• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 盛才溢下位,蹇步徒猖狂。

    “盛才溢下位,蹇步徒猖狂。”詩句出處:《閑居秋懷,寄陽翟陸贊府、封丘高少府》;是唐朝詩人賈至的作品。

    今日霖雨霽,颯然高館涼。秋風吹二毛,烈士加慨慷。
    憶昔皇運初,眾賓俱龍驤。解巾佐幕府,脫劍升明堂。
    鬱鬱被慶雲,昭昭翼太陽。鯨魚縱大壑,鸑鷟鳴高岡。
    信矣草創時,泰階速賢良。一言頓遭逢,片善蒙恩光。
    我生屬聖明,感激竊自強。崎嶇郡邑權,連騫翰墨場。
    天朝富英髦,多士如珪璋。盛才溢下位,蹇步徒猖狂。
    閉門對群書,幾案在我旁。枕席相遠遊,聊欲浮滄浪。
    八月白露降,玄蟬號枯桑。艤舟臨清川,迢遞愁思長。
    我有同懷友,各在天一方。離披不相見,浩蕩隔兩鄉。
    平生霞外期,宿昔共行藏。豈無蓬萊樹,歲晏空蒼蒼。

    【註釋】:

    盛:

    (一)①興旺;興盛。《韓非子·解老》:“有死生,有盛衰。”②繁茂;茂盛。《莊子·山木》:“見大木枝葉盛茂。”③多;豐盛。《後漢書·井丹傳》:“更致盛饌乃食。”④大;極度。《國語 ·魯語上》:“使君盛怒,以暴露於弊邑之野。”⑤隆重。《北史·高閭傳》:“豈可聖明之辰而闕盛禮。” (二)chéng ①裝在祭器中作供品的谷物。《左傳·桓公六年》:“粢(zī)盛豐備。”(粢:供祭祀用的谷物。)②把物品裝進器皿中。《莊子·逍遙遊》:“以盛水漿。”③容器。《禮記·喪大記》:“食粥於盛。”④容納;包容。《呂氏春秋·君守》:“身以盛心,心以盛智。”

    才:

    ①副詞。表示此前不久。晁錯《言守邊備塞疏》:“救之,少發則不足,多發,遠縣才至,則胡又已去。”(胡:指匈奴。)②僅僅;隻。陶潛《桃花源記》:“初極狹,才通人。”③表示在某種條件下結果怎樣。《老殘遊記》第十二回:“問瞭鄉人,才尋著瞭關帝廟。”

    溢:

    ①水漫出。《三國志·吳書·吳主傳》:“諸山崩,鴻水溢。”(鴻水:大水。)②滿;充滿。王安石《即事》之三:“一杯一杯復一杯,笑言溢口何歡咍(hāi)!”(咍:嗤笑。)③表露;流露。黃宗羲《原君》:“漢高帝所謂‘某業所就,孰與仲多’者,其逐利之情,不覺溢於辭矣。”(仲:排行老二。)④過分;過度。《三國志·蜀書·諸葛瞻傳》:“美聲溢譽,有過其實。”(譽:稱贊。)引申為凌駕;侵凌。《荀子·不茍》:“小人能,則倨傲僻違以驕溢人。”⑤通“鎰”。古重量單位。合舊制二十兩(或雲二十四兩)。《戰國策·秦策一》:“白璧百雙,黃金萬溢。”⑥古容量單位。一又二十四分之一升為一溢。《禮記·既夕禮》:“朝一溢米,夕一溢米,不食菜果。”⑦通“佾”。古代舞蹈的行列。《漢書·禮樂志》:“千童羅舞成八佾。”

    下:

    ①位置在低處的。與“上”相對。《史記·孫子吳起列傳》:“龐涓死於此樹之下。”②等級低的。《戰國策·齊策一》:“能謗議於市朝,聞寡人之耳者,受下賞。”③謙詞。《水滸全傳》第六十三回:“蔡福聽瞭,心中暗喜:如此發放,正中下懷。”④質量低的。陸羽《茶經·五之煮》:“其水用山水,上;江水,中;井水,下。”⑤時間在後的。《孟子·盡心下》:“奮乎百世之上,百世之下,聞者莫不興起也。”⑥次序靠後的。《史記·屈原賈生列傳》:“上稱帝嚳,下道齊桓。”⑦低於;少於。《呂氏春秋·雍塞》:“此不下九石。”⑧表示屬於一定的范圍、情況、條件等。⑨當某個時間或時節;時下。⑩由高處往低處。《論語·微子》:“孔子下,欲與之言。”(11)去;往。常指由西往東,由北往南,由上遊往下遊。彭端淑《為學一首示子侄》:“吾數年來欲買舟而下。”(12)攻克。《呂氏春秋·慎大》:“一朝而兩城下。”(13)退讓。(14)頒佈;下達。《韓非子·內儲說上》:“令下而人皆疾習射,日夜不休。”(15)用;施行。蘇軾《西江月 ·昨夜扁舟京口》:“此景百年幾變,個中下語千難。”(16)動作的次數。林嗣環《口技》:“但聞屏障中撫尺一下。”

