• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 登臨多物色,陶冶賴詩篇。

    “登臨多物色,陶冶賴詩篇。”詩句出處:《秋日夔府詠懷奉寄鄭監李賓客一百韻》;是唐朝詩人杜甫的作品。

    絕塞烏蠻北,孤城白帝邊。飄零仍百裡,消渴已三年。
    雄劍鳴開匣,群書滿系船。亂離心不展,衰謝日蕭然。
    筋力妻孥問,菁華歲月遷。登臨多物色,陶冶賴詩篇。
    峽束滄江起,巖排石樹圓。拂雲霾楚氣,朝海蹴吳天。
    煮井為鹽速,燒畬度地偏。有時驚疊嶂,何處覓平川。
    鸂鶒雙雙舞,獼猿壘壘懸。碧蘿長似帶,錦石小如錢。
    春草何曾歇,寒花亦可憐。獵人吹戍火,野店引山泉。
    喚起搔頭急,扶行幾屐穿。兩京猶薄產,四海絕隨肩。
    幕府初交辟,郎官幸備員。瓜時猶旅寓,萍泛苦夤緣。
    藥餌虛狼藉,秋風灑靜便。開襟驅瘴癘,明目掃雲煙。
    高宴諸侯禮,佳人上客前。哀箏傷老大,華屋艷神仙。
    南內開元曲,常時弟子傳。法歌聲變轉,滿座涕潺湲。
    吊影夔州僻,回腸杜曲煎。即今龍廄水,莫帶犬戎膻。
    耿賈扶王室,蕭曹拱禦筵。乘威滅蜂蠆,戮力效鷹鸇。
    舊物森猶在,兇徒惡未悛。國須行戰伐,人憶止戈鋋。
    奴仆何知禮,恩榮錯與權。胡星一彗孛,黔首遂拘攣。
    哀痛絲綸切,煩苛法令蠲。業成陳始王,兆喜出於畋。
    宮禁經綸密,臺階翊戴全。熊羆載呂望,鴻雁美周宣。
    側聽中興主,長吟不世賢。音徽一柱數,道裡下牢千。
    鄭李光時論,文章並我先。陰何尚清省,沈宋欻聯翩。
    律比昆侖竹,音知燥濕弦。風流俱善價,愜當久忘筌。
    置驛常如此,登龍蓋有焉。雖雲隔禮數,不敢墜周旋。
    高視收人表,虛心味道玄。馬來皆汗血,鶴唳必青田。
    羽翼商山起,蓬萊漢閣連。管寧紗帽凈,江令錦袍鮮。
    東郡時題壁,南湖日扣舷。遠遊凌絕境,佳句染華箋。
    每欲孤飛去,徒為百慮牽。生涯已寥落,國步乃迍邅。
    衾枕成蕪沒,池塘作棄捐。別離憂怛怛,伏臘涕漣漣。
    露菊班豐鎬,秋蔬影澗瀍。共誰論昔事,幾處有新阡。
    富貴空回首,喧爭懶著鞭。兵戈塵漠漠,江漢月娟娟。
    局促看秋燕,蕭疏聽晚蟬。雕蟲蒙記憶,烹鯉問沈綿。
    卜羨君平杖,偷存子敬氈。囊虛把釵釧,米盡坼花鈿。
    甘子陰涼葉,茅齋八九椽。陣圖沙北岸,市暨瀼西巔。
    羈絆心常折,棲遲病即痊。紫收岷嶺芋,白種陸池蓮。
    色好梨勝頰,穰多栗過拳。敕廚唯一味,求飽或三鱣。
    兒去看魚笱,人來坐馬韉。縛柴門窄窄,通竹溜涓涓。
    塹抵公畦棱,村依野廟壖。缺籬將棘拒,倒石賴藤纏。
    借問頻朝謁,何如穩醉眠。誰雲行不逮,自覺坐能堅。
    霧雨銀章澀,馨香粉署妍。紫鸞無近遠,黃雀任翩翾。
    困學違從眾,明公各勉旃。聲華夾宸極,早晚到星躔。
    懇諫留匡鼎,諸儒引服虔。不逢輸鯁直,會是正陶甄。
    宵旰憂虞軫,黎元疾苦駢。雲臺終日畫,青簡為誰編。
    行路難何有,招尋興已專。由來具飛楫,暫擬控鳴弦。
    身許雙峰寺,門求七祖禪。落帆追宿昔,衣褐向真詮。
    安石名高晉,昭王客赴燕。途中非阮籍,查上似張騫。
    披拂雲寧在,淹留景不延。風期終破浪,水怪莫飛涎。
    他日辭神女,傷春怯杜鵑。淡交隨聚散,澤國繞回旋。
    本自依迦葉,何曾藉偓佺。爐峰生轉盼,橘井尚高褰。
    東走窮歸鶴,南征盡跕鳶。晚聞多妙教,卒踐塞前愆。
    顧凱丹青列,頭陀琬琰鐫。眾香深黯黯,幾地肅芊芊。
    勇猛為心極,清羸任體孱。金篦空刮眼,鏡象未離銓。

    【註釋】:

    登:

    ①升;由低處到高處。《荀子·勸學》:“故不登高山,不知天之高也。”《徐霞客遊記·遊嵩山日記》:“凡登山以晴朗為佳。”②升任。嵇康《與山巨源絕交書》:“子文無欲卿相,而三登令尹。”(令尹:春秋時楚國最高官職。)③記載;刊登。《周禮·秋官· 司民》:“掌登萬民之數,自生齒以上,皆書於版。”(生齒:指嬰兒。)④莊稼成熟。《孟子·滕文公上》:“五谷不登。”⑤踏上。杜甫《石壕吏》:“天明登前途,獨與老翁別。”⑥副詞。立即;立刻。古樂府《古詩為焦仲卿妻作》:“登即相許和,便可作婚姻。”(許和:答應。)

