• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 我心憂傷,惄焉如搗。

    “我心憂傷,惄焉如搗。”詩句出處:《小弁》;是先秦詩人詩經的作品。

    弁彼鸒斯,歸飛提提。
    民莫不榖,我獨於罹。
    何辜於天,我罪伊何。
    心之憂矣,雲如之何。

    踧踧周道,鞠為茂草。
    我心憂傷,惄焉如搗。
    假寐永嘆,維憂用老。
    心之憂矣,疢如疾首。

    維桑與梓,必恭敬止。
    靡瞻匪父,靡依匪母。
    不屬於毛,不離於裡。
    天之生我,我辰安在。

    菀彼柳斯,鳴蜩嘒嘒。
    有漼者淵,萑葦淠淠。
    譬彼舟流,不知所屆。
    心之憂矣,不遑假寐。

    鹿斯之奔,維足伎伎。
    雉之朝雊,尚求其雌。
    譬彼壞木,疾用無枝。
    心之憂矣,寧莫之知。

    相彼投兔,尚或先之。
    行有死人,尚或墐之。
    君子秉心,微其忍之。
    心之憂矣,涕既隕之。

    君子信讒,如或酬之。
    君子不惠,不舒究之。
    伐木掎矣,析薪扡矣。
    舍彼有罪,予之佗矣。

    莫高匪山,莫浚匪泉。
    君子無易由言,耳屬於垣。
    無逝我梁,無發我笱。
    我躬不閱,遑恤我後。

    【註釋】:

    心:

    ①心臟。《淮南子·原道》:“心者,五臟之主也。”②通常指思維器官和思想、感情等。《孟子·告子上》:“心之官則思。”《國語·周語上》:“夫民慮之於心,而宣之於口。”③掛懷;關心。唐順之《與呂沃洲巡按書》:“兩公者,一日居乎其位,一日心乎其民者也。”(乎:於。)④中央;中心。劉禹錫《洞庭秋月行》:“洞庭湖月生湖心。”⑤星宿名。二十八宿之一。《呂氏春秋·季夏》:“季夏之月,日在柳,昏心中,旦尾中。”[心腹]1.要害之處。《三國志·蜀書·龐統法正傳》:“而敵傢數道並進,已入心腹。”2. 親信的人。

    憂:

    ①擔憂;發愁。《鹽鐵論·伐功》:“憂人之患者,民一心而歸之,湯武是也。”(湯武:商湯王和周武王。)白居易《賣炭翁》:“心憂炭賤願天寒。”②困厄;憂患。《新書·禮》:“憂民之憂者,民必憂其憂。”蘇軾《貧士》:“未能遣一力,分汝薪水憂。”③特指父母的喪事。《魏書·李彪傳》:“朝臣丁父憂者假滿赴職。”(丁:遭遇。)

    傷:

    ①人或動物身體受到損傷。《春秋·宣公三年》:“郊牛之口傷。”(郊:祭祀名。)②傷口;創傷。《韓非子·外儲說左上》:“吳起懷瘳實而吮傷。”③傷害;損害。《周易·節卦》:“節以制度,不傷財,不害民。”④妨礙。杜甫《陳拾遺故宅》:“位下曷足傷?”⑤憂愁;悲傷;憂傷。《詩經·小雅·杕杜》:“女心傷止。”(止:句末語氣詞。)⑥喪祭。《管子·君臣下》:“明君飾食飲吊傷之禮。”⑦嫌;失之於。《北史·蘇威傳》:“所修格令章程,並行於當世,頗傷瑣碎。”⑧太;過度。齊己《野鴨》:“長生緣甚瘦,近死為傷肥。”

    扇:

