- 繁体
- 简体
- 拼音
-
感恩義不小,懷舊禮無違。
“感恩義不小,懷舊禮無違。”詩句出處:《送盧十四弟侍禦護韋尚書靈櫬歸上都》;是唐朝詩人杜甫的作品。
參佐哭辭畢,門闌誰送歸。從公伏事久,之子俊才稀。
長路更執紼,此心猶倒衣。感恩義不小,懷舊禮無違。
墓待龍驤詔,臺迎獬豸威。深衷見士則,雅論在兵機。
戎狄乘妖氣,塵沙落禁闈。往年朝謁斷,他日掃除非。
但促銅壺箭,休添玉帳旂。動詢黃閣老,肯慮白登圍。
萬姓瘡痍合,群兇嗜欲肥。刺規多諫諍,端拱自光輝。
儉約前王體,風流後代希。對揚期特達,衰朽再芳菲。
空裡愁書字,山中疾采薇。撥杯要忽罷,抱被宿何依。
眼冷看征蓋,兒扶立釣磯。清霜洞庭葉,故就別時飛。
【註釋】:
感:
①感動。《荀子·樂論》:“其感人深。”《漢書·禮樂志》:“音聲足以動耳,詩語足以感心。”②感慨;情感。范仲淹《嶽陽樓記》:“滿目蕭然,感極而悲者矣。”曹植《洛神賦序》:“感宋玉對楚王神女之事,遂作斯賦。”③感覺。《莊子·刻意》:“感而後應,迫而後動。”④通“憾(hàn)”。遺憾。《漢書·杜鄴傳》:“內無感恨之隙(xì),外無侵侮之羞。”(隙:指人際關系上的隔閡。)⑤通“撼(hàn)”。動;搖。《詩經·召南·野有死麕》:“舒而脫脫兮,無感我帨兮。”(舒:徐緩。脫脫:腳步輕緩的樣子。帨:系在腰帶上的佩巾。)恩:
①恩惠;德惠。諸葛亮《出師表》:“臣不勝受恩感激。”②有情義。蘇武《詩四首》之三:“結發為夫妻,恩愛兩不疑。”《韓非子·六反》:“不養恩愛之心而增威嚴之勢。”義:
(一)①合宜;合理。《論語·公冶長》:“其養民也惠,其使民也義。”(使:役使。)也指合宜的道德、行為或道理。《左傳·隱公元年》:“多行不義,必自斃。”②正義;道義。《孟子·盡心下》:“春秋無義戰。”③指卓異過人的品行與節操。《史記·信陵君列傳》:“以公子之高義,為能急人之困。”(急:急於援助。)④名分。《商君書·君臣》:“古者未有君臣上下之時,民亂而不治,是以聖人列貴賤,制爵秩,立名號,以別君臣上下之義也。”(秩:等級;次序。)⑤交情;情分。《古今小說·蔣興哥重會珍珠衫》:“兩下恩深義重,各不相舍。”⑥意義;含義。《晉書·王隱傳》:“文體混漫,義不可解。”⑦公益的;為公益事業而舉辦的。幹寶《搜神記》卷十一:“(周)暢收葬洛陽城旁客死駭骨萬餘,為立義塚(zhǒng)。”(客:寄居他鄉。塚:墳墓。)⑧因領養或拜認而結成的親屬關系。楊衒之《洛陽伽藍記·景興尼寺》:“汝南王聞而異之,拜為義父。”⑨假的;人造的。《新唐書·五行志一》:“義髻(jì)拋河裡。”(髻:發髻。)⑩通“議”。議論。《戰國策·東周策》:“秦王不聽群臣父兄之義而攻宜陽。”《呂氏春秋· 上農》:“民農則重,重則少私義,少私義則公法立。”(11)通“俄é”。邪曲。《左傳·文公十八年》:“掩義隱賊。” (二)yí ①儀容;狀貌。《漢書·高帝紀下》:“遣詣相國府,署行、義、年。”②禮儀;儀制。《左傳·莊公二十三年》:“朝以正班爵之義。”不:
(一)①不。《後漢書·班超傳》:“不入虎穴,不得虎子。”《詩經·魏風·伐檀》:“不狩不獵,胡瞻爾庭有縣(懸)特兮。”(特:三歲的獸。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是豈不必得之之道也哉?”③無;沒有。《左傳·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助詞。無實義。《逸周書·皇門》:“我不則寅哉寅哉!”[不祿]士死的諱稱。《禮記·曲禮下》:“天子曰崩,諸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不祿。” (二)fū花萼。後作“柎”。《詩經·小雅·常棣》:“常棣之華,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨樹。 鄂:同“萼”。 :有光采。)小:
①微小;細小。與“大”相對。《莊子·逍遙遊》:“此小大之辯也。”②低;低微。古樂府《陌上桑》:“十五府小史,二十朝大夫。”(府:太守官府。小史:小吏。朝:朝廷。)③狹小;狹隘。④輕視。《左傳·桓公四年》:“秦師侵芮,敗焉,小之也。”⑤年幼。《晉書·郗鑒傳》:“時兄子(郗)邁、外甥周翼並小,常攜之就食。”也指年幼的人。李白《長幹行》:“同居長幹裡,兩小無嫌猜。”(嫌猜:嫌疑。)又指排行最末的。古樂府《木蘭詩》:“小弟聞姊來,磨刀霍霍向豬羊。”(霍霍:磨刀聲。)⑥稍微;略微。《孟子·公孫醜上》:“今病小愈。”⑦舊時特指妾。⑧謙詞。1. 指與自己有關的事物。2. 自稱。《左傳·隱公元年》:“小小有母,皆嘗小小之食矣。”⑨表示時間短暫。楊萬裡《夏夜追涼》:“開門小立月明中。”⑩副詞。表示程度淺。相當於“稍微”。《後漢書 ·應劭傳》:“制禦小緩,則陸掠殘害。”(制禦:統治。陸掠:擄掠。)[小人]1. 平民。《論語·顏淵》:“君子之德風,小人之德草。”2. 指沒有道德修養的人。《尚書·大禹謨》:“君子在野,小人在位。”3.自稱的謙詞。懷:
【懷】《字彙補》敷救切,音副。怒也。(懷)〔古文〕褱《唐韻》戸乖切《集韻》《韻會》乎乖切,音槐。《說文》念思也。從心褱聲。《論語》君子懷德。又歸也。《書·大禹謨》黎民懷之。《註》歸之也。又來也。《詩·齊風》曷又懷止。又《周頌》懷柔百神。《註》懷,來也。又安也。《書·秦誓》邦之榮懷。《詩·王風》懷哉懷哉。又包也。《書·堯典》蕩蕩懷山襄陵。又藏也。《論語》懷其寶,而迷其邦。《禮·曲禮》其有核者,懷其核。又慰也。《詩·檜風》懷之好音。又懷抱,胷臆也。《左傳·成十七年》瓊瑰盈吾懷乎。《論語》然後免於父母之懷。《史記·貨殖傳》淮北郡、汝南舊:
①陳舊的;過時的。《論語·公冶長》:“舊令尹之政,必以告新令君。”王安石《元日》:“總把新桃換舊符。”《左傳·昭公二十一年》:“宋城舊鄘及桑林之門而守之。”(鄘:同“墉”。城垣。桑林:城門名。)劉兼《重陽感懷》之二:“張儀舊壁蒼苔厚,諸葛荒祠古木寒。”②故交;舊相識。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“玄素與荊州牧劉表有舊。”③從前的;原來的。諸葛亮《出師表》:“興復漢室,還於舊都。”禮:
①祭神以祈福。班固《東都賦》:“於是薦三犧,效五牲,禮神祇。”②古代的等級制度及與之相適應的行為準則。《漢書·公孫弘傳》:“進退有度,尊卑有分,謂之禮。”③禮節;禮貌。《谷梁傳· 僖公二十二年》:“禮人而不答,則反其敬;愛人而不親,則反其仁。”(禮人:禮貌待人。)④為表敬意或表隆重而舉行的儀式。《周禮·春官·肆師》:“肆師之職,掌立國祀之禮,以佐大宗伯。”⑤禮物。《禮記·表記》:“天禮,不相見也。”⑥敬重。⑦膜拜。李白《秋浦歌》之十七:“低頭禮白雲。”⑧宴飲。《儀禮·覲禮》:“饗禮以歸。”無:
①沒有。跟“有”相對。陸遊《遊山西村》:“山重水復疑無路。”②副詞。表示否定,相當於“不”。《商君書·農戰》:“民以此為教,則粟焉得無少,而兵焉得弱也?”③連詞。表示條件,相當於“無論”、“不論”。《詩經·魯頌·灃水》:“不小不大,從公於邁。”④通“毋”。不要。《古詩源·箜篌引》:“公無渡河,公竟渡河。墮河而死,當奈公何!”⑤非;不是。《管子·形勢》:“則國非其國,而民無其民也。”⑥語氣詞。用於疑問句末,表示疑問,相當於“否”。白居易《問劉十九》:“晚來天欲雪,能飲一杯無?”違:
①離開。《左傳·哀公二十七年》:“違榖七裡,榖人不知。”(榖:地名。)《論語 · 裡仁》:“君子無終食之間違仁,造次必於是,顛沛必於是。”(造次:倉猝。是:此。)②避開。王充《論衡·知實》:“當早易道,以違其害。”③違背;背離。《論衡·問孔》:“案聖賢之言,上下多相違。”(案:考察。)④過失。葛洪《抱樸子·外篇·良規》:“君有違謬,據理正諫。”⑤邪惡;違禮的行為。《左傳·桓公二年》:“昭德塞違。”(昭:發揚。塞:杜絕。) -
感恩义不小,怀旧礼无违。
“感恩义不小,怀旧礼无违。”诗句出处:《送卢十四弟侍御护韦尚书灵榇归上都》;是唐朝诗人杜甫的作品。
参佐哭辞毕,门阑谁送归。从公伏事久,之子俊才稀。
长路更执绋,此心犹倒衣。感恩义不小,怀旧礼无违。
墓待龙骧诏,台迎獬豸威。深衷见士则,雅论在兵机。
戎狄乘妖气,尘沙落禁闱。往年朝谒断,他日扫除非。
但促铜壶箭,休添玉帐旂。动询黄阁老,肯虑白登围。
万姓疮痍合,群凶嗜欲肥。刺规多谏诤,端拱自光辉。
俭约前王体,风流后代希。对扬期特达,衰朽再芳菲。
空里愁书字,山中疾采薇。拨杯要忽罢,抱被宿何依。
眼冷看征盖,儿扶立钓矶。清霜洞庭叶,故就别时飞。
【注释】:
感:
①感动。《荀子·乐论》:“其感人深。”《汉书·礼乐志》:“音声足以动耳,诗语足以感心。”②感慨;情感。范仲淹《岳阳楼记》:“满目萧然,感极而悲者矣。”曹植《洛神赋序》:“感宋玉对楚王神女之事,遂作斯赋。”③感觉。《庄子·刻意》:“感而后应,迫而后动。”④通“憾(hàn)”。遗憾。《汉书·杜邺传》:“内无感恨之隙(xì),外无侵侮之羞。”(隙:指人际关系上的隔阂。)⑤通“撼(hàn)”。动;摇。《诗经·召南·野有死麕》:“舒而脱脱兮,无感我帨兮。”(舒:徐缓。脱脱:脚步轻缓的样子。帨:系在腰带上的佩巾。)恩:
①恩惠;德惠。诸葛亮《出师表》:“臣不胜受恩感激。”②有情义。苏武《诗四首》之三:“结发为夫妻,恩爱两不疑。”《韩非子·六反》:“不养恩爱之心而增威严之势。”义:
