• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 忠良伏草莽,無因施羽翼。

    “忠良伏草莽,無因施羽翼。”詩句出處:《感古四首》;是唐朝詩人盧仝的作品。

    天生聖明君,必資忠賢臣。舜禹竭股肱,共佐堯為君。
    四載成地理,七政齊天文。階下蓂莢生,琴上南風薰。
    輪轉夏殷周,時復猶一人。秦漢事讒巧,魏晉忘機鈞。
    猜忌相翦滅,爾來迷恩親。以愚保其身,不覺身沉淪。
    以智理其國,遂為國之賊。茍圖容一身,萬事良可惻。
    可憐萬乘君,聰明受沉惑。忠良伏草莽,無因施羽翼。
    日月異又蝕,天地晦如墨。既亢而後求,異哉龍之德。
    人生何所貴,所貴有終始。昨日盈尺璧,今朝盡瑕棄。
    蒼蠅點垂棘,巧舌成錦綺。箕子為之奴,比幹諫而死。
    仲尼魯司寇,出走為群婢。假如屈原醒,其奈一國醉。
    一國醉號呶,一人行清高。便欲激頹波,此事真徒勞。
    上山逢猛虎,入海逢巨鰲。王者茍不死,腰下魚鱗刀。
    東海波連天,三度成桑田。高岸高於屋,斯須變溪谷。
    天地猶尚然,人情難久全。夜半白刃仇,旦來金石堅。
    蕭綬既解坼,陳印亦棄捐。竭節遇刀割,輸忠遭禍纏。
    不予衾之眠,信予衾之穿。鏡明不自照,膏潤徒自煎。
    抱劍長太息,淚墮秋風前。
    古來不患寡,所患患不均。單醪投長河,三軍盡沉淪。
    今人異古人,結托唯親賓。毀坼維鵲巢,不行鳲鳩仁。
    鄙吝不識分,有心占陽春。鸞鶴日已疏,燕雀日已親。
    小物無大志,安測棲松筠。恩眷多棄故,物情尚逐新。
    瓦礫暫拂拭,光掩連城珍。唇吻恣談鑠,黃金同灰塵。
    蘇秦北遊趙,張祿西入秦。既變嫂叔節,仍擯華陽君。
    萬世金石交,一餉如浮雲。骨肉且不顧,何況長羈貧。
    君莫以富貴,輕忽他年少,聽我暫話會稽朱太守。
    正受凍餓時,索得人傢貴傲婦。讀書書史未潤身,
    負薪辛苦胝生肘。謂言琴與瑟,糟糠結長久。
    不分殺人羽翮成,臨臨沖天婦嫌醜。□□□□□□□。
    其奈一朝太守振羽儀,鄉關晝行衣錦衣。哀哉舊婦何眉目,
    新婿隨行向天哭。寸心金石徒爾為,杯水庭沙空自覆。
    乃知愚婦人,妒忌陰毒心。唯救眼底事,不思日月深。
    等閑取羞死,豈如甘佈衾。

    【註釋】:

    忠:

    ①盡心竭力。《論語·學而》:“為人謀而不忠乎?”《尚書·仲虺之誥》:“佑賢輔德,顯忠遂良。”(遂:舉薦。)②為君王盡心盡責。《戰國策·秦策一》:“昔者子胥忠其君。”(子胥:人名。)

    良:

    ①善良;賢良。《禮記·禮運》:“父慈、子孝、兄良、弟弟(tì)。”(弟:同“悌”。友愛。)《後漢書·左雄傳》:“民所以安而無怨者,政平吏良也。”(平:安定。)②善良、賢良的人。張衡《思玄賦》:“尚前良之遺風兮。”(尚:崇尚。)③優良;精美。《孟子·滕文公下》:“天下之良工也。”④副詞。1.的確;果然。《漢書·李尋傳》:“良有不得已,可賜以財貨,不可私以官位。”《史記·趙世傢》:“諸將以為趙氏孤兒良已死。”2. 甚;很。《漢書·馮唐傳》:“上既聞廉頗、李牧為人,良悅。”[良人]1.婦女稱丈夫。《孟子·離婁下》:“良人者,所仰望而終身也。”2.善良的人。韓愈《原毀》:“是足為良人矣。”(是:這就。)3.有才能的人。《詩經·秦風·黃鳥》:“彼蒼者天,殲我良人。”

    伏:

    ①趴;俯伏。《禮記· 曲禮上》:“寢毋伏。”又指俯身。《莊子·漁父》:“孔子伏軾而嘆曰。”(軾:車前憑靠的橫木。)②低;落。韓愈《南海神廟碑》:“伏波不興。”(興:起。)③潛伏;隱蔽。《老子》:“禍兮福所倚,福兮禍所伏。”《漢書·藝文志》:“自春秋至於戰國,出奇設伏,變詐之兵並作。”④屈服;承受。《左傳·隱公十一年》:“許既伏其罪矣。”(許:國名。既:已經。)《淮南子·原道》:“海外賓伏。”⑤降伏;服從。皇甫冉《贈普門上人》:“慧力堪傳教,禪功久伏魔。”⑥通“服”。1. 佩服。《晉書·左思傳》:“及(左)思賦出,(陸)機絕嘆伏,以為不能加也,遂輟筆焉。”(絕:非常。加:增添。)2. 適應;習慣。韓愈《黃傢賊事宜狀》:“例皆不諳山川,不伏水土。”⑦伏天。分初伏、中伏、末伏,統稱三伏。時間在農歷六月前後,是盛夏季節。楊惲《報孫會宗書》:“歲日伏臘,烹羊炰羔,鬥酒自勞。”⑧敬辭。臣下對君主、下對上的敬辭。《漢書·楊惲傳》:“伏惟聖主之恩,不可勝量。”(惟:思。)《古詩為焦仲卿妻作》:“府吏長跪告,伏惟啟阿母。”⑨古代夏祭稱“伏”。《史記·留侯世傢》:“每上塚(zhǒng)伏臘,祠黃石。”(塚:墳。臘:冬祭稱臘。黃石:石名。)

