• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 金氣爽林巒,乾岡走崖谷。

    “金氣爽林巒,乾岡走崖谷。”詩句出處:《仲秋朝拜昭陵》;是唐朝詩人權德輿的作品。

    清秋壽原上,詔拜承吉卜。嘗讀貞觀書,及茲幸齋沐。
    文皇昔潛耀,隨季自顛覆。撫運斯順人,救焚非逐鹿。
    神祇戴元聖,君父納大麓。良將授兵符,直臣調鼎餗。
    無疆傳慶祚,有截荷亭育。仙馭凌紫氛,神遊棄黃屋。
    方祗護山跡,先正陪巖腹。杳杳九峻深,沈沈萬靈肅。
    鳥飛田已辟,龍去雲猶簇。金氣爽林巒,乾岡走崖谷。
    吾皇弘孝理,率土蒙景福。擁佑乃清夷,威靈諒回復。
    禮承三公重,心愧二卿祿。展敬何所伸,曾以斧山木。

    【註釋】:

    金:

    ①金屬的通稱。《荀子·勸學》:“鍥而舍之,朽木不折;鍥而不舍,金石可鏤。”《周禮·秋官·職金》:“入其金錫於為兵器之府。”(為:制作。)②金黃色。《嶽陽樓記》:“浮光躍金。”《阿房宮賦》:“金塊珠礫,棄擲迤邐,秦人視之,亦不甚惜。”③錢財;錢。《史記·陳丞相世傢》:“臣聞(陳)平受諸將金,金多者得善處,金少者得惡處。”④金屬制的樂器或兵器。《禮記·樂記》:“金石絲竹,樂之器也。”《淮南子·說山》:“砥石不利,而可以利金。”(利金:磨利刀劍。)⑤古代八音之一。《周禮·春官·大師》:“皆播之以八言,金、石、土、革、絲、木、匏、竹。”⑥古代計算貨幣的單位。以一鎰(二十四兩)為一金,或以一斤為一金。《史記·燕召公世傢》:“子之因遺(wèi)蘇代百金。”(子之:人名。遺:贈與。)《五人墓碑記》:“有賢士大夫發五十金,買五人之脰而函之。”(脰dòu:頸項;頭臚。)《獄中雜記》:“富者賂數百金。”⑦比喻堅固。《過秦論》:“始皇之心,自以為關中之地,金城千裡。”⑧五行之一。《尚書·洪范》:“五行:一曰水,二曰火,三曰木,四曰金,五曰土。”⑨朝代名(公元1115—1234年)。女真族完顏部首領阿骨打所建。

    氣:

    ①氣;氣體。《列子·天瑞》:“虹霓也,雲霧也,風雨也,四時也,此積氣之成乎天者也。”孟浩然《臨洞庭上張丞相》:“氣蒸雲夢澤,波撼嶽陽城。”②空氣。《列子·天瑞》:“天積氣耳,亡(wú)處亡氣。”(亡:通“無”。)③自然界陰陽風雨等現象。《莊子·逍遙遊》:“禦六氣之辯。”(禦:掌握適應。六氣:指陰陽風雨晦明。辯:同“變”。變化。)④呼吸;氣息。《漢書·蘇建傳附蘇武》:“武氣絕,半日復息。”⑤氣味。《大戴禮記·四代》:“食為味,味為氣。”⑥氣勢;精神狀態。《左傳·莊公十年》:“夫戰,勇氣也。”⑦古代哲學概念。指形成宇宙萬物的最基本的物質實體。《荀子·王制》:“水火有氣而無生。”⑧古代醫學指人體生存要素之一。《呂氏春秋·盡數》:“精不流則氣鬱。”

    爽:

    ①明亮。《尚書·太甲上》:“先王昧爽丕顯,坐以待旦。”(昧爽:黎明,拂曉。丕顯:大亮。)②清涼;清爽。《晉書·王徽之傳》:“西山朝來致有爽氣耳。”③直率;開朗。④暢快。司空圖《即事二首》之一:“茶爽添詩句,天清瑩道心。”⑤損傷;敗壞。《楚辭·招魂》:“厲而不爽些(suò)。”(些:語氣語。)⑥違背;差誤。《詩經·衛風·氓》:“女也不爽,士貳其行。”⑦心神;神魄。曹植《釋愁文》:“去來無方,亂我精爽。”