    臨:

    (一)①自上往下看。《史記·平原君虞卿列傳》:“而君之後宮臨而笑臣。”(臣:自稱的謙詞。)②統治;治理。《漢書·貢禹傳》:“武帝始臨天下,尊賢用士。”《國語·晉語五》:“茍從是行也,臨長晉國者,非汝其誰?”③至;到;到達。李密《陳情表》:“州司臨門,急於星火。”(州司:州官。)也用於稱對方到來的敬辭。《左傳·襄公三年》:“請君臨之。”④靠近;臨近。《史記·平原君虞卿列傳》:“平原君傢樓臨民傢。”范仲淹《嶽陽樓記》:“把酒臨風。”陶淵明《歸去來兮辭》:“臨清流而賦詩。”⑤對著范本摹仿。⑥指時間臨近;將要。《漢書·韓延壽傳》:“臨上車,騎吏一人後至。”(騎吏:騎馬的官吏。)⑦監視。《詩經·大雅·大明》:“上帝臨女,無貳爾心。”(女:同“汝”。爾:你。) (二)lìn 哭,哭吊死者。《史記·孝文帝本紀》:“宮殿中當臨者,皆以旦夕,各十五舉聲。”(旦:早。舉聲:高聲號哭。)《世說新語·傷逝》:“孝武山陵夕,王孝伯入臨。”

    多:

    ①數量大,與“少”相對。《孟子·公孫醜下》:“得道者多助,失道者寡助。”(得道:指得治國之道,即行仁政。寡:少。)王維《相思》:“願君多采擷。”②勝過;超過。湯顯祖《紫簫記·巧探》:“想他才似相如,貌多王粲。”(相如:司馬相如,漢辭賦傢。王粲:漢魏間人,貌美多才。)③稱贊;著重。《史記·季佈欒佈列傳》:“諸公皆多季佈能摧剛為柔,朱傢以此名聞當世。”《史記·魏其武安侯列傳》:“士亦以此多之。”④過分的;多餘的。《莊子·漁父》:“今子既上無君侯有司之勢,而下無大臣職事之官,而擅飭(chì)禮樂,選人倫以化齊民,不泰多事乎?”(飭:整頓。泰:太,過於,過分。)劉劭《人物志·體別》:“夫在多疑。”⑤增多。《荀子·天論》:“因物而多之,孰與騁能而化之?”⑥通“哆”,不正。《法言·吾子》:“中正則雅,多哇則鄭。”(哇:淫邪的樂聲。)⑦副詞。表示限定。約相當於“隻”、“僅僅”。朱浮《為幽州牧與彭寵書》:“此猶河濱之民捧土以塞孟津,多見其不知量也。”《論語·子張》:“人雖欲自絕,其何傷於日月乎? 多見其不知量也。”

    物:

    ①雜毛牛。《詩經·小雅·無羊》:“三十維物,爾牲則具。”②客觀存在的物體。《莊子·天地》:“天地雖大,其化均也;萬物雖多,其治一也。”③特指物產。《晉書·顧榮傳》:“故國安物阜,以義成俗。”(阜:豐富。)④與“我”相對的物和人;眾人。《水經註·洛水》:“既神遊自得,不與物之”。江淹《雜體詩·雜述》:“物我俱忘懷。”⑤指外界環境。范仲淹《嶽陽樓記》:“不以物喜,不以己悲。”⑥辨識,察看。《周禮·地官·艸人》:“則物其地,圖而授之。”[物議]眾人的議論,多指非議。《南史·謝靈運傳附謝幾卿》:“二人意相得……不屑物議。”

    色:

    ①臉色;表情;神色。《孟子·梁惠王上》:“民有饑色。”②怒色。《戰國策·趙策四》:“太後之色少解。”③姿色;美色。多用於女子。《孟子·梁惠王下》:“寡人好色。”④情欲。《孟子· 告子上》:“告子曰:‘食、色,性也。’”⑤顏色;色彩。《老子》第十二章:“五色令人目盲。”⑥景象;景色。《莊子·盜蹠》:“車馬有行色。”⑦種類;品類。《敦煌變文集·降魔變文》:“樹下端然坐睡,不知是何色類?”⑧佛教用語。指人能感知的一切外物,與“空”相對。《般若波羅蜜多心經》:“色即是空,空即是色。”陳子昂《感遇》之八:“空色皆寂滅,緣業亦何名。”

    陶:

    (一)①陶器。《禮記·郊特牲》:“器用陶匏(páo)。”(匏:葫蘆的一種,可作瓢。)②用粘土燒制的。《韓非子·難一》:“今耕漁不爭,陶器不窳。”(窳:粗劣。)③制作陶器。《列子·楊朱》:“舜耕於河陽,陶於雷澤。”④挖掘。《詩經·大雅·綿》:“陶復陶穴。”(復:窯洞。穴:地洞。)⑤培養;造就。王安石《上皇帝萬言書》:“陶成天下之才。”⑥快樂;喜悅。謝靈運《酬從弟惠連》:“共陶暮春時。”⑦通“淘”。用水沖洗。《齊民要術·水稻》:“凈陶種子,漬經三宿。”⑧古地名。在今山東省定陶縣境。 (二)yáo [皋陶]人名。傳說為舜臣。《呂氏春秋·君守》:“皋陶作刑。”

    冶:

    ①熔煉金屬。《史記·平準書》:“冶鑄煮鹽。”②熔煉金屬的工匠。《淮南子·俶真》:“今夫冶工之鑄器,金踴躍於爐中。”③培養;造就。王安石《上皇帝萬言書》:“冶天下之士而使之皆有君子之才。”④多姿;艷麗。李斯《諫逐客書》:“佳冶窈窕趙女不立於側也。”洪邁《夷堅丙志·無足婦人》:“(婦人)無兩足,但以手行,而容貌絕冶。”⑤通“野”。郊外。樂府詩《子夜四時歌·春歌》:“冶遊步春露。”[冶遊]1. 指男女在春天或節日裡到野外遊玩。晏幾道《浣溪沙》之四:“落英飛絮冶遊天。”2. 專指嫖妓。紀昀(yún)《閱微草堂筆記·如是我聞四》:“先拊(fǔ)膺痛哭,責其子之冶遊;次嚙齒握拳,數諸客之誘引。”

    賴:

    (一)①利;利益。《國語·齊語》:“相語以利,相示以賴。”②依靠;依賴。《史記·商君列傳》:“今以君之賢聖,國賴以盛。”③給予利益。《零陵郡復乳穴記》:“今吾刺史令明志潔,先賴而後力。”④幸虧;好在。《羌村三首》之二:“賴知禾黍收,已覺糟床註。” (二)lǎn 通“懶”。《孟子·告子上》:“富歲,子弟多賴。”

    詩:

    ①文學體裁的一種。《尚書·舜典》:“詩言志。”②特指《詩經》。《左傳·隱公元年》:“《詩》曰:‘孝子不匱,永錫爾類。’”(錫:賜。類:善。)③奉持。《禮記·內則》:“朝服寢門外,詩負之。”

    篇:

    ①書;簡冊。《漢書·武帝紀》:“賢良明於古今王事之體,受策察問,咸以書對,著之於篇,朕親覽焉。”(賢良:漢代選拔官吏的科目之一。咸:都;全。對:回答。)②首尾完整的文章。劉知幾《史通·敘事》:“句積而章立,章積而篇成。”③量詞。用於文章。司馬遷《報任安書》:“《詩經》三百篇,大氏聖賢發憤之所為作也。”


  • 登临多物色,陶冶赖诗篇。

    “登临多物色,陶冶赖诗篇。”诗句出处:《秋日夔府咏怀奉寄郑监李宾客一百韵》;是唐朝诗人杜甫的作品。

    绝塞乌蛮北,孤城白帝边。飘零仍百里,消渴已三年。
    雄剑鸣开匣,群书满系船。乱离心不展,衰谢日萧然。
    筋力妻孥问,菁华岁月迁。登临多物色,陶冶赖诗篇。
    峡束沧江起,岩排石树圆。拂云霾楚气,朝海蹴吴天。
    煮井为盐速,烧畬度地偏。有时惊叠嶂,何处觅平川。
    鸂鶒双双舞,猕猿垒垒悬。碧萝长似带,锦石小如钱。
    春草何曾歇,寒花亦可怜。猎人吹戍火,野店引山泉。
    唤起搔头急,扶行几屐穿。两京犹薄产,四海绝随肩。
    幕府初交辟,郎官幸备员。瓜时犹旅寓,萍泛苦夤缘。
    药饵虚狼藉,秋风洒静便。开襟驱瘴疠,明目扫云烟。
    高宴诸侯礼,佳人上客前。哀筝伤老大,华屋艳神仙。
    南内开元曲,常时弟子传。法歌声变转,满座涕潺湲。
    吊影夔州僻,回肠杜曲煎。即今龙厩水,莫带犬戎膻。
    耿贾扶王室,萧曹拱御筵。乘威灭蜂虿,戮力效鹰鹯。
    旧物森犹在,凶徒恶未悛。国须行战伐,人忆止戈鋋。
    奴仆何知礼,恩荣错与权。胡星一彗孛,黔首遂拘挛。
    哀痛丝纶切,烦苛法令蠲。业成陈始王,兆喜出于畋。
    宫禁经纶密,台阶翊戴全。熊罴载吕望,鸿雁美周宣。
    侧听中兴主,长吟不世贤。音徽一柱数,道里下牢千。
    郑李光时论,文章并我先。阴何尚清省,沈宋欻联翩。
    律比昆仑竹,音知燥湿弦。风流俱善价,惬当久忘筌。
    置驿常如此,登龙盖有焉。虽云隔礼数,不敢坠周旋。
    高视收人表,虚心味道玄。马来皆汗血,鹤唳必青田。
    羽翼商山起,蓬莱汉阁连。管宁纱帽净,江令锦袍鲜。
    东郡时题壁,南湖日扣舷。远游凌绝境,佳句染华笺。
    每欲孤飞去,徒为百虑牵。生涯已寥落,国步乃迍邅。
    衾枕成芜没,池塘作弃捐。别离忧怛怛,伏腊涕涟涟。
    露菊班丰镐,秋蔬影涧瀍。共谁论昔事,几处有新阡。
    富贵空回首,喧争懒著鞭。兵戈尘漠漠,江汉月娟娟。
    局促看秋燕,萧疏听晚蝉。雕虫蒙记忆,烹鲤问沈绵。
    卜羡君平杖,偷存子敬毡。囊虚把钗钏,米尽坼花钿。
    甘子阴凉叶,茅斋八九椽。阵图沙北岸,市暨瀼西巅。
    羁绊心常折,栖迟病即痊。紫收岷岭芋,白种陆池莲。
    色好梨胜颊,穰多栗过拳。敕厨唯一味,求饱或三鳣。
    儿去看鱼笱,人来坐马鞯。缚柴门窄窄,通竹溜涓涓。
    堑抵公畦棱,村依野庙壖。缺篱将棘拒,倒石赖藤缠。
    借问频朝谒,何如稳醉眠。谁云行不逮,自觉坐能坚。
    雾雨银章涩,馨香粉署妍。紫鸾无近远,黄雀任翩翾。
    困学违从众,明公各勉旃。声华夹宸极,早晚到星躔。
    恳谏留匡鼎,诸儒引服虔。不逢输鲠直,会是正陶甄。
    宵旰忧虞轸,黎元疾苦骈。云台终日画,青简为谁编。
    行路难何有,招寻兴已专。由来具飞楫,暂拟控鸣弦。
    身许双峰寺,门求七祖禅。落帆追宿昔,衣褐向真诠。
    安石名高晋,昭王客赴燕。途中非阮籍,查上似张骞。
    披拂云宁在,淹留景不延。风期终破浪,水怪莫飞涎。
    他日辞神女,伤春怯杜鹃。淡交随聚散,泽国绕回旋。
    本自依迦叶,何曾藉偓佺。炉峰生转盼,橘井尚高褰。
    东走穷归鹤,南征尽跕鸢。晚闻多妙教,卒践塞前愆。
    顾凯丹青列,头陀琬琰镌。众香深黯黯,几地肃芊芊。
    勇猛为心极,清羸任体孱。金篦空刮眼,镜象未离铨。

