• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 往者胡星孛,恭惟漢網疏。

    “往者胡星孛,恭惟漢網疏。”詩句出處:《秋日荊南送石首薛明府辭滿告別奉寄》;是唐朝詩人杜甫的作品。

    南征為客久,西候別君初。歲滿歸鳧舄,秋來把雁書。
    荊門留美化,薑被就離居。聞道和親入,垂名報國馀。
    連枝不日並,八座幾時除。往者胡星孛,恭惟漢網疏。
    風塵相澒洞,天地一丘墟。殿瓦鴛鴦坼,宮簾翡翠虛。
    鉤陳摧徼道,槍櫐失儲胥。文物陪巡守,親賢病拮據。
    公時呵猰貐,首唱卻鯨魚。勢愜宗蕭相,材非一范睢。
    屍填太行道,血走浚儀渠。滏口師仍會,函關憤已攄。
    紫微臨大角,皇極正乘輿。賞從頻峨冕,殊私再直廬。
    豈惟高衛霍,曾是接應徐。降集翻翔鳳,追攀絕眾狙。
    侍臣雙宋玉,戰策兩穰苴。鑒澈勞懸鏡,荒蕪已荷鋤。
    向來披述作,重此憶吹噓。白發甘凋喪,青雲亦卷舒。
    經綸功不朽,跋涉體何如。應訝耽湖橘,常餐占野蔬。
    十年嬰藥餌,萬裡狎樵漁。揚子淹投閣,鄒生惜曳裾。
    但驚飛熠耀,不記改蟾蜍。煙雨封巫峽,江淮略孟諸。
    湯池雖險固,遼海尚填淤。努力輸肝膽,休煩獨起予。

    【註釋】:

    往:

    ①到……去;去。與“來”、“返”相對。《孟子·梁惠王下》:“今燕虐其民,王往而征之。”(燕:國名。)《莊子·山木》:“其送往而迎來,來者勿禁,往者勿止。”②以往;過去;從前。《史記·老子韓非列傳》:“觀往者得失之變。”《列子·說符》:“觀往以知來。”(來:未來。)③送去(某種東西)。秦嘉《留郡贈婦詩三首》之三:“愧彼贈我厚,慚此往物輕。”④以後;以下。《呂氏春秋·察微》:“自今以往,魯人不贖人矣。”⑤死;死者。《左傳· 僖公九年》:“送往事居。”(居:活著的人。)

    者:

    ①代詞。指人、物、事、時間、地點等。《道林寓居》:“青嶂者邊來已熟,紅塵那畔去應疏。”②助詞。1.與動詞、形容詞或短語構成“者”字結構,表示人、事、物等。《老子》:“高者抑之,下者舉之。”《史記·項羽本紀》:“奪項王天下者,必沛公也。”2. 與數詞構成“者”字結構,指稱前邊的事物。《三國志·吳書·周瑜傳》:“此數四者,用兵之患也。”3. 與時間名詞構成“者”字結構,相當於“……的時候”。《莊子·齊物論》:“昔者十日並出。”4.用在名詞主語後,表示提頓或判斷。《史記·陳涉世傢》:“陳勝者,陽城人也。”5. 用在復句的前一分句末,表示因果關系或假設關系。《戰國策·齊策一》:“吾妻之美我者,私我也。”王安石《遊褒禪山記》:“盡吾志而不能至者,可以無悔矣。”③語氣詞。用於句末,與疑問代詞“誰”、“何”等配合,表示疑問語氣。《史記·項羽本紀》:“誰為大王為此計者?”