    (一)①門扇。《呂氏春秋·知接》:“上蓋以楊門之扇。”②扇子。《世說新語·輕詆》:“大風揚塵,王以扇拂塵。”③障扇。古代儀仗中障塵蔽日的用具。《宋史·儀衛志一》:“金吾引駕官二人,分立團扇之南。”(金吾:古武官名。負責警衛、儀仗、治安等。)④量詞。用於門、窗等扁形器物。《墨子·備城門》:“為閨門兩扇。”⑤用同“騸”。割去牛馬等傢畜的睪丸或卵巢。黃侃《論學雜著·蘄春語》:“吾鄉謂去牛馬犬陰,皆曰扇。” (二)shān ①搖動扇子或扇狀物使生風。《淮南子·人間》:“武王蔭暍人於樾下,左擁而右扇之。”②(風)吹。嵇康《雜詩》:“微風清扇。”③熾烈。《漢書·谷永傳》:“閻妻驕扇,日以不臧。”(臧:善。)④用同“煽”。煽動,鼓動別人做不該做的事。《晉書·孫恩傳》:“扇動百姓,私集徒眾。”

    緄:

    ①繩子。《詩經·秦風·小戎》:“竹閉緄縢。”(閉:指弓檠。縢 téng:纏束。)②編織的帶子。曹植《七啟》:“緄佩綢繆。”(綢繆:纏繞。)③量詞。捆;束。《戰國策·宋衛策》:“束組三百緄。”(組:絲帶。)

    貳:

    ①副(與“正”相對);次要的。《周禮· 天官· 大宰》:“建其正,立其貳。”②不專一;有異心。《詩經·大雅·大明》:“上帝臨女,無貳爾心。”(臨:臨視。)又,從屬二主。《荀子·解蔽》:“貳則疑惑。”③離心;背叛。《左傳· 昭公二十年》:“臣不敢貳。”④再;重復。《禮記·哀公問》:“器不刻鏤,食不貳味。”(刻鏤:雕飾。)《論語·雍也》:“有顏回者好學,不遷怒,不貳過。”⑤“二”的大寫。


  • 我心忧伤,惄焉如捣。

    “我心忧伤,惄焉如捣。”诗句出处:《小弁》;是先秦诗人诗经的作品。

    弁彼鸒斯,归飞提提。
    民莫不榖,我独于罹。
    何辜于天,我罪伊何。
    心之忧矣,云如之何。

    踧踧周道,鞠为茂草。
    我心忧伤,惄焉如捣。
    假寐永叹,维忧用老。
    心之忧矣,疢如疾首。

    维桑与梓,必恭敬止。
    靡瞻匪父,靡依匪母。
    不属于毛,不离于里。
    天之生我,我辰安在。

    菀彼柳斯,鸣蜩嘒嘒。
    有漼者渊,萑苇淠淠。
    譬彼舟流,不知所届。
    心之忧矣,不遑假寐。

    鹿斯之奔,维足伎伎。
    雉之朝雊,尚求其雌。
    譬彼坏木,疾用无枝。
    心之忧矣,宁莫之知。

    相彼投兔,尚或先之。
    行有死人,尚或墐之。
    君子秉心,微其忍之。
    心之忧矣,涕既陨之。

    君子信谗,如或酬之。
    君子不惠,不舒究之。
    伐木掎矣,析薪扡矣。
    舍彼有罪,予之佗矣。

    莫高匪山,莫浚匪泉。
    君子无易由言,耳属于垣。
    无逝我梁,无发我笱。
    我躬不阅,遑恤我后。

    【注释】:

    心:

    ①心脏。《淮南子·原道》:“心者,五脏之主也。”②通常指思维器官和思想、感情等。《孟子·告子上》:“心之官则思。”《国语·周语上》:“夫民虑之于心,而宣之于口。”③挂怀;关心。唐顺之《与吕沃洲巡按书》:“两公者,一日居乎其位,一日心乎其民者也。”(乎:于。)④中央;中心。刘禹锡《洞庭秋月行》:“洞庭湖月生湖心。”⑤星宿名。二十八宿之一。《吕氏春秋·季夏》:“季夏之月,日在柳,昏心中,旦尾中。”[心腹]1.要害之处。《三国志·蜀书·庞统法正传》:“而敌家数道并进,已入心腹。”2. 亲信的人。