(一)①合宜;合理。《论语·公冶长》:“其养民也惠,其使民也义。”(使:役使。)也指合宜的道德、行为或道理。《左传·隐公元年》:“多行不义,必自毙。”②正义;道义。《孟子·尽心下》:“春秋无义战。”③指卓异过人的品行与节操。《史记·信陵君列传》:“以公子之高义,为能急人之困。”(急:急于援助。)④名分。《商君书·君臣》:“古者未有君臣上下之时,民乱而不治,是以圣人列贵贱,制爵秩,立名号,以别君臣上下之义也。”(秩:等级;次序。)⑤交情;情分。《古今小说·蒋兴哥重会珍珠衫》:“两下恩深义重,各不相舍。”⑥意义;含义。《晋书·王隐传》:“文体混漫,义不可解。”⑦公益的;为公益事业而举办的。干宝《搜神记》卷十一:“(周)畅收葬洛阳城旁客死骇骨万余,为立义冢(zhǒng)。”(客:寄居他乡。冢:坟墓。)⑧因领养或拜认而结成的亲属关系。杨衒之《洛阳伽蓝记·景兴尼寺》:“汝南王闻而异之,拜为义父。”⑨假的;人造的。《新唐书·五行志一》:“义髻(jì)抛河里。”(髻:发髻。)⑩通“议”。议论。《战国策·东周策》:“秦王不听群臣父兄之义而攻宜阳。”《吕氏春秋· 上农》:“民农则重,重则少私义,少私义则公法立。”(11)通“俄é”。邪曲。《左传·文公十八年》:“掩义隐贼。” (二)yí ①仪容;状貌。《汉书·高帝纪下》:“遣诣相国府,署行、义、年。”②礼仪;仪制。《左传·庄公二十三年》:“朝以正班爵之义。”不:
(一)①不。《后汉书·班超传》:“不入虎穴,不得虎子。”《诗经·魏风·伐檀》:“不狩不猎,胡瞻尔庭有县(悬)特兮。”(特:三岁的兽。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是岂不必得之之道也哉?”③无;没有。《左传·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助词。无实义。《逸周书·皇门》:“我不则寅哉寅哉!”[不禄]士死的讳称。《礼记·曲礼下》:“天子曰崩,诸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不禄。” (二)fū花萼。后作“柎”。《诗经·小雅·常棣》:“常棣之华,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨树。 鄂:同“萼”。 :有光采。)小:
①微小;细小。与“大”相对。《庄子·逍遥游》:“此小大之辩也。”②低;低微。古乐府《陌上桑》:“十五府小史,二十朝大夫。”(府:太守官府。小史:小吏。朝:朝廷。)③狭小;狭隘。④轻视。《左传·桓公四年》:“秦师侵芮,败焉,小之也。”⑤年幼。《晋书·郗鉴传》:“时兄子(郗)迈、外甥周翼并小,常携之就食。”也指年幼的人。李白《长干行》:“同居长干里,两小无嫌猜。”(嫌猜:嫌疑。)又指排行最末的。古乐府《木兰诗》:“小弟闻姊来,磨刀霍霍向猪羊。”(霍霍:磨刀声。)⑥稍微;略微。《孟子·公孙丑上》:“今病小愈。”⑦旧时特指妾。⑧谦词。1. 指与自己有关的事物。2. 自称。《左传·隐公元年》:“小小有母,皆尝小小之食矣。”⑨表示时间短暂。杨万里《夏夜追凉》:“开门小立月明中。”⑩副词。表示程度浅。相当于“稍微”。《后汉书 ·应劭传》:“制御小缓,则陆掠残害。”(制御:统治。陆掠:掳掠。)[小人]1. 平民。《论语·颜渊》:“君子之德风,小人之德草。”2. 指没有道德修养的人。《尚书·大禹谟》:“君子在野,小人在位。”3.自称的谦词。怀:
【怀】《字彙補》敷救切,音副。怒也。(懷)〔古文〕褱《唐韻》戸乖切《集韻》《韻會》乎乖切,音槐。《說文》念思也。从心褱聲。《論語》君子懷德。又歸也。《書·大禹謨》黎民懷之。《註》歸之也。又來也。《詩·齊風》曷又懷止。又《周頌》懷柔百神。《註》懷,來也。又安也。《書·秦誓》邦之榮懷。《詩·王風》懷哉懷哉。又包也。《書·堯典》蕩蕩懷山襄陵。又藏也。《論語》懷其寶,而迷其邦。《禮·曲禮》其有核者,懷其核。又慰也。《詩·檜風》懷之好音。又懷抱,胷臆也。《左傳·成十七年》瓊瑰盈吾懷乎。《論語》然後免於父母之懷。《史記·貨殖傳》淮北郡、汝南旧:
①陈旧的;过时的。《论语·公冶长》:“旧令尹之政,必以告新令君。”王安石《元日》:“总把新桃换旧符。”《左传·昭公二十一年》:“宋城旧鄘及桑林之门而守之。”(鄘:同“墉”。城垣。桑林:城门名。)刘兼《重阳感怀》之二:“张仪旧壁苍苔厚,诸葛荒祠古木寒。”②故交;旧相识。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“玄素与荆州牧刘表有旧。”③从前的;原来的。诸葛亮《出师表》:“兴复汉室,还于旧都。”礼:
①祭神以祈福。班固《东都赋》:“于是荐三牺,效五牲,礼神祇。”②古代的等级制度及与之相适应的行为准则。《汉书·公孙弘传》:“进退有度,尊卑有分,谓之礼。”③礼节;礼貌。《谷梁传· 僖公二十二年》:“礼人而不答,则反其敬;爱人而不亲,则反其仁。”(礼人:礼貌待人。)④为表敬意或表隆重而举行的仪式。《周礼·春官·肆师》:“肆师之职,掌立国祀之礼,以佐大宗伯。”⑤礼物。《礼记·表记》:“天礼,不相见也。”⑥敬重。⑦膜拜。李白《秋浦歌》之十七:“低头礼白云。”⑧宴饮。《仪礼·觐礼》:“飨礼以归。”无:
①没有。跟“有”相对。陆游《游山西村》:“山重水复疑无路。”②副词。表示否定,相当于“不”。《商君书·农战》:“民以此为教,则粟焉得无少,而兵焉得弱也?”③连词。表示条件,相当于“无论”、“不论”。《诗经·鲁颂·沣水》:“不小不大,从公于迈。”④通“毋”。不要。《古诗源·箜篌引》:“公无渡河,公竟渡河。堕河而死,当奈公何!”⑤非;不是。《管子·形势》:“则国非其国,而民无其民也。”⑥语气词。用于疑问句末,表示疑问,相当于“否”。白居易《问刘十九》:“晚来天欲雪,能饮一杯无?”违:
①离开。《左传·哀公二十七年》:“违榖七里,榖人不知。”(榖:地名。)《论语 · 里仁》:“君子无终食之间违仁,造次必于是,颠沛必于是。”(造次:仓猝。是:此。)②避开。王充《论衡·知实》:“当早易道,以违其害。”③违背;背离。《论衡·问孔》:“案圣贤之言,上下多相违。”(案:考察。)④过失。葛洪《抱朴子·外篇·良规》:“君有违谬,据理正谏。”⑤邪恶;违礼的行为。《左传·桓公二年》:“昭德塞违。”(昭:发扬。塞:杜绝。) -
gan en yi bu xiao ,huai jiu li mo wei 。
“gan en yi bu xiao ,huai jiu li mo wei 。”shi gou chu chu :《song lu shi si di shi yu hu wei shang shu ling chen gui shang dou 》;shi tang chao shi ren du fu de zuo pin 。
can zuo ku ci bi ,men lan shei song gui 。cong gong fu shi jiu ,zhi zi jun cai xi 。
chang lu geng zhi fu ,ci xin you dao yi 。gan en yi bu xiao ,huai jiu li mo wei 。
mu dai long xiang zhao ,tai ying xie zhi wei 。shen zhong jian shi ze ,ya lun zai bing ji 。
rong di cheng yao qi ,chen sha la jin wei 。wang nian chao ye duan ,ta ri sao chu fei 。
dan cu tong hu jian ,xiu tian yu zhang 旂。dong xun huang ge lao ,ken lv bai deng wei 。
mo xing chuang yi ge ,qun xiong shi yu fei 。ci gui duo jian zheng ,duan gong zi guang hui 。
jian yao qian wang ti ,feng liu hou dai xi 。dui yang ji te da ,cui xiu zai fang fei 。
kong li chou shu zi ,shan zhong ji cai wei 。bo bei yao hu ba ,bao bei su he yi 。
yan leng kan zheng gai ,er fu li diao ji 。qing shuang dong ting xie ,gu jiu bie shi fei 。
【zhu shi 】:
gan :
①gan dong 。《xun zi ·le lun 》:“ji gan ren shen 。”《han shu ·li le zhi 》:“yin sheng zu yi dong er ,shi yu zu yi gan xin 。”②gan kai ;qing gan 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“man mu xiao ran ,gan ji er bei zhe yi 。”cao zhi 《luo shen fu xu 》:“gan song yu dui chu wang shen nv zhi shi ,sui zuo si fu 。”③gan jiao 。《zhuang zi ·ke yi 》:“gan er hou ying ,pai er hou dong 。”④tong “han (hàn)”。wei han 。