    胡:

    ①獸頷下下垂的肉。《詩經·豳風·狼跋》:“狼跋其胡。”(跋:踩。)②大。《儀禮·少牢饋食禮》:“主人受祭之福,胡壽保健傢室。”③代詞。1.何;什麼。《漢書·蕭何傳》:“相國胡大罪?”2. 為什麼;何故。《呂氏春秋·察今》:“上胡不法先王之法。”④古代對北方和西方各族的統稱。司馬遷《報任安書》:“垂餌虎口,橫挑強胡。”賈誼《過秦論》:“胡人不敢南下而牧馬。”⑤古國名。在今安徽省阜陽市西北。春秋時為楚所滅。《左傳·定公十五年》:“二月,楚滅胡。”[胡考]長壽。《詩經·周頌·絲衣》:“胡考之休。”(休:美。)

    星:

    ①星星。天空中能發光的天體。王勃《滕王閣序》:“物換星移幾度秋。”②星宿名。二十八宿之一。成公綏《天地賦》:“朱鳥奮翼於星張。”③星象。沈彬《入塞》之二:“戍樓閑上望星文。”④零星。《西遊記》第二十七回:“耳中鳴玉磬,眼裡幌金星。”⑤稱桿上記數的點。賈島《贈牛山人》:“鑿石養蜂休買蜜,坐山秤藥不爭星。”

    恭:

    ①[形]有禮貌,恭敬。《禮記·曲禮上》:“是以君子~敬撙zun節。”②[動]奉行。《尚書·甘誓》:“今予惟~行天之罰。” 【辨析】恭,敬。見259頁“敬”字。

    惟:

    ①思考。《詩經·大雅·生民》:“載謀載惟。”《尚書·康誥》:“惟文王之敬忌。”(敬忌:敬德忌刑。)②副詞。隻;隻有。《左傳·僖公五年》:“鬼神非人實親,惟德是依。”③連詞。1. 表示並列關系。相當於“和”、“與”、“同”。《尚書·多方》:“告爾四國多方,惟爾殷侯尹民。”2. 表示讓步關系。雖然。《史記·淮陰侯列傳》:“惟信亦為大王不如也。”④介詞。以;由於。《尚書·盤庚中》:“亦惟汝故,以丕從厥志。”(丕:大。厥:其。)⑤助詞。用於句首或句中。《老子》第二十一章:“道之為物,惟恍惟惚。”

    漢:

    ①河流名。漢水,也稱漢江。為長江最長的支流,發源於陜西省寧強縣,流經陜西、湖北,在武漢市入長江。《孟子·滕文公上》:“決汝、漢,推淮、泗,而註之江。”②天河;銀河。《漢書·天文志》:“(王梁)旁有八星,絕漢,曰天橫。”《迢迢牽牛星》:“迢迢牽牛星,皎皎河漢女。”③男子。陸遊《雨夜不寐,觀壁間所張魏鄭公砥柱銘》:“世間豈無一好漢,叱吒喑(yīn)嗚氣吞虜。”(喑嗚:怒喝聲。)④朝代名。1. 劉邦建,公元前206~公元8年,史稱“西漢”;劉秀建,公元25~220年,史稱“東漢”。2.五代之一。劉知遠建,公元947~950年,史稱“後漢”。⑤民族名。漢族。《漢書·匈奴傳下》:“近西羌保塞,與漢人交通。”

    疏:

    ①疏通。《孟子·滕文公上》:“禹疏九河。”②清除。仲長統《昌言》:“疏濯胸臆,澡雪腹心。”③分給;分散。《淮南子·道應》:“襄子疏隊而擊之。”④分賜;給予。《鹽鐵論·毀學》:“疏爵分祿以褒賢。”⑤稀,與“密”相對。《老子》第七十三章:“天網恢恢,疏而不失。”⑥疏遠。《漢書·元帝紀》:“繇是疏太子而愛淮陽王。”⑦遠親。亦泛指關系疏遠的人。《管子·形勢》:“子婦不失其常,則長幼理而親疏和。”⑧粗略;疏忽;不周密;不細密。《漢書·賈誼傳》:“天下初定,制度疏闊。”⑨粗糙。《孟子·滕文公上》:“三年之喪,齊(zī)疏之服。”(齊:縫邊。)⑩指粗食。《詩經·大雅·召旻》:“彼疏,斯粺。”(11)分條陳述。《漢書·蘇武傳》:“數疏光過失予燕王。”(光:人名。)(12)臣下給皇帝的奏章。《漢書·董仲舒傳》:“數上疏諫爭。”(13)註釋的一種,對古書的前人註釋加以引申和說明。《隋書·經籍志》:“《莊子義疏》八卷。”


