• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 田峻不勝荒,農功皆廢弛。

    “田峻不勝荒,農功皆廢弛。”詩句出處:《祝風三十二韻》;是唐朝詩人吳融的作品。

    我有二頃田,長洲東百裡。環塗為之區,積葑相連纚。
    松江流其旁,春夏多苦水。堤防茍不時,泛濫即無已。
    粵餘病眠久,而復傢無峙。田峻不勝荒,農功皆廢弛。
    他稼已如雲,我田方欲蒔。四際上通波,兼之葭與葦。
    是時立秋後,煙露浩淒矣。雖然遣畢功,萎約都無幾。
    如何海上風,連日從空起。似欲驅滄溟,來沃具區裡。
    噫嘻爾風師,吳中多豪士。囷倉過九年,一粒惜如死。
    糴賤兼糶貴,兇年翻大喜。隻是疲羸苦,才饑須易子。
    餘仍轗軻者,進趨年二紀。秋不安一食,春不閑一晷。
    腸回為多別,骨瘦因積毀。咳唾莫逢人,揶揄空睹鬼。
    中又值幹戈,遑遑常轉徙。故隱茅山西,今來笠澤涘。
    荒者不復尋,葺者還有以。將正陶令巾,又蓋薑肱被。
    不敢務有餘,有餘必驕鄙。所期免假匄,假匄多慚恥。
    驕鄙既不生,慚恥更能弭。自可致逍遙,無妨閱經史。
    籲餘將四十,滿望隻如此。幹澤尚多難,學稼茲復爾。
    窮達雖系命,禍福生所履。天不饑死餘,飄風當自止。

    【註釋】:

    田:

    ①種植作物的土地。陶淵明《桃花源記》:“有良田美池桑竹之屬。”②耕種田地。《漢書·高帝紀》:“故秦苑囿園池,令民得田之。”③通“畋”。打獵。《韓非子·難一》:“焚林而田,偷取多獸,後必無獸。”④春季打獵和習兵之禮。《周禮 · 春官 · 甸祝》:“甸祝掌四時之田。”⑤古代主管農事的官員,即田峻。《禮記·月令》:“王命佈農事,命田舍東郊。”⑥大鼓。《詩經 · 周頌·有瞽》:“應田縣鼓。”(應:小鼓。)

    峻:

    ①山高聳陡峭。司馬相如《上林賦》:“徑峻赴險,越壑厲水。”(厲水:提衣蹚水。)王羲之《蘭亭集序》:“此地有崇山峻嶺,茂林修竹。”(修:長。)泛指高。顏延之《秋胡詩》:“峻節貫秋霜。”(節:節操。貫:連。)②嚴厲;酷烈。《論衡·非韓》:“嚴刑峻法,富國強兵。”《漢書·丙吉傳》:“(吉)不避嚴刑峻法。”《晉書·庾亮傳》:“(亮)風格峻整,動由禮節。”(整:端正。動:舉止。)③急;險急。宋之問《下桂江縣黎壁》:“吼沫跳急浪,合流環峻灘。”

    不:

    (一)①不。《後漢書·班超傳》:“不入虎穴,不得虎子。”《詩經·魏風·伐檀》:“不狩不獵,胡瞻爾庭有縣(懸)特兮。”(特:三歲的獸。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是豈不必得之之道也哉?”③無;沒有。《左傳·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助詞。無實義。《逸周書·皇門》:“我不則寅哉寅哉!”[不祿]士死的諱稱。《禮記·曲禮下》:“天子曰崩,諸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不祿。” (二)fū花萼。後作“柎”。《詩經·小雅·常棣》:“常棣之華,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨樹。 鄂:同“萼”。 :有光采。)

    勝:

    ①(舊讀shēng)能承擔;經得起。《韓非子·揚權》:“枝大本小,將不勝春風。”(本:莖幹。)②(舊讀shēng)盡;完。《孟子·梁惠王上》:“不違農時,谷不可勝食也。”③戰勝。跟“負”、“敗”相對。《詩經·周頌·武》:“嗣武受之,勝殷遏劉。”(嗣武:指周武王。遏劉:制止屠殺。)④勝過;超過。《論語·雍也》:“質勝文則野。”⑤克制:制服。《鹽鐵論·周秦》:“臧文仲治魯,勝其盜而自矜。”(矜:誇耀。)⑥優美的;美好的。范仲淹《嶽陽樓記》:“予觀夫巴陵勝狀,在洞庭一湖。”⑦勝地或勝景。柳宗元《永州崔中丞萬石亭記》:“見怪石特出,度其下必有殊勝。”⑧優良。王勃《滕王閣序》:“勝友如雲。”

