• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 曲直我不知,負暄候樵牧。

    “曲直我不知,負暄候樵牧。”詩句出處:《寫懷二首》;是唐朝詩人杜甫的作品。

    勞生共乾坤,何處異風俗。冉冉自趨競,行行見羈束。
    無貴賤不悲,無富貧亦足。萬古一骸骨,鄰傢遞歌哭。
    鄙夫到巫峽,三歲如轉燭。全命甘留滯,忘情任榮辱。
    朝班及暮齒,日給還脫粟。編蓬石城東,采藥山北谷。
    用心霜雪間,不必條蔓綠。非關故安排,曾是順幽獨。
    達士如弦直,小人似鉤曲。曲直我不知,負暄候樵牧。
    夜深坐南軒,明月照我膝。驚風翻河漢,梁棟已出日。
    群生各一宿,飛動自儔匹。吾亦驅其兒,營營為私實。
    天寒行旅稀,歲暮日月疾。榮名忽中人,世亂如蟣虱。
    古者三皇前,滿腹志願畢。胡為有結繩,陷此膠與漆。
    禍首燧人氏,厲階董狐筆。君看燈燭張,轉使飛蛾密。
    放神八極外,俯仰俱蕭瑟。終契如往還,得匪合仙術。

    【註釋】:

    曲:

    (一)①彎;不直。與“直”相對。《荀子·勸學》:“木直中繩,輮以為輪,其曲中規。”②不正;不公正;不正派。《戰國策·秦策五》:“趙王之臣有韓倉者,以曲合於趙王。”陸賈《新語·辨惑》:“懷曲而合邪。”(合:迎合。邪:偏邪。)③局部;一部分。《淮南子·繆稱》:“察一曲者,不可與言化。”④委婉曲折。元結《惡(wù)曲篇》:“未嘗曲氣以轉聲,曲辭以達意。”⑤泛指彎曲之處。吳融《壁畫折竹雜言》:“渭曲逢,湘江別。”(渭:水名。)⑥偏僻之處。嚴忌《哀時命》:“塊獨守此曲隅兮。”(塊:孤獨。隅:角落。) (二)qǔ ①韻文的一種。通常指宋以來的南曲和北曲,同詞的體裁相近,但格式較為自由。分戲曲、散曲兩類,元明以來甚為流行。②歌曲。王褒《長安有狹邪行》:“塗歌楊柳曲,巷飲榴花樽。”(塗:同“途”。樽:酒器。)③樂曲。劉禹錫《楊柳枝詞九首》之一:“請君莫奏前朝曲。”

    直:

    ①直,與“曲”相對。《荀子·勸學》:“木受繩則直。”②跟地面垂直的。杜甫《兵車行》:“牽衣頓足攔道哭,哭聲直上幹雲霄。”(幹:沖犯。)③豎,與橫相對。《山海經·大荒北經》:“(章尾山)有神,人面蛇身而赤,直目。”郭璞註:“直目,從(zòng)目也。”(從:同“縱”。)④伸;挺直。《孟子·滕文公下》:“且夫枉尺直尋者,以利言也。”(枉:屈。尋:八尺為尋。)⑤行為正直。《商君書·修權》:“君好法,則端直之士在前。”⑥坦率。嵇康《與山巨源絕交書》:“吾直性狹中,多所不堪。”(狹中:心胸狹隘。)⑦面對;遇到。《漢書·甯成傳》:“寧見乳虎,無直甯成之怒。”(乳虎:幼虎。)《漢書·義縱傳》:“無直寧成之怒。”(寧成:人名。)⑧值班;侍衛。特指在殿堂中值班,侍奉君主。《晉書·羊祜傳》:“悉統宿衛入直殿中。”⑨價值。《史記·張湯傳》:“湯死,傢產直不過五百金。”⑩工錢。《後漢書·班超傳》:“為官寫書受直,以養老母。”(11)副詞。1. 徑直;一直。《漢書·陸賈傳》:“(陳)平嘗燕居深念,賈往,不請,直入坐。”(燕居:閑居。念:思。請:請見。)2.僅;隻是。《史記·魏公子列傳》:“侯生攝敝衣冠,直上載公子上坐。”

