• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 萬方思助順,一鼓氣無前。

    “萬方思助順,一鼓氣無前。”詩句出處:《寄嶽州賈司馬六丈、巴州嚴八使君兩》;是唐朝詩人杜甫的作品。

    衡嶽啼猿裡,巴州鳥道邊。故人俱不利,謫宦兩悠然。
    開辟乾坤正,榮枯雨露偏。長沙才子遠,釣瀨客星懸。
    憶昨趨行殿,殷憂捧禦筵。討胡愁李廣,奉使待張騫。
    無復雲臺仗,虛修水戰船。蒼茫城七十,流落劍三千。
    畫角吹秦晉,旄頭俯澗瀍。小儒輕董卓,有識笑苻堅。
    浪作禽填海,那將血射天。萬方思助順,一鼓氣無前。
    陰散陳倉北,晴熏太白巔。亂麻屍積衛,破竹勢臨燕。
    法駕還雙闕,王師下八川。此時沾奉引,佳氣拂周旋。
    貔虎開金甲,麒麟受玉鞭。侍臣諳入仗,廄馬解登仙。
    花動朱樓雪,城凝碧樹煙。衣冠心慘愴,故老淚潺湲。
    哭廟悲風急,朝正霽景鮮。月分梁漢米,春得水衡錢。
    內蕊繁於纈,宮莎軟勝綿。恩榮同拜手,出入最隨肩。
    晚著華堂醉,寒重繡被眠。轡齊兼秉燭,書枉滿懷箋。
    每覺升元輔,深期列大賢。秉鈞方咫尺,鎩翮再聯翩。
    禁掖朋從改,微班性命全。青蒲甘受戮,白發竟誰憐。
    弟子貧原憲,諸生老伏虔。師資謙未達,鄉黨敬何先。
    舊好腸堪斷,新愁眼欲穿。翠幹危棧竹,紅膩小湖蓮。
    賈筆論孤憤,嚴詩賦幾篇。定知深意苦,莫使眾人傳。
    貝錦無停織,朱絲有斷弦。浦鷗防碎首,霜鶻不空拳。
    地僻昏炎瘴,山稠隘石泉。且將棋度日,應用酒為年。
    典郡終微眇,治中實棄捐。安排求傲吏,比興展歸田。
    去去才難得,蒼蒼理又玄。古人稱逝矣,吾道卜終焉。
    隴外翻投跡,漁陽復控弦。笑為妻子累,甘與歲時遷。
    親故行稀少,兵戈動接聯。他鄉饒夢寐,失侶自屯邅。
    多病加淹泊,長吟阻靜便。如公盡雄俊,志在必騰鶱。

    【註釋】:

    萬:

    [萬俟(qí)]復姓。

    方:

    (一)①並列。《莊子·山木》:“方舟而濟於河。”也指竹木編成的筏子。《詩經·周南·漢廣》:“江之永矣,不可方思。”②方圓。表面積。《資治通鑒·漢獻帝建安十三年》:“(孫權)割據江東,地方數千裡。”③正方;方形。與圓相對。《周禮·考工記·輿人》:“圜者中規,方者中矩。”④方向;方位。《墨子·公輸》:“北方有侮臣者,願借子殺之。”⑤方面。《楚辭·九辯》:“心怵惕而震蕩兮,何所憂之多方?”(怵惕:戒懼。)⑥正直。《新語·慎微》:“然後忠良方直之人,則得容於世而施於政。”⑦地區;區域。黃宗羲《柳敬亭傳》:“且五方土音,鄉俗好尚,習見習聞。”⑧指地。古人以為天圓地方,故稱地為方。《淮南子·本經》:“戴圓履方。”⑨方法;辦法。《荀子·大略》:“博學而無方。”⑩藥方;處方。《後漢書·華佗傳》:“精於方藥。”(11)道理。《荀子·君道》:“尚賢使能,則民知方。”(尚:尊崇。)(12)比擬;比方。《漢書·衛青霍去病傳贊》:“票(piāo)騎亦方此意,為將如此。”(票騎:指霍去病。)(13)副詞。1.正在。《漢書·高帝紀》:“沛公、項羽方攻陳留。”2. 剛剛。方苞《左忠毅公逸事》:“廡下一生伏案臥,方成草。”3. 就要。《資治通鑒·漢獻帝建安十三年》:“今治水軍八十萬眾,方與將軍會獵於吳。”(治:訓練。會獵:一同打獵,是交戰的婉辭。)(14)介詞。正當。《莊子·養生主》:“方此之時,臣以神遇而不以目視。” (二)páng [方羊]徘徊。《左傳·哀公十七年》:“如魚窺尾,衡流而方羊。”

    思:

    ①思考;想。《論語·為政》:“學而不思則罔。”《荀子·勸學》:“吾嘗終日而思矣,不如須臾之所學也。”②思念;懷念。《詩經·邶風·泉水》:“靡(mǐ)日不思。”(靡:無。)李白《靜夜思》:“低頭思故鄉。”③愁思。張華《勵志詩》:“吉士思秋。”(吉士:對男子的美稱。)④心情;情緒。李煜《虞美人》:“清霜殘雪思難任。”(清霜殘雪:指鬢發已白。)柳宗元《登柳州城樓》:“海天愁思正茫茫。”⑤助詞。可用於句首或句中,調整音節。《詩經·大雅 ·思齊》:“思齊大任,文王之母。”(齊:通“齋”。莊敬。大任:即太任。王季之妻,文王之母。)⑥語氣詞,啊。《詩經·周南·漢廣》:“南有喬木,不可休思。”(喬:高大。休:休息。)