    忧:

    ①担忧;发愁。《盐铁论·伐功》:“忧人之患者,民一心而归之,汤武是也。”(汤武:商汤王和周武王。)白居易《卖炭翁》:“心忧炭贱愿天寒。”②困厄;忧患。《新书·礼》:“忧民之忧者,民必忧其忧。”苏轼《贫士》:“未能遣一力,分汝薪水忧。”③特指父母的丧事。《魏书·李彪传》:“朝臣丁父忧者假满赴职。”(丁:遭遇。)

    伤:

    ①人或动物身体受到损伤。《春秋·宣公三年》:“郊牛之口伤。”(郊:祭祀名。)②伤口;创伤。《韩非子·外储说左上》:“吴起怀瘳实而吮伤。”③伤害;损害。《周易·节卦》:“节以制度,不伤财,不害民。”④妨碍。杜甫《陈拾遗故宅》:“位下曷足伤?”⑤忧愁;悲伤;忧伤。《诗经·小雅·杕杜》:“女心伤止。”(止:句末语气词。)⑥丧祭。《管子·君臣下》:“明君饰食饮吊伤之礼。”⑦嫌;失之于。《北史·苏威传》:“所修格令章程,并行于当世,颇伤琐碎。”⑧太;过度。齐己《野鸭》:“长生缘甚瘦,近死为伤肥。”

    扇:

    (一)①门扇。《吕氏春秋·知接》:“上盖以杨门之扇。”②扇子。《世说新语·轻诋》:“大风扬尘,王以扇拂尘。”③障扇。古代仪仗中障尘蔽日的用具。《宋史·仪卫志一》:“金吾引驾官二人,分立团扇之南。”(金吾:古武官名。负责警卫、仪仗、治安等。)④量词。用于门、窗等扁形器物。《墨子·备城门》:“为闺门两扇。”⑤用同“骟”。割去牛马等家畜的睾丸或卵巢。黄侃《论学杂著·蕲春语》:“吾乡谓去牛马犬阴,皆曰扇。” (二)shān ①摇动扇子或扇状物使生风。《淮南子·人间》:“武王荫暍人于樾下,左拥而右扇之。”②(风)吹。嵇康《杂诗》:“微风清扇。”③炽烈。《汉书·谷永传》:“阎妻骄扇,日以不臧。”(臧:善。)④用同“煽”。煽动,鼓动别人做不该做的事。《晋书·孙恩传》:“扇动百姓,私集徒众。”

    绲:

    ①绳子。《诗经·秦风·小戎》:“竹闭绲縢。”(闭:指弓檠。縢 téng:缠束。)②编织的带子。曹植《七启》:“绲佩绸缪。”(绸缪:缠绕。)③量词。捆;束。《战国策·宋卫策》:“束组三百绲。”(组:丝带。)

    贰:

    ①副(与“正”相对);次要的。《周礼· 天官· 大宰》:“建其正,立其贰。”②不专一;有异心。《诗经·大雅·大明》:“上帝临女,无贰尔心。”(临:临视。)又,从属二主。《荀子·解蔽》:“贰则疑惑。”③离心;背叛。《左传· 昭公二十年》:“臣不敢贰。”④再;重复。《礼记·哀公问》:“器不刻镂,食不贰味。”(刻镂:雕饰。)《论语·雍也》:“有颜回者好学,不迁怒,不贰过。”⑤“二”的大写。