    不:

    (一)①不。《後漢書·班超傳》:“不入虎穴,不得虎子。”《詩經·魏風·伐檀》:“不狩不獵,胡瞻爾庭有縣(懸)特兮。”(特:三歲的獸。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是豈不必得之之道也哉?”③無;沒有。《左傳·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助詞。無實義。《逸周書·皇門》:“我不則寅哉寅哉!”[不祿]士死的諱稱。《禮記·曲禮下》:“天子曰崩,諸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不祿。” (二)fū花萼。後作“柎”。《詩經·小雅·常棣》:“常棣之華,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨樹。 鄂:同“萼”。 :有光采。)

    知:

    ①知道。《論語·為政》:“知之為知之,不知為不知,是知也。”王充《論衡·知實》:“不學自知,不問自曉,古今行事,未之有也。”(未之有也:沒有這樣的事。)②知覺;感覺。范縝《神滅論》:“手等有痛癢之知。”③見解;知識。《商君書·更法》:“有獨知之慮者。”(慮:思慮。)④知識。《列子· 湯問》:“兩小兒笑曰:‘孰為汝多知乎?’”(孰:誰。為:通“謂”,說。)⑤瞭解。《史記·管晏列傳》:“知我者鮑子也。”(鮑子:鮑叔牙。)⑥交好;相親。司馬遷《報任安書》:“絕賓客之知。”⑦知己;知心的人。鮑照《詠雙燕》:“悲歌辭舊愛,銜淚覓新知。”(銜淚:噙著淚。覓:找尋。)⑧主持。《左傳·襄公二十六年》:“子產其將知政矣。”

    負:

    ①憑仗;倚靠。《左傳·襄公十四年》:“昔秦人負恃其眾,貪於土地,逐我諸戎。”②依靠;倚仗。《禮記·孔子閑居》:“負墻而立。”③用肩、背來負載東西。《孔子傢語·致思》:“(子路)為親負米百裡之外。”杜牧《阿房宮賦》:“使負棟之柱,多於南畝之農夫。”④擔負;承擔。《莊子·逍遙遊》:“風之積也不厚,則其負大翼也無力。”⑤具有。劉禹錫《學阮公體三首》之一:“少年負志氣,信道不從時。”⑥蒙受;遭受。《管子·法禁》:“廢上之法制者,必負以恥。”⑦違背;背棄。《史記·廉頗藺相如列傳》:“相如度秦王雖齋,決負約不償城。”⑧辜負;對不起。《史記·廉頗藺相如列傳》:“臣誠恐見欺於王而負趙,故令人持璧歸。”⑨失敗;失利。與“勝”相對。蘇洵《六國論》:“故不戰而強弱勝負已判矣。”⑩虧欠(錢)《漢書·鄧通傳》:“盡沒入之,通傢尚負責(zhài)數巨萬。”(責:同“債”。)(11)通“婦”。老婦。《史記·陳丞相世傢》:“戶牖富人有張負。”

    暄:

    溫暖。《南齊書·東夷傳》:“四時暄暖,無霜雪。”[寒暄]見面時談論天氣冷暖之類的應酬話。《新五代史·孫晟(shèng)傳》:“晟為人口吃,遇人不能道寒暄。”

    候:

    ①守望。《呂氏春秋· 壅塞》:“宋王使人候齊寇之所至。”(齊寇:齊國入侵者。)《墨子·備穴》:“城內為高樓,以謹候望敵人。”②泛指觀察。《吳越春秋·勾踐入臣外傳》:“候天察地。”③古代守望、偵察敵情的處所。也作“堠”。《後漢書·西域傳》:“又置戍(shù)部候。”(戍:邊塞營地。部:部署。)④哨兵。《墨子·號令》:“守入城,先以候為始。”⑤等待;等候。陶淵明《歸去來兮辭》:“僮仆歡迎,稚子候門。”⑥看望;問候。《後漢書· 朱祐傳》:“祐初學長安,帝往候之。”⑦時令;時節。《宋史·禮志五》:“欲知農桑之候。”《徐霞客遊記·遊太和山日記》:“山谷川原,候同氣異。”⑧古代以五天為一候。《魏書·律歷志上》:“五日一候。”⑨征候;征兆。《潛夫論·相列》:“夫骨法為祿相表,氣色為吉兇候。”

