• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 安置君王側,調和元首音。

    “安置君王側,調和元首音。”詩句出處:《桐花》;是唐朝詩人元稹的作品。

    朧月上山館,紫桐垂好陰。可惜暗澹色,無人知此心。
    舜沒蒼梧野,鳳歸丹穴岑。遺落在人世,光華那復深。
    年年怨春意,不競桃杏林。唯占清明後,牡丹還復侵。
    況此空館閉,雲誰恣幽尋。徒煩鳥噪集,不語山嶔岑。
    滿院青苔地,一樹蓮花簪。自開還自落,暗芳終暗沈。
    爾生不得所,我願裁為琴。安置君王側,調和元首音。
    安問宮徵角,先辨雅鄭淫。宮弦春以君,君若春日臨。
    商弦廉以臣,臣作旱天霖。人安角聲暢,人困鬥不任。
    羽以類萬物,祆物神不歆。徵以節百事,奉事罔不欽。
    五者茍不亂,天命乃可忱。君若問孝理,彈作梁山吟。
    君若事宗廟,拊以和球琳。君若不好諫,願獻觸疏箴。
    君若不罷獵,請聽荒於禽。君若侈臺殿,雍門可沾襟。
    君若傲賢雋,鹿鳴有食芩。君聞祈招什,車馬勿駸駸。
    君若欲敗度,中有式如金。君聞薰風操,志氣在愔愔。
    中有阜財語,勿受來獻賝。北裡當絕聽,禍莫大於淫。
    南風茍不競,無往遺之擒。奸聲不入耳,巧言寧孔壬。
    梟音亦雲革,安得沴與祲。天子既穆穆,群材亦森森。
    劍士還農野,絲人歸織紝。丹鳳巢阿閣,文魚遊碧潯。
    和氣浹寰海,易若溉蹄涔。改張乃可鼓,此語無古今。
    非琴獨能爾,事有諭因針。感爾桐花意,閑怨杳難禁。
    待我持斤斧,置君為大琛。

    【註釋】:

    安:

    ①安寧;安穩;安定。杜甫《茅屋為秋風所破歌》:“風雨不動安如山。”《漢書·薛廣德傳》:“乘船危,就橋安。”(就橋:從橋上走。)②使安寧。《三國志·蜀書·蔣琬傳》:“其為政以安民為本,不以修飾為先。”③安樂;安逸。《孟子·告子下》:“然後知生於憂患,而死於安樂也。”④安心。陳壽《三國志·魏書·司馬朗傳》“郊境之內,民不安業。”⑤安放;設置。陸遊《東陽道中》詩:“先安筆硯對溪山。”⑥疑問代詞。相當於“什麼”、“什麼地方”。司馬遷《史記·項羽本紀》:“項王曰:‘沛公安在?’”《漢書·黥佈傳》:“女安從知之?”(女:你。)⑦副詞。表示反問。韓愈《馬說》:“且欲與常馬等不可得,安求其能千裡也?”

    置:

    ①赦罪,釋放。《漢書·尹賞傳》:“賞親閱,見十置一。”②放在一邊;放棄。曹丕《雜詩》:“棄置勿復陳。”③擱;安放。《史記·淮陰侯列傳》:“置之亡地而後存。”④擺設。《史記·李斯列傳》:“置酒咸陽宮。”⑤建立;立。《管子· 任法》:“置法而不變,使民安其法也。”⑥購買;添置。《宋史·食貨志》:“女適人以(lián)錢置產。”(適人:嫁人。 錢:陪嫁的錢。)⑦驛站。《韓非子·難勢》:“五十裡而一置。”⑧驛車;驛馬。《漢書·劉屈氂傳》:“乘疾置以聞。”

    君:

    ①君主。《嶽陽樓記》:“處江湖之遠則憂其君。”《論語·泰伯》:“大哉堯之為君也!”(大:偉大。)②封號。《戰國策·燕策二》:“樂毅奔趙,趙封以望諾君。”《史記·淮陰侯列傳》:“始常山王、成安君為佈衣時,相與為刎頸之交。”《史記·信陵君列傳》:“安釐王即位,封公子為信陵君。”③對人的尊稱。《戰國策·齊策一》:“徐公不若君之美也。”王維《送元二使安西》:“勸君更盡一杯酒,西出陽關無故人。”(陽關:地名。)特指妻妾稱夫,子孫稱父祖輩。王勃《滕王閣序》:“傢君作宰。”(宰:指縣令。)[君子]與“小人”相對。1.指在高位的人。《孟子·滕文公上》:“無君子莫治野人,無野人莫養君子。”(野人:百姓。)2.指有道德的人。《論語·述而》:“聖人吾不得而見矣,得見君子者,斯可矣。”(斯可矣:這就可以瞭。)

    王:

    (一)①夏商周時代最高統治者的稱號。秦始皇以後改稱皇帝。《尚書·盤庚上》:“王命眾,悉至於庭。”(悉:都;全。)②春秋戰國時期的諸侯。《孟子·梁惠王上》:“王好戰,請以戰喻。”③漢以後的最高封爵。《漢書·諸侯王表》:“武帝施主父之冊,下推恩之令,使諸侯王得分戶邑以封子弟,不行黜涉而藩國自析。”(主父:人名。冊:同“策”。析:削弱。)④諸侯或外族來朝見天子。《尚書·大禹謨》:“四夷來王。”⑤首領;同類中最特出或最大者。杜甫《前出塞》:“射人先射馬,擒賊先擒王。”⑥古代對祖父母輩的尊稱。《爾雅·釋親》:“父之考為王父,父之妣(bǐ)為王母。” (二)wàng ①統治同傢。《史記·項羽本紀》:“沛公欲王關中。”《商君書·更法》:“三代不同禮而王。”②成就王業。《孟子·梁惠王上》:“七十者衣(yì)帛(bó)食肉,黎民不饑不寒,然而不王者,未之有也。”

