- 繁体
- 简体
- 拼音
-
始知像教力,但度無所苦。
“始知像教力,但度無所苦。”詩句出處:《金山寺》;是宋朝詩人王安石的作品。
招提憑高岡,四面斷行旅。
勝地猶在險,浮梁裊相拄。
大江當我前,颭灩翠綃舞。
通流與廚會,甘美勝牛乳。
扣欄出黿鼉,幽姿可時睹。
夜深殿突兀,太微凝帝宇。
壁立兩崖對,迢迢隔雲雨。
天多剩得月,月落聞津鼓。
夜風一何暄,大舶夾雙櫓。
顛沉在須臾,我自檝迎汝。
始知像教力,但度無所苦。
憶昨狼狽初,隻見石與土。
榮華一朝盡,土梗空俯僂。
人事隨轉燭,蒼茫竟誰主。
咄嗟檀施開,繡楹盤萬礎。
高閣切星辰,新秋照牛女。
湯休起我病,轉上青天去。
攝身凌蒼霞,同憑朱欄語。
我歌爾其聆,幽憤得一吐。
誰言張處士,雄筆映千古。【註釋】:
始:
①開頭;指事情的開端。《老子》第六十四章:“千裡之行,始於足下。”②當初。與“今”相對。《論語·公冶長》:“始吾於人也,聽其言而信其行。”③首先。與“後”相對。韓愈《贈張童子序》:“始自縣考試,定其可舉者,然後升於州若府。”(若:或者。)④副詞。1.剛剛;方才。《呂氏春秋·別類》:“室之始成也善,其後果敗。”白居易《琵琶行》:“千呼萬喚始出來,猶抱琵琶半遮面。”2.曾(céng)。與“未”連用。《淮南子·俶真》:“有有者,有無者,有未始有有無者。”知:
①知道。《論語·為政》:“知之為知之,不知為不知,是知也。”王充《論衡·知實》:“不學自知,不問自曉,古今行事,未之有也。”(未之有也:沒有這樣的事。)②知覺;感覺。范縝《神滅論》:“手等有痛癢之知。”③見解;知識。《商君書·更法》:“有獨知之慮者。”(慮:思慮。)④知識。《列子· 湯問》:“兩小兒笑曰:‘孰為汝多知乎?’”(孰:誰。為:通“謂”,說。)⑤瞭解。《史記·管晏列傳》:“知我者鮑子也。”(鮑子:鮑叔牙。)⑥交好;相親。司馬遷《報任安書》:“絕賓客之知。”⑦知己;知心的人。鮑照《詠雙燕》:“悲歌辭舊愛,銜淚覓新知。”(銜淚:噙著淚。覓:找尋。)⑧主持。《左傳·襄公二十六年》:“子產其將知政矣。”像:
①肖像;相貌。《淮南子·說林》:“遺腹子不思其父,無貌於心也;不夢見(父)像,無形於目也。”②相像;相似。《周易·系辭下》:“象也者,像此者也。”③好像;仿佛。《京本通俗小說·碾玉觀音》:“崔寧認得像是秀秀的聲音。”④比如;比方。《儒林外史》第二回:“像這荀老爹,田地廣,糧食又多,叫他多出些。”以上各義也作“象”。⑤依隨;順遂。《荀子·議兵》:“然後百姓曉然皆知(修)上之法,像上之志而安樂之。”⑥法式;榜樣。《楚辭·九章·橘頌》:“置以為像兮。”教:
(一)①教育;管教。《荀子·勸學》:“生而同時,長而異俗,教使之然也。”韓愈《師說》:“愛其子,擇師而教之。”王安石《答司馬諫議書》:“昨日蒙教。”《左傳·隱公元年》:“稱鄭伯,譏失教也。”《孝經·開宗明義章》:“夫孝,德之本也,教之所由生也。”②指宗教。《新唐書·後妃傳上·文德長孫皇後》:“佛老異方教耳。”張居正《答王鑒川論東運之衰》:“大雄之教慈悲廣大,豈不知哉?”(大雄:釋迦牟尼的尊稱。)③指古代諸侯王公的文告。《梁書·劉杳傳》:“在縣清潔,人有饋遺(wèi),一無所受,湘東王發教褒稱之。” (二)jiāo ①傳授知識技能。《孔雀東南飛》:“十三教汝織,十四能裁衣。”《左傳·襄公三十一年》:“教其不知,而恤其不足。”《周禮·地官·黨正》:“教其禮事,掌其戒禁。”②使;令。楊基《聞鄰船吹笛》:“已分折殘堤上柳,莫教吹落隴頭花。”王昌齡《出塞》:“但使龍城飛將在,不教胡馬度陰山。”力:
①力氣,力量。《孟子·告子下》:“有人於此,力不能勝一匹雛,則為無力人矣。”《孟子·梁惠王上》:“吾力足以舉百鈞。”②能力;才能。《論語·季氏》:“陳力就列,不能者止。”元結《上〈時議三篇〉表》:“百姓勞苦,力用不足。”③權力;勢力;威力。賈誼《新書·藩疆》:“欲天下之治安,天子之無憂,莫如眾建諸侯而少其力;力小則易使以義。”《孟子·公孫醜上》:“以力服人者,非心服也。”④功勞。《禮記· 夏官·司勛》:“治功曰力,戰功曰多。”⑤功效。《左傳·昭公十一年》:“且譬之於天,其有五材,而將用之,力盡而敝之。”(五材:金、木、水、火、土。)⑥勞役;力役。《孟子·盡心下》:“有佈縷之征,粟米之征,力役之征。”《國語·魯語下》:“任力以夫,而議其老幼。”也指役使。范仲淹《張公神道碑》:“公請增長堤二百裡,旁錮巨石為十闥,以疏其橫流,舍(shè)役伍於堤上,不力一民,而日廣月高。”(闥:門,指閘。舍:止宿。)⑦努力;盡力;竭力。《後漢書· 桓帝紀》:“自忠賢力爭,屢折奸鋒,雖願依斟流彘亦不可得已。”(斟:夏太康被羿逐所居處;彘:周厲王流放處。)杜甫《往在》:“冗官各復業,土著還力農。”《呂氏春秋·上農》:“若民不力田,墨乃傢畜。”(墨:通“沒”。沒收。)⑧甚;厲害。《漢書·汲黯傳》:“今病力,不能任郡事。”但:
①隻。曹操《敗軍抵罪令》:“但賞功而不罰罪,非國典也。”杜甫《無傢別》:“寂寞天寶後,園廬但蒿藜。”(天寶:唐玄宗年號。)②隻管。《孔雀東南飛》:“卿但暫還傢,吾今且報府。”③空。《鹽鐵論·刺復》:“但居者不知負載之勞。”(負:背負物。載:頭頂物。)[但可] 隻須。陳壽《三國志·魏書·鐘會傳》:“鐘會所統,五六倍於鄧艾,但可敕會取艾,不足自行。”度:
(一)①計量長短的器具或標準。《孟子·離婁上》:“朝不信道,工不信度。”(朝:朝廷。工:工匠。)《禮記·月令》:“日夜分,則同度量。”②規矩;法度;制度。《禮記· 曲禮上》:“進退有度。”《左傳·昭公四年》:“度不可改。”③界限;限度。賈誼《論積貯疏》:“生之有時,而用之亡(無)度,則物力必屈(jué)。”④氣量;胸懷;胸襟。《史記·高祖本紀》:“常有大度,不事傢人生產作業。”⑤逾越;超越。古樂府《木蘭詩》:“關山度若飛。”⑥過;越過。顧雲《詠柳二首》之二:“莫教虛度一年春。”⑦指計量單位。古代特指日月星辰在天體中運行的度數,稱躔(chán)度。《漢書·天文志》:“天下太平,五星循度。”(循:沿著。)⑧僧道引導人出傢稱“度”。韓愈《論佛骨表》:“(陛下)即位之初,即不許度人為僧尼道士。”⑨量詞。次;回。王勃《滕王閣序》:“物換星移幾度秋。”李頻《春日旅舍》:“如何一別故園後,五度花開五處看。”(11)通“渡”。古樂府《前溪歌》:“憂思出門倚,逢郎前溪度。”(倚:靠著門。) (二)duó ①計量長短;衡量。《孟子·梁惠王上》:“度,然後知長短。”《漢書·枚乘傳》:“寸寸而度之,至丈必過。”(過:超過。)②謀畫;打算。《左傳·哀公十一年》:“圉(yǔ)豈敢度其私。”(圉:人名。度其私:為自己打算。)③揣度;估計;估量。《史記·廉頗藺相如列傳》:“秦王度之,終不可強奪。”無:
①沒有。跟“有”相對。陸遊《遊山西村》:“山重水復疑無路。”②副詞。表示否定,相當於“不”。《商君書·農戰》:“民以此為教,則粟焉得無少,而兵焉得弱也?”③連詞。表示條件,相當於“無論”、“不論”。《詩經·魯頌·灃水》:“不小不大,從公於邁。”④通“毋”。不要。《古詩源·箜篌引》:“公無渡河,公竟渡河。墮河而死,當奈公何!”⑤非;不是。《管子·形勢》:“則國非其國,而民無其民也。”⑥語氣詞。用於疑問句末,表示疑問,相當於“否”。白居易《問劉十九》:“晚來天欲雪,能飲一杯無?”所:
①處所;位置;地方。《墨子·號令》:“夜以火指鼓所。”《詩經·豳風·九罭》:“鴻飛遵渚(zhǔ),公歸無所。”(遵:沿著。渚:水中的沙洲。)②元、明時駐軍的一種建制。《明史·兵志二》:“度(duó)要害地,系一郡者設所,連郡者設衛。”(度:估量。)③不定數詞,附在數量詞後表示概數。《史記·李將軍列傳》:“未到匈奴陳二裡所,止。”(陳:同“陣”。)④量詞。計算房舍及其他處所。《宋書 ·沈慶之傳》:“居清明門外,有宅四所,室宇甚麗。”《史記·扁鵲倉公列傳》:“刺足陽明脈,左右各三所。”⑤助詞。用在動詞前,組成名詞性短語。1. 動詞後不再出現表事物的詞。《荀子·榮辱》:“此小人之所務而君子所不為也。”2. 動詞後用“者”或“的”表示事物。《戰國策·齊策四》:“視吾傢所寡有者。”3. 動詞後仍出現表事物的詞。《史記·項羽本紀》:“獨籍所殺漢軍數百人。”⑥助詞。放在動詞前表示被動,多與“為”配合使用。《漢書·黃霸傳》:“食於道旁,乃為烏所盜肉。”(烏:烏鴉。)[所以]1.表示原因。《史記·廉頗藺相如列傳》:“吾所以為此者,以先國傢之急而後私仇也。”2. 表示使用的東西。《墨子·公輸》:“吾知所以距子矣,吾不言。”(距:同“拒”。)3. 表示方法或憑借。《荀子·議兵》:“彼兵者,所以禁暴除害也。”苦:
(一)①苦菜。《詩經·唐風·采苓》:“采苦采苦,首陽之下。”(首陽:山名。)②苦味。與“甘”、“甜”相對。《國語·晉語一》:“言之大甘,其中必苦。”(大:太。)③辛苦;勞苦。《史記·項羽本紀》:“勞苦而功高如此,未有封侯之賞。”佚名《衣銘》:“桑蠶苦,女工難。”④痛苦。杜甫《石壕吏》:“婦啼一何苦。”⑤苦於。佚名《忼慨歌》:“貪吏常苦富,廉吏常苦貧。”⑥刻苦;勤學。白居易《與元九書》:“蓋以苦學力文所致。”(蓋:大概。)⑦甚;很。曹操《短歌行》:“譬如朝露,去日苦多。” (二)gǔ 通“盬”。粗劣。《管子·小匡》:“辨其功苦。”(功:堅固。) -
始知像教力,但度无所苦。
“始知像教力,但度无所苦。”诗句出处:《金山寺》;是宋朝诗人王安石的作品。
招提凭高冈,四面断行旅。
胜地犹在险,浮梁袅相拄。
大江当我前,颭滟翠绡舞。
通流与厨会,甘美胜牛乳。
扣栏出鼋鼍,幽姿可时睹。
夜深殿突兀,太微凝帝宇。
壁立两崖对,迢迢隔云雨。
天多剩得月,月落闻津鼓。
夜风一何暄,大舶夹双橹。
颠沉在须臾,我自檝迎汝。
始知像教力,但度无所苦。
忆昨狼狈初,只见石与土。
荣华一朝尽,土梗空俯偻。
人事随转烛,苍茫竟谁主。
咄嗟檀施开,绣楹盘万础。
高阁切星辰,新秋照牛女。
汤休起我病,转上青天去。
摄身凌苍霞,同凭朱栏语。
我歌尔其聆,幽愤得一吐。
谁言张处士,雄笔映千古。【注释】:
始:
①开头;指事情的开端。《老子》第六十四章:“千里之行,始于足下。”②当初。与“今”相对。《论语·公冶长》:“始吾于人也,听其言而信其行。”③首先。与“后”相对。韩愈《赠张童子序》:“始自县考试,定其可举者,然后升于州若府。”(若:或者。)④副词。1.刚刚;方才。《吕氏春秋·别类》:“室之始成也善,其后果败。”白居易《琵琶行》:“千呼万唤始出来,犹抱琵琶半遮面。”2.曾(céng)。与“未”连用。《淮南子·俶真》:“有有者,有无者,有未始有有无者。”知:
①知道。《论语·为政》:“知之为知之,不知为不知,是知也。”王充《论衡·知实》:“不学自知,不问自晓,古今行事,未之有也。”(未之有也:没有这样的事。)②知觉;感觉。范缜《神灭论》:“手等有痛痒之知。”③见解;知识。《商君书·更法》:“有独知之虑者。”(虑:思虑。)④知识。《列子· 汤问》:“两小儿笑曰:‘孰为汝多知乎?’”(孰:谁。为:通“谓”,说。)⑤了解。《史记·管晏列传》:“知我者鲍子也。”(鲍子:鲍叔牙。)⑥交好;相亲。司马迁《报任安书》:“绝宾客之知。”⑦知己;知心的人。鲍照《咏双燕》:“悲歌辞旧爱,衔泪觅新知。”(衔泪:噙着泪。觅:找寻。)⑧主持。《左传·襄公二十六年》:“子产其将知政矣。”像:
①肖像;相貌。《淮南子·说林》:“遗腹子不思其父,无貌于心也;不梦见(父)像,无形于目也。”②相像;相似。《周易·系辞下》:“象也者,像此者也。”③好像;仿佛。《京本通俗小说·碾玉观音》:“崔宁认得像是秀秀的声音。”④比如;比方。《儒林外史》第二回:“像这荀老爹,田地广,粮食又多,叫他多出些。”以上各义也作“象”。⑤依随;顺遂。《荀子·议兵》:“然后百姓晓然皆知(修)上之法,像上之志而安乐之。”⑥法式;榜样。《楚辞·九章·橘颂》:“置以为像兮。”教:
(一)①教育;管教。《荀子·劝学》:“生而同时,长而异俗,教使之然也。”韩愈《师说》:“爱其子,择师而教之。”王安石《答司马谏议书》:“昨日蒙教。”《左传·隐公元年》:“称郑伯,讥失教也。”《孝经·开宗明义章》:“夫孝,德之本也,教之所由生也。”②指宗教。《新唐书·后妃传上·文德长孙皇后》:“佛老异方教耳。”张居正《答王鉴川论东运之衰》:“大雄之教慈悲广大,岂不知哉?”(大雄:释迦牟尼的尊称。)③指古代诸侯王公的文告。《梁书·刘杳传》:“在县清洁,人有馈遗(wèi),一无所受,湘东王发教褒称之。” (二)jiāo ①传授知识技能。《孔雀东南飞》:“十三教汝织,十四能裁衣。”《左传·襄公三十一年》:“教其不知,而恤其不足。”《周礼·地官·党正》:“教其礼事,掌其戒禁。”②使;令。杨基《闻邻船吹笛》:“已分折残堤上柳,莫教吹落陇头花。”王昌龄《出塞》:“但使龙城飞将在,不教胡马度阴山。”力:
①力气,力量。《孟子·告子下》:“有人于此,力不能胜一匹雏,则为无力人矣。”《孟子·梁惠王上》:“吾力足以举百钧。”②能力;才能。《论语·季氏》:“陈力就列,不能者止。”元结《上〈时议三篇〉表》:“百姓劳苦,力用不足。”③权力;势力;威力。贾谊《新书·藩疆》:“欲天下之治安,天子之无忧,莫如众建诸侯而少其力;力小则易使以义。”《孟子·公孙丑上》:“以力服人者,非心服也。”④功劳。《礼记· 夏官·司勋》:“治功曰力,战功曰多。”⑤功效。《左传·昭公十一年》:“且譬之于天,其有五材,而将用之,力尽而敝之。”(五材:金、木、水、火、土。)⑥劳役;力役。《孟子·尽心下》:“有布缕之征,粟米之征,力役之征。”《国语·鲁语下》:“任力以夫,而议其老幼。”也指役使。范仲淹《张公神道碑》:“公请增长堤二百里,旁锢巨石为十闼,以疏其横流,舍(shè)役伍于堤上,不力一民,而日广月高。”(闼:门,指闸。舍:止宿。)⑦努力;尽力;竭力。《后汉书· 桓帝纪》:“自忠贤力争,屡折奸锋,虽愿依斟流彘亦不可得已。”(斟:夏太康被羿逐所居处;彘:周厉王流放处。)杜甫《往在》:“冗官各复业,土著还力农。”《吕氏春秋·上农》:“若民不力田,墨乃家畜。”(墨:通“没”。没收。)⑧甚;厉害。《汉书·汲黯传》:“今病力,不能任郡事。”但:
①只。曹操《败军抵罪令》:“但赏功而不罚罪,非国典也。”杜甫《无家别》:“寂寞天宝后,园庐但蒿藜。”(天宝:唐玄宗年号。)②只管。《孔雀东南飞》:“卿但暂还家,吾今且报府。”③空。《盐铁论·刺复》:“但居者不知负载之劳。”(负:背负物。载:头顶物。)[但可] 只须。陈寿《三国志·魏书·钟会传》:“钟会所统,五六倍于邓艾,但可敕会取艾,不足自行。”度:
(一)①计量长短的器具或标准。《孟子·离娄上》:“朝不信道,工不信度。”(朝:朝廷。工:工匠。)《礼记·月令》:“日夜分,则同度量。”②规矩;法度;制度。《礼记· 曲礼上》:“进退有度。”《左传·昭公四年》:“度不可改。”③界限;限度。贾谊《论积贮疏》:“生之有时,而用之亡(无)度,则物力必屈(jué)。”④气量;胸怀;胸襟。《史记·高祖本纪》:“常有大度,不事家人生产作业。”⑤逾越;超越。古乐府《木兰诗》:“关山度若飞。”⑥过;越过。顾云《咏柳二首》之二:“莫教虚度一年春。”⑦指计量单位。古代特指日月星辰在天体中运行的度数,称躔(chán)度。《汉书·天文志》:“天下太平,五星循度。”(循:沿着。)⑧僧道引导人出家称“度”。韩愈《论佛骨表》:“(陛下)即位之初,即不许度人为僧尼道士。”⑨量词。次;回。王勃《滕王阁序》:“物换星移几度秋。”李频《春日旅舍》:“如何一别故园后,五度花开五处看。”(11)通“渡”。古乐府《前溪歌》:“忧思出门倚,逢郎前溪度。”(倚:靠着门。) (二)duó ①计量长短;衡量。《孟子·梁惠王上》:“度,然后知长短。”《汉书·枚乘传》:“寸寸而度之,至丈必过。”(过:超过。)②谋画;打算。《左传·哀公十一年》:“圉(yǔ)岂敢度其私。”(圉:人名。度其私:为自己打算。)③揣度;估计;估量。《史记·廉颇蔺相如列传》:“秦王度之,终不可强夺。”无:
①没有。跟“有”相对。陆游《游山西村》:“山重水复疑无路。”②副词。表示否定,相当于“不”。《商君书·农战》:“民以此为教,则粟焉得无少,而兵焉得弱也?”③连词。表示条件,相当于“无论”、“不论”。《诗经·鲁颂·沣水》:“不小不大,从公于迈。”④通“毋”。不要。《古诗源·箜篌引》:“公无渡河,公竟渡河。堕河而死,当奈公何!”⑤非;不是。《管子·形势》:“则国非其国,而民无其民也。”⑥语气词。用于疑问句末,表示疑问,相当于“否”。白居易《问刘十九》:“晚来天欲雪,能饮一杯无?”所:
①处所;位置;地方。《墨子·号令》:“夜以火指鼓所。”《诗经·豳风·九罭》:“鸿飞遵渚(zhǔ),公归无所。”(遵:沿着。渚:水中的沙洲。)②元、明时驻军的一种建制。《明史·兵志二》:“度(duó)要害地,系一郡者设所,连郡者设卫。”(度:估量。)③不定数词,附在数量词后表示概数。《史记·李将军列传》:“未到匈奴陈二里所,止。”(陈:同“阵”。)④量词。计算房舍及其他处所。《宋书 ·沈庆之传》:“居清明门外,有宅四所,室宇甚丽。”《史记·扁鹊仓公列传》:“刺足阳明脉,左右各三所。”⑤助词。用在动词前,组成名词性短语。1. 动词后不再出现表事物的词。《荀子·荣辱》:“此小人之所务而君子所不为也。”2. 动词后用“者”或“的”表示事物。《战国策·齐策四》:“视吾家所寡有者。”3. 动词后仍出现表事物的词。《史记·项羽本纪》:“独籍所杀汉军数百人。”⑥助词。放在动词前表示被动,多与“为”配合使用。《汉书·黄霸传》:“食于道旁,乃为乌所盗肉。”(乌:乌鸦。)[所以]1.表示原因。《史记·廉颇蔺相如列传》:“吾所以为此者,以先国家之急而后私仇也。”2. 表示使用的东西。《墨子·公输》:“吾知所以距子矣,吾不言。”(距:同“拒”。)3. 表示方法或凭借。《荀子·议兵》:“彼兵者,所以禁暴除害也。”苦:
(一)①苦菜。《诗经·唐风·采苓》:“采苦采苦,首阳之下。”(首阳:山名。)②苦味。与“甘”、“甜”相对。《国语·晋语一》:“言之大甘,其中必苦。”(大:太。)③辛苦;劳苦。《史记·项羽本纪》:“劳苦而功高如此,未有封侯之赏。”佚名《衣铭》:“桑蚕苦,女工难。”④痛苦。杜甫《石壕吏》:“妇啼一何苦。”⑤苦于。佚名《忼慨歌》:“贪吏常苦富,廉吏常苦贫。”⑥刻苦;勤学。白居易《与元九书》:“盖以苦学力文所致。”(盖:大概。)⑦甚;很。曹操《短歌行》:“譬如朝露,去日苦多。” (二)gǔ 通“盬”。粗劣。《管子·小匡》:“辨其功苦。”(功:坚固。) -
shi zhi xiang jiao li ,dan du mo suo ku 。
“shi zhi xiang jiao li ,dan du mo suo ku 。”shi gou chu chu :《jin shan si 》;shi song chao shi ren wang an dan de zuo pin 。
qiao di ping gao gang ,si mian duan hang lv 。
sheng de you zai xian ,fu liang niao xiang zhu 。
da jiang dang wo qian ,zhan yan cui xiao wu 。
tong liu yu chu hui ,gan mei sheng niu ru 。
kou lan chu yuan tuo ,you zi ke shi du 。
ye shen dian tu wu ,tai wei ning di yu 。
bi li liang ya dui ,tiao tiao ge yun yu 。
tian duo sheng de yue ,yue la wen jin gu 。
ye feng yi he xuan ,da bo ga shuang lu 。
dian chen zai xu yu ,wo zi ji ying ru 。
shi zhi xiang jiao li ,dan du mo suo ku 。
yi zuo lang bei chu ,zhi jian dan yu tu 。
rong hua yi chao jin ,tu geng kong fu lou 。
ren shi sui zhuai zhu ,cang mang jing shei zhu 。
duo jie tan shi kai ,xiu ying pan mo chu 。
gao ge qie xing chen ,xin qiu zhao niu nv 。
shang xiu qi wo bing ,zhuai shang qing tian qu 。
she shen ling cang xia ,tong ping zhu lan yu 。
wo ge er ji ling ,you fen de yi tu 。
shei yan zhang chu shi ,xiong bi ying qian gu 。【zhu shi 】:
shi :
①kai tou ;zhi shi qing de kai duan 。《lao zi 》di liu shi si zhang :“qian li zhi hang ,shi yu zu xia 。”②dang chu 。yu “jin ”xiang dui 。《lun yu ·gong ye chang 》:“shi wu yu ren ye ,ting ji yan er xin ji hang 。”③shou xian 。yu “hou ”xiang dui 。han yu 《zeng zhang tong zi xu 》:“shi zi xian kao shi ,ding ji ke ju zhe ,ran hou sheng yu zhou re fu 。”(re :huo zhe 。)④fu ci 。1.gang gang ;fang cai 。《lv shi chun qiu ·bie lei 》:“shi zhi shi cheng ye shan ,ji hou guo bai 。”bai ju yi 《pi pa hang 》:“qian hu mo huan shi chu lai ,you bao pi pa ban zhe mian 。”2.ceng (céng)。yu “wei ”lian yong 。《huai na zi ·chu zhen 》:“you you zhe ,you mo zhe ,you wei shi you you mo zhe 。”zhi :