    【注释】:

    登:

    ①升;由低处到高处。《荀子·劝学》:“故不登高山,不知天之高也。”《徐霞客游记·游嵩山日记》:“凡登山以晴朗为佳。”②升任。嵇康《与山巨源绝交书》:“子文无欲卿相,而三登令尹。”(令尹:春秋时楚国最高官职。)③记载;刊登。《周礼·秋官· 司民》:“掌登万民之数,自生齿以上,皆书于版。”(生齿:指婴儿。)④庄稼成熟。《孟子·滕文公上》:“五谷不登。”⑤踏上。杜甫《石壕吏》:“天明登前途,独与老翁别。”⑥副词。立即;立刻。古乐府《古诗为焦仲卿妻作》:“登即相许和,便可作婚姻。”(许和:答应。)

    临:

    (一)①自上往下看。《史记·平原君虞卿列传》:“而君之后宫临而笑臣。”(臣:自称的谦词。)②统治;治理。《汉书·贡禹传》:“武帝始临天下,尊贤用士。”《国语·晋语五》:“苟从是行也,临长晋国者,非汝其谁?”③至;到;到达。李密《陈情表》:“州司临门,急于星火。”(州司:州官。)也用于称对方到来的敬辞。《左传·襄公三年》:“请君临之。”④靠近;临近。《史记·平原君虞卿列传》:“平原君家楼临民家。”范仲淹《岳阳楼记》:“把酒临风。”陶渊明《归去来兮辞》:“临清流而赋诗。”⑤对着范本摹仿。⑥指时间临近;将要。《汉书·韩延寿传》:“临上车,骑吏一人后至。”(骑吏:骑马的官吏。)⑦监视。《诗经·大雅·大明》:“上帝临女,无贰尔心。”(女:同“汝”。尔:你。) (二)lìn 哭,哭吊死者。《史记·孝文帝本纪》:“宫殿中当临者,皆以旦夕,各十五举声。”(旦:早。举声:高声号哭。)《世说新语·伤逝》:“孝武山陵夕,王孝伯入临。”

    多:

    ①数量大,与“少”相对。《孟子·公孙丑下》:“得道者多助,失道者寡助。”(得道:指得治国之道,即行仁政。寡:少。)王维《相思》:“愿君多采撷。”②胜过;超过。汤显祖《紫箫记·巧探》:“想他才似相如,貌多王粲。”(相如:司马相如,汉辞赋家。王粲:汉魏间人,貌美多才。)③称赞;着重。《史记·季布栾布列传》:“诸公皆多季布能摧刚为柔,朱家以此名闻当世。”《史记·魏其武安侯列传》:“士亦以此多之。”④过分的;多余的。《庄子·渔父》:“今子既上无君侯有司之势,而下无大臣职事之官,而擅饬(chì)礼乐,选人伦以化齐民,不泰多事乎?”(饬:整顿。泰:太,过于,过分。)刘劭《人物志·体别》:“夫在多疑。”⑤增多。《荀子·天论》:“因物而多之,孰与骋能而化之?”⑥通“哆”,不正。《法言·吾子》:“中正则雅,多哇则郑。”(哇:淫邪的乐声。)⑦副词。表示限定。约相当于“只”、“仅仅”。朱浮《为幽州牧与彭宠书》:“此犹河滨之民捧土以塞孟津,多见其不知量也。”《论语·子张》:“人虽欲自绝,其何伤于日月乎? 多见其不知量也。”

    物:

    ①杂毛牛。《诗经·小雅·无羊》:“三十维物,尔牲则具。”②客观存在的物体。《庄子·天地》:“天地虽大,其化均也;万物虽多,其治一也。”③特指物产。《晋书·顾荣传》:“故国安物阜,以义成俗。”(阜:丰富。)④与“我”相对的物和人;众人。《水经注·洛水》:“既神游自得,不与物之”。江淹《杂体诗·杂述》:“物我俱忘怀。”⑤指外界环境。范仲淹《岳阳楼记》:“不以物喜,不以己悲。”⑥辨识,察看。《周礼·地官·艸人》:“则物其地,图而授之。”[物议]众人的议论,多指非议。《南史·谢灵运传附谢几卿》:“二人意相得……不屑物议。”

