• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 繁祉既驟集,裔孫生賢臣。

    “繁祉既驟集,裔孫生賢臣。”詩句出處:《敬酬陳掾親傢翁秋夜有贈》;是唐朝詩人儲光羲的作品。

    大姬配胡公,位乃三恪賓。盛德百代祀,斯言良不泯。
    敬仲為齊卿,當國名益震。仲舉登宰輔,太丘榮縉紳。
    武皇受瑤圖,爵土封其新。繁祉既驟集,裔孫生賢臣。
    特達逾珪璋,節操方松筠。雲漢一矯翼,天池三振鱗。
    曳裾朝赤墀,酌醴侍紫宸。大君錫車馬,時復過平津。
    言則廣臺階,道亦資天均。清秋忽高興,震藻若有神。
    曜曜趨宮廷,洸洸邁徐陳。鎬京既賜第,門巷交朱輪。
    方將襲伊皋,永以崇夏殷。宗黨無遠近,敬恭依仁人。
    雪盡宇宙暄,雁歸滄海春。沉吟白華頌,帝闥降絲綸。
    驛騎及蕪城,相逢在郊鄄。別離曠南北,譴謫罹苦辛。
    晝遊還荊吳,迷方客咸秦。惟賢惠重義,男女期嘉姻。
    梧桐生朝陽,鶗鴂鳴蕭晨。豈不畏時暮,坎壈無與鄰。
    中夜涼風來,顧我闕音塵。瓊瑤不遐棄,寤寐如日新。

    【註釋】:

    繁:

    (一)①多;盛;繁多。《荀子·富國》:“故不教而誅,則刑繁而邪不勝。”②雜亂;繁雜。梅堯臣《擬李益〈竹窗聞風〉》:“窗前風動竹,聲碎影仍繁。”③茂盛。李商隱《和馬郎中移白菊見示》:“繁花疑自月中生。”④繁殖。《管子·八觀》:“薦草多衍,則六畜繁也。”(薦:茂草。衍:盛多。) (二)pán 馬腹帶。《禮記·禮器》:“大路繁纓一就。”

    祉:

    福。《詩經·大雅·皇矣》:“既受帝祉,施於孫子。”(施:延及。)

    既:

    ①盡;終瞭。《左傳·僖公二十二年》:“楚人未既濟。”②副詞。已經。《論語·陽貨》:“既得之,患失之。”(患:擔心。)③連詞。1. 常與“且”、“又”呼應,表示二種情況並存。《詩經·大雅·烝民》:“既明且哲,以保其身。”2. 則;就。《論語·季氏》:“既來之,則安之。”

    驟:

    ①馬奔馳。《詩經 · 小雅·四牡》:“載驟駸(qīn侵)駸。”(載:動詞詞頭。駸駸:快速的樣子。)②快速,急速。《老子》:“驟雨不終日。”成語有“暴風驟雨”。③屢次;多次。《左傳·宣公二年》:“宣子驟諫。”(諫:進諫。)

    集:

    ①鳥停在樹上。《詩經·小雅·黃鳥》:“黃鳥黃鳥,無集於桑。”②停留。《詩經·小雅·鴻雁》:“鴻雁於飛,集於中澤。”③聚集。王羲之《蘭亭集序》:“群賢畢至,少長咸集。”(畢、咸:全。)賈誼《過秦論》:“天下雲集而響應。”④宴集。《世說新語·言語》:“謝太傅寒雪日內集,與兒女講論文義。”⑤定期聚會交易。杜甫《述古》:“市人日中集,於利競錐刀。”(錐刀:微薄。)⑥匯集詩文成冊。又為我國古代圖書四部分類法之一部。《新唐書·藝文志一》:“兩都各聚書四部,以甲乙丙丁為次,列經、史、子、集四庫。”(兩都:長安與洛陽。)⑦成;完成。《呂氏春秋·慎行》:“將以害荊,其事已集矣。”⑧和順;安定。《史記·秦始皇本紀》:“而以威德與天下,天下集矣。”

    裔:

    ①衣服的邊緣。郎瑛《七修類稿·國事類·衣服制》:“凡官員衣服寬窄隨身,文官自領至裔,去地一寸。”②泛指邊沿。《楚辭·九歌·湘夫人》:“蛟何為兮水裔?”③邊遠的地方。《隋書·河間王弘傳》:“時河東多盜賊,民不得安,弘奏為盜者百馀人,投之邊裔。”④指邊遠地區的少數民族。《左傳·定公十年》:“裔不謀夏,夷不亂華。”⑤後代。左思《吳都賦》:“虞、魏之昆,顧、陸之裔。”(昆:後代。)

    孫:

    (一)①兒子的兒子。《史記·屈原賈生列傳》:“舉賈生之孫二人至郡守。”②孫子以後的各代。《漢書·曹參傳》:“至哀帝時,乃封參玄孫之孫本始為平陽侯。”(本如:人名。)③再生的;細小的。嵇康《琴賦》:“乃斫(zhuó酌)孫枝。”(斫:砍去。) (二)xùn ①恭順;謙讓。《禮記·緇衣》:“恭而蒞之,則民有孫心。”(蒞lì:臨。)《漢書·韓王信傳》:“為人寬和自守,以溫顏孫辭承上接下。”②出奔;逃亡。《春秋·莊公元年》:“夫人孫於齊。”

    生:

    ①生長;長出。《荀子·勸學》:“蓬生麻中,不扶而直。”②活著;生存。《論語· 衛靈公》:“志士仁人,無求生以害仁,有殺身以成仁。”③生命;性命。《韓非子·解老》:“祿也者,人之所以持生也。”(祿:俸祿。持:維持。)④產生;發生。《韓詩外傳》卷五:“水淵深廣,則龍魚生之。”⑤生育;誕生。《左傳·隱公元年》:“莊公寤生。”⑥生存的期間,指人的一生;一輩子。曹操《短歌行》:“對酒當歌,人生幾何?”⑦生活;生計。柳宗元《捕蛇者說》:“鄉鄰之生日蹙(cù)。”(蹙:窘迫。)⑧不熟的。1. 未煮或未煮熟的。《呂氏春秋·適音》:“大饗之禮,上玄尊而俎生魚。”2.未加工煉制的。《洛陽伽藍記·城北》:“頭後垂二尺生絹。”⑨讀書的人。《史記·秦始皇本紀》:“今諸生不師今而學古,以非當世。”

    賢:

    ①有德行;有才能。《左傳·隱公三年》:“先君以寡人為賢。”②指有才能的人。《谷梁傳·文公六年》:“使仁者佐賢者。”(佐:輔助。)③優良;美善。韓愈《謝自然》:“人生處萬類,知識最為賢。”④勝過;超過。《墨子·公孟》:“知有賢於人,則可謂知乎?”⑤勞苦。《詩經·小雅·北山》:“大夫不均,我從事獨賢。”⑥對人的敬稱,多用於平輩或晚輩。《史記·刺客列傳》:“妾其奈何畏歿身之誅,終滅賢弟之名!”⑦作第二人稱的敬稱。蘇軾《李行中秀才醉眠亭》:“醉中對客眠何害,須信陶潛未若賢。”⑧車轂貫穿的孔,在車輻內一端略大的稱賢。《周禮·考工紀·輪人》:“五分其轂之長,去一以為賢。”

    臣:

    ①戰俘。《禮記·少儀》:“臣則左之。”(左之:指用左手牽戰俘。)②男性奴隸。《韓非子·五蠹》:“雖臣虜之苦,不苦於此矣。”(雖:即使。)③國君統屬的民眾。《詩經·小雅·北山》:“率土之濱,莫非王臣。”(率土:在境域之內。)④君主制時代的官員。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“漢室傾頹,奸臣竊命,主上蒙塵。”⑤為臣;稱臣。《史記·刺客列傳·荊軻》:“趙不能支秦,必入臣;入臣則禍至燕。”(支:抵抗。)⑥指盡臣子之責。《三國演義》第三回:“(董卓)統西川大軍二十萬,常有不臣之心。”⑦古時臣民對君主的謙稱。《商君書·更法》:“臣聞之,疑行無成,疑事無功。”⑧作為一般人的謙稱。《墨子·公輸》:“北方有侮臣者,願借子殺之。”


