• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 頻頻嚙掣轡難施,往往跳趫鞍不得。

    “頻頻嚙掣轡難施,往往跳趫鞍不得。”詩句出處:《望雲騅馬歌》;是唐朝詩人元稹的作品。

    憶昔先皇幸蜀時,八馬入谷七馬疲。肉綻筋攣四蹄脫,
    七馬死盡無馬騎。天子蒙塵天雨泣,巉巖道路淋漓濕。
    崢嶸白草眇難期,謥洞黃泉安可入。朱泚圍兵抽未盡,
    懷光寇騎追行及。嬪娥相顧倚樹啼,鵷鷺無聲仰天立。
    圉人初進望雲騅,彩色憔悴眾馬欺。上前噴吼如有意,
    耳尖卓立節踠奇。君王試遣回胸臆,撮骨鋸牙駢兩肋。
    蹄懸四跼腦顆方,胯聳三山尾株直。圉人畏誚仍相惑,
    此馬無良空有力。頻頻嚙掣轡難施,往往跳趫鞍不得。
    色沮聲悲仰天訴,天不遣言君未識。亞身受取白玉羈,
    開口銜將紫金勒。君王自此方敢騎,似遇良臣久淒惻。
    龍騰魚鱉啅然驚,驥肦驢騾少顏色。七聖心迷運方厄,
    五丁力盡路猶窄。橐它山上斧刃堆,望秦嶺下錐頭石。
    五六百裡真符縣,八十四盤青山驛。掣開流電有輝光,
    突過浮雲無朕跡。地平險盡施黃屋,九九屬車十二纛。
    齊映前導引騅頭,嚴震迎號抱騅足。路旁垂白天寶民,
    望騅禮拜見騅哭。皆言玄宗當時無此馬,不免騎騾來幸蜀。
    雄雄猛將李令公,收城殺賊豺狼空。天旋地轉日再中,
    天子卻坐明光宮。朝廷無事忘征戰,校獵朝回暮球宴。
    禦馬齊登擬用槽,君王自試宣徽殿。圉人還進望雲騅,
    性強步闊無方便。分騣擺杖頭太高,擘肘回頭項難轉。
    人人共惡難回跋,潛遣飛龍減芻秣。銀鞍繡韂不復施,
    空盡天年禦槽活。當時鄒諺已有言,莫倚功高浪開闊。
    登山縱似望雲騅,平地須饒紅叱撥。長安三月花垂草,
    果下翩翩紫騮好。千官暖熱李令閑,百馬生獰望雲老。
    望雲騅,爾之種類世世奇。當時項王乘爾祖,
    分配英豪稱霸主。爾身今日逢聖人,從幸巴渝歸入秦。
    功成事遂身退天之道,何必隨群逐隊到死蹋紅塵。
    望雲騅,用與不用各有時,爾勿悲。

    【註釋】:

    頻:

    ①頻繁;多次。杜甫《蜀相》:“三顧頻煩天下計。”②危急。《詩經·大雅·桑柔》:“國步斯頻。”(國步:國傢的命運。)③一起;一齊。《國語·楚語下》:“群神頻行。”④皺眉。後作“顰”。《袁中郎隨筆·狂言》:“憂則顰,喜則笑。”⑤副詞。屢次;多次。李商隱《代仆射濮陽公遺表》:“光陰荏苒,遷授頻仍。”⑥通“瀕(bīn)(濱)”。水邊。《詩經·大雅·召旻》:“池之竭矣,不雲自頻。”

    嚙:

    ①咬;啃。柳宗元《捕蛇者說》:“以嚙人,無禦之者。”②侵蝕。《呂氏春秋·開春》:“昔王季歷葬於渦山之尾,欒水嚙其墓”。③缺口。《淮南子·人間》:“夫墻之壞也於隙,劍之折必有嚙。”

    掣:

    ①拉拽;牽制。《呂氏春秋·具備》:“吏方將書,宓子賤從旁時掣搖其肘。”岑參《白雪歌送武判官歸京》:“紛紛暮雪下轅門,風掣紅旗凍不翻。”②疾速;疾行。杜甫《高都護驄馬行》:“長安壯兒不敢騎,走過掣電傾城知。”(高都護:高仙芝,開元末為安西副都護。)③拔;抽取。《晉書·王羲之傳附獻之》:“七八歲時學書,羲之密從後掣其筆不得。”

    轡:

    ①駕馭牲口用的韁繩。《左傳·宣公十二年》:“代禦執轡。”②牽,套。王禹偁《唐河店嫗傳》:“聞虜至,或父母轡馬,妻子弓矢。”(虜:賊寇。)[轡頭]駕馭牲口用的嚼子和韁繩。古樂府《木蘭詩》:“南市買轡頭,北市買長鞭。”

    難:

    (一)nán 困難;艱難。與“易”相對。《老子》第二章:“故有無相生,難易相成。”李白《蜀道難》:“蜀道之難,難於上青天。” (二)nàn ①災難;禍患。《孫子·謀攻》:“三軍既惑且疑,則諸侯之難至矣。”《韓非子·五蠹》:“堅甲厲兵以備難。”(厲兵:磨快兵器。)特指兵難,反抗或叛亂。賈誼《過秦論》:“一夫作難而七廟隳。”(七廟:天子的宗廟。隳 :毀壞。)蘇軾《晁錯論》:“惟仁人君子豪傑之士,能出身為天下犯大難,以求成大功。”②怨仇。《戰國策·秦策一》:“以與周武為難。”(周武:周武王。)《史記·張儀列傳》:“楚嘗與秦構難,戰於漢中。”③責備;責難。《孟子·離婁下》:“於禽獸又何難焉?”又詰問;反駁。《論衡·問孔》:“造難孔子,何傷於義?”王安石《答司馬諫議書》:“辟邪說,難壬人。”(壬人:佞人,巧言諂媚的小人。)又辯駁的觀點,論點。《漢書·高帝紀》:“(漢王)以問張良,良發八難。” (三)nuó ①茂盛的樣子。《詩經·小雅·隰桑》:“隰桑有阿,其葉有難。”(阿:通“婀”,柔美的樣子。)②驅逐疫鬼。後來寫作“儺”。《周禮·夏官·方相氏》:“帥百隸而時難,以索室驅疫。”

    施:

    (一)①佈;散佈;鋪陳。《周易·乾》:“雲行雨施。”《荀子·勸學》:“施薪若一,火就燥也。”②施行;實行。《國語·吳語》:“施民所善,去民所惡。”③施加。《論語·衛靈公》:“己所不欲,勿施於人。”④恩惠。《左傳·僖公二十七年》:“報施救患,取霸定威。”⑤設置。《晉書·李特載記》:“又令梓潼太守張演於諸要施關,搜索寶貨。” (二)yì 蔓延;延續。《詩經·周南·葛覃》:“葛之覃兮,施於中谷。”(覃tán:延長。)(三)yí 逶迤斜行。《孟子·離婁下》:“蚤起,施從良人之所之。”(蚤:通“早”。良人:指丈夫。所之:所住。)

    往:

    ①到……去;去。與“來”、“返”相對。《孟子·梁惠王下》:“今燕虐其民,王往而征之。”(燕:國名。)《莊子·山木》:“其送往而迎來,來者勿禁,往者勿止。”②以往;過去;從前。《史記·老子韓非列傳》:“觀往者得失之變。”《列子·說符》:“觀往以知來。”(來:未來。)③送去(某種東西)。秦嘉《留郡贈婦詩三首》之三:“愧彼贈我厚,慚此往物輕。”④以後;以下。《呂氏春秋·察微》:“自今以往,魯人不贖人矣。”⑤死;死者。《左傳· 僖公九年》:“送往事居。”(居:活著的人。)

    跳:

    (一)①跳躍。《楚辭·九辯》:“見執轡者非其人兮,故駶(jú)跳而遠去。”(執轡者:駕車的人,喻國君。駶:馬立不定。)《列子·湯問》:“鄰人京城氏之孀妻,有遺男,始齔,跳往助之。”②閃動;跳動。韓愈《陸渾山火·和皇甫湜(zhì)》:“天跳地踔(chuō)顛乾坤,赫赫上照窮崖垠。”(踔:跳躍。)[跳踉(liáng )]跳躍。柳宗元《黔之驢》:“(虎)因跳踉大㘎(hǎn),斷其喉,盡其肉,乃去。”(㘎:吼。) (二)táo 同“逃”。逃亡。《史記·高祖本紀》:“漢王跳,獨與滕公共車出成皋玉門。”

    不:

    (一)①不。《後漢書·班超傳》:“不入虎穴,不得虎子。”《詩經·魏風·伐檀》:“不狩不獵,胡瞻爾庭有縣(懸)特兮。”(特:三歲的獸。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是豈不必得之之道也哉?”③無;沒有。《左傳·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助詞。無實義。《逸周書·皇門》:“我不則寅哉寅哉!”[不祿]士死的諱稱。《禮記·曲禮下》:“天子曰崩,諸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不祿。” (二)fū花萼。後作“柎”。《詩經·小雅·常棣》:“常棣之華,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨樹。 鄂:同“萼”。 :有光采。)

    得:

    ①獲取;得到。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“賢明之士思得明君。”②捉得;找到。《聊齋志異·促織》:“逐而得之。”③得意。《史記·管晏列傳》:“意氣洋洋,甚自得也。”④得到的莊稼;收獲;思想上獲得;心得。漢·晁錯《論貴粟疏》:“亡(wú)農夫之苦,有仟伯之得。”宋·王安石《遊褒禪山記》:“古人之觀於天地、山川、草木、蟲魚、鳥獸,往往有得。”⑤能;能夠《史記·項羽本紀》:“沛公軍霸上,未得與項羽相見。”⑥表示某種動作能做或可以做。前蜀·杜光庭《神仙感遇傳·羅公遠》:“試令羅公取,取不得則羅公輸,取得則僧輸。”⑦需要;應該;必須。《史記·項羽本紀》:“君為我呼入,吾得兄事之。”⑧合適;正確。明· 馬中錫《中山狼傳》:“於彼計則得。”《漢書·敘傳上》:“歷古今之得失。”⑨完成;完瞭。唐·白居易《琵琶行》:“十三學得琵琶成。”⑩通“德”。感激恩德。《孟子·告子上》:“為宮室之美,妻妾之奉,所識窮乏者得我歟?”


  • 频频啮掣辔难施,往往跳趫鞍不得。

    “频频啮掣辔难施,往往跳趫鞍不得。”诗句出处:《望云骓马歌》;是唐朝诗人元稹的作品。

    忆昔先皇幸蜀时,八马入谷七马疲。肉绽筋挛四蹄脱,
    七马死尽无马骑。天子蒙尘天雨泣,巉岩道路淋漓湿。
    峥嵘白草眇难期,謥洞黄泉安可入。朱泚围兵抽未尽,
    怀光寇骑追行及。嫔娥相顾倚树啼,鹓鹭无声仰天立。
    圉人初进望云骓,彩色憔悴众马欺。上前喷吼如有意,
    耳尖卓立节踠奇。君王试遣回胸臆,撮骨锯牙骈两肋。
    蹄悬四跼脑颗方,胯耸三山尾株直。圉人畏诮仍相惑,
    此马无良空有力。频频啮掣辔难施,往往跳趫鞍不得。
    色沮声悲仰天诉,天不遣言君未识。亚身受取白玉羁,
    开口衔将紫金勒。君王自此方敢骑,似遇良臣久凄恻。
    龙腾鱼鳖啅然惊,骥肦驴骡少颜色。七圣心迷运方厄,
    五丁力尽路犹窄。橐它山上斧刃堆,望秦岭下锥头石。
    五六百里真符县,八十四盘青山驿。掣开流电有辉光,
    突过浮云无朕迹。地平险尽施黄屋,九九属车十二纛。
    齐映前导引骓头,严震迎号抱骓足。路旁垂白天宝民,
    望骓礼拜见骓哭。皆言玄宗当时无此马,不免骑骡来幸蜀。
    雄雄猛将李令公,收城杀贼豺狼空。天旋地转日再中,
    天子却坐明光宫。朝廷无事忘征战,校猎朝回暮球宴。
    御马齐登拟用槽,君王自试宣徽殿。圉人还进望云骓,
    性强步阔无方便。分騣摆杖头太高,擘肘回头项难转。
    人人共恶难回跋,潜遣飞龙减刍秣。银鞍绣韂不复施,
    空尽天年御槽活。当时邹谚已有言,莫倚功高浪开阔。
    登山纵似望云骓,平地须饶红叱拨。长安三月花垂草,
    果下翩翩紫骝好。千官暖热李令闲,百马生狞望云老。
    望云骓,尔之种类世世奇。当时项王乘尔祖,
    分配英豪称霸主。尔身今日逢圣人,从幸巴渝归入秦。
    功成事遂身退天之道,何必随群逐队到死蹋红尘。
    望云骓,用与不用各有时,尔勿悲。

    【注释】:

    频:

    ①频繁;多次。杜甫《蜀相》:“三顾频烦天下计。”②危急。《诗经·大雅·桑柔》:“国步斯频。”(国步:国家的命运。)③一起;一齐。《国语·楚语下》:“群神频行。”④皱眉。后作“颦”。《袁中郎随笔·狂言》:“忧则颦,喜则笑。”⑤副词。屡次;多次。李商隐《代仆射濮阳公遗表》:“光阴荏苒,迁授频仍。”⑥通“濒(bīn)(滨)”。水边。《诗经·大雅·召旻》:“池之竭矣,不云自频。”

    啮:

    ①咬;啃。柳宗元《捕蛇者说》:“以啮人,无御之者。”②侵蚀。《吕氏春秋·开春》:“昔王季历葬于涡山之尾,栾水啮其墓”。③缺口。《淮南子·人间》:“夫墙之坏也于隙,剑之折必有啮。”

    掣:

    ①拉拽;牵制。《吕氏春秋·具备》:“吏方将书,宓子贱从旁时掣摇其肘。”岑参《白雪歌送武判官归京》:“纷纷暮雪下辕门,风掣红旗冻不翻。”②疾速;疾行。杜甫《高都护骢马行》:“长安壮儿不敢骑,走过掣电倾城知。”(高都护:高仙芝,开元末为安西副都护。)③拔;抽取。《晋书·王羲之传附献之》:“七八岁时学书,羲之密从后掣其笔不得。”

    辔:

    ①驾驭牲口用的缰绳。《左传·宣公十二年》:“代御执辔。”②牵,套。王禹偁《唐河店妪传》:“闻虏至,或父母辔马,妻子弓矢。”(虏:贼寇。)[辔头]驾驭牲口用的嚼子和缰绳。古乐府《木兰诗》:“南市买辔头,北市买长鞭。”

    难:

    (一)nán 困难;艰难。与“易”相对。《老子》第二章:“故有无相生,难易相成。”李白《蜀道难》:“蜀道之难,难于上青天。” (二)nàn ①灾难;祸患。《孙子·谋攻》:“三军既惑且疑,则诸侯之难至矣。”《韩非子·五蠹》:“坚甲厉兵以备难。”(厉兵:磨快兵器。)特指兵难,反抗或叛乱。贾谊《过秦论》:“一夫作难而七庙隳。”(七庙:天子的宗庙。隳 :毁坏。)苏轼《晁错论》:“惟仁人君子豪杰之士,能出身为天下犯大难,以求成大功。”②怨仇。《战国策·秦策一》:“以与周武为难。”(周武:周武王。)《史记·张仪列传》:“楚尝与秦构难,战于汉中。”③责备;责难。《孟子·离娄下》:“于禽兽又何难焉?”又诘问;反驳。《论衡·问孔》:“造难孔子,何伤于义?”王安石《答司马谏议书》:“辟邪说,难壬人。”(壬人:佞人,巧言谄媚的小人。)又辩驳的观点,论点。《汉书·高帝纪》:“(汉王)以问张良,良发八难。” (三)nuó ①茂盛的样子。《诗经·小雅·隰桑》:“隰桑有阿,其叶有难。”(阿:通“婀”,柔美的样子。)②驱逐疫鬼。后来写作“傩”。《周礼·夏官·方相氏》:“帅百隶而时难,以索室驱疫。”

    施:

    (一)①布;散布;铺陈。《周易·乾》:“云行雨施。”《荀子·劝学》:“施薪若一,火就燥也。”②施行;实行。《国语·吴语》:“施民所善,去民所恶。”③施加。《论语·卫灵公》:“己所不欲,勿施于人。”④恩惠。《左传·僖公二十七年》:“报施救患,取霸定威。”⑤设置。《晋书·李特载记》:“又令梓潼太守张演于诸要施关,搜索宝货。” (二)yì 蔓延;延续。《诗经·周南·葛覃》:“葛之覃兮,施于中谷。”(覃tán:延长。)(三)yí 逶迤斜行。《孟子·离娄下》:“蚤起,施从良人之所之。”(蚤:通“早”。良人:指丈夫。所之:所住。)

    往:

    ①到……去;去。与“来”、“返”相对。《孟子·梁惠王下》:“今燕虐其民,王往而征之。”(燕:国名。)《庄子·山木》:“其送往而迎来,来者勿禁,往者勿止。”②以往;过去;从前。《史记·老子韩非列传》:“观往者得失之变。”《列子·说符》:“观往以知来。”(来:未来。)③送去(某种东西)。秦嘉《留郡赠妇诗三首》之三:“愧彼赠我厚,惭此往物轻。”④以后;以下。《吕氏春秋·察微》:“自今以往,鲁人不赎人矣。”⑤死;死者。《左传· 僖公九年》:“送往事居。”(居:活着的人。)