    側:

    ①旁邊。《商君書·修權》:“君好言,則毀譽之臣在側。”②斜向一邊。《戰國策·秦策一》:“妻側目而視,傾耳而聽。”③用同“仄(zè)”。

    調:

    (一)①調動。崔銑《記王忠肅公翱事》:“婿竟不調。”②轉換。徐陵《玉臺新詠·織婦》:“調梭輟寒夜,鳴機罷秋日。”③征調。陳壽《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“調其賦稅,以充軍實。”④計算。班固《漢書·晁錯傳》:“調立城邑,毋下千傢。”⑤音調。白居易《琵琶行》:“未成曲調先有情。”⑥人的才情風格。秦韜玉《貧女》:“誰愛風流高格調,共憐時世儉梳妝。”⑦古代的一種賦稅。漢末、魏晉有戶調,即按戶征稅。《三國志·魏書·趙儼傳》:“都尉李通急錄戶調。”唐代建立租、庸、調制度,仍按戶征調。⑧指聲調,即字音高低升降的音調。⑨腔調。(二)tiáo ①協調。洪亮吉《治平篇》:“水旱疾疫,即天地調劑之法也。”②調弄;彈奏。劉禹錫《陋室銘》:“可以調素琴,閱金經。”③嘲弄;調笑。劉義慶《世說新語·排調》:“康僧淵目深而鼻高,王丞相每調之。”④馴養;調教。司馬遷《史記·秦本紀》:“大費拜受,佐舜調馴鳥獸。”⑤烹調;調味。《戰國策·楚策四》:“故晝遊乎江河,夕調乎鼎鼐。”⑥音律和諧。班固《漢書·董仲舒傳》:“譬之琴瑟不調,甚者必解而更張之。”

    調和:

    ①協調,協和。《漢書·禹貢傳》:“~~陰陽,陶冶萬物,化正天下。”②調味。《呂氏春秋·去私》:“庖人~~而弗敢食。”

    和:

    (一)①諧和; 協調。《詩經·小雅·賓之初筵》:“籥(yuè)舞笙鼓,樂既和奏。”(籥:古管樂器。)引申為安適、平和。《戰國策·趙策四》:“老臣今者殊不欲食,乃自強(qiǎng)步,日三四裡,少(shāo)耆(shì)食,和於身也。”(殊:很。強:勉強。耆:同“嗜”。)《呂氏春秋·達鬱》:“心志欲其和也。”②謙和;平和。《史記·魏公子列傳》:“公子顏色愈和。”③和睦;融洽。范仲淹《嶽陽樓記》:“政通人和,百廢俱興。”④和解;講和;和好。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“西和諸戎,南撫夷越。”(戎:古時對我國西部各民族的稱呼。夷越:古時泛指我國南方的各民族。)《孫子·行軍》:“無約而請和者,謀也。”⑤調和;調節。《呂氏春秋· 貴公》:“陰陽之和,不長一類。”⑥溫暖。范仲淹《嶽陽樓記》:“春和景明,波瀾不興,上下天光,一碧萬頃。”⑦連帶;伴隨。杜荀鶴《山中寡婦》:“時挑野菜和根煮。”⑧車鈴。傅玄《良馬賦》:“結以輊(zhì)軒,節以和鈴。”(輊:車前低後高。軒:車前高後低。節:節奏。)《左傳·桓公二年》:“錫鸞和鈴。”(分別為四種鈴,懸掛在車的不同部位。)⑨古代樂器名。即一種小笙。《儀禮· 鄉射禮》:“三笙一和而成聲。” (二)huò 攙合。沈括《夢溪筆談·活版》:“其上以松脂、臘和紙灰之類冒之。”(冒:蒙蓋。)

    元:

    ①頭;首。《左傳·僖公三十三年》:“狄人歸其元。”②為首的。《荀子 · 王制》:“元惡不待教而誅。”③開始;第一。《公羊傳·隱公元年》:“元年者何?君之始年也。”④本;原來。後作“原”。嵇康《琴賦》序:“推其所由,似元不解音聲。”陸遊《示兒》:“死去元知萬事空,但悲不見九州同。”⑤大。《史記·龜策列傳》:“紂為暴虐,而元龜不占。”⑥善。《左傳·文公十八年》:“高辛氏有才子八人……天下之民,謂八元。”⑦朝代名。1206年建國。1271年忽必烈定國號為元。1279年滅南宋,定都大都(今北京)。1368年被朱元璋推翻。高啟《書博雞者事》:“識者固知元政紊弛。”[元元]1. 民眾;百姓。《史記·平準書》:“出禁錢以振元元。”(禁錢:供皇帝使用的錢。振:救濟。)2. 善良。《史記·文帝本紀》:“以全天下元元之民。”

    元首:

    ①君主,國君。《書·益稷》:“~~明哉,股肱良哉,庶事康哉。”②指人頭。《逸周書·武順》:“~~曰末。”③一年的開頭。《晉書·律歷志》:“湯作殷歷。弗復以正月朔旦立春為節也,更以十一月朔旦冬至為~~。”

    首:

    ①頭;腦袋。《楚辭 · 九歌·國殤》:“帶長劍兮挾秦弓,首身離兮心不懲。”(挾:夾在腋下。秦弓:秦地出產良弓。懲:戒止;警戒。)《左傳·襄公十四年》:“唯餘馬首是瞻。”②首領;統帥者。《周易·乾卦》:“見群龍無首,吉。”③開始;首先。《老子》第二十八章:“夫禮者,忠信之薄而亂之首。”《史記·陳涉世傢》:“陳勝雖已死,其所置遣侯王將相竟亡秦,由涉首事也。”(竟:終於。事:起義。)④第一。《漢書·匡衡傳》:“孔子著之《孝經》首章,蓋至德之本也。”⑤要領。《韓非子·心度》:“刑勝而民靜,賞繁而奸生。故治民者,刑勝,治之首也;賞繁,亂之本也。”(勝:盡。)⑥伏首認罪或揭發。《漢書· 文三王傳》:“置辭驕嫚,不首主令。”⑦向;朝著。司馬遷《報任安書》:“然陵一呼勞軍……北首爭死敵。”(死敵:殺敵。)⑧量詞。用於詩、文、歌曲等。《宋書·謝莊傳》:“所著文章四百餘首,行於世。”

    音:

    ①樂音。《韓非子·說林下》:“吾嘗好音,此人遺我鳴琴。”(嘗:曾經。遺:贈給。)②聲音。《莊子·胠篋》:“雞狗之音相聞。”③消息。《詩經·鄭風·子衿》:“縱我不往,子寧不嗣音。”(寧:難道。嗣:寄給。)④通“蔭”。樹蔭。《左傳·文公十七年》:“鹿死不擇音。”[八音]古代對樂器的統稱。指金、石、土、革、絲、木、匏(páo袍)、竹八類。如鐘、鈴屬金類;磬屬石類;塤(xūn勛)屬土類;鼓屬革類;琴、瑟屬絲類;柷(zhù祝)屬木類;笙、竽屬匏類;管、簫屬竹類。


  • 安置君王侧,调和元首音。

    “安置君王侧,调和元首音。”诗句出处:《桐花》;是唐朝诗人元稹的作品。

    胧月上山馆,紫桐垂好阴。可惜暗澹色,无人知此心。
    舜没苍梧野,凤归丹穴岑。遗落在人世,光华那复深。
    年年怨春意,不竞桃杏林。唯占清明后,牡丹还复侵。
    况此空馆闭,云谁恣幽寻。徒烦鸟噪集,不语山嶔岑。
    满院青苔地,一树莲花簪。自开还自落,暗芳终暗沈。
    尔生不得所,我愿裁为琴。安置君王侧,调和元首音。
    安问宫徵角,先辨雅郑淫。宫弦春以君,君若春日临。
    商弦廉以臣,臣作旱天霖。人安角声畅,人困斗不任。
    羽以类万物,祆物神不歆。徵以节百事,奉事罔不钦。
    五者苟不乱,天命乃可忱。君若问孝理,弹作梁山吟。
    君若事宗庙,拊以和球琳。君若不好谏,愿献触疏箴。
    君若不罢猎,请听荒于禽。君若侈台殿,雍门可沾襟。
    君若傲贤隽,鹿鸣有食芩。君闻祈招什,车马勿駸駸。
    君若欲败度,中有式如金。君闻薰风操,志气在愔愔。
    中有阜财语,勿受来献賝。北里当绝听,祸莫大于淫。
    南风苟不竞,无往遗之擒。奸声不入耳,巧言宁孔壬。
    枭音亦云革,安得沴与祲。天子既穆穆,群材亦森森。
    剑士还农野,丝人归织纴。丹凤巢阿阁,文鱼游碧浔。
    和气浃寰海,易若溉蹄涔。改张乃可鼓,此语无古今。
    非琴独能尔,事有谕因针。感尔桐花意,闲怨杳难禁。
    待我持斤斧,置君为大琛。

    【注释】:

    安:

    ①安宁;安稳;安定。杜甫《茅屋为秋风所破歌》:“风雨不动安如山。”《汉书·薛广德传》:“乘船危,就桥安。”(就桥:从桥上走。)②使安宁。《三国志·蜀书·蒋琬传》:“其为政以安民为本,不以修饰为先。”③安乐;安逸。《孟子·告子下》:“然后知生于忧患,而死于安乐也。”④安心。陈寿《三国志·魏书·司马朗传》“郊境之内,民不安业。”⑤安放;设置。陆游《东阳道中》诗:“先安笔砚对溪山。”⑥疑问代词。相当于“什么”、“什么地方”。司马迁《史记·项羽本纪》:“项王曰:‘沛公安在?’”《汉书·黥布传》:“女安从知之?”(女:你。)⑦副词。表示反问。韩愈《马说》:“且欲与常马等不可得,安求其能千里也?”

