• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 八月租稅畢,社甕醲如粥。

    “八月租稅畢,社甕醲如粥。”詩句出處:《農傢歌》;是宋朝詩人陸遊的作品。

    村東買牛犢,舍北作牛屋。
    飯牛三更起,夜寐不敢熟。
    茫茫陂水白,纖纖稻秧綠。
    二月鳴搏黍,三月號佈榖。
    為農但力作,瘠鹵變衍沃。
    腰鎌卷黃雲,踏碓舂白玉。
    八月租稅畢,社甕醲如粥。
    老稚相扶攜,閭裡迭追逐,坐令百世後,復睹可封俗。
    君不見朱門玉食烹萬羊,不如農傢小甑吳粳香!

    【註釋】:

    月:

    (一)①月球;月亮。《詩經·陳風·月出》:“月出皎兮。”②月光;月色。陶潛《歸田園居》之三:“晨興理荒穢,帶月荷鋤歸。”③月份。一年的十二分之一。從朔至晦為一月,大月三十日,小月二十九日。《詩經·豳風·七月》:“七月流火,九月授衣。”(火:星名。)④形狀或顏色像月亮的。李賀《昌谷》:“泉樽陶宰酒,月眉謝郎妓。”⑤指婦人的月經。王建《宮詞》:“密奏君王知入月,喚人相伴洗裙裾。”⑥指婦女懷胎的月份。《詩經·大雅·生民》:“誕彌厥月,先生如達。”(誕:助詞。彌:滿。厥:其。先生:初生。達:通“羍”,小羊。)[月氏(zhī)]我國古代西域國名。 (二)ròu 同“肉”。古樂府《孤兒行》:“拔斷蒺藜腸月中,愴欲悲。”(腸:指小腿肚子。)

    稅:

    (一)①田賦。陶潛《桃花源詩》:“春蠶收長絲,秋熟靡王稅。”(靡:無。)②稅收。《宋史·范正辭傳》:“以年老,求監兗(yǎn)州商稅。”③贈送。《史記·酈生陸賈列傳》:“辟陽侯乃奉百金往稅。”④釋放。《呂氏春秋·慎大》:“乃稅馬於華山,稅牛於桃林。”⑤止息;居住。曹植《應詔》:“爰暨帝室,稅此西墉。”(爰:乃。墉:城。)⑥通“脫”。1.脫下。《孟子·告子下》:“不稅冕而行。”(冕:大夫以上的人戴的禮帽。)2.溢出。《周禮·考工記·栗氏》:“概而不稅。”(概:量米粟時刮平鬥斛的木板。)(二)tuì ①古代喪禮規定的追服,即補服喪服。《禮記·檀弓上》:“小功不稅。”(小功:古代喪服名,五服的第四等。)②改變。《禮記·服問》:“小功之麻,不變大功之葛,以有本為稅。”

    畢:

    ①古時田獵用的長柄小網。王充《論衡·偶會》:“雁鵠集於會稽……來遭民田之畢。”(民田:指老百姓的田裡。)②用網捕捉禽獸。《詩經·小雅·鴛鴦》:“鴛鴦於飛,畢之羅之。”(羅:用網捉捕。)③完畢;結束。杜牧《阿房宮賦》:“六王畢,四海一。”④星名。二十八宿之一。⑤副詞。全;皆。《史記·太史公自序》:“天下遺文古事,靡不畢集。”

    社:

    ①土地神。《白虎通 ·社稷》:“社者,土地之神也。”②土地神的牌位。《論語·八佾》:“哀公問社於宰我。”③祭祀土地神。《周禮·春官·肆師》:“社之日,涖卜來歲之稼。”④祭祀土地神之所。《左傳·昭公十七年》:“代鼓於社。”⑤古代地方基層行政單位。所轄范圍代有變更,有以二十傢為社,或以縱橫各六裡為社。《管子·乘馬》:“方六裡,名之為社。”《元史·食貨志一》:“縣邑所屬村疃,凡五十傢立一社,擇高年曉農事者一人為之長。”

    甕:

    盛物的陶器。腹部較大。《周易·井》:“甕敝漏。”

    如:

    ①順從;依照。《左傳·僖公十五年》:“唯所如之,無不如志。”李朝威《柳毅傳》:“毅如其言,遂至其宮。”②往;到……去。《漢書·燕王傳》:“田生如長安,不見(劉)澤。”③似;像;如同。《詩經·小雅·小旻》:“戰戰兢兢,如臨深淵,如履薄冰。”④及;趕得上。《論語·公冶長》:“弗如也! 吾與女弗如也!”⑤奈。“如……何”,相當於“奈……何”,把……怎麼樣。《孟子·滕文公下》:“一薛居州,獨如宋王何?”(薛居州:人名,宋臣。)《列子·湯問》:“其如土石何?”⑥介詞。相當於“於”。引進比較對象。《呂氏春秋·愛士》:“人之困窮,甚如饑渴。”⑦連詞。1. 相當於“如果”,表示假設。《詩經·秦風·黃鳥》:“如可贖兮,人百其身。”2. 相當於“和”。表示並列。《儀禮·鄉飲酒禮》:“公如大夫入。”(大夫:官名。)3. 相當於“而”。表示轉折。至於;卻。《論語·先進》:“如其禮樂,以俟君子。”4.相當於“或者”。表示選擇。《論語·先進》:“安見方六七十如五六十而非邦也者?”(安:怎。方六七十:指縱橫六七十裡。邦:諸侯封國。)⑧助詞。形容詞後綴,相當於“然”,表示“……的樣子”。《論語·鄉黨》:“孔子於鄉黨,恂恂如也,似不能言者。”[不如]也作“弗如”。比不上。岑參《石犀》:“始知李太守,伯禹亦不如。”(伯禹:大禹。)

    粥:

    (一)稀飯。《晉書·石苞傳》:“崇為客作豆粥。”(崇:人名。) (二)yù ①同“鬻”。賣。《史記·商君列傳》:“行而無資,自粥於秦客。”②養育。《大戴禮記·夏小正》:“粥,養也。”


  • 八月租税毕,社瓮醲如粥。

    “八月租税毕,社瓮醲如粥。”诗句出处:《农家歌》;是宋朝诗人陆游的作品。

    村东买牛犊,舍北作牛屋。
    饭牛三更起,夜寐不敢熟。
    茫茫陂水白,纤纤稻秧绿。
    二月鸣搏黍,三月号布榖。
    为农但力作,瘠卤变衍沃。
    腰鎌卷黄云,踏碓舂白玉。
    八月租税毕,社瓮醲如粥。
    老稚相扶携,闾里迭追逐,坐令百世後,复睹可封俗。
    君不见朱门玉食烹万羊,不如农家小甑吴粳香!

    【注释】:

    月:

    (一)①月球;月亮。《诗经·陈风·月出》:“月出皎兮。”②月光;月色。陶潜《归田园居》之三:“晨兴理荒秽,带月荷锄归。”③月份。一年的十二分之一。从朔至晦为一月,大月三十日,小月二十九日。《诗经·豳风·七月》:“七月流火,九月授衣。”(火:星名。)④形状或颜色像月亮的。李贺《昌谷》:“泉樽陶宰酒,月眉谢郎妓。”⑤指妇人的月经。王建《宫词》:“密奏君王知入月,唤人相伴洗裙裾。”⑥指妇女怀胎的月份。《诗经·大雅·生民》:“诞弥厥月,先生如达。”(诞:助词。弥:满。厥:其。先生:初生。达:通“羍”,小羊。)[月氏(zhī)]我国古代西域国名。 (二)ròu 同“肉”。古乐府《孤儿行》:“拔断蒺藜肠月中,怆欲悲。”(肠:指小腿肚子。)

    税:

    (一)①田赋。陶潜《桃花源诗》:“春蚕收长丝,秋熟靡王税。”(靡:无。)②税收。《宋史·范正辞传》:“以年老,求监兖(yǎn)州商税。”③赠送。《史记·郦生陆贾列传》:“辟阳侯乃奉百金往税。”④释放。《吕氏春秋·慎大》:“乃税马于华山,税牛于桃林。”⑤止息;居住。曹植《应诏》:“爰暨帝室,税此西墉。”(爰:乃。墉:城。)⑥通“脱”。1.脱下。《孟子·告子下》:“不税冕而行。”(冕:大夫以上的人戴的礼帽。)2.溢出。《周礼·考工记·栗氏》:“概而不税。”(概:量米粟时刮平斗斛的木板。)(二)tuì ①古代丧礼规定的追服,即补服丧服。《礼记·檀弓上》:“小功不税。”(小功:古代丧服名,五服的第四等。)②改变。《礼记·服问》:“小功之麻,不变大功之葛,以有本为税。”

    毕:

    ①古时田猎用的长柄小网。王充《论衡·偶会》:“雁鹄集于会稽……来遭民田之毕。”(民田:指老百姓的田里。)②用网捕捉禽兽。《诗经·小雅·鸳鸯》:“鸳鸯于飞,毕之罗之。”(罗:用网捉捕。)③完毕;结束。杜牧《阿房宫赋》:“六王毕,四海一。”④星名。二十八宿之一。⑤副词。全;皆。《史记·太史公自序》:“天下遗文古事,靡不毕集。”

    社:

    ①土地神。《白虎通 ·社稷》:“社者,土地之神也。”②土地神的牌位。《论语·八佾》:“哀公问社于宰我。”③祭祀土地神。《周礼·春官·肆师》:“社之日,涖卜来岁之稼。”④祭祀土地神之所。《左传·昭公十七年》:“代鼓于社。”⑤古代地方基层行政单位。所辖范围代有变更,有以二十家为社,或以纵横各六里为社。《管子·乘马》:“方六里,名之为社。”《元史·食货志一》:“县邑所属村疃,凡五十家立一社,择高年晓农事者一人为之长。”

    瓮:

    盛物的陶器。腹部较大。《周易·井》:“瓮敝漏。”

    如:

    ①顺从;依照。《左传·僖公十五年》:“唯所如之,无不如志。”李朝威《柳毅传》:“毅如其言,遂至其宫。”②往;到……去。《汉书·燕王传》:“田生如长安,不见(刘)泽。”③似;像;如同。《诗经·小雅·小旻》:“战战兢兢,如临深渊,如履薄冰。”④及;赶得上。《论语·公冶长》:“弗如也! 吾与女弗如也!”⑤奈。“如……何”,相当于“奈……何”,把……怎么样。《孟子·滕文公下》:“一薛居州,独如宋王何?”(薛居州:人名,宋臣。)《列子·汤问》:“其如土石何?”⑥介词。相当于“于”。引进比较对象。《吕氏春秋·爱士》:“人之困穷,甚如饥渴。”⑦连词。1. 相当于“如果”,表示假设。《诗经·秦风·黄鸟》:“如可赎兮,人百其身。”2. 相当于“和”。表示并列。《仪礼·乡饮酒礼》:“公如大夫入。”(大夫:官名。)3. 相当于“而”。表示转折。至于;却。《论语·先进》:“如其礼乐,以俟君子。”4.相当于“或者”。表示选择。《论语·先进》:“安见方六七十如五六十而非邦也者?”(安:怎。方六七十:指纵横六七十里。邦:诸侯封国。)⑧助词。形容词后缀,相当于“然”,表示“……的样子”。《论语·乡党》:“孔子于乡党,恂恂如也,似不能言者。”[不如]也作“弗如”。比不上。岑参《石犀》:“始知李太守,伯禹亦不如。”(伯禹:大禹。)

    粥:

    (一)稀饭。《晋书·石苞传》:“崇为客作豆粥。”(崇:人名。) (二)yù ①同“鬻”。卖。《史记·商君列传》:“行而无资,自粥于秦客。”②养育。《大戴礼记·夏小正》:“粥,养也。”


  • ba yue zu shui bi ,she weng nong ru yu 。

    “ba yue zu shui bi ,she weng nong ru yu 。”shi gou chu chu :《nong jia ge 》;shi song chao shi ren liu you de zuo pin 。

    cun dong mai niu du ,she bei zuo niu wu 。
    fan niu san geng qi ,ye mei bu gan shou 。
    mang mang bei shui bai ,qian qian dao yang lu 。
    er yue ming bo shu ,san yue hao bu gu 。
    wei nong dan li zuo ,ji lu bian yan wo 。
    yao lian juan huang yun ,ta dui chong bai yu 。
    ba yue zu shui bi ,she weng nong ru yu 。
    lao zhi xiang fu xie ,lv li die zhui zhu ,zuo ling bai shi hou ,fu du ke feng su 。
    jun bu jian zhu men yu shi peng mo yang ,bu ru nong jia xiao zeng wu jing xiang !