  • 往者胡星孛,恭惟汉网疏。

    “往者胡星孛,恭惟汉网疏。”诗句出处:《秋日荆南送石首薛明府辞满告别奉寄》;是唐朝诗人杜甫的作品。

    南征为客久,西候别君初。岁满归凫舄,秋来把雁书。
    荆门留美化,姜被就离居。闻道和亲入,垂名报国馀。
    连枝不日并,八座几时除。往者胡星孛,恭惟汉网疏。
    风尘相澒洞,天地一丘墟。殿瓦鸳鸯坼,宫帘翡翠虚。
    钩陈摧徼道,枪櫐失储胥。文物陪巡守,亲贤病拮据。
    公时呵猰貐,首唱却鲸鱼。势惬宗萧相,材非一范睢。
    尸填太行道,血走浚仪渠。滏口师仍会,函关愤已摅。
    紫微临大角,皇极正乘舆。赏从频峨冕,殊私再直庐。
    岂惟高卫霍,曾是接应徐。降集翻翔凤,追攀绝众狙。
    侍臣双宋玉,战策两穰苴。鉴澈劳悬镜,荒芜已荷锄。
    向来披述作,重此忆吹嘘。白发甘凋丧,青云亦卷舒。
    经纶功不朽,跋涉体何如。应讶耽湖橘,常餐占野蔬。
    十年婴药饵,万里狎樵渔。扬子淹投阁,邹生惜曳裾。
    但惊飞熠耀,不记改蟾蜍。烟雨封巫峡,江淮略孟诸。
    汤池虽险固,辽海尚填淤。努力输肝胆,休烦独起予。

    【注释】:

    往:

    ①到……去;去。与“来”、“返”相对。《孟子·梁惠王下》:“今燕虐其民,王往而征之。”(燕:国名。)《庄子·山木》:“其送往而迎来,来者勿禁,往者勿止。”②以往;过去;从前。《史记·老子韩非列传》:“观往者得失之变。”《列子·说符》:“观往以知来。”(来:未来。)③送去(某种东西)。秦嘉《留郡赠妇诗三首》之三:“愧彼赠我厚,惭此往物轻。”④以后;以下。《吕氏春秋·察微》:“自今以往,鲁人不赎人矣。”⑤死;死者。《左传· 僖公九年》:“送往事居。”(居:活着的人。)

    者:

    ①代词。指人、物、事、时间、地点等。《道林寓居》:“青嶂者边来已熟,红尘那畔去应疏。”②助词。1.与动词、形容词或短语构成“者”字结构,表示人、事、物等。《老子》:“高者抑之,下者举之。”《史记·项羽本纪》:“夺项王天下者,必沛公也。”2. 与数词构成“者”字结构,指称前边的事物。《三国志·吴书·周瑜传》:“此数四者,用兵之患也。”3. 与时间名词构成“者”字结构,相当于“……的时候”。《庄子·齐物论》:“昔者十日并出。”4.用在名词主语后,表示提顿或判断。《史记·陈涉世家》:“陈胜者,阳城人也。”5. 用在复句的前一分句末,表示因果关系或假设关系。《战国策·齐策一》:“吾妻之美我者,私我也。”王安石《游褒禅山记》:“尽吾志而不能至者,可以无悔矣。”③语气词。用于句末,与疑问代词“谁”、“何”等配合,表示疑问语气。《史记·项羽本纪》:“谁为大王为此计者?”

