• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 曾結潁陽契,窮年無所成。

    “曾結潁陽契,窮年無所成。”詩句出處:《雲母泉詩》;是唐朝詩人李華的作品。

    晨登玄石嶺,嶺上寒松聲。朗日風雨霽,高秋天地清。
    山門開古寺,石竇含純精。洞徹凈金界,夤緣流玉英。
    澤藥滋畦茂,氣染茶甌馨。飲液盡眉壽,餐和皆體平。
    瓊漿駐容發,甘露瑩心靈。岱谷謝巧妙,匡山徒有名。
    願言構蓬蓽,荷鍤引泠泠。訪道出人世,招賢依福庭。
    此心不能已,寤寐見吾兄。曾結潁陽契,窮年無所成。
    東西同放逐,蛇豕尚縱橫。江漢阻攜手,天涯萬裡情。
    恩光起憔悴,西上謁承明。秋色變江樹,相思紛以盈。
    猿啼巴丘戍,月上武陵城。共恨川路永,無由會友生。
    雲泉不可忘,何日遂躬耕。

    【註釋】:

    曾:

    (一)①副詞。竟;乃。《詩經·大雅·板》:“喪亂蔑資,曾不惠我師。”(蔑資:沒有貨財。師:眾人。)②重。指隔兩代以上的親屬。《詩經·周頌·維天之命》:“駿惠我文王,曾孫篤之。”(駿jùn:大。惠:順。)③通“增”。增加。《鹽鐵論·詔聖》:“雖曾而累之,其亡(wú)益乎?” (二)céng ①曾經。《呂氏春秋·順民》:“失民心而立功名者,未之曾有也。”②通“層”。重疊。劉禹錫《洞庭秋月行》:“洞庭秋月生湖心,曾波萬頃如熔金。”

    結:

    ①打結。班固《漢書·董仲舒傳》:“古人有言曰:‘臨淵羨魚,不如退而結網’。”《左傳·哀公十五年》:“以戈擊之,斷纓。子路曰:‘君子死,冠不免。’結纓而死。”(纓:帽帶。)②繩、帶子等打成的疙瘩。《古詩十九首·客從遠方來》:“著以長相思,緣以結不解。”《論衡·知實》:“天下事有不可知,猶結有不可解也。”③比喻疑難問題所在處。《史記·扁鵲倉公列傳》:“盡見五藏癥結。”紀昀《閱微草堂筆記·如是我聞四》:“斯言洞見癥結。”④情思鬱積。周邦彥《風流子》:“何況怨懷長結,重見無期。”⑤凝結。《孔雀東南飛》:“寒風摧樹木,嚴霜結庭蘭。”⑥締結;交結。《史記·張釋之馮唐列傳》:“乃結為親友。”《左傳· 成公元年》:“齊楚結好。”⑦構建。陶潛《飲酒二十首》之五:“結廬在人境,而無車馬喧。”⑧結束;瞭結。⑨關閉。曹植《美女篇》:“青樓臨大路,高門結重關。”⑩結果實。杜甫《北征》:“雨露之所濡,甘苦齊結實。”(濡rú:沾濕。)

    陽:

    ①山的南面或水的北面。《尚書·禹貢》:“岷山之陽,至於衡山。”《詩經·秦風·渭陽》:“我送舅氏,曰至渭陽。”(曰:句首助詞。無義。)地名第二個字為“陽”的,一般都來自這個意義。②太陽;陽光。《詩經·小雅 ·湛露》:“匪陽不晞。”(匪:非。晞:曬幹。)《孟子 · 滕文公上》:“秋陽以暴(pù)之。”(暴:曬。)③溫暖。《管子 ·地數》:“陽春農事方作。”④鮮明;明亮。《詩經·豳風·七月》:“我朱孔陽。”(朱:紅色。孔:甚。)⑤表面上;假裝。《韓非子·說難》:“則陽收其身,而實疏之。”⑥古代哲學概念。與“陰”相對。用以概括諸事物兩大對立面的一個方面。《楚辭·九章·涉江》:“陰陽易位,時不當兮。”(時不當:生不逢時。)⑦通“佯”。假裝。《漢書·田儋傳》:“儋陽為縛其奴。”⑧古邑名。春秋燕地。在今河北省唐縣東。

    契:

    (一)①用刀刻。《詩經·大雅·綿》:“爰契我龜。”《呂氏春秋·察今》:“遽契其舟。”②指刻畫、雕鑿的工具。《周禮·春官·菙氏》:“菙氏掌共燋契,以待卜事。”幹寶《晉紀總論》:“如室斯構而去其鑿契。”③指刻在甲骨等上的文字。《周易·系辭下》:“上古結繩而治,後世聖人易之以書契。”④券契;符信。古代券契分為左右兩半,雙方各執其一以為憑信。王羲之《蘭亭集序》:“若合一契。”⑤盟約;要約。《魏書·鹿悆傳》:“契約既固,未旬,琮果降。”⑥符合;切合;投合。梁簡文帝《南郊頌》:“聖人契其道。”陸機《演連珠》之三十六:“鼙鼓疏擊,以節繁弦之契。”⑦指志趣投合的友人。陶潛《桃花源詩》:“願言躡清風,高舉尋吾契。”⑧關鍵;契機。司空圖《連珠》:“聞道三千,誰悟入神之契?”《策對》卷四:“《文選》……熟精選理之契,不根藝術之譏。”⑨領悟;體會。陶潛《癸卯歲十二月中作與從弟敬遠》:“寄意一言外,茲契誰能別?”慧能《壇經·頓漸品》:“弟子在秀大師處學道九年,不得契悟。” (二)qiè 通“挈”。取;持。《荀子·議兵》:“掎契司詐,權謀傾覆,未免盜兵也。”《漢書·毋將隆傳》:“契國威器,共其傢備。”[契闊]1.勞苦。杜甫《自京赴奉先縣詠懷五百字》:“白首甘契闊。”2.久別。《後漢書·獨行傳·范冉》:“行路倉卒,非陳契闊之所。”3.相約。曹操《短歌行》:“契闊談宴,心念舊恩。” (三)xiè ①傳說中堯的臣子,商的始祖。《孟子·滕文公上》:“聖人有憂之,使契為司徒。”②通“楔”。楔子。《齊民要術·種蔥》:“兩耬重耩,竅瓠下之,以批契系腰曳之。”

    窮:

    ①窮盡;完結;盡頭。《楚辭 ·九歌·雲中君》:“橫四海兮焉窮。”(橫:充滿。)《呂氏春秋·審分》:“意觀乎無窮,譽流乎無止。”②極度;極端。《墨子·天志上》:“故天子者,天下之窮貴也,天下之窮富也。”③極力推究;深究。《禮記 · 樂記》:“窮本知變,樂之情也。”④阻塞不通。《漢書·趙廣漢傳》:“長安少年數人會窮裡空舍謀共劫人。”⑤走投無路。《荀子·哀公》:“鳥窮則啄,獸窮則攫。”⑥困厄;不得志。與“達”相對。李康《運命論》:“是以聖人處窮達如一也。”⑦貧困;生活困難。《戰國策 · 齊策四》:“振困窮,補不足。”

    年:

    ①收成;年景。《谷梁傳·桓公三年》:“五谷皆熟為有年也。”蘇軾《喜雨亭記》:“雨麥於岐山之陽,其占為有年。”②十二個月為一年。《莊子·秋水》:“湯之時,八年七旱。”③年紀;年歲。《史記·屈原賈生列傳》:“是時賈生年二十餘,最為少。”④帝王的年號。改年叫改元。《三國志·吳書·吳主傳》:“改年為延康。”

    無:

    ①沒有。跟“有”相對。陸遊《遊山西村》:“山重水復疑無路。”②副詞。表示否定,相當於“不”。《商君書·農戰》:“民以此為教,則粟焉得無少,而兵焉得弱也?”③連詞。表示條件,相當於“無論”、“不論”。《詩經·魯頌·灃水》:“不小不大,從公於邁。”④通“毋”。不要。《古詩源·箜篌引》:“公無渡河,公竟渡河。墮河而死,當奈公何!”⑤非;不是。《管子·形勢》:“則國非其國,而民無其民也。”⑥語氣詞。用於疑問句末,表示疑問,相當於“否”。白居易《問劉十九》:“晚來天欲雪,能飲一杯無?”

    所:

    ①處所;位置;地方。《墨子·號令》:“夜以火指鼓所。”《詩經·豳風·九罭》:“鴻飛遵渚(zhǔ),公歸無所。”(遵:沿著。渚:水中的沙洲。)②元、明時駐軍的一種建制。《明史·兵志二》:“度(duó)要害地,系一郡者設所,連郡者設衛。”(度:估量。)③不定數詞,附在數量詞後表示概數。《史記·李將軍列傳》:“未到匈奴陳二裡所,止。”(陳:同“陣”。)④量詞。計算房舍及其他處所。《宋書 ·沈慶之傳》:“居清明門外,有宅四所,室宇甚麗。”《史記·扁鵲倉公列傳》:“刺足陽明脈,左右各三所。”⑤助詞。用在動詞前,組成名詞性短語。1. 動詞後不再出現表事物的詞。《荀子·榮辱》:“此小人之所務而君子所不為也。”2. 動詞後用“者”或“的”表示事物。《戰國策·齊策四》:“視吾傢所寡有者。”3. 動詞後仍出現表事物的詞。《史記·項羽本紀》:“獨籍所殺漢軍數百人。”⑥助詞。放在動詞前表示被動,多與“為”配合使用。《漢書·黃霸傳》:“食於道旁,乃為烏所盜肉。”(烏:烏鴉。)[所以]1.表示原因。《史記·廉頗藺相如列傳》:“吾所以為此者,以先國傢之急而後私仇也。”2. 表示使用的東西。《墨子·公輸》:“吾知所以距子矣,吾不言。”(距:同“拒”。)3. 表示方法或憑借。《荀子·議兵》:“彼兵者,所以禁暴除害也。”

