• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 愛吾廬、琴書自樂,好襟懷、初不要人知。

    “愛吾廬、琴書自樂,好襟懷、初不要人知。”詩句出處:《一萼紅》;是宋朝詩人張炎的作品。

    制荷衣。傍山窗卜隱,雅志可閑時。款竹門深,移花檻小,動人芳意菲菲。怕冷落、蘋洲夜月,想時將、漁笛靜中吹。塵外柴桑,燈前兒女,笑語忘歸。分得煙霞數畝,乍掃苔尋徑,撥葉通池。放鶴幽情,吟鶯歡事,老去卻願春遲。愛吾廬、琴書自樂,好襟懷、初不要人知。長日一簾芳草,一卷新詩。

    《一萼紅》宋朝詩人張炎的作品。
    【註釋】:

    愛:

    ①親愛;喜歡;喜愛。《戰國策·趙策四》:“父母之愛子,則為之計深遠。”②心愛之物。《聊齋志異·石清虛》:“叟乃曰:‘石果君傢者耶,仆傢者耶?’答曰:‘誠屬君傢,但求割愛耳。’”③男女間有情有愛。蘇武《留別妻》:“結發為夫婦,恩愛兩不移。”④愛惜;憐惜;愛護。司馬遷《史記·陳涉世傢》:“吳廣素愛人。”⑤吝嗇;貪戀。《老子》:“甚愛必大費。”⑥對別人女兒的尊稱。裴同良《清和郡夫人張氏墓志》:“夫人張氏,府君賈秀曾孫,遊擊休利之愛。”(府君:古稱太守或對一般人的尊稱。遊擊:武官名。)⑦通“薆”。隱蔽。《禮記·禮運》:“故天不愛其道,地不愛其寶,人不愛其情。”

    吾:

    ①代詞。《論語·學而》:“吾日三省吾身。”②通“禦(禦)”。抵禦。《墨子·公孟》:“厚攻則厚吾,薄攻則薄吾。”③[吾子]對人的尊稱。《左傳·成公二年》:“病未及死,吾子勉之。”

    廬:

    ①簡陋的房舍。《左傳·襄公二十三年》:“猶有先人之敝廬在。”諸葛亮《前出師表》:“三顧臣於草廬之中。”②郊野接待賓客的房舍。《周禮·地官·遺人》:“十裡有廬,廬有飲食。”③古代官員值宿所住的房舍。《漢書·金日磾傳》:“日磾小疾臥廬。”④居住。張衡《西京賦》:“恨阿房之不可廬。”⑤舊廬州府(治所在今安徽省合肥市)的省稱。

    琴:

    一種古琴,撥弦樂器,用梧桐等木料做成。開始為五弦,周初增至七弦。《左傳·襄公十四年》:“使師曹誨之琴。”

    書:

    ①書寫;用文字記錄。《周易·系辭上》:“書不盡言,言不盡意。”《左傳·隱公七年》:“滕侯卒,不書名,未同盟也。”②書法。《新唐書·三宗諸子傳》:“(李)范好學,工書。”③書法的字體。《漢書·藝文志》:“六體者,古文、奇字、篆書、隸書、繆篆、蟲書。”④指文字。《南史·陳伯之傳》:“伯之不識書。”⑤書籍。《論語· 先進》:“何必讀書,然後為學?”⑥特指古代典籍《尚書》,為五經之一,內容主要是上古帝王的文誥。《孟子·盡心下》:“盡信《書》,則不如無《書》。”⑦書信。《左傳· 昭公六年》:“叔向使詒子產書。”⑧公文;文書。《漢書·刑法志》:“民知爭端矣,將棄禮而征於書。”(征:征引。書:指刑法。)古樂府《木蘭詩》:“軍書十二卷,卷卷有爺名。”⑨指帝王的詔書。《後漢書·禮儀志上》:“立春之日,下寬大之書曰……”⑩臣下的奏章。岑參《寄左省杜拾遺》:“聖朝無闕事,自覺諫書稀。”(闕:缺點。)

    自:

    ①自己。《詩經·大雅·文王》:“永言配命,自求多福。”(言:通“焉”。配命:合乎天命。)《老子》:“知人者智,自知者明。”②親自。宋濂《送東陽馬生序》:“每假借於藏書之傢,手自筆錄,計日以還。”《史記·蕭相國世傢》:“高祖自將。”③自然。《史記·李將軍列傳》:“諺曰:‘桃李無言,下自成蹊。’”(蹊:小徑;小路。)④介詞。1.從。《孟子·滕文公上》:“有為神農之言者許行,自楚之滕。”(神農:傳說為古代造耒耜、興農業的帝王。許行:當時的農學傢。)《論語·學而》:“有朋自遠方來。”2. 由於。《史記·屈原賈生列傳》:“屈平之作《離騷》,蓋自怨生也。”《漢書·灌夫傳》:“侯自我得之,自我捐之,無所恨。”⑤連詞。表示假設。可譯為假如。《左傳·成公十六年》:“唯聖人能內外無患,自非聖人,外寧必有內憂。”⑥連詞。表示假設的讓步。可譯為即使。《漢書·高祖紀下》:“高祖不修文學,而性明達,好謀能聽,自監門戍卒,見之如舊。”又《杜周傳》:“自京師不曉,況於遠方?”