    胡:

    ①兽颔下下垂的肉。《诗经·豳风·狼跋》:“狼跋其胡。”(跋:踩。)②大。《仪礼·少牢馈食礼》:“主人受祭之福,胡寿保健家室。”③代词。1.何;什么。《汉书·萧何传》:“相国胡大罪?”2. 为什么;何故。《吕氏春秋·察今》:“上胡不法先王之法。”④古代对北方和西方各族的统称。司马迁《报任安书》:“垂饵虎口,横挑强胡。”贾谊《过秦论》:“胡人不敢南下而牧马。”⑤古国名。在今安徽省阜阳市西北。春秋时为楚所灭。《左传·定公十五年》:“二月,楚灭胡。”[胡考]长寿。《诗经·周颂·丝衣》:“胡考之休。”(休:美。)

    星:

    ①星星。天空中能发光的天体。王勃《滕王阁序》:“物换星移几度秋。”②星宿名。二十八宿之一。成公绥《天地赋》:“朱鸟奋翼于星张。”③星象。沈彬《入塞》之二:“戍楼闲上望星文。”④零星。《西游记》第二十七回:“耳中鸣玉磬,眼里幌金星。”⑤称杆上记数的点。贾岛《赠牛山人》:“凿石养蜂休买蜜,坐山秤药不争星。”

    恭:

    ①[形]有礼貌,恭敬。《礼记·曲礼上》:“是以君子~敬撙zun节。”②[动]奉行。《尚书·甘誓》:“今予惟~行天之罚。” 【辨析】恭,敬。见259页“敬”字。

    惟:

    ①思考。《诗经·大雅·生民》:“载谋载惟。”《尚书·康诰》:“惟文王之敬忌。”(敬忌:敬德忌刑。)②副词。只;只有。《左传·僖公五年》:“鬼神非人实亲,惟德是依。”③连词。1. 表示并列关系。相当于“和”、“与”、“同”。《尚书·多方》:“告尔四国多方,惟尔殷侯尹民。”2. 表示让步关系。虽然。《史记·淮阴侯列传》:“惟信亦为大王不如也。”④介词。以;由于。《尚书·盘庚中》:“亦惟汝故,以丕从厥志。”(丕:大。厥:其。)⑤助词。用于句首或句中。《老子》第二十一章:“道之为物,惟恍惟惚。”

    汉:

    ①河流名。汉水,也称汉江。为长江最长的支流,发源于陕西省宁强县,流经陕西、湖北,在武汉市入长江。《孟子·滕文公上》:“决汝、汉,推淮、泗,而注之江。”②天河;银河。《汉书·天文志》:“(王梁)旁有八星,绝汉,曰天横。”《迢迢牵牛星》:“迢迢牵牛星,皎皎河汉女。”③男子。陆游《雨夜不寐,观壁间所张魏郑公砥柱铭》:“世间岂无一好汉,叱咤喑(yīn)呜气吞虏。”(喑呜:怒喝声。)④朝代名。1. 刘邦建,公元前206~公元8年,史称“西汉”;刘秀建,公元25~220年,史称“东汉”。2.五代之一。刘知远建,公元947~950年,史称“后汉”。⑤民族名。汉族。《汉书·匈奴传下》:“近西羌保塞,与汉人交通。”

    疏:

    ①疏通。《孟子·滕文公上》:“禹疏九河。”②清除。仲长统《昌言》:“疏濯胸臆,澡雪腹心。”③分给;分散。《淮南子·道应》:“襄子疏队而击之。”④分赐;给予。《盐铁论·毁学》:“疏爵分禄以褒贤。”⑤稀,与“密”相对。《老子》第七十三章:“天网恢恢,疏而不失。”⑥疏远。《汉书·元帝纪》:“繇是疏太子而爱淮阳王。”⑦远亲。亦泛指关系疏远的人。《管子·形势》:“子妇不失其常,则长幼理而亲疏和。”⑧粗略;疏忽;不周密;不细密。《汉书·贾谊传》:“天下初定,制度疏阔。”⑨粗糙。《孟子·滕文公上》:“三年之丧,齐(zī)疏之服。”(齐:缝边。)⑩指粗食。《诗经·大雅·召旻》:“彼疏,斯粺。”(11)分条陈述。《汉书·苏武传》:“数疏光过失予燕王。”(光:人名。)(12)臣下给皇帝的奏章。《汉书·董仲舒传》:“数上疏谏争。”(13)注释的一种,对古书的前人注释加以引申和说明。《隋书·经籍志》:“《庄子义疏》八卷。”