    成:

    ①完成;實現。李斯《諫逐客書》:“使秦成帝業。”②幫助實現;成全。《論語·顏淵》:“君子成人之美,不成人之惡。”③成為;變為。《禮記·學記》:“玉不琢,不成器。”劉向《說苑·奉使》:“齊之臨淄三百閭,張袂(mèi)成帷,揮汗成雨。”(閭:裡巷。袂:袖子。帷:帷幕。)④成果;成就。李白《化城寺大鐘銘》:“少蘊才略,壯而有成。”(蘊:蓄。)⑤成長;成熟。《荀子·天論》:“(萬物)各得其養以成。”⑥和解;交好。《左傳·成公十一年》:“秦晉為成。”《史記·張儀列傳》:“哀王於是倍從(zòng)約而因儀請成於秦。”(倍:違背。從:指合縱。儀:人名。)⑦已定的;定型的;現成的。《詩經·周頌·昊天有成命》:“昊天有成命,二後受之。”《三國志·蜀書·蔣琬費禕薑維傳論》:“咸承諸葛之成規,因循而不革。”(咸:都。革:改變。)⑧層;重(chóng)。《史記·李斯列傳》:“刑者相半於道,而死人日成積於市。”《呂氏春秋·音初》:“為九成之臺。”⑨古代十裡見方為一成。《漢書·刑法志》:“成方十裡。”


  • 曾结颍阳契,穷年无所成。

    “曾结颍阳契,穷年无所成。”诗句出处:《云母泉诗》;是唐朝诗人李华的作品。

    晨登玄石岭,岭上寒松声。朗日风雨霁,高秋天地清。
    山门开古寺,石窦含纯精。洞彻净金界,夤缘流玉英。
    泽药滋畦茂,气染茶瓯馨。饮液尽眉寿,餐和皆体平。
    琼浆驻容发,甘露莹心灵。岱谷谢巧妙,匡山徒有名。
    愿言构蓬荜,荷锸引泠泠。访道出人世,招贤依福庭。
    此心不能已,寤寐见吾兄。曾结颍阳契,穷年无所成。
    东西同放逐,蛇豕尚纵横。江汉阻携手,天涯万里情。
    恩光起憔悴,西上谒承明。秋色变江树,相思纷以盈。
    猿啼巴丘戍,月上武陵城。共恨川路永,无由会友生。
    云泉不可忘,何日遂躬耕。

    【注释】:

    曾:

    (一)①副词。竟;乃。《诗经·大雅·板》:“丧乱蔑资,曾不惠我师。”(蔑资:没有货财。师:众人。)②重。指隔两代以上的亲属。《诗经·周颂·维天之命》:“骏惠我文王,曾孙笃之。”(骏jùn:大。惠:顺。)③通“增”。增加。《盐铁论·诏圣》:“虽曾而累之,其亡(wú)益乎?” (二)céng ①曾经。《吕氏春秋·顺民》:“失民心而立功名者,未之曾有也。”②通“层”。重叠。刘禹锡《洞庭秋月行》:“洞庭秋月生湖心,曾波万顷如熔金。”

    结:

    ①打结。班固《汉书·董仲舒传》:“古人有言曰:‘临渊羡鱼,不如退而结网’。”《左传·哀公十五年》:“以戈击之,断缨。子路曰:‘君子死,冠不免。’结缨而死。”(缨:帽带。)②绳、带子等打成的疙瘩。《古诗十九首·客从远方来》:“著以长相思,缘以结不解。”《论衡·知实》:“天下事有不可知,犹结有不可解也。”③比喻疑难问题所在处。《史记·扁鹊仓公列传》:“尽见五藏症结。”纪昀《阅微草堂笔记·如是我闻四》:“斯言洞见症结。”④情思郁积。周邦彦《风流子》:“何况怨怀长结,重见无期。”⑤凝结。《孔雀东南飞》:“寒风摧树木,严霜结庭兰。”⑥缔结;交结。《史记·张释之冯唐列传》:“乃结为亲友。”《左传· 成公元年》:“齐楚结好。”⑦构建。陶潜《饮酒二十首》之五:“结庐在人境,而无车马喧。”⑧结束;了结。⑨关闭。曹植《美女篇》:“青楼临大路,高门结重关。”⑩结果实。杜甫《北征》:“雨露之所濡,甘苦齐结实。”(濡rú:沾湿。)

    阳:

    ①山的南面或水的北面。《尚书·禹贡》:“岷山之阳,至于衡山。”《诗经·秦风·渭阳》:“我送舅氏,曰至渭阳。”(曰:句首助词。无义。)地名第二个字为“阳”的,一般都来自这个意义。②太阳;阳光。《诗经·小雅 ·湛露》:“匪阳不晞。”(匪:非。晞:晒干。)《孟子 · 滕文公上》:“秋阳以暴(pù)之。”(暴:晒。)③温暖。《管子 ·地数》:“阳春农事方作。”④鲜明;明亮。《诗经·豳风·七月》:“我朱孔阳。”(朱:红色。孔:甚。)⑤表面上;假装。《韩非子·说难》:“则阳收其身,而实疏之。”⑥古代哲学概念。与“阴”相对。用以概括诸事物两大对立面的一个方面。《楚辞·九章·涉江》:“阴阳易位,时不当兮。”(时不当:生不逢时。)⑦通“佯”。假装。《汉书·田儋传》:“儋阳为缚其奴。”⑧古邑名。春秋燕地。在今河北省唐县东。

    契:

    (一)①用刀刻。《诗经·大雅·绵》:“爰契我龟。”《吕氏春秋·察今》:“遽契其舟。”②指刻画、雕凿的工具。《周礼·春官·菙氏》:“菙氏掌共燋契,以待卜事。”干宝《晋纪总论》:“如室斯构而去其凿契。”③指刻在甲骨等上的文字。《周易·系辞下》:“上古结绳而治,后世圣人易之以书契。”④券契;符信。古代券契分为左右两半,双方各执其一以为凭信。王羲之《兰亭集序》:“若合一契。”⑤盟约;要约。《魏书·鹿悆传》:“契约既固,未旬,琮果降。”⑥符合;切合;投合。梁简文帝《南郊颂》:“圣人契其道。”陆机《演连珠》之三十六:“鼙鼓疏击,以节繁弦之契。”⑦指志趣投合的友人。陶潜《桃花源诗》:“愿言蹑清风,高举寻吾契。”⑧关键;契机。司空图《连珠》:“闻道三千,谁悟入神之契?”《策对》卷四:“《文选》……熟精选理之契,不根艺术之讥。”⑨领悟;体会。陶潜《癸卯岁十二月中作与从弟敬远》:“寄意一言外,兹契谁能别?”慧能《坛经·顿渐品》:“弟子在秀大师处学道九年,不得契悟。” (二)qiè 通“挈”。取;持。《荀子·议兵》:“掎契司诈,权谋倾覆,未免盗兵也。”《汉书·毋将隆传》:“契国威器,共其家备。”[契阔]1.劳苦。杜甫《自京赴奉先县咏怀五百字》:“白首甘契阔。”2.久别。《后汉书·独行传·范冉》:“行路仓卒,非陈契阔之所。”3.相约。曹操《短歌行》:“契阔谈宴,心念旧恩。” (三)xiè ①传说中尧的臣子,商的始祖。《孟子·滕文公上》:“圣人有忧之,使契为司徒。”②通“楔”。楔子。《齐民要术·种葱》:“两耧重耩,窍瓠下之,以批契系腰曳之。”

    穷:

    ①穷尽;完结;尽头。《楚辞 ·九歌·云中君》:“横四海兮焉穷。”(横:充满。)《吕氏春秋·审分》:“意观乎无穷,誉流乎无止。”②极度;极端。《墨子·天志上》:“故天子者,天下之穷贵也,天下之穷富也。”③极力推究;深究。《礼记 · 乐记》:“穷本知变,乐之情也。”④阻塞不通。《汉书·赵广汉传》:“长安少年数人会穷里空舍谋共劫人。”⑤走投无路。《荀子·哀公》:“鸟穷则啄,兽穷则攫。”⑥困厄;不得志。与“达”相对。李康《运命论》:“是以圣人处穷达如一也。”⑦贫困;生活困难。《战国策 · 齐策四》:“振困穷,补不足。”

    年:

    ①收成;年景。《谷梁传·桓公三年》:“五谷皆熟为有年也。”苏轼《喜雨亭记》:“雨麦于岐山之阳,其占为有年。”②十二个月为一年。《庄子·秋水》:“汤之时,八年七旱。”③年纪;年岁。《史记·屈原贾生列传》:“是时贾生年二十余,最为少。”④帝王的年号。改年叫改元。《三国志·吴书·吴主传》:“改年为延康。”

    无:

    ①没有。跟“有”相对。陆游《游山西村》:“山重水复疑无路。”②副词。表示否定,相当于“不”。《商君书·农战》:“民以此为教,则粟焉得无少,而兵焉得弱也?”③连词。表示条件,相当于“无论”、“不论”。《诗经·鲁颂·沣水》:“不小不大,从公于迈。”④通“毋”。不要。《古诗源·箜篌引》:“公无渡河,公竟渡河。堕河而死,当奈公何!”⑤非;不是。《管子·形势》:“则国非其国,而民无其民也。”⑥语气词。用于疑问句末,表示疑问,相当于“否”。白居易《问刘十九》:“晚来天欲雪,能饮一杯无?”

