- 繁体
- 简体
- 拼音
-
秉國之均,四方是維。
“秉國之均,四方是維。”詩句出處:《節南山》;是先秦詩人詩經的作品。
節彼南山,維石巖巖。
赫赫師尹,民具爾瞻。
憂心如惔,不敢戲談。
國既卒斬,何用不監。
節彼南山,有實其猗。
赫赫師尹,不平謂何。
天方薦瘥,喪亂弘多。
民言無嘉,憯莫懲嗟。
尹氏大師,維周之氐。
秉國之均,四方是維。
天子是毗,俾民不迷。
不吊昊天,不宜空我師。
弗躬弗親,庶民弗信。
弗問弗仕,勿罔君子。
式夷式已,無小人殆。
瑣瑣姻亞,則無膴仕。
昊天不傭,降此鞫讻。
昊天不惠,降此大戾。
君子如屆,俾民心闋。
君子如夷,惡怒是違。
不吊昊天,亂靡有定。
式月斯生,俾民不寧。
憂心如酲,誰秉國成。
不自為政,卒勞百姓。
駕彼四牡,四牡項領。
我瞻四方,蹙蹙靡所騁。
方茂爾惡,相爾矛矣。
既夷既懌,如相酬矣。
昊天不平,我王不寧。
不懲其心,覆怨其正。
傢父作誦,以究王讻。
式訛爾心,以畜萬邦。【註釋】:
秉:
①一把禾。《詩經·小雅·大田》:“彼有遺秉,此有滯穗。”(滯:留下。)②拿著;握著。《詩經·邶風·簡兮》:“右手秉翟(dí)。”(翟:指山雉的尾羽。)③主持;執掌。《三國志·魏書·呂佈傳》:“共秉朝政。”④保持;堅持。《晉書·李含傳》:“實有史魚秉直之風。”(史魚:人名。)⑤同“柄”。權力。《管子·小匡》:“治國不失秉。”⑥通“稟”。承受。《詩經·大雅·烝民》:“民之秉彝,好(hào)是懿德。”(彝:常理。是:此。懿:美。)⑦量詞。十六斛為一秉。《禮記·儀禮》:“十鬥曰斛(hú),十六鬥曰䉤(shǔ),十䉤曰秉。”國:
①國傢。《周禮·春官·詛祝》:“作盟詛之載辭,以敘國之信用。”(詛祝:官名。盟詛:大事為盟,小事為詛。國:指天子之國。)②周代的諸侯國及漢以後侯王的封地。《史記·高祖本紀》:“四月,兵罷戲下,諸侯各就國。”《晉書·陶侃傳》:“侃季年懷止足之分,不與朝權,未亡一年,欲遜位歸國。”(止足:知止知足。未亡:死前。遜位:辭官。)③國都;京城。《左傳 · 隱公元年》:“大都不過參(sān)國之一,小九之一。”(參國之一:國都的三分之一。九之一:九分之一。)范仲淹《嶽陽樓記》:“登斯樓也,則有去國懷鄉,憂讒畏譏,滿目蕭然,感極而悲者矣。”④地區;鄉土。羅鄴《雁二首》之一:“暮天新雁起汀洲,紅蓼(liǎo)花開水國愁。”(蓼:草名,此指水蓼。)王維《相思》:“紅豆生南國,春來發幾枝?”⑤國人。《韓非子·五蠹》:“兔不可復得,而身為宋國笑。”之:
①到……去。《呂氏春秋·察傳》:“子夏之晉,過衛。”(晉、衛:皆諸侯國名。)《漢書·高帝紀》:“沛公引兵之薛。”(沛公:劉邦。薛:地名。)②直到。《詩經·鄘風·柏舟》:“之死矢靡(mǐ)它。”(矢:發誓。靡它:沒有他心。)③代詞。1. 指代人和事物。相當於“他(她)”、“它”、“他(它)們”。《左傳·隱公元年》:“(薑氏)愛共叔段,欲立之。”(共叔段:人名。)《論語·學而》:“學而時習之。”(時:按時。習:演習。)2.指示代詞。“這”、“這個”。《詩經·周南·桃夭》:“之子於歸。”④助詞。1.相當於現代漢語助詞“的”,放在定語和中心語之間。《詩經· 召南·羔羊》:“羔羊之皮。”2. 用於主語和謂語之間,取消句子的獨立性,使變成偏正結構。《左傳·僖公四年》:“不虞君之涉吾地也。”(虞:料想。涉:進入。)3.用於前置賓語和動詞之間,相當於“是”。《墨子·公輸》:“宋何罪之有?”4.用於句中或句末起調整音節的作用。《左傳·莊公十年》:“公將鼓之。”(鼓:擊鼓。)《孟子·梁惠王上》:“天油然作雲,沛然下雨,則苗浡(bó)然興之矣。”(浡然:興起的樣子。)均:
①公平;平均。《詩經· 小雅·北山》:“大夫不均,我從事獨賢?”(賢:賢才。)《論語·季氏》:“不患寡而患不均。”韓愈《孟東野夫子》:“問天主下人,薄厚胡不均?”②全;都。《商君書·墾令》:“均出餘子之使令,以世使之。”《墨子·尚同下》:“是故古之聖王之治天下也,千裡之外有賢人焉,其鄉裡之人皆未之均聞見也。”③等同;同樣。《荀子·議兵》:“令進而不進,猶令不退而退也,其罪惟均。”《論衡·奇怪》:“天人同道,好惡均心。”《鶡冠子·環流》:“酸咸甘苦之味相反,然其為善均也。”④協調;調和。《後漢書·律歷志上》:“均其中弦,令與黃鐘相得,案畫以求諸律,無不如數而應者矣。”(黃鐘:古十二律之一,聲調最洪大響亮。)⑤同“鈞”。古代制造陶器的轉輪。《管子·七法》:“不明於則而欲出號令,猶立朝夕於運均之上。”(則:法則,根本。朝夕:測日影的表。運均:運旋著的制陶轉輪;指難辨東西。)⑥衡量;比較。《史記·廉頗藺相如列傳》:“秦以城求璧而趙不許,曲在趙;趙予璧而秦不與趙城,曲在秦。均之二策,寧許以負秦曲。”⑦計量單位。《漢書·食貨志下》:“請法古,令官作酒,以二千五百石為一均,率開一盧以賣。”(率:一概;一律。盧:酒甕。)⑧副詞。皆;都。《齊民要術·小豆》:“豆角三青兩黃,拔而倒豎籠叢之,生者均熟。”(籠叢:堆放在一起。)四:
①基數,四。《左傳·隱公三年》:“驕奢淫泆(yì),所自邪也。四者之來,寵祿過也。”(淫:嗜欲過度。泆:放縱。)②序數,第四。《左傳·襄公二十六年》:“臣之位在四。”《資治通鑒·唐憲宗元和十二年》:“四鼓,愬至城下,無一人知者。”(愬:李愬,鄧州節度使,此次襲破蔡州,擒叛軍首領吳元濟。)③工尺譜記音符號之一。《宋史·樂志十七》:“大呂、太簇用四字。”④通“駟”。四匹馬駕一輛車。《韓非子·愛臣》:“是故不得四從,不載奇兵。”方:
(一)①並列。《莊子·山木》:“方舟而濟於河。”也指竹木編成的筏子。《詩經·周南·漢廣》:“江之永矣,不可方思。”②方圓。表面積。《資治通鑒·漢獻帝建安十三年》:“(孫權)割據江東,地方數千裡。”③正方;方形。與圓相對。《周禮·考工記·輿人》:“圜者中規,方者中矩。”④方向;方位。《墨子·公輸》:“北方有侮臣者,願借子殺之。”⑤方面。《楚辭·九辯》:“心怵惕而震蕩兮,何所憂之多方?”(怵惕:戒懼。)⑥正直。《新語·慎微》:“然後忠良方直之人,則得容於世而施於政。”⑦地區;區域。黃宗羲《柳敬亭傳》:“且五方土音,鄉俗好尚,習見習聞。”⑧指地。古人以為天圓地方,故稱地為方。《淮南子·本經》:“戴圓履方。”⑨方法;辦法。《荀子·大略》:“博學而無方。”⑩藥方;處方。《後漢書·華佗傳》:“精於方藥。”(11)道理。《荀子·君道》:“尚賢使能,則民知方。”(尚:尊崇。)(12)比擬;比方。《漢書·衛青霍去病傳贊》:“票(piāo)騎亦方此意,為將如此。”(票騎:指霍去病。)(13)副詞。1.正在。《漢書·高帝紀》:“沛公、項羽方攻陳留。”2. 剛剛。方苞《左忠毅公逸事》:“廡下一生伏案臥,方成草。”3. 就要。《資治通鑒·漢獻帝建安十三年》:“今治水軍八十萬眾,方與將軍會獵於吳。”(治:訓練。會獵:一同打獵,是交戰的婉辭。)(14)介詞。正當。《莊子·養生主》:“方此之時,臣以神遇而不以目視。” (二)páng [方羊]徘徊。《左傳·哀公十七年》:“如魚窺尾,衡流而方羊。”是:
①正確。與“非”相對。《論語·陽貨》:“偃之言是也。”②肯定;認為正確。《墨子·尚同上》:“國君之所是,必皆是之。”③糾正;訂正。《禮記·月令》:“是察阿黨,則罪無有掩蔽。”(察:審察。)④表示判斷,是。《史記·刺客列傳》:“此必是豫讓也。”⑤代詞。表示近指。相當於“此”、“這”。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑥連詞。相當於“於是”。《管子·君臣上》:“非茲,是無以理人;非茲,是無以生財。”⑦助詞。用以前置賓語。《左傳·襄公十四年》:“唯餘馬首是瞻。”[是以]因此;所以。《韓非子·喻老》:“今在骨髓,臣是以無請也。”[是故]因此。《孟子·梁惠王下》:“唯仁者能以大事小,是故湯事葛。”[國是]國傢大計。梁啟超《戊戌政變記·譚嗣同傳》:“定國是之詔既下。”維:
①系物的大繩。《淮南子·天文》:“昔者共工與顓頊(zhuān xū)爭為帝,怒而觸不周之山,天柱折,地維絕。”②綱紀;法度。《史記·淮陰侯列傳》:“秦之綱絕而維弛。”③系;連結。韓愈《同冠峽》:“維舟山水間,晨坐聽百鳥。”④保持;保全。《管子 · 霸言》:“維其民,然後王(wàng)之。”⑤角落。《淮南子 · 天文》:“西南為背陽之維。”⑥通“惟”。思考;計度。《史記·秦楚之際月表》:“秦既稱帝……維萬世之安。”⑦介詞。由於;因為。《詩經·鄭風·狡童》:“維子之故,使我不能餐兮。”(子:你。)⑧連詞。與;和。《詩經·大雅·靈臺》:“賁(bēn)鼓維鏞。”(賁:大。鏞:大鐘。)⑨助詞。用於句首或句中。《史記·太史公自序》:“維三代尚矣,年紀不可考。”(尚:久遠。)王勃《滕王閣序》:“時維九月,序屬三秋。”(序:時序。) -
秉国之均,四方是维。
“秉国之均,四方是维。”诗句出处:《节南山》;是先秦诗人诗经的作品。
节彼南山,维石岩岩。
赫赫师尹,民具尔瞻。
忧心如惔,不敢戏谈。
国既卒斩,何用不监。
节彼南山,有实其猗。
赫赫师尹,不平谓何。
天方荐瘥,丧乱弘多。
民言无嘉,憯莫惩嗟。
尹氏大师,维周之氐。
秉国之均,四方是维。
天子是毗,俾民不迷。
不吊昊天,不宜空我师。
弗躬弗亲,庶民弗信。
弗问弗仕,勿罔君子。
式夷式已,无小人殆。
琐琐姻亚,则无膴仕。
昊天不傭,降此鞫讻。
昊天不惠,降此大戾。
君子如届,俾民心阕。
君子如夷,恶怒是违。
不吊昊天,乱靡有定。
式月斯生,俾民不宁。
忧心如酲,谁秉国成。
不自为政,卒劳百姓。
驾彼四牡,四牡项领。
我瞻四方,蹙蹙靡所骋。
方茂尔恶,相尔矛矣。
既夷既怿,如相酬矣。
昊天不平,我王不宁。
不惩其心,覆怨其正。
家父作诵,以究王讻。
式讹尔心,以畜万邦。【注释】:
秉:
①一把禾。《诗经·小雅·大田》:“彼有遗秉,此有滞穗。”(滞:留下。)②拿着;握着。《诗经·邶风·简兮》:“右手秉翟(dí)。”(翟:指山雉的尾羽。)③主持;执掌。《三国志·魏书·吕布传》:“共秉朝政。”④保持;坚持。《晋书·李含传》:“实有史鱼秉直之风。”(史鱼:人名。)⑤同“柄”。权力。《管子·小匡》:“治国不失秉。”⑥通“禀”。承受。《诗经·大雅·烝民》:“民之秉彝,好(hào)是懿德。”(彝:常理。是:此。懿:美。)⑦量词。十六斛为一秉。《礼记·仪礼》:“十斗曰斛(hú),十六斗曰䉤(shǔ),十䉤曰秉。”国:
①国家。《周礼·春官·诅祝》:“作盟诅之载辞,以叙国之信用。”(诅祝:官名。盟诅:大事为盟,小事为诅。国:指天子之国。)②周代的诸侯国及汉以后侯王的封地。《史记·高祖本纪》:“四月,兵罢戏下,诸侯各就国。”《晋书·陶侃传》:“侃季年怀止足之分,不与朝权,未亡一年,欲逊位归国。”(止足:知止知足。未亡:死前。逊位:辞官。)③国都;京城。《左传 · 隐公元年》:“大都不过参(sān)国之一,小九之一。”(参国之一:国都的三分之一。九之一:九分之一。)范仲淹《岳阳楼记》:“登斯楼也,则有去国怀乡,忧谗畏讥,满目萧然,感极而悲者矣。”④地区;乡土。罗邺《雁二首》之一:“暮天新雁起汀洲,红蓼(liǎo)花开水国愁。”(蓼:草名,此指水蓼。)王维《相思》:“红豆生南国,春来发几枝?”⑤国人。《韩非子·五蠹》:“兔不可复得,而身为宋国笑。”之:
①到……去。《吕氏春秋·察传》:“子夏之晋,过卫。”(晋、卫:皆诸侯国名。)《汉书·高帝纪》:“沛公引兵之薛。”(沛公:刘邦。薛:地名。)②直到。《诗经·鄘风·柏舟》:“之死矢靡(mǐ)它。”(矢:发誓。靡它:没有他心。)③代词。1. 指代人和事物。相当于“他(她)”、“它”、“他(它)们”。《左传·隐公元年》:“(姜氏)爱共叔段,欲立之。”(共叔段:人名。)《论语·学而》:“学而时习之。”(时:按时。习:演习。)2.指示代词。“这”、“这个”。《诗经·周南·桃夭》:“之子于归。”④助词。1.相当于现代汉语助词“的”,放在定语和中心语之间。《诗经· 召南·羔羊》:“羔羊之皮。”2. 用于主语和谓语之间,取消句子的独立性,使变成偏正结构。《左传·僖公四年》:“不虞君之涉吾地也。”(虞:料想。涉:进入。)3.用于前置宾语和动词之间,相当于“是”。《墨子·公输》:“宋何罪之有?”4.用于句中或句末起调整音节的作用。《左传·庄公十年》:“公将鼓之。”(鼓:击鼓。)《孟子·梁惠王上》:“天油然作云,沛然下雨,则苗浡(bó)然兴之矣。”(浡然:兴起的样子。)均:
①公平;平均。《诗经· 小雅·北山》:“大夫不均,我从事独贤?”(贤:贤才。)《论语·季氏》:“不患寡而患不均。”韩愈《孟东野夫子》:“问天主下人,薄厚胡不均?”②全;都。《商君书·垦令》:“均出余子之使令,以世使之。”《墨子·尚同下》:“是故古之圣王之治天下也,千里之外有贤人焉,其乡里之人皆未之均闻见也。”③等同;同样。《荀子·议兵》:“令进而不进,犹令不退而退也,其罪惟均。”《论衡·奇怪》:“天人同道,好恶均心。”《鹖冠子·环流》:“酸咸甘苦之味相反,然其为善均也。”④协调;调和。《后汉书·律历志上》:“均其中弦,令与黄钟相得,案画以求诸律,无不如数而应者矣。”(黄钟:古十二律之一,声调最洪大响亮。)⑤同“钧”。古代制造陶器的转轮。《管子·七法》:“不明于则而欲出号令,犹立朝夕于运均之上。”(则:法则,根本。朝夕:测日影的表。运均:运旋着的制陶转轮;指难辨东西。)⑥衡量;比较。《史记·廉颇蔺相如列传》:“秦以城求璧而赵不许,曲在赵;赵予璧而秦不与赵城,曲在秦。均之二策,宁许以负秦曲。”⑦计量单位。《汉书·食货志下》:“请法古,令官作酒,以二千五百石为一均,率开一卢以卖。”(率:一概;一律。卢:酒瓮。)⑧副词。皆;都。《齐民要术·小豆》:“豆角三青两黄,拔而倒竖笼丛之,生者均熟。”(笼丛:堆放在一起。)四:
①基数,四。《左传·隐公三年》:“骄奢淫泆(yì),所自邪也。四者之来,宠禄过也。”(淫:嗜欲过度。泆:放纵。)②序数,第四。《左传·襄公二十六年》:“臣之位在四。”《资治通鉴·唐宪宗元和十二年》:“四鼓,愬至城下,无一人知者。”(愬:李愬,邓州节度使,此次袭破蔡州,擒叛军首领吴元济。)③工尺谱记音符号之一。《宋史·乐志十七》:“大吕、太簇用四字。”④通“驷”。四匹马驾一辆车。《韩非子·爱臣》:“是故不得四从,不载奇兵。”方:
(一)①并列。《庄子·山木》:“方舟而济于河。”也指竹木编成的筏子。《诗经·周南·汉广》:“江之永矣,不可方思。”②方圆。表面积。《资治通鉴·汉献帝建安十三年》:“(孙权)割据江东,地方数千里。”③正方;方形。与圆相对。《周礼·考工记·舆人》:“圜者中规,方者中矩。”④方向;方位。《墨子·公输》:“北方有侮臣者,愿借子杀之。”⑤方面。《楚辞·九辩》:“心怵惕而震荡兮,何所忧之多方?”(怵惕:戒惧。)⑥正直。《新语·慎微》:“然后忠良方直之人,则得容于世而施于政。”⑦地区;区域。黄宗羲《柳敬亭传》:“且五方土音,乡俗好尚,习见习闻。”⑧指地。古人以为天圆地方,故称地为方。《淮南子·本经》:“戴圆履方。”⑨方法;办法。《荀子·大略》:“博学而无方。”⑩药方;处方。《后汉书·华佗传》:“精于方药。”(11)道理。《荀子·君道》:“尚贤使能,则民知方。”(尚:尊崇。)(12)比拟;比方。《汉书·卫青霍去病传赞》:“票(piāo)骑亦方此意,为将如此。”(票骑:指霍去病。)(13)副词。1.正在。《汉书·高帝纪》:“沛公、项羽方攻陈留。”2. 刚刚。方苞《左忠毅公逸事》:“庑下一生伏案卧,方成草。”3. 就要。《资治通鉴·汉献帝建安十三年》:“今治水军八十万众,方与将军会猎于吴。”(治:训练。会猎:一同打猎,是交战的婉辞。)(14)介词。正当。《庄子·养生主》:“方此之时,臣以神遇而不以目视。” (二)páng [方羊]徘徊。《左传·哀公十七年》:“如鱼窥尾,衡流而方羊。”是:
①正确。与“非”相对。《论语·阳货》:“偃之言是也。”②肯定;认为正确。《墨子·尚同上》:“国君之所是,必皆是之。”③纠正;订正。《礼记·月令》:“是察阿党,则罪无有掩蔽。”(察:审察。)④表示判断,是。《史记·刺客列传》:“此必是豫让也。”⑤代词。表示近指。相当于“此”、“这”。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑥连词。相当于“于是”。《管子·君臣上》:“非兹,是无以理人;非兹,是无以生财。”⑦助词。用以前置宾语。《左传·襄公十四年》:“唯余马首是瞻。”[是以]因此;所以。《韩非子·喻老》:“今在骨髓,臣是以无请也。”[是故]因此。《孟子·梁惠王下》:“唯仁者能以大事小,是故汤事葛。”[国是]国家大计。梁启超《戊戌政变记·谭嗣同传》:“定国是之诏既下。”维:
①系物的大绳。《淮南子·天文》:“昔者共工与颛顼(zhuān xū)争为帝,怒而触不周之山,天柱折,地维绝。”②纲纪;法度。《史记·淮阴侯列传》:“秦之纲绝而维弛。”③系;连结。韩愈《同冠峡》:“维舟山水间,晨坐听百鸟。”④保持;保全。《管子 · 霸言》:“维其民,然后王(wàng)之。”⑤角落。《淮南子 · 天文》:“西南为背阳之维。”⑥通“惟”。思考;计度。《史记·秦楚之际月表》:“秦既称帝……维万世之安。”⑦介词。由于;因为。《诗经·郑风·狡童》:“维子之故,使我不能餐兮。”(子:你。)⑧连词。与;和。《诗经·大雅·灵台》:“贲(bēn)鼓维镛。”(贲:大。镛:大钟。)⑨助词。用于句首或句中。《史记·太史公自序》:“维三代尚矣,年纪不可考。”(尚:久远。)王勃《滕王阁序》:“时维九月,序属三秋。”(序:时序。) -
bing guo zhi jun ,si fang shi wei 。
“bing guo zhi jun ,si fang shi wei 。”shi gou chu chu :《jie na shan 》;shi xian qin shi ren shi jing de zuo pin 。
jie bi na shan ,wei dan yan yan 。
he he shi yin ,min ju er zhan 。
you xin ru dan ,bu gan hu tan 。
guo ji cu zhan ,he yong bu jian 。
jie bi na shan ,you shi ji yi 。
he he shi yin ,bu ping wei he 。
tian fang jian chai ,sang luan hong duo 。
min yan mo jia ,can mo cheng jie 。
yin shi da shi ,wei zhou zhi di 。
bing guo zhi jun ,si fang shi wei 。
tian zi shi pi ,bi min bu mi 。
bu diao hao tian ,bu yi kong wo shi 。
fu gong fu qin ,shu min fu xin 。
fu wen fu shi ,wu wang jun zi 。
shi yi shi yi ,mo xiao ren dai 。
suo suo yin ya ,ze mo hu shi 。
hao tian bu 傭,jiang ci ju xiong 。
hao tian bu hui ,jiang ci da li 。
jun zi ru jie ,bi min xin que 。
jun zi ru yi ,e nu shi wei 。
bu diao hao tian ,luan mi you ding 。
shi yue si sheng ,bi min bu ning 。
you xin ru cheng ,shei bing guo cheng 。
bu zi wei zheng ,cu lao bai xing 。
jia bi si mu ,si mu xiang ling 。
wo zhan si fang ,cu cu mi suo cheng 。
fang mao er e ,xiang er mao yi 。
ji yi ji yi ,ru xiang chou yi 。
hao tian bu ping ,wo wang bu ning 。
bu cheng ji xin ,fu yuan ji zheng 。
jia fu zuo song ,yi jiu wang xiong 。
shi e er xin ,yi chu mo bang 。【zhu shi 】:
bing :
①yi ba he 。《shi jing ·xiao ya ·da tian 》:“bi you wei bing ,ci you zhi sui 。”(zhi :liu xia 。)②na zhao ;wo zhao 。《shi jing ·bei feng ·jian xi 》:“you shou bing di (dí)。”(di :zhi shan zhi de wei yu 。)③zhu chi ;zhi zhang 。《san guo zhi ·wei shu ·lv bu chuan 》:“gong bing chao zheng 。”④bao chi ;jian chi 。《jin shu ·li han chuan 》:“shi you shi yu bing zhi zhi feng 。”(shi yu :ren ming 。)⑤tong “bing ”。quan li 。《guan zi ·xiao kuang 》:“zhi guo bu shi bing 。”⑥tong “bing ”。cheng shou 。《shi jing ·da ya ·zheng min 》:“min zhi bing yi ,hao (hào)shi yi de 。”(yi :chang li 。shi :ci 。yi :mei 。)⑦liang ci 。shi liu hu wei yi bing 。《li ji ·yi li 》:“shi dou yue hu (hú),shi liu dou yue 䉤(shǔ),shi 䉤yue bing 。”guo :
