③穩定;鞏固。《荀子·王制》:“慮以王命,全其力,凝其德。”④精神專註。《莊子·逍遙遊》:“其神凝。”⑤成;形成。《禮記·中庸》:“茍不至德,至道不凝焉。”凝滯:
①受阻停留。江淹《別賦》:“舟~~於水濱。”也作“疑滯”。《楚辭·涉江》:“船容與而不進兮,淹回水而~~。”②粘滯,拘泥。《楚辭·漁父》:“聖人不~~於物,而能與世推移。”③停止流動。柳永《傾懷》:“離宴殷勤,蘭舟~~。”滯:
①凝聚;積壓。《左傳·襄公九年》:“國無滯積,亦無困人。”②不通暢。《淮南子·時則訓》:“流而不滯。”③停滯,滯留。《楚辭·九章·懷沙》:“任重載盛兮,陷滯而不濟。”(盛:多。不濟:指不能前進。)④遺落;遺漏。《詩經 ·小雅·大田》:“彼有遺秉,此有滯穗。” -
勘破摇头,伸眉一笑,照彻多生凝滞。
“勘破摇头,伸眉一笑,照彻多生凝滞。”诗句出处:《玉女摇仙佩》;是元朝诗人姬翼的作品。先天有物,未始难名,彷佛氤氲元气。太极形生,鸣黄乍判,散作万殊千异。总被形囚累。恣营营念虑,多方百计。竞声利,扬波鼓浪,唯是无穷,四事而已。空胶扰人间,贩骨番腾,终成何济。谁信火传弃旧,物禅迎新,弄我真同儿戏。勘破摇头,伸眉一笑,照彻多生凝滞。妄构闲非是。总休论枉玷,林泉风味。秋静夜,云收空界,纤尘不动,月明如水。人长在。碧桃影里醺醺醉。《玉女摇仙佩》元朝诗人姬翼的作品。
【注释】:勘:
①校对;核定。《南史·任昉传》:“武帝使学士贺纵共沈约勘其书目,官无者就其家取之。”白居易《题诗屏风绝句》:“相忆采君诗作障,自书自勘不辞劳。”(障:屏风,俗作“幛”。)《明史·江秉谦传》:“今(熊)廷弼勘覆已明,议者犹以一人私情没天下公论,宁坏朝廷封疆,不忘胸中畛域。”(没:掩没。畛域:界限。)②调查;察看。陆贽《贞元改元大赦制》:“京畿及近县所欠百姓和籴价直,委度(duó)支即勘会支给。”曾国藩《复唐义渠书》:“望与丁、王、黄诸镇将下游河道逐节勘验。”③审讯;审问。《隋书·薛道衡传》:“付执法者勘之。”④通“戡”。平定。《隋书·河间王弘传》:“今者共举义旗,勘剪凶虐,八方同德,万里俱来。”⑤通“堪”。能经受。《盐铁论·禁耕》:“郡中卒践更者,多不勘责取庸代。”(践更:贫者受钱代人服役之赋名。责取:索取。庸代:雇人代替。)破:
①破碎;不完整。《荀子·劝学》:“风至苕(tiáo)折,卵破子死。”(苕:芦苇类草本植物。)②破坏;打破。《史记·项羽本纪》:“皆沉船,破釜甑(zèng),烧庐舍,持三日粮,以示士卒必死,无一还心。”(釜:锅。甑:蒸饭器具。)③打败;攻克。苏轼《前赤壁赋》:“方其破荆州,下江陵,顺流而东也。”④揭露;拆穿。范仲淹《宋故卫尉少卿分司西京胡公神道铭》:“在郡未几,破奸发伏,有神明之号。”⑤破亡;残破。杜甫《春望》:“国破山河在。”⑥剖开;分开。《庄子·天地》:“百年之木,破为牺尊。”⑦剖析;分析。黄庭坚《送吴彦归番阴》:“摹书说偏旁,破义析名家。”摇:
①摇动;摆动。司马迁《报任安书》:“猛虎在深山,百兽震恐,及在槛阱之中,摇尾而求食。”②动摇;浮动。《左传·昭公二十三年》:“三国败,诸侯之师乃摇心矣。”(三国:指随楚拒吴的胡、沈、陈三国。)③上升;飘举。班固《西都赋》:“遂乃风举云摇,浮游溥览。”伸:
①指肢体或物体舒展开。《仪礼·士相见礼》:“君子欠伸。”②泛指伸展;扩展。《淮南子·本经》:“含吐阴阳,伸曳四时。”③申述。白居易《赠樊著作》:“冤愤一言伸。”按,②③两义又写作“申”。一:
①数词。《孟子·梁惠王上》:“吾何爱一牛?”(爱:吝惜。)《汉书·律历志上》:“数者,一、十、百、千、万也。”又表序数第一。《吕氏春秋·古乐》:“投足以歌八阕:一曰载民,二曰玄鸟。”(八阕:指舞乐的八章。载民、玄鸟:乐曲八章之名。)②专一。《荀子·劝学》:“螾无爪牙之利,筋骨之强,上食埃土,下饮黄泉,用心一也。”(螾:通“蚓”。蚯蚓。)③全;满。《史记·淮阴侯列传》:“至拜大将,乃韩信也,一军皆惊。”④统一;使……一致。《史记·秦始皇本纪》:“一法度衡石丈尺。”⑤相同。《左传·庄公十二年》:“天下之恶一也。”(恶:指恶人。)⑥整体。贾谊《新书·过秦上》:“合从缔交,相与为一。”⑦古代哲学概念。指“道”及“道”所派生的“气”。⑧副词。1. 一概;都。《史记·孟尝君列传》:“食客数千人,无贵贱一与文等。”2. 一旦。《庄子·徐无鬼》:“一闻人之过,终身不忘。”(过:过失。)3. 乃;竟。《战国策·齐策一》:“靖郭君之于寡人,一至于此乎?”⑨语气词。起加强语气的作用。《孟子·梁惠王上》:“寡人耻之,愿比死者一洒之。”⑩我国民族音乐记音符号之一。[一何]副词。表示程度深。杜甫《石壕吏》:“吏呼一何怒,妇啼一何苦!”照:
①[动]照耀。《周易·恒》:“日月得天而能久~。”②[名]日光。杜甫《秋野》之四:“远崖秋沙白,连山晚~红。”③[动]看镜中的影子。《晋书·王戎传附王衍》:“在车中揽镜自~。”④[动]察看。《后汉书·冯勤传》:“忠臣孝子,览~前世,以为镜诫。”⑤[动]按照,依照(后起意义)。《天朝田亩制度》:“凡分田,~人口,不论男妇。”彻:
①撤去。通作“撤”。《左传·襄公二十三年》:“平公不彻乐。”②拆掉;拆除。《诗经·小雅·十月之交》:“彻我墙屋。”③撤退;后撤。《三国志·吴书·吴主传》:“合肥未下,彻军还。”(下:攻下。)④贯通;通透。《国语·鲁语上》:“焚烟彻于上。”(上:天。)⑤尽;到头。杜甫《江畔独步寻花七绝句》之一:“江上被花恼不彻,无处告诉只颠狂。”多:
①数量大,与“少”相对。《孟子·公孙丑下》:“得道者多助,失道者寡助。”(得道:指得治国之道,即行仁政。寡:少。)王维《相思》:“愿君多采撷。”②胜过;超过。汤显祖《紫箫记·巧探》:“想他才似相如,貌多王粲。”(相如:司马相如,汉辞赋家。王粲:汉魏间人,貌美多才。)③称赞;着重。《史记·季布栾布列传》:“诸公皆多季布能摧刚为柔,朱家以此名闻当世。”《史记·魏其武安侯列传》:“士亦以此多之。”④过分的;多余的。《庄子·渔父》:“今子既上无君侯有司之势,而下无大臣职事之官,而擅饬(chì)礼乐,选人伦以化齐民,不泰多事乎?”(饬:整顿。泰:太,过于,过分。)刘劭《人物志·体别》:“夫在多疑。”⑤增多。《荀子·天论》:“因物而多之,孰与骋能而化之?”⑥通“哆”,不正。《法言·吾子》:“中正则雅,多哇则郑。”(哇:淫邪的乐声。)⑦副词。表示限定。约相当于“只”、“仅仅”。朱浮《为幽州牧与彭宠书》:“此犹河滨之民捧土以塞孟津,多见其不知量也。”《论语·子张》:“人虽欲自绝,其何伤于日月乎? 多见其不知量也。”生:
①生长;长出。《荀子·劝学》:“蓬生麻中,不扶而直。”②活着;生存。《论语· 卫灵公》:“志士仁人,无求生以害仁,有杀身以成仁。”③生命;性命。《韩非子·解老》:“禄也者,人之所以持生也。”(禄:俸禄。持:维持。)④产生;发生。《韩诗外传》卷五:“水渊深广,则龙鱼生之。”⑤生育;诞生。《左传·隐公元年》:“庄公寤生。”⑥生存的期间,指人的一生;一辈子。曹操《短歌行》:“对酒当歌,人生几何?”⑦生活;生计。柳宗元《捕蛇者说》:“乡邻之生日蹙(cù)。”(蹙:窘迫。)⑧不熟的。1. 未煮或未煮熟的。《吕氏春秋·适音》:“大飨之礼,上玄尊而俎生鱼。”2.未加工炼制的。《洛阳伽蓝记·城北》:“头后垂二尺生绢。”⑨读书的人。《史记·秦始皇本纪》:“今诸生不师今而学古,以非当世。”凝:
①冰冻;结冰。岑参《白雪歌送武判官归京》:“愁云惨淡万里凝。”②凝结;凝聚。《诗经·卫风·硕人》:“肤如凝脂。”③稳定;巩固。《荀子·王制》:“虑以王命,全其力,凝其德。”④精神专注。《庄子·逍遥游》:“其神凝。”⑤成;形成。《礼记·中庸》:“苟不至德,至道不凝焉。”凝滞:
①受阻停留。江淹《别赋》:“舟~~于水滨。”也作“疑滞”。《楚辞·涉江》:“船容与而不进兮,淹回水而~~。”②粘滞,拘泥。《楚辞·渔父》:“圣人不~~于物,而能与世推移。”③停止流动。柳永《倾怀》:“离宴殷勤,兰舟~~。”滞:
①凝聚;积压。《左传·襄公九年》:“国无滞积,亦无困人。”②不通畅。《淮南子·时则训》:“流而不滞。”③停滞,滞留。《楚辞·九章·怀沙》:“任重载盛兮,陷滞而不济。”(盛:多。不济:指不能前进。)④遗落;遗漏。《诗经 ·小雅·大田》:“彼有遗秉,此有滞穗。” -
kan po yao tou ,shen mei yi xiao ,zhao che duo sheng ning zhi 。
“kan po yao tou ,shen mei yi xiao ,zhao che duo sheng ning zhi 。”shi gou chu chu :《yu nv yao xian pei 》;shi yuan chao shi ren ji yi de zuo pin 。xian tian you wu ,wei shi nan ming ,fang fo yin yun yuan qi 。tai ji xing sheng ,ming huang zha pan ,san zuo mo shu qian yi 。zong bei xing qiu lei 。zi ying ying nian lv ,duo fang bai ji 。jing sheng li ,yang bo gu lang ,wei shi mo qiong ,si shi er yi 。kong jiao rao ren jian ,fan gu fan teng ,zhong cheng he ji 。shei xin huo chuan qi jiu ,wu chan ying xin ,long wo zhen tong er hu 。kan po yao tou ,shen mei yi xiao ,zhao che duo sheng ning zhi 。wang gou xian fei shi 。zong xiu lun wang dian ,lin quan feng wei 。qiu jing ye ,yun shou kong jie ,qian chen bu dong ,yue ming ru shui 。ren chang zai 。bi tao ying li xun xun zui 。《yu nv yao xian pei 》yuan chao shi ren ji yi de zuo pin 。
【zhu shi 】:kan :
