• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • z老鯉變化頗神異,三十六鱗如抹朱。

    “z老鯉變化頗神異,三十六鱗如抹朱。”詩句出處:《觀放魚歌》;是唐朝詩人盧仝的作品。

    常州賢刺史,從諫議大夫除。天地好生物,
    刺史性與天地俱。見山客,狎魚鳥。坐山客,北亭湖。
    命舟人,駕舫子,漾漾菰蒲。酒興引行處,正見漁人魚。
    刺史密會山客意,復念網羅嬰無辜。忽脫身上殷緋袍,
    盡買罟擭盡有無。鰻鱣鮎鱧鰍,涎惡最頑愚。鱒魴見豳風,
    質幹稍高流。時白噴雪鯽鯉,此輩肥脆為絕尤。z
    老鯉變化頗神異,三十六鱗如抹朱。水苞弘窟有蛟鼉,
    餌非龍餌唯無鱸。叢雜百千頭,性命懸須臾。天心應刺史,
    刺史盡活諸。一一投深泉,跳脫不復拘。得水競騰突,
    動作詭怪殊。或透藻而出,或破浪而趨。或掉尾孑孑,
    或奮鬣愉愉。或如鶯擲梭,或如蛇銜珠。四散漸不見,
    島嶼徒縈紆。鸂鶒鴒鷗鳧,喜觀爭叫呼。小蝦亦相慶,
    繞岸搖其須。乃知貪生不獨頑癡夫。可憐百千命,
    幾為中腸菹。若養聖賢真,大烹龍髓敢惜乎。苦痛如今人,
    盡是魚食魚。族類恣飲啖,強力無親疏。明明刺史心,
    不欲與物相欺誣。岸蟲兩與命,無意殺此活彼用賊徒。
    亦憶清江使,橫遭乎餘且。聖神七十鉆,不及泥中鰍。
    哀哉托非賢,五臟生冤仇。若當刺史時,聖物保不囚。
    不疑且不卜,二子安能諛。二子倘故諛,吾知心受誅。
    禮重一草木,易封稱中孚。又曰釣不綱,又曰遠庖廚。
    故仁人用心,刺史盡合符。昔魯公觀棠距箴,
    遂被孔子貶而書。今刺史好生,德洽民心,
    誰為刺史一褒譽。刺史自上來,德風如草鋪。衣冠興廢禮,
    百姓減暴租。豪猾不豪猾,鰥孤不鰥孤。開古孟瀆三十裡,
    四千頃泥坑為膏腴,刺史視之總若無。訟庭雀噪坐不得,
    湖上拔茭植芙蕖。勝業莊中二桑門,時時對坐談真如。
    因說十千天子事,福力當與刺史俱。天雨曼陀羅花深沒膝,
    四十千真珠瓔珞堆高樓。此中怪特不可會,
    但慕刺史仁有馀。刺史敕左右兼小傢奴,慎勿背我沉毒鉤。
    念魚承奉刺史仁,深僻處,遠遠遊。刺史官職小,
    教化未能敷。第一莫近人,惡人唯口腴。第一莫出境,
    四境多網罟。重傷刺史心,喪爾微賤軀。

    【註釋】:

    老:

    ①年歲大。《詩經·邶風·擊鼓》:“與子偕老。”(偕:一同。)《老子》第十八章:“民至老死不相往來。”②衰老。辛棄疾《永遇樂·京口北固亭懷古》:“廉頗老矣,尚能飯否?”③老年人。《戰國策·齊策》:“民扶老攜幼,迎君道中。”特用於對資深長者的敬稱。《詩經·小雅·十月之交》:“不憖遺一老。”(憖yìn:願)④老死;終老。死的諱稱。張溥《五人墓碑記》:“令五人者保其首領以老於戶牖之下。”⑤敬老,養老。《孟子·梁惠王上》:“老吾老以及人之老。”⑥熟練,有經驗。歐陽修《為君難論》:“其父奢,趙之名將,老用於兵者也。”⑦對公卿大夫的總稱。《左傳·昭公十三年》:“天子之老,請帥王賦。”也指大夫的傢臣《論語·憲問》:“孟公綽為趙魏老則優。”(孟公綽:魯大夫。趙魏:都是晉國的世卿。)⑧告老;年老退休。《左傳·襄公三年》:“祁奚請老。”(祁奚:晉大夫。)⑨年久的;歷時久遠的。原來的(與“新”相對)。方苞《獄中雜記》:“而獄中為老監者四,監五室。”⑩陳舊的。歸有光《項脊軒志》:“百年老屋,塵泥滲漉。”(11)前綴。用於稱人、排列次序和某些動植物名。蘇軾《江城子·密州出獵》:“老夫聊發少年狂。”

    變:

    ①變化;改變。《史記·貨殖列傳》:“(范蠡)乃乘扁舟浮於江湖,變名易姓。”《易經·系辭下》:“《易》窮則變,變則通,通則久。”②使改變。③變成。《搜神記·五氣變化》:“春分之日,鷹變為鳩,秋分之日,鳩變為鷹,時之化也。”(化:變化。)④政治上或軍事上的突發事件。《史記·李斯列傳》:“陛下不圖,臣恐其為變也。”⑤災異。《宋史· 王安石傳》:“天變不足畏。”⑥指變文,唐代俗文學的一種文體。

    化:

    ①變化;改變。《呂氏春秋·察今》:“變法者因時而化。”引申為生長,化育。《周易·咸》:“天地感而萬物化生。”②教化;感化。用教育感化的方法改變人心風俗。《禮記·學記》:“君子如欲化民成俗,其必由學乎?”(成俗:形成風俗。)傅玄《晉鼙舞歌·大晉篇》:“化感海外,海外來賓。”(賓:歸順。)③習俗;風氣。《晉書·劉波傳》:“傷化毀俗者,雖親雖貴,必疏而遠之。”《漢書·敘傳下》:“敗俗傷化。”④造化,即大自然。陳子昂《感遇三十八首》之六:“古之得仙道,信與元化並。”(信:誠然。元:同“玄”,玄妙。並:並存。)也指自然之道,即自然規律。《素問·五常政大論》:“化不可代,時不可違。”⑤死的委婉說法。《孟子·公孫醜下》:“且比化者無使土親膚。”又特指僧、道死亡。⑥化除。《韓非子·五蠹》:“鉆燧(suì)取火,以化腥臊。”(燧:古代取火的工具。)⑦融解。曾鞏:“有馮異,以化黃金幹太後。”

    頗:

    ①偏;不正。《左傳·昭公十二年》:“書辭無頗。”②副詞。1.表稍微,相當於“少”、“略”。古詩《陌上桑》:“二十尚不足,十五頗有餘。”2. 表極端,相當於“很”、“甚”。文天祥《指南錄後序》:“初至北營,抗辭慷慨,上下頗驚動。”

    神:

    ①天神。古人認為天地萬物的創造者和主宰者。《論語·述而》:“禱爾於上下神祇。”②鬼神。《禮記·祭法》:“山林、川谷、丘陵,能出雲,為風雨,見怪物,皆曰神。”(見:現。)③指人死後的魂靈。《左傳·昭公七年》:“昔堯殛鯀於羽山,其神化為黃熊。”④玄妙;神奇。《周易·系辭上》:“陰陽不測謂之神。”⑤心神;精神。《荀子·天論》:“形具而神生。”⑥表情;神態。《世說新語·簡傲》:“(王恬)神氣傲邁,瞭無相酬對意。”⑦形象;肖像。蔣驥《傳神秘要》:“傳神最大者,令彼隔幾而坐,可遠三四尺許,若小照,可遠五六尺,愈小愈宜遠。”⑧神韻。指文藝作品在境界上所表達出的情趣韻致。嚴羽《滄浪詩話·詩辨》:“詩之極致有一,曰入神。詩而入神,至矣,盡矣,蔑以加矣!”(蔑:無;沒有。)

    異:

    ①分開。《禮記·曲禮上》:“群居五人,則長者必異席。”②不同的;不同。《韓非子·五蠹》:“世異則事異。”(世:時代。事:指國傢政治和社會情況。)③奇特;與眾不同。柳宗元《捕蛇者說》:“永州之野產異蛇。”④奇怪;驚奇。陶潛《桃花源記》:“漁人甚異之。”⑤其他;別的。《禮記·曲禮下》:“不有異事,必有異慮。”

    三:

    ①基數詞。《周易·解》:“田獲三狐。”(田:打獵。)②序數第三。《左傳·莊公十年》:“一鼓作氣,再而衰,三而竭。”③表示多數或多次。《史記·魯周公世傢》:“一沐三捉發,一飯三吐哺。”(哺:口中含嚼的食物。)

    如:

    ①順從;依照。《左傳·僖公十五年》:“唯所如之,無不如志。”李朝威《柳毅傳》:“毅如其言,遂至其宮。”②往;到……去。《漢書·燕王傳》:“田生如長安,不見(劉)澤。”③似;像;如同。《詩經·小雅·小旻》:“戰戰兢兢,如臨深淵,如履薄冰。”④及;趕得上。《論語·公冶長》:“弗如也! 吾與女弗如也!”⑤奈。“如……何”,相當於“奈……何”,把……怎麼樣。《孟子·滕文公下》:“一薛居州,獨如宋王何?”(薛居州:人名,宋臣。)《列子·湯問》:“其如土石何?”⑥介詞。相當於“於”。引進比較對象。《呂氏春秋·愛士》:“人之困窮,甚如饑渴。”⑦連詞。1. 相當於“如果”,表示假設。《詩經·秦風·黃鳥》:“如可贖兮,人百其身。”2. 相當於“和”。表示並列。《儀禮·鄉飲酒禮》:“公如大夫入。”(大夫:官名。)3. 相當於“而”。表示轉折。至於;卻。《論語·先進》:“如其禮樂,以俟君子。”4.相當於“或者”。表示選擇。《論語·先進》:“安見方六七十如五六十而非邦也者?”(安:怎。方六七十:指縱橫六七十裡。邦:諸侯封國。)⑧助詞。形容詞後綴,相當於“然”,表示“……的樣子”。《論語·鄉黨》:“孔子於鄉黨,恂恂如也,似不能言者。”[不如]也作“弗如”。比不上。岑參《石犀》:“始知李太守,伯禹亦不如。”(伯禹:大禹。)