    巒:

    ①指小而尖的山。張衡《西京賦》:“陵巒超壑。”(陵:登。)②指狹長而連綿起伏的山脊。陸雲《失題六章》之一:“登彼修巒。”(修:長。)杜牧《過華清宮絕句》之三:“風過重巒下笑聲。”

    乾:

    (一)①八卦之一。代表天。《周易·說卦》:“乾,天也。”②男性的。《周易·系辭上》:“乾道成男。”③乾縣。在陜西省。 (二)gān “幹2”的繁體字。見“幹2”。

    岡:

    ①山脊;山嶺。《詩經·周南·卷耳》:“陟彼高岡,我馬玄黃。”謝靈運《廬陵王墓下作》:“含淒泛廣川,灑淚眺連岡。”②山坡;斜坡。左思《招隱》:“白雲停陰岡,丹葩曜陽林。”《徐霞客遊記·粵西遊日記三》:“越此入安平境,復有村在路右岡陂(bēi)間。”(陂:山坡。)

    走:

    ①跑;逃跑。《戰國策·趙策四》:“老臣病足,曾不能疾走。”《孟子·梁惠王上》:“棄甲曳兵而走。”杜甫《石壕吏》:“老翁逾墻走。”②步行。《禮記·玉藻》:“走而不趨。”(趨:快步走。)③奔向;趨向。晁錯《論貴粟疏》:“趨利如水走下,四方亡擇也。”(亡:無。)杜牧《阿房宮賦》:“驪山北構而西折,直走咸陽。”④移動;挪動。蘇軾《新灘阻風》:“初聞似搖扇,漸覺平沙走。”⑤離開;離去。《南史·張暢傳》:“今城內乏食,百姓咸有走情。”⑥通過;經由。蔣士銓《香祖樓·撻蚓》:“夫妻免得充軍,且向洋舡(chuán)走水。”(舡:同“船”。)⑦謙詞,等於說仆人。司馬遷《報任安書》:“太史公牛馬走司馬遷再拜言。”(牛馬走:意思是像牛馬一樣被驅使的仆人。)⑧謙稱,等於“我”。張衡《東京賦》:“走雖不敏,庶斯達矣。”(庶:希望。)[走狗]1. 善跑的獵狗。《史記·越王勾踐世傢》:“飛鳥盡,良弓藏。狡兔死,走狗烹。”2.受人豢養幫助作惡的人。《聊齋志異·田七郎》:“操杖隸皆紳傢走狗。”

    崖:

    (舊讀ái) ①山或高地陡直的側面。班固《西都賦》:“超洞壑,越峻崖。”②邊際;邊緣。《淮南子·俶真》:“而浮揚乎無畛崖之際。”

    谷:

    (一)gǔ ①兩山之間的水道或夾道。《墨子·親士》:“是故江河不惡小谷之滿己也,故能大。”②喻困境。《詩經·大雅·桑柔》:“人亦有言,進退維谷。”③山谷。《詩經·小雅·十月之交》:“高岸為谷,深谷為陵。” (二)yù [吐谷渾]見“吐”。


  • 金气爽林峦,乾冈走崖谷。

    “金气爽林峦,乾冈走崖谷。”诗句出处:《仲秋朝拜昭陵》;是唐朝诗人权德舆的作品。

    清秋寿原上,诏拜承吉卜。尝读贞观书,及兹幸斋沐。
    文皇昔潜耀,随季自颠覆。抚运斯顺人,救焚非逐鹿。
    神祇戴元圣,君父纳大麓。良将授兵符,直臣调鼎餗。
    无疆传庆祚,有截荷亭育。仙驭凌紫氛,神游弃黄屋。
    方祗护山迹,先正陪岩腹。杳杳九峻深,沈沈万灵肃。
    鸟飞田已辟,龙去云犹簇。金气爽林峦,乾冈走崖谷。
    吾皇弘孝理,率土蒙景福。拥佑乃清夷,威灵谅回复。
    礼承三公重,心愧二卿禄。展敬何所伸,曾以斧山木。

