• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 宴坐心恒適,幽居興可嘉。

    “宴坐心恒適,幽居興可嘉。”詩句出處:《悟南柯三首》;是元朝詩人王丹桂的作品。

    落魄白雲子,身無個事縈。閑思雲水下山屏。策蹇攜童,行化過東溟。暑氣潛然退,秋風分外清。連連小雨未開晴。有意相留,不放出門行。

    宴坐心恒適,幽居興可嘉。靜鳴天鼓漱雲芽。吐納綿綿,隨分保生涯。但解安時運,奚憂換物華。三山瓊路信非賒。未去權依,積翠與明霞。

    猿烏誠幽伴,泉石亦近鄰。三竿紅日欲侵門。睡起從容,無事暫相親。玄谷規千聖,泥丸聚百神。些兒功用養天真。遠害全生,清樂未輸君。

    以上王丹桂作品《悟南柯》共3首

    【註釋】:

    宴:

    ①安逸;安閑。《漢書·汲黯傳》:“公孫弘宴見,上或時不冠。”②樂;快樂。《左傳·成公二年》:“衡父不忍數年之不宴。”(衡父:人名。)③請人吃酒食或聚在一起飲酒吃飯。李白《將進酒》:“陳王昔時宴平樂,鬥酒十千恣歡謔。”(陳王:指曹植。平樂:觀名。)④筵席;宴會。歐陽修《醉翁亭記》:“宴酣之樂,非絲非竹。”⑤通“晏”。晚。孔平仲《續世說·巧藝》:“秋也者,天將搖落肅殺,其歲之宴乎!”(肅殺:天氣寒冷蕭瑟的樣子。)[宴見]皇帝閑暇時召見臣民。范曄《後漢書·魯恭傳》:“遷侍中,數召宴見。”

    坐:

    ①坐。古人席地而坐;兩膝著地;臀部放在腳跟上。《左傳·宣公二年》:“坐而假寐。”《呂氏春秋·離俗》:“終日坐,不自快。”②座位。後來寫作“座”。《韓非子·外儲說左上》:“鄭人有且置履者,先自度其足而置之其坐。”《史記·項羽本紀》:“請以舞劍,因擊沛公於坐。”又比喻容易,不費力。《孟子·離婁下》:“天之高也,星辰之遠也,茍求其敵,千歲之日至,可坐而致也。”(日至:指冬至。)③據守;堅守。《左傳·桓公十二年》:“楚人坐其北門。”④訴訟人對質;對證。《左傳·僖公二十八年》:“莊子為坐。”(莊子:人名。)⑤犯罪;囚犯……獲罪。《晏子春秋·雜下》:“王曰:‘何坐?’曰:‘坐盜’”《史記·魏其武安侯列傳》:“數歲,坐法去官,傢居長安。”也指判罪,定罪。《漢書·霍光傳》:“敢有毀者,坐之!”⑥徒然;白白地。李白《蜀道難》:“以手撫膺坐長嘆。”⑦因為;由於。古詩《陌上桑》:“來歸相怨怒,但坐觀羅敷。”(羅敷:美女名。)杜牧《山行》:“停車坐愛楓林晚。”⑧居住;停留。歸莊《黃孝子傳》:“父子坐旅中倘怳(tǎng huǎng)累月,因留過歲。”(惝怳:失意。累:數。)

    心:

    ①心臟。《淮南子·原道》:“心者,五臟之主也。”②通常指思維器官和思想、感情等。《孟子·告子上》:“心之官則思。”《國語·周語上》:“夫民慮之於心,而宣之於口。”③掛懷;關心。唐順之《與呂沃洲巡按書》:“兩公者,一日居乎其位,一日心乎其民者也。”(乎:於。)④中央;中心。劉禹錫《洞庭秋月行》:“洞庭湖月生湖心。”⑤星宿名。二十八宿之一。《呂氏春秋·季夏》:“季夏之月,日在柳,昏心中,旦尾中。”[心腹]1.要害之處。《三國志·蜀書·龐統法正傳》:“而敵傢數道並進,已入心腹。”2. 親信的人。

    恒:

    ①固定;持久不變。《尚書·畢命》:“政貴有恒,辭尚體要。”(尚:崇尚。體要:體現要義。)又恒心。《論語·子路》:“人而無恒,不可以作巫醫。”②普通;平常。《後漢書·梁鴻傳》:“鄰傢耆(qí)老見鴻非恒人。”(耆:老。)《論衡·恢國》:“微病,恒病皆巧;篤劇,扁鵲乃良。”③經常;常常。《左傳·文公元年》:“楚國之舉,恒在少者。”④山名。五嶽中的北嶽,主峰在山西省渾源縣南。

    適:

    同“”。人名用字。

    幽:

    (一)①昏暗;深暗。《詩經·小雅·伐木》:“出自幽谷,遷於喬木。”(遷:遷移。喬:高。)②隱晦;深奧。《荀子·正論》:“上周密,則下疑玄矣;上幽險,則下漸詐矣。”劉義慶《世說新語·言語》:“研求幽邃。”(邃:精深。)③深沉;沉靜。《史記·屈原賈生列傳》:“故憂愁幽思而作《離騷》。”④隱藏的;不公開的。曾覿《海野詞·信傳玉女》:“幽期密約,暗想淺顰輕笑,良時莫負,玉山傾倒。”(玉山:喻品德容儀。)⑤囚拘;監禁。司馬遷《報任安書》:“身幽囹圄之中。”⑥幽雅;幽靜。王羲之《蘭亭集序》:“是足以暢敘幽情。”王籍《入若耶溪》:“蟬噪林愈靜,鳥鳴山更幽。”⑦舊指陰間。宋玉《招魂》:“魂兮歸來,君無下此幽都些。”(些:語氣詞。)⑧古州名。在今河北北部遼寧南部一帶。[幽默]幽靜無聲。《楚辭·九章·懷沙》:“眴(shùn)兮杳杳,孔靜幽默。”(眴:同“瞬”。目轉動。孔:甚。) (二)yǒu黑色。《詩經·小雅·隰桑》:“其葉有幽。”

    居:

    (一)①坐。《論語·陽貨》:“居,吾語女。”(語yù:告訴。女rǔ:汝。)《禮記· 曲禮上》:“居不主奧。”(奧:室內西南角。)②居住。《論語·子罕》:“君子居之,何陋之有?”《孟子·滕文公下》:“仲子所居之室,伯夷之所築與?”③住處。《詩經·小雅·雨無正》:“正大夫離居。”《左傳·宣公二年》:“問其名居,不告而退。”④停;留。《新書·大政下》:“待士而以敬,則士必居矣。”柳宗元《小石潭記》:“以其境過清,不可不居,乃記之而去。”⑤處於。《周易·乾》:“是故居上位而不驕,在下位而不憂。”《史記·孫子吳起列傳》:“而孫子為師,居輜車中。”(輜zī車:有帷的車。)⑥閑居;閑處。《論語·先進》:“居則曰:‘不吾知也!’”⑦當;任。戚繼光《將官到任寶鑒》:“居官不難,聽言為難。”⑧占;占據。《中說·天地》:“封域之制無廣地,不居良田。”(封域:指墓地。)《禮記·王制》:“其有中士、下士者,數各居其上之三分。”⑨收藏;積蓄。《論語·公冶長》:“臧文仲居蔡。”(蔡:烏龜殼。)《史記·呂不韋列傳》:“此奇貨可居。”⑩過瞭。用於“有頃”、“久之”、“頃之”等之前,表示相隔一段時間。《史記·李將軍列傳》:“居久之,孝景崩。”(孝景:漢景帝。崩:帝王死亡。)(二)jī語氣詞。相當於“乎”。《詩經·邶風· 日月》:“日居月諸,照臨下土。”(諸:語氣詞。)

    興:

    ①[動]起身,起 來。《論語·衛靈公》:“從者病,莫能~。”②[動]興起,建立。《史記·文帝本紀》:“漢~,至孝文四十有餘載。”③[動]發動。《史記·酷吏列傳》:“漢大~兵伐匈奴。”④[形]興盛。與“廢”相對。《論語· 子路》:“事不成,則禮樂不~。”⑤(xing)[名]興致,興趣(後起意義)。劉義慶《世說新語·任誕》:“吾本乘~而行,~盡而返。”

    可:

    (一)①同意。《左傳·隱公三年》:“公曰:不可。”②正確。《史記·范雎蔡澤列傳》:“使以臣之言為可,願行而利其道;以臣之言為不可,久留臣無為也。”(使:如果。)③值得。白居易《賣炭翁》:“可憐身上衣正單,心憂炭賤願天寒。”④能夠;可以。《論語·公冶長》:“朽木不可雕也。”《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“庶曰:‘此人可就見,不可屈致也。’”⑤著實。《史記·田單列傳》:“吾懼燕(yān)人掘吾城外塚墓,僇(lù)先人,可為寒心。”(僇:通“戮”。殺。此指戮屍。)⑥適合;適宜。張翰《杖賦》:“方圓適意,洪細可乎。”李漁《笠翁一傢言·笠翁偶集·種植部》:“芙蕖則不然:自荷錢出水之日,便為點綴綠波;及其莖葉既生,則又日高日上……此皆言其可目者也。”⑦痊愈。董解元《西廂記諸宮調》卷三:“瘦得渾如削,百般醫療終難可。”(渾:簡直。)⑧當著,對著。周邦彥《南柯子》:“曉來階下按新聲,恰有一方明月可中庭。”(按:擊,奏。一方:一塊。)⑨副詞。1.表示估計,相當於“大約”。王維《洛陽女兒行》:“洛陽女兒對門居,才可容顏十五餘。”2. 表示轉折,相當於“卻”。李白《相逢行》:“相見情已深,未語可知心。”3. 表示反詰,相當於“豈”“哪”。《史記·項羽本紀》:“騅不逝兮可奈何!”方幹《山中言志》:“潛夫自有孤雲侶,可要王侯知姓名?”(潛夫:隱居的人。) (二)kè [可汗(hán)]亦作“可罕”。古代北方一些少數民族君主的稱號。古樂府《木蘭詩》:“昨夜見軍帖,可汗大點兵。”(軍帖:軍中文告。)