    置:

    ①赦罪,释放。《汉书·尹赏传》:“赏亲阅,见十置一。”②放在一边;放弃。曹丕《杂诗》:“弃置勿复陈。”③搁;安放。《史记·淮阴侯列传》:“置之亡地而后存。”④摆设。《史记·李斯列传》:“置酒咸阳宫。”⑤建立;立。《管子· 任法》:“置法而不变,使民安其法也。”⑥购买;添置。《宋史·食货志》:“女适人以(lián)钱置产。”(适人:嫁人。 钱:陪嫁的钱。)⑦驿站。《韩非子·难势》:“五十里而一置。”⑧驿车;驿马。《汉书·刘屈氂传》:“乘疾置以闻。”

    君:

    ①君主。《岳阳楼记》:“处江湖之远则忧其君。”《论语·泰伯》:“大哉尧之为君也!”(大:伟大。)②封号。《战国策·燕策二》:“乐毅奔赵,赵封以望诺君。”《史记·淮阴侯列传》:“始常山王、成安君为布衣时,相与为刎颈之交。”《史记·信陵君列传》:“安釐王即位,封公子为信陵君。”③对人的尊称。《战国策·齐策一》:“徐公不若君之美也。”王维《送元二使安西》:“劝君更尽一杯酒,西出阳关无故人。”(阳关:地名。)特指妻妾称夫,子孙称父祖辈。王勃《滕王阁序》:“家君作宰。”(宰:指县令。)[君子]与“小人”相对。1.指在高位的人。《孟子·滕文公上》:“无君子莫治野人,无野人莫养君子。”(野人:百姓。)2.指有道德的人。《论语·述而》:“圣人吾不得而见矣,得见君子者,斯可矣。”(斯可矣:这就可以了。)

    王:

    (一)①夏商周时代最高统治者的称号。秦始皇以后改称皇帝。《尚书·盘庚上》:“王命众,悉至于庭。”(悉:都;全。)②春秋战国时期的诸侯。《孟子·梁惠王上》:“王好战,请以战喻。”③汉以后的最高封爵。《汉书·诸侯王表》:“武帝施主父之册,下推恩之令,使诸侯王得分户邑以封子弟,不行黜涉而藩国自析。”(主父:人名。册:同“策”。析:削弱。)④诸侯或外族来朝见天子。《尚书·大禹谟》:“四夷来王。”⑤首领;同类中最特出或最大者。杜甫《前出塞》:“射人先射马,擒贼先擒王。”⑥古代对祖父母辈的尊称。《尔雅·释亲》:“父之考为王父,父之妣(bǐ)为王母。” (二)wàng ①统治同家。《史记·项羽本纪》:“沛公欲王关中。”《商君书·更法》:“三代不同礼而王。”②成就王业。《孟子·梁惠王上》:“七十者衣(yì)帛(bó)食肉,黎民不饥不寒,然而不王者,未之有也。”

    侧:

    ①旁边。《商君书·修权》:“君好言,则毁誉之臣在侧。”②斜向一边。《战国策·秦策一》:“妻侧目而视,倾耳而听。”③用同“仄(zè)”。

    调:

    (一)①调动。崔铣《记王忠肃公翱事》:“婿竟不调。”②转换。徐陵《玉台新咏·织妇》:“调梭辍寒夜,鸣机罢秋日。”③征调。陈寿《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“调其赋税,以充军实。”④计算。班固《汉书·晁错传》:“调立城邑,毋下千家。”⑤音调。白居易《琵琶行》:“未成曲调先有情。”⑥人的才情风格。秦韬玉《贫女》:“谁爱风流高格调,共怜时世俭梳妆。”⑦古代的一种赋税。汉末、魏晋有户调,即按户征税。《三国志·魏书·赵俨传》:“都尉李通急录户调。”唐代建立租、庸、调制度,仍按户征调。⑧指声调,即字音高低升降的音调。⑨腔调。(二)tiáo ①协调。洪亮吉《治平篇》:“水旱疾疫,即天地调剂之法也。”②调弄;弹奏。刘禹锡《陋室铭》:“可以调素琴,阅金经。”③嘲弄;调笑。刘义庆《世说新语·排调》:“康僧渊目深而鼻高,王丞相每调之。”④驯养;调教。司马迁《史记·秦本纪》:“大费拜受,佐舜调驯鸟兽。”⑤烹调;调味。《战国策·楚策四》:“故昼游乎江河,夕调乎鼎鼐。”⑥音律和谐。班固《汉书·董仲舒传》:“譬之琴瑟不调,甚者必解而更张之。”

    调和:

    ①协调,协和。《汉书·禹贡传》:“~~阴阳,陶冶万物,化正天下。”②调味。《吕氏春秋·去私》:“庖人~~而弗敢食。”

    和:

    (一)①谐和; 协调。《诗经·小雅·宾之初筵》:“籥(yuè)舞笙鼓,乐既和奏。”(籥:古管乐器。)引申为安适、平和。《战国策·赵策四》:“老臣今者殊不欲食,乃自强(qiǎng)步,日三四里,少(shāo)耆(shì)食,和于身也。”(殊:很。强:勉强。耆:同“嗜”。)《吕氏春秋·达郁》:“心志欲其和也。”②谦和;平和。《史记·魏公子列传》:“公子颜色愈和。”③和睦;融洽。范仲淹《岳阳楼记》:“政通人和,百废俱兴。”④和解;讲和;和好。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“西和诸戎,南抚夷越。”(戎:古时对我国西部各民族的称呼。夷越:古时泛指我国南方的各民族。)《孙子·行军》:“无约而请和者,谋也。”⑤调和;调节。《吕氏春秋· 贵公》:“阴阳之和,不长一类。”⑥温暖。范仲淹《岳阳楼记》:“春和景明,波澜不兴,上下天光,一碧万顷。”⑦连带;伴随。杜荀鹤《山中寡妇》:“时挑野菜和根煮。”⑧车铃。傅玄《良马赋》:“结以轾(zhì)轩,节以和铃。”(轾:车前低后高。轩:车前高后低。节:节奏。)《左传·桓公二年》:“锡鸾和铃。”(分别为四种铃,悬挂在车的不同部位。)⑨古代乐器名。即一种小笙。《仪礼· 乡射礼》:“三笙一和而成声。” (二)huò 搀合。沈括《梦溪笔谈·活版》:“其上以松脂、腊和纸灰之类冒之。”(冒:蒙盖。)