  • wang zhe hu xing bei ,gong wei han wang shu 。

    “wang zhe hu xing bei ,gong wei han wang shu 。”shi gou chu chu :《qiu ri jing na song dan shou xue ming fu ci man gao bie feng ji 》;shi tang chao shi ren du fu de zuo pin 。

    na zheng wei ke jiu ,xi hou bie jun chu 。sui man gui fu xi ,qiu lai ba yan shu 。
    jing men liu mei hua ,jiang bei jiu li ju 。wen dao he qin ru ,chui ming bao guo yu 。
    lian zhi bu ri bing ,ba zuo ji shi chu 。wang zhe hu xing bei ,gong wei han wang shu 。
    feng chen xiang hong dong ,tian de yi qiu xu 。dian wa yuan yang che ,gong lian fei cui xu 。
    gou chen cui jiao dao ,qiang lei shi chu xu 。wen wu pei xun shou ,qin xian bing jie ju 。
    gong shi a jia yu ,shou chang que jing yu 。shi qie zong xiao xiang ,cai fei yi fan sui 。
    shi tian tai hang dao ,xie zou jun yi qu 。fu kou shi reng hui ,han guan fen yi shu 。
    zi wei lin da jiao ,huang ji zheng cheng yu 。shang cong pin e mian ,shu si zai zhi lu 。
    qi wei gao wei huo ,ceng shi jie ying xu 。jiang ji fan xiang feng ,zhui pan jue zhong ju 。
    shi chen shuang song yu ,zhan ce liang rang ju 。jian che lao xuan jing ,huang wu yi he chu 。
    xiang lai pi shu zuo ,chong ci yi chui shi 。bai fa gan diao sang ,qing yun yi juan shu 。
    jing guan gong bu xiu ,ba she ti he ru 。ying ya dan hu ju ,chang can zhan ye shu 。
    shi nian ying yao er ,mo li xia qiao yu 。yang zi yan tou ge ,ju sheng xi ye ju 。
    dan jing fei yi yao ,bu ji gai chan chu 。yan yu feng wu xia ,jiang huai lve meng zhu 。
    shang chi sui xian gu ,liao hai shang tian yu 。nu li shu gan dan ,xiu fan du qi yu 。

    【zhu shi 】:

    wang :

    ①dao ……qu ;qu 。yu “lai ”、“fan ”xiang dui 。《meng zi ·liang hui wang xia 》:“jin yan nve ji min ,wang wang er zheng zhi 。”(yan :guo ming 。)《zhuang zi ·shan mu 》:“ji song wang er ying lai ,lai zhe wu jin ,wang zhe wu zhi 。”②yi wang ;guo qu ;cong qian 。《shi ji ·lao zi han fei lie chuan 》:“guan wang zhe de shi zhi bian 。”《lie zi ·shui fu 》:“guan wang yi zhi lai 。”(lai :wei lai 。)③song qu (mou chong dong xi )。qin jia 《liu jun zeng fu shi san shou 》zhi san :“kui bi zeng wo hou ,can ci wang wu qing 。”④yi hou ;yi xia 。《lv shi chun qiu ·cha wei 》:“zi jin yi wang ,lu ren bu shu ren yi 。”⑤si ;si zhe 。《zuo chuan · xi gong jiu nian 》:“song wang shi ju 。”(ju :huo zhao de ren 。)

    zhe :

