• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 澄湖萬頃深見底,清冰一片光照人。

    “澄湖萬頃深見底,清冰一片光照人。”詩句出處:《送張獻心充副使歸河西雜句》;是唐朝詩人岑參的作品。

    將門子弟君獨賢,一從受命常在邊。未至三十已高位,
    腰間金印色赭然。前日承恩白虎殿,歸來見者誰不羨。
    篋中賜衣十重馀,案上軍書十二卷。看君謀智若有神,
    愛君詞句皆清新。澄湖萬頃深見底,清冰一片光照人。
    雲中昨夜使星動,西門驛樓出相送。玉瓶素蟻臘酒香,
    金鞭白馬紫遊韁。花門南,燕支北,張掖城頭雲正黑,
    送君一去天外憶。

    【註釋】:

    澄:

    (一)①水清。王安石《桂枝香·登臨送目》:“千裡澄江似練。”(練:一種白色的絲織品。)②靜;使安靜。呂巖《水龍吟》:“萬事澄心定志,聚真陽、都歸一處。”(真陽:即真陽之氣,是道傢追求的。) (二)dèng 澄清。讓液體中的雜質沉下去。《三國志·吳書·孫靜傳》:“頃連雨水濁,兵飲之多腹痛,令促具罌(yīng)缶(fǒu)數百口澄水。”

    萬:

    [萬俟(qí)]復姓。

    頃:

    (一)①時間短暫,與“久”相對。《荀子·性惡》:“天下之悖亂而相亡,不待頃矣。”②地積單位。100畝為1頃。1市頃合6.6667公頃。范仲淹《嶽陽樓記》:“上下天光,一碧萬頃。”③副詞。不久;剛才;近來。《漢書·楊惲傳》:“頃者足下離舊土,臨安定。” (二)qīng 傾斜;偏斜;傾側。後作“傾”。《漢書·王褒傳》:“不單頃耳而聽已聰。”

    深:

    ①水深。與“淺”相對。《詩經·小雅·小旻(mín)》:“如臨深淵,如履薄冰。”②從上到下或從外到裡距離遠。《左傳·襄公二十一年》:“深山大澤,實生龍蛇。”③深厚;密切。杜甫《羌村三首》之三:“請為父老歌,艱難愧深情。”④深入;深刻。《戰國策·趙策四》:“父母之愛子,則為之計深遠。”又精到。⑤精深;深奧。《論衡· 自紀》:“何以為辯? 喻深以淺。”⑥厲害;深重。《韓非子·喻老》:“君之病在肌膚,不治將益深。”⑦刻毒;殘酷。《戰國策·燕策三》:“秦之遇將軍,可謂深矣:父母宗族皆為戮沒。”(將軍:指樊於[wū]期。遇:對待。)⑧色彩濃重。白居易《買花》:“一叢深色花,十戶中人賦。”⑨時間久。陸遊《入蜀記》:“是日風靜,舟行頗遲,又深秋潦(lǎo)縮。”(潦縮:積水下降。)⑩副詞。表示程度較高,相當於“很”、“非常”。《史記·汲黯鄭當時列傳》:“然至其輔少主,守城深堅,招之不來。”

    見:

    (一)①看;看到。《詩經·小雅·何人斯》:“我聞其聲,不見其身。”《戰國策·楚策四》:“見兔而顧犬。”《石鐘山記》:“事不目見耳聞,而臆斷有無,可乎?”②拜見;謁見。《墨子·公輸》:“子墨子見王。”③會見。《史記·項羽本紀》:“項伯即入見沛公。”白居易《琵琶行》:“移船相近邀相見。”④見解;見識。《晉書·王渾傳》:“敢陳愚見。”⑤表示被動,相當於“被”。《史記·屈原賈生列傳》:“信而見疑,忠而被謗,能無怨乎?”《楚辭·漁父》:“舉世皆濁而我獨清,眾人皆醉而我獨醒,是以見放。”(放:放逐。)⑥放在動詞前,有稱代自我作用。王安石《答司馬諫議書》:“冀君實或見恕也。”李密《陳情表》:“生孩六月,慈父見背。” (二)xiàn ①顯露;出現。《敕勒歌》:“天蒼蒼,野茫茫,風吹草低見牛羊。”②介紹;引見。《墨子·公輸》:“胡不見我於王?”(胡:為何。)③現成的。《史記·項羽本紀》:“軍無見糧。”

    底:

    (一)①物體的底層或下面。柳宗元《酬賈鵬山人詩》:“青松遺澗底。”《南史·陸澄傳》:“竟陵王子良得古器,小口方腹而底平。”②下面。白居易《寒閨怨》:“燈底裁縫剪刀冷。”③事物的終端;盡頭。徐宏祖《徐霞客遊記·楚遊日記》:“數轉達洞底。”④內部;裡面。楊萬裡《送吳敏叔待制侍禦致仕》:“自憐病鶴樊籠底。”(致仕:辭官歸傢。)⑤阻滯;不流暢。柳宗元《天說》:“人之血氣敗逆壅底。”⑥至;到達。《列子·天瑞》:“林類年且百歲,底春被裘。”⑦代詞。1. 表指示。相當於“此”、“這”。陸遊《遣興》:“小甑(zèng)吳粳底樣香。”(甑:蒸飯的瓦器。)2.表疑問。相當於“何”、“什麼”。范成大《雙燕》詩:“底處飛雙燕,銜泥上藥欄。”⑧通“砥”。1. 磨刀石。《孟子·萬章下》:“《詩》雲:‘周道如底,其直如矢。’”2.磨礪。《呂氏春秋·貴直》:“文公即位二年,底之以勇,故三年而士盡果敢。”(二)de 相當於“的”。表領屬關系。今通用“的”。《朱子語類·小學》:“那是做人底樣子。”

