• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 玉匣啟龍圖,金繩披鳳篆。

    “玉匣啟龍圖,金繩披鳳篆。”詩句出處:《帝京篇十首》;是唐朝詩人李世民的作品。

    秦川雄帝宅,函谷壯皇居。綺殿千尋起,離宮百雉餘。
    連薨遙接漢,飛觀迥凌虛。雲日隱層闕,風煙出綺疏。
    巖廊罷機務,崇文聊駐輦。玉匣啟龍圖,金繩披鳳篆。
    韋編斷仍續,縹帙舒還卷。對此乃淹留,欹案觀墳典。
    移步出詞林,停輿欣武宴。雕弓寫明月,駿馬疑流電。
    驚雁落虛弦,啼猿悲急箭。閱賞誠多美,於茲乃忘倦。
    鳴笳臨樂館,眺聽歡芳節。急管韻朱弦,清歌凝白雪。
    彩鳳肅來儀,玄鶴紛成列。去茲鄭衛聲,雅音方可悅。
    芳辰追逸趣,禁苑信多奇。橋形通漢上,峰勢接雲危。
    煙霞交隱映,花鳥自參差。何如肆轍跡,萬裡賞瑤池。
    飛蓋去芳園,蘭橈遊翠渚。萍間日彩亂,荷處香風舉。
    桂楫滿中川,弦歌振長嶼。豈必汾河曲,方為歡宴所。
    落日雙闕昏,回輿九重暮。長煙散初碧,皎月澄輕素。
    搴幌玩琴書,開軒引雲霧。斜漢耿層閣,清風搖玉樹。
    歡樂難再逢,芳辰良可惜。玉酒泛雲罍,蘭殽陳綺席。
    千鐘合堯禹,百獸諧金石。得志重寸陰,忘懷輕尺璧。
    建章歡賞夕,二八盡妖妍。羅綺昭陽殿,芬芳玳瑁筵。
    佩移星正動,扇掩月初圓。無勞上懸圃,即此對神仙。
    以茲遊觀極,悠然獨長想。披卷覽前蹤,撫躬尋既往。
    望古茅茨約,瞻今蘭殿廣。人道惡高危,虛心戒盈蕩。
    奉天竭誠敬,臨民思惠養。納善察忠諫,明科慎刑賞。
    六五誠難繼,四三非易仰。廣待淳化敷,方嗣雲亭響。

    【註釋】:

    玉:

    ①一種質細堅硬而有光澤的美石。《尚書·胤(yìn)征》:“火炎昆岡,玉石俱焚。”(胤:古國名。炎:焚燒。)《詩經·小雅·鶴鳴》:“它山之石,可以攻玉。”(攻:制作。)②玉器。《左傳·莊公十年》:“犧牲玉帛,弗敢加也。”(犧牲:祭祀用的牛羊豬。加:增加。指虛報。)③精美珍貴的。葛洪《抱樸子·外篇·詰鮑》:“崇節儉之清風,肅玉食之明禁。”④潔白美好的。鮑照《舞鶴賦》:“疊霜毛而弄影,振玉羽而臨霞。”(羽:羽翼。)⑤相助;培養。《詩經·大雅·民勞》:“王欲玉女,是用大諫。”(用:以。諫:規勸。)

    匣:

    ①裝東西的器具。大的叫箱,小的叫匣。《史記·刺客列傳》:“(高漸離)乃退,出其裝匣中築與善衣,更容貌而前。”(築:一種樂器。善衣:禮服。)②用匣子收藏。《列子·湯問》:“匣而藏之,未嘗啟封。”

    啟:

    ①開門;打開。《左傳·隱公元年》:“太叔完聚,繕甲兵,具卒乘(shèng),夫人將啟之。”(乘:指戰車。)②打通;開通。《南史·梁元帝紀》:“鑿河津於孟門,百川復啟。”(孟門:山名。在今山西吉縣西。)③開辟;開拓。《尚書· 武成》:“惟先王建邦啟士。”④開始。陸雲《南征賦》:“長角哀叫以命旅,金鼓隱訇而啟發。”(隱:通“殷”。震動。訇:鼓聲。)⑤開導;啟發。《論語·述而》:“不憤不啟。”⑥招致;引起。陳康祺《郎潛紀聞》卷一:“萬一交聘啟隙。”(交聘:指外交談判。)⑦稟告;陳述。《吳子·圖國》:“必告於祖廟,啟於元龜。”⑧古代的奏疏。《南史·王彧(yù)傳》:“上疾篤,遣使送藥賜景文死……乃墨啟答飭。”(景文:王彧字。飭:通“敕”。皇帝的命令。)⑨萌發;萌芽。《荀子 · 天論》:“繁啟蕃長於春夏。”⑩古指立春、立夏。《左傳·僖公五年》:“分至啟閉,必書雲物。”(分:春分、秋分。至:夏至、冬至。閉:立秋、立冬。雲物:天象雲氣。)(11)通“䁈”。 視;看。 《論語· 泰伯》:“曾子有疾,召門弟子曰:‘啟予足,啟予手!’”(12)通“跽(jì)”。長跪;蹲坐。《南齊書·高帝紀上》:“億兆夷人,啟處靡厝。”

    龍:

    (一)①我國傳說中的神異動物,頭有角,身有鱗。有腳可走,無翼能飛。《周易·乾》:“見龍在田,利見大人。”(田:指地上。)②帝王的象征。杜甫《哀王孫》:“高帝子孫盡隆準,龍種自與常人殊。”(高帝:漢高祖。隆準:高鼻梁。)白居易《長恨歌》:“天旋日轉回龍馭。”③八尺以上的馬;駿馬。張衡《東京賦》:“龍輅充庭,雲旗拂霓。”(輅:天子的車。雲旗:很高的旗。霓:副虹,借指空中。)④指傑出的人才。《三國志·諸葛亮傳》:“諸葛孔明者,臥龍也。”⑤二十八宿中東方七星(角、亢、氐、房、心、尾、箕)的合稱。⑥十二生肖之一。[龍鐘]1. 衰老、疲憊的樣子。王維《夏日過青龍寺謁操禪師》:“龍鐘一老翁,徐步謁禪宮。”2. 潦倒、不得意的樣子。白居易《別微之於澧上》:“莫問龍鐘惡官職,且聽清脆好文篇。”3. 淚流縱橫的樣子。蔡邕《琴操》下:“空山歔欷,涕龍鐘兮。”(歔欷xū xī:哀嘆抽泣聲。)4.躑躅難行的樣子。 蘇頲《曉發方騫驛》:“傳置遠山蹊,龍鐘蹴澗泥。”(蹴cù:踐踏。)(二)lǒng 同“壟(lǒng)”。①岡壟。《孟子·公孫醜下》:“有賤丈夫焉,必求龍斷而登之。”(賤丈夫:指貪利可鄙的男子。龍斷:斷而高的岡壟。)②獨占利益。《藝林伐山》:“私富貴之龍斷。” (三)chǒng 通“寵”。榮耀。《詩經》:“何天之龍。”

    圖:

    ①版圖;地圖。嶽飛《五嶽祠盟記》:“取故地上版圖。”《周禮·地官·小司徒》:“凡民訟以地比正之,地訟以圖證之。”(地比:比鄰;鄰居。正:辨別是非。)②畫。《莊子·田子方》:“宋元君將畫圖。”杜甫《詠懷古跡五首》之三:“畫圖省識春風面,環佩空歸月夜魂。”(省識:罕識。環佩:婦女裝飾,借指王昭君。)③繪;畫。《漢書·蘇武傳》:“乃圖畫其人於麒麟閣。”沈括《夢溪筆談》卷一:“直以七彩圖之。”④思慮;謀劃。《左傳·僖公三十年》:“闕秦以利晉,唯君圖之!”(闕:損害。)⑤謀取;圖謀。《三國志 · 蜀書·諸葛亮傳》:“此可以為援而不可圖也。”⑥料想;猜度。古樂府《古詩為焦仲卿妻作》:“阿母大拊掌,不圖子自歸。”(拊掌:拍手。這裡表示驚異。)⑦法度。《楚辭·九章·懷沙》:“前圖未改。”

    金:

    ①金屬的通稱。《荀子·勸學》:“鍥而舍之,朽木不折;鍥而不舍,金石可鏤。”《周禮·秋官·職金》:“入其金錫於為兵器之府。”(為:制作。)②金黃色。《嶽陽樓記》:“浮光躍金。”《阿房宮賦》:“金塊珠礫,棄擲迤邐,秦人視之,亦不甚惜。”③錢財;錢。《史記·陳丞相世傢》:“臣聞(陳)平受諸將金,金多者得善處,金少者得惡處。”④金屬制的樂器或兵器。《禮記·樂記》:“金石絲竹,樂之器也。”《淮南子·說山》:“砥石不利,而可以利金。”(利金:磨利刀劍。)⑤古代八音之一。《周禮·春官·大師》:“皆播之以八言,金、石、土、革、絲、木、匏、竹。”⑥古代計算貨幣的單位。以一鎰(二十四兩)為一金,或以一斤為一金。《史記·燕召公世傢》:“子之因遺(wèi)蘇代百金。”(子之:人名。遺:贈與。)《五人墓碑記》:“有賢士大夫發五十金,買五人之脰而函之。”(脰dòu:頸項;頭臚。)《獄中雜記》:“富者賂數百金。”⑦比喻堅固。《過秦論》:“始皇之心,自以為關中之地,金城千裡。”⑧五行之一。《尚書·洪范》:“五行:一曰水,二曰火,三曰木,四曰金,五曰土。”⑨朝代名(公元1115—1234年)。女真族完顏部首領阿骨打所建。

    繩:

    ①繩子。《周易·系辭下》:“上古結繩而治。”辛延年《羽林郎》:“絲繩提玉壺。”②木工用來取直的的墨線。《荀子·勸學》:“木直中繩。”③準則;法度。《商君書·開塞》:“王道有繩。”④制裁;懲治。《史記·張釋之馮唐列傳》:“一言不相應,文吏以法繩之。”(相應:相合。)⑤糾正。《尚書·同命》:“繩愆糾謬。”⑥測度;衡量。何紹基《題馮魯川小像冊論詩》:“不可以己意繩人也。”⑦稱譽。《左傳·莊公十四年》:“蔡哀侯為莘故,繩息媯以語楚子。”⑧繼承。《詩經·大雅·下武》:“繩其祖武。”(武:足跡。)

    披:

    ①古代用在柩車兩旁使人牽挽的帛。《周禮·夏官·司士》:“大喪,作士掌事,作六軍之事執披。”(事:指喪事。六軍:指從六軍中派人。)②分割,劈開。《左傳·昭公五年》:“殺適立庶,又披其邑。”柳宗元《籠鷹詞》:“雲披霧裂虹蜺斷,霹靂掣電捎平岡。”③打開;翻閱。蘇垞《侍宴安樂公主山莊應制》:“駸駸羽騎歷城池,帝女樓臺向晚披。”④披露;表露。《史記·淮陰侯列傳》:“臣願披腹心,輸肝膽。”⑤披或穿在身上。《新序·雜事五》:“披裘帶索,往見孟嘗君。”[披靡]本指草木倒伏,後比喻軍隊潰敗。《明史·朱能傳》:“軍數萬人皆披靡,蹂籍死者甚眾,降三千餘人。”(蹂籍:踐踏。)

    鳳:

    ①鳳凰。古代傳說中的神瑞之鳥。雄稱鳳,雌稱凰。《詩經·大雅·卷阿》:“鳳皇鳴矣,於彼高崗。”②比喻聖德之人。《論語·微子》:“鳳兮鳳兮,何德之衰。”③借喻帝王。李商隱《夢令狐學士》:“鳳詔裁成當直歸。”

    篆:

    ①漢字的一種書體,包括大篆和小篆。《文心雕龍·練字》:“李斯刪籀而秦篆興。”②書寫篆字。《隋書·元德太子昭傳》:“敢圖芳於篆素,永飛聲而騰實。”(素:即素帛。)③印章。馮夢龍《古今譚概·譎知·海剛峰》:“明晨起視篆,篆篋已空。”也借指官職政事。④盤香等帶篆形之物。王實甫《西廂記》第二本第一折:“風裊篆煙不卷簾,雨打梨花深閉門。”[篆刻]1. 雕刻篆文。《明史·文苑傳三·文徵明》:“能詩,工書畫篆刻。”2.雕琢文辭。任昉《為范尚書讓吏部封侯第一表》:“篆刻為文,而三冬靡就。”(靡就:沒有成就。)


  • 玉匣启龙图,金绳披凤篆。

    “玉匣启龙图,金绳披凤篆。”诗句出处:《帝京篇十首》;是唐朝诗人李世民的作品。

    秦川雄帝宅,函谷壮皇居。绮殿千寻起,离宫百雉余。
    连薨遥接汉,飞观迥凌虚。云日隐层阙,风烟出绮疏。
    岩廊罢机务,崇文聊驻辇。玉匣启龙图,金绳披凤篆。
    韦编断仍续,缥帙舒还卷。对此乃淹留,欹案观坟典。
    移步出词林,停舆欣武宴。雕弓写明月,骏马疑流电。
    惊雁落虚弦,啼猿悲急箭。阅赏诚多美,于兹乃忘倦。
    鸣笳临乐馆,眺听欢芳节。急管韵朱弦,清歌凝白雪。
    彩凤肃来仪,玄鹤纷成列。去兹郑卫声,雅音方可悦。
    芳辰追逸趣,禁苑信多奇。桥形通汉上,峰势接云危。
    烟霞交隐映,花鸟自参差。何如肆辙迹,万里赏瑶池。
    飞盖去芳园,兰桡游翠渚。萍间日彩乱,荷处香风举。
    桂楫满中川,弦歌振长屿。岂必汾河曲,方为欢宴所。
    落日双阙昏,回舆九重暮。长烟散初碧,皎月澄轻素。
    搴幌玩琴书,开轩引云雾。斜汉耿层阁,清风摇玉树。
    欢乐难再逢,芳辰良可惜。玉酒泛云罍,兰殽陈绮席。
    千钟合尧禹,百兽谐金石。得志重寸阴,忘怀轻尺璧。
    建章欢赏夕,二八尽妖妍。罗绮昭阳殿,芬芳玳瑁筵。
    佩移星正动,扇掩月初圆。无劳上悬圃,即此对神仙。
    以兹游观极,悠然独长想。披卷览前踪,抚躬寻既往。
    望古茅茨约,瞻今兰殿广。人道恶高危,虚心戒盈荡。
    奉天竭诚敬,临民思惠养。纳善察忠谏,明科慎刑赏。
    六五诚难继,四三非易仰。广待淳化敷,方嗣云亭响。

    【注释】:

    玉:

    ①一种质细坚硬而有光泽的美石。《尚书·胤(yìn)征》:“火炎昆冈,玉石俱焚。”(胤:古国名。炎:焚烧。)《诗经·小雅·鹤鸣》:“它山之石,可以攻玉。”(攻:制作。)②玉器。《左传·庄公十年》:“牺牲玉帛,弗敢加也。”(牺牲:祭祀用的牛羊猪。加:增加。指虚报。)③精美珍贵的。葛洪《抱朴子·外篇·诘鲍》:“崇节俭之清风,肃玉食之明禁。”④洁白美好的。鲍照《舞鹤赋》:“叠霜毛而弄影,振玉羽而临霞。”(羽:羽翼。)⑤相助;培养。《诗经·大雅·民劳》:“王欲玉女,是用大谏。”(用:以。谏:规劝。)

    匣:

    ①装东西的器具。大的叫箱,小的叫匣。《史记·刺客列传》:“(高渐离)乃退,出其装匣中筑与善衣,更容貌而前。”(筑:一种乐器。善衣:礼服。)②用匣子收藏。《列子·汤问》:“匣而藏之,未尝启封。”

    启:

    ①开门;打开。《左传·隐公元年》:“太叔完聚,缮甲兵,具卒乘(shèng),夫人将启之。”(乘:指战车。)②打通;开通。《南史·梁元帝纪》:“凿河津于孟门,百川复启。”(孟门:山名。在今山西吉县西。)③开辟;开拓。《尚书· 武成》:“惟先王建邦启士。”④开始。陆云《南征赋》:“长角哀叫以命旅,金鼓隐訇而启发。”(隐:通“殷”。震动。訇:鼓声。)⑤开导;启发。《论语·述而》:“不愤不启。”⑥招致;引起。陈康祺《郎潜纪闻》卷一:“万一交聘启隙。”(交聘:指外交谈判。)⑦禀告;陈述。《吴子·图国》:“必告于祖庙,启于元龟。”⑧古代的奏疏。《南史·王彧(yù)传》:“上疾笃,遣使送药赐景文死……乃墨启答饬。”(景文:王彧字。饬:通“敕”。皇帝的命令。)⑨萌发;萌芽。《荀子 · 天论》:“繁启蕃长于春夏。”⑩古指立春、立夏。《左传·僖公五年》:“分至启闭,必书云物。”(分:春分、秋分。至:夏至、冬至。闭:立秋、立冬。云物:天象云气。)(11)通“䁈”。 视;看。 《论语· 泰伯》:“曾子有疾,召门弟子曰:‘启予足,启予手!’”(12)通“跽(jì)”。长跪;蹲坐。《南齐书·高帝纪上》:“亿兆夷人,启处靡厝。”

    龙:

    (一)①我国传说中的神异动物,头有角,身有鳞。有脚可走,无翼能飞。《周易·乾》:“见龙在田,利见大人。”(田:指地上。)②帝王的象征。杜甫《哀王孙》:“高帝子孙尽隆准,龙种自与常人殊。”(高帝:汉高祖。隆准:高鼻梁。)白居易《长恨歌》:“天旋日转回龙驭。”③八尺以上的马;骏马。张衡《东京赋》:“龙辂充庭,云旗拂霓。”(辂:天子的车。云旗:很高的旗。霓:副虹,借指空中。)④指杰出的人才。《三国志·诸葛亮传》:“诸葛孔明者,卧龙也。”⑤二十八宿中东方七星(角、亢、氐、房、心、尾、箕)的合称。⑥十二生肖之一。[龙钟]1. 衰老、疲惫的样子。王维《夏日过青龙寺谒操禅师》:“龙钟一老翁,徐步谒禅宫。”2. 潦倒、不得意的样子。白居易《别微之于澧上》:“莫问龙钟恶官职,且听清脆好文篇。”3. 泪流纵横的样子。蔡邕《琴操》下:“空山歔欷,涕龙钟兮。”(歔欷xū xī:哀叹抽泣声。)4.踯躅难行的样子。 苏颋《晓发方骞驿》:“传置远山蹊,龙钟蹴涧泥。”(蹴cù:践踏。)(二)lǒng 同“垄(lǒng)”。①冈垄。《孟子·公孙丑下》:“有贱丈夫焉,必求龙断而登之。”(贱丈夫:指贪利可鄙的男子。龙断:断而高的冈垄。)②独占利益。《艺林伐山》:“私富贵之龙断。” (三)chǒng 通“宠”。荣耀。《诗经》:“何天之龙。”

    图:

    ①版图;地图。岳飞《五岳祠盟记》:“取故地上版图。”《周礼·地官·小司徒》:“凡民讼以地比正之,地讼以图证之。”(地比:比邻;邻居。正:辨别是非。)②画。《庄子·田子方》:“宋元君将画图。”杜甫《咏怀古迹五首》之三:“画图省识春风面,环佩空归月夜魂。”(省识:罕识。环佩:妇女装饰,借指王昭君。)③绘;画。《汉书·苏武传》:“乃图画其人于麒麟阁。”沈括《梦溪笔谈》卷一:“直以七彩图之。”④思虑;谋划。《左传·僖公三十年》:“阙秦以利晋,唯君图之!”(阙:损害。)⑤谋取;图谋。《三国志 · 蜀书·诸葛亮传》:“此可以为援而不可图也。”⑥料想;猜度。古乐府《古诗为焦仲卿妻作》:“阿母大拊掌,不图子自归。”(拊掌:拍手。这里表示惊异。)⑦法度。《楚辞·九章·怀沙》:“前图未改。”

    金:

    ①金属的通称。《荀子·劝学》:“锲而舍之,朽木不折;锲而不舍,金石可镂。”《周礼·秋官·职金》:“入其金锡于为兵器之府。”(为:制作。)②金黄色。《岳阳楼记》:“浮光跃金。”《阿房宫赋》:“金块珠砾,弃掷迤逦,秦人视之,亦不甚惜。”③钱财;钱。《史记·陈丞相世家》:“臣闻(陈)平受诸将金,金多者得善处,金少者得恶处。”④金属制的乐器或兵器。《礼记·乐记》:“金石丝竹,乐之器也。”《淮南子·说山》:“砥石不利,而可以利金。”(利金:磨利刀剑。)⑤古代八音之一。《周礼·春官·大师》:“皆播之以八言,金、石、土、革、丝、木、匏、竹。”⑥古代计算货币的单位。以一镒(二十四两)为一金,或以一斤为一金。《史记·燕召公世家》:“子之因遗(wèi)苏代百金。”(子之:人名。遗:赠与。)《五人墓碑记》:“有贤士大夫发五十金,买五人之脰而函之。”(脰dòu:颈项;头胪。)《狱中杂记》:“富者赂数百金。”⑦比喻坚固。《过秦论》:“始皇之心,自以为关中之地,金城千里。”⑧五行之一。《尚书·洪范》:“五行:一曰水,二曰火,三曰木,四曰金,五曰土。”⑨朝代名(公元1115—1234年)。女真族完颜部首领阿骨打所建。

    绳:

    ①绳子。《周易·系辞下》:“上古结绳而治。”辛延年《羽林郎》:“丝绳提玉壶。”②木工用来取直的的墨线。《荀子·劝学》:“木直中绳。”③准则;法度。《商君书·开塞》:“王道有绳。”④制裁;惩治。《史记·张释之冯唐列传》:“一言不相应,文吏以法绳之。”(相应:相合。)⑤纠正。《尚书·同命》:“绳愆纠谬。”⑥测度;衡量。何绍基《题冯鲁川小像册论诗》:“不可以己意绳人也。”⑦称誉。《左传·庄公十四年》:“蔡哀侯为莘故,绳息妫以语楚子。”⑧继承。《诗经·大雅·下武》:“绳其祖武。”(武:足迹。)

    披:

    ①古代用在柩车两旁使人牵挽的帛。《周礼·夏官·司士》:“大丧,作士掌事,作六军之事执披。”(事:指丧事。六军:指从六军中派人。)②分割,劈开。《左传·昭公五年》:“杀适立庶,又披其邑。”柳宗元《笼鹰词》:“云披雾裂虹蜺断,霹雳掣电捎平冈。”③打开;翻阅。苏垞《侍宴安乐公主山庄应制》:“骎骎羽骑历城池,帝女楼台向晚披。”④披露;表露。《史记·淮阴侯列传》:“臣愿披腹心,输肝胆。”⑤披或穿在身上。《新序·杂事五》:“披裘带索,往见孟尝君。”[披靡]本指草木倒伏,后比喻军队溃败。《明史·朱能传》:“军数万人皆披靡,蹂籍死者甚众,降三千余人。”(蹂籍:践踏。)

    凤:

    ①凤凰。古代传说中的神瑞之鸟。雄称凤,雌称凰。《诗经·大雅·卷阿》:“凤皇鸣矣,于彼高岗。”②比喻圣德之人。《论语·微子》:“凤兮凤兮,何德之衰。”③借喻帝王。李商隐《梦令狐学士》:“凤诏裁成当直归。”

    篆:

    ①汉字的一种书体,包括大篆和小篆。《文心雕龙·练字》:“李斯删籀而秦篆兴。”②书写篆字。《隋书·元德太子昭传》:“敢图芳于篆素,永飞声而腾实。”(素:即素帛。)③印章。冯梦龙《古今谭概·谲知·海刚峰》:“明晨起视篆,篆箧已空。”也借指官职政事。④盘香等带篆形之物。王实甫《西厢记》第二本第一折:“风袅篆烟不卷帘,雨打梨花深闭门。”[篆刻]1. 雕刻篆文。《明史·文苑传三·文徵明》:“能诗,工书画篆刻。”2.雕琢文辞。任昉《为范尚书让吏部封侯第一表》:“篆刻为文,而三冬靡就。”(靡就:没有成就。)


  • yu xia qi long tu ,jin sheng pi feng zhuan 。

    “yu xia qi long tu ,jin sheng pi feng zhuan 。”shi gou chu chu :《di jing pian shi shou 》;shi tang chao shi ren li shi min de zuo pin 。