    荒:

    ①荒蕪。《商君書·算地》:“勝敵而草不荒。”《韓非子·解老》:“獄訟繁則田荒,田荒則府倉虛。”②荒地;荒野。陶潛《歸園田居五首》之一:“開荒南野際,守拙歸田園。”③荒年。《韓非子·六反》:“天饑歲荒。”④廢棄;荒廢。曹植《送應氏》:“側足無行徑,荒疇不復田。”《尚書·盤庚上》:“非予自荒茲德。”⑤逸樂過度;放縱。白居易《雜興三首》之一:“(楚王)色禽合為荒,刑政兩已衰。”(禽:田獵。)⑥僻遠的地方。鐘嶸《詩品·上品》:“言在耳目之內,情寄八荒之表。”(表:外。)屈原《離騷》:“忽反顧以遊目兮,將往觀乎四荒。”⑦遮蔽;覆蓋。《詩經·周南·樛木》:“南有樛木,葛藟荒之。”[荒服]邊遠地區。《論衡·恢國》:“唐虞國界,吳為荒服。”

    農:

    ①耕種。《左傳·襄公九年》:“其庶人力於農穡。”(庶人:平民;百姓。穡:收割莊稼。)②農業。賈誼《論積貯疏》:“今毆民歸之農。”(毆qū:同“驅”。)③種田的人;農夫。《左傳·宣公十二年》:“商、農、工、賈不敗其業。”《呂氏春秋·孟夏》:“命農勉作。”(勉作:努力耕作。)④努力;勤勉。《左傳·襄公十三年》:“小人農力以事其上。”《管子·大匡》:“用力不農。”

    功:

    ①功勞;業績。《戰國策·趙策四》:“不及今令有功於國。”②成就;功效。《莊子· 天運》:“勞而無功。”《晉書·謝安傳》:“妙算有遺,良圖不果,降齡何促,功敗垂成。”(降齡:上天給予的壽齡。垂成:將成。)嵇康《養生論》:“田種一也,至於樹養不同,則功收相懸。”③工作。《呂氏春秋·仲春》:“無作大事,以妨農功。”④功能。《荀子·天論》:“以全其天功。”⑤工程。葛洪《抱樸子·外篇·崇教》:“民力竭於功役,儲蓄靡於不急,起土山以準嵩霍,決渠水以象九河。”(靡:浪費。嵩霍:二山名,被稱為中嶽與南嶽。)⑥精善;堅固;精良。《管子·七法》:“有蓄積,則久而不匱;器械功,則伐而不費。”⑦通“攻”。治理。《水經註·巨洋水》:“中有古壇,參差相對,後人微加功飾,以為嬉遊之處。”⑧喪服通稱。《禮記·服問》:“絰服之絰,服其功衰。”

    皆:

    ①都;全。《論語·季氏》:“吾二臣者,皆不欲也。”《孟子·梁惠王上》:“百姓皆以王為愛也。”(愛:吝嗇。)《史記·貨殖列傳》:“故言富者皆稱陶朱公。”溫庭筠《望江南》:“過盡千帆皆不是,斜暉脈脈水悠悠。”②普遍。《詩經·周頌·豐年》:“以洽百禮,降福孔皆。”(洽:合。孔:甚。)③通“偕”。相同;偕同。《呂氏春秋·離謂》:“亡國之主,不自以為惑,故與桀、紂、幽、厲皆也。”(幽、厲:指周幽王、周厲王。)又《上德》:“虛素以公,小民皆之。”(虛素:處虛服素、恬淡質樸的意思。)

    廢:

    ①廢棄;廢弛。《論語·衛靈公》:“君子不以言舉人,不以人廢言。”也指廢棄不用的事物。《史記·太史公自序》:“孔子修舊起廢。”②廢黜;貶退。《晉書 · 桓溫傳》:“溫乃廢帝而立簡文帝。”③衰敗;淪亡。《史記·儒林列傳序》:“(故)孔子閔(憫)王路廢而邪道興。”(王路:王道。)④衰頹;精神委靡。《莊子·德充符》:“而適先生之所,則廢然而反(返)。”(適:到。)⑤殘疾。《呂氏春秋·審為》:“左手攫之則右手廢。”⑥倒塌。《淮南子·覽冥》:“往古之時,四極廢,九州裂。”⑦放置;擱置。《顏氏傢訓·勉學》:“所誦經書,一月廢置,便至荒蕪矣。”⑧懾服;偃伏。《史記·淮陰侯列傳》:“項王喑惡叱吒,千人皆廢。”

    弛:

    ①放松弓弦。《左傳·襄公十八年》:“乃弛弓,而後自縛之。”東方朔《七諫·謬諫》:“弧弓弛而不張。”②放松;松懈。《禮記·雜記下》:“張而不弛,文武弗能也。”(文武:周文王和武王。)《韓非子·解老》:“萬物必有盛衰,萬事必有弛張。”③解除。《文心雕龍·鎔裁》:“芟(shān)繁剪穢,弛於負擔。”(芟:剪除。)《左傳·莊公二十二年》:“弛於負擔。”④延緩。《戰國策·魏策二》:“請弛期更日。”(更:改。)⑤減弱。《史記·呂不韋列傳》:“以色事人者,色衰而愛弛。”韓愈《南海神廟碑》:“公遂升舟,風雨少弛。”(升:登。少:稍微。)⑥毀壞。《國語·魯語上》:“文公欲弛孟文子之宅。”《史記·河渠書》:“延道弛兮離常流。”


  • 田峻不胜荒,农功皆废弛。

    “田峻不胜荒,农功皆废弛。”诗句出处:《祝风三十二韵》;是唐朝诗人吴融的作品。

    我有二顷田,长洲东百里。环涂为之区,积葑相连纚。
    松江流其旁,春夏多苦水。堤防苟不时,泛滥即无已。
    粤余病眠久,而复家无峙。田峻不胜荒,农功皆废弛。
    他稼已如云,我田方欲莳。四际上通波,兼之葭与苇。
    是时立秋后,烟露浩凄矣。虽然遣毕功,萎约都无几。
    如何海上风,连日从空起。似欲驱沧溟,来沃具区里。
    噫嘻尔风师,吴中多豪士。囷仓过九年,一粒惜如死。
    籴贱兼粜贵,凶年翻大喜。只是疲羸苦,才饥须易子。
    余仍轗轲者,进趋年二纪。秋不安一食,春不闲一晷。
    肠回为多别,骨瘦因积毁。咳唾莫逢人,揶揄空睹鬼。
    中又值干戈,遑遑常转徙。故隐茅山西,今来笠泽涘。
    荒者不复寻,葺者还有以。将正陶令巾,又盖姜肱被。
    不敢务有余,有余必骄鄙。所期免假匄,假匄多惭耻。
    骄鄙既不生,惭耻更能弭。自可致逍遥,无妨阅经史。
    吁余将四十,满望只如此。干泽尚多难,学稼兹复尔。
    穷达虽系命,祸福生所履。天不饥死余,飘风当自止。

    【注释】:

    田:

    ①种植作物的土地。陶渊明《桃花源记》:“有良田美池桑竹之属。”②耕种田地。《汉书·高帝纪》:“故秦苑囿园池,令民得田之。”③通“畋”。打猎。《韩非子·难一》:“焚林而田,偷取多兽,后必无兽。”④春季打猎和习兵之礼。《周礼 · 春官 · 甸祝》:“甸祝掌四时之田。”⑤古代主管农事的官员,即田峻。《礼记·月令》:“王命布农事,命田舍东郊。”⑥大鼓。《诗经 · 周颂·有瞽》:“应田县鼓。”(应:小鼓。)

    峻:

    ①山高耸陡峭。司马相如《上林赋》:“径峻赴险,越壑厉水。”(厉水:提衣蹚水。)王羲之《兰亭集序》:“此地有崇山峻岭,茂林修竹。”(修:长。)泛指高。颜延之《秋胡诗》:“峻节贯秋霜。”(节:节操。贯:连。)②严厉;酷烈。《论衡·非韩》:“严刑峻法,富国强兵。”《汉书·丙吉传》:“(吉)不避严刑峻法。”《晋书·庾亮传》:“(亮)风格峻整,动由礼节。”(整:端正。动:举止。)③急;险急。宋之问《下桂江县黎壁》:“吼沫跳急浪,合流环峻滩。”