    【zhu shi 】:

    yue :

    (yi )①yue qiu ;yue liang 。《shi jing ·chen feng ·yue chu 》:“yue chu jiao xi 。”②yue guang ;yue se 。tao qian 《gui tian yuan ju 》zhi san :“chen xing li huang hui ,dai yue he chu gui 。”③yue fen 。yi nian de shi er fen zhi yi 。cong shuo zhi hui wei yi yue ,da yue san shi ri ,xiao yue er shi jiu ri 。《shi jing ·bin feng ·qi yue 》:“qi yue liu huo ,jiu yue shou yi 。”(huo :xing ming 。)④xing zhuang huo yan se xiang yue liang de 。li he 《chang gu 》:“quan zun tao zai jiu ,yue mei xie lang ji 。”⑤zhi fu ren de yue jing 。wang jian 《gong ci 》:“mi zou jun wang zhi ru yue ,huan ren xiang ban xi qun ju 。”⑥zhi fu nv huai tai de yue fen 。《shi jing ·da ya ·sheng min 》:“dan mi jue yue ,xian sheng ru da 。”(dan :zhu ci 。mi :man 。jue :ji 。xian sheng :chu sheng 。da :tong “da ”,xiao yang 。)[yue shi (zhī)]wo guo gu dai xi yu guo ming 。 (er )ròu tong “rou ”。gu le fu 《gu er hang 》:“ba duan ji li chang yue zhong ,chuang yu bei 。”(chang :zhi xiao tui du zi 。)

    shui :

    (yi )①tian fu 。tao qian 《tao hua yuan shi 》:“chun can shou chang si ,qiu shou mi wang shui 。”(mi :mo 。)②shui shou 。《song shi ·fan zheng ci chuan 》:“yi nian lao ,qiu jian yan (yǎn)zhou shang shui 。”③zeng song 。《shi ji ·li sheng liu gu lie chuan 》:“bi yang hou nai feng bai jin wang shui 。”④shi fang 。《lv shi chun qiu ·shen da 》:“nai shui ma yu hua shan ,shui niu yu tao lin 。”⑤zhi xi ;ju zhu 。cao zhi 《ying zhao 》:“yuan ji di shi ,shui ci xi yong 。”(yuan :nai 。yong :cheng 。)⑥tong “tuo ”。1.tuo xia 。《meng zi ·gao zi xia 》:“bu shui mian er hang 。”(mian :da fu yi shang de ren dai de li mao 。)2.yi chu 。《zhou li ·kao gong ji ·li shi 》:“gai er bu shui 。”(gai :liang mi su shi gua ping dou hu de mu ban 。)(er )tuì ①gu dai sang li gui ding de zhui fu ,ji bu fu sang fu 。《li ji ·tan gong shang 》:“xiao gong bu shui 。”(xiao gong :gu dai sang fu ming ,wu fu de di si deng 。)②gai bian 。《li ji ·fu wen 》:“xiao gong zhi ma ,bu bian da gong zhi ge ,yi you ben wei shui 。”

    bi :

    ①gu shi tian lie yong de chang bing xiao wang 。wang chong 《lun heng ·ou hui 》:“yan gu ji yu hui ji ……lai zao min tian zhi bi 。”(min tian :zhi lao bai xing de tian li 。)②yong wang bu zhuo qin shou 。《shi jing ·xiao ya ·yuan yang 》:“yuan yang yu fei ,bi zhi luo zhi 。”(luo :yong wang zhuo bu 。)③wan bi ;jie shu 。du mu 《a fang gong fu 》:“liu wang bi ,si hai yi 。”④xing ming 。er shi ba su zhi yi 。⑤fu ci 。quan ;jie 。《shi ji ·tai shi gong zi xu 》:“tian xia wei wen gu shi ,mi bu bi ji 。”

    she :

