• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 鄉親悉零落,塚墓亦摧殘。

    “鄉親悉零落,塚墓亦摧殘。”詩句出處:《代扶風主人答》;是唐朝詩人王昌齡的作品。

    殺氣凝不流,風悲日彩寒。
    浮埃起四遠,遊子彌不歡。
    依然宿扶風,沽酒聊自寬。
    寸心亦未理,長鋏誰能彈。
    主人就我飲,對我還慨嘆。
    便泣數行淚,因歌行路難。
    十五役邊地,三四討樓蘭。
    連年不解甲,積日無所餐。
    將軍降匈奴,國使沒桑乾。
    去時三十萬,獨自還長安。
    不信沙場苦,君看刀箭瘢。
    鄉親悉零落,塚墓亦摧殘。
    仰攀青松枝,慟絕傷心肝。
    禽獸悲不去,路旁誰忍看。
    幸逢休明代,寰宇靜波瀾。
    老馬思伏櫪,長鳴力已殫。
    少年興運會,何事發悲端。
    天子初封禪,賢良刷羽翰。
    三邊悉如此,否泰亦須觀。

    【註釋】:

    鄉:

    (一)①行政區劃名。1.古代鄉的建制,大小不一。周代一萬二千五百傢為鄉,漢代十亭為鄉。《周禮·地官·大司徒》:“五州為鄉。”(州:二千五百傢為州。)《漢書·百官公卿表上》:“大率十裡一亭,亭有長。十亭一鄉。”(大率:大概。)2.唐、宋以來為縣以下的行政區劃。《宋史·袁燮傳》:“合保為都,合都為鄉,合鄉為縣。”(保:十傢為保,五十傢為大保。)②城鎮以外的地方,指農村。翁卷《鄉村四月》:“鄉村四月閑人少。”③傢鄉,指自己的傢庭世代居住的地方。賀知章《回鄉偶書》:“鄉音無改鬢毛衰。”④地方;地區。曹鄴《奉命齊州推事畢寄本府尚書》:“孤飛入齊鄉。”(齊:州名。)⑤境界。許渾《與裴三十秀才自越西歸望亭阻凍登虎丘山寺精舍》:“酒鄉逢客病,詩境遇僧閑。” ⑥通“享(xiǎng)”、“饗(饗)”。享受。《漢書·文帝紀》:“夫以朕之不德,而專鄉獨美其福,百姓不與(yù)焉。”(夫:句首助詞。專: 獨。與: 參與。) ⑦通“響(xiǎng)”。回聲。《漢書 · 天文志》:“猶景之象形,鄉之應聲。” (二)xiàng ①窗戶。《儀禮·土虞禮》:“啟牖鄉如初。”(牖yǒu:窗戶。)②同“向”。朝著;面向。《荀子·大略》:“父南鄉而立。”《史記·魏公子列傳》:“侯生果北鄉自剄。”(自剄:自殺。)又方位;方向。《荀子·賦篇》:“天地易位,四時易鄉。”《韓非子·內儲說上》:“夫矢來有純鄉。”③同“向”。趨向;向往。《墨子·耕樁》:“夫倍義而鄉祿者,我常聞之矣。”(倍:通“背”。違背。)《荀子·大略》:“天下鄉善矣。”④接近;將近。《漢書·外戚傳下·孝成趙皇後》:“鄉晨,傅絝襪。”(傅:通“附”,著,穿。絝:套褲。)⑤同“向”。從前。《孟子·告子上》:“鄉為身死而不受,今為宮室之美為之。”《荀子·儒效》:“鄉有天下,今無天下。”⑥剛才。《論語·顏淵》:“鄉也吾見於夫子而問知。”(知:智。)《史記·高祖本紀》:“鄉者夫人嬰兒皆似君。”⑦同“向”。表示事後的假設,可譯為“假如”、“如果”。《史記·平津侯主父列傳》:“鄉使秦緩其開罰,薄賦斂……則世世必安矣。”《漢書·五行志下》:“鄉亡桓公,星遂至地,中國其良絕矣。”

    鄉親:

    ①傢鄉的親戚。《宋書·翟法賜傳》:“雖~~中表,莫得見也。”②同鄉的人。《晉書·皇甫謐傳》:“其後~~勸令應命。”

    親:

    ①愛;親愛;親密。《韓非子·愛臣》:“愛臣太親,必危其身。”杜甫《奉簡高三十五使君》:“交情老更親。”②父母。《莊子·養生主》:“可以全生,可以養親。”③指血緣關系最接近的。古樂府《古詩為焦仲卿妻作》:“我有親父兄,性行暴如雷。”④泛指有血緣關系或婚姻關系的親屬。杜甫《登嶽陽樓》:“親朋無一字,老病有孤舟。”⑤親自。《史記·秦始皇本紀》:“親巡天下,周覽遠方。”

    悉:

    ①詳盡。《說文》:“悉,詳盡也。”②盡;盡其所有。曾鞏《祭歐陽少師文》:“開建國本,情忠力悉。”③詳盡地知道。蕭統《文選序》:“隨時變改,難可詳悉。”④副詞。相當於“全”、“都”。《尚書·湯誓》:“格爾眾庶,悉聽朕言。”

    零:

    ①雨、露等的墜落。《詩經·豳風·東山》:“我來自東,零雨其濛。”諸葛亮《出師表》:“臨表涕零,不知所言。”②降落;落下。鮑照《代蒿裡行》:“馳波催永夜,零露逼短晨。”③凋零;凋落。《楚辭·離騷》:“惟草木之零落兮。”[零丁]同“伶仃”。孤獨的樣子。高適《薊門行》:“一身既零丁,頭鬢白紛紛。”李密《陳情表》:“零丁孤苦,至於成立。”

    零落:

    ①凋謝,脫落。李漁《芙蕖》:“隻有霜中敗葉,~~難堪,似成棄物矣。”②殂謝,衰亡。孔融《論盛孝章書》:“……海內知識,~~殆盡。”

    落:

    ①花葉脫落。《詩經·衛風·氓》:“桑之未落,其葉沃若。”(沃若:潤澤貌。)②落下;降下。韓愈《詠雪贈張籍》:“隻見縱橫落,寧知遠近來。”(寧:豈。)《十五從軍征》:“淚落沾我衣。”③凋落;衰謝。路蕩《拔茅賦》:“榮落惟運。”(榮:榮耀。運:命運。)又衰敗。《管子·宙合》:“盛而不落者,未之有也。”④流落;淪落。韓愈《祭河南張員外文》:“我落陽山。”⑤停留;停止。李子卿《府試授衣賦》:“山靜風落。”⑥村落。杜甫《兵車行》:“千村萬落生荊杞。”⑦宮室剛建成時舉行的慶祝祭禮。《左傳·昭公七年》:“楚子成章華之臺,願與諸侯落之。”⑧開始。《詩經·周頌·訪落》:“訪予落止,率時昭考。”⑨新鐘等重要器物鑄成時以公豬血塗抹。《左傳·昭公四年》:“(叔孫為孟鐘)饗(xiǎng)大夫以落之。”(饗:款待。)

    塚:

    ①高大的墳墓。《史記·高祖本紀》:“項羽燒秦宮室,掘始皇帝塚。”②山頂。《詩經·小雅·十月之交》:“百川沸騰,山塚崒(zú)崩。”③大;嫡長。陸機《吊魏武帝文·序》:“觀其所以顧命塚嗣,貽謀四子,經國之略既遠,隆傢之訓亦弘。”

    塚墓:

    墳墓。《後漢書·蘇章傳》:“士大夫多譏其發掘~~,歸罪枯骨。”

    墓:

    ①古時封土隆起的稱墳,與地面平齊叫墓。後泛指墳墓。《禮記·檀弓上》:“吾聞之,古也墓而不墳。”也指墳地。《左傳·僖公三十二年》:“中壽,爾墓之木拱矣。”②葬。繆艮《沈秀英傳》:“秀英香消玉損,已返方諸……今墓於大姑山下。”(方諸:傳說中仙人住所。)

    亦:

    ①副詞。1. 相當於“也”、“也是”。《詩經·鄭風·將仲子》:“仲可懷也,人之多言,亦可畏也。”(仲:老二。懷:懷念。)《史記·廉頗藺相如列傳》:“秦亦不以城予趙,趙亦終不予秦璧。”2. 表示語氣的減弱。相當於“不過”、“隻是”。《戰國策·齊策四》:“王亦不好士也,何患無士?”(好:喜歡。患:擔憂。)②語氣詞。《詩經·召南·草蟲》:“亦既見止,亦既覯止。”(止:語氣詞。覯gòu:相遇。)[不亦]用於反問句。表示委婉語氣。《論語·學而》:“學而時習之,不亦樂乎?”