    嘉:

    ①好;美好。《詩經·豳風·東山》:“其新孔嘉,其舊如之何?”(新:指新婚。孔:很。舊:長久。)②吉慶;吉祥。《漢書·禮樂志》:“佻(zhào)正嘉吉弘以昌,休嘉砰隱溢四方。”(佻:通“肇”。始。弘:大。昌:昌盛。休:美。砰隱:形容聲音宏大。溢:充滿。)③贊美;嘉獎。《漢書·禮樂志》:“蓋嘉其敬意而不及其財賄,美其歡心而不流其聲音。”(財賄:財貨。流:放縱。)《論語·子張》:“嘉善而矜不能。”④喜愛。《莊子·天道》:“苦死道,嘉孺子而哀婦人。”


  • 宴坐心恒适,幽居兴可嘉。

    “宴坐心恒适,幽居兴可嘉。”诗句出处:《悟南柯三首》;是元朝诗人王丹桂的作品。

    落魄白云子,身无个事萦。闲思云水下山屏。策蹇携童,行化过东溟。暑气潜然退,秋风分外清。连连小雨未开晴。有意相留,不放出门行。

    宴坐心恒适,幽居兴可嘉。静鸣天鼓漱云芽。吐纳绵绵,随分保生涯。但解安时运,奚忧换物华。三山琼路信非赊。未去权依,积翠与明霞。

    猿乌诚幽伴,泉石亦近邻。三竿红日欲侵门。睡起从容,无事暂相亲。玄谷规千圣,泥丸聚百神。些儿功用养天真。远害全生,清乐未输君。

    以上王丹桂作品《悟南柯》共3首

    【注释】:

    宴:

    ①安逸;安闲。《汉书·汲黯传》:“公孙弘宴见,上或时不冠。”②乐;快乐。《左传·成公二年》:“衡父不忍数年之不宴。”(衡父:人名。)③请人吃酒食或聚在一起饮酒吃饭。李白《将进酒》:“陈王昔时宴平乐,斗酒十千恣欢谑。”(陈王:指曹植。平乐:观名。)④筵席;宴会。欧阳修《醉翁亭记》:“宴酣之乐,非丝非竹。”⑤通“晏”。晚。孔平仲《续世说·巧艺》:“秋也者,天将摇落肃杀,其岁之宴乎!”(肃杀:天气寒冷萧瑟的样子。)[宴见]皇帝闲暇时召见臣民。范晔《后汉书·鲁恭传》:“迁侍中,数召宴见。”

    坐:

    ①坐。古人席地而坐;两膝着地;臀部放在脚跟上。《左传·宣公二年》:“坐而假寐。”《吕氏春秋·离俗》:“终日坐,不自快。”②座位。后来写作“座”。《韩非子·外储说左上》:“郑人有且置履者,先自度其足而置之其坐。”《史记·项羽本纪》:“请以舞剑,因击沛公于坐。”又比喻容易,不费力。《孟子·离娄下》:“天之高也,星辰之远也,苟求其敌,千岁之日至,可坐而致也。”(日至:指冬至。)③据守;坚守。《左传·桓公十二年》:“楚人坐其北门。”④诉讼人对质;对证。《左传·僖公二十八年》:“庄子为坐。”(庄子:人名。)⑤犯罪;囚犯……获罪。《晏子春秋·杂下》:“王曰:‘何坐?’曰:‘坐盗’”《史记·魏其武安侯列传》:“数岁,坐法去官,家居长安。”也指判罪,定罪。《汉书·霍光传》:“敢有毁者,坐之!”⑥徒然;白白地。李白《蜀道难》:“以手抚膺坐长叹。”⑦因为;由于。古诗《陌上桑》:“来归相怨怒,但坐观罗敷。”(罗敷:美女名。)杜牧《山行》:“停车坐爱枫林晚。”⑧居住;停留。归庄《黄孝子传》:“父子坐旅中倘怳(tǎng huǎng)累月,因留过岁。”(惝怳:失意。累:数。)