①zhi dao 。《lun yu ·wei zheng 》:“zhi zhi wei zhi zhi ,bu zhi wei bu zhi ,shi zhi ye 。”wang chong 《lun heng ·zhi shi 》:“bu xue zi zhi ,bu wen zi xiao ,gu jin hang shi ,wei zhi you ye 。”(wei zhi you ye :mei you zhe yang de shi 。)②zhi jiao ;gan jiao 。fan zhen 《shen mie lun 》:“shou deng you tong yang zhi zhi 。”③jian jie ;zhi shi 。《shang jun shu ·geng fa 》:“you du zhi zhi lv zhe 。”(lv :sai lv 。)④zhi shi 。《lie zi · shang wen 》:“liang xiao er xiao yue :‘shu wei ru duo zhi hu ?’”(shu :shei 。wei :tong “wei ”,shui 。)⑤le jie 。《shi ji ·guan yan lie chuan 》:“zhi wo zhe bao zi ye 。”(bao zi :bao shu ya 。)⑥jiao hao ;xiang qin 。si ma qian 《bao ren an shu 》:“jue bin ke zhi zhi 。”⑦zhi ji ;zhi xin de ren 。bao zhao 《yong shuang yan 》:“bei ge ci jiu ai ,xian lei mi xin zhi 。”(xian lei :qin zhao lei 。mi :zhao xun 。)⑧zhu chi 。《zuo chuan ·xiang gong er shi liu nian 》:“zi chan ji jiang zhi zheng yi 。”xiang :
①xiao xiang ;xiang mao 。《huai na zi ·shui lin 》:“wei fu zi bu sai ji fu ,mo mao yu xin ye ;bu meng jian (fu )xiang ,mo xing yu mu ye 。”②xiang xiang ;xiang shi 。《zhou yi ·ji ci xia 》:“xiang ye zhe ,xiang ci zhe ye 。”③hao xiang ;fang fo 。《jing ben tong su xiao shui ·nian yu guan yin 》:“cui ning ren de xiang shi xiu xiu de sheng yin 。”④bi ru ;bi fang 。《ru lin wai shi 》di er hui :“xiang zhe xun lao die ,tian de an ,liang shi you duo ,jiao ta duo chu xie 。”yi shang ge yi ye zuo “xiang ”。⑤yi sui ;shun sui 。《xun zi ·yi bing 》:“ran hou bai xing xiao ran jie zhi (xiu )shang zhi fa ,xiang shang zhi zhi er an le zhi 。”⑥fa shi ;bang yang 。《chu ci ·jiu zhang ·ju song 》:“zhi yi wei xiang xi 。”jiao :
(yi )①jiao yo ;guan jiao 。《xun zi ·quan xue 》:“sheng er tong shi ,chang er yi su ,jiao shi zhi ran ye 。”han yu 《shi shui 》:“ai ji zi ,ze shi er jiao zhi 。”wang an dan 《da si ma jian yi shu 》:“zuo ri meng jiao 。”《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“chen zheng bai ,ji shi jiao ye 。”《xiao jing ·kai zong ming yi zhang 》:“fu xiao ,de zhi ben ye ,jiao zhi suo you sheng ye 。”②zhi zong jiao 。《xin tang shu ·hou fei chuan shang ·wen de chang sun huang hou 》:“fo lao yi fang jiao er 。”zhang ju zheng 《da wang jian chuan lun dong yun zhi cui 》:“da xiong zhi jiao ci bei an da ,qi bu zhi zai ?”(da xiong :shi jia mou ni de zun chen 。)③zhi gu dai zhu hou wang gong de wen gao 。《liang shu ·liu yao chuan 》:“zai xian qing jie ,ren you kui wei (wèi),yi mo suo shou ,xiang dong wang fa jiao bao chen zhi 。” (er )jiāo ①chuan shou zhi shi ji neng 。《kong qiao dong na fei 》:“shi san jiao ru zhi ,shi si neng cai yi 。”《zuo chuan ·xiang gong san shi yi nian 》:“jiao ji bu zhi ,er xu ji bu zu 。”《zhou li ·de guan ·dang zheng 》:“jiao ji li shi ,zhang ji jie jin 。”②shi ;ling 。yang ji 《wen lin chuan chui di 》:“yi fen she can di shang liu ,mo jiao chui la long tou hua 。”wang chang ling 《chu sai 》:“dan shi long cheng fei jiang zai ,bu jiao hu ma du yin shan 。”li :