    色:

    ①脸色;表情;神色。《孟子·梁惠王上》:“民有饥色。”②怒色。《战国策·赵策四》:“太后之色少解。”③姿色;美色。多用于女子。《孟子·梁惠王下》:“寡人好色。”④情欲。《孟子· 告子上》:“告子曰:‘食、色,性也。’”⑤颜色;色彩。《老子》第十二章:“五色令人目盲。”⑥景象;景色。《庄子·盗跖》:“车马有行色。”⑦种类;品类。《敦煌变文集·降魔变文》:“树下端然坐睡,不知是何色类?”⑧佛教用语。指人能感知的一切外物,与“空”相对。《般若波罗蜜多心经》:“色即是空,空即是色。”陈子昂《感遇》之八:“空色皆寂灭,缘业亦何名。”

    陶:

    (一)①陶器。《礼记·郊特牲》:“器用陶匏(páo)。”(匏:葫芦的一种,可作瓢。)②用粘土烧制的。《韩非子·难一》:“今耕渔不争,陶器不窳。”(窳:粗劣。)③制作陶器。《列子·杨朱》:“舜耕于河阳,陶于雷泽。”④挖掘。《诗经·大雅·绵》:“陶复陶穴。”(复:窑洞。穴:地洞。)⑤培养;造就。王安石《上皇帝万言书》:“陶成天下之才。”⑥快乐;喜悦。谢灵运《酬从弟惠连》:“共陶暮春时。”⑦通“淘”。用水冲洗。《齐民要术·水稻》:“净陶种子,渍经三宿。”⑧古地名。在今山东省定陶县境。 (二)yáo [皋陶]人名。传说为舜臣。《吕氏春秋·君守》:“皋陶作刑。”

    冶:

    ①熔炼金属。《史记·平准书》:“冶铸煮盐。”②熔炼金属的工匠。《淮南子·俶真》:“今夫冶工之铸器,金踊跃于炉中。”③培养;造就。王安石《上皇帝万言书》:“冶天下之士而使之皆有君子之才。”④多姿;艳丽。李斯《谏逐客书》:“佳冶窈窕赵女不立于侧也。”洪迈《夷坚丙志·无足妇人》:“(妇人)无两足,但以手行,而容貌绝冶。”⑤通“野”。郊外。乐府诗《子夜四时歌·春歌》:“冶游步春露。”[冶游]1. 指男女在春天或节日里到野外游玩。晏几道《浣溪沙》之四:“落英飞絮冶游天。”2. 专指嫖妓。纪昀(yún)《阅微草堂笔记·如是我闻四》:“先拊(fǔ)膺痛哭,责其子之冶游;次啮齿握拳,数诸客之诱引。”

    赖:

    (一)①利;利益。《国语·齐语》:“相语以利,相示以赖。”②依靠;依赖。《史记·商君列传》:“今以君之贤圣,国赖以盛。”③给予利益。《零陵郡复乳穴记》:“今吾刺史令明志洁,先赖而后力。”④幸亏;好在。《羌村三首》之二:“赖知禾黍收,已觉糟床注。” (二)lǎn 通“懒”。《孟子·告子上》:“富岁,子弟多赖。”

    诗:

    ①文学体裁的一种。《尚书·舜典》:“诗言志。”②特指《诗经》。《左传·隐公元年》:“《诗》曰:‘孝子不匮,永锡尔类。’”(锡:赐。类:善。)③奉持。《礼记·内则》:“朝服寝门外,诗负之。”

    篇:

    ①书;简册。《汉书·武帝纪》:“贤良明于古今王事之体,受策察问,咸以书对,著之于篇,朕亲览焉。”(贤良:汉代选拔官吏的科目之一。咸:都;全。对:回答。)②首尾完整的文章。刘知几《史通·叙事》:“句积而章立,章积而篇成。”③量词。用于文章。司马迁《报任安书》:“《诗经》三百篇,大氏圣贤发愤之所为作也。”


  • deng lin duo wu se ,tao ye lai shi pian 。

    “deng lin duo wu se ,tao ye lai shi pian 。”shi gou chu chu :《qiu ri kui fu yong huai feng ji zheng jian li bin ke yi bai yun 》;shi tang chao shi ren du fu de zuo pin 。