    草:

    ①草本植物的總稱。柳宗元《段太尉逸事狀》:“是歲大旱,野無草。”(是歲:這年。)②未開墾過的荒地。《韓非子·顯學》:“耕田墾草以厚民產也。”(厚民產:增加人民的財產。)③粗劣。《史記·陳丞相世傢》:“以惡草具進楚使。”④創始;起稿。《南史·蔡景歷傳》:“召令草檄,景歷援筆立成。”⑤底稿;稿子。杜甫《晚出左掖》:“避人焚諫草,騎馬欲雞棲。”⑥漢字形體的一種。陸遊《作字》詩:“書成半行草,眼倦正昏花。”⑦雌性的(傢畜)。《三國志·魏書·杜畿傳》:“漸課民畜牸牛,草馬,下逮雞豚犬豕。”[草草]憂慮勞神貌。《詩經·小雅·巷伯》:“勞人草草。”(勞:憂。)

    草莽:

    ①野外叢生的雜草。陶淵明《歸園田居》:“常恐霜霰至,零落同~~。”②草野,民間。李頎《送陳章甫》:“腹中貯書一萬卷,不肯低頭在~~。”

    莽:

    ①密生的草。《左傳·哀公元年》:“暴骨如莽。”(暴:暴露。)②草。李白《戰城南》:“士卒塗草莽。”(塗:血染。)《周易 · 同人》:“伏戎於莽。”③廣闊;遼遠。阮籍《詠懷》之十一:“曠野莽茫茫,走獸交橫馳。”宋玉《九辯》:“莽洋洋而無極兮。”[莽莽]1.草木茂盛的樣子。《楚辭·九章·懷沙》:“草木莽莽。”2. 無邊無際。杜甫《秦州雜詩》之七:“莽莽萬重山。”3. 長大的樣子。《呂氏春秋·知接》:“何以為之莽莽也?”

    無:

    ①沒有。跟“有”相對。陸遊《遊山西村》:“山重水復疑無路。”②副詞。表示否定,相當於“不”。《商君書·農戰》:“民以此為教,則粟焉得無少,而兵焉得弱也?”③連詞。表示條件,相當於“無論”、“不論”。《詩經·魯頌·灃水》:“不小不大,從公於邁。”④通“毋”。不要。《古詩源·箜篌引》:“公無渡河,公竟渡河。墮河而死,當奈公何!”⑤非;不是。《管子·形勢》:“則國非其國,而民無其民也。”⑥語氣詞。用於疑問句末,表示疑問,相當於“否”。白居易《問劉十九》:“晚來天欲雪,能飲一杯無?”

    因:

    ①憑借;依靠。《孟子·離婁上》:“為高必因丘陵,為下必因川澤。”《國語·鄭語》:“(謝西)其民沓貪而忍,不可因也。”②繼續;沿襲。《論語·先進》:“千乘(shèng)之國,攝乎大國之間,加之以師旅,因之以饑饉(jǐn),由也為之,比(bì)及三年,可使有勇,且知方也。”(乘:一車四馬。攝:夾處。饑饉:荒年。比:等到。方:義方。)《漢書·循吏傳》:“光因循守職,無所改作。”(光:霍光。循:遵循。)③原因;緣由。鄒陽《獄中上梁王書》:“無因而至前也。”④因緣。寒山《詩三百五首》之二百三十八:“唯作地獄滓,不修正直因,忽然無常到,定知亂紛紛。”(無常:傳說為陰曹索命的鬼。)⑤介詞。1. 表示事情發生的原因。相當於“因為”、“由於”。《史記·衛將軍驃騎列傳》:“因前使絕國功,封騫博望侯。”2. 表示行為的條件。相當於“通過”。《鹽鐵論·論儒》:“孔子適衛,因嬖(bì)臣彌子瑕以見衛夫人,子路不悅。”(嬖:被寵愛。)3.表示行為的根據。《史記·孫子吳起列傳》:“善戰者因其勢而利導之。”4. 表示順應情勢。《警世通言·白娘子永鎮雷峰塔》:“因風吹火,用力不多。”⑥連詞。連接短語或句子,表示順承。“於是”。《史記·高祖本紀》:“秦軍解,因大破之。”(解:松懈。)

    施:

    (一)①佈;散佈;鋪陳。《周易·乾》:“雲行雨施。”《荀子·勸學》:“施薪若一,火就燥也。”②施行;實行。《國語·吳語》:“施民所善,去民所惡。”③施加。《論語·衛靈公》:“己所不欲,勿施於人。”④恩惠。《左傳·僖公二十七年》:“報施救患,取霸定威。”⑤設置。《晉書·李特載記》:“又令梓潼太守張演於諸要施關,搜索寶貨。” (二)yì 蔓延;延續。《詩經·周南·葛覃》:“葛之覃兮,施於中谷。”(覃tán:延長。)(三)yí 逶迤斜行。《孟子·離婁下》:“蚤起,施從良人之所之。”(蚤:通“早”。良人:指丈夫。所之:所住。)

    羽:

    ①鳥類翅膀上的長羽毛。《孟子·梁惠王上》:“然則一羽之不舉,為不用力焉。”《左傳·僖公二十三年》:“羽,毛,齒,革,則君地生焉。”②鳥類的毛。韓愈《原道》:“無羽毛鱗介以居寒熱也。”(毛:獸毛。介:甲殼。)③鳥類及飛蟲類的翅膀。曹植《鬥雞篇》:“揮羽邀清風,悍目發朱光。”又《詩經·曹風·蜉蝣》:“蜉蝣(fú yóu)之羽。”(蜉蝣:蟲名。)④代指鳥類。張充《與王儉書》:“奇禽異羽。”⑤古代箭桿上的羽毛。左思《吳都賦》:“應弦飲羽。”(飲羽:中箭。)⑥古代用羽毛做成的舞具。《尚書 · 大禹謨》:“舞幹羽於兩階。”(幹:盾牌。)⑦古代五聲音階的第五音。