    摧:

    ①排擠,抑制。《史記·季佈欒佈列傳》:“當是時,諸公皆多季佈能摧剛為柔,朱傢亦以此名聞當世。”(多:贊許。朱傢:收留並推薦季佈的俠士。)②折斷。曹操《苦寒行》:“羊腸坡詰屈,車輪為之摧。”③毀損;挫敗。李賀《雁門太守行》:“黑雲壓城城欲摧。”④悲傷。《古詩為焦仲卿妻作》:“未至二三裡,摧藏馬悲哀。”又:“阿母大悲摧。”[摧頹]1.蹉跎;失意。曹植《浮萍篇》:“何意今摧頹,曠若商與參。”2.衰敗;毀廢。蘇軾《龜山》:“元嘉舊事無人記,故壘摧頹今在不?”3.轉動傾側的樣子。杜甫《秋日荊南述懷三十韻》:“琴鳥曲怨憤,庭鶴舞摧頹。”

    摧殘:

    損害,破壞。吳均《贈王桂陽》:“弱幹可~~,纖莖易凌忽。”

    殘:

    ①傷害;殺害。柳宗元《斷刑論》:“秋冬之有霜雪也,舉草木而殘之。”(舉:全部。)②毀壞;破壞。《荀子·榮辱》:“鬥者……室傢立殘,親戚不免乎刑戮。”(立:立刻;馬上。)③殘暴;殘忍。《史記· 張耳傳》:“將軍瞋目張膽,出萬死不顧一生之計,為天下除殘也。”④指殘暴的人。《資治通鑒·漢獻帝建安十三年》:“將軍以神武雄才……當橫行天下,為漢傢除殘去穢。”⑤殘缺;不完整。《後漢書·儒林列傳》:“禮樂分崩,典文殘落。”⑥剩餘;殘餘。方幹《送饒州王司法之任兼寄朱處士》:“留醉悲殘歲,含情寄遠書。”杜審言《大酺樂》詩:“梅花落處疑殘雪。”


  • 乡亲悉零落,冢墓亦摧残。

    “乡亲悉零落,冢墓亦摧残。”诗句出处:《代扶风主人答》;是唐朝诗人王昌龄的作品。

    杀气凝不流,风悲日彩寒。
    浮埃起四远,游子弥不欢。
    依然宿扶风,沽酒聊自宽。
    寸心亦未理,长铗谁能弹。
    主人就我饮,对我还慨叹。
    便泣数行泪,因歌行路难。
    十五役边地,三四讨楼兰。
    连年不解甲,积日无所餐。
    将军降匈奴,国使没桑乾。
    去时三十万,独自还长安。
    不信沙场苦,君看刀箭瘢。
    乡亲悉零落,冢墓亦摧残。
    仰攀青松枝,恸绝伤心肝。
    禽兽悲不去,路旁谁忍看。
    幸逢休明代,寰宇静波澜。
    老马思伏枥,长鸣力已殚。
    少年兴运会,何事发悲端。
    天子初封禅,贤良刷羽翰。
    三边悉如此,否泰亦须观。

    【注释】:

    乡:

    (一)①行政区划名。1.古代乡的建制,大小不一。周代一万二千五百家为乡,汉代十亭为乡。《周礼·地官·大司徒》:“五州为乡。”(州:二千五百家为州。)《汉书·百官公卿表上》:“大率十里一亭,亭有长。十亭一乡。”(大率:大概。)2.唐、宋以来为县以下的行政区划。《宋史·袁燮传》:“合保为都,合都为乡,合乡为县。”(保:十家为保,五十家为大保。)②城镇以外的地方,指农村。翁卷《乡村四月》:“乡村四月闲人少。”③家乡,指自己的家庭世代居住的地方。贺知章《回乡偶书》:“乡音无改鬓毛衰。”④地方;地区。曹邺《奉命齐州推事毕寄本府尚书》:“孤飞入齐乡。”(齐:州名。)⑤境界。许浑《与裴三十秀才自越西归望亭阻冻登虎丘山寺精舍》:“酒乡逢客病,诗境遇僧闲。” ⑥通“享(xiǎng)”、“飨(饗)”。享受。《汉书·文帝纪》:“夫以朕之不德,而专乡独美其福,百姓不与(yù)焉。”(夫:句首助词。专: 独。与: 参与。) ⑦通“响(xiǎng)”。回声。《汉书 · 天文志》:“犹景之象形,乡之应声。” (二)xiàng ①窗户。《仪礼·土虞礼》:“启牖乡如初。”(牖yǒu:窗户。)②同“向”。朝着;面向。《荀子·大略》:“父南乡而立。”《史记·魏公子列传》:“侯生果北乡自刭。”(自刭:自杀。)又方位;方向。《荀子·赋篇》:“天地易位,四时易乡。”《韩非子·内储说上》:“夫矢来有纯乡。”③同“向”。趋向;向往。《墨子·耕桩》:“夫倍义而乡禄者,我常闻之矣。”(倍:通“背”。违背。)《荀子·大略》:“天下乡善矣。”④接近;将近。《汉书·外戚传下·孝成赵皇后》:“乡晨,傅绔袜。”(傅:通“附”,着,穿。绔:套裤。)⑤同“向”。从前。《孟子·告子上》:“乡为身死而不受,今为宫室之美为之。”《荀子·儒效》:“乡有天下,今无天下。”⑥刚才。《论语·颜渊》:“乡也吾见于夫子而问知。”(知:智。)《史记·高祖本纪》:“乡者夫人婴儿皆似君。”⑦同“向”。表示事后的假设,可译为“假如”、“如果”。《史记·平津侯主父列传》:“乡使秦缓其开罚,薄赋敛……则世世必安矣。”《汉书·五行志下》:“乡亡桓公,星遂至地,中国其良绝矣。”

