• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 豈料奔吳士,鞭屍郢市門。

    “豈料奔吳士,鞭屍郢市門。”詩句出處:《楚歌十首》;是唐朝詩人元稹的作品。

    楚人千萬戶,生死系時君。當璧便為嗣,賢愚安可分。
    幹戈長浩浩,篡亂亦紛紛。縱有明在下,區區何足雲。
    陶虞事已遠,尼父獨將明。潛穴龍無位,幽林蘭自生。
    楚王謀授邑,此意復中傾。未別子西語,縱來何所成。
    平王漸昏惑,無極轉承恩。子建猶相貳,伍奢安得存。
    生居宮雉閟,死葬寢園尊。豈料奔吳士,鞭屍郢市門。
    懼盈因鄧曼,罷獵為樊姬。盛德留金石,清風鑒薄帷。
    襄王忽妖夢,宋玉復淫辭。萬事捐宮館,空山雲雨期。
    宜僚南市住,未省食人恩。臨難忽相感,解紛寧用言。
    何如晉夷甫,坐占紫微垣。看著五胡亂,清談空自尊。
    誰恃王深寵,誰為楚上卿。包胥心獨許,連夜哭秦兵。
    千乘徒虛爾,一夫安可輕。殷勤聘名士,莫但倚方城。
    梁業雄圖盡,遺孫世運消。宣明徒有號,江漢不相朝。
    碑碣高臨路,松枝半作樵。唯馀開聖寺,猶學武皇妖。
    江陵南北道,長有遠人來。死別登舟去,生心上馬回。
    榮枯誠異日,今古盡同灰。巫峽朝雲起,荊王安在哉。
    三峽連天水,奔波萬裡來。風濤各自急,前後苦相推。
    倒入黃牛漩,驚沖灩澦堆。古今流不盡,流去不曾回。
    八荒同日月,萬古共山川。生死既由命,興衰還付天。
    棲棲王粲賦,憤憤屈平篇。各自埋幽恨,江流終宛然。

    【註釋】:

    豈:

    (一)副詞。①表示反問。相當於“難道”、“怎麼”。《左傳·僖公五年》:“晉,吾宗也,豈害我哉?”②表示推測或疑問。相當於“是否”。《三國志·蜀志·諸葛亮傳》:“諸葛孔明者,臥龍也,將軍豈願見之乎?”(二)kǎi 同“愷”。快樂;和樂。《詩經·小雅·魚藻》:“豈樂飲酒。”[豈弟]同“愷悌”。和悅可親。《詩經·齊風·載驅》:“齊子豈弟。”(齊子:齊國國君的女兒。)

    料:

    ①計算;統計。《國語·周語上》:“宣王既喪南國之師,乃料民於太原。”(喪:喪失。南國:指江淮之間。料民:調查人口。)《晉書· 庾冰傳》:“料出無名萬餘人,以充軍實。”(軍實:指兵員。)②估量;預測。《東周列國志》第二十五回:“虞有賢臣二人,曰宮之奇、百裡奚,明於料事。”(虞:春秋時晉的鄰國。)《漢書·趙充國傳》:“料敵制勝。”③挑選。《三國志·吳書·陸遜傳》:“遜料得精兵八千餘人。”④材料。《朱子語類》卷四:“若木生於山,取之,或貴而為棟梁,或賤而為廁料。”《宋史·河渠志一》:“儲積物料。”⑤指官俸以外的食物,錢財。白居易《詠所樂》:“官優有祿料。”⑥同“撩”。挑弄;撥弄。《莊子·盜蹠》:“疾走料虎頭。”

    奔:

    (一)①疾馳;快跑。《楚辭·離騷》:“忽奔走以先後兮,及前王之踵武。”(踵:跟在後面。武:足跡。踵武:喻繼承前人的事業。)②借指奔馬。《水經註·江水》:“或王命急宣,有時朝發白帝,暮到江陵,其間千二百裡,雖乘奔禦風,不以疾也。”(王命:皇帝的命令。)③流亡;出逃。《左傳· 僖公五年》:“晉滅虢,虢公醜奔京師。”④敗逃。《左傳·僖公二十八年》:“先犯陳蔡,陳蔡奔。”⑤追趕;追求。《史記·貨殖列傳》:“目挑心招,出不遠千裡,不擇老少者,奔富厚也。”⑥私奔。舊指女子私自出走與男子結合。班固《漢書·司馬相如傳上》:“文君夜亡奔相如,相如與馳歸成都。” (二)bèn 投向;走向。《淮南子· 覽冥》:“羿請不死之藥於西王母,姮(héng)娥竊以奔月。”

    吳:

    ①喧鬧;大聲說話。《詩經·周頌·絲衣》:“不吳不敖,胡考之休。”(敖:同“傲”,傲慢。胡考:壽考。休:吉祥的征兆。)②大。《楚辭· 九章·涉江》:“乘舲(líng)船餘上沅兮,齊吳榜以擊汰。”(舲:有窗的小船。上:溯流而上。沅:水名,在湖南。齊:齊舉。榜:槳。汰:水波。)③古國名。1. 周太王長子泰伯的封地,在今江蘇、浙江、安徽等地。《國語·吳語》:“吳王夫差起師伐越。”2. 三國時孫權所建國名,擁有長江中下遊及今福建兩廣及越南北部和中部。《三國志·吳書·吳王傳》:“權乃參分天下:豫、青、徐、幽屬吳。”3. 五代十國之一。楊行密受唐封為吳王,在今江蘇、江西、安徽、湖北等省部分地區。④泛指我國東南部。劉商《秋夜聽嚴紳巴童唱竹枝歌》:“身騎吳牛不畏虎,手提蓑笠欺風雨。”(欺:藐視。)

    士:

    ①從事某種活動的男子。《周易·歸妹》:“女承筐,無實;士刲(kuī)羊,無血。”(刲:割。)②特指未婚的青年男子。《詩經·衛風·氓》:“於嗟女兮,無與士耽。”③古代介於卿大夫和庶民之間的階層,貴族的最下一等。《禮記·王制》:“諸侯之上大夫卿、下大夫、上士、中士、下士,凡五等。”④智者;賢者。後泛指讀書人,知識階層。《荀子·勸學》:“故君子居必擇鄉,遊必就士。”《漢書·食貨志上》:“士農工商,四民有業。學以居位曰士,辟士殖谷曰農,作巧成器曰工,通財鬻(yù)貨曰商。”(鬻:賣。)⑤古代的法官;獄官。《孟子·告子下》:“管夷吾舉於士,孫叔敖舉於海。”(管夷吾:管仲。孫叔敖:春秋時楚令尹。海:指隱居海濱。)⑥對人的美稱。古樂府《木蘭詩》:“將軍百戰死,壯士十年歸。”⑦古軍制,在車上者稱士,也稱“甲士”。與“步卒”相對。屈原《九歌·國殤》:“矢交墜兮士爭先。”⑧通“事”。職事;從事。《詩經·豳風·東山》:“制彼裳衣,勿士行枚。”⑨通“仕”。做官。《論衡·刺孟》:“有士於此,而子悅之。”⑩通“恃”。依靠;憑借。銀雀山漢墓竹簡《孫臏兵法·見威王》:“孫子見威王,曰:‘夫兵者,非士恒勢也。’”

    鞭:

    ①用鞭子抽打。李白《贈友人》詩:“駿馬不勞鞭。”(不勞:不用。)②鞭子。《左傳·宣公十五年》:“雖鞭之長,不及馬腹。”③古代兵器名。《水滸全傳》第五十五回:“槍來鞭去花一團。”

    屍:

    ①陳列。《左傳·莊公四年》:“楚武王荊屍。”(荊:楚國舊邑。屍:指陳列兵陣。)②古代祭祀時代表死者受祭的人。《禮記·曲禮上》:“坐如屍。”③主管;主持;執掌。《左傳·襄公二十七年》:“小國固必有屍盟者。”④指在其位而無所作為。司馬光《辭門下侍郎第二札子》:“豈可以污高位,屍重任,使朝庭獲曠官之譏,微臣受竊位之責?”(門下侍郎:官名。)⑤同“屍”。屍體。《左傳·文公三年》:“封殽屍而還。”⑥陳屍示眾。《國語·晉語六》:“殺三郤而屍諸朝。”

    郢:

    古都名。春秋戰國時楚國的都城。最初建都在湖北省江陵縣西北,稱郢。其後楚國曾多次遷都,凡遷都所在,當時皆稱郢。《左傳· 文公十年》:“將入郢。”

    市:

    古代祭祀時遮蔽在衣裳前面的一種服飾。也作“烒”。

    門:

    ①建築物的進出口。《詩經·小雅 ·何人斯》:“不入我門。”《木蘭詩》:“開我東閣門。”②關鍵。《老子》第一章:“玄之又玄,眾妙之門。”《商君書·君臣》:“臣聞道民之門,在上所先。”③傢;傢族。《三國志·蜀書·先主傳》:“汝勿妄語,滅吾門也。”④門類;類別。《舊唐書·杜佑傳》:“凡書九門,計二百卷。”⑤派別;學派。《後漢書·鄭玄傳》:“仲尼之門,考以四科。”⑥門第。《北史·劉昶傳》:“唯能是寄,不必拘門。”


  • 岂料奔吴士,鞭尸郢市门。

    “岂料奔吴士,鞭尸郢市门。”诗句出处:《楚歌十首》;是唐朝诗人元稹的作品。

    楚人千万户,生死系时君。当璧便为嗣,贤愚安可分。
    干戈长浩浩,篡乱亦纷纷。纵有明在下,区区何足云。
    陶虞事已远,尼父独将明。潜穴龙无位,幽林兰自生。
    楚王谋授邑,此意复中倾。未别子西语,纵来何所成。
    平王渐昏惑,无极转承恩。子建犹相贰,伍奢安得存。
    生居宫雉閟,死葬寝园尊。岂料奔吴士,鞭尸郢市门。
    惧盈因邓曼,罢猎为樊姬。盛德留金石,清风鉴薄帷。
    襄王忽妖梦,宋玉复淫辞。万事捐宫馆,空山云雨期。
    宜僚南市住,未省食人恩。临难忽相感,解纷宁用言。
    何如晋夷甫,坐占紫微垣。看著五胡乱,清谈空自尊。
    谁恃王深宠,谁为楚上卿。包胥心独许,连夜哭秦兵。
    千乘徒虚尔,一夫安可轻。殷勤聘名士,莫但倚方城。
    梁业雄图尽,遗孙世运消。宣明徒有号,江汉不相朝。
    碑碣高临路,松枝半作樵。唯馀开圣寺,犹学武皇妖。
    江陵南北道,长有远人来。死别登舟去,生心上马回。
    荣枯诚异日,今古尽同灰。巫峡朝云起,荆王安在哉。
    三峡连天水,奔波万里来。风涛各自急,前后苦相推。
    倒入黄牛漩,惊冲滟滪堆。古今流不尽,流去不曾回。
    八荒同日月,万古共山川。生死既由命,兴衰还付天。
    栖栖王粲赋,愤愤屈平篇。各自埋幽恨,江流终宛然。

    【注释】:

    岂:

    (一)副词。①表示反问。相当于“难道”、“怎么”。《左传·僖公五年》:“晋,吾宗也,岂害我哉?”②表示推测或疑问。相当于“是否”。《三国志·蜀志·诸葛亮传》:“诸葛孔明者,卧龙也,将军岂愿见之乎?”(二)kǎi 同“愷”。快乐;和乐。《诗经·小雅·鱼藻》:“岂乐饮酒。”[岂弟]同“愷悌”。和悦可亲。《诗经·齐风·载驱》:“齐子岂弟。”(齐子:齐国国君的女儿。)

    料:

    ①计算;统计。《国语·周语上》:“宣王既丧南国之师,乃料民于太原。”(丧:丧失。南国:指江淮之间。料民:调查人口。)《晋书· 庾冰传》:“料出无名万余人,以充军实。”(军实:指兵员。)②估量;预测。《东周列国志》第二十五回:“虞有贤臣二人,曰宫之奇、百里奚,明于料事。”(虞:春秋时晋的邻国。)《汉书·赵充国传》:“料敌制胜。”③挑选。《三国志·吴书·陆逊传》:“逊料得精兵八千余人。”④材料。《朱子语类》卷四:“若木生于山,取之,或贵而为栋梁,或贱而为厕料。”《宋史·河渠志一》:“储积物料。”⑤指官俸以外的食物,钱财。白居易《咏所乐》:“官优有禄料。”⑥同“撩”。挑弄;拨弄。《庄子·盗跖》:“疾走料虎头。”

    奔:

    (一)①疾驰;快跑。《楚辞·离骚》:“忽奔走以先后兮,及前王之踵武。”(踵:跟在后面。武:足迹。踵武:喻继承前人的事业。)②借指奔马。《水经注·江水》:“或王命急宣,有时朝发白帝,暮到江陵,其间千二百里,虽乘奔御风,不以疾也。”(王命:皇帝的命令。)③流亡;出逃。《左传· 僖公五年》:“晋灭虢,虢公醜奔京师。”④败逃。《左传·僖公二十八年》:“先犯陈蔡,陈蔡奔。”⑤追赶;追求。《史记·货殖列传》:“目挑心招,出不远千里,不择老少者,奔富厚也。”⑥私奔。旧指女子私自出走与男子结合。班固《汉书·司马相如传上》:“文君夜亡奔相如,相如与驰归成都。” (二)bèn 投向;走向。《淮南子· 览冥》:“羿请不死之药于西王母,姮(héng)娥窃以奔月。”

    吴:

    ①喧闹;大声说话。《诗经·周颂·丝衣》:“不吴不敖,胡考之休。”(敖:同“傲”,傲慢。胡考:寿考。休:吉祥的征兆。)②大。《楚辞· 九章·涉江》:“乘舲(líng)船余上沅兮,齐吴榜以击汰。”(舲:有窗的小船。上:溯流而上。沅:水名,在湖南。齐:齐举。榜:桨。汰:水波。)③古国名。1. 周太王长子泰伯的封地,在今江苏、浙江、安徽等地。《国语·吴语》:“吴王夫差起师伐越。”2. 三国时孙权所建国名,拥有长江中下游及今福建两广及越南北部和中部。《三国志·吴书·吴王传》:“权乃参分天下:豫、青、徐、幽属吴。”3. 五代十国之一。杨行密受唐封为吴王,在今江苏、江西、安徽、湖北等省部分地区。④泛指我国东南部。刘商《秋夜听严绅巴童唱竹枝歌》:“身骑吴牛不畏虎,手提蓑笠欺风雨。”(欺:藐视。)

    士:

    ①从事某种活动的男子。《周易·归妹》:“女承筐,无实;士刲(kuī)羊,无血。”(刲:割。)②特指未婚的青年男子。《诗经·卫风·氓》:“于嗟女兮,无与士耽。”③古代介于卿大夫和庶民之间的阶层,贵族的最下一等。《礼记·王制》:“诸侯之上大夫卿、下大夫、上士、中士、下士,凡五等。”④智者;贤者。后泛指读书人,知识阶层。《荀子·劝学》:“故君子居必择乡,游必就士。”《汉书·食货志上》:“士农工商,四民有业。学以居位曰士,辟士殖谷曰农,作巧成器曰工,通财鬻(yù)货曰商。”(鬻:卖。)⑤古代的法官;狱官。《孟子·告子下》:“管夷吾举于士,孙叔敖举于海。”(管夷吾:管仲。孙叔敖:春秋时楚令尹。海:指隐居海滨。)⑥对人的美称。古乐府《木兰诗》:“将军百战死,壮士十年归。”⑦古军制,在车上者称士,也称“甲士”。与“步卒”相对。屈原《九歌·国殇》:“矢交坠兮士争先。”⑧通“事”。职事;从事。《诗经·豳风·东山》:“制彼裳衣,勿士行枚。”⑨通“仕”。做官。《论衡·刺孟》:“有士于此,而子悦之。”⑩通“恃”。依靠;凭借。银雀山汉墓竹简《孙膑兵法·见威王》:“孙子见威王,曰:‘夫兵者,非士恒势也。’”