    元:

    ①头;首。《左传·僖公三十三年》:“狄人归其元。”②为首的。《荀子 · 王制》:“元恶不待教而诛。”③开始;第一。《公羊传·隐公元年》:“元年者何?君之始年也。”④本;原来。后作“原”。嵇康《琴赋》序:“推其所由,似元不解音声。”陆游《示儿》:“死去元知万事空,但悲不见九州同。”⑤大。《史记·龟策列传》:“纣为暴虐,而元龟不占。”⑥善。《左传·文公十八年》:“高辛氏有才子八人……天下之民,谓八元。”⑦朝代名。1206年建国。1271年忽必烈定国号为元。1279年灭南宋,定都大都(今北京)。1368年被朱元璋推翻。高启《书博鸡者事》:“识者固知元政紊弛。”[元元]1. 民众;百姓。《史记·平准书》:“出禁钱以振元元。”(禁钱:供皇帝使用的钱。振:救济。)2. 善良。《史记·文帝本纪》:“以全天下元元之民。”

    元首:

    ①君主,国君。《书·益稷》:“~~明哉,股肱良哉,庶事康哉。”②指人头。《逸周书·武顺》:“~~曰末。”③一年的开头。《晋书·律历志》:“汤作殷历。弗复以正月朔旦立春为节也,更以十一月朔旦冬至为~~。”

    首:

    ①头;脑袋。《楚辞 · 九歌·国殇》:“带长剑兮挟秦弓,首身离兮心不惩。”(挟:夹在腋下。秦弓:秦地出产良弓。惩:戒止;警戒。)《左传·襄公十四年》:“唯余马首是瞻。”②首领;统帅者。《周易·乾卦》:“见群龙无首,吉。”③开始;首先。《老子》第二十八章:“夫礼者,忠信之薄而乱之首。”《史记·陈涉世家》:“陈胜虽已死,其所置遣侯王将相竟亡秦,由涉首事也。”(竟:终于。事:起义。)④第一。《汉书·匡衡传》:“孔子著之《孝经》首章,盖至德之本也。”⑤要领。《韩非子·心度》:“刑胜而民静,赏繁而奸生。故治民者,刑胜,治之首也;赏繁,乱之本也。”(胜:尽。)⑥伏首认罪或揭发。《汉书· 文三王传》:“置辞骄嫚,不首主令。”⑦向;朝着。司马迁《报任安书》:“然陵一呼劳军……北首争死敌。”(死敌:杀敌。)⑧量词。用于诗、文、歌曲等。《宋书·谢庄传》:“所著文章四百余首,行于世。”

    音:

    ①乐音。《韩非子·说林下》:“吾尝好音,此人遗我鸣琴。”(尝:曾经。遗:赠给。)②声音。《庄子·胠箧》:“鸡狗之音相闻。”③消息。《诗经·郑风·子衿》:“纵我不往,子宁不嗣音。”(宁:难道。嗣:寄给。)④通“荫”。树荫。《左传·文公十七年》:“鹿死不择音。”[八音]古代对乐器的统称。指金、石、土、革、丝、木、匏(páo袍)、竹八类。如钟、铃属金类;磬属石类;埙(xūn勋)属土类;鼓属革类;琴、瑟属丝类;柷(zhù祝)属木类;笙、竽属匏类;管、箫属竹类。


  • an zhi jun wang ce ,diao he yuan shou yin 。

    “an zhi jun wang ce ,diao he yuan shou yin 。”shi gou chu chu :《tong hua 》;shi tang chao shi ren yuan zhen de zuo pin 。

    long yue shang shan guan ,zi tong chui hao yin 。ke xi an dan se ,mo ren zhi ci xin 。
    shun mei cang wu ye ,feng gui dan xue cen 。wei la zai ren shi ,guang hua na fu shen 。
    nian nian yuan chun yi ,bu jing tao xing lin 。wei zhan qing ming hou ,mu dan hai fu qin 。
    kuang ci kong guan bi ,yun shei zi you xun 。tu fan diao zao ji ,bu yu shan qin cen 。
    man yuan qing tai de ,yi shu lian hua zan 。zi kai hai zi la ,an fang zhong an shen 。
    er sheng bu de suo ,wo yuan cai wei qin 。an zhi jun wang ce ,diao he yuan shou yin 。
    an wen gong zheng jiao ,xian bian ya zheng yin 。gong xian chun yi jun ,jun re chun ri lin 。
    shang xian lian yi chen ,chen zuo han tian lin 。ren an jiao sheng chang ,ren kun dou bu ren 。
    yu yi lei mo wu ,xian wu shen bu xin 。zheng yi jie bai shi ,feng shi wang bu qin 。
    wu zhe gou bu luan ,tian ming nai ke chen 。jun re wen xiao li ,dan zuo liang shan yin 。
    jun re shi zong miao ,fu yi he qiu lin 。jun re bu hao jian ,yuan suo chu shu zhen 。
    jun re bu ba lie ,qing ting huang yu qin 。jun re chi tai dian ,yong men ke zhan jin 。
    jun re ao xian juan ,lu ming you shi qin 。jun wen qi qiao shen ,che ma wu qin qin 。
    jun re yu bai du ,zhong you shi ru jin 。jun wen xun feng cao ,zhi qi zai yin yin 。
    zhong you fu cai yu ,wu shou lai suo chen 。bei li dang jue ting ,huo mo da yu yin 。
    na feng gou bu jing ,mo wang wei zhi qin 。jian sheng bu ru er ,qiao yan ning kong ren 。
    xiao yin yi yun ge ,an de li yu jin 。tian zi ji mu mu ,qun cai yi sen sen 。
    jian shi hai nong ye ,si ren gui zhi ren 。dan feng chao a ge ,wen yu you bi xun 。
    he qi jia huan hai ,yi re gai ti cen 。gai zhang nai ke gu ,ci yu mo gu jin 。
    fei qin du neng er ,shi you yu yin zhen 。gan er tong hua yi ,xian yuan yao nan jin 。
    dai wo chi jin fu ,zhi jun wei da chen 。