    心:

    ①心脏。《淮南子·原道》:“心者,五脏之主也。”②通常指思维器官和思想、感情等。《孟子·告子上》:“心之官则思。”《国语·周语上》:“夫民虑之于心,而宣之于口。”③挂怀;关心。唐顺之《与吕沃洲巡按书》:“两公者,一日居乎其位,一日心乎其民者也。”(乎:于。)④中央;中心。刘禹锡《洞庭秋月行》:“洞庭湖月生湖心。”⑤星宿名。二十八宿之一。《吕氏春秋·季夏》:“季夏之月,日在柳,昏心中,旦尾中。”[心腹]1.要害之处。《三国志·蜀书·庞统法正传》:“而敌家数道并进,已入心腹。”2. 亲信的人。

    恒:

    ①固定;持久不变。《尚书·毕命》:“政贵有恒,辞尚体要。”(尚:崇尚。体要:体现要义。)又恒心。《论语·子路》:“人而无恒,不可以作巫医。”②普通;平常。《后汉书·梁鸿传》:“邻家耆(qí)老见鸿非恒人。”(耆:老。)《论衡·恢国》:“微病,恒病皆巧;笃剧,扁鹊乃良。”③经常;常常。《左传·文公元年》:“楚国之举,恒在少者。”④山名。五岳中的北岳,主峰在山西省浑源县南。

    适:

    同“”。人名用字。

    幽:

    (一)①昏暗;深暗。《诗经·小雅·伐木》:“出自幽谷,迁于乔木。”(迁:迁移。乔:高。)②隐晦;深奥。《荀子·正论》:“上周密,则下疑玄矣;上幽险,则下渐诈矣。”刘义庆《世说新语·言语》:“研求幽邃。”(邃:精深。)③深沉;沉静。《史记·屈原贾生列传》:“故忧愁幽思而作《离骚》。”④隐藏的;不公开的。曾觌《海野词·信传玉女》:“幽期密约,暗想浅颦轻笑,良时莫负,玉山倾倒。”(玉山:喻品德容仪。)⑤囚拘;监禁。司马迁《报任安书》:“身幽囹圄之中。”⑥幽雅;幽静。王羲之《兰亭集序》:“是足以畅叙幽情。”王籍《入若耶溪》:“蝉噪林愈静,鸟鸣山更幽。”⑦旧指阴间。宋玉《招魂》:“魂兮归来,君无下此幽都些。”(些:语气词。)⑧古州名。在今河北北部辽宁南部一带。[幽默]幽静无声。《楚辞·九章·怀沙》:“眴(shùn)兮杳杳,孔静幽默。”(眴:同“瞬”。目转动。孔:甚。) (二)yǒu黑色。《诗经·小雅·隰桑》:“其叶有幽。”

    居:

    (一)①坐。《论语·阳货》:“居,吾语女。”(语yù:告诉。女rǔ:汝。)《礼记· 曲礼上》:“居不主奥。”(奥:室内西南角。)②居住。《论语·子罕》:“君子居之,何陋之有?”《孟子·滕文公下》:“仲子所居之室,伯夷之所筑与?”③住处。《诗经·小雅·雨无正》:“正大夫离居。”《左传·宣公二年》:“问其名居,不告而退。”④停;留。《新书·大政下》:“待士而以敬,则士必居矣。”柳宗元《小石潭记》:“以其境过清,不可不居,乃记之而去。”⑤处于。《周易·乾》:“是故居上位而不骄,在下位而不忧。”《史记·孙子吴起列传》:“而孙子为师,居辎车中。”(辎zī车:有帷的车。)⑥闲居;闲处。《论语·先进》:“居则曰:‘不吾知也!’”⑦当;任。戚继光《将官到任宝鉴》:“居官不难,听言为难。”⑧占;占据。《中说·天地》:“封域之制无广地,不居良田。”(封域:指墓地。)《礼记·王制》:“其有中士、下士者,数各居其上之三分。”⑨收藏;积蓄。《论语·公冶长》:“臧文仲居蔡。”(蔡:乌龟壳。)《史记·吕不韦列传》:“此奇货可居。”⑩过了。用于“有顷”、“久之”、“顷之”等之前,表示相隔一段时间。《史记·李将军列传》:“居久之,孝景崩。”(孝景:汉景帝。崩:帝王死亡。)(二)jī语气词。相当于“乎”。《诗经·邶风· 日月》:“日居月诸,照临下土。”(诸:语气词。)

    兴:

    ①[动]起身,起 来。《论语·卫灵公》:“从者病,莫能~。”②[动]兴起,建立。《史记·文帝本纪》:“汉~,至孝文四十有余载。”③[动]发动。《史记·酷吏列传》:“汉大~兵伐匈奴。”④[形]兴盛。与“废”相对。《论语· 子路》:“事不成,则礼乐不~。”⑤(xing)[名]兴致,兴趣(后起意义)。刘义庆《世说新语·任诞》:“吾本乘~而行,~尽而返。”

    可:

    (一)①同意。《左传·隐公三年》:“公曰:不可。”②正确。《史记·范雎蔡泽列传》:“使以臣之言为可,愿行而利其道;以臣之言为不可,久留臣无为也。”(使:如果。)③值得。白居易《卖炭翁》:“可怜身上衣正单,心忧炭贱愿天寒。”④能够;可以。《论语·公冶长》:“朽木不可雕也。”《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“庶曰:‘此人可就见,不可屈致也。’”⑤着实。《史记·田单列传》:“吾惧燕(yān)人掘吾城外冢墓,僇(lù)先人,可为寒心。”(僇:通“戮”。杀。此指戮尸。)⑥适合;适宜。张翰《杖赋》:“方圆适意,洪细可乎。”李渔《笠翁一家言·笠翁偶集·种植部》:“芙蕖则不然:自荷钱出水之日,便为点缀绿波;及其茎叶既生,则又日高日上……此皆言其可目者也。”⑦痊愈。董解元《西厢记诸宫调》卷三:“瘦得浑如削,百般医疗终难可。”(浑:简直。)⑧当着,对着。周邦彦《南柯子》:“晓来阶下按新声,恰有一方明月可中庭。”(按:击,奏。一方:一块。)⑨副词。1.表示估计,相当于“大约”。王维《洛阳女儿行》:“洛阳女儿对门居,才可容颜十五余。”2. 表示转折,相当于“却”。李白《相逢行》:“相见情已深,未语可知心。”3. 表示反诘,相当于“岂”“哪”。《史记·项羽本纪》:“骓不逝兮可奈何!”方干《山中言志》:“潜夫自有孤云侣,可要王侯知姓名?”(潜夫:隐居的人。) (二)kè [可汗(hán)]亦作“可罕”。古代北方一些少数民族君主的称号。古乐府《木兰诗》:“昨夜见军帖,可汗大点兵。”(军帖:军中文告。)

    嘉:

    ①好;美好。《诗经·豳风·东山》:“其新孔嘉,其旧如之何?”(新:指新婚。孔:很。旧:长久。)②吉庆;吉祥。《汉书·礼乐志》:“佻(zhào)正嘉吉弘以昌,休嘉砰隐溢四方。”(佻:通“肇”。始。弘:大。昌:昌盛。休:美。砰隐:形容声音宏大。溢:充满。)③赞美;嘉奖。《汉书·礼乐志》:“盖嘉其敬意而不及其财贿,美其欢心而不流其声音。”(财贿:财货。流:放纵。)《论语·子张》:“嘉善而矜不能。”④喜爱。《庄子·天道》:“苦死道,嘉孺子而哀妇人。”


  • yan zuo xin heng kuo ,you ju xing ke jia 。

    “yan zuo xin heng kuo ,you ju xing ke jia 。”shi gou chu chu :《wu na ke san shou 》;shi yuan chao shi ren wang dan gui de zuo pin 。

    la bo bai yun zi ,shen mo ge shi ying 。xian sai yun shui xia shan bing 。ce jian xie tong ,hang hua guo dong ming 。shu qi qian ran tui ,qiu feng fen wai qing 。lian lian xiao yu wei kai qing 。you yi xiang liu ,bu fang chu men hang 。

    yan zuo xin heng kuo ,you ju xing ke jia 。jing ming tian gu shu yun ya 。tu na mian mian ,sui fen bao sheng ya 。dan jie an shi yun ,xi you huan wu hua 。san shan qiong lu xin fei she 。wei qu quan yi ,ji cui yu ming xia 。

    yuan wu cheng you ban ,quan dan yi jin lin 。san gan gong ri yu qin men 。shui qi cong rong ,mo shi zan xiang qin 。xuan gu gui qian sheng ,ni wan ju bai shen 。xie er gong yong yang tian zhen 。yuan hai quan sheng ,qing le wei shu jun 。

    yi shang wang dan gui zuo pin 《wu na ke 》gong 3shou

    【zhu shi 】:

    yan :