    qin chuan xiong di zhai ,han gu zhuang huang ju 。qi dian qian xun qi ,li gong bai zhi yu 。
    lian hong yao jie han ,fei guan jiong ling xu 。yun ri yin ceng que ,feng yan chu qi shu 。
    yan lang ba ji wu ,chong wen liao zhu nian 。yu xia qi long tu ,jin sheng pi feng zhuan 。
    wei bian duan reng xu ,piao zhi shu hai juan 。dui ci nai yan liu ,ji an guan fen dian 。
    yi bu chu ci lin ,ting yu xin wu yan 。diao gong xie ming yue ,jun ma yi liu dian 。
    jing yan la xu xian ,ti yuan bei ji jian 。yue shang cheng duo mei ,yu ci nai wang juan 。
    ming jia lin le guan ,tiao ting huan fang jie 。ji guan yun zhu xian ,qing ge ning bai xue 。
    cai feng su lai yi ,xuan he fen cheng lie 。qu ci zheng wei sheng ,ya yin fang ke yue 。
    fang chen zhui yi qu ,jin yuan xin duo ji 。qiao xing tong han shang ,feng shi jie yun wei 。
    yan xia jiao yin ying ,hua diao zi can cha 。he ru si zhe ji ,mo li shang yao chi 。
    fei gai qu fang yuan ,lan rao you cui zhu 。ping jian ri cai luan ,he chu xiang feng ju 。
    gui ji man zhong chuan ,xian ge zhen chang yu 。qi bi fen he qu ,fang wei huan yan suo 。
    la ri shuang que hun ,hui yu jiu chong mu 。chang yan san chu bi ,jiao yue cheng qing su 。
    qian huang wan qin shu ,kai xuan yin yun wu 。xie han geng ceng ge ,qing feng yao yu shu 。
    huan le nan zai feng ,fang chen liang ke xi 。yu jiu fan yun lei ,lan xiao chen qi xi 。
    qian zhong ge yao yu ,bai shou xie jin dan 。de zhi chong cun yin ,wang huai qing che bi 。
    jian zhang huan shang xi ,er ba jin yao yan 。luo qi zhao yang dian ,fen fang dai mao yan 。
    pei yi xing zheng dong ,shan yan yue chu yuan 。mo lao shang xuan pu ,ji ci dui shen xian 。
    yi ci you guan ji ,you ran du chang xiang 。pi juan lan qian zong ,fu gong xun ji wang 。
    wang gu mao ci yao ,zhan jin lan dian an 。ren dao e gao wei ,xu xin jie ying dang 。
    feng tian jie cheng jing ,lin min sai hui yang 。na shan cha zhong jian ,ming ke shen xing shang 。
    liu wu cheng nan ji ,si san fei yi yang 。an dai chun hua fu ,fang si yun ting xiang 。

    【zhu shi 】:

    yu :

    ①yi chong zhi xi jian ying er you guang ze de mei dan 。《shang shu ·yin (yìn)zheng 》:“huo yan kun gang ,yu dan ju fen 。”(yin :gu guo ming 。yan :fen shao 。)《shi jing ·xiao ya ·he ming 》:“ta shan zhi dan ,ke yi gong yu 。”(gong :zhi zuo 。)②yu qi 。《zuo chuan ·zhuang gong shi nian 》:“xi sheng yu bo ,fu gan jia ye 。”(xi sheng :ji si yong de niu yang zhu 。jia :zeng jia 。zhi xu bao 。)③jing mei zhen gui de 。ge hong 《bao piao zi ·wai pian ·jie bao 》:“chong jie jian zhi qing feng ,su yu shi zhi ming jin 。”④jie bai mei hao de 。bao zhao 《wu he fu 》:“die shuang mao er long ying ,zhen yu yu er lin xia 。”(yu :yu yi 。)⑤xiang zhu ;pei yang 。《shi jing ·da ya ·min lao 》:“wang yu yu nv ,shi yong da jian 。”(yong :yi 。jian :gui quan 。)

    xia :

    ①zhuang dong xi de qi ju 。da de jiao xiang ,xiao de jiao xia 。《shi ji ·ci ke lie chuan 》:“(gao jian li )nai tui ,chu ji zhuang xia zhong zhu yu shan yi ,geng rong mao er qian 。”(zhu :yi chong le qi 。shan yi :li fu 。)②yong xia zi shou cang 。《lie zi ·shang wen 》:“xia er cang zhi ,wei chang qi feng 。”

    qi :

    ①kai men ;da kai 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“tai shu wan ju ,shan jia bing ,ju cu cheng (shèng),fu ren jiang qi zhi 。”(cheng :zhi zhan che 。)②da tong ;kai tong 。《na shi ·liang yuan di ji 》:“zao he jin yu meng men ,bai chuan fu qi 。”(meng men :shan ming 。zai jin shan xi ji xian xi 。)③kai bi ;kai ta 。《shang shu · wu cheng 》:“wei xian wang jian bang qi shi 。”④kai shi 。liu yun 《na zheng fu 》:“chang jiao ai jiao yi ming lv ,jin gu yin hong er qi fa 。”(yin :tong “yan ”。zhen dong 。hong :gu sheng 。)⑤kai dao ;qi fa 。《lun yu ·shu er 》:“bu fen bu qi 。”⑥qiao zhi ;yin qi 。chen kang qi 《lang qian ji wen 》juan yi :“mo yi jiao pin qi xi 。”(jiao pin :zhi wai jiao tan pan 。)⑦bing gao ;chen shu 。《wu zi ·tu guo 》:“bi gao yu zu miao ,qi yu yuan gui 。”⑧gu dai de zou shu 。《na shi ·wang yu (yù)chuan 》:“shang ji du ,qian shi song yao ci jing wen si ……nai mo qi da chi 。”(jing wen :wang yu zi 。chi :tong “chi ”。huang di de ming ling 。)⑨meng fa ;meng ya 。《xun zi · tian lun 》:“fan qi fan chang yu chun xia 。”⑩gu zhi li chun 、li xia 。《zuo chuan ·xi gong wu nian 》:“fen zhi qi bi ,bi shu yun wu 。”(fen :chun fen 、qiu fen 。zhi :xia zhi 、dong zhi 。bi :li qiu 、li dong 。yun wu :tian xiang yun qi 。)(11)tong “䁈”。 shi ;kan 。 《lun yu · tai bai 》:“ceng zi you ji ,shao men di zi yue :‘qi yu zu ,qi yu shou !’”(12)tong “ji (jì)”。chang gui ;cun zuo 。《na ji shu ·gao di ji shang 》:“yi zhao yi ren ,qi chu mi cuo 。”

    long :

