• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 爾能折芳桂,吾亦采蘭若。

    “爾能折芳桂,吾亦采蘭若。”詩句出處:《題嵩山逸人元丹丘山居》;是唐朝詩人李白的作品。

    傢本紫雲山,道風未淪落。沉懷丹丘志,沖賞歸寂寞。
    朅來遊閩荒,捫涉窮禹鑿。夤緣泛潮海,偃蹇陟廬霍。
    憑雷躡天窗,弄影憩霞閣。且欣登眺美,頗愜隱淪諾。
    三山曠幽期,四嶽聊所托。故人契嵩潁,高義炳丹雘。
    滅跡遺紛囂,終言本峰壑。自矜林湍好,不羨朝市樂。
    偶與真意並,頓覺世情薄。爾能折芳桂,吾亦采蘭若。
    拙妻好乘鸞,嬌女愛飛鶴。提攜訪神仙,從此煉金藥。

    【註釋】:

    爾:

    ①代詞。相當於“你”、“你的”。《左傳·宣公十五年》:“我無爾詐,爾無我虞。”②指示代詞。相當於“這”、“那”。《禮記·檀弓上》:“夫子何善爾也?”《晉書·桓溫傳》:“果爾,後將易吾姓也。”③用在詞尾,表示“……的樣子”。《古詩十九首》之十九:“相去萬餘裡,故人心尚爾。”④近;淺近。後作“邇(邇)”。《詩經·大雅·行葦》:“戚戚兄弟,莫遠具爾。”(戚戚:親愛。具:通“俱”。)《周禮·地官·肆長》:“實相近者相爾也。”⑤形容詞或副詞後綴。表示“……的樣子。”《史記·仲尼弟子列傳》:“孔子喟爾嘆曰:……”《論語·陽貨》:“夫子莞爾而笑。”⑥語氣詞。1. 表示限止。相當於“而已”、“罷瞭”。《戰國策·魏策四》:“佈衣之怒,亦免冠徒跣,以頭搶城爾。”2. 表示判斷和肯定。相當於“瞭”、“呢”。《公羊傳·宣公十五年》:“莊王圍宋,軍有七日之糧爾;盡此不勝,將去而歸爾。”⑦通“薾”。 花繁盛的樣子。《詩經·小雅·采薇》:“彼爾維何? 維常之華。”

    能:

    ①能力;才能。《荀子·王制》:“無能不官,無功不賞。”②有能力;有才能。諸葛亮《出師表》:“先帝稱之曰能。”③能夠;勝任。《論語·先進》:“非曰能之,願學焉。”④擅長;善於。蔡元培《圖畫》:“善畫者多工書而能詩。”(書:書法。)⑤和睦,親善。《左傳·襄公二十二年》:“令尹之不能,爾所知也。”⑥如此;這般。杜甫《茅屋為秋風所破歌》:“南村群童欺我老無力,忍能對面為盜賊。”(忍:忍心。)⑦及,達到。王安石《遊褒禪山記》:“蓋餘所至,比好遊者尚不能十一。”⑧副詞。約同“乃”、“於是”。《管子·權修》:“二者不失,則民能可得而官也。”⑨通“耐”。忍耐,禁得起。《淮南子·地形》:“食水者善遊能寒。”(食水:指魚鱉囧鶩等。)

    折:

    (一)①折斷。《韓非子· 五蠹》:“兔走觸株,折頸而死。”(走:奔跑。)②彎曲。李白《夢遊天姥吟留別》:“安能摧眉折腰事權貴。”③死。《韓詩外傳》卷三:“無瘖、聾、跛、眇、尪蹇、侏儒、折短。”④挫折;損失。《史記·淮陰侯列傳》:“折北不救。”(北:失敗。)⑤駁斥;使對方屈服。劉禹錫《天論》:“作天說以折韓退之之言。”(天說,指柳宗元《天說》。韓退之:韓愈。)⑥指責。《三國志·魏書·傅嘏傳》:“季佈面折其短。”(季節:人名。) (二)shé [折閱]虧損。《荀子·修身》:“良賈不為折閱不市。”(良賈:有本事的商人。市:做買賣。)