《han shu ·du ye chuan 》:“nei mo gan hen zhi xi (xì),wai mo qin wu zhi xiu 。”(xi :zhi ren ji guan ji shang de ge he 。)⑤tong “han (hàn)”。dong ;yao 。《shi jing ·shao na ·ye you si jun 》:“shu er tuo tuo xi ,mo gan wo shui xi 。”(shu :xu huan 。tuo tuo :jiao bu qing huan de yang zi 。shui :ji zai yao dai shang de pei jin 。)en :
①en hui ;de hui 。zhu ge liang 《chu shi biao 》:“chen bu sheng shou en gan ji 。”②you qing yi 。su wu 《shi si shou 》zhi san :“jie fa wei fu qi ,en ai liang bu yi 。”《han fei zi ·liu fan 》:“bu yang en ai zhi xin er zeng wei yan zhi shi 。”yi :
(yi )①ge yi ;ge li 。《lun yu ·gong ye chang 》:“ji yang min ye hui ,ji shi min ye yi 。”(shi :yi shi 。)ye zhi ge yi de dao de 、hang wei huo dao li 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“duo hang bu yi ,bi zi bi 。”②zheng yi ;dao yi 。《meng zi ·jin xin xia 》:“chun qiu mo yi zhan 。”③zhi zhuo yi guo ren de pin hang yu jie cao 。《shi ji ·xin ling jun lie chuan 》:“yi gong zi zhi gao yi ,wei neng ji ren zhi kun 。”(ji :ji yu yuan zhu 。)④ming fen 。《shang jun shu ·jun chen 》:“gu zhe wei you jun chen shang xia zhi shi ,min luan er bu zhi ,shi yi sheng ren lie gui jian ,zhi jue zhi ,li ming hao ,yi bie jun chen shang xia zhi yi ye 。”(zhi :deng ji ;ci xu 。)⑤jiao qing ;qing fen 。《gu jin xiao shui ·jiang xing ge chong hui zhen zhu shan 》:“liang xia en shen yi chong ,ge bu xiang she 。”⑥yi yi ;han yi 。《jin shu ·wang yin chuan 》:“wen ti hun man ,yi bu ke jie 。”⑦gong yi de ;wei gong yi shi ye er ju ban de 。gan bao 《sou shen ji 》juan shi yi :“(zhou )chang shou zang luo yang cheng pang ke si hai gu mo yu ,wei li yi zhong (zhǒng)。”(ke :ji ju ta xiang 。zhong :fen mu 。)⑧yin ling yang huo bai ren er jie cheng de qin shu guan ji 。yang xuan zhi 《luo yang ga lan ji ·jing xing ni si 》:“ru na wang wen er yi zhi ,bai wei yi fu 。”⑨jia de ;ren zao de 。《xin tang shu ·wu hang zhi yi 》:“yi ji (jì)pao he li 。”(ji :fa ji 。)⑩tong “yi ”。yi lun 。《zhan guo ce ·dong zhou ce 》:“qin wang bu ting qun chen fu xiong zhi yi er gong yi yang 。”《lv shi chun qiu · shang nong 》:“min nong ze chong ,chong ze shao si yi ,shao si yi ze gong fa li 。”