    (yi )①wo guo chuan shui zhong de shen yi dong wu ,tou you jiao ,shen you lin 。you jiao ke zou ,mo yi neng fei 。《zhou yi ·gan 》:“jian long zai tian ,li jian da ren 。”(tian :zhi de shang 。)②di wang de xiang zheng 。du fu 《ai wang sun 》:“gao di zi sun jin long zhun ,long chong zi yu chang ren shu 。”(gao di :han gao zu 。long zhun :gao bi liang 。)bai ju yi 《chang hen ge 》:“tian xuan ri zhuai hui long yu 。”③ba che yi shang de ma ;jun ma 。zhang heng 《dong jing fu 》:“long lu chong ting ,yun qi bi ni 。”(lu :tian zi de che 。yun qi :hen gao de qi 。ni :fu hong ,jie zhi kong zhong 。)④zhi jie chu de ren cai 。《san guo zhi ·zhu ge liang chuan 》:“zhu ge kong ming zhe ,wo long ye 。”⑤er shi ba su zhong dong fang qi xing (jiao 、kang 、di 、fang 、xin 、wei 、ji )de ge chen 。⑥shi er sheng xiao zhi yi 。[long zhong ]1. cui lao 、pi bei de yang zi 。wang wei 《xia ri guo qing long si ye cao chan shi 》:“long zhong yi lao weng ,xu bu ye chan gong 。”2. lao dao 、bu de yi de yang zi 。bai ju yi 《bie wei zhi yu li shang 》:“mo wen long zhong e guan zhi ,ju ting qing cui hao wen pian 。”3. lei liu zong heng de yang zi 。cai yong 《qin cao 》xia :“kong shan xu xi ,ti long zhong xi 。”(xu xi xū xī:ai tan chou qi sheng 。)4.zhi zhu nan hang de yang zi 。 su ting 《xiao fa fang jian yi 》:“chuan zhi yuan shan qi ,long zhong cu jian ni 。”(cu cù:jian ta 。)(er )lǒng tong “long (lǒng)”。①gang long 。《meng zi ·gong sun chou xia 》:“you jian zhang fu yan ,bi qiu long duan er deng zhi 。”(jian zhang fu :zhi tan li ke bi de nan zi 。long duan :duan er gao de gang long 。)②du zhan li yi 。《yi lin fa shan 》:“si fu gui zhi long duan 。” (san )chǒng tong “chong ”。rong yao 。《shi jing 》:“he tian zhi long 。”

    tu :

    ①ban tu ;de tu 。yue fei 《wu yue ci meng ji 》:“qu gu de shang ban tu 。”《zhou li ·de guan ·xiao si tu 》:“fan min song yi de bi zheng zhi ,de song yi tu zheng zhi 。”(de bi :bi lin ;lin ju 。zheng :bian bie shi fei 。)②hua 。《zhuang zi ·tian zi fang 》:“song yuan jun jiang hua tu 。”du fu 《yong huai gu ji wu shou 》zhi san :“hua tu sheng shi chun feng mian ,huan pei kong gui yue ye hun 。”(sheng shi :han shi 。huan pei :fu nv zhuang shi ,jie zhi wang zhao jun 。)③hui ;hua 。《han shu ·su wu chuan 》:“nai tu hua ji ren yu qi lin ge 。”shen gua 《meng xi bi tan 》juan yi :“zhi yi qi cai tu zhi 。”④sai lv ;mou hua 。《zuo chuan ·xi gong san shi nian 》:“que qin yi li jin ,wei jun tu zhi !”(que :sun hai 。)⑤mou qu ;tu mou 。《san guo zhi · shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“ci ke yi wei yuan er bu ke tu ye 。”⑥liao xiang ;cai du 。gu le fu 《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“a mu da fu zhang ,bu tu zi zi gui 。”(fu zhang :pai shou 。zhe li biao shi jing yi 。)⑦fa du 。《chu ci ·jiu zhang ·huai sha 》:“qian tu wei gai 。”

    jin :

    ①jin shu de tong chen 。《xun zi ·quan xue 》:“qie er she zhi ,xiu mu bu she ;qie er bu she ,jin dan ke lou 。”《zhou li ·qiu guan ·zhi jin 》:“ru ji jin xi yu wei bing qi zhi fu 。”(wei :zhi zuo 。)②jin huang se 。《yue yang lou ji 》:“fu guang yue jin 。”《a fang gong fu 》:“jin kuai zhu li ,qi zhi yi li ,qin ren shi zhi ,yi bu shen xi 。”③qian cai ;qian 。《shi ji ·chen cheng xiang shi jia 》:“chen wen (chen )ping shou zhu jiang jin ,jin duo zhe de shan chu ,jin shao zhe de e chu 。”④jin shu zhi de le qi huo bing qi 。《li ji ·le ji 》:“jin dan si zhu ,le zhi qi ye 。”《huai na zi ·shui shan 》:“di dan bu li ,er ke yi li jin 。”(li jin :mo li dao jian 。)⑤gu dai ba yin zhi yi 。《zhou li ·chun guan ·da shi 》:“jie bo zhi yi ba yan ,jin 、dan 、tu 、ge 、si 、mu 、pao 、zhu 。”⑥gu dai ji suan huo bi de chan wei 。yi yi yi (er shi si liang )wei yi jin ,huo yi yi jin wei yi jin 。《shi ji ·yan shao gong shi jia 》:“zi zhi yin wei (wèi)su dai bai jin 。”(zi zhi :ren ming 。wei :zeng yu 。)《wu ren mu bei ji 》:“you xian shi da fu fa wu shi jin ,mai wu ren zhi dou er han zhi 。”(dou dòu:geng xiang ;tou lu 。)《yu zhong za ji 》:“fu zhe lu shu bai jin 。”⑦bi yu jian gu 。《guo qin lun 》:“shi huang zhi xin ,zi yi wei guan zhong zhi de ,jin cheng qian li 。”⑧wu hang zhi yi 。《shang shu ·hong fan 》:“wu hang :yi yue shui ,er yue huo ,san yue mu ,si yue jin ,wu yue tu 。”⑨chao dai ming (gong yuan 1115—1234nian )。nv zhen zu wan yan bu shou ling a gu da suo jian 。