    下位:

    ①卑下的地位。《易·乾》:“故居~~而不驕,在~~而不憂。”②坐次低的席位。《敬德不服老》折一:“有功者上首而坐,簪花飲酒,功少者~~而次之。”

    位:

    ①位置;位次。《左傳·成公二年》:“逢醜父與公易位。”(易:交換。)《周禮·天官·塚宰》:“惟王建國,辨方正位。”②地位;職位。《論語·泰伯》:“不在其位,不謀其政。”又任職。《戰國策·趙策四》:“位尊而無功,奉厚而無勞。”③國君之位。杜甫《哀王孫》:“竊聞天子已傳位。”(竊:私下。)④神鬼的牌位。《水經註·清水》:“遂立壇祀,為之位主。”⑤就位;安置到位。《周易·系辭上》:“卑高以陳,貴賤位矣。”⑥通“蒞”。臨。《韓非子·外儲說左上》:“夫不明分,不責誠,而以躬親位下。”

    蹇:

    ①跛腳。《戰國策·秦策三》:“以秦卒之勇,車騎之多,以當諸侯,譬若馳韓盧而逐蹇兔也。”(韓盧:古良犬名。)②困苦;不順利。庾信《擬詠懷》:“大道忽雲乖,生民隨事蹇。”③劣馬或跛驢。齊己《答無願上人》:“鄭生驅蹇峴山回,傳得安公好信來。”④言語不流利。庾信《謝滕王集序啟》:“言辭蹇吃,更甚揚雄。”(揚雄:人名。)⑤傲慢;不順服。《漢書· 淮南厲王劉長傳》:“自以為最親,驕蹇,數不奉法。”⑥助詞。用於句首。《楚辭· 九辯》:“時亹(wěi)亹而過中兮,蹇淹留而無成。”(亹亹:行進貌。淹留:停滯。)

    步:

    ①行走。《戰國策·趙策》:“乃自強步,日三四裡。”②踩;踏。陸遊《道室雜詠》之一:“豈但煙霄隨步武,故應冰雪換形容。”(武:足跡。)③步子;步伐。張衡《東京賦》:“駕不亂步。”④舉足二次。《荀子·勸學》:“不積跬(kuǐ)步,無以至千裡。”(跬步:半步,即跨出一腳。)⑤階段。《三國演義》第七十一回:“可激勵士卒,拔寨前進,步步為營。”⑥步兵。《三國志·吳書·呂蒙傳》:“後孟德因獲劉琮之勢,張言方率數十萬眾,水步俱下。”⑦長度單位。歷代定制不一,周代以八尺為步,秦代以六尺為步。柳宗元《永州八記·小石潭記》:“從小丘西行百二十步,隔篁竹,聞水聲。”⑧同“埠”。水濱泊船處。韓愈《柳州羅池廟碑》:“宅有新屋,步有新船。”

    徒:

    ①步行。袁宏道《滿井遊記》:“風力雖尚勁,然徒步則汗出浹背。”《周易·賁》:“舍車而徒。”②步兵。《書·武成》:“前徒倒戈。”(前:前面。)③服勞役的犯人。《管子·輕重乙》:“今發徒隸而作之。”④服徭役的百姓。《新唐書·閻立德傳》:“領徒四萬治京城。”⑤弟子;門徒。《孟子·離婁下》:“予未得為孔子徒也。”⑥同夥;同一類人。韓愈《師說》:“郯子之徒,其賢不及孔子。”⑦泛指某一類人(多指壞人)。白居易《紫藤》:“先柔後為害,有似諛佞徒。”⑧罪刑之一。即徒刑(使服勞役)。《新唐書·刑法志》:“用刑有五……三曰徒。”⑨空;一無所有。《爾雅 · 釋訓》:“暴虎,徒搏也。”⑩副詞。1.徒然;白白地。《清稗類鈔·馮婉貞》:“徒糜彈藥,無益吾事。”陸機《文賦》:“言徒靡而弗華。”(靡:美。華:光彩。)2. 隻;僅僅。《史記·孫子吳起列傳》:“王徒好其言,不能用其實。”