    樵:

    ①木柴。晁錯《論貴粟疏》:“伐薪樵,治官府。”②打柴。《左傳·昭公六年》:“禁芻牧采樵。”③打柴者。王安石《謝公墩》詩:“問樵樵不知,問牧牧不言。”④通“譙”。譙樓。建在城門上用以瞭望的樓。《漢書·趙充國傳》:“為塹壘木樵。”(塹:壕溝。壘:壁壘。)

    牧:

    ①放牧。《周禮·地官·牧人》:“掌牧六畜而阜蕃其物。”②牧人。《詩經·小雅·無羊》:“爾牧來思。”③牧地;牧場。《書·禹貢》:“萊夷作牧。”(萊夷:地名。)又借指郊外。《左傳·隱公五年》:“鄭人侵衛牧,以報東北之役。”④統治;治理。張居正《陳六事疏》:“慎迭良吏,牧養小民。”⑤修養。《周易·謙》:“謙謙君子,卑以自牧也。”⑥古代州郡的長官。《禮記·曲禮下》:“九州之長,入天子之國曰牧。”⑦古地名。牧野的簡稱。《國語·周語上》:“其亡也,夷羊在牧。”


  • 曲直我不知,负暄候樵牧。

    “曲直我不知,负暄候樵牧。”诗句出处:《写怀二首》;是唐朝诗人杜甫的作品。

    劳生共乾坤,何处异风俗。冉冉自趋竞,行行见羁束。
    无贵贱不悲,无富贫亦足。万古一骸骨,邻家递歌哭。
    鄙夫到巫峡,三岁如转烛。全命甘留滞,忘情任荣辱。
    朝班及暮齿,日给还脱粟。编蓬石城东,采药山北谷。
    用心霜雪间,不必条蔓绿。非关故安排,曾是顺幽独。
    达士如弦直,小人似钩曲。曲直我不知,负暄候樵牧。
    夜深坐南轩,明月照我膝。惊风翻河汉,梁栋已出日。
    群生各一宿,飞动自俦匹。吾亦驱其儿,营营为私实。
    天寒行旅稀,岁暮日月疾。荣名忽中人,世乱如虮虱。
    古者三皇前,满腹志愿毕。胡为有结绳,陷此胶与漆。
    祸首燧人氏,厉阶董狐笔。君看灯烛张,转使飞蛾密。
    放神八极外,俯仰俱萧瑟。终契如往还,得匪合仙术。

    【注释】:

    曲:

    (一)①弯;不直。与“直”相对。《荀子·劝学》:“木直中绳,輮以为轮,其曲中规。”②不正;不公正;不正派。《战国策·秦策五》:“赵王之臣有韩仓者,以曲合于赵王。”陆贾《新语·辨惑》:“怀曲而合邪。”(合:迎合。邪:偏邪。)③局部;一部分。《淮南子·缪称》:“察一曲者,不可与言化。”④委婉曲折。元结《恶(wù)曲篇》:“未尝曲气以转声,曲辞以达意。”⑤泛指弯曲之处。吴融《壁画折竹杂言》:“渭曲逢,湘江别。”(渭:水名。)⑥偏僻之处。严忌《哀时命》:“块独守此曲隅兮。”(块:孤独。隅:角落。) (二)qǔ ①韵文的一种。通常指宋以来的南曲和北曲,同词的体裁相近,但格式较为自由。分戏曲、散曲两类,元明以来甚为流行。②歌曲。王褒《长安有狭邪行》:“涂歌杨柳曲,巷饮榴花樽。”(涂:同“途”。樽:酒器。)③乐曲。刘禹锡《杨柳枝词九首》之一:“请君莫奏前朝曲。”

    直:

    ①直,与“曲”相对。《荀子·劝学》:“木受绳则直。”②跟地面垂直的。杜甫《兵车行》:“牵衣顿足拦道哭,哭声直上干云霄。”(干:冲犯。)③竖,与横相对。《山海经·大荒北经》:“(章尾山)有神,人面蛇身而赤,直目。”郭璞注:“直目,从(zòng)目也。”(从:同“纵”。)④伸;挺直。《孟子·滕文公下》:“且夫枉尺直寻者,以利言也。”(枉:屈。寻:八尺为寻。)⑤行为正直。《商君书·修权》:“君好法,则端直之士在前。”⑥坦率。嵇康《与山巨源绝交书》:“吾直性狭中,多所不堪。”(狭中:心胸狭隘。)⑦面对;遇到。《汉书·甯成传》:“宁见乳虎,无直甯成之怒。”(乳虎:幼虎。)《汉书·义纵传》:“无直宁成之怒。”(宁成:人名。)⑧值班;侍卫。特指在殿堂中值班,侍奉君主。《晋书·羊祜传》:“悉统宿卫入直殿中。”⑨价值。《史记·张汤传》:“汤死,家产直不过五百金。”⑩工钱。《后汉书·班超传》:“为官写书受直,以养老母。”(11)副词。1. 径直;一直。《汉书·陆贾传》:“(陈)平尝燕居深念,贾往,不请,直入坐。”(燕居:闲居。念:思。请:请见。)2.仅;只是。《史记·魏公子列传》:“侯生摄敝衣冠,直上载公子上坐。”

    不:

    (一)①不。《后汉书·班超传》:“不入虎穴,不得虎子。”《诗经·魏风·伐檀》:“不狩不猎,胡瞻尔庭有县(悬)特兮。”(特:三岁的兽。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是岂不必得之之道也哉?”③无;没有。《左传·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助词。无实义。《逸周书·皇门》:“我不则寅哉寅哉!”[不禄]士死的讳称。《礼记·曲礼下》:“天子曰崩,诸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不禄。” (二)fū花萼。后作“柎”。《诗经·小雅·常棣》:“常棣之华,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨树。 鄂:同“萼”。 :有光采。)

    知:

    ①知道。《论语·为政》:“知之为知之,不知为不知,是知也。”王充《论衡·知实》:“不学自知,不问自晓,古今行事,未之有也。”(未之有也:没有这样的事。)②知觉;感觉。范缜《神灭论》:“手等有痛痒之知。”③见解;知识。《商君书·更法》:“有独知之虑者。”(虑:思虑。)④知识。《列子· 汤问》:“两小儿笑曰:‘孰为汝多知乎?’”(孰:谁。为:通“谓”,说。)⑤了解。《史记·管晏列传》:“知我者鲍子也。”(鲍子:鲍叔牙。)⑥交好;相亲。司马迁《报任安书》:“绝宾客之知。”⑦知己;知心的人。鲍照《咏双燕》:“悲歌辞旧爱,衔泪觅新知。”(衔泪:噙着泪。觅:找寻。)⑧主持。《左传·襄公二十六年》:“子产其将知政矣。”

    负:

    ①凭仗;倚靠。《左传·襄公十四年》:“昔秦人负恃其众,贪于土地,逐我诸戎。”②依靠;倚仗。《礼记·孔子闲居》:“负墙而立。”③用肩、背来负载东西。《孔子家语·致思》:“(子路)为亲负米百里之外。”杜牧《阿房宫赋》:“使负栋之柱,多于南亩之农夫。”④担负;承担。《庄子·逍遥游》:“风之积也不厚,则其负大翼也无力。”⑤具有。刘禹锡《学阮公体三首》之一:“少年负志气,信道不从时。”⑥蒙受;遭受。《管子·法禁》:“废上之法制者,必负以耻。”⑦违背;背弃。《史记·廉颇蔺相如列传》:“相如度秦王虽斋,决负约不偿城。”⑧辜负;对不起。《史记·廉颇蔺相如列传》:“臣诚恐见欺于王而负赵,故令人持璧归。”⑨失败;失利。与“胜”相对。苏洵《六国论》:“故不战而强弱胜负已判矣。”⑩亏欠(钱)《汉书·邓通传》:“尽没入之,通家尚负责(zhài)数巨万。”(责:同“债”。)(11)通“妇”。老妇。《史记·陈丞相世家》:“户牖富人有张负。”

    暄:

    温暖。《南齐书·东夷传》:“四时暄暖,无霜雪。”[寒暄]见面时谈论天气冷暖之类的应酬话。《新五代史·孙晟(shèng)传》:“晟为人口吃,遇人不能道寒暄。”

    候:

    ①守望。《吕氏春秋· 壅塞》:“宋王使人候齐寇之所至。”(齐寇:齐国入侵者。)《墨子·备穴》:“城内为高楼,以谨候望敌人。”②泛指观察。《吴越春秋·勾践入臣外传》:“候天察地。”③古代守望、侦察敌情的处所。也作“堠”。《后汉书·西域传》:“又置戍(shù)部候。”(戍:边塞营地。部:部署。)④哨兵。《墨子·号令》:“守入城,先以候为始。”⑤等待;等候。陶渊明《归去来兮辞》:“僮仆欢迎,稚子候门。”⑥看望;问候。《后汉书· 朱祐传》:“祐初学长安,帝往候之。”⑦时令;时节。《宋史·礼志五》:“欲知农桑之候。”《徐霞客游记·游太和山日记》:“山谷川原,候同气异。”⑧古代以五天为一候。《魏书·律历志上》:“五日一候。”⑨征候;征兆。《潜夫论·相列》:“夫骨法为禄相表,气色为吉凶候。”

    樵:

    ①木柴。晁错《论贵粟疏》:“伐薪樵,治官府。”②打柴。《左传·昭公六年》:“禁刍牧采樵。”③打柴者。王安石《谢公墩》诗:“问樵樵不知,问牧牧不言。”④通“谯”。谯楼。建在城门上用以瞭望的楼。《汉书·赵充国传》:“为堑垒木樵。”(堑:壕沟。垒:壁垒。)

    牧:

    ①放牧。《周礼·地官·牧人》:“掌牧六畜而阜蕃其物。”②牧人。《诗经·小雅·无羊》:“尔牧来思。”③牧地;牧场。《书·禹贡》:“莱夷作牧。”(莱夷:地名。)又借指郊外。《左传·隐公五年》:“郑人侵卫牧,以报东北之役。”④统治;治理。张居正《陈六事疏》:“慎迭良吏,牧养小民。”⑤修养。《周易·谦》:“谦谦君子,卑以自牧也。”⑥古代州郡的长官。《礼记·曲礼下》:“九州之长,入天子之国曰牧。”⑦古地名。牧野的简称。《国语·周语上》:“其亡也,夷羊在牧。”


  • qu zhi wo bu zhi ,fu xuan hou qiao mu 。

    “qu zhi wo bu zhi ,fu xuan hou qiao mu 。”shi gou chu chu :《xie huai er shou 》;shi tang chao shi ren du fu de zuo pin 。

    lao sheng gong gan kun ,he chu yi feng su 。ran ran zi qu jing ,hang hang jian ji shu 。
    mo gui jian bu bei ,mo fu pin yi zu 。mo gu yi hai gu ,lin jia di ge ku 。
    bi fu dao wu xia ,san sui ru zhuai zhu 。quan ming gan liu zhi ,wang qing ren rong ru 。
    chao ban ji mu chi ,ri gei hai tuo su 。bian peng dan cheng dong ,cai yao shan bei gu 。
    yong xin shuang xue jian ,bu bi tiao man lu 。fei guan gu an pai ,ceng shi shun you du 。
    da shi ru xian zhi ,xiao ren shi gou qu 。qu zhi wo bu zhi ,fu xuan hou qiao mu 。
    ye shen zuo na xuan ,ming yue zhao wo xi 。jing feng fan he han ,liang dong yi chu ri 。
    qun sheng ge yi su ,fei dong zi chou pi 。wu yi qu ji er ,ying ying wei si shi 。
    tian han hang lv xi ,sui mu ri yue ji 。rong ming hu zhong ren ,shi luan ru ji shi 。
    gu zhe san huang qian ,man fu zhi yuan bi 。hu wei you jie sheng ,xian ci jiao yu qi 。
    huo shou sui ren shi ,li jie dong hu bi 。jun kan deng zhu zhang ,zhuai shi fei e mi 。
    fang shen ba ji wai ,fu yang ju xiao se 。zhong qi ru wang hai ,de fei ge xian shu 。

    【zhu shi 】:

    qu :