    抹:

    (一)①塗抹;搽。秦觀《滿庭芳》:“山抹微雲,天連衰草。”蘇軾《飲湖上初晴後雨》:“欲把西湖比西子,淡汝濃抹總相宜。”②擦拭;塗去。蘇軾《春菜》:“茵陳甘菊不負渠,繪縷堆盤纖手抹。”③閃過;一掃而過。蘇軾《玉樓春》:“佳人猶唱醉翁詞,四十三年如電抹。”④一抹;輕淡的痕跡。陸遊《北園雜詠》:“歲殘已似早春天,隔水橫林一抹煙。”(二) mò①弦樂的一種指法。白居易《琵琶行》:“輕攏慢捻抹復挑。”②緊挨著繞過。元·高明《琵琶記·五娘剪發賣發》:“穿長街,抹短巷,叫幾聲賣頭發。” (三)mā拉。劉斧《青瑣高議》後集:“力士抹靴,貴妃捧硯。”

    朱:

    ①大紅色。《韓非子 · 十過》:“墨漆其外而朱畫其內。”②指朱紅的物品。宋玉《登徒子好色賦》:“蓋粉則太白,施朱則太赤。”③“朱砂”的簡稱。《隋書·西域傳·高昌》:“出赤鹽如朱,白鹽如玉。”


  • z老鲤变化颇神异,三十六鳞如抹朱。

    “z老鲤变化颇神异,三十六鳞如抹朱。”诗句出处:《观放鱼歌》;是唐朝诗人卢仝的作品。

    常州贤刺史,从谏议大夫除。天地好生物,
    刺史性与天地俱。见山客,狎鱼鸟。坐山客,北亭湖。
    命舟人,驾舫子,漾漾菰蒲。酒兴引行处,正见渔人鱼。
    刺史密会山客意,复念网罗婴无辜。忽脱身上殷绯袍,
    尽买罟擭尽有无。鳗鳣鲇鳢鳅,涎恶最顽愚。鳟鲂见豳风,
    质干稍高流。时白喷雪鲫鲤,此辈肥脆为绝尤。z
    老鲤变化颇神异,三十六鳞如抹朱。水苞弘窟有蛟鼍,
    饵非龙饵唯无鲈。丛杂百千头,性命悬须臾。天心应刺史,
    刺史尽活诸。一一投深泉,跳脱不复拘。得水竞腾突,
    动作诡怪殊。或透藻而出,或破浪而趋。或掉尾孑孑,
    或奋鬣愉愉。或如莺掷梭,或如蛇衔珠。四散渐不见,
    岛屿徒萦纡。鸂鶒鴒鸥凫,喜观争叫呼。小虾亦相庆,
    绕岸摇其须。乃知贪生不独顽痴夫。可怜百千命,
    几为中肠菹。若养圣贤真,大烹龙髓敢惜乎。苦痛如今人,
    尽是鱼食鱼。族类恣饮啖,强力无亲疏。明明刺史心,
    不欲与物相欺诬。岸虫两与命,无意杀此活彼用贼徒。
    亦忆清江使,横遭乎余且。圣神七十钻,不及泥中鳅。
    哀哉托非贤,五脏生冤仇。若当刺史时,圣物保不囚。
    不疑且不卜,二子安能谀。二子倘故谀,吾知心受诛。
    礼重一草木,易封称中孚。又曰钓不纲,又曰远庖厨。
    故仁人用心,刺史尽合符。昔鲁公观棠距箴,
    遂被孔子贬而书。今刺史好生,德洽民心,
    谁为刺史一褒誉。刺史自上来,德风如草铺。衣冠兴废礼,
    百姓减暴租。豪猾不豪猾,鳏孤不鳏孤。开古孟渎三十里,
    四千顷泥坑为膏腴,刺史视之总若无。讼庭雀噪坐不得,
    湖上拔茭植芙蕖。胜业庄中二桑门,时时对坐谈真如。
    因说十千天子事,福力当与刺史俱。天雨曼陀罗花深没膝,
    四十千真珠璎珞堆高楼。此中怪特不可会,
    但慕刺史仁有馀。刺史敕左右兼小家奴,慎勿背我沉毒钩。
    念鱼承奉刺史仁,深僻处,远远游。刺史官职小,
    教化未能敷。第一莫近人,恶人唯口腴。第一莫出境,
    四境多网罟。重伤刺史心,丧尔微贱躯。

    【注释】:

    老:

    ①年岁大。《诗经·邶风·击鼓》:“与子偕老。”(偕:一同。)《老子》第十八章:“民至老死不相往来。”②衰老。辛弃疾《永遇乐·京口北固亭怀古》:“廉颇老矣,尚能饭否?”③老年人。《战国策·齐策》:“民扶老携幼,迎君道中。”特用于对资深长者的敬称。《诗经·小雅·十月之交》:“不慭遗一老。”(慭yìn:愿)④老死;终老。死的讳称。张溥《五人墓碑记》:“令五人者保其首领以老于户牖之下。”⑤敬老,养老。《孟子·梁惠王上》:“老吾老以及人之老。”⑥熟练,有经验。欧阳修《为君难论》:“其父奢,赵之名将,老用于兵者也。”⑦对公卿大夫的总称。《左传·昭公十三年》:“天子之老,请帅王赋。”也指大夫的家臣《论语·宪问》:“孟公绰为赵魏老则优。”(孟公绰:鲁大夫。赵魏:都是晋国的世卿。)⑧告老;年老退休。《左传·襄公三年》:“祁奚请老。”(祁奚:晋大夫。)⑨年久的;历时久远的。原来的(与“新”相对)。方苞《狱中杂记》:“而狱中为老监者四,监五室。”⑩陈旧的。归有光《项脊轩志》:“百年老屋,尘泥渗漉。”(11)前缀。用于称人、排列次序和某些动植物名。苏轼《江城子·密州出猎》:“老夫聊发少年狂。”

    变:

    ①变化;改变。《史记·货殖列传》:“(范蠡)乃乘扁舟浮于江湖,变名易姓。”《易经·系辞下》:“《易》穷则变,变则通,通则久。”②使改变。③变成。《搜神记·五气变化》:“春分之日,鹰变为鸠,秋分之日,鸠变为鹰,时之化也。”(化:变化。)④政治上或军事上的突发事件。《史记·李斯列传》:“陛下不图,臣恐其为变也。”⑤灾异。《宋史· 王安石传》:“天变不足畏。”⑥指变文,唐代俗文学的一种文体。

    化:

    ①变化;改变。《吕氏春秋·察今》:“变法者因时而化。”引申为生长,化育。《周易·咸》:“天地感而万物化生。”②教化;感化。用教育感化的方法改变人心风俗。《礼记·学记》:“君子如欲化民成俗,其必由学乎?”(成俗:形成风俗。)傅玄《晋鼙舞歌·大晋篇》:“化感海外,海外来宾。”(宾:归顺。)③习俗;风气。《晋书·刘波传》:“伤化毁俗者,虽亲虽贵,必疏而远之。”《汉书·叙传下》:“败俗伤化。”④造化,即大自然。陈子昂《感遇三十八首》之六:“古之得仙道,信与元化并。”(信:诚然。元:同“玄”,玄妙。并:并存。)也指自然之道,即自然规律。《素问·五常政大论》:“化不可代,时不可违。”⑤死的委婉说法。《孟子·公孙丑下》:“且比化者无使土亲肤。”又特指僧、道死亡。⑥化除。《韩非子·五蠹》:“钻燧(suì)取火,以化腥臊。”(燧:古代取火的工具。)⑦融解。曾巩:“有冯异,以化黄金干太后。”

    颇:

    ①偏;不正。《左传·昭公十二年》:“书辞无颇。”②副词。1.表稍微,相当于“少”、“略”。古诗《陌上桑》:“二十尚不足,十五颇有余。”2. 表极端,相当于“很”、“甚”。文天祥《指南录后序》:“初至北营,抗辞慷慨,上下颇惊动。”

    神:

    ①天神。古人认为天地万物的创造者和主宰者。《论语·述而》:“祷尔于上下神祇。”②鬼神。《礼记·祭法》:“山林、川谷、丘陵,能出云,为风雨,见怪物,皆曰神。”(见:现。)③指人死后的魂灵。《左传·昭公七年》:“昔尧殛鲧于羽山,其神化为黄熊。”④玄妙;神奇。《周易·系辞上》:“阴阳不测谓之神。”⑤心神;精神。《荀子·天论》:“形具而神生。”⑥表情;神态。《世说新语·简傲》:“(王恬)神气傲迈,了无相酬对意。”⑦形象;肖像。蒋骥《传神秘要》:“传神最大者,令彼隔几而坐,可远三四尺许,若小照,可远五六尺,愈小愈宜远。”⑧神韵。指文艺作品在境界上所表达出的情趣韵致。严羽《沧浪诗话·诗辨》:“诗之极致有一,曰入神。诗而入神,至矣,尽矣,蔑以加矣!”(蔑:无;没有。)

    异:

    ①分开。《礼记·曲礼上》:“群居五人,则长者必异席。”②不同的;不同。《韩非子·五蠹》:“世异则事异。”(世:时代。事:指国家政治和社会情况。)③奇特;与众不同。柳宗元《捕蛇者说》:“永州之野产异蛇。”④奇怪;惊奇。陶潜《桃花源记》:“渔人甚异之。”⑤其他;别的。《礼记·曲礼下》:“不有异事,必有异虑。”

