• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 萬裡奉綺羅,九陌資埃塵。

    “萬裡奉綺羅,九陌資埃塵。”詩句出處:《四民詩其四·商》;是宋朝詩人范仲淹的作品。

    嘗聞商者雲,轉貨賴斯民。
    遠近日中合,有無天下均。
    上以利吾國,下以藩吾身。
    周官有常籍,豈雲逐末人。
    天意亦何事,狼虎生貪秦。
    經界變阡陌,吾商苦悲辛。
    四民無常籍,茫茫偽與真。
    遊者竊吾利,墮者亂吾倫。
    淳源一以蕩,頹波浩無津。
    可堪貴與富,侈態日日新。
    萬裡奉綺羅,九陌資埃塵。
    窮山無遺實,竭海無遺珍。
    鬼神為之勞,天地為之貧。
    此弊已千載,千載猶因循。
    桑柘不成林,荊棘有馀者。
    吾商則何罪,君子恥為鄰。
    上有堯舜主,下有周召臣。
    琴瑟願更張,使我歌良辰。
    何日用此言,皇天豈不仁。

    【註釋】:

    萬:

    [萬俟(qí)]復姓。

    裡:

    ①古時鄉村居民聚居的地方;村落。《孟子·盡心上》:“制其田裡,教之樹畜。”②故鄉;傢鄉。江 淹《別賦》:“割慈忍愛,離邦去裡。”③古代的居民組織。其編制以二十五傢或五十傢或百傢為一裡。《詩經·鄭風·將仲子》:“將仲子兮,無踰我裡。”④裡巷;裡弄。《周禮·地官·載師》:“以廛裡任國中之地。”⑤長度單位。市制五百米為一裡。李白《早發白帝城》:“千裡江陵一日還。”

    奉:

    ①承受;接受。《左傳·成公十六年》:“子叔嬰齊奉君命無私。”諸葛亮《出師表》:“受任於敗軍之際,奉命於危難之間。”②雙手恭敬地捧著。《史記·項羽本紀》:“沛公奉卮(zhī)酒為壽。”(卮:酒器。)③進獻;送。《周禮·地官 · 大司徒》:“祀五帝,奉牛牲。”④遵循;崇信。《韓非子·有度》:“奉法者強則國強。”⑤侍候。《孟子·告子上》:“為宮室之美,妻妾之奉。”⑥同“俸”。薪俸;俸祿。《戰國策·趙策四》:“位尊而無功,奉厚而無勞。”⑦祭祀;供奉。《史記·封禪書》:“多以歲時奉祠。”⑧幫助。《漢書·終軍傳》:“臣願盡精厲氣,奉佐明使。”

    綺:

    ①[名]有花紋的絲織品。古樂府《陌上桑》:“緗~為下裙,紫~為上襦。”②[形]華麗。仲長統《昌言·理亂》:“妖童美妾,填乎~室。”③[名][綺窗]雕有花紋的木窗。鮑照《代朗月行》:“朗月出東山,照我~~前。”

    綺羅:

    輕軟透明的絲織品。沈佺期《銅雀臺》:“~~君不見,歌舞妾空來。”

    羅:

    ①捕鳥的網。《淮南子·兵略》:“飛鳥不動,不絓網羅。”②張網捕鳥。《新唐書·王世充傳》:“羅取飛鳥。”③招致;網羅。韓愈《送溫處士赴河陽軍序》:“羅而致之幕下。”《漢書·王莽傳》:“網羅天下異能之士。”④分佈;排列。陳騤《文則》:“森羅辭翰,備括規摹。”(森:眾多貌。括:包括。規摹:準則。)⑤質地細密而輕薄的絲織品。《鹽鐵論·散不足》:“今富者縟繡羅紈。”(縟:花紋繁多。紈:薄綢。)⑥遭遇;遭受。《論衡·辨祟》:“抵觸縣官,羅麗刑罰。”(麗:觸犯。)《漢書·於定國傳》:“羅文法者,於公所決皆不恨。”⑦過濾用的羅篩。《齊民要術》:“以羅漉去皮子。”⑧用羅篩過濾。《齊民要術》:“細羅曲末一鬥。”⑨量詞。十二打為一羅。