    跳:

    (一)①跳跃。《楚辞·九辩》:“见执辔者非其人兮,故駶(jú)跳而远去。”(执辔者:驾车的人,喻国君。駶:马立不定。)《列子·汤问》:“邻人京城氏之孀妻,有遗男,始龀,跳往助之。”②闪动;跳动。韩愈《陆浑山火·和皇甫湜(zhì)》:“天跳地踔(chuō)颠乾坤,赫赫上照穷崖垠。”(踔:跳跃。)[跳踉(liáng )]跳跃。柳宗元《黔之驴》:“(虎)因跳踉大㘎(hǎn),断其喉,尽其肉,乃去。”(㘎:吼。) (二)táo 同“逃”。逃亡。《史记·高祖本纪》:“汉王跳,独与滕公共车出成皋玉门。”

    不:

    (一)①不。《后汉书·班超传》:“不入虎穴,不得虎子。”《诗经·魏风·伐檀》:“不狩不猎,胡瞻尔庭有县(悬)特兮。”(特:三岁的兽。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是岂不必得之之道也哉?”③无;没有。《左传·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助词。无实义。《逸周书·皇门》:“我不则寅哉寅哉!”[不禄]士死的讳称。《礼记·曲礼下》:“天子曰崩,诸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不禄。” (二)fū花萼。后作“柎”。《诗经·小雅·常棣》:“常棣之华,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨树。 鄂:同“萼”。 :有光采。)

    得:

    ①获取;得到。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“贤明之士思得明君。”②捉得;找到。《聊斋志异·促织》:“逐而得之。”③得意。《史记·管晏列传》:“意气洋洋,甚自得也。”④得到的庄稼;收获;思想上获得;心得。汉·晁错《论贵粟疏》:“亡(wú)农夫之苦,有仟伯之得。”宋·王安石《游褒禅山记》:“古人之观于天地、山川、草木、虫鱼、鸟兽,往往有得。”⑤能;能够《史记·项羽本纪》:“沛公军霸上,未得与项羽相见。”⑥表示某种动作能做或可以做。前蜀·杜光庭《神仙感遇传·罗公远》:“试令罗公取,取不得则罗公输,取得则僧输。”⑦需要;应该;必须。《史记·项羽本纪》:“君为我呼入,吾得兄事之。”⑧合适;正确。明· 马中锡《中山狼传》:“于彼计则得。”《汉书·叙传上》:“历古今之得失。”⑨完成;完了。唐·白居易《琵琶行》:“十三学得琵琶成。”⑩通“德”。感激恩德。《孟子·告子上》:“为宫室之美,妻妾之奉,所识穷乏者得我欤?”


  • pin pin nie che pei nan shi ,wang wang tiao chao an bu de 。

    “pin pin nie che pei nan shi ,wang wang tiao chao an bu de 。”shi gou chu chu :《wang yun zhui ma ge 》;shi tang chao shi ren yuan zhen de zuo pin 。