    三:

    ①基数词。《周易·解》:“田获三狐。”(田:打猎。)②序数第三。《左传·庄公十年》:“一鼓作气,再而衰,三而竭。”③表示多数或多次。《史记·鲁周公世家》:“一沐三捉发,一饭三吐哺。”(哺:口中含嚼的食物。)

    如:

    ①顺从;依照。《左传·僖公十五年》:“唯所如之,无不如志。”李朝威《柳毅传》:“毅如其言,遂至其宫。”②往;到……去。《汉书·燕王传》:“田生如长安,不见(刘)泽。”③似;像;如同。《诗经·小雅·小旻》:“战战兢兢,如临深渊,如履薄冰。”④及;赶得上。《论语·公冶长》:“弗如也! 吾与女弗如也!”⑤奈。“如……何”,相当于“奈……何”,把……怎么样。《孟子·滕文公下》:“一薛居州,独如宋王何?”(薛居州:人名,宋臣。)《列子·汤问》:“其如土石何?”⑥介词。相当于“于”。引进比较对象。《吕氏春秋·爱士》:“人之困穷,甚如饥渴。”⑦连词。1. 相当于“如果”,表示假设。《诗经·秦风·黄鸟》:“如可赎兮,人百其身。”2. 相当于“和”。表示并列。《仪礼·乡饮酒礼》:“公如大夫入。”(大夫:官名。)3. 相当于“而”。表示转折。至于;却。《论语·先进》:“如其礼乐,以俟君子。”4.相当于“或者”。表示选择。《论语·先进》:“安见方六七十如五六十而非邦也者?”(安:怎。方六七十:指纵横六七十里。邦:诸侯封国。)⑧助词。形容词后缀,相当于“然”,表示“……的样子”。《论语·乡党》:“孔子于乡党,恂恂如也,似不能言者。”[不如]也作“弗如”。比不上。岑参《石犀》:“始知李太守,伯禹亦不如。”(伯禹:大禹。)

    抹:

    (一)①涂抹;搽。秦观《满庭芳》:“山抹微云,天连衰草。”苏轼《饮湖上初晴后雨》:“欲把西湖比西子,淡汝浓抹总相宜。”②擦拭;涂去。苏轼《春菜》:“茵陈甘菊不负渠,绘缕堆盘纤手抹。”③闪过;一扫而过。苏轼《玉楼春》:“佳人犹唱醉翁词,四十三年如电抹。”④一抹;轻淡的痕迹。陆游《北园杂咏》:“岁残已似早春天,隔水横林一抹烟。”(二) mò①弦乐的一种指法。白居易《琵琶行》:“轻拢慢捻抹复挑。”②紧挨着绕过。元·高明《琵琶记·五娘剪发卖发》:“穿长街,抹短巷,叫几声卖头发。” (三)mā拉。刘斧《青琐高议》后集:“力士抹靴,贵妃捧砚。”

    朱:

    ①大红色。《韩非子 · 十过》:“墨漆其外而朱画其内。”②指朱红的物品。宋玉《登徒子好色赋》:“盖粉则太白,施朱则太赤。”③“朱砂”的简称。《隋书·西域传·高昌》:“出赤盐如朱,白盐如玉。”


  • zlao li bian hua po shen yi ,san shi liu lin ru ma zhu 。

    “zlao li bian hua po shen yi ,san shi liu lin ru ma zhu 。”shi gou chu chu :《guan fang yu ge 》;shi tang chao shi ren lu tong de zuo pin 。