    助:

    (一)①輔助;幫助。《孟子·公孫醜下》:“得道者多助,失道者寡助。”②殷代的一種租賦制度。《孟子·滕文公上》:“夏後氏五十而貢,殷人七十而助,周人百畝而徹。”③增加;增添。徐渭《贈嚴宗源序》:“無一琴以娛,而有諸苦以助窘。” (二)chú 通“鋤”。除去。《莊子·徐無鬼》:“(吳)王顧謂其友顏不疑曰:‘……嗟呼! 無以汝色驕人哉!’顏不疑退而師董梧,以助其色。”(色:意態。)

    順:

    ①合理。《論語·子路》:“言不順則事不成。”②依從。《莊子·天運》:“文王順紂而不敢逆,武王逆紂而不肯順。”③歸服。《孟子·公孫醜下》:“多助之至,天下順之。”④沿著同一個方向;順著。《墨子·魯問》:“楚人順流而進,逆流而退。”⑤和順。《詩經·鄭風·女曰雞鳴》:“知子之順之,雜佩以問之。”(子:你。問:贈送。)⑥通順。韓愈《樊紹述墓志銘》:“文從字順各識職。”

    一:

    ①數詞。《孟子·梁惠王上》:“吾何愛一牛?”(愛:吝惜。)《漢書·律歷志上》:“數者,一、十、百、千、萬也。”又表序數第一。《呂氏春秋·古樂》:“投足以歌八闋:一曰載民,二曰玄鳥。”(八闋:指舞樂的八章。載民、玄鳥:樂曲八章之名。)②專一。《荀子·勸學》:“螾無爪牙之利,筋骨之強,上食埃土,下飲黃泉,用心一也。”(螾:通“蚓”。蚯蚓。)③全;滿。《史記·淮陰侯列傳》:“至拜大將,乃韓信也,一軍皆驚。”④統一;使……一致。《史記·秦始皇本紀》:“一法度衡石丈尺。”⑤相同。《左傳·莊公十二年》:“天下之惡一也。”(惡:指惡人。)⑥整體。賈誼《新書·過秦上》:“合從締交,相與為一。”⑦古代哲學概念。指“道”及“道”所派生的“氣”。⑧副詞。1. 一概;都。《史記·孟嘗君列傳》:“食客數千人,無貴賤一與文等。”2. 一旦。《莊子·徐無鬼》:“一聞人之過,終身不忘。”(過:過失。)3. 乃;竟。《戰國策·齊策一》:“靖郭君之於寡人,一至於此乎?”⑨語氣詞。起加強語氣的作用。《孟子·梁惠王上》:“寡人恥之,願比死者一灑之。”⑩我國民族音樂記音符號之一。[一何]副詞。表示程度深。杜甫《石壕吏》:“吏呼一何怒,婦啼一何苦!”

    鼓:

    ①打擊樂器之一。多為圓桶形或扁圓形,中間空,兩端蒙著皮革。《荀子·禮論》:“鐘鼓管磬琴瑟竽笙,所以養耳也。”也指鼓聲。辛棄疾《永遇樂·京口北固亭懷古》:“可堪回首,佛貍祠下,一片神鴉社鼓。”②擊鼓。《詩經》:“子有鐘鼓,弗鼓弗考。”又擊鼓進軍。《左傳·莊公十年》:“戰於長勺,公將鼓之。”③形狀、功能類似鼓的東西。譚嗣同《仁學》上:“耳有鼓焉,聲入而肖其響,由鼓傳腦而覺為聞。”(肖:相像;類似。)④隆起;凸出。馬中錫《中山狼傳》:“遂鼓吻奮爪以向先生。”⑤敲擊或彈奏(樂器)。李白《夢遊天姥吟留別》:“虎鼓瑟兮鸞回車,仙之人兮列如麻。”⑥震動;激發。《楚辭·漁父》:“漁父莞(wǎn)爾而笑,鼓枻(yì)而去。”(莞爾:微笑。枻:槳。)⑦用風箱等扇(風)。《三國志·魏書·王粲傳附陳琳》:“今將軍總皇威,握兵要,龍驤(xiāng)虎步,高下在心;以此行事,無異於鼓洪爐以燎毛發。”(驤:馬昂首快跑。)⑧古代夜間計時單位。《資治通鑒·唐憲宗元和十二年》:“四鼓,愬至城下,無一人知者。”(愬:李愬)。

    氣:

    ①氣;氣體。《列子·天瑞》:“虹霓也,雲霧也,風雨也,四時也,此積氣之成乎天者也。”孟浩然《臨洞庭上張丞相》:“氣蒸雲夢澤,波撼嶽陽城。”②空氣。《列子·天瑞》:“天積氣耳,亡(wú)處亡氣。”(亡:通“無”。)③自然界陰陽風雨等現象。《莊子·逍遙遊》:“禦六氣之辯。”(禦:掌握適應。六氣:指陰陽風雨晦明。辯:同“變”。變化。)④呼吸;氣息。《漢書·蘇建傳附蘇武》:“武氣絕,半日復息。”⑤氣味。《大戴禮記·四代》:“食為味,味為氣。”⑥氣勢;精神狀態。《左傳·莊公十年》:“夫戰,勇氣也。”⑦古代哲學概念。指形成宇宙萬物的最基本的物質實體。《荀子·王制》:“水火有氣而無生。”⑧古代醫學指人體生存要素之一。《呂氏春秋·盡數》:“精不流則氣鬱。”