    猖:

    ①肆意妄為。《晉書·苻堅載記下》:“奈何因王師小敗,便猖悖若此!”(悖:悖逆;悖亂。)②猖狂的。[猖狂]狂妄而放肆。《三國志·魏書·董二袁劉傳》評註:“袁術無毫芒之功,纖(xiān)介之善,而猖狂於時,妄自尊立。”

    猖狂:

    放任,狂妄。王勃《滕王閣序》:“阮藉~~,豈效窮途之哭?”也作“昌狂”。《漢書·趙充國傳》:“先零~~,侵漢西疆。”又作“倡狂”。《莊子·山木》:“~~妄行,乃蹈乎大方。”

    狂:

    ①瘋狗;狗發瘋。《晉書·五行志中》:“旱歲,犬多狂死。”《漢書·五行志中》:“旱歲犬多狂死及為怪。”②發瘋;精神失常。《呂氏春秋·必己》:“比幹戮,箕子狂。”《吳越春秋·王僚使公子光傳》:“子胥之吳,乃被(pī)發佯狂。”(被:披。)③狂妄;傲慢。《左傳·文公十二年》:“好勇而狂。”④縱情地;無拘束地。《論語·陽貨》:“古之狂也肆,今之狂也蕩。”⑤氣勢猛烈;聲勢大。韓愈《進學解》:“迴狂瀾於既倒。”杜甫《君不見簡蘇徯》:“深山窮谷不可處,霹靂魍魎兼狂風。”


  • 盛才溢下位,蹇步徒猖狂。

    “盛才溢下位,蹇步徒猖狂。”诗句出处:《闲居秋怀,寄阳翟陆赞府、封丘高少府》;是唐朝诗人贾至的作品。

    今日霖雨霁,飒然高馆凉。秋风吹二毛,烈士加慨慷。
    忆昔皇运初,众宾俱龙骧。解巾佐幕府,脱剑升明堂。
    郁郁被庆云,昭昭翼太阳。鲸鱼纵大壑,鸑鷟鸣高冈。
    信矣草创时,泰阶速贤良。一言顿遭逢,片善蒙恩光。
    我生属圣明,感激窃自强。崎岖郡邑权,连骞翰墨场。
    天朝富英髦,多士如珪璋。盛才溢下位,蹇步徒猖狂。
    闭门对群书,几案在我旁。枕席相远游,聊欲浮沧浪。
    八月白露降,玄蝉号枯桑。舣舟临清川,迢递愁思长。
    我有同怀友,各在天一方。离披不相见,浩荡隔两乡。
    平生霞外期,宿昔共行藏。岂无蓬莱树,岁晏空苍苍。

    【注释】:

    盛:

    (一)①兴旺;兴盛。《韩非子·解老》:“有死生,有盛衰。”②繁茂;茂盛。《庄子·山木》:“见大木枝叶盛茂。”③多;丰盛。《后汉书·井丹传》:“更致盛馔乃食。”④大;极度。《国语 ·鲁语上》:“使君盛怒,以暴露于弊邑之野。”⑤隆重。《北史·高闾传》:“岂可圣明之辰而阙盛礼。” (二)chéng ①装在祭器中作供品的谷物。《左传·桓公六年》:“粢(zī)盛丰备。”(粢:供祭祀用的谷物。)②把物品装进器皿中。《庄子·逍遥游》:“以盛水浆。”③容器。《礼记·丧大记》:“食粥于盛。”④容纳;包容。《吕氏春秋·君守》:“身以盛心,心以盛智。”

    才:

    ①副词。表示此前不久。晁错《言守边备塞疏》:“救之,少发则不足,多发,远县才至,则胡又已去。”(胡:指匈奴。)②仅仅;只。陶潜《桃花源记》:“初极狭,才通人。”③表示在某种条件下结果怎样。《老残游记》第十二回:“问了乡人,才寻着了关帝庙。”

    溢:

    ①水漫出。《三国志·吴书·吴主传》:“诸山崩,鸿水溢。”(鸿水:大水。)②满;充满。王安石《即事》之三:“一杯一杯复一杯,笑言溢口何欢咍(hāi)!”(咍:嗤笑。)③表露;流露。黄宗羲《原君》:“汉高帝所谓‘某业所就,孰与仲多’者,其逐利之情,不觉溢于辞矣。”(仲:排行老二。)④过分;过度。《三国志·蜀书·诸葛瞻传》:“美声溢誉,有过其实。”(誉:称赞。)引申为凌驾;侵凌。《荀子·不苟》:“小人能,则倨傲僻违以骄溢人。”⑤通“镒”。古重量单位。合旧制二十两(或云二十四两)。《战国策·秦策一》:“白璧百双,黄金万溢。”⑥古容量单位。一又二十四分之一升为一溢。《礼记·既夕礼》:“朝一溢米,夕一溢米,不食菜果。”⑦通“佾”。古代舞蹈的行列。《汉书·礼乐志》:“千童罗舞成八佾。”

    下:

    ①位置在低处的。与“上”相对。《史记·孙子吴起列传》:“庞涓死于此树之下。”②等级低的。《战国策·齐策一》:“能谤议于市朝,闻寡人之耳者,受下赏。”③谦词。《水浒全传》第六十三回:“蔡福听了,心中暗喜:如此发放,正中下怀。”④质量低的。陆羽《茶经·五之煮》:“其水用山水,上;江水,中;井水,下。”⑤时间在后的。《孟子·尽心下》:“奋乎百世之上,百世之下,闻者莫不兴起也。”⑥次序靠后的。《史记·屈原贾生列传》:“上称帝喾,下道齐桓。”⑦低于;少于。《吕氏春秋·雍塞》:“此不下九石。”⑧表示属于一定的范围、情况、条件等。⑨当某个时间或时节;时下。⑩由高处往低处。《论语·微子》:“孔子下,欲与之言。”(11)去;往。常指由西往东,由北往南,由上游往下游。彭端淑《为学一首示子侄》:“吾数年来欲买舟而下。”(12)攻克。《吕氏春秋·慎大》:“一朝而两城下。”(13)退让。(14)颁布;下达。《韩非子·内储说上》:“令下而人皆疾习射,日夜不休。”(15)用;施行。苏轼《西江月 ·昨夜扁舟京口》:“此景百年几变,个中下语千难。”(16)动作的次数。林嗣环《口技》:“但闻屏障中抚尺一下。”

    下位:

    ①卑下的地位。《易·乾》:“故居~~而不骄,在~~而不忧。”②坐次低的席位。《敬德不服老》折一:“有功者上首而坐,簪花饮酒,功少者~~而次之。”

    位:

    ①位置;位次。《左传·成公二年》:“逢丑父与公易位。”(易:交换。)《周礼·天官·冢宰》:“惟王建国,辨方正位。”②地位;职位。《论语·泰伯》:“不在其位,不谋其政。”又任职。《战国策·赵策四》:“位尊而无功,奉厚而无劳。”③国君之位。杜甫《哀王孙》:“窃闻天子已传位。”(窃:私下。)④神鬼的牌位。《水经注·清水》:“遂立坛祀,为之位主。”⑤就位;安置到位。《周易·系辞上》:“卑高以陈,贵贱位矣。”⑥通“莅”。临。《韩非子·外储说左上》:“夫不明分,不责诚,而以躬亲位下。”

    蹇:

    ①跛脚。《战国策·秦策三》:“以秦卒之勇,车骑之多,以当诸侯,譬若驰韩卢而逐蹇兔也。”(韩卢:古良犬名。)②困苦;不顺利。庾信《拟咏怀》:“大道忽云乖,生民随事蹇。”③劣马或跛驴。齐己《答无愿上人》:“郑生驱蹇岘山回,传得安公好信来。”④言语不流利。庾信《谢滕王集序启》:“言辞蹇吃,更甚扬雄。”(扬雄:人名。)⑤傲慢;不顺服。《汉书· 淮南厉王刘长传》:“自以为最亲,骄蹇,数不奉法。”⑥助词。用于句首。《楚辞· 九辩》:“时亹(wěi)亹而过中兮,蹇淹留而无成。”(亹亹:行进貌。淹留:停滞。)

    步:

    ①行走。《战国策·赵策》:“乃自强步,日三四里。”②踩;踏。陆游《道室杂咏》之一:“岂但烟霄随步武,故应冰雪换形容。”(武:足迹。)③步子;步伐。张衡《东京赋》:“驾不乱步。”④举足二次。《荀子·劝学》:“不积跬(kuǐ)步,无以至千里。”(跬步:半步,即跨出一脚。)⑤阶段。《三国演义》第七十一回:“可激励士卒,拔寨前进,步步为营。”⑥步兵。《三国志·吴书·吕蒙传》:“后孟德因获刘琮之势,张言方率数十万众,水步俱下。”⑦长度单位。历代定制不一,周代以八尺为步,秦代以六尺为步。柳宗元《永州八记·小石潭记》:“从小丘西行百二十步,隔篁竹,闻水声。”⑧同“埠”。水滨泊船处。韩愈《柳州罗池庙碑》:“宅有新屋,步有新船。”

