• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 不堪西望西風起,縱火昆侖誰為論。

    “不堪西望西風起,縱火昆侖誰為論。”詩句出處:《東陽罹亂後懷王慥使君五首》;是唐朝詩人貫休的作品。

    昨來隻對漢諸侯,勝事消磨不自由。裂地鼓鼙軍□急,
    連天烽火陣雲秋。砍毛淬劍雖無數,歃血為盟不到頭。
    誰為今朝奉明主,使君司戶在隋州。
    隻報精兵過大河,東西南北殺人多。可憐白日渾如此,
    來似蝗蟲爭奈何。天意豈應容版亂,人心都改太雕訛。
    不勝惆悵還惆悵,一曲東風月胯歌。
    為郡無如王使君,一傢清冷似雲根。貨財不入崔洪口,
    俎豆嘗聞夫子言。須發坐成三載雪,黎氓空負二天恩。
    不堪西望西風起,縱火昆侖誰為論。
    魄懾魂飛骨亦銷,此魂此魄亦難招。黃金白玉傢傢盡,
    繡闥雕甍處處燒。驚動乾坤常黯慘,深藏山嶽亦傾搖。
    恭聞國有英雄將,擬把何心答聖朝。
    不是龔黃覆育才,即須清苦遠塵埃。無人與奏吾皇去,
    致亂唯因酷吏來。刳剝生靈為事業,巧通豪譖作梯媒。
    令人轉憶王夫子,一片真風去不回。

    【註釋】:

    不:

    (一)①不。《後漢書·班超傳》:“不入虎穴,不得虎子。”《詩經·魏風·伐檀》:“不狩不獵,胡瞻爾庭有縣(懸)特兮。”(特:三歲的獸。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是豈不必得之之道也哉?”③無;沒有。《左傳·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助詞。無實義。《逸周書·皇門》:“我不則寅哉寅哉!”[不祿]士死的諱稱。《禮記·曲禮下》:“天子曰崩,諸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不祿。” (二)fū花萼。後作“柎”。《詩經·小雅·常棣》:“常棣之華,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨樹。 鄂:同“萼”。 :有光采。)

    堪:

    ①承受得起。《左傳·隱公元年》:“今京不度,非制也。君將不堪。”《後漢書·朱俊傳》:“副相國,非臣所堪也。”嵇康《與山巨源絕交書》:“吾直性狹中,多所不堪,偶與足下相知耳。”(狹中:心地狹窄。)②可以;能夠。《尚書·多方》:“惟爾多方,罔堪顧之。”陸遊《書憤》:“出師一表真名世,千載誰堪伯仲間?”(誰堪伯仲:伯仲,比喻不相上下。即誰能夠相比。)

    西:

    ①鳥類止息。《敦煌曲子詞集·西江月》:“棹歌驚起亂西禽,女伴各歸南浦。”②方位名,日落處,與“東”相對。《左傳·僖公四年》:“東至於海,西至於河。”③副詞。向西;往西。王維《送元二使安西》:“勸君更盡一杯酒,西出陽關無故人。”

    望:

    ①遠望。《左傳·莊公十年》:“吾視其轍亂,望其旗靡。”(轍:車轍。靡:倒。)②盼望;期望。曹操《收田租令》:“欲望百姓親附。”《孟子·梁惠王上》:“王如知此,則無望民之多於鄰國也。”③聲望;名望。《詩經·大雅·卷阿》:“令聞令望。”④有聲望的人或物。《左傳·昭公十二年》:“吾子,楚國之望也。”⑤怨恨;責怪。《新唐書·劉漢宏傳》:“漢宏恨賞薄,有望言。”⑥祭名。指古代帝王祭祀山川、日月、星辰。《尚書·舜典》:“望於山川。”⑦農歷每月十五。張溥《五人墓碑記》:“予猶記周公之被逮,在丁卯三月之望。”[望洋]亦作“望羊”、“望陽”。仰視;遠視。《莊子·秋水》:“於是焉河伯始旋其面目,望洋向若而嘆。”(若:海神名。)

    西:

    ①鳥類止息。《敦煌曲子詞集·西江月》:“棹歌驚起亂西禽,女伴各歸南浦。”②方位名,日落處,與“東”相對。《左傳·僖公四年》:“東至於海,西至於河。”③副詞。向西;往西。王維《送元二使安西》:“勸君更盡一杯酒,西出陽關無故人。”

    風:

    (一)①空氣流通的現象。《詩經·邶風·北風》:“北風其涼。”②吹風;讓風吹。《孟子·公孫醜下》:“有寒疾,不可以風。”③比喻快速如風。《資治通鑒·晉成帝咸和五年》:“俟足下軍到,風發相赴。”④氣勢;勢頭。《晉書·劉毅傳》:“好臧否人物,王公貴人望風憚之。”⑤教化;教育。《周書·齊煬王憲傳》:“宣風導禮。”⑥風氣;風俗。柳宗元《捕蛇者說》:“故為之說,以俟夫觀人風者得焉。”陸遊《遊山西村》:“衣冠簡樸古風存。”⑦景象;景色。楊萬裡《曉出凈慈寺送林子方二首》之一:“畢竟西湖六月中,風光不與四時同。”⑧風度;風格。杜甫《詠懷古跡五首》:“搖落深知宋玉悲,風流儒雅亦吾師。”⑨歌謠;民歌。《左傳·襄公十八年》:“吾驟歌北風,又歌南風。”(驟:屢次。)⑩走失;散失。《尚書·費誓》:“馬牛其風。”(11)病名。《三國志·魏書·王粲傳》註引《典略》:“太祖先苦頭風,是日疾發臥。”(12)諷誦。嚴羽《滄浪詩話·詩辯》:“先須讀《楚辭》,朝夕諷詠,以為之本。” (二)fěng 通“諷(fěng)”。用含蓄的話暗示或勸誡。《漢書·趙廣漢傳》:“廣漢聞之,先風告(杜)建不改,於是收案致法。”(收案:收審。)[風騷]《詩經》的《國風》和《楚辭》的《離騷》的合稱。《宋書·謝靈運傳論》:“莫不同祖風騷。”(祖:效法。)也泛指詩文。高適《同崔員外綦毋拾遺九日宴京兆府李士曹》:“晚晴催翰墨,秋興引風騷。”(翰:筆。)