    不:

    (一)①不。《后汉书·班超传》:“不入虎穴,不得虎子。”《诗经·魏风·伐檀》:“不狩不猎,胡瞻尔庭有县(悬)特兮。”(特:三岁的兽。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是岂不必得之之道也哉?”③无;没有。《左传·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助词。无实义。《逸周书·皇门》:“我不则寅哉寅哉!”[不禄]士死的讳称。《礼记·曲礼下》:“天子曰崩,诸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不禄。” (二)fū花萼。后作“柎”。《诗经·小雅·常棣》:“常棣之华,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨树。 鄂:同“萼”。 :有光采。)

    胜:

    ①(旧读shēng)能承担;经得起。《韩非子·扬权》:“枝大本小,将不胜春风。”(本:茎干。)②(旧读shēng)尽;完。《孟子·梁惠王上》:“不违农时,谷不可胜食也。”③战胜。跟“负”、“败”相对。《诗经·周颂·武》:“嗣武受之,胜殷遏刘。”(嗣武:指周武王。遏刘:制止屠杀。)④胜过;超过。《论语·雍也》:“质胜文则野。”⑤克制:制服。《盐铁论·周秦》:“臧文仲治鲁,胜其盗而自矜。”(矜:夸耀。)⑥优美的;美好的。范仲淹《岳阳楼记》:“予观夫巴陵胜状,在洞庭一湖。”⑦胜地或胜景。柳宗元《永州崔中丞万石亭记》:“见怪石特出,度其下必有殊胜。”⑧优良。王勃《滕王阁序》:“胜友如云。”

    荒:

    ①荒芜。《商君书·算地》:“胜敌而草不荒。”《韩非子·解老》:“狱讼繁则田荒,田荒则府仓虚。”②荒地;荒野。陶潜《归园田居五首》之一:“开荒南野际,守拙归田园。”③荒年。《韩非子·六反》:“天饥岁荒。”④废弃;荒废。曹植《送应氏》:“侧足无行径,荒畴不复田。”《尚书·盘庚上》:“非予自荒兹德。”⑤逸乐过度;放纵。白居易《杂兴三首》之一:“(楚王)色禽合为荒,刑政两已衰。”(禽:田猎。)⑥僻远的地方。钟嵘《诗品·上品》:“言在耳目之内,情寄八荒之表。”(表:外。)屈原《离骚》:“忽反顾以游目兮,将往观乎四荒。”⑦遮蔽;覆盖。《诗经·周南·樛木》:“南有樛木,葛藟荒之。”[荒服]边远地区。《论衡·恢国》:“唐虞国界,吴为荒服。”

    农:

    ①耕种。《左传·襄公九年》:“其庶人力于农穑。”(庶人:平民;百姓。穑:收割庄稼。)②农业。贾谊《论积贮疏》:“今殴民归之农。”(殴qū:同“驱”。)③种田的人;农夫。《左传·宣公十二年》:“商、农、工、贾不败其业。”《吕氏春秋·孟夏》:“命农勉作。”(勉作:努力耕作。)④努力;勤勉。《左传·襄公十三年》:“小人农力以事其上。”《管子·大匡》:“用力不农。”

    功:

    ①功劳;业绩。《战国策·赵策四》:“不及今令有功于国。”②成就;功效。《庄子· 天运》:“劳而无功。”《晋书·谢安传》:“妙算有遗,良图不果,降龄何促,功败垂成。”(降龄:上天给予的寿龄。垂成:将成。)嵇康《养生论》:“田种一也,至于树养不同,则功收相悬。”③工作。《吕氏春秋·仲春》:“无作大事,以妨农功。”④功能。《荀子·天论》:“以全其天功。”⑤工程。葛洪《抱朴子·外篇·崇教》:“民力竭于功役,储蓄靡于不急,起土山以准嵩霍,决渠水以象九河。”(靡:浪费。嵩霍:二山名,被称为中岳与南岳。)⑥精善;坚固;精良。《管子·七法》:“有蓄积,则久而不匮;器械功,则伐而不费。”⑦通“攻”。治理。《水经注·巨洋水》:“中有古坛,参差相对,后人微加功饰,以为嬉游之处。”⑧丧服通称。《礼记·服问》:“绖服之绖,服其功衰。”