    徒:

    ①步行。袁宏道《满井游记》:“风力虽尚劲,然徒步则汗出浃背。”《周易·贲》:“舍车而徒。”②步兵。《书·武成》:“前徒倒戈。”(前:前面。)③服劳役的犯人。《管子·轻重乙》:“今发徒隶而作之。”④服徭役的百姓。《新唐书·阎立德传》:“领徒四万治京城。”⑤弟子;门徒。《孟子·离娄下》:“予未得为孔子徒也。”⑥同伙;同一类人。韩愈《师说》:“郯子之徒,其贤不及孔子。”⑦泛指某一类人(多指坏人)。白居易《紫藤》:“先柔后为害,有似谀佞徒。”⑧罪刑之一。即徒刑(使服劳役)。《新唐书·刑法志》:“用刑有五……三曰徒。”⑨空;一无所有。《尔雅 · 释训》:“暴虎,徒搏也。”⑩副词。1.徒然;白白地。《清稗类钞·冯婉贞》:“徒糜弹药,无益吾事。”陆机《文赋》:“言徒靡而弗华。”(靡:美。华:光彩。)2. 只;仅仅。《史记·孙子吴起列传》:“王徒好其言,不能用其实。”

    猖:

    ①肆意妄为。《晋书·苻坚载记下》:“奈何因王师小败,便猖悖若此!”(悖:悖逆;悖乱。)②猖狂的。[猖狂]狂妄而放肆。《三国志·魏书·董二袁刘传》评注:“袁术无毫芒之功,纤(xiān)介之善,而猖狂于时,妄自尊立。”

    猖狂:

    放任,狂妄。王勃《滕王阁序》:“阮藉~~,岂效穷途之哭?”也作“昌狂”。《汉书·赵充国传》:“先零~~,侵汉西疆。”又作“倡狂”。《庄子·山木》:“~~妄行,乃蹈乎大方。”

    狂:

    ①疯狗;狗发疯。《晋书·五行志中》:“旱岁,犬多狂死。”《汉书·五行志中》:“旱岁犬多狂死及为怪。”②发疯;精神失常。《吕氏春秋·必己》:“比干戮,箕子狂。”《吴越春秋·王僚使公子光传》:“子胥之吴,乃被(pī)发佯狂。”(被:披。)③狂妄;傲慢。《左传·文公十二年》:“好勇而狂。”④纵情地;无拘束地。《论语·阳货》:“古之狂也肆,今之狂也荡。”⑤气势猛烈;声势大。韩愈《进学解》:“迴狂澜于既倒。”杜甫《君不见简苏徯》:“深山穷谷不可处,霹雳魍魉兼狂风。”


  • cheng cai yi xia wei ,jian bu tu chang kuang 。

    “cheng cai yi xia wei ,jian bu tu chang kuang 。”shi gou chu chu :《xian ju qiu huai ,ji yang di liu zan fu 、feng qiu gao shao fu 》;shi tang chao shi ren gu zhi de zuo pin 。

    jin ri lin yu ji ,sa ran gao guan liang 。qiu feng chui er mao ,lie shi jia kai kang 。
    yi xi huang yun chu ,zhong bin ju long xiang 。jie jin zuo mu fu ,tuo jian sheng ming tang 。
    yu yu bei qing yun ,zhao zhao yi tai yang 。jing yu zong da he ,yue zhuo ming gao gang 。
    xin yi cao chuang shi ,tai jie su xian liang 。yi yan du zao feng ,pian shan meng en guang 。
    wo sheng shu sheng ming ,gan ji qie zi jiang 。qi qu jun yi quan ,lian jian han mo chang 。
    tian chao fu ying mao ,duo shi ru gui zhang 。cheng cai yi xia wei ,jian bu tu chang kuang 。
    bi men dui qun shu ,ji an zai wo pang 。zhen xi xiang yuan you ,liao yu fu cang lang 。
    ba yue bai lou jiang ,xuan chan hao ku sang 。yi zhou lin qing chuan ,tiao di chou sai chang 。
    wo you tong huai you ,ge zai tian yi fang 。li pi bu xiang jian ,hao dang ge liang xiang 。
    ping sheng xia wai ji ,su xi gong hang cang 。qi mo peng lai shu ,sui yan kong cang cang 。