(11)tong “e é”。xie qu 。《zuo chuan ·wen gong shi ba nian 》:“yan yi yin zei 。” (er )yí ①yi rong ;zhuang mao 。《han shu ·gao di ji xia 》:“qian yi xiang guo fu ,shu hang 、yi 、nian 。”②li yi ;yi zhi 。《zuo chuan ·zhuang gong er shi san nian 》:“chao yi zheng ban jue zhi yi 。”bu :
(yi )①bu 。《hou han shu ·ban chao chuan 》:“bu ru hu xue ,bu de hu zi 。”《shi jing ·wei feng ·fa tan 》:“bu shou bu lie ,hu zhan er ting you xian (xuan )te xi 。”(te :san sui de shou 。)②fei ;bu shi 。《xun zi ·jun dao 》:“neng zhong shi zhe qu zhi ,shi qi bu bi de zhi zhi dao ye zai ?”③mo ;mei you 。《zuo chuan ·xiang gong er shi san nian 》:“bu de er you gong 。”④wei 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“zhi bu bai bu er ,shi yi zou ye 。”⑤gou zhong zhu ci 。mo shi yi 。《yi zhou shu ·huang men 》:“wo bu ze yin zai yin zai !”[bu lu ]shi si de hui chen 。《li ji ·qu li xia 》:“tian zi yue beng ,zhu hou yue hong ,da fu yue cu ,shi yue bu lu 。” (er )fūhua e 。hou zuo “fu ”。《shi jing ·xiao ya ·chang di 》:“chang di zhi hua ,e bu (wěi)。”(chang di :ji tang li shu 。 e :tong “e ”。 :you guang cai 。)xiao :
①wei xiao ;xi xiao 。yu “da ”xiang dui 。《zhuang zi ·xiao yao you 》:“ci xiao da zhi bian ye 。”②di ;di wei 。gu le fu 《mo shang sang 》:“shi wu fu xiao shi ,er shi chao da fu 。”(fu :tai shou guan fu 。xiao shi :xiao li 。chao :chao ting 。)③xia xiao ;xia ai 。④qing shi 。《zuo chuan ·huan gong si nian 》:“qin shi qin rui ,bai yan ,xiao zhi ye 。”⑤nian you 。《jin shu ·chi jian chuan 》:“shi xiong zi (chi )mai 、wai sheng zhou yi bing xiao ,chang xie zhi jiu shi 。”ye zhi nian you de ren 。li bai 《chang gan hang 》:“tong ju chang gan li ,liang xiao mo xian cai 。”(xian cai :xian yi 。)you zhi pai hang zui mo de 。gu le fu 《mu lan shi 》:“xiao di wen zi lai ,mo dao huo huo xiang zhu yang 。”(huo huo :mo dao sheng 。)⑥shao wei ;lve wei 。《meng zi ·gong sun chou shang 》:“jin bing xiao yu 。”⑦jiu shi te zhi qie 。⑧qian ci 。1. zhi yu zi ji you guan de shi wu 。2. zi chen 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“xiao xiao you mu ,jie chang xiao xiao zhi shi yi 。”