    (yi )①wan ;bu zhi 。yu “zhi ”xiang dui 。《xun zi ·quan xue 》:“mu zhi zhong sheng ,rou yi wei lun ,ji qu zhong gui 。”②bu zheng ;bu gong zheng ;bu zheng pa 。《zhan guo ce ·qin ce wu 》:“zhao wang zhi chen you han cang zhe ,yi qu ge yu zhao wang 。”liu gu 《xin yu ·bian huo 》:“huai qu er ge xie 。”(ge :ying ge 。xie :pian xie 。)③ju bu ;yi bu fen 。《huai na zi ·miao chen 》:“cha yi qu zhe ,bu ke yu yan hua 。”④wei wan qu she 。yuan jie 《e (wù)qu pian 》:“wei chang qu qi yi zhuai sheng ,qu ci yi da yi 。”⑤fan zhi wan qu zhi chu 。wu rong 《bi hua she zhu za yan 》:“wei qu feng ,xiang jiang bie 。”(wei :shui ming 。)⑥pian pi zhi chu 。yan ji 《ai shi ming 》:“kuai du shou ci qu yu xi 。”(kuai :gu du 。yu :jiao la 。) (er )qǔ ①yun wen de yi chong 。tong chang zhi song yi lai de na qu he bei qu ,tong ci de ti cai xiang jin ,dan ge shi jiao wei zi you 。fen hu qu 、san qu liang lei ,yuan ming yi lai shen wei liu hang 。②ge qu 。wang bao 《chang an you xia xie hang 》:“tu ge yang liu qu ,hang yin liu hua zun 。”(tu :tong “tu ”。zun :jiu qi 。)③le qu 。liu yu xi 《yang liu zhi ci jiu shou 》zhi yi :“qing jun mo zou qian chao qu 。”

    zhi :

    ①zhi ,yu “qu ”xiang dui 。《xun zi ·quan xue 》:“mu shou sheng ze zhi 。”②gen de mian chui zhi de 。du fu 《bing che hang 》:“qian yi du zu lan dao ku ,ku sheng zhi shang gan yun xiao 。”(gan :chong fan 。)③shu ,yu heng xiang dui 。《shan hai jing ·da huang bei jing 》:“(zhang wei shan )you shen ,ren mian she shen er chi ,zhi mu 。”guo pu zhu :“zhi mu ,cong (zòng)mu ye 。”(cong :tong “zong ”。)④shen ;ting zhi 。《meng zi ·teng wen gong xia 》:“ju fu wang che zhi xun zhe ,yi li yan ye 。”(wang :qu 。xun :ba che wei xun 。)⑤hang wei zheng zhi 。《shang jun shu ·xiu quan 》:“jun hao fa ,ze duan zhi zhi shi zai qian 。”⑥tan lv 。ji kang 《yu shan ju yuan jue jiao shu 》:“wu zhi xing xia zhong ,duo suo bu kan 。”(xia zhong :xin xiong xia ai 。)⑦mian dui ;yu dao 。《han shu ·ning cheng chuan 》:“ning jian ru hu ,mo zhi ning cheng zhi nu 。”(ru hu :you hu 。)《han shu ·yi zong chuan 》:“mo zhi ning cheng zhi nu 。”(ning cheng :ren ming 。)⑧zhi ban ;shi wei 。te zhi zai dian tang zhong zhi ban ,shi feng jun zhu 。《jin shu ·yang hu chuan 》:“xi tong su wei ru zhi dian zhong 。”⑨jia zhi 。《shi ji ·zhang shang chuan 》:“shang si ,jia chan zhi bu guo wu bai jin 。”⑩gong qian 。《hou han shu ·ban chao chuan 》:“wei guan xie shu shou zhi ,yi yang lao mu 。”(11)fu ci 。1. jing zhi ;yi zhi 。《han shu ·liu gu chuan 》:“(chen )ping chang yan ju shen nian ,gu wang ,bu qing ,zhi ru zuo 。”(yan ju :xian ju 。nian :sai 。qing :qing jian 。)2.jin ;zhi shi 。《shi ji ·wei gong zi lie chuan 》:“hou sheng she bi yi guan ,zhi shang zai gong zi shang zuo 。”

    bu :