    起:

    ①[動]站起,起來。《莊子·齊物論》:“曩子坐,今子~。”②[動]起床。《孟子·盡心上》:“雞鳴而~。”③[動]起身,出發。《墨子·公輸》:“子墨子聞之,~於魯。”④[動]興起。《荀子·天論》:“一廢一~,應子以貫,理貫不亂。”⑤[動]發動。賈誼《論積貯疏》:“遠方之能疑者,並舉而爭~矣。”⑥[動]起用。《泰州海陵縣主薄許君墓志銘》:“有拔而~之。”⑦[動]修建。李華《吊古戰場文》:“秦~長城,竟海為關。”⑧[動]開始。《史記·李斯列傳》:“明法度,定律令,皆以始皇~。”⑨[動]出身。《漢書·蕭何曹參傳》:“蕭何曹參皆~刀筆吏。”

    縱:

    (一)[縱臾rǒng]鼓動別人作壞事。《漢書·衡山王劉賜傳》:“日夜縱臾王謀反事。” (二)zòng ①放;發。《史記·吳太伯世傢》:“於是吳王遂縱兵追之。”《淮南子·人間》:“秦西巴弗忍,縱而予之。”②釋放;放走。《舊唐書·楊恭仁傳》:“縱所俘還之。”③放任;不加約束。《左傳·僖公三十三年》:“縱敵,患生。”《荀子·富國》:“天下害生縱欲。”④騰躍。王充《論衡·道虛》:“若士者舉臂而縱身,遂入雲中。”⑤即使。《左傳·莊公十四年》:“縱弗能死,其又奚言?”《呂氏春秋·下賢》:“縱夫子驁祿爵,吾庸敢驁霸王乎?”⑥縱;豎;與“橫”相對。《呂氏春秋·辯土》:“衡行必得,縱行必術。”(術:直。)東方朔《七諫·沉江》:“不別橫之與縱。”⑦戰國時期六國的合縱。《淮南子·要略》:“故縱橫修短生焉。”⑧蹤跡。《史記·酷吏列傳》:“言變事縱跡安起?”

    火:

    ①物體燃燒時發出的光和焰。《周易· 乾》:“水流濕,火就燥。”(濕:低濕處。燥:幹燥物。)②焚燒;燒毀。韓愈《原道》:“人其人,火其書,廬其居。”(使其人成為編戶齊民,焚燒其經書,並將其居所改為民房。)特指火災。《元史·文宗本紀一》:“杭州火,命江浙行省賑被災之傢。”(賑:救濟。被:遭受。)《左傳·宣公十六年》:“凡火,人火曰火,天火曰災。”③古代兵制單位,十人為一火。《新唐書·兵志》:“十人為火,火有長。”《木蘭詩》:“出門看火伴。”④五行之一。《尚書·洪范》:“五行,一曰水,二曰火,三曰木,四曰金,五曰土。”⑤星名。1. 大火,即心宿二。李白《酬張卿夜宿南陵見贈》:“當君相思夜,火落金風高。”(金風:指秋風。)2. 行星之一,即火星。《史記·天官書》:“火犯守角,則有戰。”

    昆:

    (一)①同;共同。揚雄《羽獵賦》:“群娛乎其中,噍(jiū)噍昆鳴。”(噍噍:鳥鳴聲。)②眾。文瑩《玉壺清話》卷七:“昆蟲草木,亦無所傷。”《禮記·禮運》:“無水旱昆蟲之災。”③兄。《詩經·王風·葛藟(lěi)》:“終遠兄弟,謂他人昆。”④後裔。《國語·晉語二》:“延及寡君之紹續昆裔。”蔡邕《汝南周巨勝碑》:“名振華夏,光耀昆苗。”(苗:後裔。)⑤通“焜”。明亮。揚雄《甘泉賦》:“樵蒸昆上,配藜四施。”(樵:焚燒。配藜:同“披離”,分散。施:佈。) (二)hùn 同“混”。混同。《馬王堆漢墓帛書·老子乙本·道經》:“有物昆成,先天地生。”今本《老子》作“混成”。[昆吾]1. 山名。《山海經·中山經》:“(陽山)又西二百裡曰昆吾之山。”2.美石名。張君房《雲笈七籤》卷二十六:“(流洲)上多山川積石,名為昆吾。”[昆明]1.漢代池名。在長安。《漢書·元後傳》:“秋歷東館,望昆明。”2. 古代西南部族名。《漢書·西南夷傳》:“四歲餘,皆閉昆明,莫能通。”

    侖:

    ①有條理;有次序。後作“倫”。②同類。呂坤《與總河劉晉川論道脈圖》:“聖人得一以立六侖。”[昆侖]山脈名。西從帕米爾高原起,分三支向東分佈。

    為:

    (一)①做。《詩經·周頌·豐年》:“為酒為醴,烝畀祖妣。”(烝:進獻。畀:給予。)《論語·學而》:“其為人也孝弟(tì)。”(弟:同“悌”。友愛。)②制作;創作。《禮記·曲禮下》:“為宮室,不斬於丘木。”(丘木:墓地的樹。)《漢書·枚乘傳》:“司馬相如善為文而遲。”(遲:慢。)③治理。《商君書·農戰》:“善為國者,倉廩雖滿,不偷於農。”(偷:怠惰;忽視。)《論語·為政》:“為政以德。”④行為。范仲淹《嶽陽樓記》:“予嘗求古仁人之心,或異二者之為。”(嘗:曾經。)⑤充當。《論語·為政》:“溫故而知新,可以為師矣。”(溫:溫習。故:舊的知識。)⑥當作。李白《夢遊天姥吟留別》:“霓為衣兮風為馬。”⑦變為;成為。屈原《離騷》:“蘭芷變而不芳兮,荃蕙化而為茅。”(蘭、芷、荃、蕙:皆香草名。)⑧認為。《孟子·公孫醜上》:“而子為我願之乎?”(子:你。)⑨是。《左傳·宣公三年》:“餘為伯儵,餘而祖也。”⑩介詞。1. 表被動。被。《三國志 · 吳書· 呂蒙傳》:“為張遼等所襲。”2.表對象。對;向。《戰國策·韓策二》:“(嚴仲子)因為聶政語曰:‘臣有仇。’”(11)連詞。如果。《戰國策·秦策四》:“秦為知之,必不救也。”(12)語氣詞。1. 與“何”相配,表疑問語氣。《論語·季氏》:“何以伐為?”(伐:進攻。)2. 多用於句未,表示反問語氣。《漢書·外戚傳下·趙皇後》:“今故告之,反怒為!”(故:故意。) (二)wèi ①幫助。《詩經·大雅·鳧鷖》:“公屍燕飲,福祿來為。”②介詞。1. 表對象。替。《論語·學而》:“為人謀而不忠乎?”2. 表原因。因為。《荀子·天論》:“天行有常,不為堯存,不為桀亡。”3. 表目的。為瞭。《孔雀東南飛》:“慎勿為婦死。”③通“偽”。假裝。《禮記·檀弓下》:“夫子為弗聞也者而過之。”