    皆:

    ①都;全。《论语·季氏》:“吾二臣者,皆不欲也。”《孟子·梁惠王上》:“百姓皆以王为爱也。”(爱:吝啬。)《史记·货殖列传》:“故言富者皆称陶朱公。”温庭筠《望江南》:“过尽千帆皆不是,斜晖脉脉水悠悠。”②普遍。《诗经·周颂·丰年》:“以洽百礼,降福孔皆。”(洽:合。孔:甚。)③通“偕”。相同;偕同。《吕氏春秋·离谓》:“亡国之主,不自以为惑,故与桀、纣、幽、厉皆也。”(幽、厉:指周幽王、周厉王。)又《上德》:“虚素以公,小民皆之。”(虚素:处虚服素、恬淡质朴的意思。)

    废:

    ①废弃;废弛。《论语·卫灵公》:“君子不以言举人,不以人废言。”也指废弃不用的事物。《史记·太史公自序》:“孔子修旧起废。”②废黜;贬退。《晋书 · 桓温传》:“温乃废帝而立简文帝。”③衰败;沦亡。《史记·儒林列传序》:“(故)孔子闵(悯)王路废而邪道兴。”(王路:王道。)④衰颓;精神委靡。《庄子·德充符》:“而适先生之所,则废然而反(返)。”(适:到。)⑤残疾。《吕氏春秋·审为》:“左手攫之则右手废。”⑥倒塌。《淮南子·览冥》:“往古之时,四极废,九州裂。”⑦放置;搁置。《颜氏家训·勉学》:“所诵经书,一月废置,便至荒芜矣。”⑧慑服;偃伏。《史记·淮阴侯列传》:“项王喑恶叱咤,千人皆废。”

    弛:

    ①放松弓弦。《左传·襄公十八年》:“乃弛弓,而后自缚之。”东方朔《七谏·谬谏》:“弧弓弛而不张。”②放松;松懈。《礼记·杂记下》:“张而不弛,文武弗能也。”(文武:周文王和武王。)《韩非子·解老》:“万物必有盛衰,万事必有弛张。”③解除。《文心雕龙·镕裁》:“芟(shān)繁剪秽,弛于负担。”(芟:剪除。)《左传·庄公二十二年》:“弛于负担。”④延缓。《战国策·魏策二》:“请弛期更日。”(更:改。)⑤减弱。《史记·吕不韦列传》:“以色事人者,色衰而爱弛。”韩愈《南海神庙碑》:“公遂升舟,风雨少弛。”(升:登。少:稍微。)⑥毁坏。《国语·鲁语上》:“文公欲弛孟文子之宅。”《史记·河渠书》:“延道弛兮离常流。”


  • tian jun bu sheng huang ,nong gong jie fei chi 。

    “tian jun bu sheng huang ,nong gong jie fei chi 。”shi gou chu chu :《zhu feng san shi er yun 》;shi tang chao shi ren wu rong de zuo pin 。

    wo you er qing tian ,chang zhou dong bai li 。huan tu wei zhi ou ,ji feng xiang lian li 。
    song jiang liu ji pang ,chun xia duo ku shui 。di fang gou bu shi ,fan lan ji mo yi 。
    yue yu bing mian jiu ,er fu jia mo shi 。tian jun bu sheng huang ,nong gong jie fei chi 。
    ta jia yi ru yun ,wo tian fang yu shi 。si ji shang tong bo ,jian zhi jia yu wei 。
    shi shi li qiu hou ,yan lou hao qi yi 。sui ran qian bi gong ,wei yao dou mo ji 。
    ru he hai shang feng ,lian ri cong kong qi 。shi yu qu cang ming ,lai wo ju ou li 。
    yi xi er feng shi ,wu zhong duo hao shi 。qun cang guo jiu nian ,yi li xi ru si 。
    di jian jian tiao gui ,xiong nian fan da xi 。zhi shi pi lei ku ,cai ji xu yi zi 。
    yu reng kan ke zhe ,jin qu nian er ji 。qiu bu an yi shi ,chun bu xian yi gui 。
    chang hui wei duo bie ,gu shou yin ji hui 。hai tuo mo feng ren ,ye yu kong du gui 。
    zhong you zhi gan ge ,huang huang chang zhuai xi 。gu yin mao shan xi ,jin lai li ze si 。
    huang zhe bu fu xun ,qi zhe hai you yi 。jiang zheng tao ling jin ,you gai jiang gong bei 。
    bu gan wu you yu ,you yu bi jiao bi 。suo ji mian jia gai ,jia gai duo can chi 。
    jiao bi ji bu sheng ,can chi geng neng mi 。zi ke zhi xiao yao ,mo fang yue jing shi 。
    xu yu jiang si shi ,man wang zhi ru ci 。gan ze shang duo nan ,xue jia ci fu er 。
    qiong da sui ji ming ,huo fu sheng suo lv 。tian bu ji si yu ,piao feng dang zi zhi 。