①jiao dui ;he ding 。《na shi ·ren fang chuan 》:“wu di shi xue shi he zong gong shen yao kan ji shu mu ,guan mo zhe jiu ji jia qu zhi 。”bai ju yi 《ti shi bing feng jue gou 》:“xiang yi cai jun shi zuo zhang ,zi shu zi kan bu ci lao 。”(zhang :bing feng ,su zuo “zhang ”。)《ming shi ·jiang bing qian chuan 》:“jin (xiong )ting bi kan fu yi ming ,yi zhe you yi yi ren si qing mei tian xia gong lun ,ning huai chao ting feng jiang ,bu wang xiong zhong zhen yu 。”(mei :yan mei 。zhen yu :jie xian 。)②diao cha ;cha kan 。liu zhi 《zhen yuan gai yuan da she zhi 》:“jing ji ji jin xian suo qian bai xing he di jia zhi ,wei du (duó)zhi ji kan hui zhi gei 。”ceng guo fan 《fu tang yi qu shu 》:“wang yu ding 、wang 、huang zhu zhen jiang xia you he dao zhu jie kan yan 。”③shen xun ;shen wen 。《sui shu ·xue dao heng chuan 》:“fu zhi fa zhe kan zhi 。”④tong “kan ”。ping ding 。《sui shu ·he jian wang hong chuan 》:“jin zhe gong ju yi qi ,kan jian xiong nve ,ba fang tong de ,mo li ju lai 。”⑤tong “kan ”。neng jing shou 。《yan tie lun ·jin geng 》:“jun zhong cu jian geng zhe ,duo bu kan ze qu yong dai 。”(jian geng :pin zhe shou qian dai ren fu yi zhi fu ming 。ze qu :suo qu 。yong dai :gu ren dai ti 。)po :
①po sui ;bu wan zheng 。《xun zi ·quan xue 》:“feng zhi shao (tiáo)she ,luan po zi si 。”(shao :lu wei lei cao ben zhi wu 。)②po huai ;da po 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“jie chen chuan ,po fu zeng (zèng),shao lu she ,chi san ri liang ,yi shi shi cu bi si ,mo yi hai xin 。”(fu :guo 。zeng :zheng fan qi ju 。)③da bai ;gong ke 。su shi 《qian chi bi fu 》:“fang ji po jing zhou ,xia jiang ling ,shun liu er dong ye 。”④jie lou ;ca chuan 。fan zhong yan 《song gu wei wei shao qing fen si xi jing hu gong shen dao ming 》:“zai jun wei ji ,po jian fa fu ,you shen ming zhi hao 。”⑤po wang ;can po 。du fu 《chun wang 》:“guo po shan he zai 。”⑥pou kai ;fen kai 。《zhuang zi ·tian de 》:“bai nian zhi mu ,po wei xi zun 。”⑦pou xi ;fen xi 。huang ting jian 《song wu yan gui fan yin 》:“mo shu shui pian pang ,po yi xi ming jia 。”yao :
①yao dong ;bai dong 。si ma qian 《bao ren an shu 》:“meng hu zai shen shan ,bai shou zhen kong ,ji zai jian jing zhi zhong ,yao wei er qiu shi 。”②dong yao ;fu dong 。《zuo chuan ·zhao gong er shi san nian 》:“san guo bai ,zhu hou zhi shi nai yao xin yi 。”(san guo :zhi sui chu ju wu de hu 、shen 、chen san guo 。)③shang sheng ;piao ju 。ban gu 《xi dou fu 》:“sui nai feng ju yun yao ,fu you pu lan 。”shen :