    chang zhou xian ci shi ,cong jian yi da fu chu 。tian de hao sheng wu ,
    ci shi xing yu tian de ju 。jian shan ke ,xia yu diao 。zuo shan ke ,bei ting hu 。
    ming zhou ren ,jia fang zi ,yang yang gu pu 。jiu xing yin hang chu ,zheng jian yu ren yu 。
    ci shi mi hui shan ke yi ,fu nian wang luo ying mo gu 。hu tuo shen shang yan fei pao ,
    jin mai gu hu jin you mo 。man shan nian li qiu ,xian e zui wan yu 。zun fang jian bin feng ,
    zhi gan shao gao liu 。shi bai pen xue ji li ,ci bei fei cui wei jue you 。z
    lao li bian hua po shen yi ,san shi liu lin ru ma zhu 。shui bao hong ku you jiao tuo ,
    er fei long er wei mo lu 。cong za bai qian tou ,xing ming xuan xu yu 。tian xin ying ci shi ,
    ci shi jin huo zhu 。yi yi tou shen quan ,tiao tuo bu fu ju 。de shui jing teng tu ,
    dong zuo gui guai shu 。huo tou zao er chu ,huo po lang er qu 。huo diao wei jie jie ,
    huo fen lie yu yu 。huo ru ying zhi suo ,huo ru she xian zhu 。si san jian bu jian ,
    dao yu tu ying yu 。xi chi ling ou fu ,xi guan zheng jiao hu 。xiao ha yi xiang qing ,
    rao an yao ji xu 。nai zhi tan sheng bu du wan chi fu 。ke lian bai qian ming ,
    ji wei zhong chang ju 。re yang sheng xian zhen ,da peng long sui gan xi hu 。ku tong ru jin ren ,
    jin shi yu shi yu 。zu lei zi yin dan ,jiang li mo qin shu 。ming ming ci shi xin ,
    bu yu yu wu xiang qi wu 。an chong liang yu ming ,mo yi sha ci huo bi yong zei tu 。
    yi yi qing jiang shi ,heng zao hu yu ju 。sheng shen qi shi zuan ,bu ji ni zhong qiu 。
    ai zai tuo fei xian ,wu zang sheng yuan chou 。re dang ci shi shi ,sheng wu bao bu qiu 。
    bu yi ju bu bo ,er zi an neng yu 。er zi chang gu yu ,wu zhi xin shou zhu 。
    li chong yi cao mu ,yi feng chen zhong fu 。you yue diao bu gang ,you yue yuan pao chu 。
    gu ren ren yong xin ,ci shi jin ge fu 。xi lu gong guan tang ju zhen ,
    sui bei kong zi bian er shu 。jin ci shi hao sheng ,de qia min xin ,
    shei wei ci shi yi bao yu 。ci shi zi shang lai ,de feng ru cao pu 。yi guan xing fei li ,
    bai xing jian bao zu 。hao hua bu hao hua ,guan gu bu guan gu 。kai gu meng du san shi li ,
    si qian qing ni keng wei gao yu ,ci shi shi zhi zong re mo 。song ting qiao zao zuo bu de ,
    hu shang ba jiao zhi fu qu 。sheng ye zhuang zhong er sang men ,shi shi dui zuo tan zhen ru 。
    yin shui shi qian tian zi shi ,fu li dang yu ci shi ju 。tian yu man tuo luo hua shen mei xi ,
    si shi qian zhen zhu ying luo dui gao lou 。ci zhong guai te bu ke hui ,
    dan mu ci shi ren you yu 。ci shi chi zuo you jian xiao jia nu ,shen wu bei wo chen du gou 。
    nian yu cheng feng ci shi ren ,shen pi chu ,yuan yuan you 。ci shi guan zhi xiao ,
    jiao hua wei neng fu 。di yi mo jin ren ,e ren wei kou yu 。di yi mo chu jing ,
    si jing duo wang gu 。chong shang ci shi xin ,sang er wei jian qu 。

    【zhu shi 】:

    lao :

    ①nian sui da 。《shi jing ·bei feng ·ji gu 》:“yu zi xie lao 。”(xie :yi tong 。)《lao zi 》di shi ba zhang :“min zhi lao si bu xiang wang lai 。”②cui lao 。xin qi ji 《yong yu le ·jing kou bei gu ting huai gu 》:“lian po lao yi ,shang neng fan fou ?”③lao nian ren 。《zhan guo ce ·ji ce 》:“min fu lao xie you ,ying jun dao zhong 。”te yong yu dui zi shen chang zhe de jing chen 。《shi jing ·xiao ya ·shi yue zhi jiao 》:“bu yin wei yi lao 。”(yin yìn:yuan )④lao si ;zhong lao 。si de hui chen 。zhang pu 《wu ren mu bei ji 》:“ling wu ren zhe bao ji shou ling yi lao yu hu you zhi xia 。”⑤jing lao ,yang lao 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“lao wu lao yi ji ren zhi lao 。”⑥shou lian ,you jing yan 。ou yang xiu 《wei jun nan lun 》:“ji fu she ,zhao zhi ming jiang ,lao yong yu bing zhe ye 。”⑦dui gong qing da fu de zong chen 。《zuo chuan ·zhao gong shi san nian 》:“tian zi zhi lao ,qing shuai wang fu 。”ye zhi da fu de jia chen 《lun yu ·xian wen 》:“meng gong chao wei zhao wei lao ze you 。”(meng gong chao :lu da fu 。zhao wei :dou shi jin guo de shi qing 。)⑧gao lao ;nian lao tui xiu 。《zuo chuan ·xiang gong san nian 》:“qi xi qing lao 。”(qi xi :jin da fu 。)⑨nian jiu de ;li shi jiu yuan de 。yuan lai de (yu “xin ”xiang dui )。fang bao 《yu zhong za ji 》:“er yu zhong wei lao jian zhe si ,jian wu shi 。”⑩chen jiu de 。gui you guang 《xiang ji xuan zhi 》:“bai nian lao wu ,chen ni shen lu 。”(11)qian chuo 。yong yu chen ren 、pai lie ci xu he mou xie dong zhi wu ming 。su shi 《jiang cheng zi ·mi zhou chu lie 》:“lao fu liao fa shao nian kuang 。”

    bian :