    無:

    ①沒有。跟“有”相對。陸遊《遊山西村》:“山重水復疑無路。”②副詞。表示否定,相當於“不”。《商君書·農戰》:“民以此為教,則粟焉得無少,而兵焉得弱也?”③連詞。表示條件,相當於“無論”、“不論”。《詩經·魯頌·灃水》:“不小不大,從公於邁。”④通“毋”。不要。《古詩源·箜篌引》:“公無渡河,公竟渡河。墮河而死,當奈公何!”⑤非;不是。《管子·形勢》:“則國非其國,而民無其民也。”⑥語氣詞。用於疑問句末,表示疑問,相當於“否”。白居易《問劉十九》:“晚來天欲雪,能飲一杯無?”

    前:

    (一)①前進;向前。《左傳·昭公元年》:“二執戈者前矣。”②跟“後”相對。1.表示方位在前。李白《望廬山瀑佈二首》之二:“日照香爐生紫煙,遙看瀑佈掛前川。”2.表示次序在前。《聊齋志異·狼三則》:“(屠)復投之,後狼止而前狼又至。”3.表示時間在先。《禮記·檀弓上》:“子夏曰:‘我未之前聞也。’”③引導。《儀禮·士虞禮》:“祝前屍出戶。” (二)jiǎn 同“剪”。消滅。《吳子·論將》:“進道易,退道難,可來而前;進道險,退道易,可薄而擊。”(薄:迫近;逼近。)


  • 万方思助顺,一鼓气无前。

    “万方思助顺,一鼓气无前。”诗句出处:《寄岳州贾司马六丈、巴州严八使君两》;是唐朝诗人杜甫的作品。

    衡岳啼猿里,巴州鸟道边。故人俱不利,谪宦两悠然。
    开辟乾坤正,荣枯雨露偏。长沙才子远,钓濑客星悬。
    忆昨趋行殿,殷忧捧御筵。讨胡愁李广,奉使待张骞。
    无复云台仗,虚修水战船。苍茫城七十,流落剑三千。
    画角吹秦晋,旄头俯涧瀍。小儒轻董卓,有识笑苻坚。
    浪作禽填海,那将血射天。万方思助顺,一鼓气无前。
    阴散陈仓北,晴熏太白巅。乱麻尸积卫,破竹势临燕。
    法驾还双阙,王师下八川。此时沾奉引,佳气拂周旋。
    貔虎开金甲,麒麟受玉鞭。侍臣谙入仗,厩马解登仙。
    花动朱楼雪,城凝碧树烟。衣冠心惨怆,故老泪潺湲。
    哭庙悲风急,朝正霁景鲜。月分梁汉米,春得水衡钱。
    内蕊繁于缬,宫莎软胜绵。恩荣同拜手,出入最随肩。
    晚著华堂醉,寒重绣被眠。辔齐兼秉烛,书枉满怀笺。
    每觉升元辅,深期列大贤。秉钧方咫尺,铩翮再联翩。
    禁掖朋从改,微班性命全。青蒲甘受戮,白发竟谁怜。
    弟子贫原宪,诸生老伏虔。师资谦未达,乡党敬何先。
    旧好肠堪断,新愁眼欲穿。翠干危栈竹,红腻小湖莲。
    贾笔论孤愤,严诗赋几篇。定知深意苦,莫使众人传。
    贝锦无停织,朱丝有断弦。浦鸥防碎首,霜鹘不空拳。
    地僻昏炎瘴,山稠隘石泉。且将棋度日,应用酒为年。
    典郡终微眇,治中实弃捐。安排求傲吏,比兴展归田。
    去去才难得,苍苍理又玄。古人称逝矣,吾道卜终焉。
    陇外翻投迹,渔阳复控弦。笑为妻子累,甘与岁时迁。
    亲故行稀少,兵戈动接联。他乡饶梦寐,失侣自屯邅。
    多病加淹泊,长吟阻静便。如公尽雄俊,志在必腾鶱。

    【注释】:

    万:

    [万俟(qí)]复姓。

    方:

    (一)①并列。《庄子·山木》:“方舟而济于河。”也指竹木编成的筏子。《诗经·周南·汉广》:“江之永矣,不可方思。”②方圆。表面积。《资治通鉴·汉献帝建安十三年》:“(孙权)割据江东,地方数千里。”③正方;方形。与圆相对。《周礼·考工记·舆人》:“圜者中规,方者中矩。”④方向;方位。《墨子·公输》:“北方有侮臣者,愿借子杀之。”⑤方面。《楚辞·九辩》:“心怵惕而震荡兮,何所忧之多方?”(怵惕:戒惧。)⑥正直。《新语·慎微》:“然后忠良方直之人,则得容于世而施于政。”⑦地区;区域。黄宗羲《柳敬亭传》:“且五方土音,乡俗好尚,习见习闻。”⑧指地。古人以为天圆地方,故称地为方。《淮南子·本经》:“戴圆履方。”⑨方法;办法。《荀子·大略》:“博学而无方。”⑩药方;处方。《后汉书·华佗传》:“精于方药。”(11)道理。《荀子·君道》:“尚贤使能,则民知方。”(尚:尊崇。)(12)比拟;比方。《汉书·卫青霍去病传赞》:“票(piāo)骑亦方此意,为将如此。”(票骑:指霍去病。)(13)副词。1.正在。《汉书·高帝纪》:“沛公、项羽方攻陈留。”2. 刚刚。方苞《左忠毅公逸事》:“庑下一生伏案卧,方成草。”3. 就要。《资治通鉴·汉献帝建安十三年》:“今治水军八十万众,方与将军会猎于吴。”(治:训练。会猎:一同打猎,是交战的婉辞。)(14)介词。正当。《庄子·养生主》:“方此之时,臣以神遇而不以目视。” (二)páng [方羊]徘徊。《左传·哀公十七年》:“如鱼窥尾,衡流而方羊。”

    思:

    ①思考;想。《论语·为政》:“学而不思则罔。”《荀子·劝学》:“吾尝终日而思矣,不如须臾之所学也。”②思念;怀念。《诗经·邶风·泉水》:“靡(mǐ)日不思。”(靡:无。)李白《静夜思》:“低头思故乡。”③愁思。张华《励志诗》:“吉士思秋。”(吉士:对男子的美称。)④心情;情绪。李煜《虞美人》:“清霜残雪思难任。”(清霜残雪:指鬓发已白。)柳宗元《登柳州城楼》:“海天愁思正茫茫。”⑤助词。可用于句首或句中,调整音节。《诗经·大雅 ·思齐》:“思齐大任,文王之母。”(齐:通“斋”。庄敬。大任:即太任。王季之妻,文王之母。)⑥语气词,啊。《诗经·周南·汉广》:“南有乔木,不可休思。”(乔:高大。休:休息。)

    助:

    (一)①辅助;帮助。《孟子·公孙丑下》:“得道者多助,失道者寡助。”②殷代的一种租赋制度。《孟子·滕文公上》:“夏后氏五十而贡,殷人七十而助,周人百亩而彻。”③增加;增添。徐渭《赠严宗源序》:“无一琴以娱,而有诸苦以助窘。” (二)chú 通“锄”。除去。《庄子·徐无鬼》:“(吴)王顾谓其友颜不疑曰:‘……嗟呼! 无以汝色骄人哉!’颜不疑退而师董梧,以助其色。”(色:意态。)

    顺:

    ①合理。《论语·子路》:“言不顺则事不成。”②依从。《庄子·天运》:“文王顺纣而不敢逆,武王逆纣而不肯顺。”③归服。《孟子·公孙丑下》:“多助之至,天下顺之。”④沿着同一个方向;顺着。《墨子·鲁问》:“楚人顺流而进,逆流而退。”⑤和顺。《诗经·郑风·女曰鸡鸣》:“知子之顺之,杂佩以问之。”(子:你。问:赠送。)⑥通顺。韩愈《樊绍述墓志铭》:“文从字顺各识职。”

    一:

    ①数词。《孟子·梁惠王上》:“吾何爱一牛?”(爱:吝惜。)《汉书·律历志上》:“数者,一、十、百、千、万也。”又表序数第一。《吕氏春秋·古乐》:“投足以歌八阕:一曰载民,二曰玄鸟。”(八阕:指舞乐的八章。载民、玄鸟:乐曲八章之名。)②专一。《荀子·劝学》:“螾无爪牙之利,筋骨之强,上食埃土,下饮黄泉,用心一也。”(螾:通“蚓”。蚯蚓。)③全;满。《史记·淮阴侯列传》:“至拜大将,乃韩信也,一军皆惊。”④统一;使……一致。《史记·秦始皇本纪》:“一法度衡石丈尺。”⑤相同。《左传·庄公十二年》:“天下之恶一也。”(恶:指恶人。)⑥整体。贾谊《新书·过秦上》:“合从缔交,相与为一。”⑦古代哲学概念。指“道”及“道”所派生的“气”。⑧副词。1. 一概;都。《史记·孟尝君列传》:“食客数千人,无贵贱一与文等。”2. 一旦。《庄子·徐无鬼》:“一闻人之过,终身不忘。”(过:过失。)3. 乃;竟。《战国策·齐策一》:“靖郭君之于寡人,一至于此乎?”⑨语气词。起加强语气的作用。《孟子·梁惠王上》:“寡人耻之,愿比死者一洒之。”⑩我国民族音乐记音符号之一。[一何]副词。表示程度深。杜甫《石壕吏》:“吏呼一何怒,妇啼一何苦!”