①zhi zhi ti huo wu ti shu zhan kai 。《yi li ·shi xiang jian li 》:“jun zi qian shen 。”②fan zhi shen zhan ;kuo zhan 。《huai na zi ·ben jing 》:“han tu yin yang ,shen ye si shi 。”③shen shu 。bai ju yi 《zeng fan zhe zuo 》:“yuan fen yi yan shen 。”an ,②③liang yi you xie zuo “shen ”。yi :
①shu ci 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“wu he ai yi niu ?”(ai :lin xi 。)《han shu ·lv li zhi shang 》:“shu zhe ,yi 、shi 、bai 、qian 、mo ye 。”you biao xu shu di yi 。《lv shi chun qiu ·gu le 》:“tou zu yi ge ba que :yi yue zai min ,er yue xuan diao 。”(ba que :zhi wu le de ba zhang 。zai min 、xuan diao :le qu ba zhang zhi ming 。)②zhuan yi 。《xun zi ·quan xue 》:“yin mo zhao ya zhi li ,jin gu zhi jiang ,shang shi ai tu ,xia yin huang quan ,yong xin yi ye 。”(yin :tong “yin ”。qiu yin 。)③quan ;man 。《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“zhi bai da jiang ,nai han xin ye ,yi jun jie jing 。”④tong yi ;shi ……yi zhi 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“yi fa du heng dan zhang che 。”⑤xiang tong 。《zuo chuan ·zhuang gong shi er nian 》:“tian xia zhi e yi ye 。”(e :zhi e ren 。)⑥zheng ti 。gu yi 《xin shu ·guo qin shang 》:“ge cong di jiao ,xiang yu wei yi 。”⑦gu dai zhe xue gai nian 。zhi “dao ”ji “dao ”suo pa sheng de “qi ”。⑧fu ci 。1. yi gai ;dou 。《shi ji ·meng chang jun lie chuan 》:“shi ke shu qian ren ,mo gui jian yi yu wen deng 。”2. yi dan 。《zhuang zi ·xu mo gui 》:“yi wen ren zhi guo ,zhong shen bu wang 。”(guo :guo shi 。)3. nai ;jing 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“jing guo jun zhi yu gua ren ,yi zhi yu ci hu ?”⑨yu qi ci 。qi jia jiang yu qi de zuo yong 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“gua ren chi zhi ,yuan bi si zhe yi sa zhi 。”⑩wo guo min zu yin le ji yin fu hao zhi yi 。[yi he ]fu ci 。biao shi cheng du shen 。du fu 《dan hao li 》:“li hu yi he nu ,fu ti yi he ku !”zhao :