    所:

    ①处所;位置;地方。《墨子·号令》:“夜以火指鼓所。”《诗经·豳风·九罭》:“鸿飞遵渚(zhǔ),公归无所。”(遵:沿着。渚:水中的沙洲。)②元、明时驻军的一种建制。《明史·兵志二》:“度(duó)要害地,系一郡者设所,连郡者设卫。”(度:估量。)③不定数词,附在数量词后表示概数。《史记·李将军列传》:“未到匈奴陈二里所,止。”(陈:同“阵”。)④量词。计算房舍及其他处所。《宋书 ·沈庆之传》:“居清明门外,有宅四所,室宇甚丽。”《史记·扁鹊仓公列传》:“刺足阳明脉,左右各三所。”⑤助词。用在动词前,组成名词性短语。1. 动词后不再出现表事物的词。《荀子·荣辱》:“此小人之所务而君子所不为也。”2. 动词后用“者”或“的”表示事物。《战国策·齐策四》:“视吾家所寡有者。”3. 动词后仍出现表事物的词。《史记·项羽本纪》:“独籍所杀汉军数百人。”⑥助词。放在动词前表示被动,多与“为”配合使用。《汉书·黄霸传》:“食于道旁,乃为乌所盗肉。”(乌:乌鸦。)[所以]1.表示原因。《史记·廉颇蔺相如列传》:“吾所以为此者,以先国家之急而后私仇也。”2. 表示使用的东西。《墨子·公输》:“吾知所以距子矣,吾不言。”(距:同“拒”。)3. 表示方法或凭借。《荀子·议兵》:“彼兵者,所以禁暴除害也。”

    成:

    ①完成;实现。李斯《谏逐客书》:“使秦成帝业。”②帮助实现;成全。《论语·颜渊》:“君子成人之美,不成人之恶。”③成为;变为。《礼记·学记》:“玉不琢,不成器。”刘向《说苑·奉使》:“齐之临淄三百闾,张袂(mèi)成帷,挥汗成雨。”(闾:里巷。袂:袖子。帷:帷幕。)④成果;成就。李白《化城寺大钟铭》:“少蕴才略,壮而有成。”(蕴:蓄。)⑤成长;成熟。《荀子·天论》:“(万物)各得其养以成。”⑥和解;交好。《左传·成公十一年》:“秦晋为成。”《史记·张仪列传》:“哀王于是倍从(zòng)约而因仪请成于秦。”(倍:违背。从:指合纵。仪:人名。)⑦已定的;定型的;现成的。《诗经·周颂·昊天有成命》:“昊天有成命,二后受之。”《三国志·蜀书·蒋琬费祎姜维传论》:“咸承诸葛之成规,因循而不革。”(咸:都。革:改变。)⑧层;重(chóng)。《史记·李斯列传》:“刑者相半于道,而死人日成积于市。”《吕氏春秋·音初》:“为九成之台。”⑨古代十里见方为一成。《汉书·刑法志》:“成方十里。”


  • ceng jie ying yang qi ,qiong nian mo suo cheng 。

    “ceng jie ying yang qi ,qiong nian mo suo cheng 。”shi gou chu chu :《yun mu quan shi 》;shi tang chao shi ren li hua de zuo pin 。

    chen deng xuan dan ling ,ling shang han song sheng 。lang ri feng yu ji ,gao qiu tian de qing 。
    shan men kai gu si ,dan dou han chun jing 。dong che jing jin jie ,yin yuan liu yu ying 。
    ze yao zi qi mao ,qi ran cha ou xin 。yin ye jin mei shou ,can he jie ti ping 。
    qiong jiang zhu rong fa ,gan lou ying xin ling 。dai gu xie qiao miao ,kuang shan tu you ming 。
    yuan yan gou peng bi ,he cha yin ling ling 。fang dao chu ren shi ,qiao xian yi fu ting 。
    ci xin bu neng yi ,wu mei jian wu xiong 。ceng jie ying yang qi ,qiong nian mo suo cheng 。
    dong xi tong fang zhu ,she shi shang zong heng 。jiang han zu xie shou ,tian ya mo li qing 。
    en guang qi qiao cui ,xi shang ye cheng ming 。qiu se bian jiang shu ,xiang sai fen yi ying 。
    yuan ti ba qiu shu ,yue shang wu ling cheng 。gong hen chuan lu yong ,mo you hui you sheng 。
    yun quan bu ke wang ,he ri sui gong geng 。

    【zhu shi 】:

    ceng :