    鞭:

    ①用鞭子抽打。李白《赠友人》诗:“骏马不劳鞭。”(不劳:不用。)②鞭子。《左传·宣公十五年》:“虽鞭之长,不及马腹。”③古代兵器名。《水浒全传》第五十五回:“枪来鞭去花一团。”

    尸:

    ①陈列。《左传·庄公四年》:“楚武王荆尸。”(荆:楚国旧邑。尸:指陈列兵阵。)②古代祭祀时代表死者受祭的人。《礼记·曲礼上》:“坐如尸。”③主管;主持;执掌。《左传·襄公二十七年》:“小国固必有尸盟者。”④指在其位而无所作为。司马光《辞门下侍郎第二札子》:“岂可以污高位,尸重任,使朝庭获旷官之讥,微臣受窃位之责?”(门下侍郎:官名。)⑤同“屍”。尸体。《左传·文公三年》:“封殽尸而还。”⑥陈尸示众。《国语·晋语六》:“杀三郤而尸诸朝。”

    郢:

    古都名。春秋战国时楚国的都城。最初建都在湖北省江陵县西北,称郢。其后楚国曾多次迁都,凡迁都所在,当时皆称郢。《左传· 文公十年》:“将入郢。”

    市:

    古代祭祀时遮蔽在衣裳前面的一种服饰。也作“烒”。

    门:

    ①建筑物的进出口。《诗经·小雅 ·何人斯》:“不入我门。”《木兰诗》:“开我东阁门。”②关键。《老子》第一章:“玄之又玄,众妙之门。”《商君书·君臣》:“臣闻道民之门,在上所先。”③家;家族。《三国志·蜀书·先主传》:“汝勿妄语,灭吾门也。”④门类;类别。《旧唐书·杜佑传》:“凡书九门,计二百卷。”⑤派别;学派。《后汉书·郑玄传》:“仲尼之门,考以四科。”⑥门第。《北史·刘昶传》:“唯能是寄,不必拘门。”


  • qi liao ben wu shi ,bian shi ying shi men 。

    “qi liao ben wu shi ,bian shi ying shi men 。”shi gou chu chu :《chu ge shi shou 》;shi tang chao shi ren yuan zhen de zuo pin 。

    chu ren qian mo hu ,sheng si ji shi jun 。dang bi bian wei si ,xian yu an ke fen 。
    gan ge chang hao hao ,cuan luan yi fen fen 。zong you ming zai xia ,ou ou he zu yun 。
    tao yu shi yi yuan ,ni fu du jiang ming 。qian xue long mo wei ,you lin lan zi sheng 。
    chu wang mou shou yi ,ci yi fu zhong qing 。wei bie zi xi yu ,zong lai he suo cheng 。
    ping wang jian hun huo ,mo ji zhuai cheng en 。zi jian you xiang er ,wu she an de cun 。
    sheng ju gong zhi bi ,si zang qin yuan zun 。qi liao ben wu shi ,bian shi ying shi men 。
    ju ying yin deng man ,ba lie wei fan ji 。cheng de liu jin dan ,qing feng jian bao wei 。
    xiang wang hu yao meng ,song yu fu yin ci 。mo shi juan gong guan ,kong shan yun yu ji 。
    yi liao na shi zhu ,wei sheng shi ren en 。lin nan hu xiang gan ,jie fen ning yong yan 。
    he ru jin yi fu ,zuo zhan zi wei yuan 。kan zhe wu hu luan ,qing tan kong zi zun 。
    shei shi wang shen chong ,shei wei chu shang qing 。bao xu xin du hu ,lian ye ku qin bing 。
    qian cheng tu xu er ,yi fu an ke qing 。yan qin pin ming shi ,mo dan yi fang cheng 。
    liang ye xiong tu jin ,wei sun shi yun xiao 。xuan ming tu you hao ,jiang han bu xiang chao 。
    bei jie gao lin lu ,song zhi ban zuo qiao 。wei yu kai sheng si ,you xue wu huang yao 。
    jiang ling na bei dao ,chang you yuan ren lai 。si bie deng zhou qu ,sheng xin shang ma hui 。
    rong ku cheng yi ri ,jin gu jin tong hui 。wu xia chao yun qi ,jing wang an zai zai 。
    san xia lian tian shui ,ben bo mo li lai 。feng tao ge zi ji ,qian hou ku xiang tui 。
    dao ru huang niu xuan ,jing chong yan yu dui 。gu jin liu bu jin ,liu qu bu ceng hui 。
    ba huang tong ri yue ,mo gu gong shan chuan 。sheng si ji you ming ,xing cui hai fu tian 。
    qi qi wang can fu ,fen fen qu ping pian 。ge zi mai you hen ,jiang liu zhong wan ran 。