  • 繁祉既骤集,裔孙生贤臣。

    “繁祉既骤集,裔孙生贤臣。”诗句出处:《敬酬陈掾亲家翁秋夜有赠》;是唐朝诗人储光羲的作品。

    大姬配胡公,位乃三恪宾。盛德百代祀,斯言良不泯。
    敬仲为齐卿,当国名益震。仲举登宰辅,太丘荣缙绅。
    武皇受瑶图,爵土封其新。繁祉既骤集,裔孙生贤臣。
    特达逾珪璋,节操方松筠。云汉一矫翼,天池三振鳞。
    曳裾朝赤墀,酌醴侍紫宸。大君锡车马,时复过平津。
    言则广台阶,道亦资天均。清秋忽高兴,震藻若有神。
    曜曜趋宫廷,洸洸迈徐陈。镐京既赐第,门巷交朱轮。
    方将袭伊皋,永以崇夏殷。宗党无远近,敬恭依仁人。
    雪尽宇宙暄,雁归沧海春。沉吟白华颂,帝闼降丝纶。
    驿骑及芜城,相逢在郊鄄。别离旷南北,谴谪罹苦辛。
    昼游还荆吴,迷方客咸秦。惟贤惠重义,男女期嘉姻。
    梧桐生朝阳,鶗鴂鸣萧晨。岂不畏时暮,坎壈无与邻。
    中夜凉风来,顾我阙音尘。琼瑶不遐弃,寤寐如日新。

    【注释】:

    繁:

    (一)①多;盛;繁多。《荀子·富国》:“故不教而诛,则刑繁而邪不胜。”②杂乱;繁杂。梅尧臣《拟李益〈竹窗闻风〉》:“窗前风动竹,声碎影仍繁。”③茂盛。李商隐《和马郎中移白菊见示》:“繁花疑自月中生。”④繁殖。《管子·八观》:“荐草多衍,则六畜繁也。”(荐:茂草。衍:盛多。) (二)pán 马腹带。《礼记·礼器》:“大路繁缨一就。”

    祉:

    福。《诗经·大雅·皇矣》:“既受帝祉,施于孙子。”(施:延及。)

    既:

    ①尽;终了。《左传·僖公二十二年》:“楚人未既济。”②副词。已经。《论语·阳货》:“既得之,患失之。”(患:担心。)③连词。1. 常与“且”、“又”呼应,表示二种情况并存。《诗经·大雅·烝民》:“既明且哲,以保其身。”2. 则;就。《论语·季氏》:“既来之,则安之。”

    骤:

    ①马奔驰。《诗经 · 小雅·四牡》:“载骤骎(qīn侵)骎。”(载:动词词头。骎骎:快速的样子。)②快速,急速。《老子》:“骤雨不终日。”成语有“暴风骤雨”。③屡次;多次。《左传·宣公二年》:“宣子骤谏。”(谏:进谏。)

    集:

    ①鸟停在树上。《诗经·小雅·黄鸟》:“黄鸟黄鸟,无集于桑。”②停留。《诗经·小雅·鸿雁》:“鸿雁于飞,集于中泽。”③聚集。王羲之《兰亭集序》:“群贤毕至,少长咸集。”(毕、咸:全。)贾谊《过秦论》:“天下云集而响应。”④宴集。《世说新语·言语》:“谢太傅寒雪日内集,与儿女讲论文义。”⑤定期聚会交易。杜甫《述古》:“市人日中集,于利竞锥刀。”(锥刀:微薄。)⑥汇集诗文成册。又为我国古代图书四部分类法之一部。《新唐书·艺文志一》:“两都各聚书四部,以甲乙丙丁为次,列经、史、子、集四库。”(两都:长安与洛阳。)⑦成;完成。《吕氏春秋·慎行》:“将以害荆,其事已集矣。”⑧和顺;安定。《史记·秦始皇本纪》:“而以威德与天下,天下集矣。”