    芳:

    ①花草的香味。《楚辭·九章·悲回風》:“蘭芷幽而獨芳。”又泛指香氣。《新語·術事》:“有女而無芳澤之飾。”②花草。屈原《離騷》:“芳與澤其雜糅兮,唯昭質其猶未虧。”③美好;好。傅山《乙酉歲除八絕句》:“摩雲即有回陽雁,寄得南枝芳信無?”(陽:指衡陽。)④賢德的人。屈原《離騷》:“昔三後之純粹兮,固眾芳之所在。”⑤通“房”,草木結果實的子房。《呂氏春秋·審時》:“先時者,莖葉帶芒以短衡,穗巨而芳奪。”

    桂:

    ①植物名。桂皮樹。《楚辭·離騷》:“雜申椒與桂菌兮,豈維紉夫蕙茞。”②植物名,指木樨。三國·魏·繁欽《彌愁賦》:“整桂冠而自飾,敷綦藻之華文。”

    吾:

    ①代詞。《論語·學而》:“吾日三省吾身。”②通“禦(禦)”。抵禦。《墨子·公孟》:“厚攻則厚吾,薄攻則薄吾。”③[吾子]對人的尊稱。《左傳·成公二年》:“病未及死,吾子勉之。”

    亦:

    ①副詞。1. 相當於“也”、“也是”。《詩經·鄭風·將仲子》:“仲可懷也,人之多言,亦可畏也。”(仲:老二。懷:懷念。)《史記·廉頗藺相如列傳》:“秦亦不以城予趙,趙亦終不予秦璧。”2. 表示語氣的減弱。相當於“不過”、“隻是”。《戰國策·齊策四》:“王亦不好士也,何患無士?”(好:喜歡。患:擔憂。)②語氣詞。《詩經·召南·草蟲》:“亦既見止,亦既覯止。”(止:語氣詞。覯gòu:相遇。)[不亦]用於反問句。表示委婉語氣。《論語·學而》:“學而時習之,不亦樂乎?”

    采:

    (一)①采摘。《史記·伯夷列傳》:“登彼西山兮,采其薇矣。”②開采。《漢書·食貨志下》:“今農事棄捐,而采銅者日蕃。”③收集。《論衡·自紀》:“非玉工珠師,莫能采得。”④選取。《史記·秦始皇本紀》:“采上古帝位號,號曰‘皇帝’。”⑤精神;神色。李白《白馬篇》:“酒後競風采,三杯弄寶刀。”⑥同“彩”。彩色。李斯《諫逐客書》:“西蜀丹青不為采。”⑦彩色的綢緞。晁錯《論貴粟疏》:“(商賈)衣必文采,食必粱肉。”⑧指美麗的詞藻。《文心雕龍·情采》:“是以聯辭結采,將欲明經。”⑨博具的花色;彩頭。李肇《唐國史補》卷下:“擲采之骰有二,其法生於握槊,變於雙陸。”(握槊、雙陸:古代博戲。)因指賭註。⑩幸運;運氣。許棐《選官圖》詩:“縱有黃金無好采,也難平白到公卿。”(11)叫好聲。《水滸傳》第十回:“安排的好菜蔬,調和的好汁水,來吃的人都喝采。”(12)理會。後作“睬”。道原《景德傳燈錄》卷七:“傾山覆海晏然靜,地動安眠豈采伊。”(13)木名。即櫟,通稱柞樹。《史記·李斯列傳》:“堯之有天下也,堂高三尺,采椽不斫。”(堂:屋基。) (二)cài 采地,古代卿大夫的封地。《禮記·禮運》:“大夫有采以處其子孫。”

    蘭:

    ①蘭草,澤蘭。菊科。多年生草本。有香氣,秋末開花。《楚辭·離騷》:“扈江離與辟芷兮,紉秋蘭以為佩。”②蘭花。蘭科,多年生常綠草本。歸有光《項脊軒志》:“又雜植蘭桂竹木於庭。”③木蘭。一種香木。《楚辭·九歌·湘夫人》:“桂棟兮蘭橑,辛夷楣兮藥房。”④通“欄(欄)”。柵欄。《漢書·王莽傳》:“又置奴婢之市,與牛馬同蘭。”⑤通“攔”。阻隔。《戰國策·魏策三》:“晉國之去梁也,千裡有餘,有河山以蘭之。”⑥通“闌”。指放兵器的架子。《管子·小匡》:“輕罪入蘭、盾、鞈革。”(入:交納。鞈革:護胸的雙層革甲。)