    論:

    (一)①討論;研討。《論語·憲問》:“世叔討論之。”②議論;評論;談論。《左傳·襄公三十一年》:“鄭人遊於鄉校,以論執政。”③辯論。《史記·魏其武安侯列傳》:“今日廷論。”宋濂《送東陽馬生序》:“與之論辯,言和而色夷。”④陳述;述說。張衡《西京賦》:“眾形殊聲,不可勝論。”⑤評判;評定。諸葛亮《出師表》:“宜付有司論其刑賞。”《鹽鐵論·箴石》:“論其才能,然後官之。”⑥定罪;判罪。《史記·魏其武安侯列傳》:“故以十二月晦論棄市渭城。”(晦:每月最後一天。)⑦顧及;考慮。李斯《諫逐客書》:“不問可否,不論曲直,非秦者去,為客者逐。”⑧言論;學說。《荀子·成相》:“君法明,論有常。”⑨文體的一種。蕭統《文選序》:“論則析理精微。” (二)lún①《論語》的簡稱。劉向《別錄》:“魯人所學謂之《魯論》。”②通“倫”。順序,次序。《詩經·大雅·靈臺》:“於論鼓鐘。”③通“掄”。選擇。《國語·齊語》:“權節其用,論比其材。”


  • 不堪西望西风起,纵火昆仑谁为论。

    “不堪西望西风起,纵火昆仑谁为论。”诗句出处:《东阳罹乱后怀王慥使君五首》;是唐朝诗人贯休的作品。

    昨来只对汉诸侯,胜事消磨不自由。裂地鼓鼙军□急,
    连天烽火阵云秋。砍毛淬剑虽无数,歃血为盟不到头。
    谁为今朝奉明主,使君司户在隋州。
    只报精兵过大河,东西南北杀人多。可怜白日浑如此,
    来似蝗虫争奈何。天意岂应容版乱,人心都改太雕讹。
    不胜惆怅还惆怅,一曲东风月胯歌。
    为郡无如王使君,一家清冷似云根。货财不入崔洪口,
    俎豆尝闻夫子言。须发坐成三载雪,黎氓空负二天恩。
    不堪西望西风起,纵火昆仑谁为论。
    魄慑魂飞骨亦销,此魂此魄亦难招。黄金白玉家家尽,
    绣闼雕甍处处烧。惊动乾坤常黯惨,深藏山岳亦倾摇。
    恭闻国有英雄将,拟把何心答圣朝。
    不是龚黄覆育才,即须清苦远尘埃。无人与奏吾皇去,
    致乱唯因酷吏来。刳剥生灵为事业,巧通豪谮作梯媒。
    令人转忆王夫子,一片真风去不回。

    【注释】:

    不:

    (一)①不。《后汉书·班超传》:“不入虎穴,不得虎子。”《诗经·魏风·伐檀》:“不狩不猎,胡瞻尔庭有县(悬)特兮。”(特:三岁的兽。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是岂不必得之之道也哉?”③无;没有。《左传·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助词。无实义。《逸周书·皇门》:“我不则寅哉寅哉!”[不禄]士死的讳称。《礼记·曲礼下》:“天子曰崩,诸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不禄。” (二)fū花萼。后作“柎”。《诗经·小雅·常棣》:“常棣之华,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨树。 鄂:同“萼”。 :有光采。)

    堪:

    ①承受得起。《左传·隐公元年》:“今京不度,非制也。君将不堪。”《后汉书·朱俊传》:“副相国,非臣所堪也。”嵇康《与山巨源绝交书》:“吾直性狭中,多所不堪,偶与足下相知耳。”(狭中:心地狭窄。)②可以;能够。《尚书·多方》:“惟尔多方,罔堪顾之。”陆游《书愤》:“出师一表真名世,千载谁堪伯仲间?”(谁堪伯仲:伯仲,比喻不相上下。即谁能够相比。)

    西:

    ①鸟类止息。《敦煌曲子词集·西江月》:“棹歌惊起乱西禽,女伴各归南浦。”②方位名,日落处,与“东”相对。《左传·僖公四年》:“东至于海,西至于河。”③副词。向西;往西。王维《送元二使安西》:“劝君更尽一杯酒,西出阳关无故人。”

    望:

    ①远望。《左传·庄公十年》:“吾视其辙乱,望其旗靡。”(辙:车辙。靡:倒。)②盼望;期望。曹操《收田租令》:“欲望百姓亲附。”《孟子·梁惠王上》:“王如知此,则无望民之多于邻国也。”③声望;名望。《诗经·大雅·卷阿》:“令闻令望。”④有声望的人或物。《左传·昭公十二年》:“吾子,楚国之望也。”⑤怨恨;责怪。《新唐书·刘汉宏传》:“汉宏恨赏薄,有望言。”⑥祭名。指古代帝王祭祀山川、日月、星辰。《尚书·舜典》:“望于山川。”⑦农历每月十五。张溥《五人墓碑记》:“予犹记周公之被逮,在丁卯三月之望。”[望洋]亦作“望羊”、“望阳”。仰视;远视。《庄子·秋水》:“于是焉河伯始旋其面目,望洋向若而叹。”(若:海神名。)

    西:

    ①鸟类止息。《敦煌曲子词集·西江月》:“棹歌惊起乱西禽,女伴各归南浦。”②方位名,日落处,与“东”相对。《左传·僖公四年》:“东至于海,西至于河。”③副词。向西;往西。王维《送元二使安西》:“劝君更尽一杯酒,西出阳关无故人。”