    (yi )①fu ci 。jing ;nai 。《shi jing ·da ya ·ban 》:“sang luan mie zi ,ceng bu hui wo shi 。”(mie zi :mei you huo cai 。shi :zhong ren 。)②chong 。zhi ge liang dai yi shang de qin shu 。《shi jing ·zhou song ·wei tian zhi ming 》:“jun hui wo wen wang ,ceng sun du zhi 。”(jun jùn:da 。hui :shun 。)③tong “zeng ”。zeng jia 。《yan tie lun ·zhao sheng 》:“sui ceng er lei zhi ,ji wang (wú)yi hu ?” (er )céng ①ceng jing 。《lv shi chun qiu ·shun min 》:“shi min xin er li gong ming zhe ,wei zhi ceng you ye 。”②tong “ceng ”。chong die 。liu yu xi 《dong ting qiu yue hang 》:“dong ting qiu yue sheng hu xin ,ceng bo mo qing ru rong jin 。”

    jie :

    ①da jie 。ban gu 《han shu ·dong zhong shu chuan 》:“gu ren you yan yue :‘lin yuan xian yu ,bu ru tui er jie wang ’。”《zuo chuan ·ai gong shi wu nian 》:“yi ge ji zhi ,duan ying 。zi lu yue :‘jun zi si ,guan bu mian 。’jie ying er si 。”(ying :mao dai 。)②sheng 、dai zi deng da cheng de ge da 。《gu shi shi jiu shou ·ke cong yuan fang lai 》:“zhe yi chang xiang sai ,yuan yi jie bu jie 。”《lun heng ·zhi shi 》:“tian xia shi you bu ke zhi ,you jie you bu ke jie ye 。”③bi yu yi nan wen ti suo zai chu 。《shi ji ·bian que cang gong lie chuan 》:“jin jian wu cang zheng jie 。”ji yun 《yue wei cao tang bi ji ·ru shi wo wen si 》:“si yan dong jian zheng jie 。”④qing sai yu ji 。zhou bang yan 《feng liu zi 》:“he kuang yuan huai chang jie ,chong jian mo ji 。”⑤ning jie 。《kong qiao dong na fei 》:“han feng cui shu mu ,yan shuang jie ting lan 。”⑥di jie ;jiao jie 。《shi ji ·zhang shi zhi feng tang lie chuan 》:“nai jie wei qin you 。”《zuo chuan · cheng gong yuan nian 》:“ji chu jie hao 。”⑦gou jian 。tao qian 《yin jiu er shi shou 》zhi wu :“jie lu zai ren jing ,er mo che ma xuan 。”⑧jie shu ;le jie 。⑨guan bi 。cao zhi 《mei nv pian 》:“qing lou lin da lu ,gao men jie chong guan 。”⑩jie guo shi 。du fu 《bei zheng 》:“yu lou zhi suo ru ,gan ku ji jie shi 。”(ru rú:zhan shi 。)

    yang :

    ①shan de na mian huo shui de bei mian 。《shang shu ·yu gong 》:“min shan zhi yang ,zhi yu heng shan 。”《shi jing ·qin feng ·wei yang 》:“wo song jiu shi ,yue zhi wei yang 。”(yue :gou shou zhu ci 。mo yi 。)de ming di er ge zi wei “yang ”de ,yi ban dou lai zi zhe ge yi yi 。②tai yang ;yang guang 。《shi jing ·xiao ya ·zhan lou 》:“fei yang bu 晞。”(fei :fei 。晞:shai gan 。)《meng zi · teng wen gong shang 》:“qiu yang yi bao (pù)zhi 。”(bao :shai 。)③wen nuan 。《guan zi ·de shu 》:“yang chun nong shi fang zuo 。”④xian ming ;ming liang 。《shi jing ·bin feng ·qi yue 》:“wo zhu kong yang 。”(zhu :gong se 。kong :shen 。)⑤biao mian shang ;jia zhuang 。《han fei zi ·shui nan 》:“ze yang shou ji shen ,er shi shu zhi 。”⑥gu dai zhe xue gai nian 。yu “yin ”xiang dui 。yong yi gai gua zhu shi wu liang da dui li mian de yi ge fang mian 。《chu ci ·jiu zhang ·she jiang 》:“yin yang yi wei ,shi bu dang xi 。”(shi bu dang :sheng bu feng shi 。)⑦tong “yang ”。jia zhuang 。《han shu ·tian dan chuan 》:“dan yang wei fu ji nu 。”⑧gu yi ming 。chun qiu yan de 。zai jin he bei sheng tang xian dong 。

    qi :