    清:

    ①水純凈透明,與“濁”相對。屈原《漁父》:“滄浪之水清兮,可以濯吾纓。”②潔凈。張衡《東京賦》:“京室密清。”③使潔凈;使幹凈。陸雲《盛德賦》:“泛時雨以清天,灑狂塵以肅地。”④清晰;清楚。張祜《酬凌秀才惠虎枕》:“八寸黃楊惠不輕,虎頭光照簟文清。”⑤聲音清亮;清脆。蘇軾《石鐘山記》:“南聲函胡,北聲清越。”(函胡:含糊,模糊。越:高揚。)⑥清爽;清涼;寒涼。辛棄疾《西江月》:“明月別枝驚鵲,清風半夜鳴蟬。”(別:另一。)⑦冷清;淒清。李白《夢遊天姥吟留別》:“謝公宿處今尚在,淥水蕩漾清猿啼。”⑧寂靜;清靜。《莊子·天下》:“寂乎若清。”⑨清平;安定;太平。唐太宗《詠風》:“勞歌《大風曲》,威加四海清。”(大風曲:漢高祖即位後曾回故鄉,作《大風歌》。加:施。)⑩公正;廉潔;清白;清廉。《史記·屈原賈生列傳》:“舉世皆濁而我獨清,眾人皆醉而我獨醒,是以見放。”(是以:因此。)(11)單純;素雅。杜牧《沈下賢》:“斯人清唱何人和? 草徑苔蕪不可尋。”(12)肅清;使幹凈。梁啟超《戊戌政變記·譚嗣同傳》:“保護聖主,復大權,清君側,肅宮廷。”(13)用完;用盡。《越絕書·荊平王內傳》:“(伍子胥)乃發其簞飯,清其壺漿而食。”(荊:楚國的別稱。)(14)中國封建朝代名稱,公元1616~1911年。(15)廁所。後作“圊”。《風俗通·怪神》:“二三日乃於清中糞下啼。”(16)古代哲學用語。指沖和之氣。《荀子·解蔽》:“故道之以禮,養之以清。”

    一:

    ①數詞。《孟子·梁惠王上》:“吾何愛一牛?”(愛:吝惜。)《漢書·律歷志上》:“數者,一、十、百、千、萬也。”又表序數第一。《呂氏春秋·古樂》:“投足以歌八闋:一曰載民,二曰玄鳥。”(八闋:指舞樂的八章。載民、玄鳥:樂曲八章之名。)②專一。《荀子·勸學》:“螾無爪牙之利,筋骨之強,上食埃土,下飲黃泉,用心一也。”(螾:通“蚓”。蚯蚓。)③全;滿。《史記·淮陰侯列傳》:“至拜大將,乃韓信也,一軍皆驚。”④統一;使……一致。《史記·秦始皇本紀》:“一法度衡石丈尺。”⑤相同。《左傳·莊公十二年》:“天下之惡一也。”(惡:指惡人。)⑥整體。賈誼《新書·過秦上》:“合從締交,相與為一。”⑦古代哲學概念。指“道”及“道”所派生的“氣”。⑧副詞。1. 一概;都。《史記·孟嘗君列傳》:“食客數千人,無貴賤一與文等。”2. 一旦。《莊子·徐無鬼》:“一聞人之過,終身不忘。”(過:過失。)3. 乃;竟。《戰國策·齊策一》:“靖郭君之於寡人,一至於此乎?”⑨語氣詞。起加強語氣的作用。《孟子·梁惠王上》:“寡人恥之,願比死者一灑之。”⑩我國民族音樂記音符號之一。[一何]副詞。表示程度深。杜甫《石壕吏》:“吏呼一何怒,婦啼一何苦!”

    片:

    ①剖開的木片。引申為平而薄的東西。《世說新語·捷悟》:“馀有數十斛竹片,咸長數寸。”《南史·齊武陵昭王曄傳》:“少時又無棋局,乃破荻為片,縱橫以為棋局。”②半。《莊子·則陽》:“雌雄片合。”③單;隻。左思《吳都賦》:“雙則比目,片則王馀。”(比目、王馀:魚名。)④微小;微少;零星。鮑照《代放歌行》:“一言分珪爵,片善辭草萊。”《宋書·志序》:“片文隻事,鴻纖備舉。”今成語有“隻言片語”。⑤量詞。1.用於平而薄的東西。《風俗通·怪神》:“田傢老母到市買數片餌。”2. 用於面積、范圍較大的東西。庚信《鏡》:“光如一片水。”3.用於情感、景象、聲響等。王昌齡《芙蓉樓送辛漸》之一:“一片冰心在玉壺。”

