- 繁体
- 简体
- 拼音
-
執熱沉沉在,凌寒往往須。
“執熱沉沉在,凌寒往往須。”詩句出處:《北風》;是唐朝詩人杜甫的作品。
向晚霾殘日,初宵鼓大爐。
爽攜卑濕地,聲拔洞庭湖。
萬裡魚龍伏,三更鳥獸呼。
滌除貪破浪,愁絕付摧枯。
執熱沉沉在,凌寒往往須。
且知寬疾肺,不敢恨危途。
再宿煩舟子,衰容問仆夫。
今晨非盛怒,便道即長驅。
隱幾看帆席,雲州湧坐隅。
【註釋】:
執:
①捉拿;拘捕。《左傳·僖公五年》:“執虞公及其大夫井伯。”《公羊傳·桓公十一年》:“塗出於宋,宋人執之。”②握;拿。《詩經·邶風·擊鼓》:“執子之手,與子偕老。”③持有某種主張。《三國志·吳書·吳主傳》:“惟瑜、肅執拒之議。”(瑜,周瑜。肅,魯肅。拒:抵抗。)④控制;掌握。《韓非子·揚權》:“聖人執要,四方來效。”⑤主管。《淮南子·說山》:“執牢獄者無病。”⑥執行;施行。《漢書·哀帝紀》:“有司執法,未得其中。”(有司:官吏。得其中:指妥當。)⑦固執;堅持。《漢書·外戚傳》:“書奏,上以問光,光執不許。”(光:霍光。)[執政]掌管國傢政事。《新唐書·朱敬則傳》:“及執政,每以用人為先,細務不省(xǐng)也。”(省:察,察看。)又掌管國傢政事的人。《舊唐書·黃巢傳》:“及巢見招,大詬(gòu)執政。”(詬:斥罵。)沉:
①沉沒;沒入水中。《詩經·小雅·菁菁者莪》:“汎汎楊舟,載沉載浮。”②埋沒。杜牧《赤壁》:“折戟沉沙鐵未消,自將磨洗認前朝。”③陷入;入迷。《古今小說·單符全州佳偶》:“姊今超脫污泥之中,高翔青雲之上;似妹子沉淪糞土,無有出期。”《戰國策·趙策二》:“學者沉於所聞。”④程度深。蕭統《文選序》:“事出於沉思。”⑤沉著。《漢書·趙充國傳》:“為人沉勇有大略,少好將帥之節,而學習兵法。”⑥陰;暗。王安石《次韻張子野秋中久雨晚晴》:“天沉四山黑,池漲百泉黃。”在:
①存在;在世。《論語·裡仁》:“父母在,不遠遊,遊必有方。”范縝《神滅論》:“豈容形亡而神在。”②表示人或事物的位置或狀態。張華《情詩》:“處歡愒(kài)夜促,在戚怨宵長”。(愒:貪。)③處;處所。陶潛《飲酒》之二:“衰榮無定在,彼此共更之。”④在於;取決於。《荀子·勸學》:“駑馬十駕,功在不舍。”⑤問候;慰問。《左傳·襄公二十六年》:“寡人淹恤在外,二三子使寡人朝夕聞衛國之言,吾子獨不在寡人。”(寡人:衛獻公自稱。淹恤:久遭憂患。吾子:指衛大夫大叔文子。)⑥觀察;審察。《尚書 ·舜典》:“在璇璣玉衡,以齊七政。”(璇璣玉衡:玉飾的天體觀測儀器。七政:日、月和金木水火土五星。)⑦介詞。引進事情發生的時間、地點、情形、范圍等。柳宗元《田傢》詩:“迎新在此歲。”《資治通鑒·漢獻帝建安十三年》:“將軍禽操宜在今日。”(將軍:指孫權。操:曹操。)⑧和“所”連用,表示強調,其下多連“不”等。⑨終結。《尚書·呂刑》:“非天不中,惟人在命。”⑩通“才”。僅僅。《漢書·賈誼傳》:“長沙乃在二萬五千戶耳。”凌:
①冰。孟郊《寒江吟》:“涉江莫涉凌。”②侵犯;欺侮。《管子·君臣》:“於是智者詐愚,強者凌弱。”③逾越;越過。潘嶽《射雉賦》:“越壑凌岑,飛鳴薄廩。”(岑:小而高的山。廩:倉。)沈括《夢溪筆談·藥議》:“嶺嶠(qiáo)微草,凌冬不雕。”(嶺嶠:五嶺的別稱。此泛指兩廣地帶。微草:小草。)④登;升。杜甫《望嶽》:“會當凌絕頂,一覽眾山小。”⑤乘;凌駕。李群玉《廣州重別方處士之封川》之二:“願回凌波楫,且著登山屐。”⑥迫近;逼近。《齊民要術·煮膠》:“凌旦寒氣,不畏消釋;霜露之潤,見日即幹。”⑦頂著;冒著。《楚辭·九章·哀郢》:“凌陽侯之泛濫兮。”寒:
①冷。《禮記·月令》:“寒熱不節,民多虐疾。”《呂氏春秋·察今》:“見瓶水之冰,而知天下之寒。”②貧窮;貧寒。杜甫《自京赴奉先縣詠懷》:“彤庭所分帛,本自寒女出。”(彤庭:指富貴人傢。)《晉書·劉毅傳》:“是以上品無寒門,下品無士族。”③害怕;畏懼。《聊齋志異·辛十四娘》:“誤入澗谷,狼奔鴟(chī)叫,豎毛寒心。”(鴟:貓頭鷹。)往:
①到……去;去。與“來”、“返”相對。《孟子·梁惠王下》:“今燕虐其民,王往而征之。”(燕:國名。)《莊子·山木》:“其送往而迎來,來者勿禁,往者勿止。”②以往;過去;從前。《史記·老子韓非列傳》:“觀往者得失之變。”《列子·說符》:“觀往以知來。”(來:未來。)③送去(某種東西)。秦嘉《留郡贈婦詩三首》之三:“愧彼贈我厚,慚此往物輕。”④以後;以下。《呂氏春秋·察微》:“自今以往,魯人不贖人矣。”⑤死;死者。《左傳· 僖公九年》:“送往事居。”(居:活著的人。)須:
①胡子。《史記·高祖本紀》:“美須髯。”②等待;等候。《楚辭·九歌·少司命》:“君維須兮雲之際?”③需要;需。林逋《山園小梅》:“不須檀板共金尊。”④必須;應當。杜甫《聞官軍收河南河北》:“白日放歌須縱酒。”⑤須臾;片刻。《荀子·王制》:“罷不能,不待須而廢。” -
执热沉沉在,凌寒往往须。
“执热沉沉在,凌寒往往须。”诗句出处:《北风》;是唐朝诗人杜甫的作品。
向晚霾残日,初宵鼓大炉。
爽携卑湿地,声拔洞庭湖。
万里鱼龙伏,三更鸟兽呼。
涤除贪破浪,愁绝付摧枯。
执热沉沉在,凌寒往往须。
且知宽疾肺,不敢恨危途。
再宿烦舟子,衰容问仆夫。
今晨非盛怒,便道即长驱。
隐几看帆席,云州涌坐隅。
【注释】:
执:
①捉拿;拘捕。《左传·僖公五年》:“执虞公及其大夫井伯。”《公羊传·桓公十一年》:“涂出于宋,宋人执之。”②握;拿。《诗经·邶风·击鼓》:“执子之手,与子偕老。”③持有某种主张。《三国志·吴书·吴主传》:“惟瑜、肃执拒之议。”(瑜,周瑜。肃,鲁肃。拒:抵抗。)④控制;掌握。《韩非子·扬权》:“圣人执要,四方来效。”⑤主管。《淮南子·说山》:“执牢狱者无病。”⑥执行;施行。《汉书·哀帝纪》:“有司执法,未得其中。”(有司:官吏。得其中:指妥当。)⑦固执;坚持。《汉书·外戚传》:“书奏,上以问光,光执不许。”(光:霍光。)[执政]掌管国家政事。《新唐书·朱敬则传》:“及执政,每以用人为先,细务不省(xǐng)也。”(省:察,察看。)又掌管国家政事的人。《旧唐书·黄巢传》:“及巢见招,大诟(gòu)执政。”(诟:斥骂。)沉:
①沉没;没入水中。《诗经·小雅·菁菁者莪》:“汎汎杨舟,载沉载浮。”②埋没。杜牧《赤壁》:“折戟沉沙铁未消,自将磨洗认前朝。”③陷入;入迷。《古今小说·单符全州佳偶》:“姊今超脱污泥之中,高翔青云之上;似妹子沉沦粪土,无有出期。”《战国策·赵策二》:“学者沉于所闻。”④程度深。萧统《文选序》:“事出于沉思。”⑤沉着。《汉书·赵充国传》:“为人沉勇有大略,少好将帅之节,而学习兵法。”⑥阴;暗。王安石《次韵张子野秋中久雨晚晴》:“天沉四山黑,池涨百泉黄。”在:
①存在;在世。《论语·里仁》:“父母在,不远游,游必有方。”范缜《神灭论》:“岂容形亡而神在。”②表示人或事物的位置或状态。张华《情诗》:“处欢愒(kài)夜促,在戚怨宵长”。(愒:贪。)③处;处所。陶潜《饮酒》之二:“衰荣无定在,彼此共更之。”④在于;取决于。《荀子·劝学》:“驽马十驾,功在不舍。”⑤问候;慰问。《左传·襄公二十六年》:“寡人淹恤在外,二三子使寡人朝夕闻卫国之言,吾子独不在寡人。”(寡人:卫献公自称。淹恤:久遭忧患。吾子:指卫大夫大叔文子。)⑥观察;审察。《尚书 ·舜典》:“在璇玑玉衡,以齐七政。”(璇玑玉衡:玉饰的天体观测仪器。七政:日、月和金木水火土五星。)⑦介词。引进事情发生的时间、地点、情形、范围等。柳宗元《田家》诗:“迎新在此岁。”《资治通鉴·汉献帝建安十三年》:“将军禽操宜在今日。”(将军:指孙权。操:曹操。)⑧和“所”连用,表示强调,其下多连“不”等。⑨终结。《尚书·吕刑》:“非天不中,惟人在命。”⑩通“才”。仅仅。《汉书·贾谊传》:“长沙乃在二万五千户耳。”凌:
①冰。孟郊《寒江吟》:“涉江莫涉凌。”②侵犯;欺侮。《管子·君臣》:“于是智者诈愚,强者凌弱。”③逾越;越过。潘岳《射雉赋》:“越壑凌岑,飞鸣薄廪。”(岑:小而高的山。廪:仓。)沈括《梦溪笔谈·药议》:“岭峤(qiáo)微草,凌冬不雕。”(岭峤:五岭的别称。此泛指两广地带。微草:小草。)④登;升。杜甫《望岳》:“会当凌绝顶,一览众山小。”⑤乘;凌驾。李群玉《广州重别方处士之封川》之二:“愿回凌波楫,且著登山屐。”⑥迫近;逼近。《齐民要术·煮胶》:“凌旦寒气,不畏消释;霜露之润,见日即干。”⑦顶着;冒着。《楚辞·九章·哀郢》:“凌阳侯之泛滥兮。”寒:
①冷。《礼记·月令》:“寒热不节,民多虐疾。”《吕氏春秋·察今》:“见瓶水之冰,而知天下之寒。”②贫穷;贫寒。杜甫《自京赴奉先县咏怀》:“彤庭所分帛,本自寒女出。”(彤庭:指富贵人家。)《晋书·刘毅传》:“是以上品无寒门,下品无士族。”③害怕;畏惧。《聊斋志异·辛十四娘》:“误入涧谷,狼奔鸱(chī)叫,竖毛寒心。”(鸱:猫头鹰。)往:
①到……去;去。与“来”、“返”相对。《孟子·梁惠王下》:“今燕虐其民,王往而征之。”(燕:国名。)《庄子·山木》:“其送往而迎来,来者勿禁,往者勿止。”②以往;过去;从前。《史记·老子韩非列传》:“观往者得失之变。”《列子·说符》:“观往以知来。”(来:未来。)③送去(某种东西)。秦嘉《留郡赠妇诗三首》之三:“愧彼赠我厚,惭此往物轻。”④以后;以下。《吕氏春秋·察微》:“自今以往,鲁人不赎人矣。”⑤死;死者。《左传· 僖公九年》:“送往事居。”(居:活着的人。)须:
①胡子。《史记·高祖本纪》:“美须髯。”②等待;等候。《楚辞·九歌·少司命》:“君维须兮云之际?”③需要;需。林逋《山园小梅》:“不须檀板共金尊。”④必须;应当。杜甫《闻官军收河南河北》:“白日放歌须纵酒。”⑤须臾;片刻。《荀子·王制》:“罢不能,不待须而废。” -
zhi re chen chen zai ,ling han wang wang xu 。
“zhi re chen chen zai ,ling han wang wang xu 。”shi gou chu chu :《bei feng 》;shi tang chao shi ren du fu de zuo pin 。
xiang wan mai can ri ,chu xiao gu da lu 。
shuang xie bei shi de ,sheng ba dong ting hu 。
mo li yu long fu ,san geng diao shou hu 。
di chu tan po lang ,chou jue fu cui ku 。
zhi re chen chen zai ,ling han wang wang xu 。
ju zhi kuan ji fei ,bu gan hen wei tu 。
zai su fan zhou zi ,cui rong wen pu fu 。
jin chen fei cheng nu ,bian dao ji chang qu 。
yin ji kan fan xi ,yun zhou chong zuo yu 。
【zhu shi 】:
zhi :
①zhuo na ;ju bu 。《zuo chuan ·xi gong wu nian 》:“zhi yu gong ji ji da fu jing bai 。”《gong yang chuan ·huan gong shi yi nian 》:“tu chu yu song ,song ren zhi zhi 。”②wo ;na 。《shi jing ·bei feng ·ji gu 》:“zhi zi zhi shou ,yu zi xie lao 。”③chi you mou chong zhu zhang 。《san guo zhi ·wu shu ·wu zhu chuan 》:“wei yu 、su zhi ju zhi yi 。”(yu ,zhou yu 。su ,lu su 。ju :di kang 。)④kong zhi ;zhang wo 。《han fei zi ·yang quan 》:“sheng ren zhi yao ,si fang lai xiao 。”⑤zhu guan 。《huai na zi ·shui shan 》:“zhi lao yu zhe mo bing 。”⑥zhi hang ;shi hang 。《han shu ·ai di ji 》:“you si zhi fa ,wei de ji zhong 。”