    【zhu shi 】:

    tian :

    ①chong zhi zuo wu de tu de 。tao yuan ming 《tao hua yuan ji 》:“you liang tian mei chi sang zhu zhi shu 。”②geng chong tian de 。《han shu ·gao di ji 》:“gu qin yuan you yuan chi ,ling min de tian zhi 。”③tong “tian ”。da lie 。《han fei zi ·nan yi 》:“fen lin er tian ,tou qu duo shou ,hou bi mo shou 。”④chun ji da lie he xi bing zhi li 。《zhou li · chun guan · dian zhu 》:“dian zhu zhang si shi zhi tian 。”⑤gu dai zhu guan nong shi de guan yuan ,ji tian jun 。《li ji ·yue ling 》:“wang ming bu nong shi ,ming tian she dong jiao 。”⑥da gu 。《shi jing · zhou song ·you gu 》:“ying tian xian gu 。”(ying :xiao gu 。)

    jun :

    ①shan gao song dou qiao 。si ma xiang ru 《shang lin fu 》:“jing jun fu xian ,yue he li shui 。”(li shui :di yi tang shui 。)wang xi zhi 《lan ting ji xu 》:“ci de you chong shan jun ling ,mao lin xiu zhu 。”(xiu :chang 。)fan zhi gao 。yan yan zhi 《qiu hu shi 》:“jun jie guan qiu shuang 。”(jie :jie cao 。guan :lian 。)②yan li ;ku lie 。《lun heng ·fei han 》:“yan xing jun fa ,fu guo jiang bing 。”《han shu ·bing ji chuan 》:“(ji )bu bi yan xing jun fa 。”《jin shu ·yu liang chuan 》:“(liang )feng ge jun zheng ,dong you li jie 。”(zheng :duan zheng 。dong :ju zhi 。)③ji ;xian ji 。song zhi wen 《xia gui jiang xian li bi 》:“hou mo tiao ji lang ,ge liu huan jun tan 。”

    bu :

    (yi )①bu 。《hou han shu ·ban chao chuan 》:“bu ru hu xue ,bu de hu zi 。”《shi jing ·wei feng ·fa tan 》:“bu shou bu lie ,hu zhan er ting you xian (xuan )te xi 。”(te :san sui de shou 。)②fei ;bu shi 。《xun zi ·jun dao 》:“neng zhong shi zhe qu zhi ,shi qi bu bi de zhi zhi dao ye zai ?”③mo ;mei you 。《zuo chuan ·xiang gong er shi san nian 》:“bu de er you gong 。”④wei 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“zhi bu bai bu er ,shi yi zou ye 。”⑤gou zhong zhu ci 。mo shi yi 。《yi zhou shu ·huang men 》:“wo bu ze yin zai yin zai !”[bu lu ]shi si de hui chen 。《li ji ·qu li xia 》:“tian zi yue beng ,zhu hou yue hong ,da fu yue cu ,shi yue bu lu 。” (er )fūhua e 。hou zuo “fu ”。《shi jing ·xiao ya ·chang di 》:“chang di zhi hua ,e bu (wěi)。”(chang di :ji tang li shu 。 e :tong “e ”。 :you guang cai 。)

    sheng :