    乡亲:

    ①家乡的亲戚。《宋书·翟法赐传》:“虽~~中表,莫得见也。”②同乡的人。《晋书·皇甫谧传》:“其后~~劝令应命。”

    亲:

    ①爱;亲爱;亲密。《韩非子·爱臣》:“爱臣太亲,必危其身。”杜甫《奉简高三十五使君》:“交情老更亲。”②父母。《庄子·养生主》:“可以全生,可以养亲。”③指血缘关系最接近的。古乐府《古诗为焦仲卿妻作》:“我有亲父兄,性行暴如雷。”④泛指有血缘关系或婚姻关系的亲属。杜甫《登岳阳楼》:“亲朋无一字,老病有孤舟。”⑤亲自。《史记·秦始皇本纪》:“亲巡天下,周览远方。”

    悉:

    ①详尽。《说文》:“悉,详尽也。”②尽;尽其所有。曾巩《祭欧阳少师文》:“开建国本,情忠力悉。”③详尽地知道。萧统《文选序》:“随时变改,难可详悉。”④副词。相当于“全”、“都”。《尚书·汤誓》:“格尔众庶,悉听朕言。”

    零:

    ①雨、露等的坠落。《诗经·豳风·东山》:“我来自东,零雨其濛。”诸葛亮《出师表》:“临表涕零,不知所言。”②降落;落下。鲍照《代蒿里行》:“驰波催永夜,零露逼短晨。”③凋零;凋落。《楚辞·离骚》:“惟草木之零落兮。”[零丁]同“伶仃”。孤独的样子。高适《蓟门行》:“一身既零丁,头鬓白纷纷。”李密《陈情表》:“零丁孤苦,至于成立。”

    零落:

    ①凋谢,脱落。李渔《芙蕖》:“只有霜中败叶,~~难堪,似成弃物矣。”②殂谢,衰亡。孔融《论盛孝章书》:“……海内知识,~~殆尽。”

    落:

    ①花叶脱落。《诗经·卫风·氓》:“桑之未落,其叶沃若。”(沃若:润泽貌。)②落下;降下。韩愈《咏雪赠张籍》:“只见纵横落,宁知远近来。”(宁:岂。)《十五从军征》:“泪落沾我衣。”③凋落;衰谢。路荡《拔茅赋》:“荣落惟运。”(荣:荣耀。运:命运。)又衰败。《管子·宙合》:“盛而不落者,未之有也。”④流落;沦落。韩愈《祭河南张员外文》:“我落阳山。”⑤停留;停止。李子卿《府试授衣赋》:“山静风落。”⑥村落。杜甫《兵车行》:“千村万落生荆杞。”⑦宫室刚建成时举行的庆祝祭礼。《左传·昭公七年》:“楚子成章华之台,愿与诸侯落之。”⑧开始。《诗经·周颂·访落》:“访予落止,率时昭考。”⑨新钟等重要器物铸成时以公猪血涂抹。《左传·昭公四年》:“(叔孙为孟钟)飨(xiǎng)大夫以落之。”(飨:款待。)

    冢:

    ①高大的坟墓。《史记·高祖本纪》:“项羽烧秦宫室,掘始皇帝冢。”②山顶。《诗经·小雅·十月之交》:“百川沸腾,山冢崒(zú)崩。”③大;嫡长。陆机《吊魏武帝文·序》:“观其所以顾命冢嗣,贻谋四子,经国之略既远,隆家之训亦弘。”