    风:

    (一)①空气流通的现象。《诗经·邶风·北风》:“北风其凉。”②吹风;让风吹。《孟子·公孙丑下》:“有寒疾,不可以风。”③比喻快速如风。《资治通鉴·晋成帝咸和五年》:“俟足下军到,风发相赴。”④气势;势头。《晋书·刘毅传》:“好臧否人物,王公贵人望风惮之。”⑤教化;教育。《周书·齐炀王宪传》:“宣风导礼。”⑥风气;风俗。柳宗元《捕蛇者说》:“故为之说,以俟夫观人风者得焉。”陆游《游山西村》:“衣冠简朴古风存。”⑦景象;景色。杨万里《晓出净慈寺送林子方二首》之一:“毕竟西湖六月中,风光不与四时同。”⑧风度;风格。杜甫《咏怀古迹五首》:“摇落深知宋玉悲,风流儒雅亦吾师。”⑨歌谣;民歌。《左传·襄公十八年》:“吾骤歌北风,又歌南风。”(骤:屡次。)⑩走失;散失。《尚书·费誓》:“马牛其风。”(11)病名。《三国志·魏书·王粲传》注引《典略》:“太祖先苦头风,是日疾发卧。”(12)讽诵。严羽《沧浪诗话·诗辩》:“先须读《楚辞》,朝夕讽詠,以为之本。” (二)fěng 通“諷(fěng)”。用含蓄的话暗示或劝诫。《汉书·赵广汉传》:“广汉闻之,先风告(杜)建不改,于是收案致法。”(收案:收审。)[风骚]《诗经》的《国风》和《楚辞》的《离骚》的合称。《宋书·谢灵运传论》:“莫不同祖风骚。”(祖:效法。)也泛指诗文。高适《同崔员外綦毋拾遗九日宴京兆府李士曹》:“晚晴催翰墨,秋兴引风骚。”(翰:笔。)

    起:

    ①[动]站起,起来。《庄子·齐物论》:“曩子坐,今子~。”②[动]起床。《孟子·尽心上》:“鸡鸣而~。”③[动]起身,出发。《墨子·公输》:“子墨子闻之,~于鲁。”④[动]兴起。《荀子·天论》:“一废一~,应子以贯,理贯不乱。”⑤[动]发动。贾谊《论积贮疏》:“远方之能疑者,并举而争~矣。”⑥[动]起用。《泰州海陵县主薄许君墓志铭》:“有拔而~之。”⑦[动]修建。李华《吊古战场文》:“秦~长城,竟海为关。”⑧[动]开始。《史记·李斯列传》:“明法度,定律令,皆以始皇~。”⑨[动]出身。《汉书·萧何曹参传》:“萧何曹参皆~刀笔吏。”

    纵:

    (一)[纵臾rǒng]鼓动别人作坏事。《汉书·衡山王刘赐传》:“日夜纵臾王谋反事。” (二)zòng ①放;发。《史记·吴太伯世家》:“于是吴王遂纵兵追之。”《淮南子·人间》:“秦西巴弗忍,纵而予之。”②释放;放走。《旧唐书·杨恭仁传》:“纵所俘还之。”③放任;不加约束。《左传·僖公三十三年》:“纵敌,患生。”《荀子·富国》:“天下害生纵欲。”④腾跃。王充《论衡·道虚》:“若士者举臂而纵身,遂入云中。”⑤即使。《左传·庄公十四年》:“纵弗能死,其又奚言?”《吕氏春秋·下贤》:“纵夫子骜禄爵,吾庸敢骜霸王乎?”⑥纵;竖;与“横”相对。《吕氏春秋·辩土》:“衡行必得,纵行必术。”(术:直。)东方朔《七谏·沉江》:“不别横之与纵。”⑦战国时期六国的合纵。《淮南子·要略》:“故纵横修短生焉。”⑧踪迹。《史记·酷吏列传》:“言变事纵迹安起?”

    火:

    ①物体燃烧时发出的光和焰。《周易· 乾》:“水流湿,火就燥。”(湿:低湿处。燥:干燥物。)②焚烧;烧毁。韩愈《原道》:“人其人,火其书,庐其居。”(使其人成为编户齐民,焚烧其经书,并将其居所改为民房。)特指火灾。《元史·文宗本纪一》:“杭州火,命江浙行省赈被灾之家。”(赈:救济。被:遭受。)《左传·宣公十六年》:“凡火,人火曰火,天火曰灾。”③古代兵制单位,十人为一火。《新唐书·兵志》:“十人为火,火有长。”《木兰诗》:“出门看火伴。”④五行之一。《尚书·洪范》:“五行,一曰水,二曰火,三曰木,四曰金,五曰土。”⑤星名。1. 大火,即心宿二。李白《酬张卿夜宿南陵见赠》:“当君相思夜,火落金风高。”(金风:指秋风。)2. 行星之一,即火星。《史记·天官书》:“火犯守角,则有战。”

    昆:

    (一)①同;共同。扬雄《羽猎赋》:“群娱乎其中,噍(jiū)噍昆鸣。”(噍噍:鸟鸣声。)②众。文莹《玉壶清话》卷七:“昆虫草木,亦无所伤。”《礼记·礼运》:“无水旱昆虫之灾。”③兄。《诗经·王风·葛藟(lěi)》:“终远兄弟,谓他人昆。”④后裔。《国语·晋语二》:“延及寡君之绍续昆裔。”蔡邕《汝南周巨胜碑》:“名振华夏,光耀昆苗。”(苗:后裔。)⑤通“焜”。明亮。扬雄《甘泉赋》:“樵蒸昆上,配藜四施。”(樵:焚烧。配藜:同“披离”,分散。施:布。) (二)hùn 同“混”。混同。《马王堆汉墓帛书·老子乙本·道经》:“有物昆成,先天地生。”今本《老子》作“混成”。[昆吾]1. 山名。《山海经·中山经》:“(阳山)又西二百里曰昆吾之山。”2.美石名。张君房《云笈七籤》卷二十六:“(流洲)上多山川积石,名为昆吾。”[昆明]1.汉代池名。在长安。《汉书·元后传》:“秋历东馆,望昆明。”2. 古代西南部族名。《汉书·西南夷传》:“四岁余,皆闭昆明,莫能通。”

    仑:

    ①有条理;有次序。后作“伦”。②同类。吕坤《与总河刘晋川论道脉图》:“圣人得一以立六仑。”[昆仑]山脉名。西从帕米尔高原起,分三支向东分布。

    为:

    (一)①做。《诗经·周颂·丰年》:“为酒为醴,烝畀祖妣。”(烝:进献。畀:给予。)《论语·学而》:“其为人也孝弟(tì)。”(弟:同“悌”。友爱。)②制作;创作。《礼记·曲礼下》:“为宫室,不斩于丘木。”(丘木:墓地的树。)《汉书·枚乘传》:“司马相如善为文而迟。”(迟:慢。)③治理。《商君书·农战》:“善为国者,仓廪虽满,不偷于农。”(偷:怠惰;忽视。)《论语·为政》:“为政以德。”④行为。范仲淹《岳阳楼记》:“予尝求古仁人之心,或异二者之为。”(尝:曾经。)⑤充当。《论语·为政》:“温故而知新,可以为师矣。”(温:温习。故:旧的知识。)⑥当作。李白《梦游天姥吟留别》:“霓为衣兮风为马。”⑦变为;成为。屈原《离骚》:“兰芷变而不芳兮,荃蕙化而为茅。”(兰、芷、荃、蕙:皆香草名。)⑧认为。《孟子·公孙丑上》:“而子为我愿之乎?”(子:你。)⑨是。《左传·宣公三年》:“余为伯儵,余而祖也。”⑩介词。1. 表被动。被。《三国志 · 吴书· 吕蒙传》:“为张辽等所袭。”2.表对象。对;向。《战国策·韩策二》:“(严仲子)因为聂政语曰:‘臣有仇。’”(11)连词。如果。《战国策·秦策四》:“秦为知之,必不救也。”(12)语气词。1. 与“何”相配,表疑问语气。《论语·季氏》:“何以伐为?”(伐:进攻。)2. 多用于句未,表示反问语气。《汉书·外戚传下·赵皇后》:“今故告之,反怒为!”(故:故意。) (二)wèi ①帮助。《诗经·大雅·凫鹥》:“公尸燕饮,福禄来为。”②介词。1. 表对象。替。《论语·学而》:“为人谋而不忠乎?”2. 表原因。因为。《荀子·天论》:“天行有常,不为尧存,不为桀亡。”3. 表目的。为了。《孔雀东南飞》:“慎勿为妇死。”③通“伪”。假装。《礼记·檀弓下》:“夫子为弗闻也者而过之。”

    论:

    (一)①讨论;研讨。《论语·宪问》:“世叔讨论之。”②议论;评论;谈论。《左传·襄公三十一年》:“郑人游于乡校,以论执政。”③辩论。《史记·魏其武安侯列传》:“今日廷论。”宋濂《送东阳马生序》:“与之论辩,言和而色夷。”④陈述;述说。张衡《西京赋》:“众形殊声,不可胜论。”⑤评判;评定。诸葛亮《出师表》:“宜付有司论其刑赏。”《盐铁论·箴石》:“论其才能,然后官之。”⑥定罪;判罪。《史记·魏其武安侯列传》:“故以十二月晦论弃市渭城。”(晦:每月最后一天。)⑦顾及;考虑。李斯《谏逐客书》:“不问可否,不论曲直,非秦者去,为客者逐。”⑧言论;学说。《荀子·成相》:“君法明,论有常。”⑨文体的一种。萧统《文选序》:“论则析理精微。” (二)lún①《论语》的简称。刘向《别录》:“鲁人所学谓之《鲁论》。”②通“伦”。顺序,次序。《诗经·大雅·灵台》:“於论鼓钟。”③通“抡”。选择。《国语·齐语》:“权节其用,论比其材。”


  • bu kan xi wang xi feng qi ,zong huo kun lun shei wei lun 。

    “bu kan xi wang xi feng qi ,zong huo kun lun shei wei lun 。”shi gou chu chu :《dong yang li luan hou huai wang zao shi jun wu shou 》;shi tang chao shi ren guan xiu de zuo pin 。

    zuo lai zhi dui han zhu hou ,sheng shi xiao mo bu zi you 。lie de gu pi jun □ji ,
    lian tian feng huo zhen yun qiu 。kan mao cui jian sui mo shu ,sha xie wei meng bu dao tou 。
    shei wei jin chao feng ming zhu ,shi jun si hu zai sui zhou 。
    zhi bao jing bing guo da he ,dong xi na bei sha ren duo 。ke lian bai ri hun ru ci ,
    lai shi huang chong zheng nai he 。tian yi qi ying rong ban luan ,ren xin dou gai tai diao e 。
    bu sheng chou chang hai chou chang ,yi qu dong feng yue kua ge 。
    wei jun mo ru wang shi jun ,yi jia qing leng shi yun gen 。huo cai bu ru cui hong kou ,
    zu dou chang wen fu zi yan 。xu fa zuo cheng san zai xue ,li mang kong fu er tian en 。
    bu kan xi wang xi feng qi ,zong huo kun lun shei wei lun 。
    bo she hun fei gu yi xiao ,ci hun ci bo yi nan qiao 。huang jin bai yu jia jia jin ,
    xiu ta diao meng chu chu shao 。jing dong gan kun chang an can ,shen cang shan yue yi qing yao 。
    gong wen guo you ying xiong jiang ,ni ba he xin da sheng chao 。
    bu shi gong huang fu yo cai ,ji xu qing ku yuan chen ai 。mo ren yu zou wu huang qu ,
    zhi luan wei yin ku li lai 。ku bao sheng ling wei shi ye ,qiao tong hao zen zuo ti mei 。
    ling ren zhuai yi wang fu zi ,yi pian zhen feng qu bu hui 。

    【zhu shi 】:

    bu :