    【zhu shi 】:

    qi :

    (yi )fu ci 。①biao shi fan wen 。xiang dang yu “nan dao ”、“zen me ”。《zuo chuan ·xi gong wu nian 》:“jin ,wu zong ye ,qi hai wo zai ?”②biao shi tui ce huo yi wen 。xiang dang yu “shi fou ”。《san guo zhi ·shu zhi ·zhu ge liang chuan 》:“zhu ge kong ming zhe ,wo long ye ,jiang jun qi yuan jian zhi hu ?”(er )kǎi tong “愷”。kuai le ;he le 。《shi jing ·xiao ya ·yu zao 》:“qi le yin jiu 。”[qi di ]tong “愷ti ”。he yue ke qin 。《shi jing ·ji feng ·zai qu 》:“ji zi qi di 。”(ji zi :ji guo guo jun de nv er 。)

    liao :

    ①ji suan ;tong ji 。《guo yu ·zhou yu shang 》:“xuan wang ji sang na guo zhi shi ,nai liao min yu tai yuan 。”(sang :sang shi 。na guo :zhi jiang huai zhi jian 。liao min :diao cha ren kou 。)《jin shu · yu bing chuan 》:“liao chu mo ming mo yu ren ,yi chong jun shi 。”(jun shi :zhi bing yuan 。)②gu liang ;yu ce 。《dong zhou lie guo zhi 》di er shi wu hui :“yu you xian chen er ren ,yue gong zhi ji 、bai li xi ,ming yu liao shi 。”(yu :chun qiu shi jin de lin guo 。)《han shu ·zhao chong guo chuan 》:“liao di zhi sheng 。”③tiao shua 。《san guo zhi ·wu shu ·liu xun chuan 》:“xun liao de jing bing ba qian yu ren 。”④cai liao 。《zhu zi yu lei 》juan si :“re mu sheng yu shan ,qu zhi ,huo gui er wei dong liang ,huo jian er wei ce liao 。”《song shi ·he qu zhi yi 》:“chu ji wu liao 。”⑤zhi guan feng yi wai de shi wu ,qian cai 。bai ju yi 《yong suo le 》:“guan you you lu liao 。”⑥tong “liao ”。tiao long ;bo long 。《zhuang zi ·dao zhi 》:“ji zou liao hu tou 。”

    ben :