    (yi )①bu 。《hou han shu ·ban chao chuan 》:“bu ru hu xue ,bu de hu zi 。”《shi jing ·wei feng ·fa tan 》:“bu shou bu lie ,hu zhan er ting you xian (xuan )te xi 。”(te :san sui de shou 。)②fei ;bu shi 。《xun zi ·jun dao 》:“neng zhong shi zhe qu zhi ,shi qi bu bi de zhi zhi dao ye zai ?”③mo ;mei you 。《zuo chuan ·xiang gong er shi san nian 》:“bu de er you gong 。”④wei 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“zhi bu bai bu er ,shi yi zou ye 。”⑤gou zhong zhu ci 。mo shi yi 。《yi zhou shu ·huang men 》:“wo bu ze yin zai yin zai !”[bu lu ]shi si de hui chen 。《li ji ·qu li xia 》:“tian zi yue beng ,zhu hou yue hong ,da fu yue cu ,shi yue bu lu 。” (er )fūhua e 。hou zuo “fu ”。《shi jing ·xiao ya ·chang di 》:“chang di zhi hua ,e bu (wěi)。”(chang di :ji tang li shu 。 e :tong “e ”。 :you guang cai 。)

    zhi :

    ①zhi dao 。《lun yu ·wei zheng 》:“zhi zhi wei zhi zhi ,bu zhi wei bu zhi ,shi zhi ye 。”wang chong 《lun heng ·zhi shi 》:“bu xue zi zhi ,bu wen zi xiao ,gu jin hang shi ,wei zhi you ye 。”(wei zhi you ye :mei you zhe yang de shi 。)②zhi jiao ;gan jiao 。fan zhen 《shen mie lun 》:“shou deng you tong yang zhi zhi 。”③jian jie ;zhi shi 。《shang jun shu ·geng fa 》:“you du zhi zhi lv zhe 。”(lv :sai lv 。)④zhi shi 。《lie zi · shang wen 》:“liang xiao er xiao yue :‘shu wei ru duo zhi hu ?’”(shu :shei 。wei :tong “wei ”,shui 。)⑤le jie 。《shi ji ·guan yan lie chuan 》:“zhi wo zhe bao zi ye 。”(bao zi :bao shu ya 。)⑥jiao hao ;xiang qin 。si ma qian 《bao ren an shu 》:“jue bin ke zhi zhi 。”⑦zhi ji ;zhi xin de ren 。bao zhao 《yong shuang yan 》:“bei ge ci jiu ai ,xian lei mi xin zhi 。”(xian lei :qin zhao lei 。mi :zhao xun 。)⑧zhu chi 。《zuo chuan ·xiang gong er shi liu nian 》:“zi chan ji jiang zhi zheng yi 。”

    fu :

    ①ping zhang ;yi kao 。《zuo chuan ·xiang gong shi si nian 》:“xi qin ren fu shi ji zhong ,tan yu tu de ,zhu wo zhu rong 。”②yi kao ;yi zhang 。《li ji ·kong zi xian ju 》:“fu qiang er li 。”③yong jian 、bei lai fu zai dong xi 。《kong zi jia yu ·zhi sai 》:“(zi lu )wei qin fu mi bai li zhi wai 。”du mu 《a fang gong fu 》:“shi fu dong zhi zhu ,duo yu na mu zhi nong fu 。”④dan fu ;cheng dan 。《zhuang zi ·xiao yao you 》:“feng zhi ji ye bu hou ,ze ji fu da yi ye mo li 。”⑤ju you 。liu yu xi 《xue ruan gong ti san shou 》zhi yi :“shao nian fu zhi qi ,xin dao bu cong shi 。”⑥meng shou ;zao shou 。《guan zi ·fa jin 》:“fei shang zhi fa zhi zhe ,bi fu yi chi 。”⑦wei bei ;bei qi 。《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“xiang ru du qin wang sui zhai ,jue fu yao bu chang cheng 。”⑧gu fu ;dui bu qi 。《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“chen cheng kong jian qi yu wang er fu zhao ,gu ling ren chi bi gui 。”⑨shi bai ;shi li 。yu “sheng ”xiang dui 。su xun 《liu guo lun 》:“gu bu zhan er jiang ruo sheng fu yi pan yi 。”⑩kui qian (qian )《han shu ·deng tong chuan 》:“jin mei ru zhi ,tong jia shang fu ze (zhài)shu ju mo 。”(ze :tong “zhai ”。)(11)tong “fu ”。lao fu 。《shi ji ·chen cheng xiang shi jia 》:“hu you fu ren you zhang fu 。”