(you si :guan li 。de ji zhong :zhi tuo dang 。)⑦gu zhi ;jian chi 。《han shu ·wai qi chuan 》:“shu zou ,shang yi wen guang ,guang zhi bu hu 。”(guang :huo guang 。)[zhi zheng ]zhang guan guo jia zheng shi 。《xin tang shu ·zhu jing ze chuan 》:“ji zhi zheng ,mei yi yong ren wei xian ,xi wu bu sheng (xǐng)ye 。”(sheng :cha ,cha kan 。)you zhang guan guo jia zheng shi de ren 。《jiu tang shu ·huang chao chuan 》:“ji chao jian qiao ,da gou (gòu)zhi zheng 。”(gou :chi ma 。)chen :
①chen mei ;mei ru shui zhong 。《shi jing ·xiao ya ·jing jing zhe e 》:“汎汎yang zhou ,zai chen zai fu 。”②mai mei 。du mu 《chi bi 》:“she ji chen sha tie wei xiao ,zi jiang mo xi ren qian chao 。”③xian ru ;ru mi 。《gu jin xiao shui ·chan fu quan zhou jia ou 》:“zi jin chao tuo wu ni zhi zhong ,gao xiang qing yun zhi shang ;shi mei zi chen lun fen tu ,mo you chu ji 。”《zhan guo ce ·zhao ce er 》:“xue zhe chen yu suo wen 。”④cheng du shen 。xiao tong 《wen shua xu 》:“shi chu yu chen sai 。”⑤chen zhao 。《han shu ·zhao chong guo chuan 》:“wei ren chen yong you da lve ,shao hao jiang shuai zhi jie ,er xue xi bing fa 。”⑥yin ;an 。wang an dan 《ci yun zhang zi ye qiu zhong jiu yu wan qing 》:“tian chen si shan hei ,chi zhang bai quan huang 。”zai :
①cun zai ;zai shi 。《lun yu ·li ren 》:“fu mu zai ,bu yuan you ,you bi you fang 。”fan zhen 《shen mie lun 》:“qi rong xing wang er shen zai 。”②biao shi ren huo shi wu de wei zhi huo zhuang tai 。zhang hua 《qing shi 》:“chu huan he (kài)ye cu ,zai qi yuan xiao chang ”。(he :tan 。)③chu ;chu suo 。tao qian 《yin jiu 》zhi er :“cui rong mo ding zai ,bi ci gong geng zhi 。”④zai yu ;qu jue yu 。《xun zi ·quan xue 》:“nu ma shi jia ,gong zai bu she 。”⑤wen hou ;wei wen 。《zuo chuan ·xiang gong er shi liu nian 》:“gua ren yan xu zai wai ,er san zi shi gua ren chao xi wen wei guo zhi yan ,wu zi du bu zai gua ren 。”