    冢墓:

    坟墓。《后汉书·苏章传》:“士大夫多讥其发掘~~,归罪枯骨。”

    墓:

    ①古时封土隆起的称坟,与地面平齐叫墓。后泛指坟墓。《礼记·檀弓上》:“吾闻之,古也墓而不坟。”也指坟地。《左传·僖公三十二年》:“中寿,尔墓之木拱矣。”②葬。缪艮《沈秀英传》:“秀英香消玉损,已返方诸……今墓于大姑山下。”(方诸:传说中仙人住所。)

    亦:

    ①副词。1. 相当于“也”、“也是”。《诗经·郑风·将仲子》:“仲可怀也,人之多言,亦可畏也。”(仲:老二。怀:怀念。)《史记·廉颇蔺相如列传》:“秦亦不以城予赵,赵亦终不予秦璧。”2. 表示语气的减弱。相当于“不过”、“只是”。《战国策·齐策四》:“王亦不好士也,何患无士?”(好:喜欢。患:担忧。)②语气词。《诗经·召南·草虫》:“亦既见止,亦既觏止。”(止:语气词。觏gòu:相遇。)[不亦]用于反问句。表示委婉语气。《论语·学而》:“学而时习之,不亦乐乎?”

    摧:

    ①排挤,抑制。《史记·季布栾布列传》:“当是时,诸公皆多季布能摧刚为柔,朱家亦以此名闻当世。”(多:赞许。朱家:收留并推荐季布的侠士。)②折断。曹操《苦寒行》:“羊肠坡诘屈,车轮为之摧。”③毁损;挫败。李贺《雁门太守行》:“黑云压城城欲摧。”④悲伤。《古诗为焦仲卿妻作》:“未至二三里,摧藏马悲哀。”又:“阿母大悲摧。”[摧颓]1.蹉跎;失意。曹植《浮萍篇》:“何意今摧颓,旷若商与参。”2.衰败;毁废。苏轼《龟山》:“元嘉旧事无人记,故垒摧颓今在不?”3.转动倾侧的样子。杜甫《秋日荆南述怀三十韵》:“琴鸟曲怨愤,庭鹤舞摧颓。”

    摧残:

    损害,破坏。吴均《赠王桂阳》:“弱干可~~,纤茎易凌忽。”

    残:

    ①伤害;杀害。柳宗元《断刑论》:“秋冬之有霜雪也,举草木而残之。”(举:全部。)②毁坏;破坏。《荀子·荣辱》:“斗者……室家立残,亲戚不免乎刑戮。”(立:立刻;马上。)③残暴;残忍。《史记· 张耳传》:“将军瞋目张胆,出万死不顾一生之计,为天下除残也。”④指残暴的人。《资治通鉴·汉献帝建安十三年》:“将军以神武雄才……当横行天下,为汉家除残去秽。”⑤残缺;不完整。《后汉书·儒林列传》:“礼乐分崩,典文残落。”⑥剩余;残余。方干《送饶州王司法之任兼寄朱处士》:“留醉悲残岁,含情寄远书。”杜审言《大酺乐》诗:“梅花落处疑残雪。”


  • xiang qin xi ling la ,zhong mu yi cui can 。

    “xiang qin xi ling la ,zhong mu yi cui can 。”shi gou chu chu :《dai fu feng zhu ren da 》;shi tang chao shi ren wang chang ling de zuo pin 。

    sha qi ning bu liu ,feng bei ri cai han 。
    fu ai qi si yuan ,you zi mi bu huan 。
    yi ran su fu feng ,gu jiu liao zi kuan 。
    cun xin yi wei li ,chang jia shei neng dan 。
    zhu ren jiu wo yin ,dui wo hai kai tan 。
    bian qi shu hang lei ,yin ge hang lu nan 。
    shi wu yi bian de ,san si tao lou lan 。
    lian nian bu jie jia ,ji ri mo suo can 。
    jiang jun jiang xiong nu ,guo shi mei sang gan 。
    qu shi san shi mo ,du zi hai chang an 。
    bu xin sha chang ku ,jun kan dao jian ban 。
    xiang qin xi ling la ,zhong mu yi cui can 。
    yang pan qing song zhi ,tong jue shang xin gan 。
    qin shou bei bu qu ,lu pang shei ren kan 。
    xing feng xiu ming dai ,huan yu jing bo lan 。
    lao ma sai fu li ,chang ming li yi dan 。
    shao nian xing yun hui ,he shi fa bei duan 。
    tian zi chu feng chan ,xian liang shua yu han 。
    san bian xi ru ci ,fou tai yi xu guan 。