    【zhu shi 】:

    cheng :

    (yi )①xing wang ;xing cheng 。《han fei zi ·jie lao 》:“you si sheng ,you cheng cui 。”②fan mao ;mao cheng 。《zhuang zi ·shan mu 》:“jian da mu zhi xie cheng mao 。”③duo ;feng cheng 。《hou han shu ·jing dan chuan 》:“geng zhi cheng zhuan nai shi 。”④da ;ji du 。《guo yu ·lu yu shang 》:“shi jun cheng nu ,yi bao lou yu bi yi zhi ye 。”⑤long chong 。《bei shi ·gao lv chuan 》:“qi ke sheng ming zhi chen er que cheng li 。” (er )chéng ①zhuang zai ji qi zhong zuo gong pin de gu wu 。《zuo chuan ·huan gong liu nian 》:“ci (zī)cheng feng bei 。”(ci :gong ji si yong de gu wu 。)②ba wu pin zhuang jin qi min zhong 。《zhuang zi ·xiao yao you 》:“yi cheng shui jiang 。”③rong qi 。《li ji ·sang da ji 》:“shi yu yu cheng 。”④rong na ;bao rong 。《lv shi chun qiu ·jun shou 》:“shen yi cheng xin ,xin yi cheng zhi 。”

    cai :

    ①fu ci 。biao shi ci qian bu jiu 。chao cuo 《yan shou bian bei sai shu 》:“jiu zhi ,shao fa ze bu zu ,duo fa ,yuan xian cai zhi ,ze hu you yi qu 。”(hu :zhi xiong nu 。)②jin jin ;zhi 。tao qian 《tao hua yuan ji 》:“chu ji xia ,cai tong ren 。”③biao shi zai mou chong tiao jian xia jie guo zen yang 。《lao can you ji 》di shi er hui :“wen le xiang ren ,cai xun zhao le guan di miao 。”

    yi :

    ①shui man chu 。《san guo zhi ·wu shu ·wu zhu chuan 》:“zhu shan beng ,hong shui yi 。”(hong shui :da shui 。)②man ;chong man 。wang an dan 《ji shi 》zhi san :“yi bei yi bei fu yi bei ,xiao yan yi kou he huan hai (hāi)!”(hai :chi xiao 。)③biao lou ;liu lou 。huang zong xi 《yuan jun 》:“han gao di suo wei ‘mou ye suo jiu ,shu yu zhong duo ’zhe ,ji zhu li zhi qing ,bu jiao yi yu ci yi 。”(zhong :pai hang lao er 。)④guo fen ;guo du 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge zhan chuan 》:“mei sheng yi yu ,you guo ji shi 。”(yu :chen zan 。)yin shen wei ling jia ;qin ling 。《xun zi ·bu gou 》:“xiao ren neng ,ze ju ao pi wei yi jiao yi ren 。”⑤tong “yi ”。gu chong liang chan wei 。ge jiu zhi er shi liang (huo yun er shi si liang )。《zhan guo ce ·qin ce yi 》:“bai bi bai shuang ,huang jin mo yi 。”⑥gu rong liang chan wei 。yi you er shi si fen zhi yi sheng wei yi yi 。《li ji ·ji xi li 》:“chao yi yi mi ,xi yi yi mi ,bu shi cai guo 。”⑦tong “yi ”。gu dai wu dao de hang lie 。《han shu ·li le zhi 》:“qian tong luo wu cheng ba yi 。”

    xia :