①guo jia 。《zhou li ·chun guan ·zu zhu 》:“zuo meng zu zhi zai ci ,yi xu guo zhi xin yong 。”(zu zhu :guan ming 。meng zu :da shi wei meng ,xiao shi wei zu 。guo :zhi tian zi zhi guo 。)②zhou dai de zhu hou guo ji han yi hou hou wang de feng de 。《shi ji ·gao zu ben ji 》:“si yue ,bing ba hu xia ,zhu hou ge jiu guo 。”《jin shu ·tao kan chuan 》:“kan ji nian huai zhi zu zhi fen ,bu yu chao quan ,wei wang yi nian ,yu xun wei gui guo 。”(zhi zu :zhi zhi zhi zu 。wei wang :si qian 。xun wei :ci guan 。)③guo dou ;jing cheng 。《zuo chuan · yin gong yuan nian 》:“da dou bu guo can (sān)guo zhi yi ,xiao jiu zhi yi 。”(can guo zhi yi :guo dou de san fen zhi yi 。jiu zhi yi :jiu fen zhi yi 。)fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“deng si lou ye ,ze you qu guo huai xiang ,you chan wei ji ,man mu xiao ran ,gan ji er bei zhe yi 。”④de ou ;xiang tu 。luo ye 《yan er shou 》zhi yi :“mu tian xin yan qi ting zhou ,gong liao (liǎo)hua kai shui guo chou 。”(liao :cao ming ,ci zhi shui liao 。)wang wei 《xiang sai 》:“gong dou sheng na guo ,chun lai fa ji zhi ?”⑤guo ren 。《han fei zi ·wu du 》:“tu bu ke fu de ,er shen wei song guo xiao 。”zhi :
①dao ……qu 。《lv shi chun qiu ·cha chuan 》:“zi xia zhi jin ,guo wei 。”(jin 、wei :jie zhu hou guo ming 。)《han shu ·gao di ji 》:“pei gong yin bing zhi xue 。”(pei gong :liu bang 。xue :de ming 。)②zhi dao 。《shi jing ·yong feng ·bai zhou 》:“zhi si shi mi (mǐ)ta 。”(shi :fa shi 。mi ta :mei you ta xin 。)③dai ci 。1. zhi dai ren he shi wu 。xiang dang yu “ta (ta )”、“ta ”、“ta (ta )men ”。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“(jiang shi )ai gong shu duan ,yu li zhi 。”(gong shu duan :ren ming 。)《lun yu ·xue er 》:“xue er shi xi zhi 。”(shi :an shi 。xi :yan xi 。)2.zhi shi dai ci 。“zhe ”、“zhe ge ”。《shi jing ·zhou na ·tao wai 》:“zhi zi yu gui 。”④zhu ci 。1.xiang dang yu xian dai han yu zhu ci “de ”,fang zai ding yu he zhong xin yu zhi jian 。《shi jing · shao na ·gao yang 》:“gao yang zhi pi 。”2. yong yu zhu yu he wei yu zhi jian ,qu xiao gou zi de du li xing ,shi bian cheng pian zheng jie gou 。《zuo chuan ·xi gong si nian 》:“bu yu jun zhi she wu de ye 。”(yu :liao xiang 。