    【注释】:

    金:

    ①金属的通称。《荀子·劝学》:“锲而舍之,朽木不折;锲而不舍,金石可镂。”《周礼·秋官·职金》:“入其金锡于为兵器之府。”(为:制作。)②金黄色。《岳阳楼记》:“浮光跃金。”《阿房宫赋》:“金块珠砾,弃掷迤逦,秦人视之,亦不甚惜。”③钱财;钱。《史记·陈丞相世家》:“臣闻(陈)平受诸将金,金多者得善处,金少者得恶处。”④金属制的乐器或兵器。《礼记·乐记》:“金石丝竹,乐之器也。”《淮南子·说山》:“砥石不利,而可以利金。”(利金:磨利刀剑。)⑤古代八音之一。《周礼·春官·大师》:“皆播之以八言,金、石、土、革、丝、木、匏、竹。”⑥古代计算货币的单位。以一镒(二十四两)为一金,或以一斤为一金。《史记·燕召公世家》:“子之因遗(wèi)苏代百金。”(子之:人名。遗:赠与。)《五人墓碑记》:“有贤士大夫发五十金,买五人之脰而函之。”(脰dòu:颈项;头胪。)《狱中杂记》:“富者赂数百金。”⑦比喻坚固。《过秦论》:“始皇之心,自以为关中之地,金城千里。”⑧五行之一。《尚书·洪范》:“五行:一曰水,二曰火,三曰木,四曰金,五曰土。”⑨朝代名(公元1115—1234年)。女真族完颜部首领阿骨打所建。

    气:

    ①气;气体。《列子·天瑞》:“虹霓也,云雾也,风雨也,四时也,此积气之成乎天者也。”孟浩然《临洞庭上张丞相》:“气蒸云梦泽,波撼岳阳城。”②空气。《列子·天瑞》:“天积气耳,亡(wú)处亡气。”(亡:通“无”。)③自然界阴阳风雨等现象。《庄子·逍遥游》:“御六气之辩。”(御:掌握适应。六气:指阴阳风雨晦明。辩:同“变”。变化。)④呼吸;气息。《汉书·苏建传附苏武》:“武气绝,半日复息。”⑤气味。《大戴礼记·四代》:“食为味,味为气。”⑥气势;精神状态。《左传·庄公十年》:“夫战,勇气也。”⑦古代哲学概念。指形成宇宙万物的最基本的物质实体。《荀子·王制》:“水火有气而无生。”⑧古代医学指人体生存要素之一。《吕氏春秋·尽数》:“精不流则气郁。”

    爽:

    ①明亮。《尚书·太甲上》:“先王昧爽丕显,坐以待旦。”(昧爽:黎明,拂晓。丕显:大亮。)②清凉;清爽。《晋书·王徽之传》:“西山朝来致有爽气耳。”③直率;开朗。④畅快。司空图《即事二首》之一:“茶爽添诗句,天清莹道心。”⑤损伤;败坏。《楚辞·招魂》:“厉而不爽些(suò)。”(些:语气语。)⑥违背;差误。《诗经·卫风·氓》:“女也不爽,士贰其行。”⑦心神;神魄。曹植《释愁文》:“去来无方,乱我精爽。”

    峦:

    ①指小而尖的山。张衡《西京赋》:“陵峦超壑。”(陵:登。)②指狭长而连绵起伏的山脊。陆云《失题六章》之一:“登彼修峦。”(修:长。)杜牧《过华清宫绝句》之三:“风过重峦下笑声。”

    乾:

    (一)①八卦之一。代表天。《周易·说卦》:“乾,天也。”②男性的。《周易·系辞上》:“乾道成男。”③乾县。在陕西省。 (二)gān “干2”的繁体字。见“干2”。

    冈:

    ①山脊;山岭。《诗经·周南·卷耳》:“陟彼高冈,我马玄黄。”谢灵运《庐陵王墓下作》:“含凄泛广川,洒泪眺连冈。”②山坡;斜坡。左思《招隐》:“白云停阴冈,丹葩曜阳林。”《徐霞客游记·粤西游日记三》:“越此入安平境,复有村在路右冈陂(bēi)间。”(陂:山坡。)