    ①wei zhi zai di chu de 。yu “shang ”xiang dui 。《shi ji ·sun zi wu qi lie chuan 》:“pang juan si yu ci shu zhi xia 。”②deng ji di de 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“neng bang yi yu shi chao ,wen gua ren zhi er zhe ,shou xia shang 。”③qian ci 。《shui hu quan chuan 》di liu shi san hui :“cai fu ting le ,xin zhong an xi :ru ci fa fang ,zheng zhong xia huai 。”④zhi liang di de 。liu yu 《cha jing ·wu zhi zhu 》:“ji shui yong shan shui ,shang ;jiang shui ,zhong ;jing shui ,xia 。”⑤shi jian zai hou de 。《meng zi ·jin xin xia 》:“fen hu bai shi zhi shang ,bai shi zhi xia ,wen zhe mo bu xing qi ye 。”⑥ci xu kao hou de 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“shang chen di ku ,xia dao ji huan 。”⑦di yu ;shao yu 。《lv shi chun qiu ·yong sai 》:“ci bu xia jiu dan 。”⑧biao shi shu yu yi ding de fan wei 、qing kuang 、tiao jian deng 。⑨dang mou ge shi jian huo shi jie ;shi xia 。⑩you gao chu wang di chu 。《lun yu ·wei zi 》:“kong zi xia ,yu yu zhi yan 。”(11)qu ;wang 。chang zhi you xi wang dong ,you bei wang na ,you shang you wang xia you 。peng duan shu 《wei xue yi shou shi zi zhi 》:“wu shu nian lai yu mai zhou er xia 。”(12)gong ke 。《lv shi chun qiu ·shen da 》:“yi chao er liang cheng xia 。”(13)tui rang 。(14)ban bu ;xia da 。《han fei zi ·nei chu shui shang 》:“ling xia er ren jie ji xi she ,ri ye bu xiu 。”(15)yong ;shi hang 。su shi 《xi jiang yue ·zuo ye bian zhou jing kou 》:“ci jing bai nian ji bian ,ge zhong xia yu qian nan 。”(16)dong zuo de ci shu 。lin si huan 《kou ji 》:“dan wen bing zhang zhong fu che yi xia 。”

    xia wei :

    ①bei xia de de wei 。《yi ·gan 》:“gu ju ~~er bu jiao ,zai ~~er bu you 。”②zuo ci di de xi wei 。《jing de bu fu lao 》she yi :“you gong zhe shang shou er zuo ,zan hua yin jiu ,gong shao zhe ~~er ci zhi 。”

    wei :

    ①wei zhi ;wei ci 。《zuo chuan ·cheng gong er nian 》:“feng chou fu yu gong yi wei 。”(yi :jiao huan 。)《zhou li ·tian guan ·zhong zai 》:“wei wang jian guo ,bian fang zheng wei 。”②de wei ;zhi wei 。《lun yu ·tai bai 》:“bu zai ji wei ,bu mou ji zheng 。”you ren zhi 。《zhan guo ce ·zhao ce si 》:“wei zun er mo gong ,feng hou er mo lao 。”③guo jun zhi wei 。du fu 《ai wang sun 》:“qie wen tian zi yi chuan wei 。”(qie :si xia 。)④shen gui de pai wei 。《shui jing zhu ·qing shui 》:“sui li tan si ,wei zhi wei zhu 。”⑤jiu wei ;an zhi dao wei 。《zhou yi ·ji ci shang 》:“bei gao yi chen ,gui jian wei yi 。”⑥tong “li ”。lin 。《han fei zi ·wai chu shui zuo shang 》:“fu bu ming fen ,bu ze cheng ,er yi gong qin wei xia 。”

    jian :

    ①bo jiao 。《zhan guo ce ·qin ce san 》:“yi qin cu zhi yong ,che ji zhi duo ,yi dang zhu hou ,pi re chi han lu er zhu jian tu ye 。”(han lu :gu liang quan ming 。)②kun ku ;bu shun li 。yu xin 《ni yong huai 》:“da dao hu yun guai ,sheng min sui shi jian 。”③lie ma huo bo lv 。ji ji 《da mo yuan shang ren 》:“zheng sheng qu jian xian shan hui ,chuan de an gong hao xin lai 。”④yan yu bu liu li 。yu xin 《xie teng wang ji xu qi 》:“yan ci jian chi ,geng shen yang xiong 。”(yang xiong :ren ming 。)⑤ao man ;bu shun fu 。《han shu · huai na li wang liu chang chuan 》:“zi yi wei zui qin ,jiao jian ,shu bu feng fa 。”⑥zhu ci 。yong yu gou shou 。《chu ci · jiu bian 》:“shi men (wěi)men er guo zhong xi ,jian yan liu er mo cheng 。”(men men :hang jin mao 。yan liu :ting zhi 。)

    bu :