    (yi )①bu 。《hou han shu ·ban chao chuan 》:“bu ru hu xue ,bu de hu zi 。”《shi jing ·wei feng ·fa tan 》:“bu shou bu lie ,hu zhan er ting you xian (xuan )te xi 。”(te :san sui de shou 。)②fei ;bu shi 。《xun zi ·jun dao 》:“neng zhong shi zhe qu zhi ,shi qi bu bi de zhi zhi dao ye zai ?”③mo ;mei you 。《zuo chuan ·xiang gong er shi san nian 》:“bu de er you gong 。”④wei 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“zhi bu bai bu er ,shi yi zou ye 。”⑤gou zhong zhu ci 。mo shi yi 。《yi zhou shu ·huang men 》:“wo bu ze yin zai yin zai !”[bu lu ]shi si de hui chen 。《li ji ·qu li xia 》:“tian zi yue beng ,zhu hou yue hong ,da fu yue cu ,shi yue bu lu 。” (er )fūhua e 。hou zuo “fu ”。《shi jing ·xiao ya ·chang di 》:“chang di zhi hua ,e bu (wěi)。”(chang di :ji tang li shu 。 e :tong “e ”。 :you guang cai 。)

    kan :

    ①cheng shou de qi 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“jin jing bu du ,fei zhi ye 。jun jiang bu kan 。”《hou han shu ·zhu jun chuan 》:“fu xiang guo ,fei chen suo kan ye 。”ji kang 《yu shan ju yuan jue jiao shu 》:“wu zhi xing xia zhong ,duo suo bu kan ,ou yu zu xia xiang zhi er 。”(xia zhong :xin de xia zhai 。)②ke yi ;neng gou 。《shang shu ·duo fang 》:“wei er duo fang ,wang kan gu zhi 。”liu you 《shu fen 》:“chu shi yi biao zhen ming shi ,qian zai shei kan bai zhong jian ?”(shei kan bai zhong :bai zhong ,bi yu bu xiang shang xia 。ji shei neng gou xiang bi 。)

    xi :

    ①diao lei zhi xi 。《dui huang qu zi ci ji ·xi jiang yue 》:“zhao ge jing qi luan xi qin ,nv ban ge gui na pu 。”②fang wei ming ,ri la chu ,yu “dong ”xiang dui 。《zuo chuan ·xi gong si nian 》:“dong zhi yu hai ,xi zhi yu he 。”③fu ci 。xiang xi ;wang xi 。wang wei 《song yuan er shi an xi 》:“quan jun geng jin yi bei jiu ,xi chu yang guan mo gu ren 。”

    wang :

    ①yuan wang 。《zuo chuan ·zhuang gong shi nian 》:“wu shi ji zhe luan ,wang ji qi mi 。”(zhe :che zhe 。mi :dao 。)②pan wang ;ji wang 。cao cao 《shou tian zu ling 》:“yu wang bai xing qin fu 。”《meng zi ·liang hui wang shang 》:“wang ru zhi ci ,ze mo wang min zhi duo yu lin guo ye 。”③sheng wang ;ming wang 。《shi jing ·da ya ·juan a 》:“ling wen ling wang 。”④you sheng wang de ren huo wu 。《zuo chuan ·zhao gong shi er nian 》:“wu zi ,chu guo zhi wang ye 。”⑤yuan hen ;ze guai 。《xin tang shu ·liu han hong chuan 》:“han hong hen shang bao ,you wang yan 。”⑥ji ming 。zhi gu dai di wang ji si shan chuan 、ri yue 、xing chen 。《shang shu ·shun dian 》:“wang yu shan chuan 。”⑦nong li mei yue shi wu 。zhang pu 《wu ren mu bei ji 》:“yu you ji zhou gong zhi bei dai ,zai ding mao san yue zhi wang 。”[wang xiang ]yi zuo “wang yang ”、“wang yang ”。yang shi ;yuan shi 。《zhuang zi ·qiu shui 》:“yu shi yan he bai shi xuan ji mian mu ,wang xiang xiang re er tan 。”(re :hai shen ming 。)

    xi :

    ①diao lei zhi xi 。《dui huang qu zi ci ji ·xi jiang yue 》:“zhao ge jing qi luan xi qin ,nv ban ge gui na pu 。”②fang wei ming ,ri la chu ,yu “dong ”xiang dui 。《zuo chuan ·xi gong si nian 》:“dong zhi yu hai ,xi zhi yu he 。”③fu ci 。xiang xi ;wang xi 。wang wei 《song yuan er shi an xi 》:“quan jun geng jin yi bei jiu ,xi chu yang guan mo gu ren 。”

    feng :

    (yi )①kong qi liu tong de xian xiang 。《shi jing ·bei feng ·bei feng 》:“bei feng ji liang 。”②chui feng ;rang feng chui 。《meng zi ·gong sun chou xia 》:“you han ji ,bu ke yi feng 。”③bi yu kuai su ru feng 。《zi zhi tong jian ·jin cheng di xian he wu nian 》:“qi zu xia jun dao ,feng fa xiang fu 。”④qi shi ;shi tou 。《jin shu ·liu yi chuan 》:“hao zang fou ren wu ,wang gong gui ren wang feng dan zhi 。”⑤jiao hua ;jiao yo 。《zhou shu ·ji yang wang xian chuan 》:“xuan feng dao li 。”⑥feng qi ;feng su 。liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“gu wei zhi shui ,yi qi fu guan ren feng zhe de yan 。”liu you 《you shan xi cun 》:“yi guan jian piao gu feng cun 。”⑦jing xiang ;jing se 。yang mo li 《xiao chu jing ci si song lin zi fang er shou 》zhi yi :“bi jing xi hu liu yue zhong ,feng guang bu yu si shi tong 。”⑧feng du ;feng ge 。du fu 《yong huai gu ji wu shou 》:“yao la shen zhi song yu bei ,feng liu ru ya yi wu shi 。”⑨ge yao ;min ge 。《zuo chuan ·xiang gong shi ba nian 》:“wu zhou ge bei feng ,you ge na feng 。”(zhou :lv ci 。)⑩zou shi ;san shi 。《shang shu ·fei shi 》:“ma niu ji feng 。”(11)bing ming 。《san guo zhi ·wei shu ·wang can chuan 》zhu yin 《dian lve 》:“tai zu xian ku tou feng ,shi ri ji fa wo 。”(12)feng song 。yan yu 《cang lang shi hua ·shi bian 》:“xian xu dou 《chu ci 》,chao xi feng 詠,yi wei zhi ben 。” (er )fěng tong “諷(fěng)”。yong han xu de hua an shi huo quan jie 。《han shu ·zhao an han chuan 》:“an han wen zhi ,xian feng gao (du )jian bu gai ,yu shi shou an zhi fa 。”(shou an :shou shen 。)[feng sao ]《shi jing 》de 《guo feng 》he 《chu ci 》de 《li sao 》de ge chen 。《song shu ·xie ling yun chuan lun 》:“mo bu tong zu feng sao 。”(zu :xiao fa 。)ye fan zhi shi wen 。gao kuo 《tong cui yuan wai qi wu she wei jiu ri yan jing zhao fu li shi cao 》:“wan qing cui han mo ,qiu xing yin feng sao 。”(han :bi 。)

    qi :