    xuan :

    wen nuan 。《na ji shu ·dong yi chuan 》:“si shi xuan nuan ,mo shuang xue 。”[han xuan ]jian mian shi tan lun tian qi leng nuan zhi lei de ying chou hua 。《xin wu dai shi ·sun cheng (shèng)chuan 》:“cheng wei ren kou chi ,yu ren bu neng dao han xuan 。”

    hou :

    ①shou wang 。《lv shi chun qiu · yong sai 》:“song wang shi ren hou ji kou zhi suo zhi 。”(ji kou :ji guo ru qin zhe 。)《mo zi ·bei xue 》:“cheng nei wei gao lou ,yi jin hou wang di ren 。”②fan zhi guan cha 。《wu yue chun qiu ·gou jian ru chen wai chuan 》:“hou tian cha de 。”③gu dai shou wang 、zhen cha di qing de chu suo 。ye zuo “hou ”。《hou han shu ·xi yu chuan 》:“you zhi shu (shù)bu hou 。”(shu :bian sai ying de 。bu :bu shu 。)④shao bing 。《mo zi ·hao ling 》:“shou ru cheng ,xian yi hou wei shi 。”⑤deng dai ;deng hou 。tao yuan ming 《gui qu lai xi ci 》:“tong pu huan ying ,zhi zi hou men 。”⑥kan wang ;wen hou 。《hou han shu · zhu 祐chuan 》:“祐chu xue chang an ,di wang hou zhi 。”⑦shi ling ;shi jie 。《song shi ·li zhi wu 》:“yu zhi nong sang zhi hou 。”《xu xia ke you ji ·you tai he shan ri ji 》:“shan gu chuan yuan ,hou tong qi yi 。”⑧gu dai yi wu tian wei yi hou 。《wei shu ·lv li zhi shang 》:“wu ri yi hou 。”⑨zheng hou ;zheng zhao 。《qian fu lun ·xiang lie 》:“fu gu fa wei lu xiang biao ,qi se wei ji xiong hou 。”

    qiao :

    ①mu chai 。chao cuo 《lun gui su shu 》:“fa xin qiao ,zhi guan fu 。”②da chai 。《zuo chuan ·zhao gong liu nian 》:“jin chu mu cai qiao 。”③da chai zhe 。wang an dan 《xie gong dun 》shi :“wen qiao qiao bu zhi ,wen mu mu bu yan 。”④tong “qiao ”。qiao lou 。jian zai cheng men shang yong yi 瞭wang de lou 。《han shu ·zhao chong guo chuan 》:“wei qian lei mu qiao 。”(qian :hao gou 。lei :bi lei 。)

    mu :

    ①fang mu 。《zhou li ·de guan ·mu ren 》:“zhang mu liu chu er fu fan ji wu 。”②mu ren 。《shi jing ·xiao ya ·mo yang 》:“er mu lai sai 。”③mu de ;mu chang 。《shu ·yu gong 》:“lai yi zuo mu 。”(lai yi :de ming 。)you jie zhi jiao wai 。《zuo chuan ·yin gong wu nian 》:“zheng ren qin wei mu ,yi bao dong bei zhi yi 。”④tong zhi ;zhi li 。zhang ju zheng 《chen liu shi shu 》:“shen die liang li ,mu yang xiao min 。”⑤xiu yang 。《zhou yi ·qian 》:“qian qian jun zi ,bei yi zi mu ye 。”⑥gu dai zhou jun de chang guan 。《li ji ·qu li xia 》:“jiu zhou zhi chang ,ru tian zi zhi guo yue mu 。”⑦gu de ming 。mu ye de jian chen 。《guo yu ·zhou yu shang 》:“ji wang ye ,yi yang zai mu 。”