    ①hang zou 。《zhan guo ce ·zhao ce 》:“nai zi jiang bu ,ri san si li 。”②cai ;ta 。liu you 《dao shi za yong 》zhi yi :“qi dan yan xiao sui bu wu ,gu ying bing xue huan xing rong 。”(wu :zu ji 。)③bu zi ;bu fa 。zhang heng 《dong jing fu 》:“jia bu luan bu 。”④ju zu er ci 。《xun zi ·quan xue 》:“bu ji kui (kuǐ)bu ,mo yi zhi qian li 。”(kui bu :ban bu ,ji kua chu yi jiao 。)⑤jie duan 。《san guo yan yi 》di qi shi yi hui :“ke ji li shi cu ,ba zhai qian jin ,bu bu wei ying 。”⑥bu bing 。《san guo zhi ·wu shu ·lv meng chuan 》:“hou meng de yin huo liu cong zhi shi ,zhang yan fang lv shu shi mo zhong ,shui bu ju xia 。”⑦chang du chan wei 。li dai ding zhi bu yi ,zhou dai yi ba che wei bu ,qin dai yi liu che wei bu 。liu zong yuan 《yong zhou ba ji ·xiao dan tan ji 》:“cong xiao qiu xi hang bai er shi bu ,ge huang zhu ,wen shui sheng 。”⑧tong “bu ”。shui bin bo chuan chu 。han yu 《liu zhou luo chi miao bei 》:“zhai you xin wu ,bu you xin chuan 。”

    tu :

    ①bu hang 。yuan hong dao 《man jing you ji 》:“feng li sui shang jin ,ran tu bu ze han chu jia bei 。”《zhou yi ·ben 》:“she che er tu 。”②bu bing 。《shu ·wu cheng 》:“qian tu dao ge 。”(qian :qian mian 。)③fu lao yi de fan ren 。《guan zi ·qing chong yi 》:“jin fa tu li er zuo zhi 。”④fu yao yi de bai xing 。《xin tang shu ·yan li de chuan 》:“ling tu si mo zhi jing cheng 。”⑤di zi ;men tu 。《meng zi ·li lou xia 》:“yu wei de wei kong zi tu ye 。”⑥tong huo ;tong yi lei ren 。han yu 《shi shui 》:“tan zi zhi tu ,ji xian bu ji kong zi 。”⑦fan zhi mou yi lei ren (duo zhi huai ren )。bai ju yi 《zi teng 》:“xian rou hou wei hai ,you shi yu ning tu 。”⑧zui xing zhi yi 。ji tu xing (shi fu lao yi )。《xin tang shu ·xing fa zhi 》:“yong xing you wu ……san yue tu 。”⑨kong ;yi mo suo you 。《er ya · shi xun 》:“bao hu ,tu bo ye 。”⑩fu ci 。1.tu ran ;bai bai de 。《qing bai lei chao ·feng wan zhen 》:“tu mei dan yao ,mo yi wu shi 。”liu ji 《wen fu 》:“yan tu mi er fu hua 。”(mi :mei 。hua :guang cai 。)2. zhi ;jin jin 。《shi ji ·sun zi wu qi lie chuan 》:“wang tu hao ji yan ,bu neng yong ji shi 。”

    chang :

    ①si yi wang wei 。《jin shu ·fu jian zai ji xia 》:“nai he yin wang shi xiao bai ,bian chang bei re ci !”(bei :bei ni ;bei luan 。)②chang kuang de 。[chang kuang ]kuang wang er fang si 。《san guo zhi ·wei shu ·dong er yuan liu chuan 》ping zhu :“yuan shu mo hao mang zhi gong ,qian (xiān)jie zhi shan ,er chang kuang yu shi ,wang zi zun li 。”

    chang kuang :

    fang ren ,kuang wang 。wang bo 《teng wang ge xu 》:“ruan ji ~~,qi xiao qiong tu zhi ku ?”ye zuo “chang kuang ”。《han shu ·zhao chong guo chuan 》:“xian ling ~~,qin han xi jiang 。”you zuo “chang kuang ”。《zhuang zi ·shan mu 》:“~~wang hang ,nai dao hu da fang 。”

    kuang :

    ①feng gou ;gou fa feng 。《jin shu ·wu hang zhi zhong 》:“han sui ,quan duo kuang si 。”《han shu ·wu hang zhi zhong 》:“han sui quan duo kuang si ji wei guai 。”②fa feng ;jing shen shi chang 。《lv shi chun qiu ·bi ji 》:“bi gan lu ,ji zi kuang 。”《wu yue chun qiu ·wang liao shi gong zi guang chuan 》:“zi xu zhi wu ,nai bei (pī)fa yang kuang 。”(bei :pi 。)③kuang wang ;ao man 。《zuo chuan ·wen gong shi er nian 》:“hao yong er kuang 。”④zong qing de ;mo ju shu de 。《lun yu ·yang huo 》:“gu zhi kuang ye si ,jin zhi kuang ye dang 。”⑤qi shi meng lie ;sheng shi da 。han yu 《jin xue jie 》:“迴kuang lan yu ji dao 。”du fu 《jun bu jian jian su xi 》:“shen shan qiong gu bu ke chu ,pi li wang liang jian kuang feng 。”