    羽翼:

    ①輔佐,輔助。《呂氏春秋·舉難》:“然而名號顯榮者,三士~~之也。”②鳥類的翅膀。《淮南子·原道》:“毫毛潤澤,~~奮也。”③喻指左右輔佐的人。《漢書·楚元王傳》:“~~陰附者眾。”

    翼:

    ①翅膀。《戰國策·楚策四》:“鼓翅奮翼。”(奮:舉。)《莊子·徐無鬼》:“若蠅翼。”(若:如同。)②指物體上像翅膀的東西。《山海經·東山經》:“其狀如黃蛇,魚翼。”③借指飛鳥。徐鉉《亞元舍人貽佳作聊以為報》:“仰頭忽見南來翼。”④鳥用翅膀覆蓋。《詩經·大雅·生民》:“鳥覆翼之。”引申為保護、護持。《左傳·哀公十六年》:“勝如卵,予翼而長(zhǎng)之。”(勝:人名。長:成長。)⑤輔佐;扶助。《漢書·晁錯傳》:“以翼天子。”⑥作戰時,軍隊向兩側分開的部分。《史記·廉頗藺相如列傳》:“李牧多為奇陳,張左右翼擊之,大破殺匈奴十餘萬騎。”(陳:陣。張:擺開。)⑦星宿名。二十八宿之一。《呂氏春秋·孟夏》:“孟夏之月,日在畢,昏翼中。”(畢:星宿名。)⑧通“翌”。翼日即明日。《尚書 ·金縢》:“王翼日乃瘳(chōu)。”(瘳:病愈。)⑨春秋時晉國古都。在今山西省翼城縣東南。[翼翼]1.恭敬謹慎。《詩經·大雅·大明》:“小心翼翼。”2. 整齊有序。《詩經·商頌·殷武》:“商邑翼翼。”3.壯盛的樣子。張衡《東京賦》:“京邑翼翼,四方所視。”(京:大。)4. 形容飛的樣子。屈原《離騷》:“高翱翔之翼翼。”


  • 忠良伏草莽,无因施羽翼。

    “忠良伏草莽,无因施羽翼。”诗句出处:《感古四首》;是唐朝诗人卢仝的作品。

    天生圣明君,必资忠贤臣。舜禹竭股肱,共佐尧为君。
    四载成地理,七政齐天文。阶下蓂荚生,琴上南风薰。
    轮转夏殷周,时复犹一人。秦汉事谗巧,魏晋忘机钧。
    猜忌相翦灭,尔来迷恩亲。以愚保其身,不觉身沉沦。
    以智理其国,遂为国之贼。苟图容一身,万事良可恻。
    可怜万乘君,聪明受沉惑。忠良伏草莽,无因施羽翼。
    日月异又蚀,天地晦如墨。既亢而后求,异哉龙之德。
    人生何所贵,所贵有终始。昨日盈尺璧,今朝尽瑕弃。
    苍蝇点垂棘,巧舌成锦绮。箕子为之奴,比干谏而死。
    仲尼鲁司寇,出走为群婢。假如屈原醒,其奈一国醉。
    一国醉号呶,一人行清高。便欲激颓波,此事真徒劳。
    上山逢猛虎,入海逢巨鳌。王者苟不死,腰下鱼鳞刀。
    东海波连天,三度成桑田。高岸高于屋,斯须变溪谷。
    天地犹尚然,人情难久全。夜半白刃仇,旦来金石坚。
    萧绶既解坼,陈印亦弃捐。竭节遇刀割,输忠遭祸缠。
    不予衾之眠,信予衾之穿。镜明不自照,膏润徒自煎。
    抱剑长太息,泪堕秋风前。
    古来不患寡,所患患不均。单醪投长河,三军尽沉沦。
    今人异古人,结托唯亲宾。毁坼维鹊巢,不行鳲鸠仁。
    鄙吝不识分,有心占阳春。鸾鹤日已疏,燕雀日已亲。
    小物无大志,安测栖松筠。恩眷多弃故,物情尚逐新。
    瓦砾暂拂拭,光掩连城珍。唇吻恣谈铄,黄金同灰尘。
    苏秦北游赵,张禄西入秦。既变嫂叔节,仍摈华阳君。
    万世金石交,一饷如浮云。骨肉且不顾,何况长羁贫。
    君莫以富贵,轻忽他年少,听我暂话会稽朱太守。
    正受冻饿时,索得人家贵傲妇。读书书史未润身,
    负薪辛苦胝生肘。谓言琴与瑟,糟糠结长久。
    不分杀人羽翮成,临临冲天妇嫌丑。□□□□□□□。
    其奈一朝太守振羽仪,乡关昼行衣锦衣。哀哉旧妇何眉目,
    新婿随行向天哭。寸心金石徒尔为,杯水庭沙空自覆。
    乃知愚妇人,妒忌阴毒心。唯救眼底事,不思日月深。
    等闲取羞死,岂如甘布衾。

    【注释】:

    忠:

    ①尽心竭力。《论语·学而》:“为人谋而不忠乎?”《尚书·仲虺之诰》:“佑贤辅德,显忠遂良。”(遂:举荐。)②为君王尽心尽责。《战国策·秦策一》:“昔者子胥忠其君。”(子胥:人名。)

    良:

    ①善良;贤良。《礼记·礼运》:“父慈、子孝、兄良、弟弟(tì)。”(弟:同“悌”。友爱。)《后汉书·左雄传》:“民所以安而无怨者,政平吏良也。”(平:安定。)②善良、贤良的人。张衡《思玄赋》:“尚前良之遗风兮。”(尚:崇尚。)③优良;精美。《孟子·滕文公下》:“天下之良工也。”④副词。1.的确;果然。《汉书·李寻传》:“良有不得已,可赐以财货,不可私以官位。”《史记·赵世家》:“诸将以为赵氏孤儿良已死。”2. 甚;很。《汉书·冯唐传》:“上既闻廉颇、李牧为人,良悦。”[良人]1.妇女称丈夫。《孟子·离娄下》:“良人者,所仰望而终身也。”2.善良的人。韩愈《原毁》:“是足为良人矣。”(是:这就。)3.有才能的人。《诗经·秦风·黄鸟》:“彼苍者天,歼我良人。”

    伏:

    ①趴;俯伏。《礼记· 曲礼上》:“寝毋伏。”又指俯身。《庄子·渔父》:“孔子伏轼而叹曰。”(轼:车前凭靠的横木。)②低;落。韩愈《南海神庙碑》:“伏波不兴。”(兴:起。)③潜伏;隐蔽。《老子》:“祸兮福所倚,福兮祸所伏。”《汉书·艺文志》:“自春秋至于战国,出奇设伏,变诈之兵并作。”④屈服;承受。《左传·隐公十一年》:“许既伏其罪矣。”(许:国名。既:已经。)《淮南子·原道》:“海外宾伏。”⑤降伏;服从。皇甫冉《赠普门上人》:“慧力堪传教,禅功久伏魔。”⑥通“服”。1. 佩服。《晋书·左思传》:“及(左)思赋出,(陆)机绝叹伏,以为不能加也,遂辍笔焉。”(绝:非常。加:增添。)2. 适应;习惯。韩愈《黄家贼事宜状》:“例皆不谙山川,不伏水土。”⑦伏天。分初伏、中伏、末伏,统称三伏。时间在农历六月前后,是盛夏季节。杨恽《报孙会宗书》:“岁日伏腊,烹羊炰羔,斗酒自劳。”⑧敬辞。臣下对君主、下对上的敬辞。《汉书·杨恽传》:“伏惟圣主之恩,不可胜量。”(惟:思。)《古诗为焦仲卿妻作》:“府吏长跪告,伏惟启阿母。”⑨古代夏祭称“伏”。《史记·留侯世家》:“每上冢(zhǒng)伏腊,祠黄石。”(冢:坟。腊:冬祭称腊。黄石:石名。)

    草:

    ①草本植物的总称。柳宗元《段太尉逸事状》:“是岁大旱,野无草。”(是岁:这年。)②未开垦过的荒地。《韩非子·显学》:“耕田垦草以厚民产也。”(厚民产:增加人民的财产。)③粗劣。《史记·陈丞相世家》:“以恶草具进楚使。”④创始;起稿。《南史·蔡景历传》:“召令草檄,景历援笔立成。”⑤底稿;稿子。杜甫《晚出左掖》:“避人焚谏草,骑马欲鸡栖。”⑥汉字形体的一种。陆游《作字》诗:“书成半行草,眼倦正昏花。”⑦雌性的(家畜)。《三国志·魏书·杜畿传》:“渐课民畜牸牛,草马,下逮鸡豚犬豕。”[草草]忧虑劳神貌。《诗经·小雅·巷伯》:“劳人草草。”(劳:忧。)

    草莽:

    ①野外丛生的杂草。陶渊明《归园田居》:“常恐霜霰至,零落同~~。”②草野,民间。李颀《送陈章甫》:“腹中贮书一万卷,不肯低头在~~。”

    莽:

    ①密生的草。《左传·哀公元年》:“暴骨如莽。”(暴:暴露。)②草。李白《战城南》:“士卒涂草莽。”(涂:血染。)《周易 · 同人》:“伏戎于莽。”③广阔;辽远。阮籍《咏怀》之十一:“旷野莽茫茫,走兽交横驰。”宋玉《九辩》:“莽洋洋而无极兮。”[莽莽]1.草木茂盛的样子。《楚辞·九章·怀沙》:“草木莽莽。”2. 无边无际。杜甫《秦州杂诗》之七:“莽莽万重山。”3. 长大的样子。《吕氏春秋·知接》:“何以为之莽莽也?”

    无:

    ①没有。跟“有”相对。陆游《游山西村》:“山重水复疑无路。”②副词。表示否定,相当于“不”。《商君书·农战》:“民以此为教,则粟焉得无少,而兵焉得弱也?”③连词。表示条件,相当于“无论”、“不论”。《诗经·鲁颂·沣水》:“不小不大,从公于迈。”④通“毋”。不要。《古诗源·箜篌引》:“公无渡河,公竟渡河。堕河而死,当奈公何!”⑤非;不是。《管子·形势》:“则国非其国,而民无其民也。”⑥语气词。用于疑问句末,表示疑问,相当于“否”。白居易《问刘十九》:“晚来天欲雪,能饮一杯无?”

    因:

    ①凭借;依靠。《孟子·离娄上》:“为高必因丘陵,为下必因川泽。”《国语·郑语》:“(谢西)其民沓贪而忍,不可因也。”②继续;沿袭。《论语·先进》:“千乘(shèng)之国,摄乎大国之间,加之以师旅,因之以饥馑(jǐn),由也为之,比(bì)及三年,可使有勇,且知方也。”(乘:一车四马。摄:夹处。饥馑:荒年。比:等到。方:义方。)《汉书·循吏传》:“光因循守职,无所改作。”(光:霍光。循:遵循。)③原因;缘由。邹阳《狱中上梁王书》:“无因而至前也。”④因缘。寒山《诗三百五首》之二百三十八:“唯作地狱滓,不修正直因,忽然无常到,定知乱纷纷。”(无常:传说为阴曹索命的鬼。)⑤介词。1. 表示事情发生的原因。相当于“因为”、“由于”。《史记·卫将军骠骑列传》:“因前使绝国功,封骞博望侯。”2. 表示行为的条件。相当于“通过”。《盐铁论·论儒》:“孔子适卫,因嬖(bì)臣弥子瑕以见卫夫人,子路不悦。”(嬖:被宠爱。)3.表示行为的根据。《史记·孙子吴起列传》:“善战者因其势而利导之。”4. 表示顺应情势。《警世通言·白娘子永镇雷峰塔》:“因风吹火,用力不多。”⑥连词。连接短语或句子,表示顺承。“于是”。《史记·高祖本纪》:“秦军解,因大破之。”(解:松懈。)