    jue sai wu man bei ,gu cheng bai di bian 。piao ling reng bai li ,xiao ke yi san nian 。
    xiong jian ming kai xia ,qun shu man ji chuan 。luan li xin bu zhan ,cui xie ri xiao ran 。
    jin li qi nu wen ,jing hua sui yue qian 。deng lin duo wu se ,tao ye lai shi pian 。
    xia shu cang jiang qi ,yan pai dan shu yuan 。bi yun mai chu qi ,chao hai cu wu tian 。
    zhu jing wei yan su ,shao 畬du de pian 。you shi jing die zhang ,he chu mi ping chuan 。
    xi chi shuang shuang wu ,mi yuan lei lei xuan 。bi luo chang shi dai ,jin dan xiao ru qian 。
    chun cao he ceng xie ,han hua yi ke lian 。lie ren chui shu huo ,ye dian yin shan quan 。
    huan qi sao tou ji ,fu hang ji ji chuan 。liang jing you bao chan ,si hai jue sui jian 。
    mu fu chu jiao bi ,lang guan xing bei yuan 。gua shi you lv yu ,ping fan ku yin yuan 。
    yao er xu lang ji ,qiu feng sa jing bian 。kai jin qu zhang li ,ming mu sao yun yan 。
    gao yan zhu hou li ,jia ren shang ke qian 。ai zheng shang lao da ,hua wu yan shen xian 。
    na nei kai yuan qu ,chang shi di zi chuan 。fa ge sheng bian zhuai ,man zuo ti chan yuan 。
    diao ying kui zhou pi ,hui chang du qu jian 。ji jin long jiu shui ,mo dai quan rong shan 。
    geng gu fu wang shi ,xiao cao gong yu yan 。cheng wei mie feng chai ,lu li xiao ying zhan 。
    jiu wu sen you zai ,xiong tu e wei quan 。guo xu hang zhan fa ,ren yi zhi ge chan 。
    nu pu he zhi li ,en rong cuo yu quan 。hu xing yi hui bei ,qian shou sui ju luan 。
    ai tong si guan qie ,fan ke fa ling juan 。ye cheng chen shi wang ,zhao xi chu yu tian 。
    gong jin jing guan mi ,tai jie yi dai quan 。xiong pi zai lv wang ,hong yan mei zhou xuan 。
    ce ting zhong xing zhu ,chang yin bu shi xian 。yin hui yi zhu shu ,dao li xia lao qian 。
    zheng li guang shi lun ,wen zhang bing wo xian 。yin he shang qing sheng ,shen song xu lian pian 。
    lv bi kun lun zhu ,yin zhi zao shi xian 。feng liu ju shan jia ,qie dang jiu wang quan 。
    zhi yi chang ru ci ,deng long gai you yan 。sui yun ge li shu ,bu gan zhui zhou xuan 。
    gao shi shou ren biao ,xu xin wei dao xuan 。ma lai jie han xie ,he li bi qing tian 。
    yu yi shang shan qi ,peng lai han ge lian 。guan ning sha mao jing ,jiang ling jin pao xian 。
    dong jun shi ti bi ,na hu ri kou xian 。yuan you ling jue jing ,jia gou ran hua jian 。
    mei yu gu fei qu ,tu wei bai lv qian 。sheng ya yi liao la ,guo bu nai zhun zhan 。
    qin zhen cheng wu mei ,chi tang zuo qi juan 。bie li you da da ,fu la ti lian lian 。
    lou ju ban feng gao ,qiu shu ying jian chan 。gong shei lun xi shi ,ji chu you xin qian 。
    fu gui kong hui shou ,xuan zheng lan zhe bian 。bing ge chen mo mo ,jiang han yue juan juan 。
    ju cu kan qiu yan ,xiao shu ting wan chan 。diao chong meng ji yi ,peng li wen shen mian 。
    bo xian jun ping zhang ,tou cun zi jing zhan 。nang xu ba chai chuan ,mi jin che hua dian 。
    gan zi yin liang xie ,mao zhai ba jiu chuan 。zhen tu sha bei an ,shi ji rang xi dian 。
    ji ban xin chang she ,qi chi bing ji quan 。zi shou min ling yu ,bai chong liu chi lian 。
    se hao li sheng jia ,rang duo li guo quan 。chi chu wei yi wei ,qiu bao huo san shan 。
    er qu kan yu gou ,ren lai zuo ma jian 。fu chai men zhai zhai ,tong zhu liu juan juan 。
    qian di gong qi leng ,cun yi ye miao ruan 。que li jiang ji ju ,dao dan lai teng chan 。
    jie wen pin chao ye ,he ru wen zui mian 。shei yun hang bu dai ,zi jiao zuo neng jian 。
    wu yu yin zhang se ,xin xiang fen shu yan 。zi luan mo jin yuan ,huang qiao ren pian xuan 。
    kun xue wei cong zhong ,ming gong ge mian zhan 。sheng hua ga chen ji ,zao wan dao xing chan 。
    ken jian liu kuang ding ,zhu ru yin fu qian 。bu feng shu geng zhi ,hui shi zheng tao zhen 。
    xiao gan you yu zhen ,li yuan ji ku pian 。yun tai zhong ri hua ,qing jian wei shei bian 。
    hang lu nan he you ,qiao xun xing yi zhuan 。you lai ju fei ji ,zan ni kong ming xian 。
    shen hu shuang feng si ,men qiu qi zu chan 。la fan zhui su xi ,yi he xiang zhen quan 。
    an dan ming gao jin ,zhao wang ke fu yan 。tu zhong fei ruan ji ,cha shang shi zhang jian 。
    pi bi yun ning zai ,yan liu jing bu yan 。feng ji zhong po lang ,shui guai mo fei xian 。
    ta ri ci shen nv ,shang chun qie du juan 。dan jiao sui ju san ,ze guo rao hui xuan 。
    ben zi yi jia xie ,he ceng ji wo quan 。lu feng sheng zhuai pan ,ju jing shang gao qian 。
    dong zou qiong gui he ,na zheng jin die yuan 。wan wen duo miao jiao ,cu jian sai qian qian 。
    gu kai dan qing lie ,tou tuo wan yan juan 。zhong xiang shen an an ,ji de su qian qian 。
    yong meng wei xin ji ,qing lei ren ti can 。jin bi kong gua yan ,jing xiang wei li quan 。

    【zhu shi 】:

    deng :

    ①sheng ;you di chu dao gao chu 。《xun zi ·quan xue 》:“gu bu deng gao shan ,bu zhi tian zhi gao ye 。”《xu xia ke you ji ·you song shan ri ji 》:“fan deng shan yi qing lang wei jia 。”②sheng ren 。ji kang 《yu shan ju yuan jue jiao shu 》:“zi wen mo yu qing xiang ,er san deng ling yin 。”(ling yin :chun qiu shi chu guo zui gao guan zhi 。)③ji zai ;kan deng 。《zhou li ·qiu guan · si min 》:“zhang deng mo min zhi shu ,zi sheng chi yi shang ,jie shu yu ban 。”(sheng chi :zhi ying er 。)④zhuang jia cheng shou 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“wu gu bu deng 。”⑤ta shang 。du fu 《dan hao li 》:“tian ming deng qian tu ,du yu lao weng bie 。”⑥fu ci 。li ji ;li ke 。gu le fu 《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“deng ji xiang hu he ,bian ke zuo hun yin 。”(hu he :da ying 。)

    lin :