    ①an yi ;an xian 。《han shu ·ji an chuan 》:“gong sun hong yan jian ,shang huo shi bu guan 。”②le ;kuai le 。《zuo chuan ·cheng gong er nian 》:“heng fu bu ren shu nian zhi bu yan 。”(heng fu :ren ming 。)③qing ren chi jiu shi huo ju zai yi qi yin jiu chi fan 。li bai 《jiang jin jiu 》:“chen wang xi shi yan ping le ,dou jiu shi qian zi huan xue 。”(chen wang :zhi cao zhi 。ping le :guan ming 。)④yan xi ;yan hui 。ou yang xiu 《zui weng ting ji 》:“yan han zhi le ,fei si fei zhu 。”⑤tong “yan ”。wan 。kong ping zhong 《xu shi shui ·qiao yi 》:“qiu ye zhe ,tian jiang yao la su sha ,ji sui zhi yan hu !”(su sha :tian qi han leng xiao se de yang zi 。)[yan jian ]huang di xian xia shi shao jian chen min 。fan ye 《hou han shu ·lu gong chuan 》:“qian shi zhong ,shu shao yan jian 。”

    zuo :

    ①zuo 。gu ren xi de er zuo ;liang xi zhao de ;tun bu fang zai jiao gen shang 。《zuo chuan ·xuan gong er nian 》:“zuo er jia mei 。”《lv shi chun qiu ·li su 》:“zhong ri zuo ,bu zi kuai 。”②zuo wei 。hou lai xie zuo “zuo ”。《han fei zi ·wai chu shui zuo shang 》:“zheng ren you ju zhi lv zhe ,xian zi du ji zu er zhi zhi ji zuo 。”《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“qing yi wu jian ,yin ji pei gong yu zuo 。”you bi yu rong yi ,bu fei li 。《meng zi ·li lou xia 》:“tian zhi gao ye ,xing chen zhi yuan ye ,gou qiu ji di ,qian sui zhi ri zhi ,ke zuo er zhi ye 。”(ri zhi :zhi dong zhi 。)③ju shou ;jian shou 。《zuo chuan ·huan gong shi er nian 》:“chu ren zuo ji bei men 。”④su song ren dui zhi ;dui zheng 。《zuo chuan ·xi gong er shi ba nian 》:“zhuang zi wei zuo 。”(zhuang zi :ren ming 。)⑤fan zui ;qiu fan ……huo zui 。《yan zi chun qiu ·za xia 》:“wang yue :‘he zuo ?’yue :‘zuo dao ’”《shi ji ·wei ji wu an hou lie chuan 》:“shu sui ,zuo fa qu guan ,jia ju chang an 。”ye zhi pan zui ,ding zui 。《han shu ·huo guang chuan 》:“gan you hui zhe ,zuo zhi !”⑥tu ran ;bai bai de 。li bai 《shu dao nan 》:“yi shou fu ying zuo chang tan 。”⑦yin wei ;you yu 。gu shi 《mo shang sang 》:“lai gui xiang yuan nu ,dan zuo guan luo fu 。”(luo fu :mei nv ming 。)du mu 《shan hang 》:“ting che zuo ai feng lin wan 。”⑧ju zhu ;ting liu 。gui zhuang 《huang xiao zi chuan 》:“fu zi zuo lv zhong chang huang (tǎng huǎng)lei yue ,yin liu guo sui 。”(chang huang :shi yi 。lei :shu 。)

    xin :

    ①xin zang 。《huai na zi ·yuan dao 》:“xin zhe ,wu zang zhi zhu ye 。”②tong chang zhi sai wei qi guan he sai xiang 、gan qing deng 。《meng zi ·gao zi shang 》:“xin zhi guan ze sai 。”《guo yu ·zhou yu shang 》:“fu min lv zhi yu xin ,er xuan zhi yu kou 。”③gua huai ;guan xin 。tang shun zhi 《yu lv wo zhou xun an shu 》:“liang gong zhe ,yi ri ju hu ji wei ,yi ri xin hu ji min zhe ye 。”(hu :yu 。)④zhong yang ;zhong xin 。liu yu xi 《dong ting qiu yue hang 》:“dong ting hu yue sheng hu xin 。”⑤xing su ming 。er shi ba su zhi yi 。《lv shi chun qiu ·ji xia 》:“ji xia zhi yue ,ri zai liu ,hun xin zhong ,dan wei zhong 。”[xin fu ]1.yao hai zhi chu 。《san guo zhi ·shu shu ·pang tong fa zheng chuan 》:“er di jia shu dao bing jin ,yi ru xin fu 。”2. qin xin de ren 。

    heng :

    ①gu ding ;chi jiu bu bian 。《shang shu ·bi ming 》:“zheng gui you heng ,ci shang ti yao 。”(shang :chong shang 。ti yao :ti xian yao yi 。)you heng xin 。《lun yu ·zi lu 》:“ren er mo heng ,bu ke yi zuo wu yi 。”②pu tong ;ping chang 。《hou han shu ·liang hong chuan 》:“lin jia qi (qí)lao jian hong fei heng ren 。”(qi :lao 。)《lun heng ·hui guo 》:“wei bing ,heng bing jie qiao ;du ju ,bian que nai liang 。”③jing chang ;chang chang 。《zuo chuan ·wen gong yuan nian 》:“chu guo zhi ju ,heng zai shao zhe 。”④shan ming 。wu yue zhong de bei yue ,zhu feng zai shan xi sheng hun yuan xian na 。

    kuo :

    tong “”。ren ming yong zi 。

    you :