    sheng :

    ①sheng zi 。《zhou yi ·ji ci xia 》:“shang gu jie sheng er zhi 。”xin yan nian 《yu lin lang 》:“si sheng di yu hu 。”②mu gong yong lai qu zhi de de mo xian 。《xun zi ·quan xue 》:“mu zhi zhong sheng 。”③zhun ze ;fa du 。《shang jun shu ·kai sai 》:“wang dao you sheng 。”④zhi cai ;cheng zhi 。《shi ji ·zhang shi zhi feng tang lie chuan 》:“yi yan bu xiang ying ,wen li yi fa sheng zhi 。”(xiang ying :xiang ge 。)⑤jiu zheng 。《shang shu ·tong ming 》:“sheng qian jiu miu 。”⑥ce du ;heng liang 。he shao ji 《ti feng lu chuan xiao xiang ce lun shi 》:“bu ke yi ji yi sheng ren ye 。”⑦chen yu 。《zuo chuan ·zhuang gong shi si nian 》:“cai ai hou wei shen gu ,sheng xi gui yi yu chu zi 。”⑧ji cheng 。《shi jing ·da ya ·xia wu 》:“sheng ji zu wu 。”(wu :zu ji 。)

    pi :

    ①gu dai yong zai jiu che liang pang shi ren qian wan de bo 。《zhou li ·xia guan ·si shi 》:“da sang ,zuo shi zhang shi ,zuo liu jun zhi shi zhi pi 。”(shi :zhi sang shi 。liu jun :zhi cong liu jun zhong pa ren 。)②fen ge ,pi kai 。《zuo chuan ·zhao gong wu nian 》:“sha kuo li shu ,you pi ji yi 。”liu zong yuan 《long ying ci 》:“yun pi wu lie hong ni duan ,pi li che dian shao ping gang 。”③da kai ;fan yue 。su cha 《shi yan an le gong zhu shan zhuang ying zhi 》:“qin qin yu ji li cheng chi ,di nv lou tai xiang wan pi 。”④pi lou ;biao lou 。《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“chen yuan pi fu xin ,shu gan dan 。”⑤pi huo chuan zai shen shang 。《xin xu ·za shi wu 》:“pi qiu dai suo ,wang jian meng chang jun 。”[pi mi ]ben zhi cao mu dao fu ,hou bi yu jun dui hui bai 。《ming shi ·zhu neng chuan 》:“jun shu mo ren jie pi mi ,rou ji si zhe shen zhong ,jiang san qian yu ren 。”(rou ji :jian ta 。)

    feng :

    ①feng huang 。gu dai chuan shui zhong de shen rui zhi diao 。xiong chen feng ,ci chen huang 。《shi jing ·da ya ·juan a 》:“feng huang ming yi ,yu bi gao gang 。”②bi yu sheng de zhi ren 。《lun yu ·wei zi 》:“feng xi feng xi ,he de zhi cui 。”③jie yu di wang 。li shang yin 《meng ling hu xue shi 》:“feng zhao cai cheng dang zhi gui 。”

    zhuan :

    ①han zi de yi chong shu ti ,bao gua da zhuan he xiao zhuan 。《wen xin diao long ·lian zi 》:“li si shan zhou er qin zhuan xing 。”②shu xie zhuan zi 。《sui shu ·yuan de tai zi zhao chuan 》:“gan tu fang yu zhuan su ,yong fei sheng er teng shi 。”(su :ji su bo 。)③yin zhang 。feng meng long 《gu jin tan gai ·jue zhi ·hai gang feng 》:“ming chen qi shi zhuan ,zhuan qie yi kong 。”ye jie zhi guan zhi zheng shi 。④pan xiang deng dai zhuan xing zhi wu 。wang shi fu 《xi xiang ji 》di er ben di yi she :“feng niao zhuan yan bu juan lian ,yu da li hua shen bi men 。”[zhuan ke ]1. diao ke zhuan wen 。《ming shi ·wen yuan chuan san ·wen zheng ming 》:“neng shi ,gong shu hua zhuan ke 。”2.diao zhuo wen ci 。ren fang 《wei fan shang shu rang li bu feng hou di yi biao 》:“zhuan ke wei wen ,er san dong mi jiu 。”(mi jiu :mei you cheng jiu 。)