    走:

    ①跑;逃跑。《战国策·赵策四》:“老臣病足,曾不能疾走。”《孟子·梁惠王上》:“弃甲曳兵而走。”杜甫《石壕吏》:“老翁逾墙走。”②步行。《礼记·玉藻》:“走而不趋。”(趋:快步走。)③奔向;趋向。晁错《论贵粟疏》:“趋利如水走下,四方亡择也。”(亡:无。)杜牧《阿房宫赋》:“骊山北构而西折,直走咸阳。”④移动;挪动。苏轼《新滩阻风》:“初闻似摇扇,渐觉平沙走。”⑤离开;离去。《南史·张畅传》:“今城内乏食,百姓咸有走情。”⑥通过;经由。蒋士铨《香祖楼·挞蚓》:“夫妻免得充军,且向洋舡(chuán)走水。”(舡:同“船”。)⑦谦词,等于说仆人。司马迁《报任安书》:“太史公牛马走司马迁再拜言。”(牛马走:意思是像牛马一样被驱使的仆人。)⑧谦称,等于“我”。张衡《东京赋》:“走虽不敏,庶斯达矣。”(庶:希望。)[走狗]1. 善跑的猎狗。《史记·越王勾践世家》:“飞鸟尽,良弓藏。狡兔死,走狗烹。”2.受人豢养帮助作恶的人。《聊斋志异·田七郎》:“操杖隶皆绅家走狗。”

    崖:

    (旧读ái) ①山或高地陡直的侧面。班固《西都赋》:“超洞壑,越峻崖。”②边际;边缘。《淮南子·俶真》:“而浮扬乎无畛崖之际。”

    谷:

    (一)gǔ ①两山之间的水道或夹道。《墨子·亲士》:“是故江河不恶小谷之满己也,故能大。”②喻困境。《诗经·大雅·桑柔》:“人亦有言,进退维谷。”③山谷。《诗经·小雅·十月之交》:“高岸为谷,深谷为陵。” (二)yù [吐谷浑]见“吐”。


  • jin qi shuang lin luan ,gan gang zou ya gu 。

    “jin qi shuang lin luan ,gan gang zou ya gu 。”shi gou chu chu :《zhong qiu chao bai zhao ling 》;shi tang chao shi ren quan de yu de zuo pin 。

    qing qiu shou yuan shang ,zhao bai cheng ji bo 。chang dou zhen guan shu ,ji ci xing zhai mu 。
    wen huang xi qian yao ,sui ji zi dian fu 。fu yun si shun ren ,jiu fen fei zhu lu 。
    shen 祇dai yuan sheng ,jun fu na da lu 。liang jiang shou bing fu ,zhi chen diao ding su 。
    mo jiang chuan qing zuo ,you jie he ting yo 。xian yu ling zi fen ,shen you qi huang wu 。
    fang zhi hu shan ji ,xian zheng pei yan fu 。yao yao jiu jun shen ,shen shen mo ling su 。
    diao fei tian yi bi ,long qu yun you cu 。jin qi shuang lin luan ,gan gang zou ya gu 。
    wu huang hong xiao li ,lv tu meng jing fu 。yong you nai qing yi ,wei ling liang hui fu 。
    li cheng san gong chong ,xin kui er qing lu 。zhan jing he suo shen ,ceng yi fu shan mu 。

    【zhu shi 】:

    jin :