    ①dai ci 。zhi ren 、wu 、shi 、shi jian 、de dian deng 。《dao lin yu ju 》:“qing zhang zhe bian lai yi shou ,gong chen na pan qu ying shu 。”②zhu ci 。1.yu dong ci 、xing rong ci huo duan yu gou cheng “zhe ”zi jie gou ,biao shi ren 、shi 、wu deng 。《lao zi 》:“gao zhe yi zhi ,xia zhe ju zhi 。”《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“duo xiang wang tian xia zhe ,bi pei gong ye 。”2. yu shu ci gou cheng “zhe ”zi jie gou ,zhi chen qian bian de shi wu 。《san guo zhi ·wu shu ·zhou yu chuan 》:“ci shu si zhe ,yong bing zhi huan ye 。”3. yu shi jian ming ci gou cheng “zhe ”zi jie gou ,xiang dang yu “……de shi hou ”。《zhuang zi ·ji wu lun 》:“xi zhe shi ri bing chu 。”4.yong zai ming ci zhu yu hou ,biao shi di du huo pan duan 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“chen sheng zhe ,yang cheng ren ye 。”5. yong zai fu gou de qian yi fen gou mo ,biao shi yin guo guan ji huo jia she guan ji 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“wu qi zhi mei wo zhe ,si wo ye 。”wang an dan 《you bao chan shan ji 》:“jin wu zhi er bu neng zhi zhe ,ke yi mo hui yi 。”③yu qi ci 。yong yu gou mo ,yu yi wen dai ci “shei ”、“he ”deng pei ge ,biao shi yi wen yu qi 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“shei wei da wang wei ci ji zhe ?”

    hu :

    ①shou han xia xia chui de rou 。《shi jing ·bin feng ·lang ba 》:“lang ba ji hu 。”(ba :cai 。)②da 。《yi li ·shao lao kui shi li 》:“zhu ren shou ji zhi fu ,hu shou bao jian jia shi 。”③dai ci 。1.he ;shen me 。《han shu ·xiao he chuan 》:“xiang guo hu da zui ?”2. wei shen me ;he gu 。《lv shi chun qiu ·cha jin 》:“shang hu bu fa xian wang zhi fa 。”④gu dai dui bei fang he xi fang ge zu de tong chen 。si ma qian 《bao ren an shu 》:“chui er hu kou ,heng tiao jiang hu 。”gu yi 《guo qin lun 》:“hu ren bu gan na xia er mu ma 。”⑤gu guo ming 。zai jin an hui sheng fu yang shi xi bei 。chun qiu shi wei chu suo mie 。《zuo chuan ·ding gong shi wu nian 》:“er yue ,chu mie hu 。”[hu kao ]chang shou 。《shi jing ·zhou song ·si yi 》:“hu kao zhi xiu 。”(xiu :mei 。)

    xing :

    ①xing xing 。tian kong zhong neng fa guang de tian ti 。wang bo 《teng wang ge xu 》:“wu huan xing yi ji du qiu 。”②xing su ming 。er shi ba su zhi yi 。cheng gong sui 《tian de fu 》:“zhu diao fen yi yu xing zhang 。”③xing xiang 。shen bin 《ru sai 》zhi er :“shu lou xian shang wang xing wen 。”④ling xing 。《xi you ji 》di er shi qi hui :“er zhong ming yu qing ,yan li huang jin xing 。”⑤chen gan shang ji shu de dian 。gu dao 《zeng niu shan ren 》:“zao dan yang feng xiu mai mi ,zuo shan chen yao bu zheng xing 。”

    gong :

    ①[xing ]you li mao ,gong jing 。《li ji ·qu li shang 》:“shi yi jun zi ~jing zun zunjie 。”②[dong ]feng hang 。《shang shu ·gan shi 》:“jin yu wei ~hang tian zhi fa 。” 【bian xi 】gong ,jing 。jian 259xie “jing ”zi 。

    wei :