    九:

    ①數詞。《淮南子·天文》:“三三如九。”②泛指多數。《楚辭·離騷》:“雖九死其猶未悔。”《左傳·襄公十一年》:“八年之中,九合諸侯。”(合:盟會。)司馬遷《報任安書》:“假令仆伏法受誅,若九牛亡一毛。”

    陌:

    ①田間東西走向的小路。《史記·商君列傳》:“為田開阡陌封疆,而賦稅平。”②泛指道路。辛棄疾《永遇樂·京口北固亭懷古》:“尋常巷陌。”③通“佰”。錢一百為佰。《舊五代史·王章傳》:“官庫出納緡錢,皆以八十為陌。”(緡:穿銅錢用的繩子。)

    資:

    ①財物。《國語 · 齊語》:“無受其資。”②費用。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“軍資所出。”③積蓄。《國語·越語上》:“夏則資皮,冬則資妳,旱則資舟,水則資車。”(妳:絲織品。)④資助;供給。《韓非子·說疑》:“資之以幣帛。”⑤憑借。《淮南子·主術》:“夫七尺之橈(ráo)而制船之左右者,以水為資。”(橈:船槳。)《三國志·魏書·文帝紀》:“昔仲尼資大聖之才,懷帝王之器。”⑥資望;資歷。幹寶《晉紀總論》:“而世族貴戚之子弟,陵邁超越,不拘資次。”《三國志 ·魏書·荀彧傳》:“紹憑世資,從容飾智,以收名譽。”⑦資料;材料。元好問《學東坡移居》:“田橫巨擘耳,猶為談者資。”(巨擘:居首位的人。)⑧資質。《荀子·性惡》:“今人言性,生而離其樸,離其資,必失而喪之。”⑨出售;販賣。《莊子·逍遙遊》:“宋人資章甫而適諸越,越人斷發文身,無所用之。”(章甫:帽子。諸:之於。)

    埃:

    ①塵土;塵埃。《莊子·逍遙遊》:“野馬也,塵埃也,生物之以息相吹也。”②古代計微量的重量單位。

    埃塵:

    塵土,灰塵。《後漢書·光武帝紀》:“旗幟蔽野,~~連天。”

    塵:

    ①灰塵;塵土。晁錯《論貴粟疏》:“春不得避風塵,夏不得避暑熱。”②污染。蘇軾《笏記》:“既塵美職,復玷名藩。”(藩:藩鎮。)③蹤跡;業績。《宋史·南唐李氏世傢》:“思追巢、許之餘塵。”④世俗。宗教稱俗世,隱者稱仕途皆曰塵。《紅樓夢》第一回:“無才可去補蒼天,枉入紅塵若許年。”⑤比喻戰爭;禍亂。《警世通言·杜十娘怒沉百寶箱》:“當先洪武爺掃蕩胡塵。”(洪武爺:指明朝開國皇帝朱元璋。)又“煙塵”連用,義同。高適《燕歌行》:“漢傢煙塵在東北。”⑥重量單位。一分的萬萬分之一。《清史稿·時憲志一》:“微、塵、秒、忽,雖屬無幾,而總計之,便集少成多。”


  • 万里奉绮罗,九陌资埃尘。

    “万里奉绮罗,九陌资埃尘。”诗句出处:《四民诗其四·商》;是宋朝诗人范仲淹的作品。

    尝闻商者云,转货赖斯民。
    远近日中合,有无天下均。
    上以利吾国,下以藩吾身。
    周官有常籍,岂云逐末人。
    天意亦何事,狼虎生贪秦。
    经界变阡陌,吾商苦悲辛。
    四民无常籍,茫茫伪与真。
    游者窃吾利,堕者乱吾伦。
    淳源一以荡,颓波浩无津。
    可堪贵与富,侈态日日新。
    万里奉绮罗,九陌资埃尘。
    穷山无遗实,竭海无遗珍。
    鬼神为之劳,天地为之贫。
    此弊已千载,千载犹因循。
    桑柘不成林,荆棘有馀者。
    吾商则何罪,君子耻为邻。
    上有尧舜主,下有周召臣。
    琴瑟愿更张,使我歌良辰。
    何日用此言,皇天岂不仁。