    ①[dong ]zhan qi ,qi lai 。《zhuang zi ·ji wu lun 》:“nang zi zuo ,jin zi ~。”②[dong ]qi chuang 。《meng zi ·jin xin shang 》:“ji ming er ~。”③[dong ]qi shen ,chu fa 。《mo zi ·gong shu 》:“zi mo zi wen zhi ,~yu lu 。”④[dong ]xing qi 。《xun zi ·tian lun 》:“yi fei yi ~,ying zi yi guan ,li guan bu luan 。”⑤[dong ]fa dong 。gu yi 《lun ji zhu shu 》:“yuan fang zhi neng yi zhe ,bing ju er zheng ~yi 。”⑥[dong ]qi yong 。《tai zhou hai ling xian zhu bao hu jun mu zhi ming 》:“you ba er ~zhi 。”⑦[dong ]xiu jian 。li hua 《diao gu zhan chang wen 》:“qin ~chang cheng ,jing hai wei guan 。”⑧[dong ]kai shi 。《shi ji ·li si lie chuan 》:“ming fa du ,ding lv ling ,jie yi shi huang ~。”⑨[dong ]chu shen 。《han shu ·xiao he cao can chuan 》:“xiao he cao can jie ~dao bi li 。”

    zong :

    (yi )[zong yu rǒng]gu dong bie ren zuo huai shi 。《han shu ·heng shan wang liu ci chuan 》:“ri ye zong yu wang mou fan shi 。” (er )zòng ①fang ;fa 。《shi ji ·wu tai bai shi jia 》:“yu shi wu wang sui zong bing zhui zhi 。”《huai na zi ·ren jian 》:“qin xi ba fu ren ,zong er yu zhi 。”②shi fang ;fang zou 。《jiu tang shu ·yang gong ren chuan 》:“zong suo fu hai zhi 。”③fang ren ;bu jia yao shu 。《zuo chuan ·xi gong san shi san nian 》:“zong di ,huan sheng 。”《xun zi ·fu guo 》:“tian xia hai sheng zong yu 。”④teng yue 。wang chong 《lun heng ·dao xu 》:“re shi zhe ju bei er zong shen ,sui ru yun zhong 。”⑤ji shi 。《zuo chuan ·zhuang gong shi si nian 》:“zong fu neng si ,ji you xi yan ?”《lv shi chun qiu ·xia xian 》:“zong fu zi ao lu jue ,wu yong gan ao ba wang hu ?”⑥zong ;shu ;yu “heng ”xiang dui 。《lv shi chun qiu ·bian tu 》:“heng hang bi de ,zong hang bi shu 。”(shu :zhi 。)dong fang shuo 《qi jian ·chen jiang 》:“bu bie heng zhi yu zong 。”⑦zhan guo shi ji liu guo de ge zong 。《huai na zi ·yao lve 》:“gu zong heng xiu duan sheng yan 。”⑧zong ji 。《shi ji ·ku li lie chuan 》:“yan bian shi zong ji an qi ?”

    huo :

    ①wu ti ran shao shi fa chu de guang he yan 。《zhou yi · gan 》:“shui liu shi ,huo jiu zao 。”(shi :di shi chu 。zao :gan zao wu 。)②fen shao ;shao hui 。han yu 《yuan dao 》:“ren ji ren ,huo ji shu ,lu ji ju 。”(shi ji ren cheng wei bian hu ji min ,fen shao ji jing shu ,bing jiang ji ju suo gai wei min fang 。)te zhi huo zai 。《yuan shi ·wen zong ben ji yi 》:“hang zhou huo ,ming jiang zhe hang sheng zhen bei zai zhi jia 。”(zhen :jiu ji 。bei :zao shou 。)《zuo chuan ·xuan gong shi liu nian 》:“fan huo ,ren huo yue huo ,tian huo yue zai 。”③gu dai bing zhi chan wei ,shi ren wei yi huo 。《xin tang shu ·bing zhi 》:“shi ren wei huo ,huo you chang 。”《mu lan shi 》:“chu men kan huo ban 。”④wu hang zhi yi 。《shang shu ·hong fan 》:“wu hang ,yi yue shui ,er yue huo ,san yue mu ,si yue jin ,wu yue tu 。”⑤xing ming 。1. da huo ,ji xin su er 。li bai 《chou zhang qing ye su na ling jian zeng 》:“dang jun xiang sai ye ,huo la jin feng gao 。”(jin feng :zhi qiu feng 。)2. hang xing zhi yi ,ji huo xing 。《shi ji ·tian guan shu 》:“huo fan shou jiao ,ze you zhan 。”

    kun :

    (yi )①tong ;gong tong 。yang xiong 《yu lie fu 》:“qun yu hu ji zhong ,jiao (jiū)jiao kun ming 。”(jiao jiao :diao ming sheng 。)②zhong 。wen ying 《yu hu qing hua 》juan qi :“kun chong cao mu ,yi mo suo shang 。”《li ji ·li yun 》:“mo shui han kun chong zhi zai 。”③xiong 。《shi jing ·wang feng ·ge lei (lěi)》:“zhong yuan xiong di ,wei ta ren kun 。”④hou yi 。《guo yu ·jin yu er 》:“yan ji gua jun zhi shao xu kun yi 。”cai yong 《ru na zhou ju sheng bei 》:“ming zhen hua xia ,guang yao kun miao 。”(miao :hou yi 。)⑤tong “kun ”。ming liang 。yang xiong 《gan quan fu 》:“qiao zheng kun shang ,pei li si shi 。”(qiao :fen shao 。pei li :tong “pi li ”,fen san 。shi :bu 。) (er )hùn tong “hun ”。hun tong 。《ma wang dui han mu bo shu ·lao zi yi ben ·dao jing 》:“you wu kun cheng ,xian tian de sheng 。”jin ben 《lao zi 》zuo “hun cheng ”。[kun wu ]1. shan ming 。《shan hai jing ·zhong shan jing 》:“(yang shan )you xi er bai li yue kun wu zhi shan 。”2.mei dan ming 。zhang jun fang 《yun ji qi 籤》juan er shi liu :“(liu zhou )shang duo shan chuan ji dan ,ming wei kun wu 。”[kun ming ]1.han dai chi ming 。zai chang an 。《han shu ·yuan hou chuan 》:“qiu li dong guan ,wang kun ming 。”2. gu dai xi na bu zu ming 。《han shu ·xi na yi chuan 》:“si sui yu ,jie bi kun ming ,mo neng tong 。”

    lun :