    鼓:

    ①打击乐器之一。多为圆桶形或扁圆形,中间空,两端蒙着皮革。《荀子·礼论》:“钟鼓管磬琴瑟竽笙,所以养耳也。”也指鼓声。辛弃疾《永遇乐·京口北固亭怀古》:“可堪回首,佛狸祠下,一片神鸦社鼓。”②击鼓。《诗经》:“子有钟鼓,弗鼓弗考。”又击鼓进军。《左传·庄公十年》:“战于长勺,公将鼓之。”③形状、功能类似鼓的东西。谭嗣同《仁学》上:“耳有鼓焉,声入而肖其响,由鼓传脑而觉为闻。”(肖:相像;类似。)④隆起;凸出。马中锡《中山狼传》:“遂鼓吻奋爪以向先生。”⑤敲击或弹奏(乐器)。李白《梦游天姥吟留别》:“虎鼓瑟兮鸾回车,仙之人兮列如麻。”⑥震动;激发。《楚辞·渔父》:“渔父莞(wǎn)尔而笑,鼓枻(yì)而去。”(莞尔:微笑。枻:桨。)⑦用风箱等扇(风)。《三国志·魏书·王粲传附陈琳》:“今将军总皇威,握兵要,龙骧(xiāng)虎步,高下在心;以此行事,无异于鼓洪炉以燎毛发。”(骧:马昂首快跑。)⑧古代夜间计时单位。《资治通鉴·唐宪宗元和十二年》:“四鼓,愬至城下,无一人知者。”(愬:李愬)。

    气:

    ①气;气体。《列子·天瑞》:“虹霓也,云雾也,风雨也,四时也,此积气之成乎天者也。”孟浩然《临洞庭上张丞相》:“气蒸云梦泽,波撼岳阳城。”②空气。《列子·天瑞》:“天积气耳,亡(wú)处亡气。”(亡:通“无”。)③自然界阴阳风雨等现象。《庄子·逍遥游》:“御六气之辩。”(御:掌握适应。六气:指阴阳风雨晦明。辩:同“变”。变化。)④呼吸;气息。《汉书·苏建传附苏武》:“武气绝,半日复息。”⑤气味。《大戴礼记·四代》:“食为味,味为气。”⑥气势;精神状态。《左传·庄公十年》:“夫战,勇气也。”⑦古代哲学概念。指形成宇宙万物的最基本的物质实体。《荀子·王制》:“水火有气而无生。”⑧古代医学指人体生存要素之一。《吕氏春秋·尽数》:“精不流则气郁。”

    无:

    ①没有。跟“有”相对。陆游《游山西村》:“山重水复疑无路。”②副词。表示否定,相当于“不”。《商君书·农战》:“民以此为教,则粟焉得无少,而兵焉得弱也?”③连词。表示条件,相当于“无论”、“不论”。《诗经·鲁颂·沣水》:“不小不大,从公于迈。”④通“毋”。不要。《古诗源·箜篌引》:“公无渡河,公竟渡河。堕河而死,当奈公何!”⑤非;不是。《管子·形势》:“则国非其国,而民无其民也。”⑥语气词。用于疑问句末,表示疑问,相当于“否”。白居易《问刘十九》:“晚来天欲雪,能饮一杯无?”

    前:

    (一)①前进;向前。《左传·昭公元年》:“二执戈者前矣。”②跟“后”相对。1.表示方位在前。李白《望庐山瀑布二首》之二:“日照香炉生紫烟,遥看瀑布挂前川。”2.表示次序在前。《聊斋志异·狼三则》:“(屠)复投之,后狼止而前狼又至。”3.表示时间在先。《礼记·檀弓上》:“子夏曰:‘我未之前闻也。’”③引导。《仪礼·士虞礼》:“祝前尸出户。” (二)jiǎn 同“剪”。消灭。《吴子·论将》:“进道易,退道难,可来而前;进道险,退道易,可薄而击。”(薄:迫近;逼近。)


  • mo fang sai zhu shun ,yi gu qi mo qian 。

    “mo fang sai zhu shun ,yi gu qi mo qian 。”shi gou chu chu :《ji yue zhou gu si ma liu zhang 、ba zhou yan ba shi jun liang 》;shi tang chao shi ren du fu de zuo pin 。