①li qi ,li liang 。《meng zi ·gao zi xia 》:“you ren yu ci ,li bu neng sheng yi pi chu ,ze wei mo li ren yi 。”《meng zi ·liang hui wang shang 》:“wu li zu yi ju bai jun 。”②neng li ;cai neng 。《lun yu ·ji shi 》:“chen li jiu lie ,bu neng zhe zhi 。”yuan jie 《shang 〈shi yi san pian 〉biao 》:“bai xing lao ku ,li yong bu zu 。”③quan li ;shi li ;wei li 。gu yi 《xin shu ·fan jiang 》:“yu tian xia zhi zhi an ,tian zi zhi mo you ,mo ru zhong jian zhu hou er shao ji li ;li xiao ze yi shi yi yi 。”《meng zi ·gong sun chou shang 》:“yi li fu ren zhe ,fei xin fu ye 。”④gong lao 。《li ji · xia guan ·si xun 》:“zhi gong yue li ,zhan gong yue duo 。”⑤gong xiao 。《zuo chuan ·zhao gong shi yi nian 》:“ju pi zhi yu tian ,ji you wu cai ,er jiang yong zhi ,li jin er bi zhi 。”(wu cai :jin 、mu 、shui 、huo 、tu 。)⑥lao yi ;li yi 。《meng zi ·jin xin xia 》:“you bu lv zhi zheng ,su mi zhi zheng ,li yi zhi zheng 。”《guo yu ·lu yu xia 》:“ren li yi fu ,er yi ji lao you 。”ye zhi yi shi 。fan zhong yan 《zhang gong shen dao bei 》:“gong qing zeng chang di er bai li ,pang gu ju dan wei shi ta ,yi shu ji heng liu ,she (shè)yi wu yu di shang ,bu li yi min ,er ri an yue gao 。”(ta :men ,zhi zha 。she :zhi su 。)⑦nu li ;jin li ;jie li 。《hou han shu · huan di ji 》:“zi zhong xian li zheng ,lv she jian feng ,sui yuan yi zhen liu zhi yi bu ke de yi 。”(zhen :xia tai kang bei yi zhu suo ju chu ;zhi :zhou li wang liu fang chu 。)du fu 《wang zai 》:“rong guan ge fu ye ,tu zhe hai li nong 。”《lv shi chun qiu ·shang nong 》:“re min bu li tian ,mo nai jia chu 。”(mo :tong “mei ”。mei shou 。)⑧shen ;li hai 。《han shu ·ji an chuan 》:“jin bing li ,bu neng ren jun shi 。”dan :
①zhi 。cao cao 《bai jun di zui ling 》:“dan shang gong er bu fa zui ,fei guo dian ye 。”du fu 《mo jia bie 》:“ji mo tian bao hou ,yuan lu dan hao li 。”(tian bao :tang xuan zong nian hao 。)②zhi guan 。《kong qiao dong na fei 》:“qing dan zan hai jia ,wu jin ju bao fu 。”③kong 。《yan tie lun ·ci fu 》:“dan ju zhe bu zhi fu zai zhi lao 。”(fu :bei fu wu 。zai :tou ding wu 。)[dan ke ] zhi xu 。chen shou 《san guo zhi ·wei shu ·zhong hui chuan 》:“zhong hui suo tong ,wu liu bei yu deng ai ,dan ke chi hui qu ai ,bu zu zi hang 。”du :