    ①sai kao 。《shi jing ·da ya ·sheng min 》:“zai mou zai wei 。”《shang shu ·kang gao 》:“wei wen wang zhi jing ji 。”(jing ji :jing de ji xing 。)②fu ci 。zhi ;zhi you 。《zuo chuan ·xi gong wu nian 》:“gui shen fei ren shi qin ,wei de shi yi 。”③lian ci 。1. biao shi bing lie guan ji 。xiang dang yu “he ”、“yu ”、“tong ”。《shang shu ·duo fang 》:“gao er si guo duo fang ,wei er yan hou yin min 。”2. biao shi rang bu guan ji 。sui ran 。《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“wei xin yi wei da wang bu ru ye 。”④jie ci 。yi ;you yu 。《shang shu ·pan geng zhong 》:“yi wei ru gu ,yi pi cong jue zhi 。”(pi :da 。jue :ji 。)⑤zhu ci 。yong yu gou shou huo gou zhong 。《lao zi 》di er shi yi zhang :“dao zhi wei wu ,wei huang wei hu 。”

    han :

    ①he liu ming 。han shui ,ye chen han jiang 。wei chang jiang zui chang de zhi liu ,fa yuan yu shan xi sheng ning jiang xian ,liu jing shan xi 、hu bei ,zai wu han shi ru chang jiang 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“jue ru 、han ,tui huai 、si ,er zhu zhi jiang 。”②tian he ;yin he 。《han shu ·tian wen zhi 》:“(wang liang )pang you ba xing ,jue han ,yue tian heng 。”《tiao tiao qian niu xing 》:“tiao tiao qian niu xing ,jiao jiao he han nv 。”③nan zi 。liu you 《yu ye bu mei ,guan bi jian suo zhang wei zheng gong di zhu ming 》:“shi jian qi mo yi hao han ,chi zha yin (yīn)wu qi tun lu 。”(yin wu :nu he sheng 。)④chao dai ming 。1. liu bang jian ,gong yuan qian 206~gong yuan 8nian ,shi chen “xi han ”;liu xiu jian ,gong yuan 25~220nian ,shi chen “dong han ”。2.wu dai zhi yi 。liu zhi yuan jian ,gong yuan 947~950nian ,shi chen “hou han ”。⑤min zu ming 。han zu 。《han shu ·xiong nu chuan xia 》:“jin xi qiang bao sai ,yu han ren jiao tong 。”

    shu :

    ①shu tong 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“yu shu jiu he 。”②qing chu 。zhong chang tong 《chang yan 》:“shu zhuo xiong yi ,zao xue fu xin 。”③fen gei ;fen san 。《huai na zi ·dao ying 》:“xiang zi shu dui er ji zhi 。”④fen ci ;gei yu 。《yan tie lun ·hui xue 》:“shu jue fen lu yi bao xian 。”⑤xi ,yu “mi ”xiang dui 。《lao zi 》di qi shi san zhang :“tian wang hui hui ,shu er bu shi 。”⑥shu yuan 。《han shu ·yuan di ji 》:“yao shi shu tai zi er ai huai yang wang 。”⑦yuan qin 。yi fan zhi guan ji shu yuan de ren 。《guan zi ·xing shi 》:“zi fu bu shi ji chang ,ze chang you li er qin shu he 。”⑧cu lve ;shu hu ;bu zhou mi ;bu xi mi 。《han shu ·gu yi chuan 》:“tian xia chu ding ,zhi du shu kuo 。”⑨cu cao 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“san nian zhi sang ,ji (zī)shu zhi fu 。”(ji :feng bian 。)⑩zhi cu shi 。《shi jing ·da ya ·shao min 》:“bi shu ,si bai 。”(11)fen tiao chen shu 。《han shu ·su wu chuan 》:“shu shu guang guo shi yu yan wang 。”(guang :ren ming 。)(12)chen xia gei huang di de zou zhang 。《han shu ·dong zhong shu chuan 》:“shu shang shu jian zheng 。”(13)zhu shi de yi chong ,dui gu shu de qian ren zhu shi jia yi yin shen he shui ming 。《sui shu ·jing ji zhi 》:“《zhuang zi yi shu 》ba juan 。”