    (yi )①hun an ;shen an 。《shi jing ·xiao ya ·fa mu 》:“chu zi you gu ,qian yu qiao mu 。”(qian :qian yi 。qiao :gao 。)②yin hui ;shen ao 。《xun zi ·zheng lun 》:“shang zhou mi ,ze xia yi xuan yi ;shang you xian ,ze xia jian zha yi 。”liu yi qing 《shi shui xin yu ·yan yu 》:“yan qiu you sui 。”(sui :jing shen 。)③shen chen ;chen jing 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“gu you chou you sai er zuo 《li sao 》。”④yin cang de ;bu gong kai de 。ceng di 《hai ye ci ·xin chuan yu nv 》:“you ji mi yao ,an xiang jian pin qing xiao ,liang shi mo fu ,yu shan qing dao 。”(yu shan :yu pin de rong yi 。)⑤qiu ju ;jian jin 。si ma qian 《bao ren an shu 》:“shen you ling yu zhi zhong 。”⑥you ya ;you jing 。wang xi zhi 《lan ting ji xu 》:“shi zu yi chang xu you qing 。”wang ji 《ru re ye xi 》:“chan zao lin yu jing ,diao ming shan geng you 。”⑦jiu zhi yin jian 。song yu 《qiao hun 》:“hun xi gui lai ,jun mo xia ci you dou xie 。”(xie :yu qi ci 。)⑧gu zhou ming 。zai jin he bei bei bu liao ning na bu yi dai 。[you mo ]you jing mo sheng 。《chu ci ·jiu zhang ·huai sha 》:“shun (shùn)xi yao yao ,kong jing you mo 。”(shun :tong “shun ”。mu zhuai dong 。kong :shen 。) (er )yǒuhei se 。《shi jing ·xiao ya ·xi sang 》:“ji xie you you 。”

    ju :

    (yi )①zuo 。《lun yu ·yang huo 》:“ju ,wu yu nv 。”(yu yù:gao su 。nv rǔ:ru 。)《li ji · qu li shang 》:“ju bu zhu ao 。”(ao :shi nei xi na jiao 。)②ju zhu 。《lun yu ·zi han 》:“jun zi ju zhi ,he lou zhi you ?”《meng zi ·teng wen gong xia 》:“zhong zi suo ju zhi shi ,bai yi zhi suo zhu yu ?”③zhu chu 。《shi jing ·xiao ya ·yu mo zheng 》:“zheng da fu li ju 。”《zuo chuan ·xuan gong er nian 》:“wen ji ming ju ,bu gao er tui 。”④ting ;liu 。《xin shu ·da zheng xia 》:“dai shi er yi jing ,ze shi bi ju yi 。”liu zong yuan 《xiao dan tan ji 》:“yi ji jing guo qing ,bu ke bu ju ,nai ji zhi er qu 。”⑤chu yu 。《zhou yi ·gan 》:“shi gu ju shang wei er bu jiao ,zai xia wei er bu you 。”《shi ji ·sun zi wu qi lie chuan 》:“er sun zi wei shi ,ju zi che zhong 。”(zi zīche :you wei de che 。)⑥xian ju ;xian chu 。《lun yu ·xian jin 》:“ju ze yue :‘bu wu zhi ye !’”⑦dang ;ren 。qi ji guang 《jiang guan dao ren bao jian 》:“ju guan bu nan ,ting yan wei nan 。”⑧zhan ;zhan ju 。《zhong shui ·tian de 》:“feng yu zhi zhi mo an de ,bu ju liang tian 。”(feng yu :zhi mu de 。)《li ji ·wang zhi 》:“ji you zhong shi 、xia shi zhe ,shu ge ju ji shang zhi san fen 。”⑨shou cang ;ji xu 。《lun yu ·gong ye chang 》:“zang wen zhong ju cai 。”(cai :wu gui ke 。)《shi ji ·lv bu wei lie chuan 》:“ci ji huo ke ju 。”⑩guo le 。yong yu “you qing ”、“jiu zhi ”、“qing zhi ”deng zhi qian ,biao shi xiang ge yi duan shi jian 。《shi ji ·li jiang jun lie chuan 》:“ju jiu zhi ,xiao jing beng 。”(xiao jing :han jing di 。beng :di wang si wang 。)(er )jīyu qi ci 。xiang dang yu “hu ”。《shi jing ·bei feng · ri yue 》:“ri ju yue zhu ,zhao lin xia tu 。”(zhu :yu qi ci 。)

    xing :