    裔:

    ①衣服的边缘。郎瑛《七修类稿·国事类·衣服制》:“凡官员衣服宽窄随身,文官自领至裔,去地一寸。”②泛指边沿。《楚辞·九歌·湘夫人》:“蛟何为兮水裔?”③边远的地方。《隋书·河间王弘传》:“时河东多盗贼,民不得安,弘奏为盗者百馀人,投之边裔。”④指边远地区的少数民族。《左传·定公十年》:“裔不谋夏,夷不乱华。”⑤后代。左思《吴都赋》:“虞、魏之昆,顾、陆之裔。”(昆:后代。)

    孙:

    (一)①儿子的儿子。《史记·屈原贾生列传》:“举贾生之孙二人至郡守。”②孙子以后的各代。《汉书·曹参传》:“至哀帝时,乃封参玄孙之孙本始为平阳侯。”(本如:人名。)③再生的;细小的。嵇康《琴赋》:“乃斫(zhuó酌)孙枝。”(斫:砍去。) (二)xùn ①恭顺;谦让。《礼记·缁衣》:“恭而莅之,则民有孙心。”(莅lì:临。)《汉书·韩王信传》:“为人宽和自守,以温颜孙辞承上接下。”②出奔;逃亡。《春秋·庄公元年》:“夫人孙于齐。”

    生:

    ①生长;长出。《荀子·劝学》:“蓬生麻中,不扶而直。”②活着;生存。《论语· 卫灵公》:“志士仁人,无求生以害仁,有杀身以成仁。”③生命;性命。《韩非子·解老》:“禄也者,人之所以持生也。”(禄:俸禄。持:维持。)④产生;发生。《韩诗外传》卷五:“水渊深广,则龙鱼生之。”⑤生育;诞生。《左传·隐公元年》:“庄公寤生。”⑥生存的期间,指人的一生;一辈子。曹操《短歌行》:“对酒当歌,人生几何?”⑦生活;生计。柳宗元《捕蛇者说》:“乡邻之生日蹙(cù)。”(蹙:窘迫。)⑧不熟的。1. 未煮或未煮熟的。《吕氏春秋·适音》:“大飨之礼,上玄尊而俎生鱼。”2.未加工炼制的。《洛阳伽蓝记·城北》:“头后垂二尺生绢。”⑨读书的人。《史记·秦始皇本纪》:“今诸生不师今而学古,以非当世。”

    贤:

    ①有德行;有才能。《左传·隐公三年》:“先君以寡人为贤。”②指有才能的人。《谷梁传·文公六年》:“使仁者佐贤者。”(佐:辅助。)③优良;美善。韩愈《谢自然》:“人生处万类,知识最为贤。”④胜过;超过。《墨子·公孟》:“知有贤于人,则可谓知乎?”⑤劳苦。《诗经·小雅·北山》:“大夫不均,我从事独贤。”⑥对人的敬称,多用于平辈或晚辈。《史记·刺客列传》:“妾其奈何畏殁身之诛,终灭贤弟之名!”⑦作第二人称的敬称。苏轼《李行中秀才醉眠亭》:“醉中对客眠何害,须信陶潜未若贤。”⑧车毂贯穿的孔,在车辐内一端略大的称贤。《周礼·考工纪·轮人》:“五分其毂之长,去一以为贤。”

    臣:

    ①战俘。《礼记·少仪》:“臣则左之。”(左之:指用左手牵战俘。)②男性奴隶。《韩非子·五蠹》:“虽臣虏之苦,不苦于此矣。”(虽:即使。)③国君统属的民众。《诗经·小雅·北山》:“率土之滨,莫非王臣。”(率土:在境域之内。)④君主制时代的官员。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“汉室倾颓,奸臣窃命,主上蒙尘。”⑤为臣;称臣。《史记·刺客列传·荆轲》:“赵不能支秦,必入臣;入臣则祸至燕。”(支:抵抗。)⑥指尽臣子之责。《三国演义》第三回:“(董卓)统西川大军二十万,常有不臣之心。”⑦古时臣民对君主的谦称。《商君书·更法》:“臣闻之,疑行无成,疑事无功。”⑧作为一般人的谦称。《墨子·公输》:“北方有侮臣者,愿借子杀之。”