    (yi )①ji chi ;kuai pao 。《chu ci ·li sao 》:“hu ben zou yi xian hou xi ,ji qian wang zhi zhong wu 。”(zhong :gen zai hou mian 。wu :zu ji 。zhong wu :yu ji cheng qian ren de shi ye 。)②jie zhi ben ma 。《shui jing zhu ·jiang shui 》:“huo wang ming ji xuan ,you shi chao fa bai di ,mu dao jiang ling ,ji jian qian er bai li ,sui cheng ben yu feng ,bu yi ji ye 。”(wang ming :huang di de ming ling 。)③liu wang ;chu tao 。《zuo chuan · xi gong wu nian 》:“jin mie guo ,guo gong 醜ben jing shi 。”④bai tao 。《zuo chuan ·xi gong er shi ba nian 》:“xian fan chen cai ,chen cai ben 。”⑤zhui gan ;zhui qiu 。《shi ji ·huo shi lie chuan 》:“mu tiao xin qiao ,chu bu yuan qian li ,bu ze lao shao zhe ,ben fu hou ye 。”⑥si ben 。jiu zhi nv zi si zi chu zou yu nan zi jie ge 。ban gu 《han shu ·si ma xiang ru chuan shang 》:“wen jun ye wang ben xiang ru ,xiang ru yu chi gui cheng dou 。” (er )bèn tou xiang ;zou xiang 。《huai na zi · lan ming 》:“yi qing bu si zhi yao yu xi wang mu ,heng (héng)e qie yi ben yue 。”

    wu :

    ①xuan nao ;da sheng shui hua 。《shi jing ·zhou song ·si yi 》:“bu wu bu ao ,hu kao zhi xiu 。”(ao :tong “ao ”,ao man 。hu kao :shou kao 。xiu :ji xiang de zheng zhao 。)②da 。《chu ci · jiu zhang ·she jiang 》:“cheng ling (líng)chuan yu shang yuan xi ,ji wu bang yi ji tai 。”(ling :you chuang de xiao chuan 。shang :su liu er shang 。yuan :shui ming ,zai hu na 。ji :ji ju 。bang :jiang 。tai :shui bo 。)③gu guo ming 。1. zhou tai wang chang zi tai bai de feng de ,zai jin jiang su 、zhe jiang 、an hui deng de 。《guo yu ·wu yu 》:“wu wang fu cha qi shi fa yue 。”2. san guo shi sun quan suo jian guo ming ,yong you chang jiang zhong xia you ji jin fu jian liang an ji yue na bei bu he zhong bu 。《san guo zhi ·wu shu ·wu wang chuan 》:“quan nai can fen tian xia :yu 、qing 、xu 、you shu wu 。”3. wu dai shi guo zhi yi 。yang hang mi shou tang feng wei wu wang ,zai jin jiang su 、jiang xi 、an hui 、hu bei deng sheng bu fen de ou 。④fan zhi wo guo dong na bu 。liu shang 《qiu ye ting yan shen ba tong chang zhu zhi ge 》:“shen ji wu niu bu wei hu ,shou di suo li qi feng yu 。”(qi :miao shi 。)

    shi :

    ①cong shi mou chong huo dong de nan zi 。《zhou yi ·gui mei 》:“nv cheng kuang ,mo shi ;shi kui (kuī)yang ,mo xie 。”(kui :ge 。)②te zhi wei hun de qing nian nan zi 。《shi jing ·wei feng ·mang 》:“yu jie nv xi ,mo yu shi dan 。”③gu dai jie yu qing da fu he shu min zhi jian de jie ceng ,gui zu de zui xia yi deng 。《li ji ·wang zhi 》:“zhu hou zhi shang da fu qing 、xia da fu 、shang shi 、zhong shi 、xia shi ,fan wu deng 。”④zhi zhe ;xian zhe 。hou fan zhi dou shu ren ,zhi shi jie ceng 。《xun zi ·quan xue 》:“gu jun zi ju bi ze xiang ,you bi jiu shi 。”《han shu ·shi huo zhi shang 》:“shi nong gong shang ,si min you ye 。xue yi ju wei yue shi ,bi shi shi gu yue nong ,zuo qiao cheng qi yue gong ,tong cai yu (yù)huo yue shang 。”(yu :mai 。)⑤gu dai de fa guan ;yu guan 。《meng zi ·gao zi xia 》:“guan yi wu ju yu shi ,sun shu ao ju yu hai 。”(guan yi wu :guan zhong 。sun shu ao :chun qiu shi chu ling yin 。hai :zhi yin ju hai bin 。)⑥dui ren de mei chen 。gu le fu 《mu lan shi 》:“jiang jun bai zhan si ,zhuang shi shi nian gui 。”⑦gu jun zhi ,zai che shang zhe chen shi ,ye chen “jia shi ”。yu “bu cu ”xiang dui 。qu yuan 《jiu ge ·guo shang 》:“shi jiao zhui xi shi zheng xian 。”⑧tong “shi ”。zhi shi ;cong shi 。《shi jing ·bin feng ·dong shan 》:“zhi bi chang yi ,wu shi hang mei 。”⑨tong “shi ”。zuo guan 。《lun heng ·ci meng 》:“you shi yu ci ,er zi yue zhi 。”⑩tong “shi ”。yi kao ;ping jie 。yin qiao shan han mu zhu jian 《sun bin bing fa ·jian wei wang 》:“sun zi jian wei wang ,yue :‘fu bing zhe ,fei shi heng shi ye 。’”