    (yi )①yong dao ke 。《shi jing ·da ya ·mian 》:“yuan qi wo gui 。”《lv shi chun qiu ·cha jin 》:“ju qi ji zhou 。”②zhi ke hua 、diao zao de gong ju 。《zhou li ·chun guan ·chui shi 》:“chui shi zhang gong jiao qi ,yi dai bo shi 。”gan bao 《jin ji zong lun 》:“ru shi si gou er qu ji zao qi 。”③zhi ke zai jia gu deng shang de wen zi 。《zhou yi ·ji ci xia 》:“shang gu jie sheng er zhi ,hou shi sheng ren yi zhi yi shu qi 。”④quan qi ;fu xin 。gu dai quan qi fen wei zuo you liang ban ,shuang fang ge zhi ji yi yi wei ping xin 。wang xi zhi 《lan ting ji xu 》:“re ge yi qi 。”⑤meng yao ;yao yao 。《wei shu ·lu shu chuan 》:“qi yao ji gu ,wei xun ,cong guo jiang 。”⑥fu ge ;qie ge ;tou ge 。liang jian wen di 《na jiao song 》:“sheng ren qi ji dao 。”liu ji 《yan lian zhu 》zhi san shi liu :“pi gu shu ji ,yi jie fan xian zhi qi 。”⑦zhi zhi qu tou ge de you ren 。tao qian 《tao hua yuan shi 》:“yuan yan nie qing feng ,gao ju xun wu qi 。”⑧guan jian ;qi ji 。si kong tu 《lian zhu 》:“wen dao san qian ,shei wu ru shen zhi qi ?”《ce dui 》juan si :“《wen shua 》……shou jing shua li zhi qi ,bu gen yi shu zhi ji 。”⑨ling wu ;ti hui 。tao qian 《gui mao sui shi er yue zhong zuo yu cong di jing yuan 》:“ji yi yi yan wai ,ci qi shei neng bie ?”hui neng 《tan jing ·du jian pin 》:“di zi zai xiu da shi chu xue dao jiu nian ,bu de qi wu 。” (er )qiè tong “qie ”。qu ;chi 。《xun zi ·yi bing 》:“ji qi si zha ,quan mou qing fu ,wei mian dao bing ye 。”《han shu ·wu jiang long chuan 》:“qi guo wei qi ,gong ji jia bei 。”[qi kuo ]1.lao ku 。du fu 《zi jing fu feng xian xian yong huai wu bai zi 》:“bai shou gan qi kuo 。”2.jiu bie 。《hou han shu ·du hang chuan ·fan ran 》:“hang lu cang cu ,fei chen qi kuo zhi suo 。”3.xiang yao 。cao cao 《duan ge hang 》:“qi kuo tan yan ,xin nian jiu en 。” (san )xiè ①chuan shui zhong yao de chen zi ,shang de shi zu 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“sheng ren you you zhi ,shi qi wei si tu 。”②tong “xie ”。xie zi 。《ji min yao shu ·chong cong 》:“liang lou chong jiang ,qiao hu xia zhi ,yi pi qi ji yao ye zhi 。”

    qiong :

    ①qiong jin ;wan jie ;jin tou 。《chu ci ·jiu ge ·yun zhong jun 》:“heng si hai xi yan qiong 。”(heng :chong man 。)《lv shi chun qiu ·shen fen 》:“yi guan hu mo qiong ,yu liu hu mo zhi 。”②ji du ;ji duan 。《mo zi ·tian zhi shang 》:“gu tian zi zhe ,tian xia zhi qiong gui ye ,tian xia zhi qiong fu ye 。”③ji li tui jiu ;shen jiu 。《li ji · le ji 》:“qiong ben zhi bian ,le zhi qing ye 。”④zu sai bu tong 。《han shu ·zhao an han chuan 》:“chang an shao nian shu ren hui qiong li kong she mou gong jie ren 。”⑤zou tou mo lu 。《xun zi ·ai gong 》:“diao qiong ze zhuo ,shou qiong ze jue 。”⑥kun e ;bu de zhi 。yu “da ”xiang dui 。li kang 《yun ming lun 》:“shi yi sheng ren chu qiong da ru yi ye 。”⑦pin kun ;sheng huo kun nan 。《zhan guo ce · ji ce si 》:“zhen kun qiong ,bu bu zu 。”

    nian :

    ①shou cheng ;nian jing 。《gu liang chuan ·huan gong san nian 》:“wu gu jie shou wei you nian ye 。”su shi 《xi yu ting ji 》:“yu mai yu qi shan zhi yang ,ji zhan wei you nian 。”②shi er ge yue wei yi nian 。《zhuang zi ·qiu shui 》:“shang zhi shi ,ba nian qi han 。”③nian ji ;nian sui 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“shi shi gu sheng nian er shi yu ,zui wei shao 。”④di wang de nian hao 。gai nian jiao gai yuan 。《san guo zhi ·wu shu ·wu zhu chuan 》:“gai nian wei yan kang 。”

    mo :

    ①mei you 。gen “you ”xiang dui 。liu you 《you shan xi cun 》:“shan chong shui fu yi mo lu 。”②fu ci 。biao shi fou ding ,xiang dang yu “bu ”。《shang jun shu ·nong zhan 》:“min yi ci wei jiao ,ze su yan de mo shao ,er bing yan de ruo ye ?”③lian ci 。biao shi tiao jian ,xiang dang yu “mo lun ”、“bu lun ”。《shi jing ·lu song ·feng shui 》:“bu xiao bu da ,cong gong yu mai 。”④tong “wu ”。bu yao 。《gu shi yuan ·kong hou yin 》:“gong mo du he ,gong jing du he 。duo he er si ,dang nai gong he !”⑤fei ;bu shi 。《guan zi ·xing shi 》:“ze guo fei ji guo ,er min mo ji min ye 。”⑥yu qi ci 。yong yu yi wen gou mo ,biao shi yi wen ,xiang dang yu “fou ”。bai ju yi 《wen liu shi jiu 》:“wan lai tian yu xue ,neng yin yi bei mo ?”