    施:

    (一)①布;散布;铺陈。《周易·乾》:“云行雨施。”《荀子·劝学》:“施薪若一,火就燥也。”②施行;实行。《国语·吴语》:“施民所善,去民所恶。”③施加。《论语·卫灵公》:“己所不欲,勿施于人。”④恩惠。《左传·僖公二十七年》:“报施救患,取霸定威。”⑤设置。《晋书·李特载记》:“又令梓潼太守张演于诸要施关,搜索宝货。” (二)yì 蔓延;延续。《诗经·周南·葛覃》:“葛之覃兮,施于中谷。”(覃tán:延长。)(三)yí 逶迤斜行。《孟子·离娄下》:“蚤起,施从良人之所之。”(蚤:通“早”。良人:指丈夫。所之:所住。)

    羽:

    ①鸟类翅膀上的长羽毛。《孟子·梁惠王上》:“然则一羽之不举,为不用力焉。”《左传·僖公二十三年》:“羽,毛,齿,革,则君地生焉。”②鸟类的毛。韩愈《原道》:“无羽毛鳞介以居寒热也。”(毛:兽毛。介:甲壳。)③鸟类及飞虫类的翅膀。曹植《斗鸡篇》:“挥羽邀清风,悍目发朱光。”又《诗经·曹风·蜉蝣》:“蜉蝣(fú yóu)之羽。”(蜉蝣:虫名。)④代指鸟类。张充《与王俭书》:“奇禽异羽。”⑤古代箭杆上的羽毛。左思《吴都赋》:“应弦饮羽。”(饮羽:中箭。)⑥古代用羽毛做成的舞具。《尚书 · 大禹谟》:“舞干羽于两阶。”(干:盾牌。)⑦古代五声音阶的第五音。

    羽翼:

    ①辅佐,辅助。《吕氏春秋·举难》:“然而名号显荣者,三士~~之也。”②鸟类的翅膀。《淮南子·原道》:“毫毛润泽,~~奋也。”③喻指左右辅佐的人。《汉书·楚元王传》:“~~阴附者众。”

    翼:

    ①翅膀。《战国策·楚策四》:“鼓翅奋翼。”(奋:举。)《庄子·徐无鬼》:“若蝇翼。”(若:如同。)②指物体上像翅膀的东西。《山海经·东山经》:“其状如黄蛇,鱼翼。”③借指飞鸟。徐铉《亚元舍人贻佳作聊以为报》:“仰头忽见南来翼。”④鸟用翅膀覆盖。《诗经·大雅·生民》:“鸟覆翼之。”引申为保护、护持。《左传·哀公十六年》:“胜如卵,予翼而长(zhǎng)之。”(胜:人名。长:成长。)⑤辅佐;扶助。《汉书·晁错传》:“以翼天子。”⑥作战时,军队向两侧分开的部分。《史记·廉颇蔺相如列传》:“李牧多为奇陈,张左右翼击之,大破杀匈奴十余万骑。”(陈:阵。张:摆开。)⑦星宿名。二十八宿之一。《吕氏春秋·孟夏》:“孟夏之月,日在毕,昏翼中。”(毕:星宿名。)⑧通“翌”。翼日即明日。《尚书 ·金縢》:“王翼日乃瘳(chōu)。”(瘳:病愈。)⑨春秋时晋国古都。在今山西省翼城县东南。[翼翼]1.恭敬谨慎。《诗经·大雅·大明》:“小心翼翼。”2. 整齐有序。《诗经·商颂·殷武》:“商邑翼翼。”3.壮盛的样子。张衡《东京赋》:“京邑翼翼,四方所视。”(京:大。)4. 形容飞的样子。屈原《离骚》:“高翱翔之翼翼。”


  • zhong liang fu cao mang ,mo yin shi yu yi 。

    “zhong liang fu cao mang ,mo yin shi yu yi 。”shi gou chu chu :《gan gu si shou 》;shi tang chao shi ren lu tong de zuo pin 。