    【zhu shi 】:

    xiang :

    (yi )①hang zheng ou hua ming 。1.gu dai xiang de jian zhi ,da xiao bu yi 。zhou dai yi mo er qian wu bai jia wei xiang ,han dai shi ting wei xiang 。《zhou li ·de guan ·da si tu 》:“wu zhou wei xiang 。”(zhou :er qian wu bai jia wei zhou 。)《han shu ·bai guan gong qing biao shang 》:“da lv shi li yi ting ,ting you chang 。shi ting yi xiang 。”(da lv :da gai 。)2.tang 、song yi lai wei xian yi xia de hang zheng ou hua 。《song shi ·yuan xie chuan 》:“ge bao wei dou ,ge dou wei xiang ,ge xiang wei xian 。”(bao :shi jia wei bao ,wu shi jia wei da bao 。)②cheng zhen yi wai de de fang ,zhi nong cun 。weng juan 《xiang cun si yue 》:“xiang cun si yue xian ren shao 。”③jia xiang ,zhi zi ji de jia ting shi dai ju zhu de de fang 。he zhi zhang 《hui xiang ou shu 》:“xiang yin mo gai bin mao cui 。”④de fang ;de ou 。cao ye 《feng ming ji zhou tui shi bi ji ben fu shang shu 》:“gu fei ru ji xiang 。”(ji :zhou ming 。)⑤jing jie 。hu hun 《yu pei san shi xiu cai zi yue xi gui wang ting zu dong deng hu qiu shan si jing she 》:“jiu xiang feng ke bing ,shi jing yu seng xian 。” ⑥tong “xiang (xiǎng)”、“xiang (饗)”。xiang shou 。《han shu ·wen di ji 》:“fu yi zhen zhi bu de ,er zhuan xiang du mei ji fu ,bai xing bu yu (yù)yan 。”(fu :gou shou zhu ci 。zhuan : du 。yu : can yu 。) ⑦tong “xiang (xiǎng)”。hui sheng 。《han shu · tian wen zhi 》:“you jing zhi xiang xing ,xiang zhi ying sheng 。” (er )xiàng ①chuang hu 。《yi li ·tu yu li 》:“qi you xiang ru chu 。”(you yǒu:chuang hu 。)②tong “xiang ”。chao zhao ;mian xiang 。《xun zi ·da lve 》:“fu na xiang er li 。”《shi ji ·wei gong zi lie chuan 》:“hou sheng guo bei xiang zi jing 。”(zi jing :zi sha 。)you fang wei ;fang xiang 。《xun zi ·fu pian 》:“tian de yi wei ,si shi yi xiang 。”《han fei zi ·nei chu shui shang 》:“fu shi lai you chun xiang 。”③tong “xiang ”。qu xiang ;xiang wang 。《mo zi ·geng zhuang 》:“fu bei yi er xiang lu zhe ,wo chang wen zhi yi 。”(bei :tong “bei ”。wei bei 。)《xun zi ·da lve 》:“tian xia xiang shan yi 。”④jie jin ;jiang jin 。《han shu ·wai qi chuan xia ·xiao cheng zhao huang hou 》:“xiang chen ,fu ku wa 。”(fu :tong “fu ”,zhao ,chuan 。ku :tao ku 。)⑤tong “xiang ”。cong qian 。《meng zi ·gao zi shang 》:“xiang wei shen si er bu shou ,jin wei gong shi zhi mei wei zhi 。”《xun zi ·ru xiao 》:“xiang you tian xia ,jin mo tian xia 。”⑥gang cai 。《lun yu ·yan yuan 》:“xiang ye wu jian yu fu zi er wen zhi 。”(zhi :zhi 。)《shi ji ·gao zu ben ji 》:“xiang zhe fu ren ying er jie shi jun 。”⑦tong “xiang ”。biao shi shi hou de jia she ,ke yi wei “jia ru ”、“ru guo ”。《shi ji ·ping jin hou zhu fu lie chuan 》:“xiang shi qin huan ji kai fa ,bao fu lian ……ze shi shi bi an yi 。”《han shu ·wu hang zhi xia 》:“xiang wang huan gong ,xing sui zhi de ,zhong guo ji liang jue yi 。”

    xiang qin :

    ①jia xiang de qin qi 。《song shu ·di fa ci chuan 》:“sui ~~zhong biao ,mo de jian ye 。”②tong xiang de ren 。《jin shu ·huang fu mi chuan 》:“ji hou ~~quan ling ying ming 。”

    qin :