    光:

    ①光亮;光輝。《墨子·尚賢中》:“若日之光,若月之明。”李白《靜夜思》:“窗前明月光,疑是地上霜。”②明亮;光明。《楚辭·九章·涉江》:“與天地兮同壽,與日月兮齊光。”③光采;風采。《莊子·盜蹠》:“身長八尺二寸,面目有光。”也指華美。《詩經·大雅·韓奕》:“百兩彭彭,八鸞鏘鏘,不顯其光。”④光榮;榮耀。《漢書·禮樂志》:“下民之樂,子孫保光。”司馬遷《報任安書》:“取尊官厚祿,以為宗族交遊光寵。”⑤時光;光陰。李白《前有一樽酒行二首》之一:“青軒桃李能幾何?流光欺人忽蹉跎。”(青軒:官員坐的有青綢障蔽的車。)⑥景物;景色。辛棄疾《南鄉子· 登京口北固亭有懷》:“何處望神州,滿眼風光北固樓。”⑦發揚光大。諸葛亮《前出師表》:“誠宜開張聖聽,以光先帝遺德。”⑧光滑。韓愈《進學解》:“爬羅剔抉(jué),刮垢磨光。”(抉:挑出,剔出。)⑨指禮樂文物。《周易·觀》:“觀國之光,利用賓於王。”

    照:

    ①[動]照耀。《周易·恒》:“日月得天而能久~。”②[名]日光。杜甫《秋野》之四:“遠崖秋沙白,連山晚~紅。”③[動]看鏡中的影子。《晉書·王戎傳附王衍》:“在車中攬鏡自~。”④[動]察看。《後漢書·馮勤傳》:“忠臣孝子,覽~前世,以為鏡誡。”⑤[動]按照,依照(後起意義)。《天朝田畝制度》:“凡分田,~人口,不論男婦。”


  • 澄湖万顷深见底,清冰一片光照人。

    “澄湖万顷深见底,清冰一片光照人。”诗句出处:《送张献心充副使归河西杂句》;是唐朝诗人岑参的作品。

    将门子弟君独贤,一从受命常在边。未至三十已高位,
    腰间金印色赭然。前日承恩白虎殿,归来见者谁不羡。
    箧中赐衣十重馀,案上军书十二卷。看君谋智若有神,
    爱君词句皆清新。澄湖万顷深见底,清冰一片光照人。
    云中昨夜使星动,西门驿楼出相送。玉瓶素蚁腊酒香,
    金鞭白马紫游缰。花门南,燕支北,张掖城头云正黑,
    送君一去天外忆。

    【注释】:

    澄:

    (一)①水清。王安石《桂枝香·登临送目》:“千里澄江似练。”(练:一种白色的丝织品。)②静;使安静。吕岩《水龙吟》:“万事澄心定志,聚真阳、都归一处。”(真阳:即真阳之气,是道家追求的。) (二)dèng 澄清。让液体中的杂质沉下去。《三国志·吴书·孙静传》:“顷连雨水浊,兵饮之多腹痛,令促具罂(yīng)缶(fǒu)数百口澄水。”

    万:

    [万俟(qí)]复姓。

    顷:

    (一)①时间短暂,与“久”相对。《荀子·性恶》:“天下之悖乱而相亡,不待顷矣。”②地积单位。100亩为1顷。1市顷合6.6667公顷。范仲淹《岳阳楼记》:“上下天光,一碧万顷。”③副词。不久;刚才;近来。《汉书·杨恽传》:“顷者足下离旧土,临安定。” (二)qīng 倾斜;偏斜;倾侧。后作“倾”。《汉书·王褒传》:“不单顷耳而听已聪。”

    深:

    ①水深。与“浅”相对。《诗经·小雅·小旻(mín)》:“如临深渊,如履薄冰。”②从上到下或从外到里距离远。《左传·襄公二十一年》:“深山大泽,实生龙蛇。”③深厚;密切。杜甫《羌村三首》之三:“请为父老歌,艰难愧深情。”④深入;深刻。《战国策·赵策四》:“父母之爱子,则为之计深远。”又精到。⑤精深;深奥。《论衡· 自纪》:“何以为辩? 喻深以浅。”⑥厉害;深重。《韩非子·喻老》:“君之病在肌肤,不治将益深。”⑦刻毒;残酷。《战国策·燕策三》:“秦之遇将军,可谓深矣:父母宗族皆为戮没。”(将军:指樊於[wū]期。遇:对待。)⑧色彩浓重。白居易《买花》:“一丛深色花,十户中人赋。”⑨时间久。陆游《入蜀记》:“是日风静,舟行颇迟,又深秋潦(lǎo)缩。”(潦缩:积水下降。)⑩副词。表示程度较高,相当于“很”、“非常”。《史记·汲黯郑当时列传》:“然至其辅少主,守城深坚,招之不来。”

    见:

    (一)①看;看到。《诗经·小雅·何人斯》:“我闻其声,不见其身。”《战国策·楚策四》:“见兔而顾犬。”《石钟山记》:“事不目见耳闻,而臆断有无,可乎?”②拜见;谒见。《墨子·公输》:“子墨子见王。”③会见。《史记·项羽本纪》:“项伯即入见沛公。”白居易《琵琶行》:“移船相近邀相见。”④见解;见识。《晋书·王浑传》:“敢陈愚见。”⑤表示被动,相当于“被”。《史记·屈原贾生列传》:“信而见疑,忠而被谤,能无怨乎?”《楚辞·渔父》:“举世皆浊而我独清,众人皆醉而我独醒,是以见放。”(放:放逐。)⑥放在动词前,有称代自我作用。王安石《答司马谏议书》:“冀君实或见恕也。”李密《陈情表》:“生孩六月,慈父见背。” (二)xiàn ①显露;出现。《敕勒歌》:“天苍苍,野茫茫,风吹草低见牛羊。”②介绍;引见。《墨子·公输》:“胡不见我于王?”(胡:为何。)③现成的。《史记·项羽本纪》:“军无见粮。”

    底:

    (一)①物体的底层或下面。柳宗元《酬贾鹏山人诗》:“青松遗涧底。”《南史·陆澄传》:“竟陵王子良得古器,小口方腹而底平。”②下面。白居易《寒闺怨》:“灯底裁缝剪刀冷。”③事物的终端;尽头。徐宏祖《徐霞客游记·楚游日记》:“数转达洞底。”④内部;里面。杨万里《送吴敏叔待制侍御致仕》:“自怜病鹤樊笼底。”(致仕:辞官归家。)⑤阻滞;不流畅。柳宗元《天说》:“人之血气败逆壅底。”⑥至;到达。《列子·天瑞》:“林类年且百岁,底春被裘。”⑦代词。1. 表指示。相当于“此”、“这”。陆游《遣兴》:“小甑(zèng)吴粳底样香。”(甑:蒸饭的瓦器。)2.表疑问。相当于“何”、“什么”。范成大《双燕》诗:“底处飞双燕,衔泥上药栏。”⑧通“砥”。1. 磨刀石。《孟子·万章下》:“《诗》云:‘周道如底,其直如矢。’”2.磨砺。《吕氏春秋·贵直》:“文公即位二年,底之以勇,故三年而士尽果敢。”(二)de 相当于“的”。表领属关系。今通用“的”。《朱子语类·小学》:“那是做人底样子。”

    清:

    ①水纯净透明,与“浊”相对。屈原《渔父》:“沧浪之水清兮,可以濯吾缨。”②洁净。张衡《东京赋》:“京室密清。”③使洁净;使干净。陆云《盛德赋》:“泛时雨以清天,洒狂尘以肃地。”④清晰;清楚。张祜《酬凌秀才惠虎枕》:“八寸黄杨惠不轻,虎头光照簟文清。”⑤声音清亮;清脆。苏轼《石钟山记》:“南声函胡,北声清越。”(函胡:含糊,模糊。越:高扬。)⑥清爽;清凉;寒凉。辛弃疾《西江月》:“明月别枝惊鹊,清风半夜鸣蝉。”(别:另一。)⑦冷清;凄清。李白《梦游天姥吟留别》:“谢公宿处今尚在,渌水荡漾清猿啼。”⑧寂静;清静。《庄子·天下》:“寂乎若清。”⑨清平;安定;太平。唐太宗《咏风》:“劳歌《大风曲》,威加四海清。”(大风曲:汉高祖即位后曾回故乡,作《大风歌》。加:施。)⑩公正;廉洁;清白;清廉。《史记·屈原贾生列传》:“举世皆浊而我独清,众人皆醉而我独醒,是以见放。”(是以:因此。)(11)单纯;素雅。杜牧《沈下贤》:“斯人清唱何人和? 草径苔芜不可寻。”(12)肃清;使干净。梁启超《戊戌政变记·谭嗣同传》:“保护圣主,复大权,清君侧,肃宫廷。”(13)用完;用尽。《越绝书·荆平王内传》:“(伍子胥)乃发其箪饭,清其壶浆而食。”(荆:楚国的别称。)(14)中国封建朝代名称,公元1616~1911年。(15)厕所。后作“圊”。《风俗通·怪神》:“二三日乃于清中粪下啼。”(16)古代哲学用语。指冲和之气。《荀子·解蔽》:“故道之以礼,养之以清。”

    一:

    ①数词。《孟子·梁惠王上》:“吾何爱一牛?”(爱:吝惜。)《汉书·律历志上》:“数者,一、十、百、千、万也。”又表序数第一。《吕氏春秋·古乐》:“投足以歌八阕:一曰载民,二曰玄鸟。”(八阕:指舞乐的八章。载民、玄鸟:乐曲八章之名。)②专一。《荀子·劝学》:“螾无爪牙之利,筋骨之强,上食埃土,下饮黄泉,用心一也。”(螾:通“蚓”。蚯蚓。)③全;满。《史记·淮阴侯列传》:“至拜大将,乃韩信也,一军皆惊。”④统一;使……一致。《史记·秦始皇本纪》:“一法度衡石丈尺。”⑤相同。《左传·庄公十二年》:“天下之恶一也。”(恶:指恶人。)⑥整体。贾谊《新书·过秦上》:“合从缔交,相与为一。”⑦古代哲学概念。指“道”及“道”所派生的“气”。⑧副词。1. 一概;都。《史记·孟尝君列传》:“食客数千人,无贵贱一与文等。”2. 一旦。《庄子·徐无鬼》:“一闻人之过,终身不忘。”(过:过失。)3. 乃;竟。《战国策·齐策一》:“靖郭君之于寡人,一至于此乎?”⑨语气词。起加强语气的作用。《孟子·梁惠王上》:“寡人耻之,愿比死者一洒之。”⑩我国民族音乐记音符号之一。[一何]副词。表示程度深。杜甫《石壕吏》:“吏呼一何怒,妇啼一何苦!”