  • fan zhi ji zhou ji ,yi sun sheng xian chen 。

    “fan zhi ji zhou ji ,yi sun sheng xian chen 。”shi gou chu chu :《jing chou chen yuan qin jia weng qiu ye you zeng 》;shi tang chao shi ren chu guang xi de zuo pin 。

    da ji pei hu gong ,wei nai san ke bin 。cheng de bai dai si ,si yan liang bu min 。
    jing zhong wei ji qing ,dang guo ming yi zhen 。zhong ju deng zai fu ,tai qiu rong jin shen 。
    wu huang shou yao tu ,jue tu feng ji xin 。fan zhi ji zhou ji ,yi sun sheng xian chen 。
    te da yu gui zhang ,jie cao fang song jun 。yun han yi jiao yi ,tian chi san zhen lin 。
    ye ju chao chi chi ,zhuo li shi zi chen 。da jun xi che ma ,shi fu guo ping jin 。
    yan ze an tai jie ,dao yi zi tian jun 。qing qiu hu gao xing ,zhen zao re you shen 。
    yao yao qu gong ting ,guang guang mai xu chen 。gao jing ji ci di ,men hang jiao zhu lun 。
    fang jiang xi yi gao ,yong yi chong xia yan 。zong dang mo yuan jin ,jing gong yi ren ren 。
    xue jin yu zhou xuan ,yan gui cang hai chun 。chen yin bai hua song ,di ta jiang si guan 。
    yi ji ji wu cheng ,xiang feng zai jiao juan 。bie li kuang na bei ,qian zhe li ku xin 。
    zhou you hai jing wu ,mi fang ke xian qin 。wei xian hui chong yi ,nan nv ji jia yin 。
    wu tong sheng chao yang ,ti gui ming xiao chen 。qi bu wei shi mu ,kan lan mo yu lin 。
    zhong ye liang feng lai ,gu wo que yin chen 。qiong yao bu xia qi ,wu mei ru ri xin 。

    【zhu shi 】:

    fan :

    (yi )①duo ;cheng ;fan duo 。《xun zi ·fu guo 》:“gu bu jiao er zhu ,ze xing fan er xie bu sheng 。”②za luan ;fan za 。mei yao chen 《ni li yi 〈zhu chuang wen feng 〉》:“chuang qian feng dong zhu ,sheng sui ying reng fan 。”③mao cheng 。li shang yin 《he ma lang zhong yi bai ju jian shi 》:“fan hua yi zi yue zhong sheng 。”④fan shi 。《guan zi ·ba guan 》:“jian cao duo yan ,ze liu chu fan ye 。”(jian :mao cao 。yan :cheng duo 。) (er )pán ma fu dai 。《li ji ·li qi 》:“da lu fan ying yi jiu 。”

    zhi :

    fu 。《shi jing ·da ya ·huang yi 》:“ji shou di zhi ,shi yu sun zi 。”(shi :yan ji 。)

    ji :

    ①jin ;zhong le 。《zuo chuan ·xi gong er shi er nian 》:“chu ren wei ji ji 。”②fu ci 。yi jing 。《lun yu ·yang huo 》:“ji de zhi ,huan shi zhi 。”(huan :dan xin 。)③lian ci 。1. chang yu “ju ”、“you ”hu ying ,biao shi er chong qing kuang bing cun 。《shi jing ·da ya ·zheng min 》:“ji ming ju zhe ,yi bao ji shen 。”2. ze ;jiu 。《lun yu ·ji shi 》:“ji lai zhi ,ze an zhi 。”

    zhou :