    ①you tiao li ;you ci xu 。hou zuo “lun ”。②tong lei 。lv kun 《yu zong he liu jin chuan lun dao mai tu 》:“sheng ren de yi yi li liu lun 。”[kun lun ]shan mai ming 。xi cong pa mi er gao yuan qi ,fen san zhi xiang dong fen bu 。

    wei :

    (yi )①zuo 。《shi jing ·zhou song ·feng nian 》:“wei jiu wei li ,zheng bi zu bi 。”(zheng :jin suo 。bi :gei yu 。)《lun yu ·xue er 》:“ji wei ren ye xiao di (tì)。”(di :tong “ti ”。you ai 。)②zhi zuo ;chuang zuo 。《li ji ·qu li xia 》:“wei gong shi ,bu zhan yu qiu mu 。”(qiu mu :mu de de shu 。)《han shu ·mei cheng chuan 》:“si ma xiang ru shan wei wen er chi 。”(chi :man 。)③zhi li 。《shang jun shu ·nong zhan 》:“shan wei guo zhe ,cang lin sui man ,bu tou yu nong 。”(tou :dai duo ;hu shi 。)《lun yu ·wei zheng 》:“wei zheng yi de 。”④hang wei 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“yu chang qiu gu ren ren zhi xin ,huo yi er zhe zhi wei 。”(chang :ceng jing 。)⑤chong dang 。《lun yu ·wei zheng 》:“wen gu er zhi xin ,ke yi wei shi yi 。”(wen :wen xi 。gu :jiu de zhi shi 。)⑥dang zuo 。li bai 《meng you tian lao yin liu bie 》:“ni wei yi xi feng wei ma 。”⑦bian wei ;cheng wei 。qu yuan 《li sao 》:“lan zhi bian er bu fang xi ,quan hui hua er wei mao 。”(lan 、zhi 、quan 、hui :jie xiang cao ming 。)⑧ren wei 。《meng zi ·gong sun chou shang 》:“er zi wei wo yuan zhi hu ?”(zi :ni 。)⑨shi 。《zuo chuan ·xuan gong san nian 》:“yu wei bai shu ,yu er zu ye 。”⑩jie ci 。1. biao bei dong 。bei 。《san guo zhi · wu shu · lv meng chuan 》:“wei zhang liao deng suo xi 。”2.biao dui xiang 。dui ;xiang 。《zhan guo ce ·han ce er 》:“(yan zhong zi )yin wei nie zheng yu yue :‘chen you chou 。’”(11)lian ci 。ru guo 。《zhan guo ce ·qin ce si 》:“qin wei zhi zhi ,bi bu jiu ye 。”(12)yu qi ci 。1. yu “he ”xiang pei ,biao yi wen yu qi 。《lun yu ·ji shi 》:“he yi fa wei ?”(fa :jin gong 。)2. duo yong yu gou wei ,biao shi fan wen yu qi 。《han shu ·wai qi chuan xia ·zhao huang hou 》:“jin gu gao zhi ,fan nu wei !”(gu :gu yi 。) (er )wèi ①bang zhu 。《shi jing ·da ya ·fu yi 》:“gong shi yan yin ,fu lu lai wei 。”②jie ci 。1. biao dui xiang 。ti 。《lun yu ·xue er 》:“wei ren mou er bu zhong hu ?”2. biao yuan yin 。yin wei 。《xun zi ·tian lun 》:“tian hang you chang ,bu wei yao cun ,bu wei jie wang 。”3. biao mu de 。wei le 。《kong qiao dong na fei 》:“shen wu wei fu si 。”③tong “wei ”。jia zhuang 。《li ji ·tan gong xia 》:“fu zi wei fu wen ye zhe er guo zhi 。”

    lun :

    (yi )①tao lun ;yan tao 。《lun yu ·xian wen 》:“shi shu tao lun zhi 。”②yi lun ;ping lun ;tan lun 。《zuo chuan ·xiang gong san shi yi nian 》:“zheng ren you yu xiang jiao ,yi lun zhi zheng 。”③bian lun 。《shi ji ·wei ji wu an hou lie chuan 》:“jin ri ting lun 。”song lian 《song dong yang ma sheng xu 》:“yu zhi lun bian ,yan he er se yi 。”④chen shu ;shu shui 。zhang heng 《xi jing fu 》:“zhong xing shu sheng ,bu ke sheng lun 。”⑤ping pan ;ping ding 。zhu ge liang 《chu shi biao 》:“yi fu you si lun ji xing shang 。”《yan tie lun ·zhen dan 》:“lun ji cai neng ,ran hou guan zhi 。”⑥ding zui ;pan zui 。《shi ji ·wei ji wu an hou lie chuan 》:“gu yi shi er yue hui lun qi shi wei cheng 。”(hui :mei yue zui hou yi tian 。)⑦gu ji ;kao lv 。li si 《jian zhu ke shu 》:“bu wen ke fou ,bu lun qu zhi ,fei qin zhe qu ,wei ke zhe zhu 。”⑧yan lun ;xue shui 。《xun zi ·cheng xiang 》:“jun fa ming ,lun you chang 。”⑨wen ti de yi chong 。xiao tong 《wen shua xu 》:“lun ze xi li jing wei 。” (er )lún①《lun yu 》de jian chen 。liu xiang 《bie lu 》:“lu ren suo xue wei zhi 《lu lun 》。”②tong “lun ”。shun xu ,ci xu 。《shi jing ·da ya ·ling tai 》:“wu lun gu zhong 。”③tong “lun ”。shua ze 。《guo yu ·ji yu 》:“quan jie ji yong ,lun bi ji cai 。”