    (yi )①zi shang wang xia kan 。《shi ji ·ping yuan jun yu qing lie chuan 》:“er jun zhi hou gong lin er xiao chen 。”(chen :zi chen de qian ci 。)②tong zhi ;zhi li 。《han shu ·gong yu chuan 》:“wu di shi lin tian xia ,zun xian yong shi 。”《guo yu ·jin yu wu 》:“gou cong shi hang ye ,lin chang jin guo zhe ,fei ru ji shei ?”③zhi ;dao ;dao da 。li mi 《chen qing biao 》:“zhou si lin men ,ji yu xing huo 。”(zhou si :zhou guan 。)ye yong yu chen dui fang dao lai de jing ci 。《zuo chuan ·xiang gong san nian 》:“qing jun lin zhi 。”④kao jin ;lin jin 。《shi ji ·ping yuan jun yu qing lie chuan 》:“ping yuan jun jia lou lin min jia 。”fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“ba jiu lin feng 。”tao yuan ming 《gui qu lai xi ci 》:“lin qing liu er fu shi 。”⑤dui zhao fan ben mo fang 。⑥zhi shi jian lin jin ;jiang yao 。《han shu ·han yan shou chuan 》:“lin shang che ,ji li yi ren hou zhi 。”(ji li :ji ma de guan li 。)⑦jian shi 。《shi jing ·da ya ·da ming 》:“shang di lin nv ,mo er er xin 。”(nv :tong “ru ”。er :ni 。) (er )lìn ku ,ku diao si zhe 。《shi ji ·xiao wen di ben ji 》:“gong dian zhong dang lin zhe ,jie yi dan xi ,ge shi wu ju sheng 。”(dan :zao 。ju sheng :gao sheng hao ku 。)《shi shui xin yu ·shang shi 》:“xiao wu shan ling xi ,wang xiao bai ru lin 。”

    duo :

    ①shu liang da ,yu “shao ”xiang dui 。《meng zi ·gong sun chou xia 》:“de dao zhe duo zhu ,shi dao zhe gua zhu 。”(de dao :zhi de zhi guo zhi dao ,ji hang ren zheng 。gua :shao 。)wang wei 《xiang sai 》:“yuan jun duo cai xie 。”②sheng guo ;chao guo 。shang xian zu 《zi xiao ji ·qiao tan 》:“xiang ta cai shi xiang ru ,mao duo wang can 。”(xiang ru :si ma xiang ru ,han ci fu jia 。wang can :han wei jian ren ,mao mei duo cai 。)③chen zan ;zhao chong 。《shi ji ·ji bu luan bu lie chuan 》:“zhu gong jie duo ji bu neng cui gang wei rou ,zhu jia yi ci ming wen dang shi 。”《shi ji ·wei ji wu an hou lie chuan 》:“shi yi yi ci duo zhi 。”④guo fen de ;duo yu de 。《zhuang zi ·yu fu 》:“jin zi ji shang mo jun hou you si zhi shi ,er xia mo da chen zhi shi zhi guan ,er shan chi (chì)li le ,shua ren lun yi hua ji min ,bu tai duo shi hu ?”(chi :zheng du 。tai :tai ,guo yu ,guo fen 。)liu shao 《ren wu zhi ·ti bie 》:“fu zai duo yi 。”⑤zeng duo 。《xun zi ·tian lun 》:“yin wu er duo zhi ,shu yu cheng neng er hua zhi ?”⑥tong “chi ”,bu zheng 。《fa yan ·wu zi 》:“zhong zheng ze ya ,duo wa ze zheng 。”(wa :yin xie de le sheng 。)⑦fu ci 。biao shi xian ding 。yao xiang dang yu “zhi ”、“jin jin ”。zhu fu 《wei you zhou mu yu peng chong shu 》:“ci you he bin zhi min peng tu yi sai meng jin ,duo jian ji bu zhi liang ye 。”《lun yu ·zi zhang 》:“ren sui yu zi jue ,ji he shang yu ri yue hu ? duo jian ji bu zhi liang ye 。”

    wu :

    ①za mao niu 。《shi jing ·xiao ya ·mo yang 》:“san shi wei wu ,er sheng ze ju 。”②ke guan cun zai de wu ti 。《zhuang zi ·tian de 》:“tian de sui da ,ji hua jun ye ;mo wu sui duo ,ji zhi yi ye 。”③te zhi wu chan 。《jin shu ·gu rong chuan 》:“gu guo an wu fu ,yi yi cheng su 。”(fu :feng fu 。)④yu “wo ”xiang dui de wu he ren ;zhong ren 。《shui jing zhu ·luo shui 》:“ji shen you zi de ,bu yu wu zhi ”。jiang yan 《za ti shi ·za shu 》:“wu wo ju wang huai 。”⑤zhi wai jie huan jing 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“bu yi wu xi ,bu yi ji bei 。”⑥bian shi ,cha kan 。《zhou li ·de guan ·艸ren 》:“ze wu ji de ,tu er shou zhi 。”[wu yi ]zhong ren de yi lun ,duo zhi fei yi 。《na shi ·xie ling yun chuan fu xie ji qing 》:“er ren yi xiang de ……bu xie wu yi 。”

    se :