    yi xi xian huang xing shu shi ,ba ma ru gu qi ma pi 。rou zhan jin luan si ti tuo ,
    qi ma si jin mo ma ji 。tian zi meng chen tian yu qi ,chan yan dao lu lin li shi 。
    zheng rong bai cao miao nan ji ,cong dong huang quan an ke ru 。zhu ci wei bing chou wei jin ,
    huai guang kou ji zhui hang ji 。pin e xiang gu yi shu ti ,yuan lu mo sheng yang tian li 。
    yu ren chu jin wang yun zhui ,cai se qiao cui zhong ma qi 。shang qian pen hou ru you yi ,
    er jian zhuo li jie wan ji 。jun wang shi qian hui xiong yi ,cuo gu ju ya pian liang le 。
    ti xuan si 跼nao ke fang ,kua song san shan wei zhu zhi 。yu ren wei qiao reng xiang huo ,
    ci ma mo liang kong you li 。pin pin nie che pei nan shi ,wang wang tiao chao an bu de 。
    se ju sheng bei yang tian su ,tian bu qian yan jun wei shi 。ya shen shou qu bai yu ji ,
    kai kou xian jiang zi jin le 。jun wang zi ci fang gan ji ,shi yu liang chen jiu qi ce 。
    long teng yu bie zhao ran jing ,ji ban lv luo shao yan se 。qi sheng xin mi yun fang e ,
    wu ding li jin lu you zhai 。tuo ta shan shang fu ren dui ,wang qin ling xia zhui tou dan 。
    wu liu bai li zhen fu xian ,ba shi si pan qing shan yi 。che kai liu dian you hui guang ,
    tu guo fu yun mo zhen ji 。de ping xian jin shi huang wu ,jiu jiu shu che shi er dao 。
    ji ying qian dao yin zhui tou ,yan zhen ying hao bao zhui zu 。lu pang chui bai tian bao min ,
    wang zhui li bai jian zhui ku 。jie yan xuan zong dang shi mo ci ma ,bu mian ji luo lai xing shu 。
    xiong xiong meng jiang li ling gong ,shou cheng sha zei chai lang kong 。tian xuan de zhuai ri zai zhong ,
    tian zi que zuo ming guang gong 。chao ting mo shi wang zheng zhan ,jiao lie chao hui mu qiu yan 。
    yu ma ji deng ni yong cao ,jun wang zi shi xuan hui dian 。yu ren hai jin wang yun zhui ,
    xing jiang bu kuo mo fang bian 。fen zong bai zhang tou tai gao ,bo zhou hui tou xiang nan zhuai 。
    ren ren gong e nan hui ba ,qian qian fei long jian chu mo 。yin an xiu chan bu fu shi ,
    kong jin tian nian yu cao huo 。dang shi ju yan yi you yan ,mo yi gong gao lang kai kuo 。
    deng shan zong shi wang yun zhui ,ping de xu rao gong chi bo 。chang an san yue hua chui cao ,
    guo xia pian pian zi liu hao 。qian guan nuan re li ling xian ,bai ma sheng ning wang yun lao 。
    wang yun zhui ,er zhi chong lei shi shi ji 。dang shi xiang wang cheng er zu ,
    fen pei ying hao chen ba zhu 。er shen jin ri feng sheng ren ,cong xing ba yu gui ru qin 。
    gong cheng shi sui shen tui tian zhi dao ,he bi sui qun zhu dui dao si ta gong chen 。
    wang yun zhui ,yong yu bu yong ge you shi ,er wu bei 。

    【zhu shi 】:

    pin :

    ①pin fan ;duo ci 。du fu 《shu xiang 》:“san gu pin fan tian xia ji 。”②wei ji 。《shi jing ·da ya ·sang rou 》:“guo bu si pin 。”(guo bu :guo jia de ming yun 。)③yi qi ;yi ji 。《guo yu ·chu yu xia 》:“qun shen pin hang 。”④zhou mei 。hou zuo “pin ”。《yuan zhong lang sui bi ·kuang yan 》:“you ze pin ,xi ze xiao 。”⑤fu ci 。lv ci ;duo ci 。li shang yin 《dai pu she pu yang gong wei biao 》:“guang yin ren ran ,qian shou pin reng 。”⑥tong “bin (bīn)(bin )”。shui bian 。《shi jing ·da ya ·shao min 》:“chi zhi jie yi ,bu yun zi pin 。”

    nie :

    ①yao ;ken 。liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“yi nie ren ,mo yu zhi zhe 。”②qin shi 。《lv shi chun qiu ·kai chun 》:“xi wang ji li zang yu guo shan zhi wei ,luan shui nie ji mu ”。③que kou 。《huai na zi ·ren jian 》:“fu qiang zhi huai ye yu xi ,jian zhi she bi you nie 。”

    che :

    ①la ye ;qian zhi 。《lv shi chun qiu ·ju bei 》:“li fang jiang shu ,mi zi jian cong pang shi che yao ji zhou 。”cen can 《bai xue ge song wu pan guan gui jing 》:“fen fen mu xue xia yuan men ,feng che gong qi dong bu fan 。”②ji su ;ji hang 。du fu 《gao dou hu cong ma hang 》:“chang an zhuang er bu gan ji ,zou guo che dian qing cheng zhi 。”(gao dou hu :gao xian zhi ,kai yuan mo wei an xi fu dou hu 。)③ba ;chou qu 。《jin shu ·wang xi zhi chuan fu suo zhi 》:“qi ba sui shi xue shu ,xi zhi mi cong hou che ji bi bu de 。”

    pei :