    ①ai ;qin ai ;qin mi 。《han fei zi ·ai chen 》:“ai chen tai qin ,bi wei ji shen 。”du fu 《feng jian gao san shi wu shi jun 》:“jiao qing lao geng qin 。”②fu mu 。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“ke yi quan sheng ,ke yi yang qin 。”③zhi xie yuan guan ji zui jie jin de 。gu le fu 《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“wo you qin fu xiong ,xing hang bao ru lei 。”④fan zhi you xie yuan guan ji huo hun yin guan ji de qin shu 。du fu 《deng yue yang lou 》:“qin peng mo yi zi ,lao bing you gu zhou 。”⑤qin zi 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“qin xun tian xia ,zhou lan yuan fang 。”

    xi :

    ①xiang jin 。《shui wen 》:“xi ,xiang jin ye 。”②jin ;jin ji suo you 。ceng gong 《ji ou yang shao shi wen 》:“kai jian guo ben ,qing zhong li xi 。”③xiang jin de zhi dao 。xiao tong 《wen shua xu 》:“sui shi bian gai ,nan ke xiang xi 。”④fu ci 。xiang dang yu “quan ”、“dou ”。《shang shu ·shang shi 》:“ge er zhong shu ,xi ting zhen yan 。”

    ling :

    ①yu 、lou deng de zhui la 。《shi jing ·bin feng ·dong shan 》:“wo lai zi dong ,ling yu ji 濛。”zhu ge liang 《chu shi biao 》:“lin biao ti ling ,bu zhi suo yan 。”②jiang la ;la xia 。bao zhao 《dai hao li hang 》:“chi bo cui yong ye ,ling lou bi duan chen 。”③diao ling ;diao la 。《chu ci ·li sao 》:“wei cao mu zhi ling la xi 。”[ling ding ]tong “ling ding ”。gu du de yang zi 。gao kuo 《ji men hang 》:“yi shen ji ling ding ,tou bin bai fen fen 。”li mi 《chen qing biao 》:“ling ding gu ku ,zhi yu cheng li 。”

    ling la :

    ①diao xie ,tuo la 。li yu 《fu qu 》:“zhi you shuang zhong bai xie ,~~nan kan ,shi cheng qi wu yi 。”②cu xie ,cui wang 。kong rong 《lun cheng xiao zhang shu 》:“……hai nei zhi shi ,~~dai jin 。”

    la :

    ①hua xie tuo la 。《shi jing ·wei feng ·mang 》:“sang zhi wei la ,ji xie wo re 。”(wo re :run ze mao 。)②la xia ;jiang xia 。han yu 《yong xue zeng zhang ji 》:“zhi jian zong heng la ,ning zhi yuan jin lai 。”(ning :qi 。)《shi wu cong jun zheng 》:“lei la zhan wo yi 。”③diao la ;cui xie 。lu dang 《ba mao fu 》:“rong la wei yun 。”(rong :rong yao 。yun :ming yun 。)you cui bai 。《guan zi ·zhou ge 》:“cheng er bu la zhe ,wei zhi you ye 。”④liu la ;lun la 。han yu 《ji he na zhang yuan wai wen 》:“wo la yang shan 。”⑤ting liu ;ting zhi 。li zi qing 《fu shi shou yi fu 》:“shan jing feng la 。”⑥cun la 。du fu 《bing che hang 》:“qian cun mo la sheng jing qi 。”⑦gong shi gang jian cheng shi ju hang de qing zhu ji li 。《zuo chuan ·zhao gong qi nian 》:“chu zi cheng zhang hua zhi tai ,yuan yu zhu hou la zhi 。”⑧kai shi 。《shi jing ·zhou song ·fang la 》:“fang yu la zhi ,lv shi zhao kao 。”⑨xin zhong deng chong yao qi wu zhu cheng shi yi gong zhu xie tu ma 。《zuo chuan ·zhao gong si nian 》:“(shu sun wei meng zhong )xiang (xiǎng)da fu yi la zhi 。”(xiang :kuan dai 。)

    zhong :

    ①gao da de fen mu 。《shi ji ·gao zu ben ji 》:“xiang yu shao qin gong shi ,jue shi huang di zhong 。”②shan ding 。《shi jing ·xiao ya ·shi yue zhi jiao 》:“bai chuan fei teng ,shan zhong cui (zú)beng 。”③da ;di chang 。liu ji 《diao wei wu di wen ·xu 》:“guan ji suo yi gu ming zhong si ,yi mou si zi ,jing guo zhi lve ji yuan ,long jia zhi xun yi hong 。”

    zhong mu :

    fen mu 。《hou han shu ·su zhang chuan 》:“shi da fu duo ji ji fa jue ~~,gui zui ku gu 。”

    mu :