she :jin ru 。)3.yong yu qian zhi bin yu he dong ci zhi jian ,xiang dang yu “shi ”。《mo zi ·gong shu 》:“song he zui zhi you ?”4.yong yu gou zhong huo gou mo qi diao zheng yin jie de zuo yong 。《zuo chuan ·zhuang gong shi nian 》:“gong jiang gu zhi 。”(gu :ji gu 。)《meng zi ·liang hui wang shang 》:“tian you ran zuo yun ,pei ran xia yu ,ze miao bo (bó)ran xing zhi yi 。”(bo ran :xing qi de yang zi 。)jun :
①gong ping ;ping jun 。《shi jing · xiao ya ·bei shan 》:“da fu bu jun ,wo cong shi du xian ?”(xian :xian cai 。)《lun yu ·ji shi 》:“bu huan gua er huan bu jun 。”han yu 《meng dong ye fu zi 》:“wen tian zhu xia ren ,bao hou hu bu jun ?”②quan ;dou 。《shang jun shu ·ken ling 》:“jun chu yu zi zhi shi ling ,yi shi shi zhi 。”《mo zi ·shang tong xia 》:“shi gu gu zhi sheng wang zhi zhi tian xia ye ,qian li zhi wai you xian ren yan ,ji xiang li zhi ren jie wei zhi jun wen jian ye 。”③deng tong ;tong yang 。《xun zi ·yi bing 》:“ling jin er bu jin ,you ling bu tui er tui ye ,ji zui wei jun 。”《lun heng ·ji guai 》:“tian ren tong dao ,hao e jun xin 。”《he guan zi ·huan liu 》:“suan xian gan ku zhi wei xiang fan ,ran ji wei shan jun ye 。”④xie diao ;diao he 。《hou han shu ·lv li zhi shang 》:“jun ji zhong xian ,ling yu huang zhong xiang de ,an hua yi qiu zhu lv ,mo bu ru shu er ying zhe yi 。”(huang zhong :gu shi er lv zhi yi ,sheng diao zui hong da xiang liang 。)⑤tong “jun ”。gu dai zhi zao tao qi de zhuai lun 。《guan zi ·qi fa 》:“bu ming yu ze er yu chu hao ling ,you li chao xi yu yun jun zhi shang 。”(ze :fa ze ,gen ben 。chao xi :ce ri ying de biao 。yun jun :yun xuan zhao de zhi tao zhuai lun ;zhi nan bian dong xi 。)⑥heng liang ;bi jiao 。《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“qin yi cheng qiu bi er zhao bu hu ,qu zai zhao ;zhao yu bi er qin bu yu zhao cheng ,qu zai qin 。jun zhi er ce ,ning hu yi fu qin qu 。”⑦ji liang chan wei 。《han shu ·shi huo zhi xia 》:“qing fa gu ,ling guan zuo jiu ,yi er qian wu bai dan wei yi jun ,lv kai yi lu yi mai 。”(lv :yi gai ;yi lv 。lu :jiu weng 。)⑧fu ci 。jie ;dou 。《ji min yao shu ·xiao dou 》:“dou jiao san qing liang huang ,ba er dao shu long cong zhi ,sheng zhe jun shou 。”(long cong :dui fang zai yi qi 。)si :