    片:

    ①剖开的木片。引申为平而薄的东西。《世说新语·捷悟》:“馀有数十斛竹片,咸长数寸。”《南史·齐武陵昭王晔传》:“少时又无棋局,乃破荻为片,纵横以为棋局。”②半。《庄子·则阳》:“雌雄片合。”③单;只。左思《吴都赋》:“双则比目,片则王馀。”(比目、王馀:鱼名。)④微小;微少;零星。鲍照《代放歌行》:“一言分珪爵,片善辞草莱。”《宋书·志序》:“片文只事,鸿纤备举。”今成语有“只言片语”。⑤量词。1.用于平而薄的东西。《风俗通·怪神》:“田家老母到市买数片饵。”2. 用于面积、范围较大的东西。庚信《镜》:“光如一片水。”3.用于情感、景象、声响等。王昌龄《芙蓉楼送辛渐》之一:“一片冰心在玉壶。”

    光:

    ①光亮;光辉。《墨子·尚贤中》:“若日之光,若月之明。”李白《静夜思》:“窗前明月光,疑是地上霜。”②明亮;光明。《楚辞·九章·涉江》:“与天地兮同寿,与日月兮齐光。”③光采;风采。《庄子·盗跖》:“身长八尺二寸,面目有光。”也指华美。《诗经·大雅·韩奕》:“百两彭彭,八鸾锵锵,不显其光。”④光荣;荣耀。《汉书·礼乐志》:“下民之乐,子孙保光。”司马迁《报任安书》:“取尊官厚禄,以为宗族交游光宠。”⑤时光;光阴。李白《前有一樽酒行二首》之一:“青轩桃李能几何?流光欺人忽蹉跎。”(青轩:官员坐的有青绸障蔽的车。)⑥景物;景色。辛弃疾《南乡子· 登京口北固亭有怀》:“何处望神州,满眼风光北固楼。”⑦发扬光大。诸葛亮《前出师表》:“诚宜开张圣听,以光先帝遗德。”⑧光滑。韩愈《进学解》:“爬罗剔抉(jué),刮垢磨光。”(抉:挑出,剔出。)⑨指礼乐文物。《周易·观》:“观国之光,利用宾于王。”

    照:

    ①[动]照耀。《周易·恒》:“日月得天而能久~。”②[名]日光。杜甫《秋野》之四:“远崖秋沙白,连山晚~红。”③[动]看镜中的影子。《晋书·王戎传附王衍》:“在车中揽镜自~。”④[动]察看。《后汉书·冯勤传》:“忠臣孝子,览~前世,以为镜诫。”⑤[动]按照,依照(后起意义)。《天朝田亩制度》:“凡分田,~人口,不论男妇。”


  • cheng hu mo qing shen jian de ,qing bing yi pian guang zhao ren 。

    “cheng hu mo qing shen jian de ,qing bing yi pian guang zhao ren 。”shi gou chu chu :《song zhang suo xin chong fu shi gui he xi za gou 》;shi tang chao shi ren cen can de zuo pin 。

    jiang men zi di jun du xian ,yi cong shou ming chang zai bian 。wei zhi san shi yi gao wei ,
    yao jian jin yin se zhe ran 。qian ri cheng en bai hu dian ,gui lai jian zhe shei bu xian 。
    qie zhong ci yi shi chong yu ,an shang jun shu shi er juan 。kan jun mou zhi re you shen ,
    ai jun ci gou jie qing xin 。cheng hu mo qing shen jian de ,qing bing yi pian guang zhao ren 。
    yun zhong zuo ye shi xing dong ,xi men yi lou chu xiang song 。yu ping su yi la jiu xiang ,
    jin bian bai ma zi you jiang 。hua men na ,yan zhi bei ,zhang ye cheng tou yun zheng hei ,
    song jun yi qu tian wai yi 。

    【zhu shi 】:

    cheng :

    (yi )①shui qing 。wang an dan 《gui zhi xiang ·deng lin song mu 》:“qian li cheng jiang shi lian 。”(lian :yi chong bai se de si zhi pin 。)②jing ;shi an jing 。lv yan 《shui long yin 》:“mo shi cheng xin ding zhi ,ju zhen yang 、dou gui yi chu 。”(zhen yang :ji zhen yang zhi qi ,shi dao jia zhui qiu de 。) (er )dèng cheng qing 。rang ye ti zhong de za zhi chen xia qu 。《san guo zhi ·wu shu ·sun jing chuan 》:“qing lian yu shui zhuo ,bing yin zhi duo fu tong ,ling cu ju ying (yīng)fou (fǒu)shu bai kou cheng shui 。”

    mo :