    樂:

    (一)①音樂。《周易·豫》:“先王以作樂崇德。”《呂氏春秋·古樂》:“故樂之所由來者尚矣,非獨為一世之所造也。”又為奏樂。《禮記·曲禮下》:“歲兇,年谷不登……士飲酒不樂。”②樂工;演奏音樂的人。《論語·微子》:“齊人歸女樂,季桓子受之。”(歸:通“饋”。贈送。)③樂器。《韓非子·解老》:“故竽先則鐘瑟皆隨,竽唱則諸樂皆和。” (二)lè愉快;快樂。《左傳· 隱公元年》:“其樂也融融。”范仲淹《嶽陽樓記》:“此樂何極?” (三)yào 喜好;喜愛。《論語·雍也》:“知者樂山,仁者樂水。”(知:智。)《晉書·阮籍傳》:“籍平生曾遊東平,樂其風土。”

    好:

    (一)①女子貌美。《史記·孔子世傢》:“於是選齊國中女子好者八十人,皆衣文衣而舞康樂。”(文:文采。康樂:舞曲名。)古詩《隴西行》:“好婦出迎客,顏色正敷愉。”②泛指美;善。《詩經·鄭風·叔於田》:“不如叔也,洵美且好。”(叔:代稱男子。洵:確實。)韋莊《菩薩蠻》:“人人盡說江南好,遊人隻合江南老。”③友好;友愛。高適《贈別晉三處士》:“知己從來不易知,慕君為人與君好。”王安石《答司馬諫議書》:“竊以為與君實遊處相好之日久。”④完畢;完成。韓偓《無題》:“妝好方長嘆,歡餘卻淺顰。”⑤可以;便於。李覯《苦雨初霽》:“寄語殘雲好知足,莫依河漢更油然。”(河漢:天河。油然:雲氣上升。)⑥恰巧;適逢。白居易《吳中好風景》:“況當豐熟歲,好是歡遊處。”⑦表示勸勉。《世說新語·方正》:“臨別流涕,撫其背曰:‘奴好自愛。’”⑧表感嘆。辛棄疾《醜奴兒·書博山道中壁》:“欲說還休,欲說還休,卻道‘天涼好個秋!’”(二)hào ①喜愛;愛好。《莊子·逍遙遊》:“臣之所好者,道也。”②善於;易於。寒山《詩三百三首》之二百二十二:“聰明好短命,癡騃祩(ái)卻長年。”(騃:傻。)③玉器或錢幣中間的孔。《漢書·食貨志下》:“卒鑄大錢,文曰‘寶貨’,肉好皆有周郭。”

    懷:

    ①胸前;胸懷。《論語·陽貨》:“子生三年,然後免於父母之懷。”曹植《七哀詩》:“原為西南風,長逝入君懷。”②抱或揣在胸前。《史記·屈原賈生列傳》:“於是懷石遂自沉汨羅以死。”③懷孕。左延年《苦哉篇》:“五子遠鬥去,五婦皆懷身。”④包藏;隱藏。古樂府《古詩為焦仲卿妻作》:“吾意久懷忿,汝豈得自由。”(自由:由自己。)《戰國策·魏策四》:“懷怒未發。”⑤思念。《詩經·周南·卷耳》:“嗟我懷人,寘彼周行。”(寘:放置。周行:大路。)⑥心意;心情。王羲之《蘭亭集序》:“所以遊目騁懷,足以極視聽之娛,信可樂也。”(信:確實。)⑦安撫。《淮南子·泰族》:“大足以容眾,德足以懷遠。”《左傳·僖公七年》:“懷遠以德。”⑧歸向;歸附。《舊唐書·賈敦頤傳》:“政化清靜,老幼懷之。”⑨賜予;贈送。《詩經·檜風·匪風》:“誰將西歸,懷之好音。”(好音:好消息。)

    初:

    ①開始。《史記·賈誼傳》:“年少初學。”柳宗元《封建論》:“天地果無初乎?”②當初;原先。《後漢書·華佗傳》:“初,軍吏李成苦欬(ké),盡夜不寐……”③從前;往日。《三國志·蜀書·黃權傳》:“先主曰:‘孤負黃權,權不負孤也。’待之如初。”④表示序次的第一。《史記·秦本紀》:“二年初伏,以狗禦蠱。”白居易《暮江吟》:“可憐九月初三夜,露似珍珠月似弓。”⑤才;剛剛。《史記·秦始皇本紀》:“天下初定,又復立國,是樹兵也。”[初無]從來沒有,並沒有。《後漢書·蓋勛傳》:“群臣初無是言也。”

    不:

    (一)①不。《後漢書·班超傳》:“不入虎穴,不得虎子。”《詩經·魏風·伐檀》:“不狩不獵,胡瞻爾庭有縣(懸)特兮。”(特:三歲的獸。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是豈不必得之之道也哉?”③無;沒有。《左傳·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助詞。無實義。《逸周書·皇門》:“我不則寅哉寅哉!”[不祿]士死的諱稱。《禮記·曲禮下》:“天子曰崩,諸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不祿。” (二)fū花萼。後作“柎”。《詩經·小雅·常棣》:“常棣之華,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨樹。 鄂:同“萼”。 :有光采。)

    要:

    (一)①要點;關鍵。《史記·太史公自序》:“采儒、墨之善,撮名、法之要。”②重要的。《宋書 ·顏延之傳》:“平生不喜見要人。”③需要;想要。劉禹錫《觀棋歌送儇師西遊》:“賭取聲名不要錢。”於謙《石灰吟》:“粉身碎骨渾不怕,要留清白在人間。”④概括之辭。相當於“總”。《史記·漢興以來諸侯王年表》:“要之以仁義為本。”⑤簡要。《荀子·王霸》:“故明主好要,而暗主好詳。” (二)yāo ①腰。《史記·扁鵲倉公列傳》:“(宋)建故有要脊痛。”②系於腰間或物體的中間一段。漢《馮緄碑》:“一要金紫。”(金:金印。紫:紫綬。)趙翼《陔餘叢考》卷三十:“(紙)反卷如箸,以紅線要之。”以上意義後來通作“腰”。③結約;約定。《國語·晉語三》:“以要晉國之成。”(成:和約。)《史記·孟嘗君列傳》:“令富給者以要期,貧窮者燔(fán)券書以捐之。”(富給:富有。燔:燒。券書:借據。捐:放棄。)④幹求;求取;設法取得某人的信任和重用。《後漢書·竇融傳》:“仁者不違義以要功。”《莊子·應帝王》:“有虞氏其猶藏仁以要人。”(有虞氏:指舜。)⑤要挾。《左傳·襄公九年》:“知武子謂獻子曰:‘我實不德,而要人以盟,豈禮也哉?’”⑥半路攔截。《左傳·襄公三年》:“吳人要而擊之。”《後漢書·班超傳》:“遣兵數百於東界要之。”⑦邀請。《南史·阮孝緒傳》:“南平元襄王聞其名,致書要之,不赴。”⑧應和;符合。《呂氏春秋·察今》:“凡先王之法,有要於時也。”⑨下裙的腰。後寫作“䙅”。 《詩經·魏風·葛屨》:“要之襋之,好人服之。”(要:用如動詞,縫衣腰。好人:美人。)