    若:

    ①從;順從。《詩經·大雅·烝民》:“邦國若否,仲山甫明之。”②選擇。《詩經·大雅·烝民》:“天子是若。”(是:指仲山甫。)③好像;如同。《莊子·逍遙遊》:“其翼若垂天之雲。”④代詞。1. 人稱代詞。相當於“你”、“你的”。《史記·項羽本紀》:“虞兮虞兮奈若何?”2.指示代詞。相當於“此”、“這”。《論語·憲問》:“君子哉若人!”⑤連詞。1. 表示假設關系,相當於“如果”。《三國志·蜀志·諸葛亮傳》:“若其不才,君可自取。”2. 表示選擇關系,相當於“或者”。《漢書·惠帝紀》:“民年七十以上若不滿十歲有罪當刑者,皆免之。”⑥詞尾。用在形容詞後,表示“……的樣子”。《詩經·衛風·氓》:“桑之未落,其葉沃若。”(沃若:潤澤的樣子。)《史記·司馬相如列傳》:“於是二子愀然改容,超若自失。”(愀qiǎo然:容色變動的樣子。超若:悵惘的樣子。)[若夫]至於。范仲淹《嶽陽樓記》:“若夫霪雨霏霏,連月不開。”


  • 尔能折芳桂,吾亦采兰若。

    “尔能折芳桂,吾亦采兰若。”诗句出处:《题嵩山逸人元丹丘山居》;是唐朝诗人李白的作品。

    家本紫云山,道风未沦落。沉怀丹丘志,冲赏归寂寞。
    朅来游闽荒,扪涉穷禹凿。夤缘泛潮海,偃蹇陟庐霍。
    凭雷蹑天窗,弄影憩霞阁。且欣登眺美,颇惬隐沦诺。
    三山旷幽期,四岳聊所托。故人契嵩颍,高义炳丹雘。
    灭迹遗纷嚣,终言本峰壑。自矜林湍好,不羡朝市乐。
    偶与真意并,顿觉世情薄。尔能折芳桂,吾亦采兰若。
    拙妻好乘鸾,娇女爱飞鹤。提携访神仙,从此炼金药。

    【注释】:

    尔:

    ①代词。相当于“你”、“你的”。《左传·宣公十五年》:“我无尔诈,尔无我虞。”②指示代词。相当于“这”、“那”。《礼记·檀弓上》:“夫子何善尔也?”《晋书·桓温传》:“果尔,后将易吾姓也。”③用在词尾,表示“……的样子”。《古诗十九首》之十九:“相去万余里,故人心尚尔。”④近;浅近。后作“迩(邇)”。《诗经·大雅·行苇》:“戚戚兄弟,莫远具尔。”(戚戚:亲爱。具:通“俱”。)《周礼·地官·肆长》:“实相近者相尔也。”⑤形容词或副词后缀。表示“……的样子。”《史记·仲尼弟子列传》:“孔子喟尔叹曰:……”《论语·阳货》:“夫子莞尔而笑。”⑥语气词。1. 表示限止。相当于“而已”、“罢了”。《战国策·魏策四》:“布衣之怒,亦免冠徒跣,以头抢城尔。”2. 表示判断和肯定。相当于“了”、“呢”。《公羊传·宣公十五年》:“庄王围宋,军有七日之粮尔;尽此不胜,将去而归尔。”⑦通“薾”。 花繁盛的样子。《诗经·小雅·采薇》:“彼尔维何? 维常之华。”

    能:

    ①能力;才能。《荀子·王制》:“无能不官,无功不赏。”②有能力;有才能。诸葛亮《出师表》:“先帝称之曰能。”③能够;胜任。《论语·先进》:“非曰能之,愿学焉。”④擅长;善于。蔡元培《图画》:“善画者多工书而能诗。”(书:书法。)⑤和睦,亲善。《左传·襄公二十二年》:“令尹之不能,尔所知也。”⑥如此;这般。杜甫《茅屋为秋风所破歌》:“南村群童欺我老无力,忍能对面为盗贼。”(忍:忍心。)⑦及,达到。王安石《游褒禅山记》:“盖余所至,比好游者尚不能十一。”⑧副词。约同“乃”、“于是”。《管子·权修》:“二者不失,则民能可得而官也。”⑨通“耐”。忍耐,禁得起。《淮南子·地形》:“食水者善游能寒。”(食水:指鱼鳖囧鹜等。)

    折:

    (一)①折断。《韩非子· 五蠹》:“兔走触株,折颈而死。”(走:奔跑。)②弯曲。李白《梦游天姥吟留别》:“安能摧眉折腰事权贵。”③死。《韩诗外传》卷三:“无瘖、聋、跛、眇、尪蹇、侏儒、折短。”④挫折;损失。《史记·淮阴侯列传》:“折北不救。”(北:失败。)⑤驳斥;使对方屈服。刘禹锡《天论》:“作天说以折韩退之之言。”(天说,指柳宗元《天说》。韩退之:韩愈。)⑥指责。《三国志·魏书·傅嘏传》:“季布面折其短。”(季节:人名。) (二)shé [折阅]亏损。《荀子·修身》:“良贾不为折阅不市。”(良贾:有本事的商人。市:做买卖。)

    芳:

    ①花草的香味。《楚辞·九章·悲回风》:“兰芷幽而独芳。”又泛指香气。《新语·术事》:“有女而无芳泽之饰。”②花草。屈原《离骚》:“芳与泽其杂糅兮,唯昭质其犹未亏。”③美好;好。傅山《乙酉岁除八绝句》:“摩云即有回阳雁,寄得南枝芳信无?”(阳:指衡阳。)④贤德的人。屈原《离骚》:“昔三后之纯粹兮,固众芳之所在。”⑤通“房”,草木结果实的子房。《吕氏春秋·审时》:“先时者,茎叶带芒以短衡,穗巨而芳夺。”

    桂:

    ①植物名。桂皮树。《楚辞·离骚》:“杂申椒与桂菌兮,岂维纫夫蕙茞。”②植物名,指木樨。三国·魏·繁钦《弥愁赋》:“整桂冠而自饰,敷綦藻之华文。”

    吾:

    ①代词。《论语·学而》:“吾日三省吾身。”②通“禦(御)”。抵御。《墨子·公孟》:“厚攻则厚吾,薄攻则薄吾。”③[吾子]对人的尊称。《左传·成公二年》:“病未及死,吾子勉之。”

    亦:

    ①副词。1. 相当于“也”、“也是”。《诗经·郑风·将仲子》:“仲可怀也,人之多言,亦可畏也。”(仲:老二。怀:怀念。)《史记·廉颇蔺相如列传》:“秦亦不以城予赵,赵亦终不予秦璧。”2. 表示语气的减弱。相当于“不过”、“只是”。《战国策·齐策四》:“王亦不好士也,何患无士?”(好:喜欢。患:担忧。)②语气词。《诗经·召南·草虫》:“亦既见止,亦既觏止。”(止:语气词。觏gòu:相遇。)[不亦]用于反问句。表示委婉语气。《论语·学而》:“学而时习之,不亦乐乎?”

    采:

    (一)①采摘。《史记·伯夷列传》:“登彼西山兮,采其薇矣。”②开采。《汉书·食货志下》:“今农事弃捐,而采铜者日蕃。”③收集。《论衡·自纪》:“非玉工珠师,莫能采得。”④选取。《史记·秦始皇本纪》:“采上古帝位号,号曰‘皇帝’。”⑤精神;神色。李白《白马篇》:“酒后竞风采,三杯弄宝刀。”⑥同“彩”。彩色。李斯《谏逐客书》:“西蜀丹青不为采。”⑦彩色的绸缎。晁错《论贵粟疏》:“(商贾)衣必文采,食必粱肉。”⑧指美丽的词藻。《文心雕龙·情采》:“是以联辞结采,将欲明经。”⑨博具的花色;彩头。李肇《唐国史补》卷下:“掷采之骰有二,其法生于握槊,变于双陆。”(握槊、双陆:古代博戏。)因指赌注。⑩幸运;运气。许棐《选官图》诗:“纵有黄金无好采,也难平白到公卿。”(11)叫好声。《水浒传》第十回:“安排的好菜蔬,调和的好汁水,来吃的人都喝采。”(12)理会。后作“睬”。道原《景德传灯录》卷七:“倾山覆海晏然静,地动安眠岂采伊。”(13)木名。即栎,通称柞树。《史记·李斯列传》:“尧之有天下也,堂高三尺,采椽不斫。”(堂:屋基。) (二)cài 采地,古代卿大夫的封地。《礼记·礼运》:“大夫有采以处其子孙。”

    兰:

    ①兰草,泽兰。菊科。多年生草本。有香气,秋末开花。《楚辞·离骚》:“扈江离与辟芷兮,纫秋兰以为佩。”②兰花。兰科,多年生常绿草本。归有光《项脊轩志》:“又杂植兰桂竹木于庭。”③木兰。一种香木。《楚辞·九歌·湘夫人》:“桂栋兮兰橑,辛夷楣兮药房。”④通“欄(栏)”。栅栏。《汉书·王莽传》:“又置奴婢之市,与牛马同兰。”⑤通“拦”。阻隔。《战国策·魏策三》:“晋国之去梁也,千里有余,有河山以兰之。”⑥通“阑”。指放兵器的架子。《管子·小匡》:“轻罪入兰、盾、鞈革。”(入:交纳。鞈革:护胸的双层革甲。)

    若:

    ①从;顺从。《诗经·大雅·烝民》:“邦国若否,仲山甫明之。”②选择。《诗经·大雅·烝民》:“天子是若。”(是:指仲山甫。)③好像;如同。《庄子·逍遥游》:“其翼若垂天之云。”④代词。1. 人称代词。相当于“你”、“你的”。《史记·项羽本纪》:“虞兮虞兮奈若何?”2.指示代词。相当于“此”、“这”。《论语·宪问》:“君子哉若人!”⑤连词。1. 表示假设关系,相当于“如果”。《三国志·蜀志·诸葛亮传》:“若其不才,君可自取。”2. 表示选择关系,相当于“或者”。《汉书·惠帝纪》:“民年七十以上若不满十岁有罪当刑者,皆免之。”⑥词尾。用在形容词后,表示“……的样子”。《诗经·卫风·氓》:“桑之未落,其叶沃若。”(沃若:润泽的样子。)《史记·司马相如列传》:“于是二子愀然改容,超若自失。”(愀qiǎo然:容色变动的样子。超若:怅惘的样子。)[若夫]至于。范仲淹《岳阳楼记》:“若夫霪雨霏霏,连月不开。”


  • er neng she fang gui ,wu yi cai lan re 。

    “er neng she fang gui ,wu yi cai lan re 。”shi gou chu chu :《ti song shan yi ren yuan dan qiu shan ju 》;shi tang chao shi ren li bai de zuo pin 。

    jia ben zi yun shan ,dao feng wei lun la 。chen huai dan qiu zhi ,chong shang gui ji mo 。
    qie lai you min huang ,men she qiong yu zao 。yin yuan fan chao hai ,yan jian zhi lu huo 。
    ping lei nie tian chuang ,long ying qi xia ge 。ju xin deng tiao mei ,po qie yin lun nuo 。
    san shan kuang you ji ,si yue liao suo tuo 。gu ren qi song ying ,gao yi bing dan huo 。
    mie ji wei fen ao ,zhong yan ben feng he 。zi jin lin tuan hao ,bu xian chao shi le 。
    ou yu zhen yi bing ,du jiao shi qing bao 。er neng she fang gui ,wu yi cai lan re 。
    zhuo qi hao cheng luan ,jiao nv ai fei he 。di xie fang shen xian ,cong ci lian jin yao 。

    【zhu shi 】:

    er :