    ①ma ben chi 。《shi jing · xiao ya ·si mu 》:“zai zhou qin (qīnqin )qin 。”(zai :dong ci ci tou 。qin qin :kuai su de yang zi 。)②kuai su ,ji su 。《lao zi 》:“zhou yu bu zhong ri 。”cheng yu you “bao feng zhou yu ”。③lv ci ;duo ci 。《zuo chuan ·xuan gong er nian 》:“xuan zi zhou jian 。”(jian :jin jian 。)

    ji :

    ①diao ting zai shu shang 。《shi jing ·xiao ya ·huang diao 》:“huang diao huang diao ,mo ji yu sang 。”②ting liu 。《shi jing ·xiao ya ·hong yan 》:“hong yan yu fei ,ji yu zhong ze 。”③ju ji 。wang xi zhi 《lan ting ji xu 》:“qun xian bi zhi ,shao chang xian ji 。”(bi 、xian :quan 。)gu yi 《guo qin lun 》:“tian xia yun ji er xiang ying 。”④yan ji 。《shi shui xin yu ·yan yu 》:“xie tai fu han xue ri nei ji ,yu er nv jiang lun wen yi 。”⑤ding ji ju hui jiao yi 。du fu 《shu gu 》:“shi ren ri zhong ji ,yu li jing zhui dao 。”(zhui dao :wei bao 。)⑥hui ji shi wen cheng ce 。you wei wo guo gu dai tu shu si bu fen lei fa zhi yi bu 。《xin tang shu ·yi wen zhi yi 》:“liang dou ge ju shu si bu ,yi jia yi bing ding wei ci ,lie jing 、shi 、zi 、ji si ku 。”(liang dou :chang an yu luo yang 。)⑦cheng ;wan cheng 。《lv shi chun qiu ·shen hang 》:“jiang yi hai jing ,ji shi yi ji yi 。”⑧he shun ;an ding 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“er yi wei de yu tian xia ,tian xia ji yi 。”

    yi :

    ①yi fu de bian yuan 。lang ying 《qi xiu lei gao ·guo shi lei ·yi fu zhi 》:“fan guan yuan yi fu kuan zhai sui shen ,wen guan zi ling zhi yi ,qu de yi cun 。”②fan zhi bian yan 。《chu ci ·jiu ge ·xiang fu ren 》:“jiao he wei xi shui yi ?”③bian yuan de de fang 。《sui shu ·he jian wang hong chuan 》:“shi he dong duo dao zei ,min bu de an ,hong zou wei dao zhe bai yu ren ,tou zhi bian yi 。”④zhi bian yuan de ou de shao shu min zu 。《zuo chuan ·ding gong shi nian 》:“yi bu mou xia ,yi bu luan hua 。”⑤hou dai 。zuo sai 《wu dou fu 》:“yu 、wei zhi kun ,gu 、liu zhi yi 。”(kun :hou dai 。)

    sun :

    (yi )①er zi de er zi 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“ju gu sheng zhi sun er ren zhi jun shou 。”②sun zi yi hou de ge dai 。《han shu ·cao can chuan 》:“zhi ai di shi ,nai feng can xuan sun zhi sun ben shi wei ping yang hou 。”(ben ru :ren ming 。)③zai sheng de ;xi xiao de 。ji kang 《qin fu 》:“nai zhuo (zhuózhuo )sun zhi 。”(zhuo :kan qu 。) (er )xùn ①gong shun ;qian rang 。《li ji ·zi yi 》:“gong er li zhi ,ze min you sun xin 。”(li lì:lin 。)《han shu ·han wang xin chuan 》:“wei ren kuan he zi shou ,yi wen yan sun ci cheng shang jie xia 。”②chu ben ;tao wang 。《chun qiu ·zhuang gong yuan nian 》:“fu ren sun yu ji 。”

    sheng :