(gua ren :wei suo gong zi chen 。yan xu :jiu zao you huan 。wu zi :zhi wei da fu da shu wen zi 。)⑥guan cha ;shen cha 。《shang shu ·shun dian 》:“zai xuan ji yu heng ,yi ji qi zheng 。”(xuan ji yu heng :yu shi de tian ti guan ce yi qi 。qi zheng :ri 、yue he jin mu shui huo tu wu xing 。)⑦jie ci 。yin jin shi qing fa sheng de shi jian 、de dian 、qing xing 、fan wei deng 。liu zong yuan 《tian jia 》shi :“ying xin zai ci sui 。”《zi zhi tong jian ·han suo di jian an shi san nian 》:“jiang jun qin cao yi zai jin ri 。”(jiang jun :zhi sun quan 。cao :cao cao 。)⑧he “suo ”lian yong ,biao shi jiang diao ,ji xia duo lian “bu ”deng 。⑨zhong jie 。《shang shu ·lv xing 》:“fei tian bu zhong ,wei ren zai ming 。”⑩tong “cai ”。jin jin 。《han shu ·gu yi chuan 》:“chang sha nai zai er mo wu qian hu er 。”ling :
①bing 。meng jiao 《han jiang yin 》:“she jiang mo she ling 。”②qin fan ;qi wu 。《guan zi ·jun chen 》:“yu shi zhi zhe zha yu ,jiang zhe ling ruo 。”③yu yue ;yue guo 。pan yue 《she zhi fu 》:“yue he ling cen ,fei ming bao lin 。”(cen :xiao er gao de shan 。lin :cang 。)shen gua 《meng xi bi tan ·yao yi 》:“ling jiao (qiáo)wei cao ,ling dong bu diao 。”(ling jiao :wu ling de bie chen 。ci fan zhi liang an de dai 。wei cao :xiao cao 。)④deng ;sheng 。du fu 《wang yue 》:“hui dang ling jue ding ,yi lan zhong shan xiao 。”⑤cheng ;ling jia 。li qun yu 《an zhou chong bie fang chu shi zhi feng chuan 》zhi er :“yuan hui ling bo ji ,ju zhe deng shan ji 。”⑥pai jin ;bi jin 。《ji min yao shu ·zhu jiao 》:“ling dan han qi ,bu wei xiao shi ;shuang lou zhi run ,jian ri ji gan 。”⑦ding zhao ;mao zhao 。《chu ci ·jiu zhang ·ai ying 》:“ling yang hou zhi fan lan xi 。”han :