    ①lian se ;biao qing ;shen se 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“min you ji se 。”②nu se 。《zhan guo ce ·zhao ce si 》:“tai hou zhi se shao jie 。”③zi se ;mei se 。duo yong yu nv zi 。《meng zi ·liang hui wang xia 》:“gua ren hao se 。”④qing yu 。《meng zi · gao zi shang 》:“gao zi yue :‘shi 、se ,xing ye 。’”⑤yan se ;se cai 。《lao zi 》di shi er zhang :“wu se ling ren mu mang 。”⑥jing xiang ;jing se 。《zhuang zi ·dao zhi 》:“che ma you hang se 。”⑦chong lei ;pin lei 。《dui huang bian wen ji ·jiang mo bian wen 》:“shu xia duan ran zuo shui ,bu zhi shi he se lei ?”⑧fo jiao yong yu 。zhi ren neng gan zhi de yi qie wai wu ,yu “kong ”xiang dui 。《ban re bo luo mi duo xin jing 》:“se ji shi kong ,kong ji shi se 。”chen zi ang 《gan yu 》zhi ba :“kong se jie ji mie ,yuan ye yi he ming 。”

    tao :

    (yi )①tao qi 。《li ji ·jiao te sheng 》:“qi yong tao pao (páo)。”(pao :hu lu de yi chong ,ke zuo piao 。)②yong nian tu shao zhi de 。《han fei zi ·nan yi 》:“jin geng yu bu zheng ,tao qi bu yu 。”(yu :cu lie 。)③zhi zuo tao qi 。《lie zi ·yang zhu 》:“shun geng yu he yang ,tao yu lei ze 。”④wa jue 。《shi jing ·da ya ·mian 》:“tao fu tao xue 。”(fu :yao dong 。xue :de dong 。)⑤pei yang ;zao jiu 。wang an dan 《shang huang di mo yan shu 》:“tao cheng tian xia zhi cai 。”⑥kuai le ;xi yue 。xie ling yun 《chou cong di hui lian 》:“gong tao mu chun shi 。”⑦tong “tao ”。yong shui chong xi 。《ji min yao shu ·shui dao 》:“jing tao chong zi ,zi jing san su 。”⑧gu de ming 。zai jin shan dong sheng ding tao xian jing 。 (er )yáo [gao tao ]ren ming 。chuan shui wei shun chen 。《lv shi chun qiu ·jun shou 》:“gao tao zuo xing 。”

    ye :

    ①rong lian jin shu 。《shi ji ·ping zhun shu 》:“ye zhu zhu yan 。”②rong lian jin shu de gong jiang 。《huai na zi ·chu zhen 》:“jin fu ye gong zhi zhu qi ,jin yong yue yu lu zhong 。”③pei yang ;zao jiu 。wang an dan 《shang huang di mo yan shu 》:“ye tian xia zhi shi er shi zhi jie you jun zi zhi cai 。”④duo zi ;yan li 。li si 《jian zhu ke shu 》:“jia ye yao tiao zhao nv bu li yu ce ye 。”hong mai 《yi jian bing zhi ·mo zu fu ren 》:“(fu ren )mo liang zu ,dan yi shou hang ,er rong mao jue ye 。”⑤tong “ye ”。jiao wai 。le fu shi 《zi ye si shi ge ·chun ge 》:“ye you bu chun lou 。”[ye you ]1. zhi nan nv zai chun tian huo jie ri li dao ye wai you wan 。yan ji dao 《huan xi sha 》zhi si :“la ying fei xu ye you tian 。”2. zhuan zhi piao ji 。ji yun (yún)《yue wei cao tang bi ji ·ru shi wo wen si 》:“xian fu (fǔ)ying tong ku ,ze ji zi zhi ye you ;ci nie chi wo quan ,shu zhu ke zhi you yin 。”

    lai :

    (yi )①li ;li yi 。《guo yu ·ji yu 》:“xiang yu yi li ,xiang shi yi lai 。”②yi kao ;yi lai 。《shi ji ·shang jun lie chuan 》:“jin yi jun zhi xian sheng ,guo lai yi cheng 。”③gei yu li yi 。《ling ling jun fu ru xue ji 》:“jin wu ci shi ling ming zhi jie ,xian lai er hou li 。”④xing kui ;hao zai 。《qiang cun san shou 》zhi er :“lai zhi he shu shou ,yi jiao zao chuang zhu 。” (er )lǎn tong “lan ”。《meng zi ·gao zi shang 》:“fu sui ,zi di duo lai 。”

    shi :

    ①wen xue ti cai de yi chong 。《shang shu ·shun dian 》:“shi yan zhi 。”②te zhi 《shi jing 》。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“《shi 》yue :‘xiao zi bu kui ,yong xi er lei 。’”(xi :ci 。lei :shan 。)③feng chi 。《li ji ·nei ze 》:“chao fu qin men wai ,shi fu zhi 。”

    pian :

    ①shu ;jian ce 。《han shu ·wu di ji 》:“xian liang ming yu gu jin wang shi zhi ti ,shou ce cha wen ,xian yi shu dui ,zhe zhi yu pian ,zhen qin lan yan 。”(xian liang :han dai shua ba guan li de ke mu zhi yi 。xian :dou ;quan 。dui :hui da 。)②shou wei wan zheng de wen zhang 。liu zhi ji 《shi tong ·xu shi 》:“gou ji er zhang li ,zhang ji er pian cheng 。”③liang ci 。yong yu wen zhang 。si ma qian 《bao ren an shu 》:“《shi jing 》san bai pian ,da shi sheng xian fa fen zhi suo wei zuo ye 。”