    【zhu shi 】:

    an :

    ①an ning ;an wen ;an ding 。du fu 《mao wu wei qiu feng suo po ge 》:“feng yu bu dong an ru shan 。”《han shu ·xue an de chuan 》:“cheng chuan wei ,jiu qiao an 。”(jiu qiao :cong qiao shang zou 。)②shi an ning 。《san guo zhi ·shu shu ·jiang wan chuan 》:“ji wei zheng yi an min wei ben ,bu yi xiu shi wei xian 。”③an le ;an yi 。《meng zi ·gao zi xia 》:“ran hou zhi sheng yu you huan ,er si yu an le ye 。”④an xin 。chen shou 《san guo zhi ·wei shu ·si ma lang chuan 》“jiao jing zhi nei ,min bu an ye 。”⑤an fang ;she zhi 。liu you 《dong yang dao zhong 》shi :“xian an bi yan dui xi shan 。”⑥yi wen dai ci 。xiang dang yu “shen me ”、“shen me de fang ”。si ma qian 《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“xiang wang yue :‘pei gong an zai ?’”《han shu ·qing bu chuan 》:“nv an cong zhi zhi ?”(nv :ni 。)⑦fu ci 。biao shi fan wen 。han yu 《ma shui 》:“ju yu yu chang ma deng bu ke de ,an qiu ji neng qian li ye ?”

    zhi :

    ①she zui ,shi fang 。《han shu ·yin shang chuan 》:“shang qin yue ,jian shi zhi yi 。”②fang zai yi bian ;fang qi 。cao pi 《za shi 》:“qi zhi wu fu chen 。”③ge ;an fang 。《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“zhi zhi wang de er hou cun 。”④bai she 。《shi ji ·li si lie chuan 》:“zhi jiu xian yang gong 。”⑤jian li ;li 。《guan zi · ren fa 》:“zhi fa er bu bian ,shi min an ji fa ye 。”⑥gou mai ;tian zhi 。《song shi ·shi huo zhi 》:“nv kuo ren yi (lián)qian zhi chan 。”(kuo ren :jia ren 。 qian :pei jia de qian 。)⑦yi zhan 。《han fei zi ·nan shi 》:“wu shi li er yi zhi 。”⑧yi che ;yi ma 。《han shu ·liu qu li chuan 》:“cheng ji zhi yi wen 。”

    jun :

    ①jun zhu 。《yue yang lou ji 》:“chu jiang hu zhi yuan ze you ji jun 。”《lun yu ·tai bai 》:“da zai yao zhi wei jun ye !”(da :wei da 。)②feng hao 。《zhan guo ce ·yan ce er 》:“le yi ben zhao ,zhao feng yi wang nuo jun 。”《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“shi chang shan wang 、cheng an jun wei bu yi shi ,xiang yu wei wen geng zhi jiao 。”《shi ji ·xin ling jun lie chuan 》:“an 釐wang ji wei ,feng gong zi wei xin ling jun 。”③dui ren de zun chen 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“xu gong bu re jun zhi mei ye 。”wang wei 《song yuan er shi an xi 》:“quan jun geng jin yi bei jiu ,xi chu yang guan mo gu ren 。”(yang guan :de ming 。)te zhi qi qie chen fu ,zi sun chen fu zu bei 。wang bo 《teng wang ge xu 》:“jia jun zuo zai 。”(zai :zhi xian ling 。)[jun zi ]yu “xiao ren ”xiang dui 。1.zhi zai gao wei de ren 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“mo jun zi mo zhi ye ren ,mo ye ren mo yang jun zi 。”(ye ren :bai xing 。)2.zhi you dao de de ren 。《lun yu ·shu er 》:“sheng ren wu bu de er jian yi ,de jian jun zi zhe ,si ke yi 。”(si ke yi :zhe jiu ke yi le 。)

    wang :