    ①sheng chang ;chang chu 。《xun zi ·quan xue 》:“peng sheng ma zhong ,bu fu er zhi 。”②huo zhao ;sheng cun 。《lun yu · wei ling gong 》:“zhi shi ren ren ,mo qiu sheng yi hai ren ,you sha shen yi cheng ren 。”③sheng ming ;xing ming 。《han fei zi ·jie lao 》:“lu ye zhe ,ren zhi suo yi chi sheng ye 。”(lu :feng lu 。chi :wei chi 。)④chan sheng ;fa sheng 。《han shi wai chuan 》juan wu :“shui yuan shen an ,ze long yu sheng zhi 。”⑤sheng yo ;dan sheng 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“zhuang gong wu sheng 。”⑥sheng cun de ji jian ,zhi ren de yi sheng ;yi bei zi 。cao cao 《duan ge hang 》:“dui jiu dang ge ,ren sheng ji he ?”⑦sheng huo ;sheng ji 。liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“xiang lin zhi sheng ri cu (cù)。”(cu :jiong pai 。)⑧bu shou de 。1. wei zhu huo wei zhu shou de 。《lv shi chun qiu ·kuo yin 》:“da xiang zhi li ,shang xuan zun er zu sheng yu 。”2.wei jia gong lian zhi de 。《luo yang ga lan ji ·cheng bei 》:“tou hou chui er che sheng juan 。”⑨dou shu de ren 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“jin zhu sheng bu shi jin er xue gu ,yi fei dang shi 。”

    xian :

    ①you de hang ;you cai neng 。《zuo chuan ·yin gong san nian 》:“xian jun yi gua ren wei xian 。”②zhi you cai neng de ren 。《gu liang chuan ·wen gong liu nian 》:“shi ren zhe zuo xian zhe 。”(zuo :fu zhu 。)③you liang ;mei shan 。han yu 《xie zi ran 》:“ren sheng chu mo lei ,zhi shi zui wei xian 。”④sheng guo ;chao guo 。《mo zi ·gong meng 》:“zhi you xian yu ren ,ze ke wei zhi hu ?”⑤lao ku 。《shi jing ·xiao ya ·bei shan 》:“da fu bu jun ,wo cong shi du xian 。”⑥dui ren de jing chen ,duo yong yu ping bei huo wan bei 。《shi ji ·ci ke lie chuan 》:“qie ji nai he wei mo shen zhi zhu ,zhong mie xian di zhi ming !”⑦zuo di er ren chen de jing chen 。su shi 《li hang zhong xiu cai zui mian ting 》:“zui zhong dui ke mian he hai ,xu xin tao qian wei re xian 。”⑧che gu guan chuan de kong ,zai che fu nei yi duan lve da de chen xian 。《zhou li ·kao gong ji ·lun ren 》:“wu fen ji gu zhi chang ,qu yi yi wei xian 。”

    chen :

    ①zhan fu 。《li ji ·shao yi 》:“chen ze zuo zhi 。”(zuo zhi :zhi yong zuo shou qian zhan fu 。)②nan xing nu li 。《han fei zi ·wu du 》:“sui chen lu zhi ku ,bu ku yu ci yi 。”(sui :ji shi 。)③guo jun tong shu de min zhong 。《shi jing ·xiao ya ·bei shan 》:“lv tu zhi bin ,mo fei wang chen 。”(lv tu :zai jing yu zhi nei 。)④jun zhu zhi shi dai de guan yuan 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“han shi qing tui ,jian chen qie ming ,zhu shang meng chen 。”⑤wei chen ;chen chen 。《shi ji ·ci ke lie chuan ·jing ke 》:“zhao bu neng zhi qin ,bi ru chen ;ru chen ze huo zhi yan 。”(zhi :di kang 。)⑥zhi jin chen zi zhi ze 。《san guo yan yi 》di san hui :“(dong zhuo )tong xi chuan da jun er shi mo ,chang you bu chen zhi xin 。”⑦gu shi chen min dui jun zhu de qian chen 。《shang jun shu ·geng fa 》:“chen wen zhi ,yi hang mo cheng ,yi shi mo gong 。”⑧zuo wei yi ban ren de qian chen 。《mo zi ·gong shu 》:“bei fang you wu chen zhe ,yuan jie zi sha zhi 。”