(yi )①ji liang chang duan de qi ju huo biao zhun 。《meng zi ·li lou shang 》:“chao bu xin dao ,gong bu xin du 。”(chao :chao ting 。gong :gong jiang 。)《li ji ·yue ling 》:“ri ye fen ,ze tong du liang 。”②gui ju ;fa du ;zhi du 。《li ji · qu li shang 》:“jin tui you du 。”《zuo chuan ·zhao gong si nian 》:“du bu ke gai 。”③jie xian ;xian du 。gu yi 《lun ji zhu shu 》:“sheng zhi you shi ,er yong zhi wang (mo )du ,ze wu li bi qu (jué)。”④qi liang ;xiong huai ;xiong jin 。《shi ji ·gao zu ben ji 》:“chang you da du ,bu shi jia ren sheng chan zuo ye 。”⑤yu yue ;chao yue 。gu le fu 《mu lan shi 》:“guan shan du re fei 。”⑥guo ;yue guo 。gu yun 《yong liu er shou 》zhi er :“mo jiao xu du yi nian chun 。”⑦zhi ji liang chan wei 。gu dai te zhi ri yue xing chen zai tian ti zhong yun hang de du shu ,chen chan (chán)du 。《han shu ·tian wen zhi 》:“tian xia tai ping ,wu xing xun du 。”(xun :yan zhao 。)⑧seng dao yin dao ren chu jia chen “du ”。han yu 《lun fo gu biao 》:“(bi xia )ji wei zhi chu ,ji bu hu du ren wei seng ni dao shi 。”⑨liang ci 。ci ;hui 。wang bo 《teng wang ge xu 》:“wu huan xing yi ji du qiu 。”li pin 《chun ri lv she 》:“ru he yi bie gu yuan hou ,wu du hua kai wu chu kan 。”(11)tong “du ”。gu le fu 《qian xi ge 》:“you sai chu men yi ,feng lang qian xi du 。”(yi :kao zhao men 。) (er )duó ①ji liang chang duan ;heng liang 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“du ,ran hou zhi chang duan 。”《han shu ·mei cheng chuan 》:“cun cun er du zhi ,zhi zhang bi guo 。”(guo :chao guo 。)②mou hua ;da suan 。《zuo chuan ·ai gong shi yi nian 》:“yu (yǔ)qi gan du ji si 。”(yu :ren ming 。du ji si :wei zi ji da suan 。)③chuai du ;gu ji ;gu liang 。《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“qin wang du zhi ,zhong bu ke jiang duo 。”mo :
①mei you 。gen “you ”xiang dui 。liu you 《you shan xi cun 》:“shan chong shui fu yi mo lu 。”②fu ci 。biao shi fou ding ,xiang dang yu “bu ”。《shang jun shu ·nong zhan 》:“min yi ci wei jiao ,ze su yan de mo shao ,er bing yan de ruo ye ?”③lian ci 。biao shi tiao jian ,xiang dang yu “mo lun ”、“bu lun ”。《shi jing ·lu song ·feng shui 》:“bu xiao bu da ,cong gong yu mai 。”④tong “wu ”。bu yao 。《gu shi yuan ·kong hou yin 》:“gong mo du he ,gong jing du he 。duo he er si ,dang nai gong he !”⑤fei ;bu shi 。《guan zi ·xing shi 》:“ze guo fei ji guo ,er min mo ji min ye 。”⑥yu qi ci 。yong yu yi wen gou mo ,biao shi yi wen ,xiang dang yu “fou ”。bai ju yi 《wen liu shi jiu 》:“wan lai tian yu xue ,neng yin yi bei mo ?”suo :