    (yi )①xia shang zhou shi dai zui gao tong zhi zhe de chen hao 。qin shi huang yi hou gai chen huang di 。《shang shu ·pan geng shang 》:“wang ming zhong ,xi zhi yu ting 。”(xi :dou ;quan 。)②chun qiu zhan guo shi ji de zhu hou 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“wang hao zhan ,qing yi zhan yu 。”③han yi hou de zui gao feng jue 。《han shu ·zhu hou wang biao 》:“wu di shi zhu fu zhi ce ,xia tui en zhi ling ,shi zhu hou wang de fen hu yi yi feng zi di ,bu hang chu she er fan guo zi xi 。”(zhu fu :ren ming 。ce :tong “ce ”。xi :xiao ruo 。)④zhu hou huo wai zu lai chao jian tian zi 。《shang shu ·da yu mo 》:“si yi lai wang 。”⑤shou ling ;tong lei zhong zui te chu huo zui da zhe 。du fu 《qian chu sai 》:“she ren xian she ma ,qin zei xian qin wang 。”⑥gu dai dui zu fu mu bei de zun chen 。《er ya ·shi qin 》:“fu zhi kao wei wang fu ,fu zhi bi (bǐ)wei wang mu 。” (er )wàng ①tong zhi tong jia 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“pei gong yu wang guan zhong 。”《shang jun shu ·geng fa 》:“san dai bu tong li er wang 。”②cheng jiu wang ye 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“qi shi zhe yi (yì)bo (bó)shi rou ,li min bu ji bu han ,ran er bu wang zhe ,wei zhi you ye 。”

    ce :

    ①pang bian 。《shang jun shu ·xiu quan 》:“jun hao yan ,ze hui yu zhi chen zai ce 。”②xie xiang yi bian 。《zhan guo ce ·qin ce yi 》:“qi ce mu er shi ,qing er er ting 。”③yong tong “ze (zè)”。

    diao :

    (yi )①diao dong 。cui xi 《ji wang zhong su gong ao shi 》:“xu jing bu diao 。”②zhuai huan 。xu ling 《yu tai xin yong ·zhi fu 》:“diao suo chuo han ye ,ming ji ba qiu ri 。”③zheng diao 。chen shou 《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“diao ji fu shui ,yi chong jun shi 。”④ji suan 。ban gu 《han shu ·chao cuo chuan 》:“diao li cheng yi ,wu xia qian jia 。”⑤yin diao 。bai ju yi 《pi pa hang 》:“wei cheng qu diao xian you qing 。”⑥ren de cai qing feng ge 。qin tao yu 《pin nv 》:“shei ai feng liu gao ge diao ,gong lian shi shi jian shu zhuang 。”⑦gu dai de yi chong fu shui 。han mo 、wei jin you hu diao ,ji an hu zheng shui 。《san guo zhi ·wei shu ·zhao yan chuan 》:“dou wei li tong ji lu hu diao 。”tang dai jian li zu 、yong 、diao zhi du ,reng an hu zheng diao 。⑧zhi sheng diao ,ji zi yin gao di sheng jiang de yin diao 。⑨qiang diao 。(er )tiáo ①xie diao 。hong liang ji 《zhi ping pian 》:“shui han ji yi ,ji tian de diao ji zhi fa ye 。”②diao long ;dan zou 。liu yu xi 《lou shi ming 》:“ke yi diao su qin ,yue jin jing 。”③chao long ;diao xiao 。liu yi qing 《shi shui xin yu ·pai diao 》:“kang seng yuan mu shen er bi gao ,wang cheng xiang mei diao zhi 。”④xun yang ;diao jiao 。si ma qian 《shi ji ·qin ben ji 》:“da fei bai shou ,zuo shun diao xun diao shou 。”⑤peng diao ;diao wei 。《zhan guo ce ·chu ce si 》:“gu zhou you hu jiang he ,xi diao hu ding nai 。”⑥yin lv he xie 。ban gu 《han shu ·dong zhong shu chuan 》:“pi zhi qin se bu diao ,shen zhe bi jie er geng zhang zhi 。”

    diao he :

    ①xie diao ,xie he 。《han shu ·yu gong chuan 》:“~~yin yang ,tao ye mo wu ,hua zheng tian xia 。”②diao wei 。《lv shi chun qiu ·qu si 》:“pao ren ~~er fu gan shi 。”

    he :

    (yi )①xie he ; xie diao 。《shi jing ·xiao ya ·bin zhi chu yan 》:“籥(yuè)wu sheng gu ,le ji he zou 。”(籥:gu guan le qi 。)yin shen wei an kuo 、ping he 。《zhan guo ce ·zhao ce si 》:“lao chen jin zhe shu bu yu shi ,nai zi jiang (qiǎng)bu ,ri san si li ,shao (shāo)qi (shì)shi ,he yu shen ye 。”(shu :hen 。jiang :mian jiang 。qi :tong “shi ”。)《lv shi chun qiu ·da yu 》:“xin zhi yu ji he ye 。”②qian he ;ping he 。《shi ji ·wei gong zi lie chuan 》:“gong zi yan se yu he 。”③he mu ;rong qia 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“zheng tong ren he ,bai fei ju xing 。”④he jie ;jiang he ;he hao 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“xi he zhu rong ,na fu yi yue 。”(rong :gu shi dui wo guo xi bu ge min zu de chen hu 。yi yue :gu shi fan zhi wo guo na fang de ge min zu 。)《sun zi ·hang jun 》:“mo yao er qing he zhe ,mou ye 。”⑤diao he ;diao jie 。《lv shi chun qiu · gui gong 》:“yin yang zhi he ,bu chang yi lei 。”⑥wen nuan 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“chun he jing ming ,bo lan bu xing ,shang xia tian guang ,yi bi mo qing 。”⑦lian dai ;ban sui 。du xun he 《shan zhong gua fu 》:“shi tiao ye cai he gen zhu 。”⑧che ling 。fu xuan 《liang ma fu 》:“jie yi zhi (zhì)xuan ,jie yi he ling 。”(zhi :che qian di hou gao 。xuan :che qian gao hou di 。jie :jie zou 。)《zuo chuan ·huan gong er nian 》:“xi luan he ling 。”(fen bie wei si chong ling ,xuan gua zai che de bu tong bu wei 。)⑨gu dai le qi ming 。ji yi chong xiao sheng 。《yi li · xiang she li 》:“san sheng yi he er cheng sheng 。” (er )huò chan ge 。shen gua 《meng xi bi tan ·huo ban 》:“ji shang yi song zhi 、la he zhi hui zhi lei mao zhi 。”(mao :meng gai 。)

    yuan :