    tian sheng sheng ming jun ,bi zi zhong xian chen 。shun yu jie gu gong ,gong zuo yao wei jun 。
    si zai cheng de li ,qi zheng ji tian wen 。jie xia mi jia sheng ,qin shang na feng xun 。
    lun zhuai xia yan zhou ,shi fu you yi ren 。qin han shi chan qiao ,wei jin wang ji jun 。
    cai ji xiang jian mie ,er lai mi en qin 。yi yu bao ji shen ,bu jiao shen chen lun 。
    yi zhi li ji guo ,sui wei guo zhi zei 。gou tu rong yi shen ,mo shi liang ke ce 。
    ke lian mo cheng jun ,cong ming shou chen huo 。zhong liang fu cao mang ,mo yin shi yu yi 。
    ri yue yi you shi ,tian de hui ru mo 。ji kang er hou qiu ,yi zai long zhi de 。
    ren sheng he suo gui ,suo gui you zhong shi 。zuo ri ying che bi ,jin chao jin xia qi 。
    cang ying dian chui ji ,qiao she cheng jin qi 。ji zi wei zhi nu ,bi gan jian er si 。
    zhong ni lu si kou ,chu zou wei qun bi 。jia ru qu yuan xing ,ji nai yi guo zui 。
    yi guo zui hao nao ,yi ren hang qing gao 。bian yu ji tui bo ,ci shi zhen tu lao 。
    shang shan feng meng hu ,ru hai feng ju ao 。wang zhe gou bu si ,yao xia yu lin dao 。
    dong hai bo lian tian ,san du cheng sang tian 。gao an gao yu wu ,si xu bian xi gu 。
    tian de you shang ran ,ren qing nan jiu quan 。ye ban bai ren chou ,dan lai jin dan jian 。
    xiao shou ji jie che ,chen yin yi qi juan 。jie jie yu dao ge ,shu zhong zao huo chan 。
    bu yu qin zhi mian ,xin yu qin zhi chuan 。jing ming bu zi zhao ,gao run tu zi jian 。
    bao jian chang tai xi ,lei duo qiu feng qian 。
    gu lai bu huan gua ,suo huan huan bu jun 。chan lao tou chang he ,san jun jin chen lun 。
    jin ren yi gu ren ,jie tuo wei qin bin 。hui che wei que chao ,bu hang shi jiu ren 。
    bi lin bu shi fen ,you xin zhan yang chun 。luan he ri yi shu ,yan qiao ri yi qin 。
    xiao wu mo da zhi ,an ce qi song jun 。en juan duo qi gu ,wu qing shang zhu xin 。
    wa li zan bi shi ,guang yan lian cheng zhen 。chun wen zi tan shuo ,huang jin tong hui chen 。
    su qin bei you zhao ,zhang lu xi ru qin 。ji bian sao shu jie ,reng bin hua yang jun 。
    mo shi jin dan jiao ,yi xiang ru fu yun 。gu rou ju bu gu ,he kuang chang ji pin 。
    jun mo yi fu gui ,qing hu ta nian shao ,ting wo zan hua hui ji zhu tai shou 。
    zheng shou dong e shi ,suo de ren jia gui ao fu 。dou shu shu shi wei run shen ,
    fu xin xin ku zhi sheng zhou 。wei yan qin yu se ,zao kang jie chang jiu 。
    bu fen sha ren yu he cheng ,lin lin chong tian fu xian chou 。□□□□□□□。
    ji nai yi chao tai shou zhen yu yi ,xiang guan zhou hang yi jin yi 。ai zai jiu fu he mei mu ,
    xin xu sui hang xiang tian ku 。cun xin jin dan tu er wei ,bei shui ting sha kong zi fu 。
    nai zhi yu fu ren ,du ji yin du xin 。wei jiu yan de shi ,bu sai ri yue shen 。
    deng xian qu xiu si ,qi ru gan bu qin 。

    【zhu shi 】:

    zhong :

    ①jin xin jie li 。《lun yu ·xue er 》:“wei ren mou er bu zhong hu ?”《shang shu ·zhong hui zhi gao 》:“you xian fu de ,xian zhong sui liang 。”(sui :ju jian 。)②wei jun wang jin xin jin ze 。《zhan guo ce ·qin ce yi 》:“xi zhe zi xu zhong ji jun 。”(zi xu :ren ming 。)

    liang :

    ①shan liang ;xian liang 。《li ji ·li yun 》:“fu ci 、zi xiao 、xiong liang 、di di (tì)。”(di :tong “ti ”。you ai 。)《hou han shu ·zuo xiong chuan 》:“min suo yi an er mo yuan zhe ,zheng ping li liang ye 。”(ping :an ding 。)②shan liang 、xian liang de ren 。zhang heng 《sai xuan fu 》:“shang qian liang zhi wei feng xi 。”(shang :chong shang 。)③you liang ;jing mei 。《meng zi ·teng wen gong xia 》:“tian xia zhi liang gong ye 。”④fu ci 。1.de que ;guo ran 。《han shu ·li xun chuan 》:“liang you bu de yi ,ke ci yi cai huo ,bu ke si yi guan wei 。”《shi ji ·zhao shi jia 》:“zhu jiang yi wei zhao shi gu er liang yi si 。”2. shen ;hen 。《han shu ·feng tang chuan 》:“shang ji wen lian po 、li mu wei ren ,liang yue 。”[liang ren ]1.fu nv chen zhang fu 。《meng zi ·li lou xia 》:“liang ren zhe ,suo yang wang er zhong shen ye 。”2.shan liang de ren 。han yu 《yuan hui 》:“shi zu wei liang ren yi 。”(shi :zhe jiu 。)3.you cai neng de ren 。《shi jing ·qin feng ·huang diao 》:“bi cang zhe tian ,jian wo liang ren 。”

    fu :

    ①pa ;fu fu 。《li ji · qu li shang 》:“qin wu fu 。”you zhi fu shen 。《zhuang zi ·yu fu 》:“kong zi fu shi er tan yue 。”(shi :che qian ping kao de heng mu 。)②di ;la 。han yu 《na hai shen miao bei 》:“fu bo bu xing 。”(xing :qi 。)③qian fu ;yin bi 。《lao zi 》:“huo xi fu suo yi ,fu xi huo suo fu 。”《han shu ·yi wen zhi 》:“zi chun qiu zhi yu zhan guo ,chu ji she fu ,bian zha zhi bing bing zuo 。”④qu fu ;cheng shou 。《zuo chuan ·yin gong shi yi nian 》:“hu ji fu ji zui yi 。”(hu :guo ming 。ji :yi jing 。)《huai na zi ·yuan dao 》:“hai wai bin fu 。”⑤jiang fu ;fu cong 。huang fu ran 《zeng pu men shang ren 》:“hui li kan chuan jiao ,chan gong jiu fu mo 。”⑥tong “fu ”。1. pei fu 。《jin shu ·zuo sai chuan 》:“ji (zuo )sai fu chu ,(liu )ji jue tan fu ,yi wei bu neng jia ye ,sui chuo bi yan 。”(jue :fei chang 。jia :zeng tian 。)2. kuo ying ;xi guan 。han yu 《huang jia zei shi yi zhuang 》:“li jie bu an shan chuan ,bu fu shui tu 。”⑦fu tian 。fen chu fu 、zhong fu 、mo fu ,tong chen san fu 。shi jian zai nong li liu yue qian hou ,shi cheng xia ji jie 。yang yun 《bao sun hui zong shu 》:“sui ri fu la ,peng yang fou gao ,dou jiu zi lao 。”⑧jing ci 。chen xia dui jun zhu 、xia dui shang de jing ci 。《han shu ·yang yun chuan 》:“fu wei sheng zhu zhi en ,bu ke sheng liang 。”(wei :sai 。)《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“fu li chang gui gao ,fu wei qi a mu 。”⑨gu dai xia ji chen “fu ”。《shi ji ·liu hou shi jia 》:“mei shang zhong (zhǒng)fu la ,ci huang dan 。”(zhong :fen 。la :dong ji chen la 。huang dan :dan ming 。)

    cao :