    heng yue ti yuan li ,ba zhou diao dao bian 。gu ren ju bu li ,zhe huan liang you ran 。
    kai bi gan kun zheng ,rong ku yu lou pian 。chang sha cai zi yuan ,diao lai ke xing xuan 。
    yi zuo qu hang dian ,yan you peng yu yan 。tao hu chou li an ,feng shi dai zhang jian 。
    mo fu yun tai zhang ,xu xiu shui zhan chuan 。cang mang cheng qi shi ,liu la jian san qian 。
    hua jiao chui qin jin ,mao tou fu jian chan 。xiao ru qing dong zhuo ,you shi xiao fu jian 。
    lang zuo qin tian hai ,na jiang xie she tian 。mo fang sai zhu shun ,yi gu qi mo qian 。
    yin san chen cang bei ,qing xun tai bai dian 。luan ma shi ji wei ,po zhu shi lin yan 。
    fa jia hai shuang que ,wang shi xia ba chuan 。ci shi zhan feng yin ,jia qi bi zhou xuan 。
    pi hu kai jin jia ,qi lin shou yu bian 。shi chen an ru zhang ,jiu ma jie deng xian 。
    hua dong zhu lou xue ,cheng ning bi shu yan 。yi guan xin can chuang ,gu lao lei chan yuan 。
    ku miao bei feng ji ,chao zheng ji jing xian 。yue fen liang han mi ,chun de shui heng qian 。
    nei rui fan yu xie ,gong sha ruan sheng mian 。en rong tong bai shou ,chu ru zui sui jian 。
    wan zhe hua tang zui ,han chong xiu bei mian 。pei ji jian bing zhu ,shu wang man huai jian 。
    mei jiao sheng yuan fu ,shen ji lie da xian 。bing jun fang zhi che ,sha he zai lian pian 。
    jin ye peng cong gai ,wei ban xing ming quan 。qing pu gan shou lu ,bai fa jing shei lian 。
    di zi pin yuan xian ,zhu sheng lao fu qian 。shi zi qian wei da ,xiang dang jing he xian 。
    jiu hao chang kan duan ,xin chou yan yu chuan 。cui gan wei zhan zhu ,gong ni xiao hu lian 。
    gu bi lun gu fen ,yan shi fu ji pian 。ding zhi shen yi ku ,mo shi zhong ren chuan 。
    bei jin mo ting zhi ,zhu si you duan xian 。pu ou fang sui shou ,shuang gu bu kong quan 。
    de pi hun yan zhang ,shan chou ai dan quan 。ju jiang qi du ri ,ying yong jiu wei nian 。
    dian jun zhong wei miao ,zhi zhong shi qi juan 。an pai qiu ao li ,bi xing zhan gui tian 。
    qu qu cai nan de ,cang cang li you xuan 。gu ren chen shi yi ,wu dao bo zhong yan 。
    long wai fan tou ji ,yu yang fu kong xian 。xiao wei qi zi lei ,gan yu sui shi qian 。
    qin gu hang xi shao ,bing ge dong jie lian 。ta xiang rao meng mei ,shi lv zi tun zhan 。
    duo bing jia yan bo ,chang yin zu jing bian 。ru gong jin xiong jun ,zhi zai bi teng 鶱。

    【zhu shi 】:

    mo :

    [mo qi (qí)]fu xing 。

    fang :

    (yi )①bing lie 。《zhuang zi ·shan mu 》:“fang zhou er ji yu he 。”ye zhi zhu mu bian cheng de fa zi 。《shi jing ·zhou na ·han an 》:“jiang zhi yong yi ,bu ke fang sai 。”②fang yuan 。biao mian ji 。《zi zhi tong jian ·han suo di jian an shi san nian 》:“(sun quan )ge ju jiang dong ,de fang shu qian li 。”③zheng fang ;fang xing 。yu yuan xiang dui 。《zhou li ·kao gong ji ·yu ren 》:“huan zhe zhong gui ,fang zhe zhong ju 。”④fang xiang ;fang wei 。《mo zi ·gong shu 》:“bei fang you wu chen zhe ,yuan jie zi sha zhi 。”⑤fang mian 。《chu ci ·jiu bian 》:“xin chu ti er zhen dang xi ,he suo you zhi duo fang ?”(chu ti :jie ju 。)⑥zheng zhi 。《xin yu ·shen wei 》:“ran hou zhong liang fang zhi zhi ren ,ze de rong yu shi er shi yu zheng 。”⑦de ou ;ou yu 。huang zong xi 《liu jing ting chuan 》:“ju wu fang tu yin ,xiang su hao shang ,xi jian xi wen 。”⑧zhi de 。gu ren yi wei tian yuan de fang ,gu chen de wei fang 。《huai na zi ·ben jing 》:“dai yuan lv fang 。”⑨fang fa ;ban fa 。《xun zi ·da lve 》:“bo xue er mo fang 。”⑩yao fang ;chu fang 。《hou han shu ·hua tuo chuan 》:“jing yu fang yao 。”(11)dao li 。《xun zi ·jun dao 》:“shang xian shi neng ,ze min zhi fang 。”(shang :zun chong 。)(12)bi ni ;bi fang 。《han shu ·wei qing huo qu bing chuan zan 》:“piao (piāo)ji yi fang ci yi ,wei jiang ru ci 。”(piao ji :zhi huo qu bing 。)(13)fu ci 。1.zheng zai 。《han shu ·gao di ji 》:“pei gong 、xiang yu fang gong chen liu 。”2. gang gang 。fang bao 《zuo zhong yi gong yi shi 》:“wu xia yi sheng fu an wo ,fang cheng cao 。”3. jiu yao 。《zi zhi tong jian ·han suo di jian an shi san nian 》:“jin zhi shui jun ba shi mo zhong ,fang yu jiang jun hui lie yu wu 。”(zhi :xun lian 。hui lie :yi tong da lie ,shi jiao zhan de wan ci 。)(14)jie ci 。zheng dang 。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“fang ci zhi shi ,chen yi shen yu er bu yi mu shi 。” (er )páng [fang yang ]pai huai 。《zuo chuan ·ai gong shi qi nian 》:“ru yu kui wei ,heng liu er fang yang 。”

    sai :