    【注释】:

    万:

    [万俟(qí)]复姓。

    里:

    ①古时乡村居民聚居的地方;村落。《孟子·尽心上》:“制其田里,教之树畜。”②故乡;家乡。江 淹《别赋》:“割慈忍爱,离邦去里。”③古代的居民组织。其编制以二十五家或五十家或百家为一里。《诗经·郑风·将仲子》:“将仲子兮,无踰我里。”④里巷;里弄。《周礼·地官·载师》:“以廛里任国中之地。”⑤长度单位。市制五百米为一里。李白《早发白帝城》:“千里江陵一日还。”

    奉:

    ①承受;接受。《左传·成公十六年》:“子叔婴齐奉君命无私。”诸葛亮《出师表》:“受任于败军之际,奉命于危难之间。”②双手恭敬地捧着。《史记·项羽本纪》:“沛公奉卮(zhī)酒为寿。”(卮:酒器。)③进献;送。《周礼·地官 · 大司徒》:“祀五帝,奉牛牲。”④遵循;崇信。《韩非子·有度》:“奉法者强则国强。”⑤侍候。《孟子·告子上》:“为宫室之美,妻妾之奉。”⑥同“俸”。薪俸;俸禄。《战国策·赵策四》:“位尊而无功,奉厚而无劳。”⑦祭祀;供奉。《史记·封禅书》:“多以岁时奉祠。”⑧帮助。《汉书·终军传》:“臣愿尽精厉气,奉佐明使。”

    绮:

    ①[名]有花纹的丝织品。古乐府《陌上桑》:“缃~为下裙,紫~为上襦。”②[形]华丽。仲长统《昌言·理乱》:“妖童美妾,填乎~室。”③[名][绮窗]雕有花纹的木窗。鲍照《代朗月行》:“朗月出东山,照我~~前。”

    绮罗:

    轻软透明的丝织品。沈佺期《铜雀台》:“~~君不见,歌舞妾空来。”

    罗:

    ①捕鸟的网。《淮南子·兵略》:“飞鸟不动,不絓网罗。”②张网捕鸟。《新唐书·王世充传》:“罗取飞鸟。”③招致;网罗。韩愈《送温处士赴河阳军序》:“罗而致之幕下。”《汉书·王莽传》:“网罗天下异能之士。”④分布;排列。陈骙《文则》:“森罗辞翰,备括规摹。”(森:众多貌。括:包括。规摹:准则。)⑤质地细密而轻薄的丝织品。《盐铁论·散不足》:“今富者缛绣罗纨。”(缛:花纹繁多。纨:薄绸。)⑥遭遇;遭受。《论衡·辨祟》:“抵触县官,罗丽刑罚。”(丽:触犯。)《汉书·于定国传》:“罗文法者,于公所决皆不恨。”⑦过滤用的罗筛。《齐民要术》:“以罗漉去皮子。”⑧用罗筛过滤。《齐民要术》:“细罗曲末一斗。”⑨量词。十二打为一罗。

    九:

    ①数词。《淮南子·天文》:“三三如九。”②泛指多数。《楚辞·离骚》:“虽九死其犹未悔。”《左传·襄公十一年》:“八年之中,九合诸侯。”(合:盟会。)司马迁《报任安书》:“假令仆伏法受诛,若九牛亡一毛。”

    陌:

    ①田间东西走向的小路。《史记·商君列传》:“为田开阡陌封疆,而赋税平。”②泛指道路。辛弃疾《永遇乐·京口北固亭怀古》:“寻常巷陌。”③通“佰”。钱一百为佰。《旧五代史·王章传》:“官库出纳缗钱,皆以八十为陌。”(缗:穿铜钱用的绳子。)

    资:

    ①财物。《国语 · 齐语》:“无受其资。”②费用。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“军资所出。”③积蓄。《国语·越语上》:“夏则资皮,冬则资妳,旱则资舟,水则资车。”(妳:丝织品。)④资助;供给。《韩非子·说疑》:“资之以币帛。”⑤凭借。《淮南子·主术》:“夫七尺之桡(ráo)而制船之左右者,以水为资。”(桡:船桨。)《三国志·魏书·文帝纪》:“昔仲尼资大圣之才,怀帝王之器。”⑥资望;资历。干宝《晋纪总论》:“而世族贵戚之子弟,陵迈超越,不拘资次。”《三国志 ·魏书·荀彧传》:“绍凭世资,从容饰智,以收名誉。”⑦资料;材料。元好问《学东坡移居》:“田横巨擘耳,犹为谈者资。”(巨擘:居首位的人。)⑧资质。《荀子·性恶》:“今人言性,生而离其朴,离其资,必失而丧之。”⑨出售;贩卖。《庄子·逍遥游》:“宋人资章甫而适诸越,越人断发文身,无所用之。”(章甫:帽子。诸:之于。)

    埃:

    ①尘土;尘埃。《庄子·逍遥游》:“野马也,尘埃也,生物之以息相吹也。”②古代计微量的重量单位。

    埃尘:

    尘土,灰尘。《后汉书·光武帝纪》:“旗帜蔽野,~~连天。”

    尘:

    ①灰尘;尘土。晁错《论贵粟疏》:“春不得避风尘,夏不得避暑热。”②污染。苏轼《笏记》:“既尘美职,复玷名藩。”(藩:藩镇。)③踪迹;业绩。《宋史·南唐李氏世家》:“思追巢、许之余尘。”④世俗。宗教称俗世,隐者称仕途皆曰尘。《红楼梦》第一回:“无才可去补苍天,枉入红尘若许年。”⑤比喻战争;祸乱。《警世通言·杜十娘怒沉百宝箱》:“当先洪武爷扫荡胡尘。”(洪武爷:指明朝开国皇帝朱元璋。)又“烟尘”连用,义同。高适《燕歌行》:“汉家烟尘在东北。”⑥重量单位。一分的万万分之一。《清史稿·时宪志一》:“微、尘、秒、忽,虽属无几,而总计之,便集少成多。”


  • mo li feng qi luo ,jiu mo zi ai chen 。

    “mo li feng qi luo ,jiu mo zi ai chen 。”shi gou chu chu :《si min shi ji si ·shang 》;shi song chao shi ren fan zhong yan de zuo pin 。

    chang wen shang zhe yun ,zhuai huo lai si min 。
    yuan jin ri zhong ge ,you mo tian xia jun 。
    shang yi li wu guo ,xia yi fan wu shen 。
    zhou guan you chang ji ,qi yun zhu mo ren 。
    tian yi yi he shi ,lang hu sheng tan qin 。
    jing jie bian qian mo ,wu shang ku bei xin 。
    si min mo chang ji ,mang mang wei yu zhen 。
    you zhe qie wu li ,duo zhe luan wu lun 。
    chun yuan yi yi dang ,tui bo hao mo jin 。
    ke kan gui yu fu ,chi tai ri ri xin 。
    mo li feng qi luo ,jiu mo zi ai chen 。
    qiong shan mo wei shi ,jie hai mo wei zhen 。
    gui shen wei zhi lao ,tian de wei zhi pin 。
    ci bi yi qian zai ,qian zai you yin xun 。
    sang zhe bu cheng lin ,jing ji you yu zhe 。
    wu shang ze he zui ,jun zi chi wei lin 。
    shang you yao shun zhu ,xia you zhou shao chen 。
    qin se yuan geng zhang ,shi wo ge liang chen 。
    he ri yong ci yan ,huang tian qi bu ren 。

    【zhu shi 】:

    mo :

    [mo qi (qí)]fu xing 。

    li :

    ①gu shi xiang cun ju min ju ju de de fang ;cun la 。《meng zi ·jin xin shang 》:“zhi ji tian li ,jiao zhi shu chu 。”②gu xiang ;jia xiang 。jiang yan 《bie fu 》:“ge ci ren ai ,li bang qu li 。”③gu dai de ju min zu zhi 。ji bian zhi yi er shi wu jia huo wu shi jia huo bai jia wei yi li 。《shi jing ·zheng feng ·jiang zhong zi 》:“jiang zhong zi xi ,mo yao wo li 。”④li hang ;li long 。《zhou li ·de guan ·zai shi 》:“yi chan li ren guo zhong zhi de 。”⑤chang du chan wei 。shi zhi wu bai mi wei yi li 。li bai 《zao fa bai di cheng 》:“qian li jiang ling yi ri hai 。”

    feng :