  • wo xin you shang ,ni yan ru dao 。

    “wo xin you shang ,ni yan ru dao 。”shi gou chu chu :《xiao bian 》;shi xian qin shi ren shi jing de zuo pin 。

    bian bi yu si ,gui fei di di 。
    min mo bu gu ,wo du yu li 。
    he gu yu tian ,wo zui yi he 。
    xin zhi you yi ,yun ru zhi he 。

    cu cu zhou dao ,ju wei mao cao 。
    wo xin you shang ,ni yan ru dao 。
    jia mei yong tan ,wei you yong lao 。
    xin zhi you yi ,chen ru ji shou 。

    wei sang yu zi ,bi gong jing zhi 。
    mi zhan fei fu ,mi yi fei mu 。
    bu shu yu mao ,bu li yu li 。
    tian zhi sheng wo ,wo chen an zai 。

    wan bi liu si ,ming tiao hui hui 。
    you cui zhe yuan ,huan wei pei pei 。
    pi bi zhou liu ,bu zhi suo jie 。
    xin zhi you yi ,bu huang jia mei 。

    lu si zhi ben ,wei zu ji ji 。
    zhi zhi chao gou ,shang qiu ji ci 。
    pi bi huai mu ,ji yong mo zhi 。
    xin zhi you yi ,ning mo zhi zhi 。

    xiang bi tou tu ,shang huo xian zhi 。
    hang you si ren ,shang huo jin zhi 。
    jun zi bing xin ,wei ji ren zhi 。
    xin zhi you yi ,ti ji yun zhi 。

    jun zi xin chan ,ru huo chou zhi 。
    jun zi bu hui ,bu shu jiu zhi 。
    fa mu ji yi ,xi xin chi yi 。
    she bi you zui ,yu zhi tuo yi 。

    mo gao fei shan ,mo jun fei quan 。
    jun zi mo yi you yan ,er shu yu yuan 。
    mo shi wo liang ,mo fa wo gou 。
    wo gong bu yue ,huang xu wo hou 。

    【zhu shi 】:

    xin :

    ①xin zang 。《huai na zi ·yuan dao 》:“xin zhe ,wu zang zhi zhu ye 。”②tong chang zhi sai wei qi guan he sai xiang 、gan qing deng 。《meng zi ·gao zi shang 》:“xin zhi guan ze sai 。”《guo yu ·zhou yu shang 》:“fu min lv zhi yu xin ,er xuan zhi yu kou 。”③gua huai ;guan xin 。tang shun zhi 《yu lv wo zhou xun an shu 》:“liang gong zhe ,yi ri ju hu ji wei ,yi ri xin hu ji min zhe ye 。”(hu :yu 。)④zhong yang ;zhong xin 。liu yu xi 《dong ting qiu yue hang 》:“dong ting hu yue sheng hu xin 。”⑤xing su ming 。er shi ba su zhi yi 。《lv shi chun qiu ·ji xia 》:“ji xia zhi yue ,ri zai liu ,hun xin zhong ,dan wei zhong 。”[xin fu ]1.yao hai zhi chu 。《san guo zhi ·shu shu ·pang tong fa zheng chuan 》:“er di jia shu dao bing jin ,yi ru xin fu 。”2. qin xin de ren 。

    you :

    ①dan you ;fa chou 。《yan tie lun ·fa gong 》:“you ren zhi huan zhe ,min yi xin er gui zhi ,shang wu shi ye 。”(shang wu :shang shang wang he zhou wu wang 。)bai ju yi 《mai tan weng 》:“xin you tan jian yuan tian han 。”②kun e ;you huan 。《xin shu ·li 》:“you min zhi you zhe ,min bi you ji you 。”su shi 《pin shi 》:“wei neng qian yi li ,fen ru xin shui you 。”③te zhi fu mu de sang shi 。《wei shu ·li biao chuan 》:“chao chen ding fu you zhe jia man fu zhi 。”(ding :zao yu 。)

    shang :