    ①(jiu dou shēng)neng cheng dan ;jing de qi 。《han fei zi ·yang quan 》:“zhi da ben xiao ,jiang bu sheng chun feng 。”(ben :jing gan 。)②(jiu dou shēng)jin ;wan 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“bu wei nong shi ,gu bu ke sheng shi ye 。”③zhan sheng 。gen “fu ”、“bai ”xiang dui 。《shi jing ·zhou song ·wu 》:“si wu shou zhi ,sheng yan e liu 。”(si wu :zhi zhou wu wang 。e liu :zhi zhi tu sha 。)④sheng guo ;chao guo 。《lun yu ·yong ye 》:“zhi sheng wen ze ye 。”⑤ke zhi :zhi fu 。《yan tie lun ·zhou qin 》:“zang wen zhong zhi lu ,sheng ji dao er zi jin 。”(jin :kua yao 。)⑥you mei de ;mei hao de 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“yu guan fu ba ling sheng zhuang ,zai dong ting yi hu 。”⑦sheng de huo sheng jing 。liu zong yuan 《yong zhou cui zhong cheng mo dan ting ji 》:“jian guai dan te chu ,du ji xia bi you shu sheng 。”⑧you liang 。wang bo 《teng wang ge xu 》:“sheng you ru yun 。”

    huang :

    ①huang wu 。《shang jun shu ·suan de 》:“sheng di er cao bu huang 。”《han fei zi ·jie lao 》:“yu song fan ze tian huang ,tian huang ze fu cang xu 。”②huang de ;huang ye 。tao qian 《gui yuan tian ju wu shou 》zhi yi :“kai huang na ye ji ,shou zhuo gui tian yuan 。”③huang nian 。《han fei zi ·liu fan 》:“tian ji sui huang 。”④fei qi ;huang fei 。cao zhi 《song ying shi 》:“ce zu mo hang jing ,huang chou bu fu tian 。”《shang shu ·pan geng shang 》:“fei yu zi huang ci de 。”⑤yi le guo du ;fang zong 。bai ju yi 《za xing san shou 》zhi yi :“(chu wang )se qin ge wei huang ,xing zheng liang yi cui 。”(qin :tian lie 。)⑥pi yuan de de fang 。zhong rong 《shi pin ·shang pin 》:“yan zai er mu zhi nei ,qing ji ba huang zhi biao 。”(biao :wai 。)qu yuan 《li sao 》:“hu fan gu yi you mu xi ,jiang wang guan hu si huang 。”⑦zhe bi ;fu gai 。《shi jing ·zhou na ·jiu mu 》:“na you jiu mu ,ge lei huang zhi 。”[huang fu ]bian yuan de ou 。《lun heng ·hui guo 》:“tang yu guo jie ,wu wei huang fu 。”

    nong :

    ①geng chong 。《zuo chuan ·xiang gong jiu nian 》:“ji shu ren li yu nong se 。”(shu ren :ping min ;bai xing 。se :shou ge zhuang jia 。)②nong ye 。gu yi 《lun ji zhu shu 》:“jin ou min gui zhi nong 。”(ou qū:tong “qu ”。)③chong tian de ren ;nong fu 。《zuo chuan ·xuan gong shi er nian 》:“shang 、nong 、gong 、gu bu bai ji ye 。”《lv shi chun qiu ·meng xia 》:“ming nong mian zuo 。”(mian zuo :nu li geng zuo 。)④nu li ;qin mian 。《zuo chuan ·xiang gong shi san nian 》:“xiao ren nong li yi shi ji shang 。”《guan zi ·da kuang 》:“yong li bu nong 。”

    gong :

    ①gong lao ;ye ji 。《zhan guo ce ·zhao ce si 》:“bu ji jin ling you gong yu guo 。”②cheng jiu ;gong xiao 。《zhuang zi · tian yun 》:“lao er mo gong 。”《jin shu ·xie an chuan 》:“miao suan you wei ,liang tu bu guo ,jiang ling he cu ,gong bai chui cheng 。”(jiang ling :shang tian gei yu de shou ling 。chui cheng :jiang cheng 。)ji kang 《yang sheng lun 》:“tian chong yi ye ,zhi yu shu yang bu tong ,ze gong shou xiang xuan 。”③gong zuo 。《lv shi chun qiu ·zhong chun 》:“mo zuo da shi ,yi fang nong gong 。”④gong neng 。《xun zi ·tian lun 》:“yi quan ji tian gong 。”⑤gong cheng 。ge hong 《bao piao zi ·wai pian ·chong jiao 》:“min li jie yu gong yi ,chu xu mi yu bu ji ,qi tu shan yi zhun song huo ,jue qu shui yi xiang jiu he 。”(mi :lang fei 。song huo :er shan ming ,bei chen wei zhong yue yu na yue 。)⑥jing shan ;jian gu ;jing liang 。《guan zi ·qi fa 》:“you xu ji ,ze jiu er bu kui ;qi xie gong ,ze fa er bu fei 。”⑦tong “gong ”。zhi li 。《shui jing zhu ·ju xiang shui 》:“zhong you gu tan ,can cha xiang dui ,hou ren wei jia gong shi ,yi wei xi you zhi chu 。”⑧sang fu tong chen 。《li ji ·fu wen 》:“die fu zhi die ,fu ji gong cui 。”

    jie :