    ①tou ;shou 。《zuo chuan ·xi gong san shi san nian 》:“di ren gui ji yuan 。”②wei shou de 。《xun zi · wang zhi 》:“yuan e bu dai jiao er zhu 。”③kai shi ;di yi 。《gong yang chuan ·yin gong yuan nian 》:“yuan nian zhe he ?jun zhi shi nian ye 。”④ben ;yuan lai 。hou zuo “yuan ”。ji kang 《qin fu 》xu :“tui ji suo you ,shi yuan bu jie yin sheng 。”liu you 《shi er 》:“si qu yuan zhi mo shi kong ,dan bei bu jian jiu zhou tong 。”⑤da 。《shi ji ·gui ce lie chuan 》:“zhou wei bao nve ,er yuan gui bu zhan 。”⑥shan 。《zuo chuan ·wen gong shi ba nian 》:“gao xin shi you cai zi ba ren ……tian xia zhi min ,wei ba yuan 。”⑦chao dai ming 。1206nian jian guo 。1271nian hu bi lie ding guo hao wei yuan 。1279nian mie na song ,ding dou da dou (jin bei jing )。1368nian bei zhu yuan zhang tui fan 。gao qi 《shu bo ji zhe shi 》:“shi zhe gu zhi yuan zheng wen chi 。”[yuan yuan ]1. min zhong ;bai xing 。《shi ji ·ping zhun shu 》:“chu jin qian yi zhen yuan yuan 。”(jin qian :gong huang di shi yong de qian 。zhen :jiu ji 。)2. shan liang 。《shi ji ·wen di ben ji 》:“yi quan tian xia yuan yuan zhi min 。”

    yuan shou :

    ①jun zhu ,guo jun 。《shu ·yi ji 》:“~~ming zai ,gu gong liang zai ,shu shi kang zai 。”②zhi ren tou 。《yi zhou shu ·wu shun 》:“~~yue mo 。”③yi nian de kai tou 。《jin shu ·lv li zhi 》:“shang zuo yan li 。fu fu yi zheng yue shuo dan li chun wei jie ye ,geng yi shi yi yue shuo dan dong zhi wei ~~。”

    shou :

    ①tou ;nao dai 。《chu ci · jiu ge ·guo shang 》:“dai chang jian xi jia qin gong ,shou shen li xi xin bu cheng 。”(jia :ga zai ye xia 。qin gong :qin de chu chan liang gong 。cheng :jie zhi ;jing jie 。)《zuo chuan ·xiang gong shi si nian 》:“wei yu ma shou shi zhan 。”②shou ling ;tong shuai zhe 。《zhou yi ·gan gua 》:“jian qun long mo shou ,ji 。”③kai shi ;shou xian 。《lao zi 》di er shi ba zhang :“fu li zhe ,zhong xin zhi bao er luan zhi shou 。”《shi ji ·chen she shi jia 》:“chen sheng sui yi si ,ji suo zhi qian hou wang jiang xiang jing wang qin ,you she shou shi ye 。”(jing :zhong yu 。shi :qi yi 。)④di yi 。《han shu ·kuang heng chuan 》:“kong zi zhe zhi 《xiao jing 》shou zhang ,gai zhi de zhi ben ye 。”⑤yao ling 。《han fei zi ·xin du 》:“xing sheng er min jing ,shang fan er jian sheng 。gu zhi min zhe ,xing sheng ,zhi zhi shou ye ;shang fan ,luan zhi ben ye 。”(sheng :jin 。)⑥fu shou ren zui huo jie fa 。《han shu · wen san wang chuan 》:“zhi ci jiao man ,bu shou zhu ling 。”⑦xiang ;chao zhao 。si ma qian 《bao ren an shu 》:“ran ling yi hu lao jun ……bei shou zheng si di 。”(si di :sha di 。)⑧liang ci 。yong yu shi 、wen 、ge qu deng 。《song shu ·xie zhuang chuan 》:“suo zhe wen zhang si bai yu shou ,hang yu shi 。”

    yin :

    ①le yin 。《han fei zi ·shui lin xia 》:“wu chang hao yin ,ci ren wei wo ming qin 。”(chang :ceng jing 。wei :zeng gei 。)②sheng yin 。《zhuang zi ·qu qie 》:“ji gou zhi yin xiang wen 。”③xiao xi 。《shi jing ·zheng feng ·zi jin 》:“zong wo bu wang ,zi ning bu si yin 。”(ning :nan dao 。si :ji gei 。)④tong “yin ”。shu yin 。《zuo chuan ·wen gong shi qi nian 》:“lu si bu ze yin 。”[ba yin ]gu dai dui le qi de tong chen 。zhi jin 、dan 、tu 、ge 、si 、mu 、pao (páopao )、zhu ba lei 。ru zhong 、ling shu jin lei ;qing shu dan lei ;xun (xūnxun )shu tu lei ;gu shu ge lei ;qin 、se shu si lei ;zhu (zhùzhu )shu mu lei ;sheng 、yu shu pao lei ;guan 、xiao shu zhu lei 。