    ①cao ben zhi wu de zong chen 。liu zong yuan 《duan tai wei yi shi zhuang 》:“shi sui da han ,ye mo cao 。”(shi sui :zhe nian 。)②wei kai ken guo de huang de 。《han fei zi ·xian xue 》:“geng tian ken cao yi hou min chan ye 。”(hou min chan :zeng jia ren min de cai chan 。)③cu lie 。《shi ji ·chen cheng xiang shi jia 》:“yi e cao ju jin chu shi 。”④chuang shi ;qi gao 。《na shi ·cai jing li chuan 》:“shao ling cao xi ,jing li yuan bi li cheng 。”⑤de gao ;gao zi 。du fu 《wan chu zuo ye 》:“bi ren fen jian cao ,ji ma yu ji qi 。”⑥han zi xing ti de yi chong 。liu you 《zuo zi 》shi :“shu cheng ban hang cao ,yan juan zheng hun hua 。”⑦ci xing de (jia chu )。《san guo zhi ·wei shu ·du ji chuan 》:“jian ke min chu zi niu ,cao ma ,xia dai ji tun quan shi 。”[cao cao ]you lv lao shen mao 。《shi jing ·xiao ya ·hang bai 》:“lao ren cao cao 。”(lao :you 。)

    cao mang :

    ①ye wai cong sheng de za cao 。tao yuan ming 《gui yuan tian ju 》:“chang kong shuang xian zhi ,ling la tong ~~。”②cao ye ,min jian 。li qi 《song chen zhang fu 》:“fu zhong zhu shu yi mo juan ,bu ken di tou zai ~~。”

    mang :

    ①mi sheng de cao 。《zuo chuan ·ai gong yuan nian 》:“bao gu ru mang 。”(bao :bao lou 。)②cao 。li bai 《zhan cheng na 》:“shi cu tu cao mang 。”(tu :xie ran 。)《zhou yi · tong ren 》:“fu rong yu mang 。”③an kuo ;liao yuan 。ruan ji 《yong huai 》zhi shi yi :“kuang ye mang mang mang ,zou shou jiao heng chi 。”song yu 《jiu bian 》:“mang xiang xiang er mo ji xi 。”[mang mang ]1.cao mu mao cheng de yang zi 。《chu ci ·jiu zhang ·huai sha 》:“cao mu mang mang 。”2. mo bian mo ji 。du fu 《qin zhou za shi 》zhi qi :“mang mang mo chong shan 。”3. chang da de yang zi 。《lv shi chun qiu ·zhi jie 》:“he yi wei zhi mang mang ye ?”

    mo :

    ①mei you 。gen “you ”xiang dui 。liu you 《you shan xi cun 》:“shan chong shui fu yi mo lu 。”②fu ci 。biao shi fou ding ,xiang dang yu “bu ”。《shang jun shu ·nong zhan 》:“min yi ci wei jiao ,ze su yan de mo shao ,er bing yan de ruo ye ?”③lian ci 。biao shi tiao jian ,xiang dang yu “mo lun ”、“bu lun ”。《shi jing ·lu song ·feng shui 》:“bu xiao bu da ,cong gong yu mai 。”④tong “wu ”。bu yao 。《gu shi yuan ·kong hou yin 》:“gong mo du he ,gong jing du he 。duo he er si ,dang nai gong he !”⑤fei ;bu shi 。《guan zi ·xing shi 》:“ze guo fei ji guo ,er min mo ji min ye 。”⑥yu qi ci 。yong yu yi wen gou mo ,biao shi yi wen ,xiang dang yu “fou ”。bai ju yi 《wen liu shi jiu 》:“wan lai tian yu xue ,neng yin yi bei mo ?”

    yin :

    ①ping jie ;yi kao 。《meng zi ·li lou shang 》:“wei gao bi yin qiu ling ,wei xia bi yin chuan ze 。”《guo yu ·zheng yu 》:“(xie xi )ji min da tan er ren ,bu ke yin ye 。”②ji xu ;yan xi 。《lun yu ·xian jin 》:“qian cheng (shèng)zhi guo ,she hu da guo zhi jian ,jia zhi yi shi lv ,yin zhi yi ji jin (jǐn),you ye wei zhi ,bi (bì)ji san nian ,ke shi you yong ,ju zhi fang ye 。”(cheng :yi che si ma 。she :ga chu 。ji jin :huang nian 。bi :deng dao 。fang :yi fang 。)《han shu ·xun li chuan 》:“guang yin xun shou zhi ,mo suo gai zuo 。”(guang :huo guang 。xun :zun xun 。)③yuan yin ;yuan you 。ju yang 《yu zhong shang liang wang shu 》:“mo yin er zhi qian ye 。”④yin yuan 。han shan 《shi san bai wu shou 》zhi er bai san shi ba :“wei zuo de yu zi ,bu xiu zheng zhi yin ,hu ran mo chang dao ,ding zhi luan fen fen 。”(mo chang :chuan shui wei yin cao suo ming de gui 。)⑤jie ci 。1. biao shi shi qing fa sheng de yuan yin 。xiang dang yu “yin wei ”、“you yu ”。《shi ji ·wei jiang jun biao ji lie chuan 》:“yin qian shi jue guo gong ,feng jian bo wang hou 。”2. biao shi hang wei de tiao jian 。xiang dang yu “tong guo ”。《yan tie lun ·lun ru 》:“kong zi kuo wei ,yin bi (bì)chen mi zi xia yi jian wei fu ren ,zi lu bu yue 。”(bi :bei chong ai 。)3.biao shi hang wei de gen ju 。《shi ji ·sun zi wu qi lie chuan 》:“shan zhan zhe yin ji shi er li dao zhi 。”4. biao shi shun ying qing shi 。《jing shi tong yan ·bai niang zi yong zhen lei feng da 》:“yin feng chui huo ,yong li bu duo 。”⑥lian ci 。lian jie duan yu huo gou zi ,biao shi shun cheng 。“yu shi ”。《shi ji ·gao zu ben ji 》:“qin jun jie ,yin da po zhi 。”(jie :song xie 。)

    shi :