    ①ren huo dong wu shen ti shou dao sun shang 。《chun qiu ·xuan gong san nian 》:“jiao niu zhi kou shang 。”(jiao :ji si ming 。)②shang kou ;chuang shang 。《han fei zi ·wai chu shui zuo shang 》:“wu qi huai chou shi er shun shang 。”③shang hai ;sun hai 。《zhou yi ·jie gua 》:“jie yi zhi du ,bu shang cai ,bu hai min 。”④fang ai 。du fu 《chen she wei gu zhai 》:“wei xia he zu shang ?”⑤you chou ;bei shang ;you shang 。《shi jing ·xiao ya ·di du 》:“nv xin shang zhi 。”(zhi :gou mo yu qi ci 。)⑥sang ji 。《guan zi ·jun chen xia 》:“ming jun shi shi yin diao shang zhi li 。”⑦xian ;shi zhi yu 。《bei shi ·su wei chuan 》:“suo xiu ge ling zhang cheng ,bing hang yu dang shi ,po shang suo sui 。”⑧tai ;guo du 。ji ji 《ye ya 》:“chang sheng yuan shen shou ,jin si wei shang fei 。”

    shan :

    (yi )①men shan 。《lv shi chun qiu ·zhi jie 》:“shang gai yi yang men zhi shan 。”②shan zi 。《shi shui xin yu ·qing di 》:“da feng yang chen ,wang yi shan bi chen 。”③zhang shan 。gu dai yi zhang zhong zhang chen bi ri de yong ju 。《song shi ·yi wei zhi yi 》:“jin wu yin jia guan er ren ,fen li tuan shan zhi na 。”(jin wu :gu wu guan ming 。fu ze jing wei 、yi zhang 、zhi an deng 。)④liang ci 。yong yu men 、chuang deng bian xing qi wu 。《mo zi ·bei cheng men 》:“wei gui men liang shan 。”⑤yong tong “shan ”。ge qu niu ma deng jia chu de gao wan huo luan chao 。huang kan 《lun xue za zhe ·qi chun yu 》:“wu xiang wei qu niu ma quan yin ,jie yue shan 。” (er )shān ①yao dong shan zi huo shan zhuang wu shi sheng feng 。《huai na zi ·ren jian 》:“wu wang yin ye ren yu yue xia ,zuo yong er you shan zhi 。”②(feng )chui 。ji kang 《za shi 》:“wei feng qing shan 。”③chi lie 。《han shu ·gu yong chuan 》:“yan qi jiao shan ,ri yi bu zang 。”(zang :shan 。)④yong tong “shan ”。shan dong ,gu dong bie ren zuo bu gai zuo de shi 。《jin shu ·sun en chuan 》:“shan dong bai xing ,si ji tu zhong 。”

    gun :

    ①sheng zi 。《shi jing ·qin feng ·xiao rong 》:“zhu bi gun teng 。”(bi :zhi gong qing 。teng téng:chan shu 。)②bian zhi de dai zi 。cao zhi 《qi qi 》:“gun pei chou miao 。”(chou miao :chan rao 。)③liang ci 。kun ;shu 。《zhan guo ce ·song wei ce 》:“shu zu san bai gun 。”(zu :si dai 。)

    er :

    ①fu (yu “zheng ”xiang dui );ci yao de 。《zhou li · tian guan · da zai 》:“jian ji zheng ,li ji er 。”②bu zhuan yi ;you yi xin 。《shi jing ·da ya ·da ming 》:“shang di lin nv ,mo er er xin 。”(lin :lin shi 。)you ,cong shu er zhu 。《xun zi ·jie bi 》:“er ze yi huo 。”③li xin ;bei pan 。《zuo chuan · zhao gong er shi nian 》:“chen bu gan er 。”④zai ;chong fu 。《li ji ·ai gong wen 》:“qi bu ke lou ,shi bu er wei 。”(ke lou :diao shi 。)《lun yu ·yong ye 》:“you yan hui zhe hao xue ,bu qian nu ,bu er guo 。”⑤“er ”de da xie 。