    ①sai kao ;xiang 。《lun yu ·wei zheng 》:“xue er bu sai ze wang 。”《xun zi ·quan xue 》:“wu chang zhong ri er sai yi ,bu ru xu yu zhi suo xue ye 。”②sai nian ;huai nian 。《shi jing ·bei feng ·quan shui 》:“mi (mǐ)ri bu sai 。”(mi :mo 。)li bai 《jing ye sai 》:“di tou sai gu xiang 。”③chou sai 。zhang hua 《li zhi shi 》:“ji shi sai qiu 。”(ji shi :dui nan zi de mei chen 。)④xin qing ;qing xu 。li yu 《yu mei ren 》:“qing shuang can xue sai nan ren 。”(qing shuang can xue :zhi bin fa yi bai 。)liu zong yuan 《deng liu zhou cheng lou 》:“hai tian chou sai zheng mang mang 。”⑤zhu ci 。ke yong yu gou shou huo gou zhong ,diao zheng yin jie 。《shi jing ·da ya ·sai ji 》:“sai ji da ren ,wen wang zhi mu 。”(ji :tong “zhai ”。zhuang jing 。da ren :ji tai ren 。wang ji zhi qi ,wen wang zhi mu 。)⑥yu qi ci ,a 。《shi jing ·zhou na ·han an 》:“na you qiao mu ,bu ke xiu sai 。”(qiao :gao da 。xiu :xiu xi 。)

    zhu :

    (yi )①fu zhu ;bang zhu 。《meng zi ·gong sun chou xia 》:“de dao zhe duo zhu ,shi dao zhe gua zhu 。”②yan dai de yi chong zu fu zhi du 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“xia hou shi wu shi er gong ,yan ren qi shi er zhu ,zhou ren bai mu er che 。”③zeng jia ;zeng tian 。xu wei 《zeng yan zong yuan xu 》:“mo yi qin yi yu ,er you zhu ku yi zhu jiong 。” (er )chú tong “chu ”。chu qu 。《zhuang zi ·xu mo gui 》:“(wu )wang gu wei ji you yan bu yi yue :‘……jie hu ! mo yi ru se jiao ren zai !’yan bu yi tui er shi dong wu ,yi zhu ji se 。”(se :yi tai 。)

    shun :

    ①ge li 。《lun yu ·zi lu 》:“yan bu shun ze shi bu cheng 。”②yi cong 。《zhuang zi ·tian yun 》:“wen wang shun zhou er bu gan ni ,wu wang ni zhou er bu ken shun 。”③gui fu 。《meng zi ·gong sun chou xia 》:“duo zhu zhi zhi ,tian xia shun zhi 。”④yan zhao tong yi ge fang xiang ;shun zhao 。《mo zi ·lu wen 》:“chu ren shun liu er jin ,ni liu er tui 。”⑤he shun 。《shi jing ·zheng feng ·nv yue ji ming 》:“zhi zi zhi shun zhi ,za pei yi wen zhi 。”(zi :ni 。wen :zeng song 。)⑥tong shun 。han yu 《fan shao shu mu zhi ming 》:“wen cong zi shun ge shi zhi 。”

    yi :

    ①shu ci 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“wu he ai yi niu ?”(ai :lin xi 。)《han shu ·lv li zhi shang 》:“shu zhe ,yi 、shi 、bai 、qian 、mo ye 。”you biao xu shu di yi 。《lv shi chun qiu ·gu le 》:“tou zu yi ge ba que :yi yue zai min ,er yue xuan diao 。”(ba que :zhi wu le de ba zhang 。zai min 、xuan diao :le qu ba zhang zhi ming 。)②zhuan yi 。《xun zi ·quan xue 》:“yin mo zhao ya zhi li ,jin gu zhi jiang ,shang shi ai tu ,xia yin huang quan ,yong xin yi ye 。”(yin :tong “yin ”。qiu yin 。)③quan ;man 。《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“zhi bai da jiang ,nai han xin ye ,yi jun jie jing 。”④tong yi ;shi ……yi zhi 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“yi fa du heng dan zhang che 。”⑤xiang tong 。《zuo chuan ·zhuang gong shi er nian 》:“tian xia zhi e yi ye 。”(e :zhi e ren 。)⑥zheng ti 。gu yi 《xin shu ·guo qin shang 》:“ge cong di jiao ,xiang yu wei yi 。”⑦gu dai zhe xue gai nian 。zhi “dao ”ji “dao ”suo pa sheng de “qi ”。⑧fu ci 。1. yi gai ;dou 。《shi ji ·meng chang jun lie chuan 》:“shi ke shu qian ren ,mo gui jian yi yu wen deng 。”2. yi dan 。《zhuang zi ·xu mo gui 》:“yi wen ren zhi guo ,zhong shen bu wang 。”(guo :guo shi 。)3. nai ;jing 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“jing guo jun zhi yu gua ren ,yi zhi yu ci hu ?”⑨yu qi ci 。qi jia jiang yu qi de zuo yong 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“gua ren chi zhi ,yuan bi si zhe yi sa zhi 。”⑩wo guo min zu yin le ji yin fu hao zhi yi 。[yi he ]fu ci 。biao shi cheng du shen 。du fu 《dan hao li 》:“li hu yi he nu ,fu ti yi he ku !”

    gu :