①chu suo ;wei zhi ;de fang 。《mo zi ·hao ling 》:“ye yi huo zhi gu suo 。”《shi jing ·bin feng ·jiu yu 》:“hong fei zun zhu (zhǔ),gong gui mo suo 。”(zun :yan zhao 。zhu :shui zhong de sha zhou 。)②yuan 、ming shi zhu jun de yi chong jian zhi 。《ming shi ·bing zhi er 》:“du (duó)yao hai de ,ji yi jun zhe she suo ,lian jun zhe she wei 。”(du :gu liang 。)③bu ding shu ci ,fu zai shu liang ci hou biao shi gai shu 。《shi ji ·li jiang jun lie chuan 》:“wei dao xiong nu chen er li suo ,zhi 。”(chen :tong “zhen ”。)④liang ci 。ji suan fang she ji ji ta chu suo 。《song shu ·shen qing zhi chuan 》:“ju qing ming men wai ,you zhai si suo ,shi yu shen li 。”《shi ji ·bian que cang gong lie chuan 》:“ci zu yang ming mai ,zuo you ge san suo 。”⑤zhu ci 。yong zai dong ci qian ,zu cheng ming ci xing duan yu 。1. dong ci hou bu zai chu xian biao shi wu de ci 。《xun zi ·rong ru 》:“ci xiao ren zhi suo wu er jun zi suo bu wei ye 。”2. dong ci hou yong “zhe ”huo “de ”biao shi shi wu 。《zhan guo ce ·ji ce si 》:“shi wu jia suo gua you zhe 。”3. dong ci hou reng chu xian biao shi wu de ci 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“du ji suo sha han jun shu bai ren 。”⑥zhu ci 。fang zai dong ci qian biao shi bei dong ,duo yu “wei ”pei ge shi yong 。《han shu ·huang ba chuan 》:“shi yu dao pang ,nai wei wu suo dao rou 。”(wu :wu ya 。)[suo yi ]1.biao shi yuan yin 。《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“wu suo yi wei ci zhe ,yi xian guo jia zhi ji er hou si chou ye 。”2. biao shi shi yong de dong xi 。《mo zi ·gong shu 》:“wu zhi suo yi ju zi yi ,wu bu yan 。”(ju :tong “ju ”。)3. biao shi fang fa huo ping jie 。《xun zi ·yi bing 》:“bi bing zhe ,suo yi jin bao chu hai ye 。”ku :
(yi )①ku cai 。《shi jing ·tang feng ·cai ling 》:“cai ku cai ku ,shou yang zhi xia 。”(shou yang :shan ming 。)②ku wei 。yu “gan ”、“tian ”xiang dui 。《guo yu ·jin yu yi 》:“yan zhi da gan ,ji zhong bi ku 。”(da :tai 。)③xin ku ;lao ku 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“lao ku er gong gao ru ci ,wei you feng hou zhi shang 。”yi ming 《yi ming 》:“sang can ku ,nv gong nan 。”④tong ku 。du fu 《dan hao li 》:“fu ti yi he ku 。”⑤ku yu 。yi ming 《kang kai ge 》:“tan li chang ku fu ,lian li chang ku pin 。”⑥ke ku ;qin xue 。bai ju yi 《yu yuan jiu shu 》:“gai yi ku xue li wen suo zhi 。”(gai :da gai 。)⑦shen ;hen 。cao cao 《duan ge hang 》:“pi ru chao lou ,qu ri ku duo 。” (er )gǔ tong “gu ”。cu lie 。《guan zi ·xiao kuang 》:“bian ji gong ku 。”(gong :jian gu 。)
今日更新
-
随步结金莲。
[2020-01-06]
-
无作无为,物外真空伴。
[2020-01-06]
-
常归一,证圆成了了,得赴仙都。
[2020-01-06]
-
无言可说,慨然脱底明彻。
[2020-01-06]
-
气凝神聚契空圆。
[2020-01-06]
今日推荐