    [mo qi (qí)]fu xing 。

    qing :

    (yi )①shi jian duan zan ,yu “jiu ”xiang dui 。《xun zi ·xing e 》:“tian xia zhi bei luan er xiang wang ,bu dai qing yi 。”②de ji chan wei 。100mu wei 1qing 。1shi qing ge 6.6667gong qing 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“shang xia tian guang ,yi bi mo qing 。”③fu ci 。bu jiu ;gang cai ;jin lai 。《han shu ·yang yun chuan 》:“qing zhe zu xia li jiu tu ,lin an ding 。” (er )qīng qing xie ;pian xie ;qing ce 。hou zuo “qing ”。《han shu ·wang bao chuan 》:“bu chan qing er er ting yi cong 。”

    shen :

    ①shui shen 。yu “jian ”xiang dui 。《shi jing ·xiao ya ·xiao min (mín)》:“ru lin shen yuan ,ru lv bao bing 。”②cong shang dao xia huo cong wai dao li ju li yuan 。《zuo chuan ·xiang gong er shi yi nian 》:“shen shan da ze ,shi sheng long she 。”③shen hou ;mi qie 。du fu 《qiang cun san shou 》zhi san :“qing wei fu lao ge ,jian nan kui shen qing 。”④shen ru ;shen ke 。《zhan guo ce ·zhao ce si 》:“fu mu zhi ai zi ,ze wei zhi ji shen yuan 。”you jing dao 。⑤jing shen ;shen ao 。《lun heng · zi ji 》:“he yi wei bian ? yu shen yi jian 。”⑥li hai ;shen chong 。《han fei zi ·yu lao 》:“jun zhi bing zai ji fu ,bu zhi jiang yi shen 。”⑦ke du ;can ku 。《zhan guo ce ·yan ce san 》:“qin zhi yu jiang jun ,ke wei shen yi :fu mu zong zu jie wei lu mei 。”(jiang jun :zhi fan wu [wū]ji 。yu :dui dai 。)⑧se cai nong chong 。bai ju yi 《mai hua 》:“yi cong shen se hua ,shi hu zhong ren fu 。”⑨shi jian jiu 。liu you 《ru shu ji 》:“shi ri feng jing ,zhou hang po chi ,you shen qiu lao (lǎo)su 。”(lao su :ji shui xia jiang 。)⑩fu ci 。biao shi cheng du jiao gao ,xiang dang yu “hen ”、“fei chang ”。《shi ji ·ji an zheng dang shi lie chuan 》:“ran zhi ji fu shao zhu ,shou cheng shen jian ,qiao zhi bu lai 。”

    jian :

    (yi )①kan ;kan dao 。《shi jing ·xiao ya ·he ren si 》:“wo wen ji sheng ,bu jian ji shen 。”《zhan guo ce ·chu ce si 》:“jian tu er gu quan 。”《dan zhong shan ji 》:“shi bu mu jian er wen ,er yi duan you mo ,ke hu ?”②bai jian ;ye jian 。《mo zi ·gong shu 》:“zi mo zi jian wang 。”③hui jian 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“xiang bai ji ru jian pei gong 。”bai ju yi 《pi pa hang 》:“yi chuan xiang jin yao xiang jian 。”④jian jie ;jian shi 。《jin shu ·wang hun chuan 》:“gan chen yu jian 。”⑤biao shi bei dong ,xiang dang yu “bei ”。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“xin er jian yi ,zhong er bei bang ,neng mo yuan hu ?”《chu ci ·yu fu 》:“ju shi jie zhuo er wo du qing ,zhong ren jie zui er wo du xing ,shi yi jian fang 。”(fang :fang zhu 。)⑥fang zai dong ci qian ,you chen dai zi wo zuo yong 。wang an dan 《da si ma jian yi shu 》:“ji jun shi huo jian shu ye 。”li mi 《chen qing biao 》:“sheng hai liu yue ,ci fu jian bei 。” (er )xiàn ①xian lou ;chu xian 。《chi le ge 》:“tian cang cang ,ye mang mang ,feng chui cao di jian niu yang 。”②jie shao ;yin jian 。《mo zi ·gong shu 》:“hu bu jian wo yu wang ?”(hu :wei he 。)③xian cheng de 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“jun mo jian liang 。”

    de :