    ①da ji le qi zhi yi 。duo wei yuan tong xing huo bian yuan xing ,zhong jian kong ,liang duan meng zhao pi ge 。《xun zi ·li lun 》:“zhong gu guan qing qin se yu sheng ,suo yi yang er ye 。”ye zhi gu sheng 。xin qi ji 《yong yu le ·jing kou bei gu ting huai gu 》:“ke kan hui shou ,fo li ci xia ,yi pian shen ya she gu 。”②ji gu 。《shi jing 》:“zi you zhong gu ,fu gu fu kao 。”you ji gu jin jun 。《zuo chuan ·zhuang gong shi nian 》:“zhan yu chang shao ,gong jiang gu zhi 。”③xing zhuang 、gong neng lei shi gu de dong xi 。tan si tong 《ren xue 》shang :“er you gu yan ,sheng ru er xiao ji xiang ,you gu chuan nao er jiao wei wen 。”(xiao :xiang xiang ;lei shi 。)④long qi ;tu chu 。ma zhong xi 《zhong shan lang chuan 》:“sui gu wen fen zhao yi xiang xian sheng 。”⑤qiao ji huo dan zou (le qi )。li bai 《meng you tian lao yin liu bie 》:“hu gu se xi luan hui che ,xian zhi ren xi lie ru ma 。”⑥zhen dong ;ji fa 。《chu ci ·yu fu 》:“yu fu guan (wǎn)er er xiao ,gu xie (yì)er qu 。”(guan er :wei xiao 。xie :jiang 。)⑦yong feng xiang deng shan (feng )。《san guo zhi ·wei shu ·wang can chuan fu chen lin 》:“jin jiang jun zong huang wei ,wo bing yao ,long xiang (xiāng)hu bu ,gao xia zai xin ;yi ci hang shi ,mo yi yu gu hong lu yi liao mao fa 。”(xiang :ma ang shou kuai pao 。)⑧gu dai ye jian ji shi chan wei 。《zi zhi tong jian ·tang xian zong yuan he shi er nian 》:“si gu ,su zhi cheng xia ,mo yi ren zhi zhe 。”(su :li su )。

    qi :

    ①qi ;qi ti 。《lie zi ·tian rui 》:“hong ni ye ,yun wu ye ,feng yu ye ,si shi ye ,ci ji qi zhi cheng hu tian zhe ye 。”meng hao ran 《lin dong ting shang zhang cheng xiang 》:“qi zheng yun meng ze ,bo han yue yang cheng 。”②kong qi 。《lie zi ·tian rui 》:“tian ji qi er ,wang (wú)chu wang qi 。”(wang :tong “mo ”。)③zi ran jie yin yang feng yu deng xian xiang 。《zhuang zi ·xiao yao you 》:“yu liu qi zhi bian 。”(yu :zhang wo kuo ying 。liu qi :zhi yin yang feng yu hui ming 。bian :tong “bian ”。bian hua 。)④hu xi ;qi xi 。《han shu ·su jian chuan fu su wu 》:“wu qi jue ,ban ri fu xi 。”⑤qi wei 。《da dai li ji ·si dai 》:“shi wei wei ,wei wei qi 。”⑥qi shi ;jing shen zhuang tai 。《zuo chuan ·zhuang gong shi nian 》:“fu zhan ,yong qi ye 。”⑦gu dai zhe xue gai nian 。zhi xing cheng yu zhou mo wu de zui ji ben de wu zhi shi ti 。《xun zi ·wang zhi 》:“shui huo you qi er mo sheng 。”⑧gu dai yi xue zhi ren ti sheng cun yao su zhi yi 。《lv shi chun qiu ·jin shu 》:“jing bu liu ze qi yu 。”

    mo :

    ①mei you 。gen “you ”xiang dui 。liu you 《you shan xi cun 》:“shan chong shui fu yi mo lu 。”②fu ci 。biao shi fou ding ,xiang dang yu “bu ”。《shang jun shu ·nong zhan 》:“min yi ci wei jiao ,ze su yan de mo shao ,er bing yan de ruo ye ?”③lian ci 。biao shi tiao jian ,xiang dang yu “mo lun ”、“bu lun ”。《shi jing ·lu song ·feng shui 》:“bu xiao bu da ,cong gong yu mai 。”④tong “wu ”。bu yao 。《gu shi yuan ·kong hou yin 》:“gong mo du he ,gong jing du he 。duo he er si ,dang nai gong he !”⑤fei ;bu shi 。《guan zi ·xing shi 》:“ze guo fei ji guo ,er min mo ji min ye 。”⑥yu qi ci 。yong yu yi wen gou mo ,biao shi yi wen ,xiang dang yu “fou ”。bai ju yi 《wen liu shi jiu 》:“wan lai tian yu xue ,neng yin yi bei mo ?”

    qian :

    (yi )①qian jin ;xiang qian 。《zuo chuan ·zhao gong yuan nian 》:“er zhi ge zhe qian yi 。”②gen “hou ”xiang dui 。1.biao shi fang wei zai qian 。li bai 《wang lu shan bao bu er shou 》zhi er :“ri zhao xiang lu sheng zi yan ,yao kan bao bu gua qian chuan 。”2.biao shi ci xu zai qian 。《liao zhai zhi yi ·lang san ze 》:“(tu )fu tou zhi ,hou lang zhi er qian lang you zhi 。”3.biao shi shi jian zai xian 。《li ji ·tan gong shang 》:“zi xia yue :‘wo wei zhi qian wen ye 。’”③yin dao 。《yi li ·shi yu li 》:“zhu qian shi chu hu 。” (er )jiǎn tong “jian ”。xiao mie 。《wu zi ·lun jiang 》:“jin dao yi ,tui dao nan ,ke lai er qian ;jin dao xian ,tui dao yi ,ke bao er ji 。”(bao :pai jin ;bi jin 。)