①[dong ]zhao yao 。《zhou yi ·heng 》:“ri yue de tian er neng jiu ~。”②[ming ]ri guang 。du fu 《qiu ye 》zhi si :“yuan ya qiu sha bai ,lian shan wan ~gong 。”③[dong ]kan jing zhong de ying zi 。《jin shu ·wang rong chuan fu wang yan 》:“zai che zhong lan jing zi ~。”④[dong ]cha kan 。《hou han shu ·feng qin chuan 》:“zhong chen xiao zi ,lan ~qian shi ,yi wei jing jie 。”⑤[dong ]an zhao ,yi zhao (hou qi yi yi )。《tian chao tian mu zhi du 》:“fan fen tian ,~ren kou ,bu lun nan fu 。”che :
①che qu 。tong zuo “che ”。《zuo chuan ·xiang gong er shi san nian 》:“ping gong bu che le 。”②ca diao ;ca chu 。《shi jing ·xiao ya ·shi yue zhi jiao 》:“che wo qiang wu 。”③che tui ;hou che 。《san guo zhi ·wu shu ·wu zhu chuan 》:“ge fei wei xia ,che jun hai 。”(xia :gong xia 。)④guan tong ;tong tou 。《guo yu ·lu yu shang 》:“fen yan che yu shang 。”(shang :tian 。)⑤jin ;dao tou 。du fu 《jiang pan du bu xun hua qi jue gou 》zhi yi :“jiang shang bei hua nao bu che ,mo chu gao su zhi dian kuang 。”duo :
①shu liang da ,yu “shao ”xiang dui 。《meng zi ·gong sun chou xia 》:“de dao zhe duo zhu ,shi dao zhe gua zhu 。”(de dao :zhi de zhi guo zhi dao ,ji hang ren zheng 。gua :shao 。)wang wei 《xiang sai 》:“yuan jun duo cai xie 。”②sheng guo ;chao guo 。shang xian zu 《zi xiao ji ·qiao tan 》:“xiang ta cai shi xiang ru ,mao duo wang can 。”(xiang ru :si ma xiang ru ,han ci fu jia 。wang can :han wei jian ren ,mao mei duo cai 。)③chen zan ;zhao chong 。《shi ji ·ji bu luan bu lie chuan 》:“zhu gong jie duo ji bu neng cui gang wei rou ,zhu jia yi ci ming wen dang shi 。”《shi ji ·wei ji wu an hou lie chuan 》:“shi yi yi ci duo zhi 。”④guo fen de ;duo yu de 。《zhuang zi ·yu fu 》:“jin zi ji shang mo jun hou you si zhi shi ,er xia mo da chen zhi shi zhi guan ,er shan chi (chì)li le ,shua ren lun yi hua ji min ,bu tai duo shi hu ?”(chi :zheng du 。tai :tai ,guo yu ,guo fen 。)liu shao 《ren wu zhi ·ti bie 》:“fu zai duo yi 。”⑤zeng duo 。《xun zi ·tian lun 》:“yin wu er duo zhi ,shu yu cheng neng er hua zhi ?”⑥tong “chi ”,bu zheng 。《fa yan ·wu zi 》:“zhong zheng ze ya ,duo wa ze zheng 。”(wa :yin xie de le sheng 。)⑦fu ci 。biao shi xian ding 。yao xiang dang yu “zhi ”、“jin jin ”。zhu fu 《wei you zhou mu yu peng chong shu 》:“ci you he bin zhi min peng tu yi sai meng jin ,duo jian ji bu zhi liang ye 。”《lun yu ·zi zhang 》:“ren sui yu zi jue ,ji he shang yu ri yue hu ? duo jian ji bu zhi liang ye 。”sheng :