    知:

    ①知道。《論語·為政》:“知之為知之,不知為不知,是知也。”王充《論衡·知實》:“不學自知,不問自曉,古今行事,未之有也。”(未之有也:沒有這樣的事。)②知覺;感覺。范縝《神滅論》:“手等有痛癢之知。”③見解;知識。《商君書·更法》:“有獨知之慮者。”(慮:思慮。)④知識。《列子· 湯問》:“兩小兒笑曰:‘孰為汝多知乎?’”(孰:誰。為:通“謂”,說。)⑤瞭解。《史記·管晏列傳》:“知我者鮑子也。”(鮑子:鮑叔牙。)⑥交好;相親。司馬遷《報任安書》:“絕賓客之知。”⑦知己;知心的人。鮑照《詠雙燕》:“悲歌辭舊愛,銜淚覓新知。”(銜淚:噙著淚。覓:找尋。)⑧主持。《左傳·襄公二十六年》:“子產其將知政矣。”


  • 爱吾庐、琴书自乐,好襟怀、初不要人知。

    “爱吾庐、琴书自乐,好襟怀、初不要人知。”诗句出处:《一萼红》;是宋朝诗人张炎的作品。

    制荷衣。傍山窗卜隐,雅志可闲时。款竹门深,移花槛小,动人芳意菲菲。怕冷落、苹洲夜月,想时将、渔笛静中吹。尘外柴桑,灯前儿女,笑语忘归。分得烟霞数亩,乍扫苔寻径,拨叶通池。放鹤幽情,吟莺欢事,老去却愿春迟。爱吾庐、琴书自乐,好襟怀、初不要人知。长日一帘芳草,一卷新诗。

    《一萼红》宋朝诗人张炎的作品。
    【注释】:

    爱:

    ①亲爱;喜欢;喜爱。《战国策·赵策四》:“父母之爱子,则为之计深远。”②心爱之物。《聊斋志异·石清虚》:“叟乃曰:‘石果君家者耶,仆家者耶?’答曰:‘诚属君家,但求割爱耳。’”③男女间有情有爱。苏武《留别妻》:“结发为夫妇,恩爱两不移。”④爱惜;怜惜;爱护。司马迁《史记·陈涉世家》:“吴广素爱人。”⑤吝啬;贪恋。《老子》:“甚爱必大费。”⑥对别人女儿的尊称。裴同良《清和郡夫人张氏墓志》:“夫人张氏,府君贾秀曾孙,游击休利之爱。”(府君:古称太守或对一般人的尊称。游击:武官名。)⑦通“薆”。隐蔽。《礼记·礼运》:“故天不爱其道,地不爱其宝,人不爱其情。”

    吾:

    ①代词。《论语·学而》:“吾日三省吾身。”②通“禦(御)”。抵御。《墨子·公孟》:“厚攻则厚吾,薄攻则薄吾。”③[吾子]对人的尊称。《左传·成公二年》:“病未及死,吾子勉之。”

    庐:

    ①简陋的房舍。《左传·襄公二十三年》:“犹有先人之敝庐在。”诸葛亮《前出师表》:“三顾臣于草庐之中。”②郊野接待宾客的房舍。《周礼·地官·遗人》:“十里有庐,庐有饮食。”③古代官员值宿所住的房舍。《汉书·金日磾传》:“日磾小疾卧庐。”④居住。张衡《西京赋》:“恨阿房之不可庐。”⑤旧庐州府(治所在今安徽省合肥市)的省称。

    琴:

    一种古琴,拨弦乐器,用梧桐等木料做成。开始为五弦,周初增至七弦。《左传·襄公十四年》:“使师曹诲之琴。”

    书:

    ①书写;用文字记录。《周易·系辞上》:“书不尽言,言不尽意。”《左传·隐公七年》:“滕侯卒,不书名,未同盟也。”②书法。《新唐书·三宗诸子传》:“(李)范好学,工书。”③书法的字体。《汉书·艺文志》:“六体者,古文、奇字、篆书、隶书、缪篆、虫书。”④指文字。《南史·陈伯之传》:“伯之不识书。”⑤书籍。《论语· 先进》:“何必读书,然后为学?”⑥特指古代典籍《尚书》,为五经之一,内容主要是上古帝王的文诰。《孟子·尽心下》:“尽信《书》,则不如无《书》。”⑦书信。《左传· 昭公六年》:“叔向使诒子产书。”⑧公文;文书。《汉书·刑法志》:“民知争端矣,将弃礼而征于书。”(征:征引。书:指刑法。)古乐府《木兰诗》:“军书十二卷,卷卷有爷名。”⑨指帝王的诏书。《后汉书·礼仪志上》:“立春之日,下宽大之书曰……”⑩臣下的奏章。岑参《寄左省杜拾遗》:“圣朝无阙事,自觉谏书稀。”(阙:缺点。)

    自:

    ①自己。《诗经·大雅·文王》:“永言配命,自求多福。”(言:通“焉”。配命:合乎天命。)《老子》:“知人者智,自知者明。”②亲自。宋濂《送东阳马生序》:“每假借于藏书之家,手自笔录,计日以还。”《史记·萧相国世家》:“高祖自将。”③自然。《史记·李将军列传》:“谚曰:‘桃李无言,下自成蹊。’”(蹊:小径;小路。)④介词。1.从。《孟子·滕文公上》:“有为神农之言者许行,自楚之滕。”(神农:传说为古代造耒耜、兴农业的帝王。许行:当时的农学家。)《论语·学而》:“有朋自远方来。”2. 由于。《史记·屈原贾生列传》:“屈平之作《离骚》,盖自怨生也。”《汉书·灌夫传》:“侯自我得之,自我捐之,无所恨。”⑤连词。表示假设。可译为假如。《左传·成公十六年》:“唯圣人能内外无患,自非圣人,外宁必有内忧。”⑥连词。表示假设的让步。可译为即使。《汉书·高祖纪下》:“高祖不修文学,而性明达,好谋能听,自监门戍卒,见之如旧。”又《杜周传》:“自京师不晓,况于远方?”

    乐:

    (一)①音乐。《周易·豫》:“先王以作乐崇德。”《吕氏春秋·古乐》:“故乐之所由来者尚矣,非独为一世之所造也。”又为奏乐。《礼记·曲礼下》:“岁凶,年谷不登……士饮酒不乐。”②乐工;演奏音乐的人。《论语·微子》:“齐人归女乐,季桓子受之。”(归:通“馈”。赠送。)③乐器。《韩非子·解老》:“故竽先则钟瑟皆随,竽唱则诸乐皆和。” (二)lè愉快;快乐。《左传· 隐公元年》:“其乐也融融。”范仲淹《岳阳楼记》:“此乐何极?” (三)yào 喜好;喜爱。《论语·雍也》:“知者乐山,仁者乐水。”(知:智。)《晋书·阮籍传》:“籍平生曾游东平,乐其风土。”

    好:

    (一)①女子貌美。《史记·孔子世家》:“于是选齐国中女子好者八十人,皆衣文衣而舞康乐。”(文:文采。康乐:舞曲名。)古诗《陇西行》:“好妇出迎客,颜色正敷愉。”②泛指美;善。《诗经·郑风·叔于田》:“不如叔也,洵美且好。”(叔:代称男子。洵:确实。)韦庄《菩萨蛮》:“人人尽说江南好,游人只合江南老。”③友好;友爱。高适《赠别晋三处士》:“知己从来不易知,慕君为人与君好。”王安石《答司马谏议书》:“窃以为与君实游处相好之日久。”④完毕;完成。韩偓《无题》:“妆好方长叹,欢余却浅颦。”⑤可以;便于。李觏《苦雨初霁》:“寄语残云好知足,莫依河汉更油然。”(河汉:天河。油然:云气上升。)⑥恰巧;适逢。白居易《吴中好风景》:“况当丰熟岁,好是欢游处。”⑦表示劝勉。《世说新语·方正》:“临别流涕,抚其背曰:‘奴好自爱。’”⑧表感叹。辛弃疾《丑奴儿·书博山道中壁》:“欲说还休,欲说还休,却道‘天凉好个秋!’”(二)hào ①喜爱;爱好。《庄子·逍遥游》:“臣之所好者,道也。”②善于;易于。寒山《诗三百三首》之二百二十二:“聪明好短命,痴騃祩(ái)却长年。”(騃:傻。)③玉器或钱币中间的孔。《汉书·食货志下》:“卒铸大钱,文曰‘宝货’,肉好皆有周郭。”

    怀:

    ①胸前;胸怀。《论语·阳货》:“子生三年,然后免于父母之怀。”曹植《七哀诗》:“原为西南风,长逝入君怀。”②抱或揣在胸前。《史记·屈原贾生列传》:“于是怀石遂自沉汨罗以死。”③怀孕。左延年《苦哉篇》:“五子远斗去,五妇皆怀身。”④包藏;隐藏。古乐府《古诗为焦仲卿妻作》:“吾意久怀忿,汝岂得自由。”(自由:由自己。)《战国策·魏策四》:“怀怒未发。”⑤思念。《诗经·周南·卷耳》:“嗟我怀人,寘彼周行。”(寘:放置。周行:大路。)⑥心意;心情。王羲之《兰亭集序》:“所以游目骋怀,足以极视听之娱,信可乐也。”(信:确实。)⑦安抚。《淮南子·泰族》:“大足以容众,德足以怀远。”《左传·僖公七年》:“怀远以德。”⑧归向;归附。《旧唐书·贾敦颐传》:“政化清静,老幼怀之。”⑨赐予;赠送。《诗经·桧风·匪风》:“谁将西归,怀之好音。”(好音:好消息。)

    初:

    ①开始。《史记·贾谊传》:“年少初学。”柳宗元《封建论》:“天地果无初乎?”②当初;原先。《后汉书·华佗传》:“初,军吏李成苦欬(ké),尽夜不寐……”③从前;往日。《三国志·蜀书·黄权传》:“先主曰:‘孤负黄权,权不负孤也。’待之如初。”④表示序次的第一。《史记·秦本纪》:“二年初伏,以狗御蛊。”白居易《暮江吟》:“可怜九月初三夜,露似珍珠月似弓。”⑤才;刚刚。《史记·秦始皇本纪》:“天下初定,又复立国,是树兵也。”[初无]从来没有,并没有。《后汉书·盖勋传》:“群臣初无是言也。”

    不:

    (一)①不。《后汉书·班超传》:“不入虎穴,不得虎子。”《诗经·魏风·伐檀》:“不狩不猎,胡瞻尔庭有县(悬)特兮。”(特:三岁的兽。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是岂不必得之之道也哉?”③无;没有。《左传·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助词。无实义。《逸周书·皇门》:“我不则寅哉寅哉!”[不禄]士死的讳称。《礼记·曲礼下》:“天子曰崩,诸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不禄。” (二)fū花萼。后作“柎”。《诗经·小雅·常棣》:“常棣之华,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨树。 鄂:同“萼”。 :有光采。)

    要:

    (一)①要点;关键。《史记·太史公自序》:“采儒、墨之善,撮名、法之要。”②重要的。《宋书 ·颜延之传》:“平生不喜见要人。”③需要;想要。刘禹锡《观棋歌送儇师西游》:“赌取声名不要钱。”于谦《石灰吟》:“粉身碎骨浑不怕,要留清白在人间。”④概括之辞。相当于“总”。《史记·汉兴以来诸侯王年表》:“要之以仁义为本。”⑤简要。《荀子·王霸》:“故明主好要,而暗主好详。” (二)yāo ①腰。《史记·扁鹊仓公列传》:“(宋)建故有要脊痛。”②系于腰间或物体的中间一段。汉《冯绲碑》:“一要金紫。”(金:金印。紫:紫绶。)赵翼《陔余丛考》卷三十:“(纸)反卷如箸,以红线要之。”以上意义后来通作“腰”。③结约;约定。《国语·晋语三》:“以要晋国之成。”(成:和约。)《史记·孟尝君列传》:“令富给者以要期,贫穷者燔(fán)券书以捐之。”(富给:富有。燔:烧。券书:借据。捐:放弃。)④干求;求取;设法取得某人的信任和重用。《后汉书·窦融传》:“仁者不违义以要功。”《庄子·应帝王》:“有虞氏其犹藏仁以要人。”(有虞氏:指舜。)⑤要挟。《左传·襄公九年》:“知武子谓献子曰:‘我实不德,而要人以盟,岂礼也哉?’”⑥半路拦截。《左传·襄公三年》:“吴人要而击之。”《后汉书·班超传》:“遣兵数百于东界要之。”⑦邀请。《南史·阮孝绪传》:“南平元襄王闻其名,致书要之,不赴。”⑧应和;符合。《吕氏春秋·察今》:“凡先王之法,有要于时也。”⑨下裙的腰。后写作“䙅”。 《诗经·魏风·葛屦》:“要之襋之,好人服之。”(要:用如动词,缝衣腰。好人:美人。)

    知:

    ①知道。《论语·为政》:“知之为知之,不知为不知,是知也。”王充《论衡·知实》:“不学自知,不问自晓,古今行事,未之有也。”(未之有也:没有这样的事。)②知觉;感觉。范缜《神灭论》:“手等有痛痒之知。”③见解;知识。《商君书·更法》:“有独知之虑者。”(虑:思虑。)④知识。《列子· 汤问》:“两小儿笑曰:‘孰为汝多知乎?’”(孰:谁。为:通“谓”,说。)⑤了解。《史记·管晏列传》:“知我者鲍子也。”(鲍子:鲍叔牙。)⑥交好;相亲。司马迁《报任安书》:“绝宾客之知。”⑦知己;知心的人。鲍照《咏双燕》:“悲歌辞旧爱,衔泪觅新知。”(衔泪:噙着泪。觅:找寻。)⑧主持。《左传·襄公二十六年》:“子产其将知政矣。”


  • ai wu lu 、qin shu zi le ,hao jin huai 、chu bu yao ren zhi 。

    “ai wu lu 、qin shu zi le ,hao jin huai 、chu bu yao ren zhi 。”shi gou chu chu :《yi e gong 》;shi song chao shi ren zhang yan de zuo pin 。

    zhi he yi 。bang shan chuang bo yin ,ya zhi ke xian shi 。kuan zhu men shen ,yi hua jian xiao ,dong ren fang yi fei fei 。pa leng la 、ping zhou ye yue ,xiang shi jiang 、yu di jing zhong chui 。chen wai chai sang ,deng qian er nv ,xiao yu wang gui 。fen de yan xia shu mu ,zha sao tai xun jing ,bo xie tong chi 。fang he you qing ,yin ying huan shi ,lao qu que yuan chun chi 。ai wu lu 、qin shu zi le ,hao jin huai 、chu bu yao ren zhi 。chang ri yi lian fang cao ,yi juan xin shi 。

    《yi e gong 》song chao shi ren zhang yan de zuo pin 。
    【zhu shi 】:

    ai :

    ①qin ai ;xi huan ;xi ai 。《zhan guo ce ·zhao ce si 》:“fu mu zhi ai zi ,ze wei zhi ji shen yuan 。”②xin ai zhi wu 。《liao zhai zhi yi ·dan qing xu 》:“sou nai yue :‘dan guo jun jia zhe ye ,pu jia zhe ye ?’da yue :‘cheng shu jun jia ,dan qiu ge ai er 。’”③nan nv jian you qing you ai 。su wu 《liu bie qi 》:“jie fa wei fu fu ,en ai liang bu yi 。”④ai xi ;lian xi ;ai hu 。si ma qian 《shi ji ·chen she shi jia 》:“wu an su ai ren 。”⑤lin se ;tan lian 。《lao zi 》:“shen ai bi da fei 。”⑥dui bie ren nv er de zun chen 。pei tong liang 《qing he jun fu ren zhang shi mu zhi 》:“fu ren zhang shi ,fu jun gu xiu ceng sun ,you ji xiu li zhi ai 。”(fu jun :gu chen tai shou huo dui yi ban ren de zun chen 。you ji :wu guan ming 。)⑦tong “ai ”。yin bi 。《li ji ·li yun 》:“gu tian bu ai ji dao ,de bu ai ji bao ,ren bu ai ji qing 。”

    wu :