    ①dou ;quan 。《lun yu ·ji shi 》:“wu er chen zhe ,jie bu yu ye 。”《meng zi ·liang hui wang shang 》:“bai xing jie yi wang wei ai ye 。”(ai :lin se 。)《shi ji ·huo shi lie chuan 》:“gu yan fu zhe jie chen tao zhu gong 。”wen ting jun 《wang jiang na 》:“guo jin qian fan jie bu shi ,xie hui mai mai shui you you 。”②pu bian 。《shi jing ·zhou song ·feng nian 》:“yi qia bai li ,jiang fu kong jie 。”(qia :ge 。kong :shen 。)③tong “xie ”。xiang tong ;xie tong 。《lv shi chun qiu ·li wei 》:“wang guo zhi zhu ,bu zi yi wei huo ,gu yu jie 、zhou 、you 、li jie ye 。”(you 、li :zhi zhou you wang 、zhou li wang 。)you 《shang de 》:“xu su yi gong ,xiao min jie zhi 。”(xu su :chu xu fu su 、tian dan zhi piao de yi sai 。)

    fei :

    ①fei qi ;fei chi 。《lun yu ·wei ling gong 》:“jun zi bu yi yan ju ren ,bu yi ren fei yan 。”ye zhi fei qi bu yong de shi wu 。《shi ji ·tai shi gong zi xu 》:“kong zi xiu jiu qi fei 。”②fei chu ;bian tui 。《jin shu · huan wen chuan 》:“wen nai fei di er li jian wen di 。”③cui bai ;lun wang 。《shi ji ·ru lin lie chuan xu 》:“(gu )kong zi min (min )wang lu fei er xie dao xing 。”(wang lu :wang dao 。)④cui tui ;jing shen wei mi 。《zhuang zi ·de chong fu 》:“er kuo xian sheng zhi suo ,ze fei ran er fan (fan )。”(kuo :dao 。)⑤can ji 。《lv shi chun qiu ·shen wei 》:“zuo shou jue zhi ze you shou fei 。”⑥dao ta 。《huai na zi ·lan ming 》:“wang gu zhi shi ,si ji fei ,jiu zhou lie 。”⑦fang zhi ;ge zhi 。《yan shi jia xun ·mian xue 》:“suo song jing shu ,yi yue fei zhi ,bian zhi huang wu yi 。”⑧she fu ;yan fu 。《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“xiang wang yin e chi zha ,qian ren jie fei 。”

    chi :

    ①fang song gong xian 。《zuo chuan ·xiang gong shi ba nian 》:“nai chi gong ,er hou zi fu zhi 。”dong fang shuo 《qi jian ·miu jian 》:“hu gong chi er bu zhang 。”②fang song ;song xie 。《li ji ·za ji xia 》:“zhang er bu chi ,wen wu fu neng ye 。”(wen wu :zhou wen wang he wu wang 。)《han fei zi ·jie lao 》:“mo wu bi you cheng cui ,mo shi bi you chi zhang 。”③jie chu 。《wen xin diao long ·rong cai 》:“shan (shān)fan jian hui ,chi yu fu dan 。”(shan :jian chu 。)《zuo chuan ·zhuang gong er shi er nian 》:“chi yu fu dan 。”④yan huan 。《zhan guo ce ·wei ce er 》:“qing chi ji geng ri 。”(geng :gai 。)⑤jian ruo 。《shi ji ·lv bu wei lie chuan 》:“yi se shi ren zhe ,se cui er ai chi 。”han yu 《na hai shen miao bei 》:“gong sui sheng zhou ,feng yu shao chi 。”(sheng :deng 。shao :shao wei 。)⑥hui huai 。《guo yu ·lu yu shang 》:“wen gong yu chi meng wen zi zhi zhai 。”《shi ji ·he qu shu 》:“yan dao chi xi li chang liu 。”