    ①gu shi feng tu long qi de chen fen ,yu de mian ping ji jiao mu 。hou fan zhi fen mu 。《li ji ·tan gong shang 》:“wu wen zhi ,gu ye mu er bu fen 。”ye zhi fen de 。《zuo chuan ·xi gong san shi er nian 》:“zhong shou ,er mu zhi mu gong yi 。”②zang 。miao gen 《shen xiu ying chuan 》:“xiu ying xiang xiao yu sun ,yi fan fang zhu ……jin mu yu da gu shan xia 。”(fang zhu :chuan shui zhong xian ren zhu suo 。)

    yi :

    ①fu ci 。1. xiang dang yu “ye ”、“ye shi ”。《shi jing ·zheng feng ·jiang zhong zi 》:“zhong ke huai ye ,ren zhi duo yan ,yi ke wei ye 。”(zhong :lao er 。huai :huai nian 。)《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“qin yi bu yi cheng yu zhao ,zhao yi zhong bu yu qin bi 。”2. biao shi yu qi de jian ruo 。xiang dang yu “bu guo ”、“zhi shi ”。《zhan guo ce ·ji ce si 》:“wang yi bu hao shi ye ,he huan mo shi ?”(hao :xi huan 。huan :dan you 。)②yu qi ci 。《shi jing ·shao na ·cao chong 》:“yi ji jian zhi ,yi ji gou zhi 。”(zhi :yu qi ci 。gou gòu:xiang yu 。)[bu yi ]yong yu fan wen gou 。biao shi wei wan yu qi 。《lun yu ·xue er 》:“xue er shi xi zhi ,bu yi le hu ?”

    cui :

    ①pai ji ,yi zhi 。《shi ji ·ji bu luan bu lie chuan 》:“dang shi shi ,zhu gong jie duo ji bu neng cui gang wei rou ,zhu jia yi yi ci ming wen dang shi 。”(duo :zan hu 。zhu jia :shou liu bing tui jian ji bu de xia shi 。)②she duan 。cao cao 《ku han hang 》:“yang chang po jie qu ,che lun wei zhi cui 。”③hui sun ;cuo bai 。li he 《yan men tai shou hang 》:“hei yun ya cheng cheng yu cui 。”④bei shang 。《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“wei zhi er san li ,cui cang ma bei ai 。”you :“a mu da bei cui 。”[cui tui ]1.cuo tuo ;shi yi 。cao zhi 《fu ping pian 》:“he yi jin cui tui ,kuang re shang yu can 。”2.cui bai ;hui fei 。su shi 《gui shan 》:“yuan jia jiu shi mo ren ji ,gu lei cui tui jin zai bu ?”3.zhuai dong qing ce de yang zi 。du fu 《qiu ri jing na shu huai san shi yun 》:“qin diao qu yuan fen ,ting he wu cui tui 。”

    cui can :

    sun hai ,po huai 。wu jun 《zeng wang gui yang 》:“ruo gan ke ~~,qian jing yi ling hu 。”

    can :

    ①shang hai ;sha hai 。liu zong yuan 《duan xing lun 》:“qiu dong zhi you shuang xue ye ,ju cao mu er can zhi 。”(ju :quan bu 。)②hui huai ;po huai 。《xun zi ·rong ru 》:“dou zhe ……shi jia li can ,qin qi bu mian hu xing lu 。”(li :li ke ;ma shang 。)③can bao ;can ren 。《shi ji · zhang er chuan 》:“jiang jun chen mu zhang dan ,chu mo si bu gu yi sheng zhi ji ,wei tian xia chu can ye 。”④zhi can bao de ren 。《zi zhi tong jian ·han suo di jian an shi san nian 》:“jiang jun yi shen wu xiong cai ……dang heng hang tian xia ,wei han jia chu can qu hui 。”⑤can que ;bu wan zheng 。《hou han shu ·ru lin lie chuan 》:“li le fen beng ,dian wen can la 。”⑥sheng yu ;can yu 。fang gan 《song rao zhou wang si fa zhi ren jian ji zhu chu shi 》:“liu zui bei can sui ,han qing ji yuan shu 。”du shen yan 《da pu le 》shi :“mei hua la chu yi can xue 。”