    ①dai ci 。《lun yu ·xue er 》:“wu ri san sheng wu shen 。”②tong “禦(yu )”。di yu 。《mo zi ·gong meng 》:“hou gong ze hou wu ,bao gong ze bao wu 。”③[wu zi ]dui ren de zun chen 。《zuo chuan ·cheng gong er nian 》:“bing wei ji si ,wu zi mian zhi 。”

    lu :

    ①jian lou de fang she 。《zuo chuan ·xiang gong er shi san nian 》:“you you xian ren zhi bi lu zai 。”zhu ge liang 《qian chu shi biao 》:“san gu chen yu cao lu zhi zhong 。”②jiao ye jie dai bin ke de fang she 。《zhou li ·de guan ·wei ren 》:“shi li you lu ,lu you yin shi 。”③gu dai guan yuan zhi su suo zhu de fang she 。《han shu ·jin ri di chuan 》:“ri di xiao ji wo lu 。”④ju zhu 。zhang heng 《xi jing fu 》:“hen a fang zhi bu ke lu 。”⑤jiu lu zhou fu (zhi suo zai jin an hui sheng ge fei shi )de sheng chen 。

    qin :

    yi chong gu qin ,bo xian le qi ,yong wu tong deng mu liao zuo cheng 。kai shi wei wu xian ,zhou chu zeng zhi qi xian 。《zuo chuan ·xiang gong shi si nian 》:“shi shi cao hui zhi qin 。”

    shu :

    ①shu xie ;yong wen zi ji lu 。《zhou yi ·ji ci shang 》:“shu bu jin yan ,yan bu jin yi 。”《zuo chuan ·yin gong qi nian 》:“teng hou cu ,bu shu ming ,wei tong meng ye 。”②shu fa 。《xin tang shu ·san zong zhu zi chuan 》:“(li )fan hao xue ,gong shu 。”③shu fa de zi ti 。《han shu ·yi wen zhi 》:“liu ti zhe ,gu wen 、ji zi 、zhuan shu 、li shu 、miao zhuan 、chong shu 。”④zhi wen zi 。《na shi ·chen bai zhi chuan 》:“bai zhi bu shi shu 。”⑤shu ji 。《lun yu · xian jin 》:“he bi dou shu ,ran hou wei xue ?”⑥te zhi gu dai dian ji 《shang shu 》,wei wu jing zhi yi ,nei rong zhu yao shi shang gu di wang de wen gao 。《meng zi ·jin xin xia 》:“jin xin 《shu 》,ze bu ru mo 《shu 》。”⑦shu xin 。《zuo chuan · zhao gong liu nian 》:“shu xiang shi dai zi chan shu 。”⑧gong wen ;wen shu 。《han shu ·xing fa zhi 》:“min zhi zheng duan yi ,jiang qi li er zheng yu shu 。”(zheng :zheng yin 。shu :zhi xing fa 。)gu le fu 《mu lan shi 》:“jun shu shi er juan ,juan juan you ye ming 。”⑨zhi di wang de zhao shu 。《hou han shu ·li yi zhi shang 》:“li chun zhi ri ,xia kuan da zhi shu yue ……”⑩chen xia de zou zhang 。cen can 《ji zuo sheng du she wei 》:“sheng chao mo que shi ,zi jiao jian shu xi 。”(que :que dian 。)

    zi :

    ①zi ji 。《shi jing ·da ya ·wen wang 》:“yong yan pei ming ,zi qiu duo fu 。”(yan :tong “yan ”。pei ming :ge hu tian ming 。)《lao zi 》:“zhi ren zhe zhi ,zi zhi zhe ming 。”②qin zi 。song lian 《song dong yang ma sheng xu 》:“mei jia jie yu cang shu zhi jia ,shou zi bi lu ,ji ri yi hai 。”《shi ji ·xiao xiang guo shi jia 》:“gao zu zi jiang 。”③zi ran 。《shi ji ·li jiang jun lie chuan 》:“yan yue :‘tao li mo yan ,xia zi cheng qi 。’”(qi :xiao jing ;xiao lu 。)④jie ci 。1.cong 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“you wei shen nong zhi yan zhe hu hang ,zi chu zhi teng 。”(shen nong :chuan shui wei gu dai zao lei si 、xing nong ye de di wang 。hu hang :dang shi de nong xue jia 。)《lun yu ·xue er 》:“you peng zi yuan fang lai 。”2. you yu 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“qu ping zhi zuo 《li sao 》,gai zi yuan sheng ye 。”《han shu ·guan fu chuan 》:“hou zi wo de zhi ,zi wo juan zhi ,mo suo hen 。”⑤lian ci 。biao shi jia she 。ke yi wei jia ru 。《zuo chuan ·cheng gong shi liu nian 》:“wei sheng ren neng nei wai mo huan ,zi fei sheng ren ,wai ning bi you nei you 。”⑥lian ci 。biao shi jia she de rang bu 。ke yi wei ji shi 。《han shu ·gao zu ji xia 》:“gao zu bu xiu wen xue ,er xing ming da ,hao mou neng ting ,zi jian men shu cu ,jian zhi ru jiu 。”you 《du zhou chuan 》:“zi jing shi bu xiao ,kuang yu yuan fang ?”

    le :

    (yi )①yin le 。《zhou yi ·yu 》:“xian wang yi zuo le chong de 。”《lv shi chun qiu ·gu le 》:“gu le zhi suo you lai zhe shang yi ,fei du wei yi shi zhi suo zao ye 。”you wei zou le 。《li ji ·qu li xia 》:“sui xiong ,nian gu bu deng ……shi yin jiu bu le 。”②le gong ;yan zou yin le de ren 。《lun yu ·wei zi 》:“ji ren gui nv le ,ji huan zi shou zhi 。”(gui :tong “kui ”。zeng song 。)③le qi 。《han fei zi ·jie lao 》:“gu yu xian ze zhong se jie sui ,yu chang ze zhu le jie he 。” (er )lèyu kuai ;kuai le 。《zuo chuan · yin gong yuan nian 》:“ji le ye rong rong 。”fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“ci le he ji ?” (san )yào xi hao ;xi ai 。《lun yu ·yong ye 》:“zhi zhe le shan ,ren zhe le shui 。”(zhi :zhi 。)《jin shu ·ruan ji chuan 》:“ji ping sheng ceng you dong ping ,le ji feng tu 。”

    hao :