①ji shu ,si 。《zuo chuan ·yin gong san nian 》:“jiao she yin die (yì),suo zi xie ye 。si zhe zhi lai ,chong lu guo ye 。”(yin :shi yu guo du 。die :fang zong 。)②xu shu ,di si 。《zuo chuan ·xiang gong er shi liu nian 》:“chen zhi wei zai si 。”《zi zhi tong jian ·tang xian zong yuan he shi er nian 》:“si gu ,su zhi cheng xia ,mo yi ren zhi zhe 。”(su :li su ,deng zhou jie du shi ,ci ci xi po cai zhou ,qin pan jun shou ling wu yuan ji 。)③gong che pu ji yin fu hao zhi yi 。《song shi ·le zhi shi qi 》:“da lv 、tai cu yong si zi 。”④tong “si ”。si pi ma jia yi liang che 。《han fei zi ·ai chen 》:“shi gu bu de si cong ,bu zai ji bing 。”fang :
(yi )①bing lie 。《zhuang zi ·shan mu 》:“fang zhou er ji yu he 。”ye zhi zhu mu bian cheng de fa zi 。《shi jing ·zhou na ·han an 》:“jiang zhi yong yi ,bu ke fang sai 。”②fang yuan 。biao mian ji 。《zi zhi tong jian ·han suo di jian an shi san nian 》:“(sun quan )ge ju jiang dong ,de fang shu qian li 。”③zheng fang ;fang xing 。yu yuan xiang dui 。《zhou li ·kao gong ji ·yu ren 》:“huan zhe zhong gui ,fang zhe zhong ju 。”④fang xiang ;fang wei 。《mo zi ·gong shu 》:“bei fang you wu chen zhe ,yuan jie zi sha zhi 。”⑤fang mian 。《chu ci ·jiu bian 》:“xin chu ti er zhen dang xi ,he suo you zhi duo fang ?”(chu ti :jie ju 。)⑥zheng zhi 。《xin yu ·shen wei 》:“ran hou zhong liang fang zhi zhi ren ,ze de rong yu shi er shi yu zheng 。”⑦de ou ;ou yu 。huang zong xi 《liu jing ting chuan 》:“ju wu fang tu yin ,xiang su hao shang ,xi jian xi wen 。”⑧zhi de 。gu ren yi wei tian yuan de fang ,gu chen de wei fang 。《huai na zi ·ben jing 》:“dai yuan lv fang 。”⑨fang fa ;ban fa 。《xun zi ·da lve 》:“bo xue er mo fang 。”⑩yao fang ;chu fang 。《hou han shu ·hua tuo chuan 》:“jing yu fang yao 。”(11)dao li 。《xun zi ·jun dao 》:“shang xian shi neng ,ze min zhi fang 。”(shang :zun chong 。)(12)bi ni ;bi fang 。《han shu ·wei qing huo qu bing chuan zan 》:“piao (piāo)ji yi fang ci yi ,wei jiang ru ci 。”(piao ji :zhi huo qu bing 。)(13)fu ci 。1.zheng zai 。《han shu ·gao di ji 》:“pei gong 、xiang yu fang gong chen liu 。”2. gang gang 。fang bao 《zuo zhong yi gong yi shi 》:“wu xia yi sheng fu an wo ,fang cheng cao 。”3. jiu yao 。《zi zhi tong jian ·han suo di jian an shi san nian 》:“jin zhi shui jun ba shi mo zhong ,fang yu jiang jun hui lie yu wu 。”(zhi :xun lian 。hui lie :yi tong da lie ,shi jiao zhan de wan ci 。)(14)jie ci 。zheng dang 。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“fang ci zhi shi ,chen yi shen yu er bu yi mu shi 。” (er )páng [fang yang ]pai huai 。《zuo chuan ·ai gong shi qi nian 》:“ru yu kui wei ,heng liu er fang yang 。”shi :