    ①bian hua ;gai bian 。《shi ji ·huo shi lie chuan 》:“(fan li )nai cheng bian zhou fu yu jiang hu ,bian ming yi xing 。”《yi jing ·ji ci xia 》:“《yi 》qiong ze bian ,bian ze tong ,tong ze jiu 。”②shi gai bian 。③bian cheng 。《sou shen ji ·wu qi bian hua 》:“chun fen zhi ri ,ying bian wei jiu ,qiu fen zhi ri ,jiu bian wei ying ,shi zhi hua ye 。”(hua :bian hua 。)④zheng zhi shang huo jun shi shang de tu fa shi jian 。《shi ji ·li si lie chuan 》:“bi xia bu tu ,chen kong ji wei bian ye 。”⑤zai yi 。《song shi · wang an dan chuan 》:“tian bian bu zu wei 。”⑥zhi bian wen ,tang dai su wen xue de yi chong wen ti 。

    hua :

    ①bian hua ;gai bian 。《lv shi chun qiu ·cha jin 》:“bian fa zhe yin shi er hua 。”yin shen wei sheng chang ,hua yo 。《zhou yi ·xian 》:“tian de gan er mo wu hua sheng 。”②jiao hua ;gan hua 。yong jiao yo gan hua de fang fa gai bian ren xin feng su 。《li ji ·xue ji 》:“jun zi ru yu hua min cheng su ,ji bi you xue hu ?”(cheng su :xing cheng feng su 。)fu xuan 《jin pi wu ge ·da jin pian 》:“hua gan hai wai ,hai wai lai bin 。”(bin :gui shun 。)③xi su ;feng qi 。《jin shu ·liu bo chuan 》:“shang hua hui su zhe ,sui qin sui gui ,bi shu er yuan zhi 。”《han shu ·xu chuan xia 》:“bai su shang hua 。”④zao hua ,ji da zi ran 。chen zi ang 《gan yu san shi ba shou 》zhi liu :“gu zhi de xian dao ,xin yu yuan hua bing 。”(xin :cheng ran 。yuan :tong “xuan ”,xuan miao 。bing :bing cun 。)ye zhi zi ran zhi dao ,ji zi ran gui lv 。《su wen ·wu chang zheng da lun 》:“hua bu ke dai ,shi bu ke wei 。”⑤si de wei wan shui fa 。《meng zi ·gong sun chou xia 》:“ju bi hua zhe mo shi tu qin fu 。”you te zhi seng 、dao si wang 。⑥hua chu 。《han fei zi ·wu du 》:“zuan sui (suì)qu huo ,yi hua xing sao 。”(sui :gu dai qu huo de gong ju 。)⑦rong jie 。ceng gong :“you feng yi ,yi hua huang jin gan tai hou 。”

    po :

    ①pian ;bu zheng 。《zuo chuan ·zhao gong shi er nian 》:“shu ci mo po 。”②fu ci 。1.biao shao wei ,xiang dang yu “shao ”、“lve ”。gu shi 《mo shang sang 》:“er shi shang bu zu ,shi wu po you yu 。”2. biao ji duan ,xiang dang yu “hen ”、“shen ”。wen tian xiang 《zhi na lu hou xu 》:“chu zhi bei ying ,kang ci kang kai ,shang xia po jing dong 。”

    shen :

    ①tian shen 。gu ren ren wei tian de mo wu de chuang zao zhe he zhu zai zhe 。《lun yu ·shu er 》:“dao er yu shang xia shen 祇。”②gui shen 。《li ji ·ji fa 》:“shan lin 、chuan gu 、qiu ling ,neng chu yun ,wei feng yu ,jian guai wu ,jie yue shen 。”(jian :xian 。)③zhi ren si hou de hun ling 。《zuo chuan ·zhao gong qi nian 》:“xi yao ji gun yu yu shan ,ji shen hua wei huang xiong 。”④xuan miao ;shen ji 。《zhou yi ·ji ci shang 》:“yin yang bu ce wei zhi shen 。”⑤xin shen ;jing shen 。《xun zi ·tian lun 》:“xing ju er shen sheng 。”⑥biao qing ;shen tai 。《shi shui xin yu ·jian ao 》:“(wang tian )shen qi ao mai ,le mo xiang chou dui yi 。”⑦xing xiang ;xiao xiang 。jiang ji 《chuan shen bi yao 》:“chuan shen zui da zhe ,ling bi ge ji er zuo ,ke yuan san si che hu ,re xiao zhao ,ke yuan wu liu che ,yu xiao yu yi yuan 。”⑧shen yun 。zhi wen yi zuo pin zai jing jie shang suo biao da chu de qing qu yun zhi 。yan yu 《cang lang shi hua ·shi bian 》:“shi zhi ji zhi you yi ,yue ru shen 。shi er ru shen ,zhi yi ,jin yi ,mie yi jia yi !”(mie :mo ;mei you 。)

    yi :

    ①fen kai 。《li ji ·qu li shang 》:“qun ju wu ren ,ze chang zhe bi yi xi 。”②bu tong de ;bu tong 。《han fei zi ·wu du 》:“shi yi ze shi yi 。”(shi :shi dai 。shi :zhi guo jia zheng zhi he she hui qing kuang 。)③ji te ;yu zhong bu tong 。liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“yong zhou zhi ye chan yi she 。”④ji guai ;jing ji 。tao qian 《tao hua yuan ji 》:“yu ren shen yi zhi 。”⑤ji ta ;bie de 。《li ji ·qu li xia 》:“bu you yi shi ,bi you yi lv 。”

    san :