⑨biao shi shi jian duan zan 。yang mo li 《xia ye zhui liang 》:“kai men xiao li yue ming zhong 。”⑩fu ci 。biao shi cheng du jian 。xiang dang yu “shao wei ”。《hou han shu ·ying shao chuan 》:“zhi yu xiao huan ,ze liu lve can hai 。”(zhi yu :tong zhi 。liu lve :lu lve 。)[xiao ren ]1. ping min 。《lun yu ·yan yuan 》:“jun zi zhi de feng ,xiao ren zhi de cao 。”2. zhi mei you dao de xiu yang de ren 。《shang shu ·da yu mo 》:“jun zi zai ye ,xiao ren zai wei 。”3.zi chen de qian ci 。huai :
【huai 】《zi 彙補》fu jiu qie ,yin fu 。nu ye 。(懷)〔gu wen 〕huai 《tang 韻》hu guai qie 《ji 韻》《韻會》hu guai qie ,yin huai 。《說wen 》nian sai ye 。cong xin huai 聲。《論語》jun zi 懷de 。you 歸ye 。《書·da yu 謨》li min 懷zhi 。《註》歸zhi ye 。you 來ye 。《詩·齊風》he you 懷zhi 。you 《zhou 頌》懷rou bai shen 。《註》懷,來ye 。you an ye 。《書·qin shi 》bang zhi 榮懷。《詩·wang 風》懷zai 懷zai 。you bao ye 。《書·堯dian 》蕩蕩懷shan xiang ling 。you cang ye 。《論語》懷ji 寶,er mi ji bang 。《禮·qu 禮》ji you he zhe ,懷ji he 。you wei ye 。《詩·檜風》懷zhi hao yin 。you 懷bao ,xiong yi ye 。《zuo 傳·cheng shi qi nian 》瓊gui ying wu 懷hu 。《論語》ran hou mian wu fu mu zhi 懷。《shi 記·貨shi 傳》huai bei jun 、ru najiu :
①chen jiu de ;guo shi de 。《lun yu ·gong ye chang 》:“jiu ling yin zhi zheng ,bi yi gao xin ling jun 。”wang an dan 《yuan ri 》:“zong ba xin tao huan jiu fu 。”《zuo chuan ·zhao gong er shi yi nian 》:“song cheng jiu yong ji sang lin zhi men er shou zhi 。”(yong :tong “yong ”。cheng yuan 。sang lin :cheng men ming 。)liu jian 《chong yang gan huai 》zhi er :“zhang yi jiu bi cang tai hou ,zhu ge huang ci gu mu han 。”②gu jiao ;jiu xiang shi 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“xuan su yu jing zhou mu liu biao you jiu 。”③cong qian de ;yuan lai de 。zhu ge liang 《chu shi biao 》:“xing fu han shi ,hai yu jiu dou 。”li :