    ①jia yu sheng kou yong de jiang sheng 。《zuo chuan ·xuan gong shi er nian 》:“dai yu zhi pei 。”②qian ,tao 。wang yu cheng 《tang he dian yu chuan 》:“wen lu zhi ,huo fu mu pei ma ,qi zi gong shi 。”(lu :zei kou 。)[pei tou ]jia yu sheng kou yong de jiao zi he jiang sheng 。gu le fu 《mu lan shi 》:“na shi mai pei tou ,bei shi mai chang bian 。”

    nan :

    (yi )nán kun nan ;jian nan 。yu “yi ”xiang dui 。《lao zi 》di er zhang :“gu you mo xiang sheng ,nan yi xiang cheng 。”li bai 《shu dao nan 》:“shu dao zhi nan ,nan yu shang qing tian 。” (er )nàn ①zai nan ;huo huan 。《sun zi ·mou gong 》:“san jun ji huo ju yi ,ze zhu hou zhi nan zhi yi 。”《han fei zi ·wu du 》:“jian jia li bing yi bei nan 。”(li bing :mo kuai bing qi 。)te zhi bing nan ,fan kang huo pan luan 。gu yi 《guo qin lun 》:“yi fu zuo nan er qi miao hui 。”(qi miao :tian zi de zong miao 。hui :hui huai 。)su shi 《chao cuo lun 》:“wei ren ren jun zi hao jie zhi shi ,neng chu shen wei tian xia fan da nan ,yi qiu cheng da gong 。”②yuan chou 。《zhan guo ce ·qin ce yi 》:“yi yu zhou wu wei nan 。”(zhou wu :zhou wu wang 。)《shi ji ·zhang yi lie chuan 》:“chu chang yu qin gou nan ,zhan yu han zhong 。”③ze bei ;ze nan 。《meng zi ·li lou xia 》:“yu qin shou you he nan yan ?”you jie wen ;fan bo 。《lun heng ·wen kong 》:“zao nan kong zi ,he shang yu yi ?”wang an dan 《da si ma jian yi shu 》:“bi xie shui ,nan ren ren 。”(ren ren :ning ren ,qiao yan chan mei de xiao ren 。)you bian bo de guan dian ,lun dian 。《han shu ·gao di ji 》:“(han wang )yi wen zhang liang ,liang fa ba nan 。” (san )nuó ①mao cheng de yang zi 。《shi jing ·xiao ya ·xi sang 》:“xi sang you a ,ji xie you nan 。”(a :tong “e ”,rou mei de yang zi 。)②qu zhu yi gui 。hou lai xie zuo “nuo ”。《zhou li ·xia guan ·fang xiang shi 》:“shuai bai li er shi nan ,yi suo shi qu yi 。”

    shi :

    (yi )①bu ;san bu ;pu chen 。《zhou yi ·gan 》:“yun hang yu shi 。”《xun zi ·quan xue 》:“shi xin re yi ,huo jiu zao ye 。”②shi hang ;shi hang 。《guo yu ·wu yu 》:“shi min suo shan ,qu min suo e 。”③shi jia 。《lun yu ·wei ling gong 》:“ji suo bu yu ,wu shi yu ren 。”④en hui 。《zuo chuan ·xi gong er shi qi nian 》:“bao shi jiu huan ,qu ba ding wei 。”⑤she zhi 。《jin shu ·li te zai ji 》:“you ling zi tong tai shou zhang yan yu zhu yao shi guan ,sou suo bao huo 。” (er )yì man yan ;yan xu 。《shi jing ·zhou na ·ge qin 》:“ge zhi qin xi ,shi yu zhong gu 。”(qin tán:yan chang 。)(san )yí wei yi xie hang 。《meng zi ·li lou xia 》:“zao qi ,shi cong liang ren zhi suo zhi 。”(zao :tong “zao ”。liang ren :zhi zhang fu 。suo zhi :suo zhu 。)

    wang :

    ①dao ……qu ;qu 。yu “lai ”、“fan ”xiang dui 。《meng zi ·liang hui wang xia 》:“jin yan nve ji min ,wang wang er zheng zhi 。”(yan :guo ming 。)《zhuang zi ·shan mu 》:“ji song wang er ying lai ,lai zhe wu jin ,wang zhe wu zhi 。”②yi wang ;guo qu ;cong qian 。《shi ji ·lao zi han fei lie chuan 》:“guan wang zhe de shi zhi bian 。”《lie zi ·shui fu 》:“guan wang yi zhi lai 。”(lai :wei lai 。)③song qu (mou chong dong xi )。qin jia 《liu jun zeng fu shi san shou 》zhi san :“kui bi zeng wo hou ,can ci wang wu qing 。”④yi hou ;yi xia 。《lv shi chun qiu ·cha wei 》:“zi jin yi wang ,lu ren bu shu ren yi 。”⑤si ;si zhe 。《zuo chuan · xi gong jiu nian 》:“song wang shi ju 。”(ju :huo zhao de ren 。)

    tiao :