①sheng chang ;chang chu 。《xun zi ·quan xue 》:“peng sheng ma zhong ,bu fu er zhi 。”②huo zhao ;sheng cun 。《lun yu · wei ling gong 》:“zhi shi ren ren ,mo qiu sheng yi hai ren ,you sha shen yi cheng ren 。”③sheng ming ;xing ming 。《han fei zi ·jie lao 》:“lu ye zhe ,ren zhi suo yi chi sheng ye 。”(lu :feng lu 。chi :wei chi 。)④chan sheng ;fa sheng 。《han shi wai chuan 》juan wu :“shui yuan shen an ,ze long yu sheng zhi 。”⑤sheng yo ;dan sheng 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“zhuang gong wu sheng 。”⑥sheng cun de ji jian ,zhi ren de yi sheng ;yi bei zi 。cao cao 《duan ge hang 》:“dui jiu dang ge ,ren sheng ji he ?”⑦sheng huo ;sheng ji 。liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“xiang lin zhi sheng ri cu (cù)。”(cu :jiong pai 。)⑧bu shou de 。1. wei zhu huo wei zhu shou de 。《lv shi chun qiu ·kuo yin 》:“da xiang zhi li ,shang xuan zun er zu sheng yu 。”2.wei jia gong lian zhi de 。《luo yang ga lan ji ·cheng bei 》:“tou hou chui er che sheng juan 。”⑨dou shu de ren 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“jin zhu sheng bu shi jin er xue gu ,yi fei dang shi 。”ning :
①bing dong ;jie bing 。cen can 《bai xue ge song wu pan guan gui jing 》:“chou yun can dan mo li ning 。”②ning jie ;ning ju 。《shi jing ·wei feng ·shuo ren 》:“fu ru ning zhi 。”③wen ding ;gong gu 。《xun zi ·wang zhi 》:“lv yi wang ming ,quan ji li ,ning ji de 。”④jing shen zhuan zhu 。《zhuang zi ·xiao yao you 》:“ji shen ning 。”⑤cheng ;xing cheng 。《li ji ·zhong yong 》:“gou bu zhi de ,zhi dao bu ning yan 。”ning zhi :
①shou zu ting liu 。jiang yan 《bie fu 》:“zhou ~~yu shui bin 。”ye zuo “yi zhi ”。《chu ci ·she jiang 》:“chuan rong yu er bu jin xi ,yan hui shui er ~~。”②nian zhi ,ju ni 。《chu ci ·yu fu 》:“sheng ren bu ~~yu wu ,er neng yu shi tui yi 。”③ting zhi liu dong 。liu yong 《qing huai 》:“li yan yan qin ,lan zhou ~~。”zhi :
①ning ju ;ji ya 。《zuo chuan ·xiang gong jiu nian 》:“guo mo zhi ji ,yi mo kun ren 。”②bu tong chang 。《huai na zi ·shi ze xun 》:“liu er bu zhi 。”③ting zhi ,zhi liu 。《chu ci ·jiu zhang ·huai sha 》:“ren chong zai cheng xi ,xian zhi er bu ji 。”(cheng :duo 。bu ji :zhi bu neng qian jin 。)④wei la ;wei lou 。《shi jing ·xiao ya ·da tian 》:“bi you wei bing ,ci you zhi sui 。”
今日更新
-
犹自软心肠。
[2020-01-28]
-
眉黛敛羞蛾。
[2020-01-28]
-
只恐後期愆。
[2020-01-28]
-
孤芳敻与群芳别。
[2020-01-28]
-
眼底山河,楼头鼓角,都是英雄泪。
[2020-01-28]
今日推荐