    ①[dong ]qi shen ,qi lai 。《lun yu ·wei ling gong 》:“cong zhe bing ,mo neng ~。”②[dong ]xing qi ,jian li 。《shi ji ·wen di ben ji 》:“han ~,zhi xiao wen si shi you yu zai 。”③[dong ]fa dong 。《shi ji ·ku li lie chuan 》:“han da ~bing fa xiong nu 。”④[xing ]xing cheng 。yu “fei ”xiang dui 。《lun yu · zi lu 》:“shi bu cheng ,ze li le bu ~。”⑤(xing)[ming ]xing zhi ,xing qu (hou qi yi yi )。liu yi qing 《shi shui xin yu ·ren dan 》:“wu ben cheng ~er hang ,~jin er fan 。”

    ke :

    (yi )①tong yi 。《zuo chuan ·yin gong san nian 》:“gong yue :bu ke 。”②zheng que 。《shi ji ·fan ju cai ze lie chuan 》:“shi yi chen zhi yan wei ke ,yuan hang er li ji dao ;yi chen zhi yan wei bu ke ,jiu liu chen mo wei ye 。”(shi :ru guo 。)③zhi de 。bai ju yi 《mai tan weng 》:“ke lian shen shang yi zheng chan ,xin you tan jian yuan tian han 。”④neng gou ;ke yi 。《lun yu ·gong ye chang 》:“xiu mu bu ke diao ye 。”《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“shu yue :‘ci ren ke jiu jian ,bu ke qu zhi ye 。’”⑤zhao shi 。《shi ji ·tian chan lie chuan 》:“wu ju yan (yān)ren jue wu cheng wai zhong mu ,僇(lù)xian ren ,ke wei han xin 。”(僇:tong “lu ”。sha 。ci zhi lu shi 。)⑥kuo ge ;kuo yi 。zhang han 《zhang fu 》:“fang yuan kuo yi ,hong xi ke hu 。”li yu 《li weng yi jia yan ·li weng ou ji ·chong zhi bu 》:“fu qu ze bu ran :zi he qian chu shui zhi ri ,bian wei dian chuo lu bo ;ji ji jing xie ji sheng ,ze you ri gao ri shang ……ci jie yan ji ke mu zhe ye 。”⑦quan yu 。dong jie yuan 《xi xiang ji zhu gong diao 》juan san :“shou de hun ru xiao ,bai ban yi liao zhong nan ke 。”(hun :jian zhi 。)⑧dang zhao ,dui zhao 。zhou bang yan 《na ke zi 》:“xiao lai jie xia an xin sheng ,qia you yi fang ming yue ke zhong ting 。”(an :ji ,zou 。yi fang :yi kuai 。)⑨fu ci 。1.biao shi gu ji ,xiang dang yu “da yao ”。wang wei 《luo yang nv er hang 》:“luo yang nv er dui men ju ,cai ke rong yan shi wu yu 。”2. biao shi zhuai she ,xiang dang yu “que ”。li bai 《xiang feng hang 》:“xiang jian qing yi shen ,wei yu ke zhi xin 。”3. biao shi fan jie ,xiang dang yu “qi ”“na ”。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“zhui bu shi xi ke nai he !”fang gan 《shan zhong yan zhi 》:“qian fu zi you gu yun lv ,ke yao wang hou zhi xing ming ?”(qian fu :yin ju de ren 。) (er )kè [ke han (hán)]yi zuo “ke han ”。gu dai bei fang yi xie shao shu min zu jun zhu de chen hao 。gu le fu 《mu lan shi 》:“zuo ye jian jun tie ,ke han da dian bing 。”(jun tie :jun zhong wen gao 。)

    jia :

    ①hao ;mei hao 。《shi jing ·bin feng ·dong shan 》:“ji xin kong jia ,ji jiu ru zhi he ?”(xin :zhi xin hun 。kong :hen 。jiu :chang jiu 。)②ji qing ;ji xiang 。《han shu ·li le zhi 》:“tiao (zhào)zheng jia ji hong yi chang ,xiu jia peng yin yi si fang 。”(tiao :tong “zhao ”。shi 。hong :da 。chang :chang cheng 。xiu :mei 。peng yin :xing rong sheng yin hong da 。yi :chong man 。)③zan mei ;jia jiang 。《han shu ·li le zhi 》:“gai jia ji jing yi er bu ji ji cai hui ,mei ji huan xin er bu liu ji sheng yin 。”(cai hui :cai huo 。liu :fang zong 。)《lun yu ·zi zhang 》:“jia shan er jin bu neng 。”④xi ai 。《zhuang zi ·tian dao 》:“ku si dao ,jia ru zi er ai fu ren 。”