①ji shen yi qi fu 。ban gu 《dong dou fu 》:“yu shi jian san xi ,xiao wu sheng ,li shen 祇。”②gu dai de deng ji zhi du ji yu zhi xiang kuo ying de hang wei zhun ze 。《han shu ·gong sun hong chuan 》:“jin tui you du ,zun bei you fen ,wei zhi li 。”③li jie ;li mao 。《gu liang chuan · xi gong er shi er nian 》:“li ren er bu da ,ze fan ji jing ;ai ren er bu qin ,ze fan ji ren 。”(li ren :li mao dai ren 。)④wei biao jing yi huo biao long chong er ju hang de yi shi 。《zhou li ·chun guan ·si shi 》:“si shi zhi zhi ,zhang li guo si zhi li ,yi zuo da zong bai 。”⑤li wu 。《li ji ·biao ji 》:“tian li ,bu xiang jian ye 。”⑥jing chong 。⑦mo bai 。li bai 《qiu pu ge 》zhi shi qi :“di tou li bai yun 。”⑧yan yin 。《yi li ·jin li 》:“xiang li yi gui 。”mo :
①mei you 。gen “you ”xiang dui 。liu you 《you shan xi cun 》:“shan chong shui fu yi mo lu 。”②fu ci 。biao shi fou ding ,xiang dang yu “bu ”。《shang jun shu ·nong zhan 》:“min yi ci wei jiao ,ze su yan de mo shao ,er bing yan de ruo ye ?”③lian ci 。biao shi tiao jian ,xiang dang yu “mo lun ”、“bu lun ”。《shi jing ·lu song ·feng shui 》:“bu xiao bu da ,cong gong yu mai 。”④tong “wu ”。bu yao 。《gu shi yuan ·kong hou yin 》:“gong mo du he ,gong jing du he 。duo he er si ,dang nai gong he !”⑤fei ;bu shi 。《guan zi ·xing shi 》:“ze guo fei ji guo ,er min mo ji min ye 。”⑥yu qi ci 。yong yu yi wen gou mo ,biao shi yi wen ,xiang dang yu “fou ”。bai ju yi 《wen liu shi jiu 》:“wan lai tian yu xue ,neng yin yi bei mo ?”wei :
①li kai 。《zuo chuan ·ai gong er shi qi nian 》:“wei gu qi li ,gu ren bu zhi 。”(gu :de ming 。)《lun yu · li ren 》:“jun zi mo zhong shi zhi jian wei ren ,zao ci bi yu shi ,dian pei bi yu shi 。”(zao ci :cang cu 。shi :ci 。)②bi kai 。wang chong 《lun heng ·zhi shi 》:“dang zao yi dao ,yi wei ji hai 。”③wei bei ;bei li 。《lun heng ·wen kong 》:“an sheng xian zhi yan ,shang xia duo xiang wei 。”(an :kao cha 。)④guo shi 。ge hong 《bao piao zi ·wai pian ·liang gui 》:“jun you wei miu ,ju li zheng jian 。”⑤xie e ;wei li de hang wei 。《zuo chuan ·huan gong er nian 》:“zhao de sai wei 。”(zhao :fa yang 。sai :du jue 。)
今日更新
-
导引冲和气,觉春生酒面。
[2020-05-03]
-
褘衣俱侍、玳筵启。
[2020-05-03]
-
贤均樛木,宜颂二南诗。
[2020-05-03]
-
奉圣德、坤宁俱备。
[2020-05-03]
-
移棹采初开,嗅金缨留取。
[2020-05-03]
今日推荐
-
惟有暗香长在,饱参清露霏微。
[2020-02-16]
-
檐外几声风玉,丁东敲断人肠。
[2020-02-16]
-
春晚不拈红粉,碧窗自录仙书。
[2020-02-16]
-
人似行云不见。
[2020-02-16]
-
羞容似替人垂泪。
[2020-02-16]