    ①ji shu ci 。《zhou yi ·jie 》:“tian huo san hu 。”(tian :da lie 。)②xu shu di san 。《zuo chuan ·zhuang gong shi nian 》:“yi gu zuo qi ,zai er cui ,san er jie 。”③biao shi duo shu huo duo ci 。《shi ji ·lu zhou gong shi jia 》:“yi mu san zhuo fa ,yi fan san tu bu 。”(bu :kou zhong han jiao de shi wu 。)

    ru :

    ①shun cong ;yi zhao 。《zuo chuan ·xi gong shi wu nian 》:“wei suo ru zhi ,mo bu ru zhi 。”li chao wei 《liu yi chuan 》:“yi ru ji yan ,sui zhi ji gong 。”②wang ;dao ……qu 。《han shu ·yan wang chuan 》:“tian sheng ru chang an ,bu jian (liu )ze 。”③shi ;xiang ;ru tong 。《shi jing ·xiao ya ·xiao min 》:“zhan zhan jing jing ,ru lin shen yuan ,ru lv bao bing 。”④ji ;gan de shang 。《lun yu ·gong ye chang 》:“fu ru ye ! wu yu nv fu ru ye !”⑤nai 。“ru ……he ”,xiang dang yu “nai ……he ”,ba ……zen me yang 。《meng zi ·teng wen gong xia 》:“yi xue ju zhou ,du ru song wang he ?”(xue ju zhou :ren ming ,song chen 。)《lie zi ·shang wen 》:“ji ru tu dan he ?”⑥jie ci 。xiang dang yu “yu ”。yin jin bi jiao dui xiang 。《lv shi chun qiu ·ai shi 》:“ren zhi kun qiong ,shen ru ji ke 。”⑦lian ci 。1. xiang dang yu “ru guo ”,biao shi jia she 。《shi jing ·qin feng ·huang diao 》:“ru ke shu xi ,ren bai ji shen 。”2. xiang dang yu “he ”。biao shi bing lie 。《yi li ·xiang yin jiu li 》:“gong ru da fu ru 。”(da fu :guan ming 。)3. xiang dang yu “er ”。biao shi zhuai she 。zhi yu ;que 。《lun yu ·xian jin 》:“ru ji li le ,yi qi jun zi 。”4.xiang dang yu “huo zhe ”。biao shi shua ze 。《lun yu ·xian jin 》:“an jian fang liu qi shi ru wu liu shi er fei bang ye zhe ?”(an :zen 。fang liu qi shi :zhi zong heng liu qi shi li 。bang :zhu hou feng guo 。)⑧zhu ci 。xing rong ci hou chuo ,xiang dang yu “ran ”,biao shi “……de yang zi ”。《lun yu ·xiang dang 》:“kong zi yu xiang dang ,xun xun ru ye ,shi bu neng yan zhe 。”[bu ru ]ye zuo “fu ru ”。bi bu shang 。cen can 《dan xi 》:“shi zhi li tai shou ,bai yu yi bu ru 。”(bai yu :da yu 。)

    ma :

    (yi )①tu ma ;cha 。qin guan 《man ting fang 》:“shan ma wei yun ,tian lian cui cao 。”su shi 《yin hu shang chu qing hou yu 》:“yu ba xi hu bi xi zi ,dan ru nong ma zong xiang yi 。”②ca shi ;tu qu 。su shi 《chun cai 》:“yin chen gan ju bu fu qu ,hui lv dui pan qian shou ma 。”③shan guo ;yi sao er guo 。su shi 《yu lou chun 》:“jia ren you chang zui weng ci ,si shi san nian ru dian ma 。”④yi ma ;qing dan de hen ji 。liu you 《bei yuan za yong 》:“sui can yi shi zao chun tian ,ge shui heng lin yi ma yan 。”(er ) mò①xian le de yi chong zhi fa 。bai ju yi 《pi pa hang 》:“qing long man nian ma fu tiao 。”②jin ai zhao rao guo 。yuan ·gao ming 《pi pa ji ·wu niang jian fa mai fa 》:“chuan chang jie ,ma duan hang ,jiao ji sheng mai tou fa 。” (san )māla 。liu fu 《qing suo gao yi 》hou ji :“li shi ma xue ,gui fei peng yan 。”

    zhu :

    ①da gong se 。《han fei zi · shi guo 》:“mo qi ji wai er zhu hua ji nei 。”②zhi zhu gong de wu pin 。song yu 《deng tu zi hao se fu 》:“gai fen ze tai bai ,shi zhu ze tai chi 。”③“zhu sha ”de jian chen 。《sui shu ·xi yu chuan ·gao chang 》:“chu chi yan ru zhu ,bai yan ru yu 。”