①zheng que 。yu “fei ”xiang dui 。《lun yu ·yang huo 》:“yan zhi yan shi ye 。”②ken ding ;ren wei zheng que 。《mo zi ·shang tong shang 》:“guo jun zhi suo shi ,bi jie shi zhi 。”③jiu zheng ;ding zheng 。《li ji ·yue ling 》:“shi cha a dang ,ze zui mo you yan bi 。”(cha :shen cha 。)④biao shi pan duan ,shi 。《shi ji ·ci ke lie chuan 》:“ci bi shi yu rang ye 。”⑤dai ci 。biao shi jin zhi 。xiang dang yu “ci ”、“zhe ”。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“zhi bu bai bu er ,shi yi zou ye 。”⑥lian ci 。xiang dang yu “yu shi ”。《guan zi ·jun chen shang 》:“fei ci ,shi mo yi li ren ;fei ci ,shi mo yi sheng cai 。”⑦zhu ci 。yong yi qian zhi bin yu 。《zuo chuan ·xiang gong shi si nian 》:“wei yu ma shou shi zhan 。”[shi yi ]yin ci ;suo yi 。《han fei zi ·yu lao 》:“jin zai gu sui ,chen shi yi mo qing ye 。”[shi gu ]yin ci 。《meng zi ·liang hui wang xia 》:“wei ren zhe neng yi da shi xiao ,shi gu shang shi ge 。”[guo shi ]guo jia da ji 。liang qi chao 《wu qu zheng bian ji ·tan si tong chuan 》:“ding guo shi zhi zhao ji xia 。”wei :
①ji wu de da sheng 。《huai na zi ·tian wen 》:“xi zhe gong gong yu zhuan xu (zhuān xū)zheng wei di ,nu er chu bu zhou zhi shan ,tian zhu she ,de wei jue 。”②gang ji ;fa du 。《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“qin zhi gang jue er wei chi 。”③ji ;lian jie 。han yu 《tong guan xia 》:“wei zhou shan shui jian ,chen zuo ting bai diao 。”④bao chi ;bao quan 。《guan zi · ba yan 》:“wei ji min ,ran hou wang (wàng)zhi 。”⑤jiao la 。《huai na zi · tian wen 》:“xi na wei bei yang zhi wei 。”⑥tong “wei ”。sai kao ;ji du 。《shi ji ·qin chu zhi ji yue biao 》:“qin ji chen di ……wei mo shi zhi an 。”⑦jie ci 。you yu ;yin wei 。《shi jing ·zheng feng ·jiao tong 》:“wei zi zhi gu ,shi wo bu neng can xi 。”(zi :ni 。)⑧lian ci 。yu ;he 。《shi jing ·da ya ·ling tai 》:“ben (bēn)gu wei yong 。”(ben :da 。yong :da zhong 。)⑨zhu ci 。yong yu gou shou huo gou zhong 。《shi ji ·tai shi gong zi xu 》:“wei san dai shang yi ,nian ji bu ke kao 。”(shang :jiu yuan 。)wang bo 《teng wang ge xu 》:“shi wei jiu yue ,xu shu san qiu 。”(xu :shi xu 。)
今日更新
-
随步结金莲。
[2020-01-06]
-
无作无为,物外真空伴。
[2020-01-06]
-
常归一,证圆成了了,得赴仙都。
[2020-01-06]
-
无言可说,慨然脱底明彻。
[2020-01-06]
-
气凝神聚契空圆。
[2020-01-06]
今日推荐