    (yi )①bu ;san bu ;pu chen 。《zhou yi ·gan 》:“yun hang yu shi 。”《xun zi ·quan xue 》:“shi xin re yi ,huo jiu zao ye 。”②shi hang ;shi hang 。《guo yu ·wu yu 》:“shi min suo shan ,qu min suo e 。”③shi jia 。《lun yu ·wei ling gong 》:“ji suo bu yu ,wu shi yu ren 。”④en hui 。《zuo chuan ·xi gong er shi qi nian 》:“bao shi jiu huan ,qu ba ding wei 。”⑤she zhi 。《jin shu ·li te zai ji 》:“you ling zi tong tai shou zhang yan yu zhu yao shi guan ,sou suo bao huo 。” (er )yì man yan ;yan xu 。《shi jing ·zhou na ·ge qin 》:“ge zhi qin xi ,shi yu zhong gu 。”(qin tán:yan chang 。)(san )yí wei yi xie hang 。《meng zi ·li lou xia 》:“zao qi ,shi cong liang ren zhi suo zhi 。”(zao :tong “zao ”。liang ren :zhi zhang fu 。suo zhi :suo zhu 。)

    yu :

    ①diao lei chi bang shang de chang yu mao 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“ran ze yi yu zhi bu ju ,wei bu yong li yan 。”《zuo chuan ·xi gong er shi san nian 》:“yu ,mao ,chi ,ge ,ze jun de sheng yan 。”②diao lei de mao 。han yu 《yuan dao 》:“mo yu mao lin jie yi ju han re ye 。”(mao :shou mao 。jie :jia ke 。)③diao lei ji fei chong lei de chi bang 。cao zhi 《dou ji pian 》:“hui yu yao qing feng ,han mu fa zhu guang 。”you 《shi jing ·cao feng ·fu you 》:“fu you (fú yóu)zhi yu 。”(fu you :chong ming 。)④dai zhi diao lei 。zhang chong 《yu wang jian shu 》:“ji qin yi yu 。”⑤gu dai jian gan shang de yu mao 。zuo sai 《wu dou fu 》:“ying xian yin yu 。”(yin yu :zhong jian 。)⑥gu dai yong yu mao zuo cheng de wu ju 。《shang shu · da yu mo 》:“wu gan yu yu liang jie 。”(gan :dun pai 。)⑦gu dai wu sheng yin jie de di wu yin 。

    yu yi :

    ①fu zuo ,fu zhu 。《lv shi chun qiu ·ju nan 》:“ran er ming hao xian rong zhe ,san shi ~~zhi ye 。”②diao lei de chi bang 。《huai na zi ·yuan dao 》:“hao mao run ze ,~~fen ye 。”③yu zhi zuo you fu zuo de ren 。《han shu ·chu yuan wang chuan 》:“~~yin fu zhe zhong 。”

    yi :

    ①chi bang 。《zhan guo ce ·chu ce si 》:“gu chi fen yi 。”(fen :ju 。)《zhuang zi ·xu mo gui 》:“re ying yi 。”(re :ru tong 。)②zhi wu ti shang xiang chi bang de dong xi 。《shan hai jing ·dong shan jing 》:“ji zhuang ru huang she ,yu yi 。”③jie zhi fei diao 。xu xuan 《ya yuan she ren yi jia zuo liao yi wei bao 》:“yang tou hu jian na lai yi 。”④diao yong chi bang fu gai 。《shi jing ·da ya ·sheng min 》:“diao fu yi zhi 。”yin shen wei bao hu 、hu chi 。《zuo chuan ·ai gong shi liu nian 》:“sheng ru luan ,yu yi er chang (zhǎng)zhi 。”(sheng :ren ming 。chang :cheng chang 。)⑤fu zuo ;fu zhu 。《han shu ·chao cuo chuan 》:“yi yi tian zi 。”⑥zuo zhan shi ,jun dui xiang liang ce fen kai de bu fen 。《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“li mu duo wei ji chen ,zhang zuo you yi ji zhi ,da po sha xiong nu shi yu mo ji 。”(chen :zhen 。zhang :bai kai 。)⑦xing su ming 。er shi ba su zhi yi 。《lv shi chun qiu ·meng xia 》:“meng xia zhi yue ,ri zai bi ,hun yi zhong 。”(bi :xing su ming 。)⑧tong “yi ”。yi ri ji ming ri 。《shang shu ·jin teng 》:“wang yi ri nai chou (chōu)。”(chou :bing yu 。)⑨chun qiu shi jin guo gu dou 。zai jin shan xi sheng yi cheng xian dong na 。[yi yi ]1.gong jing jin shen 。《shi jing ·da ya ·da ming 》:“xiao xin yi yi 。”2. zheng ji you xu 。《shi jing ·shang song ·yan wu 》:“shang yi yi yi 。”3.zhuang cheng de yang zi 。zhang heng 《dong jing fu 》:“jing yi yi yi ,si fang suo shi 。”(jing :da 。)4. xing rong fei de yang zi 。qu yuan 《li sao 》:“gao ao xiang zhi yi yi 。”