    (yi )①tiao yue 。《chu ci ·jiu bian 》:“jian zhi pei zhe fei ji ren xi ,gu ju (jú)tiao er yuan qu 。”(zhi pei zhe :jia che de ren ,yu guo jun 。ju :ma li bu ding 。)《lie zi ·shang wen 》:“lin ren jing cheng shi zhi shuang qi ,you wei nan ,shi chen ,tiao wang zhu zhi 。”②shan dong ;tiao dong 。han yu 《liu hun shan huo ·he huang fu shi (zhì)》:“tian tiao de chuo (chuō)dian gan kun ,he he shang zhao qiong ya yin 。”(chuo :tiao yue 。)[tiao liang (liáng )]tiao yue 。liu zong yuan 《qian zhi lv 》:“(hu )yin tiao liang da 㘎(hǎn),duan ji hou ,jin ji rou ,nai qu 。”(㘎:hou 。) (er )táo tong “tao ”。tao wang 。《shi ji ·gao zu ben ji 》:“han wang tiao ,du yu teng gong gong che chu cheng gao yu men 。”

    bu :

    (yi )①bu 。《hou han shu ·ban chao chuan 》:“bu ru hu xue ,bu de hu zi 。”《shi jing ·wei feng ·fa tan 》:“bu shou bu lie ,hu zhan er ting you xian (xuan )te xi 。”(te :san sui de shou 。)②fei ;bu shi 。《xun zi ·jun dao 》:“neng zhong shi zhe qu zhi ,shi qi bu bi de zhi zhi dao ye zai ?”③mo ;mei you 。《zuo chuan ·xiang gong er shi san nian 》:“bu de er you gong 。”④wei 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“zhi bu bai bu er ,shi yi zou ye 。”⑤gou zhong zhu ci 。mo shi yi 。《yi zhou shu ·huang men 》:“wo bu ze yin zai yin zai !”[bu lu ]shi si de hui chen 。《li ji ·qu li xia 》:“tian zi yue beng ,zhu hou yue hong ,da fu yue cu ,shi yue bu lu 。” (er )fūhua e 。hou zuo “fu ”。《shi jing ·xiao ya ·chang di 》:“chang di zhi hua ,e bu (wěi)。”(chang di :ji tang li shu 。 e :tong “e ”。 :you guang cai 。)

    de :

    ①huo qu ;de dao 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“xian ming zhi shi sai de ming jun 。”②zhuo de ;zhao dao 。《liao zhai zhi yi ·cu zhi 》:“zhu er de zhi 。”③de yi 。《shi ji ·guan yan lie chuan 》:“yi qi xiang xiang ,shen zi de ye 。”④de dao de zhuang jia ;shou huo ;sai xiang shang huo de ;xin de 。han ·chao cuo 《lun gui su shu 》:“wang (wú)nong fu zhi ku ,you qian bai zhi de 。”song ·wang an dan 《you bao chan shan ji 》:“gu ren zhi guan yu tian de 、shan chuan 、cao mu 、chong yu 、diao shou ,wang wang you de 。”⑤neng ;neng gou 《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“pei gong jun ba shang ,wei de yu xiang yu xiang jian 。”⑥biao shi mou chong dong zuo neng zuo huo ke yi zuo 。qian shu ·du guang ting 《shen xian gan yu chuan ·luo gong yuan 》:“shi ling luo gong qu ,qu bu de ze luo gong shu ,qu de ze seng shu 。”⑦xu yao ;ying gai ;bi xu 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“jun wei wo hu ru ,wu de xiong shi zhi 。”⑧ge kuo ;zheng que 。ming · ma zhong xi 《zhong shan lang chuan 》:“yu bi ji ze de 。”《han shu ·xu chuan shang 》:“li gu jin zhi de shi 。”⑨wan cheng ;wan le 。tang ·bai ju yi 《pi pa hang 》:“shi san xue de pi pa cheng 。”⑩tong “de ”。gan ji en de 。《meng zi ·gao zi shang 》:“wei gong shi zhi mei ,qi qie zhi feng ,suo shi qiong fa zhe de wo yu ?”