    (yi )①nv zi mao mei 。《shi ji ·kong zi shi jia 》:“yu shi shua ji guo zhong nv zi hao zhe ba shi ren ,jie yi wen yi er wu kang le 。”(wen :wen cai 。kang le :wu qu ming 。)gu shi 《long xi hang 》:“hao fu chu ying ke ,yan se zheng fu yu 。”②fan zhi mei ;shan 。《shi jing ·zheng feng ·shu yu tian 》:“bu ru shu ye ,xun mei ju hao 。”(shu :dai chen nan zi 。xun :que shi 。)wei zhuang 《pu sa man 》:“ren ren jin shui jiang na hao ,you ren zhi ge jiang na lao 。”③you hao ;you ai 。gao kuo 《zeng bie jin san chu shi 》:“zhi ji cong lai bu yi zhi ,mu jun wei ren yu jun hao 。”wang an dan 《da si ma jian yi shu 》:“qie yi wei yu jun shi you chu xiang hao zhi ri jiu 。”④wan bi ;wan cheng 。han wo 《mo ti 》:“zhuang hao fang chang tan ,huan yu que jian pin 。”⑤ke yi ;bian yu 。li gou 《ku yu chu ji 》:“ji yu can yun hao zhi zu ,mo yi he han geng you ran 。”(he han :tian he 。you ran :yun qi shang sheng 。)⑥qia qiao ;kuo feng 。bai ju yi 《wu zhong hao feng jing 》:“kuang dang feng shou sui ,hao shi huan you chu 。”⑦biao shi quan mian 。《shi shui xin yu ·fang zheng 》:“lin bie liu ti ,fu ji bei yue :‘nu hao zi ai 。’”⑧biao gan tan 。xin qi ji 《chou nu er ·shu bo shan dao zhong bi 》:“yu shui hai xiu ,yu shui hai xiu ,que dao ‘tian liang hao ge qiu !’”(er )hào ①xi ai ;ai hao 。《zhuang zi ·xiao yao you 》:“chen zhi suo hao zhe ,dao ye 。”②shan yu ;yi yu 。han shan 《shi san bai san shou 》zhi er bai er shi er :“cong ming hao duan ming ,chi ai zhu (ái)que chang nian 。”(ai :sha 。)③yu qi huo qian bi zhong jian de kong 。《han shu ·shi huo zhi xia 》:“cu zhu da qian ,wen yue ‘bao huo ’,rou hao jie you zhou guo 。”

    huai :

    ①xiong qian ;xiong huai 。《lun yu ·yang huo 》:“zi sheng san nian ,ran hou mian yu fu mu zhi huai 。”cao zhi 《qi ai shi 》:“yuan wei xi na feng ,chang shi ru jun huai 。”②bao huo chuai zai xiong qian 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“yu shi huai dan sui zi chen mi luo yi si 。”③huai yun 。zuo yan nian 《ku zai pian 》:“wu zi yuan dou qu ,wu fu jie huai shen 。”④bao cang ;yin cang 。gu le fu 《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“wu yi jiu huai fen ,ru qi de zi you 。”(zi you :you zi ji 。)《zhan guo ce ·wei ce si 》:“huai nu wei fa 。”⑤sai nian 。《shi jing ·zhou na ·juan er 》:“jie wo huai ren ,tian bi zhou hang 。”(tian :fang zhi 。zhou hang :da lu 。)⑥xin yi ;xin qing 。wang xi zhi 《lan ting ji xu 》:“suo yi you mu cheng huai ,zu yi ji shi ting zhi yu ,xin ke le ye 。”(xin :que shi 。)⑦an fu 。《huai na zi ·tai zu 》:“da zu yi rong zhong ,de zu yi huai yuan 。”《zuo chuan ·xi gong qi nian 》:“huai yuan yi de 。”⑧gui xiang ;gui fu 。《jiu tang shu ·gu dui yi chuan 》:“zheng hua qing jing ,lao you huai zhi 。”⑨ci yu ;zeng song 。《shi jing ·gui feng ·fei feng 》:“shei jiang xi gui ,huai zhi hao yin 。”(hao yin :hao xiao xi 。)

    chu :

    ①kai shi 。《shi ji ·gu yi chuan 》:“nian shao chu xue 。”liu zong yuan 《feng jian lun 》:“tian de guo mo chu hu ?”②dang chu ;yuan xian 。《hou han shu ·hua tuo chuan 》:“chu ,jun li li cheng ku kai (ké),jin ye bu mei ……”③cong qian ;wang ri 。《san guo zhi ·shu shu ·huang quan chuan 》:“xian zhu yue :‘gu fu huang quan ,quan bu fu gu ye 。’dai zhi ru chu 。”④biao shi xu ci de di yi 。《shi ji ·qin ben ji 》:“er nian chu fu ,yi gou yu gu 。”bai ju yi 《mu jiang yin 》:“ke lian jiu yue chu san ye ,lou shi zhen zhu yue shi gong 。”⑤cai ;gang gang 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“tian xia chu ding ,you fu li guo ,shi shu bing ye 。”[chu mo ]cong lai mei you ,bing mei you 。《hou han shu ·gai xun chuan 》:“qun chen chu mo shi yan ye 。”

    bu :