    ①jin shu de tong chen 。《xun zi ·quan xue 》:“qie er she zhi ,xiu mu bu she ;qie er bu she ,jin dan ke lou 。”《zhou li ·qiu guan ·zhi jin 》:“ru ji jin xi yu wei bing qi zhi fu 。”(wei :zhi zuo 。)②jin huang se 。《yue yang lou ji 》:“fu guang yue jin 。”《a fang gong fu 》:“jin kuai zhu li ,qi zhi yi li ,qin ren shi zhi ,yi bu shen xi 。”③qian cai ;qian 。《shi ji ·chen cheng xiang shi jia 》:“chen wen (chen )ping shou zhu jiang jin ,jin duo zhe de shan chu ,jin shao zhe de e chu 。”④jin shu zhi de le qi huo bing qi 。《li ji ·le ji 》:“jin dan si zhu ,le zhi qi ye 。”《huai na zi ·shui shan 》:“di dan bu li ,er ke yi li jin 。”(li jin :mo li dao jian 。)⑤gu dai ba yin zhi yi 。《zhou li ·chun guan ·da shi 》:“jie bo zhi yi ba yan ,jin 、dan 、tu 、ge 、si 、mu 、pao 、zhu 。”⑥gu dai ji suan huo bi de chan wei 。yi yi yi (er shi si liang )wei yi jin ,huo yi yi jin wei yi jin 。《shi ji ·yan shao gong shi jia 》:“zi zhi yin wei (wèi)su dai bai jin 。”(zi zhi :ren ming 。wei :zeng yu 。)《wu ren mu bei ji 》:“you xian shi da fu fa wu shi jin ,mai wu ren zhi dou er han zhi 。”(dou dòu:geng xiang ;tou lu 。)《yu zhong za ji 》:“fu zhe lu shu bai jin 。”⑦bi yu jian gu 。《guo qin lun 》:“shi huang zhi xin ,zi yi wei guan zhong zhi de ,jin cheng qian li 。”⑧wu hang zhi yi 。《shang shu ·hong fan 》:“wu hang :yi yue shui ,er yue huo ,san yue mu ,si yue jin ,wu yue tu 。”⑨chao dai ming (gong yuan 1115—1234nian )。nv zhen zu wan yan bu shou ling a gu da suo jian 。

    qi :

    ①qi ;qi ti 。《lie zi ·tian rui 》:“hong ni ye ,yun wu ye ,feng yu ye ,si shi ye ,ci ji qi zhi cheng hu tian zhe ye 。”meng hao ran 《lin dong ting shang zhang cheng xiang 》:“qi zheng yun meng ze ,bo han yue yang cheng 。”②kong qi 。《lie zi ·tian rui 》:“tian ji qi er ,wang (wú)chu wang qi 。”(wang :tong “mo ”。)③zi ran jie yin yang feng yu deng xian xiang 。《zhuang zi ·xiao yao you 》:“yu liu qi zhi bian 。”(yu :zhang wo kuo ying 。liu qi :zhi yin yang feng yu hui ming 。bian :tong “bian ”。bian hua 。)④hu xi ;qi xi 。《han shu ·su jian chuan fu su wu 》:“wu qi jue ,ban ri fu xi 。”⑤qi wei 。《da dai li ji ·si dai 》:“shi wei wei ,wei wei qi 。”⑥qi shi ;jing shen zhuang tai 。《zuo chuan ·zhuang gong shi nian 》:“fu zhan ,yong qi ye 。”⑦gu dai zhe xue gai nian 。zhi xing cheng yu zhou mo wu de zui ji ben de wu zhi shi ti 。《xun zi ·wang zhi 》:“shui huo you qi er mo sheng 。”⑧gu dai yi xue zhi ren ti sheng cun yao su zhi yi 。《lv shi chun qiu ·jin shu 》:“jing bu liu ze qi yu 。”

    shuang :

    ①ming liang 。《shang shu ·tai jia shang 》:“xian wang mei shuang pi xian ,zuo yi dai dan 。”(mei shuang :li ming ,bi xiao 。pi xian :da liang 。)②qing liang ;qing shuang 。《jin shu ·wang hui zhi chuan 》:“xi shan chao lai zhi you shuang qi er 。”③zhi lv ;kai lang 。④chang kuai 。si kong tu 《ji shi er shou 》zhi yi :“cha shuang tian shi gou ,tian qing ying dao xin 。”⑤sun shang ;bai huai 。《chu ci ·qiao hun 》:“li er bu shuang xie (suò)。”(xie :yu qi yu 。)⑥wei bei ;cha wu 。《shi jing ·wei feng ·mang 》:“nv ye bu shuang ,shi er ji hang 。”⑦xin shen ;shen bo 。cao zhi 《shi chou wen 》:“qu lai mo fang ,luan wo jing shuang 。”

    luan :