    ①cheng shou ;jie shou 。《zuo chuan ·cheng gong shi liu nian 》:“zi shu ying ji feng jun ming mo si 。”zhu ge liang 《chu shi biao 》:“shou ren yu bai jun zhi ji ,feng ming yu wei nan zhi jian 。”②shuang shou gong jing de peng zhao 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“pei gong feng zhi (zhī)jiu wei shou 。”(zhi :jiu qi 。)③jin suo ;song 。《zhou li ·de guan · da si tu 》:“si wu di ,feng niu sheng 。”④zun xun ;chong xin 。《han fei zi ·you du 》:“feng fa zhe jiang ze guo jiang 。”⑤shi hou 。《meng zi ·gao zi shang 》:“wei gong shi zhi mei ,qi qie zhi feng 。”⑥tong “feng ”。xin feng ;feng lu 。《zhan guo ce ·zhao ce si 》:“wei zun er mo gong ,feng hou er mo lao 。”⑦ji si ;gong feng 。《shi ji ·feng chan shu 》:“duo yi sui shi feng ci 。”⑧bang zhu 。《han shu ·zhong jun chuan 》:“chen yuan jin jing li qi ,feng zuo ming shi 。”

    qi :

    ①[ming ]you hua wen de si zhi pin 。gu le fu 《mo shang sang 》:“xiang ~wei xia qun ,zi ~wei shang ru 。”②[xing ]hua li 。zhong chang tong 《chang yan ·li luan 》:“yao tong mei qie ,tian hu ~shi 。”③[ming ][qi chuang ]diao you hua wen de mu chuang 。bao zhao 《dai lang yue hang 》:“lang yue chu dong shan ,zhao wo ~~qian 。”

    qi luo :

    qing ruan tou ming de si zhi pin 。shen quan ji 《tong qiao tai 》:“~~jun bu jian ,ge wu qie kong lai 。”

    luo :

    ①bu diao de wang 。《huai na zi ·bing lve 》:“fei diao bu dong ,bu gua wang luo 。”②zhang wang bu diao 。《xin tang shu ·wang shi chong chuan 》:“luo qu fei diao 。”③qiao zhi ;wang luo 。han yu 《song wen chu shi fu he yang jun xu 》:“luo er zhi zhi mu xia 。”《han shu ·wang mang chuan 》:“wang luo tian xia yi neng zhi shi 。”④fen bu ;pai lie 。chen kui 《wen ze 》:“sen luo ci han ,bei gua gui mo 。”(sen :zhong duo mao 。gua :bao gua 。gui mo :zhun ze 。)⑤zhi de xi mi er qing bao de si zhi pin 。《yan tie lun ·san bu zu 》:“jin fu zhe ru xiu luo wan 。”(ru :hua wen fan duo 。wan :bao chou 。)⑥zao yu ;zao shou 。《lun heng ·bian sui 》:“di chu xian guan ,luo li xing fa 。”(li :chu fan 。)《han shu ·yu ding guo chuan 》:“luo wen fa zhe ,yu gong suo jue jie bu hen 。”⑦guo lv yong de luo shai 。《ji min yao shu 》:“yi luo lu qu pi zi 。”⑧yong luo shai guo lv 。《ji min yao shu 》:“xi luo qu mo yi dou 。”⑨liang ci 。shi er da wei yi luo 。

    jiu :

    ①shu ci 。《huai na zi ·tian wen 》:“san san ru jiu 。”②fan zhi duo shu 。《chu ci ·li sao 》:“sui jiu si ji you wei hui 。”《zuo chuan ·xiang gong shi yi nian 》:“ba nian zhi zhong ,jiu ge zhu hou 。”(ge :meng hui 。)si ma qian 《bao ren an shu 》:“jia ling pu fu fa shou zhu ,re jiu niu wang yi mao 。”

    mo :