    ①dai ci 。xiang dang yu “ni ”、“ni de ”。《zuo chuan ·xuan gong shi wu nian 》:“wo mo er zha ,er mo wo yu 。”②zhi shi dai ci 。xiang dang yu “zhe ”、“na ”。《li ji ·tan gong shang 》:“fu zi he shan er ye ?”《jin shu ·huan wen chuan 》:“guo er ,hou jiang yi wu xing ye 。”③yong zai ci wei ,biao shi “……de yang zi ”。《gu shi shi jiu shou 》zhi shi jiu :“xiang qu mo yu li ,gu ren xin shang er 。”④jin ;jian jin 。hou zuo “er (邇)”。《shi jing ·da ya ·hang wei 》:“qi qi xiong di ,mo yuan ju er 。”(qi qi :qin ai 。ju :tong “ju ”。)《zhou li ·de guan ·si chang 》:“shi xiang jin zhe xiang er ye 。”⑤xing rong ci huo fu ci hou chuo 。biao shi “……de yang zi 。”《shi ji ·zhong ni di zi lie chuan 》:“kong zi kui er tan yue :……”《lun yu ·yang huo 》:“fu zi guan er er xiao 。”⑥yu qi ci 。1. biao shi xian zhi 。xiang dang yu “er yi ”、“ba le ”。《zhan guo ce ·wei ce si 》:“bu yi zhi nu ,yi mian guan tu xian ,yi tou qiang cheng er 。”2. biao shi pan duan he ken ding 。xiang dang yu “le ”、“ne ”。《gong yang chuan ·xuan gong shi wu nian 》:“zhuang wang wei song ,jun you qi ri zhi liang er ;jin ci bu sheng ,jiang qu er gui er 。”⑦tong “er ”。 hua fan cheng de yang zi 。《shi jing ·xiao ya ·cai wei 》:“bi er wei he ? wei chang zhi hua 。”

    neng :

    ①neng li ;cai neng 。《xun zi ·wang zhi 》:“mo neng bu guan ,mo gong bu shang 。”②you neng li ;you cai neng 。zhu ge liang 《chu shi biao 》:“xian di chen zhi yue neng 。”③neng gou ;sheng ren 。《lun yu ·xian jin 》:“fei yue neng zhi ,yuan xue yan 。”④shan chang ;shan yu 。cai yuan pei 《tu hua 》:“shan hua zhe duo gong shu er neng shi 。”(shu :shu fa 。)⑤he mu ,qin shan 。《zuo chuan ·xiang gong er shi er nian 》:“ling yin zhi bu neng ,er suo zhi ye 。”⑥ru ci ;zhe ban 。du fu 《mao wu wei qiu feng suo po ge 》:“na cun qun tong qi wo lao mo li ,ren neng dui mian wei dao zei 。”(ren :ren xin 。)⑦ji ,da dao 。wang an dan 《you bao chan shan ji 》:“gai yu suo zhi ,bi hao you zhe shang bu neng shi yi 。”⑧fu ci 。yao tong “nai ”、“yu shi ”。《guan zi ·quan xiu 》:“er zhe bu shi ,ze min neng ke de er guan ye 。”⑨tong “nai ”。ren nai ,jin de qi 。《huai na zi ·de xing 》:“shi shui zhe shan you neng han 。”(shi shui :zhi yu bie jiong wu deng 。)

    she :

    (yi )①she duan 。《han fei zi · wu du 》:“tu zou chu zhu ,she geng er si 。”(zou :ben pao 。)②wan qu 。li bai 《meng you tian lao yin liu bie 》:“an neng cui mei she yao shi quan gui 。”③si 。《han shi wai chuan 》juan san :“mo yin 、long 、bo 、miao 、wang jian 、zhu ru 、she duan 。”④cuo she ;sun shi 。《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“she bei bu jiu 。”(bei :shi bai 。)⑤bo chi ;shi dui fang qu fu 。liu yu xi 《tian lun 》:“zuo tian shui yi she han tui zhi zhi yan 。”(tian shui ,zhi liu zong yuan 《tian shui 》。han tui zhi :han yu 。)⑥zhi ze 。《san guo zhi ·wei shu ·fu gu chuan 》:“ji bu mian she ji duan 。”(ji jie :ren ming 。) (er )shé [she yue ]kui sun 。《xun zi ·xiu shen 》:“liang gu bu wei she yue bu shi 。”(liang gu :you ben shi de shang ren 。shi :zuo mai mai 。)

    fang :