    (yi )①bu 。《hou han shu ·ban chao chuan 》:“bu ru hu xue ,bu de hu zi 。”《shi jing ·wei feng ·fa tan 》:“bu shou bu lie ,hu zhan er ting you xian (xuan )te xi 。”(te :san sui de shou 。)②fei ;bu shi 。《xun zi ·jun dao 》:“neng zhong shi zhe qu zhi ,shi qi bu bi de zhi zhi dao ye zai ?”③mo ;mei you 。《zuo chuan ·xiang gong er shi san nian 》:“bu de er you gong 。”④wei 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“zhi bu bai bu er ,shi yi zou ye 。”⑤gou zhong zhu ci 。mo shi yi 。《yi zhou shu ·huang men 》:“wo bu ze yin zai yin zai !”[bu lu ]shi si de hui chen 。《li ji ·qu li xia 》:“tian zi yue beng ,zhu hou yue hong ,da fu yue cu ,shi yue bu lu 。” (er )fūhua e 。hou zuo “fu ”。《shi jing ·xiao ya ·chang di 》:“chang di zhi hua ,e bu (wěi)。”(chang di :ji tang li shu 。 e :tong “e ”。 :you guang cai 。)

    yao :

    (yi )①yao dian ;guan jian 。《shi ji ·tai shi gong zi xu 》:“cai ru 、mo zhi shan ,cuo ming 、fa zhi yao 。”②chong yao de 。《song shu ·yan yan zhi chuan 》:“ping sheng bu xi jian yao ren 。”③xu yao ;xiang yao 。liu yu xi 《guan qi ge song xuan shi xi you 》:“du qu sheng ming bu yao qian 。”yu qian 《dan hui yin 》:“fen shen sui gu hun bu pa ,yao liu qing bai zai ren jian 。”④gai gua zhi ci 。xiang dang yu “zong ”。《shi ji ·han xing yi lai zhu hou wang nian biao 》:“yao zhi yi ren yi wei ben 。”⑤jian yao 。《xun zi ·wang ba 》:“gu ming zhu hao yao ,er an zhu hao xiang 。” (er )yāo ①yao 。《shi ji ·bian que cang gong lie chuan 》:“(song )jian gu you yao ji tong 。”②ji yu yao jian huo wu ti de zhong jian yi duan 。han 《feng gun bei 》:“yi yao jin zi 。”(jin :jin yin 。zi :zi shou 。)zhao yi 《gai yu cong kao 》juan san shi :“(zhi )fan juan ru zhu ,yi gong xian yao zhi 。”yi shang yi yi hou lai tong zuo “yao ”。③jie yao ;yao ding 。《guo yu ·jin yu san 》:“yi yao jin guo zhi cheng 。”(cheng :he yao 。)《shi ji ·meng chang jun lie chuan 》:“ling fu gei zhe yi yao ji ,pin qiong zhe fan (fán)quan shu yi juan zhi 。”(fu gei :fu you 。fan :shao 。quan shu :jie ju 。juan :fang qi 。)④gan qiu ;qiu qu ;she fa qu de mou ren de xin ren he chong yong 。《hou han shu ·dou rong chuan 》:“ren zhe bu wei yi yi yao gong 。”《zhuang zi ·ying di wang 》:“you yu shi ji you cang ren yi yao ren 。”(you yu shi :zhi shun 。)⑤yao jia 。《zuo chuan ·xiang gong jiu nian 》:“zhi wu zi wei suo zi yue :‘wo shi bu de ,er yao ren yi meng ,qi li ye zai ?’”⑥ban lu lan jie 。《zuo chuan ·xiang gong san nian 》:“wu ren yao er ji zhi 。”《hou han shu ·ban chao chuan 》:“qian bing shu bai yu dong jie yao zhi 。”⑦yao qing 。《na shi ·ruan xiao xu chuan 》:“na ping yuan xiang wang wen ji ming ,zhi shu yao zhi ,bu fu 。”⑧ying he ;fu ge 。《lv shi chun qiu ·cha jin 》:“fan xian wang zhi fa ,you yao yu shi ye 。”⑨xia qun de yao 。hou xie zuo “䙅”。 《shi jing ·wei feng ·ge ju 》:“yao zhi ji zhi ,hao ren fu zhi 。”(yao :yong ru dong ci ,feng yi yao 。hao ren :mei ren 。)

    zhi :

    ①zhi dao 。《lun yu ·wei zheng 》:“zhi zhi wei zhi zhi ,bu zhi wei bu zhi ,shi zhi ye 。”wang chong 《lun heng ·zhi shi 》:“bu xue zi zhi ,bu wen zi xiao ,gu jin hang shi ,wei zhi you ye 。”(wei zhi you ye :mei you zhe yang de shi 。)②zhi jiao ;gan jiao 。fan zhen 《shen mie lun 》:“shou deng you tong yang zhi zhi 。”③jian jie ;zhi shi 。《shang jun shu ·geng fa 》:“you du zhi zhi lv zhe 。”(lv :sai lv 。)④zhi shi 。《lie zi · shang wen 》:“liang xiao er xiao yue :‘shu wei ru duo zhi hu ?’”(shu :shei 。wei :tong “wei ”,shui 。)⑤le jie 。《shi ji ·guan yan lie chuan 》:“zhi wo zhe bao zi ye 。”(bao zi :bao shu ya 。)⑥jiao hao ;xiang qin 。si ma qian 《bao ren an shu 》:“jue bin ke zhi zhi 。”⑦zhi ji ;zhi xin de ren 。bao zhao 《yong shuang yan 》:“bei ge ci jiu ai ,xian lei mi xin zhi 。”(xian lei :qin zhao lei 。mi :zhao xun 。)⑧zhu chi 。《zuo chuan ·xiang gong er shi liu nian 》:“zi chan ji jiang zhi zheng yi 。”

今日更新
今日推荐