①leng 。《li ji ·yue ling 》:“han re bu jie ,min duo nve ji 。”《lv shi chun qiu ·cha jin 》:“jian ping shui zhi bing ,er zhi tian xia zhi han 。”②pin qiong ;pin han 。du fu 《zi jing fu feng xian xian yong huai 》:“tong ting suo fen bo ,ben zi han nv chu 。”(tong ting :zhi fu gui ren jia 。)《jin shu ·liu yi chuan 》:“shi yi shang pin mo han men ,xia pin mo shi zu 。”③hai pa ;wei ju 。《liao zhai zhi yi ·xin shi si niang 》:“wu ru jian gu ,lang ben chi (chī)jiao ,shu mao han xin 。”(chi :mao tou ying 。)wang :
①dao ……qu ;qu 。yu “lai ”、“fan ”xiang dui 。《meng zi ·liang hui wang xia 》:“jin yan nve ji min ,wang wang er zheng zhi 。”(yan :guo ming 。)《zhuang zi ·shan mu 》:“ji song wang er ying lai ,lai zhe wu jin ,wang zhe wu zhi 。”②yi wang ;guo qu ;cong qian 。《shi ji ·lao zi han fei lie chuan 》:“guan wang zhe de shi zhi bian 。”《lie zi ·shui fu 》:“guan wang yi zhi lai 。”(lai :wei lai 。)③song qu (mou chong dong xi )。qin jia 《liu jun zeng fu shi san shou 》zhi san :“kui bi zeng wo hou ,can ci wang wu qing 。”④yi hou ;yi xia 。《lv shi chun qiu ·cha wei 》:“zi jin yi wang ,lu ren bu shu ren yi 。”⑤si ;si zhe 。《zuo chuan · xi gong jiu nian 》:“song wang shi ju 。”(ju :huo zhao de ren 。)xu :
①hu zi 。《shi ji ·gao zu ben ji 》:“mei xu ran 。”②deng dai ;deng hou 。《chu ci ·jiu ge ·shao si ming 》:“jun wei xu xi yun zhi ji ?”③xu yao ;xu 。lin bu 《shan yuan xiao mei 》:“bu xu tan ban gong jin zun 。”④bi xu ;ying dang 。du fu 《wen guan jun shou he na he bei 》:“bai ri fang ge xu zong jiu 。”⑤xu yu ;pian ke 。《xun zi ·wang zhi 》:“ba bu neng ,bu dai xu er fei 。”
今日更新
-
导引冲和气,觉春生酒面。
[2020-05-03]
-
褘衣俱侍、玳筵启。
[2020-05-03]
-
贤均樛木,宜颂二南诗。
[2020-05-03]
-
奉圣德、坤宁俱备。
[2020-05-03]
-
移棹采初开,嗅金缨留取。
[2020-05-03]
今日推荐
-
惟有暗香长在,饱参清露霏微。
[2020-02-16]
-
檐外几声风玉,丁东敲断人肠。
[2020-02-16]
-
春晚不拈红粉,碧窗自录仙书。
[2020-02-16]
-
人似行云不见。
[2020-02-16]
-
羞容似替人垂泪。
[2020-02-16]