    bian :

    ①yong bian zi chou da 。li bai 《zeng you ren 》shi :“jun ma bu lao bian 。”(bu lao :bu yong 。)②bian zi 。《zuo chuan ·xuan gong shi wu nian 》:“sui bian zhi chang ,bu ji ma fu 。”③gu dai bing qi ming 。《shui hu quan chuan 》di wu shi wu hui :“qiang lai bian qu hua yi tuan 。”

    shi :

    ①chen lie 。《zuo chuan ·zhuang gong si nian 》:“chu wu wang jing shi 。”(jing :chu guo jiu yi 。shi :zhi chen lie bing zhen 。)②gu dai ji si shi dai biao si zhe shou ji de ren 。《li ji ·qu li shang 》:“zuo ru shi 。”③zhu guan ;zhu chi ;zhi zhang 。《zuo chuan ·xiang gong er shi qi nian 》:“xiao guo gu bi you shi meng zhe 。”④zhi zai ji wei er mo suo zuo wei 。si ma guang 《ci men xia shi lang di er zha zi 》:“qi ke yi wu gao wei ,shi chong ren ,shi chao ting huo kuang guan zhi ji ,wei chen shou qie wei zhi ze ?”(men xia shi lang :guan ming 。)⑤tong “shi ”。shi ti 。《zuo chuan ·wen gong san nian 》:“feng xiao shi er hai 。”⑥chen shi shi zhong 。《guo yu ·jin yu liu 》:“sha san xi er shi zhu chao 。”

    ying :

    gu dou ming 。chun qiu zhan guo shi chu guo de dou cheng 。zui chu jian dou zai hu bei sheng jiang ling xian xi bei ,chen ying 。ji hou chu guo ceng duo ci qian dou ,fan qian dou suo zai ,dang shi jie chen ying 。《zuo chuan · wen gong shi nian 》:“jiang ru ying 。”

    shi :

    gu dai ji si shi zhe bi zai yi chang qian mian de yi chong fu shi 。ye zuo “shi ”。

    men :

    ①jian zhu wu de jin chu kou 。《shi jing ·xiao ya ·he ren si 》:“bu ru wo men 。”《mu lan shi 》:“kai wo dong ge men 。”②guan jian 。《lao zi 》di yi zhang :“xuan zhi you xuan ,zhong miao zhi men 。”《shang jun shu ·jun chen 》:“chen wen dao min zhi men ,zai shang suo xian 。”③jia ;jia zu 。《san guo zhi ·shu shu ·xian zhu chuan 》:“ru wu wang yu ,mie wu men ye 。”④men lei ;lei bie 。《jiu tang shu ·du you chuan 》:“fan shu jiu men ,ji er bai juan 。”⑤pa bie ;xue pa 。《hou han shu ·zheng xuan chuan 》:“zhong ni zhi men ,kao yi si ke 。”⑥men di 。《bei shi ·liu chang chuan 》:“wei neng shi ji ,bu bi ju men 。”