    suo :

    ①chu suo ;wei zhi ;de fang 。《mo zi ·hao ling 》:“ye yi huo zhi gu suo 。”《shi jing ·bin feng ·jiu yu 》:“hong fei zun zhu (zhǔ),gong gui mo suo 。”(zun :yan zhao 。zhu :shui zhong de sha zhou 。)②yuan 、ming shi zhu jun de yi chong jian zhi 。《ming shi ·bing zhi er 》:“du (duó)yao hai de ,ji yi jun zhe she suo ,lian jun zhe she wei 。”(du :gu liang 。)③bu ding shu ci ,fu zai shu liang ci hou biao shi gai shu 。《shi ji ·li jiang jun lie chuan 》:“wei dao xiong nu chen er li suo ,zhi 。”(chen :tong “zhen ”。)④liang ci 。ji suan fang she ji ji ta chu suo 。《song shu ·shen qing zhi chuan 》:“ju qing ming men wai ,you zhai si suo ,shi yu shen li 。”《shi ji ·bian que cang gong lie chuan 》:“ci zu yang ming mai ,zuo you ge san suo 。”⑤zhu ci 。yong zai dong ci qian ,zu cheng ming ci xing duan yu 。1. dong ci hou bu zai chu xian biao shi wu de ci 。《xun zi ·rong ru 》:“ci xiao ren zhi suo wu er jun zi suo bu wei ye 。”2. dong ci hou yong “zhe ”huo “de ”biao shi shi wu 。《zhan guo ce ·ji ce si 》:“shi wu jia suo gua you zhe 。”3. dong ci hou reng chu xian biao shi wu de ci 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“du ji suo sha han jun shu bai ren 。”⑥zhu ci 。fang zai dong ci qian biao shi bei dong ,duo yu “wei ”pei ge shi yong 。《han shu ·huang ba chuan 》:“shi yu dao pang ,nai wei wu suo dao rou 。”(wu :wu ya 。)[suo yi ]1.biao shi yuan yin 。《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“wu suo yi wei ci zhe ,yi xian guo jia zhi ji er hou si chou ye 。”2. biao shi shi yong de dong xi 。《mo zi ·gong shu 》:“wu zhi suo yi ju zi yi ,wu bu yan 。”(ju :tong “ju ”。)3. biao shi fang fa huo ping jie 。《xun zi ·yi bing 》:“bi bing zhe ,suo yi jin bao chu hai ye 。”

    cheng :

    ①wan cheng ;shi xian 。li si 《jian zhu ke shu 》:“shi qin cheng di ye 。”②bang zhu shi xian ;cheng quan 。《lun yu ·yan yuan 》:“jun zi cheng ren zhi mei ,bu cheng ren zhi e 。”③cheng wei ;bian wei 。《li ji ·xue ji 》:“yu bu zhuo ,bu cheng qi 。”liu xiang 《shui yuan ·feng shi 》:“ji zhi lin zi san bai lv ,zhang mei (mèi)cheng wei ,hui han cheng yu 。”(lv :li hang 。mei :xiu zi 。wei :wei mu 。)④cheng guo ;cheng jiu 。li bai 《hua cheng si da zhong ming 》:“shao wen cai lve ,zhuang er you cheng 。”(wen :xu 。)⑤cheng chang ;cheng shou 。《xun zi ·tian lun 》:“(mo wu )ge de ji yang yi cheng 。”⑥he jie ;jiao hao 。《zuo chuan ·cheng gong shi yi nian 》:“qin jin wei cheng 。”《shi ji ·zhang yi lie chuan 》:“ai wang yu shi bei cong (zòng)yao er yin yi qing cheng yu qin 。”(bei :wei bei 。cong :zhi ge zong 。yi :ren ming 。)⑦yi ding de ;ding xing de ;xian cheng de 。《shi jing ·zhou song ·hao tian you cheng ming 》:“hao tian you cheng ming ,er hou shou zhi 。”《san guo zhi ·shu shu ·jiang wan fei yi jiang wei chuan lun 》:“xian cheng zhu ge zhi cheng gui ,yin xun er bu ge 。”(xian :dou 。ge :gai bian 。)⑧ceng ;chong (chóng)。《shi ji ·li si lie chuan 》:“xing zhe xiang ban yu dao ,er si ren ri cheng ji yu shi 。”《lv shi chun qiu ·yin chu 》:“wei jiu cheng zhi tai 。”⑨gu dai shi li jian fang wei yi cheng 。《han shu ·xing fa zhi 》:“cheng fang shi li 。”