    (yi )①wu ti de de ceng huo xia mian 。liu zong yuan 《chou gu peng shan ren shi 》:“qing song wei jian de 。”《na shi ·liu cheng chuan 》:“jing ling wang zi liang de gu qi ,xiao kou fang fu er de ping 。”②xia mian 。bai ju yi 《han gui yuan 》:“deng de cai feng jian dao leng 。”③shi wu de zhong duan ;jin tou 。xu hong zu 《xu xia ke you ji ·chu you ri ji 》:“shu zhuai da dong de 。”④nei bu ;li mian 。yang mo li 《song wu min shu dai zhi shi yu zhi shi 》:“zi lian bing he fan long de 。”(zhi shi :ci guan gui jia 。)⑤zu zhi ;bu liu chang 。liu zong yuan 《tian shui 》:“ren zhi xie qi bai ni yong de 。”⑥zhi ;dao da 。《lie zi ·tian rui 》:“lin lei nian ju bai sui ,de chun bei qiu 。”⑦dai ci 。1. biao zhi shi 。xiang dang yu “ci ”、“zhe ”。liu you 《qian xing 》:“xiao zeng (zèng)wu jing de yang xiang 。”(zeng :zheng fan de wa qi 。)2.biao yi wen 。xiang dang yu “he ”、“shen me ”。fan cheng da 《shuang yan 》shi :“de chu fei shuang yan ,xian ni shang yao lan 。”⑧tong “di ”。1. mo dao dan 。《meng zi ·mo zhang xia 》:“《shi 》yun :‘zhou dao ru de ,ji zhi ru shi 。’”2.mo li 。《lv shi chun qiu ·gui zhi 》:“wen gong ji wei er nian ,de zhi yi yong ,gu san nian er shi jin guo gan 。”(er )de xiang dang yu “de ”。biao ling shu guan ji 。jin tong yong “de ”。《zhu zi yu lei ·xiao xue 》:“na shi zuo ren de yang zi 。”

    qing :

    ①shui chun jing tou ming ,yu “zhuo ”xiang dui 。qu yuan 《yu fu 》:“cang lang zhi shui qing xi ,ke yi zhuo wu ying 。”②jie jing 。zhang heng 《dong jing fu 》:“jing shi mi qing 。”③shi jie jing ;shi gan jing 。liu yun 《cheng de fu 》:“fan shi yu yi qing tian ,sa kuang chen yi su de 。”④qing xi ;qing chu 。zhang hu 《chou ling xiu cai hui hu zhen 》:“ba cun huang yang hui bu qing ,hu tou guang zhao dian wen qing 。”⑤sheng yin qing liang ;qing cui 。su shi 《dan zhong shan ji 》:“na sheng han hu ,bei sheng qing yue 。”(han hu :han hu ,mo hu 。yue :gao yang 。)⑥qing shuang ;qing liang ;han liang 。xin qi ji 《xi jiang yue 》:“ming yue bie zhi jing que ,qing feng ban ye ming chan 。”(bie :ling yi 。)⑦leng qing ;qi qing 。li bai 《meng you tian lao yin liu bie 》:“xie gong su chu jin shang zai ,lu shui dang yang qing yuan ti 。”⑧ji jing ;qing jing 。《zhuang zi ·tian xia 》:“ji hu re qing 。”⑨qing ping ;an ding ;tai ping 。tang tai zong 《yong feng 》:“lao ge 《da feng qu 》,wei jia si hai qing 。”(da feng qu :han gao zu ji wei hou ceng hui gu xiang ,zuo 《da feng ge 》。jia :shi 。)⑩gong zheng ;lian jie ;qing bai ;qing lian 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“ju shi jie zhuo er wo du qing ,zhong ren jie zui er wo du xing ,shi yi jian fang 。”(shi yi :yin ci 。)(11)chan chun ;su ya 。du mu 《shen xia xian 》:“si ren qing chang he ren he ? cao jing tai wu bu ke xun 。”(12)su qing ;shi gan jing 。liang qi chao 《wu qu zheng bian ji ·tan si tong chuan 》:“bao hu sheng zhu ,fu da quan ,qing jun ce ,su gong ting 。”(13)yong wan ;yong jin 。《yue jue shu ·jing ping wang nei chuan 》:“(wu zi xu )nai fa ji dan fan ,qing ji hu jiang er shi 。”(jing :chu guo de bie chen 。)(14)zhong guo feng jian chao dai ming chen ,gong yuan 1616~1911nian 。(15)ce suo 。hou zuo “qing ”。《feng su tong ·guai shen 》:“er san ri nai yu qing zhong fen xia ti 。”(16)gu dai zhe xue yong yu 。zhi chong he zhi qi 。《xun zi ·jie bi 》:“gu dao zhi yi li ,yang zhi yi qing 。”

    yi :