    ①hua cao de xiang wei 。《chu ci ·jiu zhang ·bei hui feng 》:“lan zhi you er du fang 。”you fan zhi xiang qi 。《xin yu ·shu shi 》:“you nv er mo fang ze zhi shi 。”②hua cao 。qu yuan 《li sao 》:“fang yu ze ji za rou xi ,wei zhao zhi ji you wei kui 。”③mei hao ;hao 。fu shan 《yi you sui chu ba jue gou 》:“ma yun ji you hui yang yan ,ji de na zhi fang xin mo ?”(yang :zhi heng yang 。)④xian de de ren 。qu yuan 《li sao 》:“xi san hou zhi chun cui xi ,gu zhong fang zhi suo zai 。”⑤tong “fang ”,cao mu jie guo shi de zi fang 。《lv shi chun qiu ·shen shi 》:“xian shi zhe ,jing xie dai mang yi duan heng ,sui ju er fang duo 。”

    gui :

    ①zhi wu ming 。gui pi shu 。《chu ci ·li sao 》:“za shen jiao yu gui jun xi ,qi wei ren fu hui chen 。”②zhi wu ming ,zhi mu xi 。san guo ·wei ·fan qin 《mi chou fu 》:“zheng gui guan er zi shi ,fu qi zao zhi hua wen 。”

    wu :

    ①dai ci 。《lun yu ·xue er 》:“wu ri san sheng wu shen 。”②tong “禦(yu )”。di yu 。《mo zi ·gong meng 》:“hou gong ze hou wu ,bao gong ze bao wu 。”③[wu zi ]dui ren de zun chen 。《zuo chuan ·cheng gong er nian 》:“bing wei ji si ,wu zi mian zhi 。”

    yi :

    ①fu ci 。1. xiang dang yu “ye ”、“ye shi ”。《shi jing ·zheng feng ·jiang zhong zi 》:“zhong ke huai ye ,ren zhi duo yan ,yi ke wei ye 。”(zhong :lao er 。huai :huai nian 。)《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“qin yi bu yi cheng yu zhao ,zhao yi zhong bu yu qin bi 。”2. biao shi yu qi de jian ruo 。xiang dang yu “bu guo ”、“zhi shi ”。《zhan guo ce ·ji ce si 》:“wang yi bu hao shi ye ,he huan mo shi ?”(hao :xi huan 。huan :dan you 。)②yu qi ci 。《shi jing ·shao na ·cao chong 》:“yi ji jian zhi ,yi ji gou zhi 。”(zhi :yu qi ci 。gou gòu:xiang yu 。)[bu yi ]yong yu fan wen gou 。biao shi wei wan yu qi 。《lun yu ·xue er 》:“xue er shi xi zhi ,bu yi le hu ?”

    cai :