    ①zhi xiao er jian de shan 。zhang heng 《xi jing fu 》:“ling luan chao he 。”(ling :deng 。)②zhi xia chang er lian mian qi fu de shan ji 。liu yun 《shi ti liu zhang 》zhi yi :“deng bi xiu luan 。”(xiu :chang 。)du mu 《guo hua qing gong jue gou 》zhi san :“feng guo chong luan xia xiao sheng 。”

    gan :

    (yi )①ba gua zhi yi 。dai biao tian 。《zhou yi ·shui gua 》:“gan ,tian ye 。”②nan xing de 。《zhou yi ·ji ci shang 》:“gan dao cheng nan 。”③gan xian 。zai shan xi sheng 。 (er )gān “gan 2”de fan ti zi 。jian “gan 2”。

    gang :

    ①shan ji ;shan ling 。《shi jing ·zhou na ·juan er 》:“zhi bi gao gang ,wo ma xuan huang 。”xie ling yun 《lu ling wang mu xia zuo 》:“han qi fan an chuan ,sa lei tiao lian gang 。”②shan po ;xie po 。zuo sai 《qiao yin 》:“bai yun ting yin gang ,dan pa yao yang lin 。”《xu xia ke you ji ·yue xi you ri ji san 》:“yue ci ru an ping jing ,fu you cun zai lu you gang bei (bēi)jian 。”(bei :shan po 。)

    zou :

    ①pao ;tao pao 。《zhan guo ce ·zhao ce si 》:“lao chen bing zu ,ceng bu neng ji zou 。”《meng zi ·liang hui wang shang 》:“qi jia ye bing er zou 。”du fu 《dan hao li 》:“lao weng yu qiang zou 。”②bu hang 。《li ji ·yu zao 》:“zou er bu qu 。”(qu :kuai bu zou 。)③ben xiang ;qu xiang 。chao cuo 《lun gui su shu 》:“qu li ru shui zou xia ,si fang wang ze ye 。”(wang :mo 。)du mu 《a fang gong fu 》:“li shan bei gou er xi she ,zhi zou xian yang 。”④yi dong ;nuo dong 。su shi 《xin tan zu feng 》:“chu wen shi yao shan ,jian jiao ping sha zou 。”⑤li kai ;li qu 。《na shi ·zhang chang chuan 》:“jin cheng nei fa shi ,bai xing xian you zou qing 。”⑥tong guo ;jing you 。jiang shi quan 《xiang zu lou ·ta yin 》:“fu qi mian de chong jun ,ju xiang xiang chuan (chuán)zou shui 。”(chuan :tong “chuan ”。)⑦qian ci ,deng yu shui pu ren 。si ma qian 《bao ren an shu 》:“tai shi gong niu ma zou si ma qian zai bai yan 。”(niu ma zou :yi sai shi xiang niu ma yi yang bei qu shi de pu ren 。)⑧qian chen ,deng yu “wo ”。zhang heng 《dong jing fu 》:“zou sui bu min ,shu si da yi 。”(shu :xi wang 。)[zou gou ]1. shan pao de lie gou 。《shi ji ·yue wang gou jian shi jia 》:“fei diao jin ,liang gong cang 。jiao tu si ,zou gou peng 。”2.shou ren huan yang bang zhu zuo e de ren 。《liao zhai zhi yi ·tian qi lang 》:“cao zhang li jie shen jia zou gou 。”

    ya :

    (jiu dou ái) ①shan huo gao de dou zhi de ce mian 。ban gu 《xi dou fu 》:“chao dong he ,yue jun ya 。”②bian ji ;bian yuan 。《huai na zi ·chu zhen 》:“er fu yang hu mo zhen ya zhi ji 。”

    gu :

    (yi )gǔ ①liang shan zhi jian de shui dao huo ga dao 。《mo zi ·qin shi 》:“shi gu jiang he bu e xiao gu zhi man ji ye ,gu neng da 。”②yu kun jing 。《shi jing ·da ya ·sang rou 》:“ren yi you yan ,jin tui wei gu 。”③shan gu 。《shi jing ·xiao ya ·shi yue zhi jiao 》:“gao an wei gu ,shen gu wei ling 。” (er )yù [tu gu hun ]jian “tu ”。