    ①tian jian dong xi zou xiang de xiao lu 。《shi ji ·shang jun lie chuan 》:“wei tian kai qian mo feng jiang ,er fu shui ping 。”②fan zhi dao lu 。xin qi ji 《yong yu le ·jing kou bei gu ting huai gu 》:“xun chang hang mo 。”③tong “bai ”。qian yi bai wei bai 。《jiu wu dai shi ·wang zhang chuan 》:“guan ku chu na mian qian ,jie yi ba shi wei mo 。”(mian :chuan tong qian yong de sheng zi 。)

    zi :

    ①cai wu 。《guo yu · ji yu 》:“mo shou ji zi 。”②fei yong 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“jun zi suo chu 。”③ji xu 。《guo yu ·yue yu shang 》:“xia ze zi pi ,dong ze zi 妳,han ze zi zhou ,shui ze zi che 。”(妳:si zhi pin 。)④zi zhu ;gong gei 。《han fei zi ·shui yi 》:“zi zhi yi bi bo 。”⑤ping jie 。《huai na zi ·zhu shu 》:“fu qi che zhi rao (ráo)er zhi chuan zhi zuo you zhe ,yi shui wei zi 。”(rao :chuan jiang 。)《san guo zhi ·wei shu ·wen di ji 》:“xi zhong ni zi da sheng zhi cai ,huai di wang zhi qi 。”⑥zi wang ;zi li 。gan bao 《jin ji zong lun 》:“er shi zu gui qi zhi zi di ,ling mai chao yue ,bu ju zi ci 。”《san guo zhi ·wei shu ·xun yu chuan 》:“shao ping shi zi ,cong rong shi zhi ,yi shou ming yu 。”⑦zi liao ;cai liao 。yuan hao wen 《xue dong po yi ju 》:“tian heng ju bo er ,you wei tan zhe zi 。”(ju bo :ju shou wei de ren 。)⑧zi zhi 。《xun zi ·xing e 》:“jin ren yan xing ,sheng er li ji piao ,li ji zi ,bi shi er sang zhi 。”⑨chu shou ;fan mai 。《zhuang zi ·xiao yao you 》:“song ren zi zhang fu er kuo zhu yue ,yue ren duan fa wen shen ,mo suo yong zhi 。”(zhang fu :mao zi 。zhu :zhi yu 。)

    ai :

    ①chen tu ;chen ai 。《zhuang zi ·xiao yao you 》:“ye ma ye ,chen ai ye ,sheng wu zhi yi xi xiang chui ye 。”②gu dai ji wei liang de chong liang chan wei 。

    ai chen :

    chen tu ,hui chen 。《hou han shu ·guang wu di ji 》:“qi zhi bi ye ,~~lian tian 。”

    chen :

    ①hui chen ;chen tu 。chao cuo 《lun gui su shu 》:“chun bu de bi feng chen ,xia bu de bi shu re 。”②wu ran 。su shi 《hu ji 》:“ji chen mei zhi ,fu dian ming fan 。”(fan :fan zhen 。)③zong ji ;ye ji 。《song shi ·na tang li shi shi jia 》:“sai zhui chao 、hu zhi yu chen 。”④shi su 。zong jiao chen su shi ,yin zhe chen shi tu jie yue chen 。《gong lou meng 》di yi hui :“mo cai ke qu bu cang tian ,wang ru gong chen re hu nian 。”⑤bi yu zhan zheng ;huo luan 。《jing shi tong yan ·du shi niang nu chen bai bao xiang 》:“dang xian hong wu ye sao dang hu chen 。”(hong wu ye :zhi ming chao kai guo huang di zhu yuan zhang 。)you “yan chen ”lian yong ,yi tong 。gao kuo 《yan ge hang 》:“han jia yan chen zai dong bei 。”⑥chong liang chan wei 。yi fen de mo mo fen zhi yi 。《qing shi gao ·shi xian zhi yi 》:“wei 、chen 、miao 、hu ,sui shu mo ji ,er zong ji zhi ,bian ji shao cheng duo 。”