    ①tu de shen 。《bai hu tong ·she ji 》:“she zhe ,tu de zhi shen ye 。”②tu de shen de pai wei 。《lun yu ·ba yi 》:“ai gong wen she yu zai wo 。”③ji si tu de shen 。《zhou li ·chun guan ·si shi 》:“she zhi ri ,li bo lai sui zhi jia 。”④ji si tu de shen zhi suo 。《zuo chuan ·zhao gong shi qi nian 》:“dai gu yu she 。”⑤gu dai de fang ji ceng hang zheng chan wei 。suo he fan wei dai you bian geng ,you yi er shi jia wei she ,huo yi zong heng ge liu li wei she 。《guan zi ·cheng ma 》:“fang liu li ,ming zhi wei she 。”《yuan shi ·shi huo zhi yi 》:“xian yi suo shu cun tuan ,fan wu shi jia li yi she ,ze gao nian xiao nong shi zhe yi ren wei zhi chang 。”

    weng :

    cheng wu de tao qi 。fu bu jiao da 。《zhou yi ·jing 》:“weng bi lou 。”

    ru :

    ①shun cong ;yi zhao 。《zuo chuan ·xi gong shi wu nian 》:“wei suo ru zhi ,mo bu ru zhi 。”li chao wei 《liu yi chuan 》:“yi ru ji yan ,sui zhi ji gong 。”②wang ;dao ……qu 。《han shu ·yan wang chuan 》:“tian sheng ru chang an ,bu jian (liu )ze 。”③shi ;xiang ;ru tong 。《shi jing ·xiao ya ·xiao min 》:“zhan zhan jing jing ,ru lin shen yuan ,ru lv bao bing 。”④ji ;gan de shang 。《lun yu ·gong ye chang 》:“fu ru ye ! wu yu nv fu ru ye !”⑤nai 。“ru ……he ”,xiang dang yu “nai ……he ”,ba ……zen me yang 。《meng zi ·teng wen gong xia 》:“yi xue ju zhou ,du ru song wang he ?”(xue ju zhou :ren ming ,song chen 。)《lie zi ·shang wen 》:“ji ru tu dan he ?”⑥jie ci 。xiang dang yu “yu ”。yin jin bi jiao dui xiang 。《lv shi chun qiu ·ai shi 》:“ren zhi kun qiong ,shen ru ji ke 。”⑦lian ci 。1. xiang dang yu “ru guo ”,biao shi jia she 。《shi jing ·qin feng ·huang diao 》:“ru ke shu xi ,ren bai ji shen 。”2. xiang dang yu “he ”。biao shi bing lie 。《yi li ·xiang yin jiu li 》:“gong ru da fu ru 。”(da fu :guan ming 。)3. xiang dang yu “er ”。biao shi zhuai she 。zhi yu ;que 。《lun yu ·xian jin 》:“ru ji li le ,yi qi jun zi 。”4.xiang dang yu “huo zhe ”。biao shi shua ze 。《lun yu ·xian jin 》:“an jian fang liu qi shi ru wu liu shi er fei bang ye zhe ?”(an :zen 。fang liu qi shi :zhi zong heng liu qi shi li 。bang :zhu hou feng guo 。)⑧zhu ci 。xing rong ci hou chuo ,xiang dang yu “ran ”,biao shi “……de yang zi ”。《lun yu ·xiang dang 》:“kong zi yu xiang dang ,xun xun ru ye ,shi bu neng yan zhe 。”[bu ru ]ye zuo “fu ru ”。bi bu shang 。cen can 《dan xi 》:“shi zhi li tai shou ,bai yu yi bu ru 。”(bai yu :da yu 。)

    yu :

    (yi )xi fan 。《jin shu ·dan bao chuan 》:“chong wei ke zuo dou yu 。”(chong :ren ming 。) (er )yù ①tong “yu ”。mai 。《shi ji ·shang jun lie chuan 》:“hang er mo zi ,zi yu yu qin ke 。”②yang yo 。《da dai li ji ·xia xiao zheng 》:“yu ,yang ye 。”