    (yi )①cai zhai 。《shi ji ·bai yi lie chuan 》:“deng bi xi shan xi ,cai ji wei yi 。”②kai cai 。《han shu ·shi huo zhi xia 》:“jin nong shi qi juan ,er cai tong zhe ri fan 。”③shou ji 。《lun heng ·zi ji 》:“fei yu gong zhu shi ,mo neng cai de 。”④shua qu 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“cai shang gu di wei hao ,hao yue ‘huang di ’。”⑤jing shen ;shen se 。li bai 《bai ma pian 》:“jiu hou jing feng cai ,san bei long bao dao 。”⑥tong “cai ”。cai se 。li si 《jian zhu ke shu 》:“xi shu dan qing bu wei cai 。”⑦cai se de chou duan 。chao cuo 《lun gui su shu 》:“(shang gu )yi bi wen cai ,shi bi liang rou 。”⑧zhi mei li de ci zao 。《wen xin diao long ·qing cai 》:“shi yi lian ci jie cai ,jiang yu ming jing 。”⑨bo ju de hua se ;cai tou 。li zhao 《tang guo shi bu 》juan xia :“zhi cai zhi tou you er ,ji fa sheng yu wo shuo ,bian yu shuang liu 。”(wo shuo 、shuang liu :gu dai bo hu 。)yin zhi du zhu 。⑩xing yun ;yun qi 。hu fei 《shua guan tu 》shi :“zong you huang jin mo hao cai ,ye nan ping bai dao gong qing 。”(11)jiao hao sheng 。《shui hu chuan 》di shi hui :“an pai de hao cai shu ,diao he de hao zhi shui ,lai chi de ren dou he cai 。”(12)li hui 。hou zuo “cai ”。dao yuan 《jing de chuan deng lu 》juan qi :“qing shan fu hai yan ran jing ,de dong an mian qi cai yi 。”(13)mu ming 。ji li ,tong chen zha shu 。《shi ji ·li si lie chuan 》:“yao zhi you tian xia ye ,tang gao san che ,cai chuan bu zhuo 。”(tang :wu ji 。) (er )cài cai de ,gu dai qing da fu de feng de 。《li ji ·li yun 》:“da fu you cai yi chu ji zi sun 。”

    lan :

    ①lan cao ,ze lan 。ju ke 。duo nian sheng cao ben 。you xiang qi ,qiu mo kai hua 。《chu ci ·li sao 》:“hu jiang li yu bi zhi xi ,ren qiu lan yi wei pei 。”②lan hua 。lan ke ,duo nian sheng chang lu cao ben 。gui you guang 《xiang ji xuan zhi 》:“you za zhi lan gui zhu mu yu ting 。”③mu lan 。yi chong xiang mu 。《chu ci ·jiu ge ·xiang fu ren 》:“gui dong xi lan lao ,xin yi mei xi yao fang 。”④tong “欄(lan )”。shan lan 。《han shu ·wang mang chuan 》:“you zhi nu bi zhi shi ,yu niu ma tong lan 。”⑤tong “lan ”。zu ge 。《zhan guo ce ·wei ce san 》:“jin guo zhi qu liang ye ,qian li you yu ,you he shan yi lan zhi 。”⑥tong “lan ”。zhi fang bing qi de jia zi 。《guan zi ·xiao kuang 》:“qing zui ru lan 、dun 、ge ge 。”(ru :jiao na 。ge ge :hu xiong de shuang ceng ge jia 。)

    re :

    ①cong ;shun cong 。《shi jing ·da ya ·zheng min 》:“bang guo re fou ,zhong shan fu ming zhi 。”②shua ze 。《shi jing ·da ya ·zheng min 》:“tian zi shi re 。”(shi :zhi zhong shan fu 。)③hao xiang ;ru tong 。《zhuang zi ·xiao yao you 》:“ji yi re chui tian zhi yun 。”④dai ci 。1. ren chen dai ci 。xiang dang yu “ni ”、“ni de ”。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“yu xi yu xi nai re he ?”2.zhi shi dai ci 。xiang dang yu “ci ”、“zhe ”。《lun yu ·xian wen 》:“jun zi zai re ren !”⑤lian ci 。1. biao shi jia she guan ji ,xiang dang yu “ru guo ”。《san guo zhi ·shu zhi ·zhu ge liang chuan 》:“re ji bu cai ,jun ke zi qu 。”2. biao shi shua ze guan ji ,xiang dang yu “huo zhe ”。《han shu ·hui di ji 》:“min nian qi shi yi shang re bu man shi sui you zui dang xing zhe ,jie mian zhi 。”⑥ci wei 。yong zai xing rong ci hou ,biao shi “……de yang zi ”。《shi jing ·wei feng ·mang 》:“sang zhi wei la ,ji xie wo re 。”(wo re :run ze de yang zi 。)《shi ji ·si ma xiang ru lie chuan 》:“yu shi er zi qiao ran gai rong ,chao re zi shi 。”(qiao qiǎoran :rong se bian dong de yang zi 。chao re :chang wang de yang zi 。)[re fu ]zhi yu 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“re fu yin yu fei fei ,lian yue bu kai 。”