    ①shu ci 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“wu he ai yi niu ?”(ai :lin xi 。)《han shu ·lv li zhi shang 》:“shu zhe ,yi 、shi 、bai 、qian 、mo ye 。”you biao xu shu di yi 。《lv shi chun qiu ·gu le 》:“tou zu yi ge ba que :yi yue zai min ,er yue xuan diao 。”(ba que :zhi wu le de ba zhang 。zai min 、xuan diao :le qu ba zhang zhi ming 。)②zhuan yi 。《xun zi ·quan xue 》:“yin mo zhao ya zhi li ,jin gu zhi jiang ,shang shi ai tu ,xia yin huang quan ,yong xin yi ye 。”(yin :tong “yin ”。qiu yin 。)③quan ;man 。《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“zhi bai da jiang ,nai han xin ye ,yi jun jie jing 。”④tong yi ;shi ……yi zhi 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“yi fa du heng dan zhang che 。”⑤xiang tong 。《zuo chuan ·zhuang gong shi er nian 》:“tian xia zhi e yi ye 。”(e :zhi e ren 。)⑥zheng ti 。gu yi 《xin shu ·guo qin shang 》:“ge cong di jiao ,xiang yu wei yi 。”⑦gu dai zhe xue gai nian 。zhi “dao ”ji “dao ”suo pa sheng de “qi ”。⑧fu ci 。1. yi gai ;dou 。《shi ji ·meng chang jun lie chuan 》:“shi ke shu qian ren ,mo gui jian yi yu wen deng 。”2. yi dan 。《zhuang zi ·xu mo gui 》:“yi wen ren zhi guo ,zhong shen bu wang 。”(guo :guo shi 。)3. nai ;jing 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“jing guo jun zhi yu gua ren ,yi zhi yu ci hu ?”⑨yu qi ci 。qi jia jiang yu qi de zuo yong 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“gua ren chi zhi ,yuan bi si zhe yi sa zhi 。”⑩wo guo min zu yin le ji yin fu hao zhi yi 。[yi he ]fu ci 。biao shi cheng du shen 。du fu 《dan hao li 》:“li hu yi he nu ,fu ti yi he ku !”

    pian :

    ①pou kai de mu pian 。yin shen wei ping er bao de dong xi 。《shi shui xin yu ·jie wu 》:“yu you shu shi hu zhu pian ,xian chang shu cun 。”《na shi ·ji wu ling zhao wang ye chuan 》:“shao shi you mo qi ju ,nai po di wei pian ,zong heng yi wei qi ju 。”②ban 。《zhuang zi ·ze yang 》:“ci xiong pian ge 。”③chan ;zhi 。zuo sai 《wu dou fu 》:“shuang ze bi mu ,pian ze wang yu 。”(bi mu 、wang yu :yu ming 。)④wei xiao ;wei shao ;ling xing 。bao zhao 《dai fang ge hang 》:“yi yan fen gui jue ,pian shan ci cao lai 。”《song shu ·zhi xu 》:“pian wen zhi shi ,hong qian bei ju 。”jin cheng yu you “zhi yan pian yu ”。⑤liang ci 。1.yong yu ping er bao de dong xi 。《feng su tong ·guai shen 》:“tian jia lao mu dao shi mai shu pian er 。”2. yong yu mian ji 、fan wei jiao da de dong xi 。geng xin 《jing 》:“guang ru yi pian shui 。”3.yong yu qing gan 、jing xiang 、sheng xiang deng 。wang chang ling 《fu rong lou song xin jian 》zhi yi :“yi pian bing xin zai yu hu 。”

    guang :

    ①guang liang ;guang hui 。《mo zi ·shang xian zhong 》:“re ri zhi guang ,re yue zhi ming 。”li bai 《jing ye sai 》:“chuang qian ming yue guang ,yi shi de shang shuang 。”②ming liang ;guang ming 。《chu ci ·jiu zhang ·she jiang 》:“yu tian de xi tong shou ,yu ri yue xi ji guang 。”③guang cai ;feng cai 。《zhuang zi ·dao zhi 》:“shen chang ba che er cun ,mian mu you guang 。”ye zhi hua mei 。《shi jing ·da ya ·han yi 》:“bai liang peng peng ,ba luan qiang qiang ,bu xian ji guang 。”④guang rong ;rong yao 。《han shu ·li le zhi 》:“xia min zhi le ,zi sun bao guang 。”si ma qian 《bao ren an shu 》:“qu zun guan hou lu ,yi wei zong zu jiao you guang chong 。”⑤shi guang ;guang yin 。li bai 《qian you yi zun jiu hang er shou 》zhi yi :“qing xuan tao li neng ji he ?liu guang qi ren hu cuo tuo 。”(qing xuan :guan yuan zuo de you qing chou zhang bi de che 。)⑥jing wu ;jing se 。xin qi ji 《na xiang zi · deng jing kou bei gu ting you huai 》:“he chu wang shen zhou ,man yan feng guang bei gu lou 。”⑦fa yang guang da 。zhu ge liang 《qian chu shi biao 》:“cheng yi kai zhang sheng ting ,yi guang xian di wei de 。”⑧guang hua 。han yu 《jin xue jie 》:“pa luo ti jue (jué),gua gou mo guang 。”(jue :tiao chu ,ti chu 。)⑨zhi li le wen wu 。《zhou yi ·guan 》:“guan guo zhi guang ,li yong bin yu wang 。”

    zhao :

    ①[dong ]zhao yao 。《zhou yi ·heng 》:“ri yue de tian er neng jiu ~。”②[ming ]ri guang 。du fu 《qiu ye 》zhi si :“yuan ya qiu sha bai ,lian shan wan ~gong 。”③[dong ]kan jing zhong de ying zi 。《jin shu ·wang rong chuan fu wang yan 》:“zai che zhong lan jing zi ~。”④[dong ]cha kan 。《hou han shu ·feng qin chuan 》:“zhong chen xiao zi ,lan ~qian shi ,yi wei jing jie 。”⑤[dong ]an zhao ,yi zhao (hou qi yi yi )。《tian chao tian mu zhi du 》:“fan fen tian ,~ren kou ,bu lun nan fu 。”