• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 素發頻來醉,滄浪減去思。

    “素發頻來醉,滄浪減去思。”詩句出處:《獻百花洲圖上陳州晏相公》;是宋朝詩人范仲淹的作品。

    穰下勝遊少,此洲聊入詩。
    百花爭窈窕,一水自漣漪。
    潔白憐翹鷺,優遊羨戲龜。
    闌幹紅屈曲,亭宇碧參差。
    倒影澄波底,橫煙落照時。
    月明魚競躍,春靜柳閑垂。
    萬竹排霜杖,千荷卷翠旗。
    菊分潭上近,梅比漢南遲。
    岸鵲依人喜,汀鷗不我疑。
    彩絲穿石節,羅襪踏青期。
    素發頻來醉,滄浪減去思。
    步隨芳草遠,歌逐畫船移。
    繪寫求真賞,緘藏獻己知。
    相君那肯愛,傢有鳳皇池。

    【註釋】:

    素:

    ①生絹。古詩《上山采蘼蕪》:“織縑(jiān)日一匹,織素五丈餘。”(縑:細絹。)②本色;白色。《呂氏春秋·當染》:“墨子見染素絲者而嘆曰:‘染於蒼則蒼,染於黃則黃。’”(蒼:青綠色。)③顏色單純;不艷麗。特指兇喪之事所用的。《史記·秦始皇本紀》:“子嬰即系頸以組,白馬素車。”④質樸;不加修飾。《呂氏春秋·知度》:“不雕其素。”⑤蔬菜瓜果等食物或不帶葷腥的食品。《漢書·霍光傳》:“居道上,不素食。”⑥真情;誠心。後作“愫”。蘇軾《徐州謝上表》:“惟有樸忠之素,既久而猶堅。”⑦副詞。1.向來;一向。《史記·張耳陳餘列傳》:“項羽亦素聞張耳賢。”2.空;白白地。《詩經·魏風·伐檀》:“彼君子兮,不素餐兮!”

    素發:

    白色的頭發。潘嶽《秋興賦》:“斑鬢髟以承弁兮,~~颯以垂領。”

    發:

    ①頭發。《詩經·小雅·采綠》:“予發曲局。”(曲局:卷曲。)②古代長度單位。《新書·六術》:“十毫為發。”

    頻:

    ①頻繁;多次。杜甫《蜀相》:“三顧頻煩天下計。”②危急。《詩經·大雅·桑柔》:“國步斯頻。”(國步:國傢的命運。)③一起;一齊。《國語·楚語下》:“群神頻行。”④皺眉。後作“顰”。《袁中郎隨筆·狂言》:“憂則顰,喜則笑。”⑤副詞。屢次;多次。李商隱《代仆射濮陽公遺表》:“光陰荏苒,遷授頻仍。”⑥通“瀕(bīn)(濱)”。水邊。《詩經·大雅·召旻》:“池之竭矣,不雲自頻。”

    來:

    (一)①小麥。《詩經·周頌·思文》:“貽我來牟。”②由彼至此,由遠到近。跟“去”、“往”相反。《孫子兵法·九地》:“我可以往,彼可以來者,為交地。”賀知章《回鄉偶書》:“兒童相見不相識,笑問客從何處來?”③使……來;招致;招來。也作“徠”。司馬遷《史記·文帝本紀》:“將何以來遠方之賢良?”④某一時間以後。《孟子·盡心下》:“由孔子而來,至於今,百有餘歲。”⑤將來;未來。陶潛《歸去來兮辭》:“悟已往之不諫,知來者之可追。”(諫:改正。追:追求。)《孟子·滕文公下》:“如知其非義,斯速已矣,何待來年?”(斯:則。已:停止。)⑥句末助詞。《莊子·人間世》:“嘗以語我來。”《孟子·離婁上》:“盍歸乎來!” (二)lài 慰勞。《詩經·小雅·大東》:“東人之子,職勞不來。”(職:主管。勞lào:慰勞)

    醉:

    ①酒醉。《詩經·小雅·賓之初筵》:“賓既醉止,載號載呶(náo)。”(止:語氣詞。呶:喧鬧。)《韓非子·說林上》:“醉寐而亡其裘。”②極端愛好。《莊子·應帝王》:“列子見之而心醉。”宋之問《送趙六貞固詩》:“心醉東郊柳。”

    滄:

    ①寒冷。《逸周書·周祝》:“天地之間有滄熱,善用道者終不竭。”②水深綠色。蘇軾《赤壁賦》:“寄蜉蝣於天地,渺滄海之一粟。”(滄海:指大海。)[滄浪]1.青綠的水色。陸機《塘上行》:“發藻玉臺下,垂影滄浪泉。”2. 古水名。一說即漢水,一說指漢水的下遊,又說漢水的別流。《楚辭·漁父》:“滄浪之水清兮。”[滄海]大海。曹操《步出夏門行·觀滄海》:“東臨碣石,以觀滄海。”(臨:登臨。)[滄滄]寒冷的樣子。《列子·湯問》:“日初出,滄滄涼涼。”

    滄浪:

    水青色。陸機《塘上行》:“發藻玉臺下,垂影~~泉。”

    浪:

    (一)①波浪。《世說新語·雅量》:“風起浪湧。”范仲淹《嶽陽樓記》:“濁浪排空。”②水波湧起。左思《魏都賦》:“溫泉毖湧而自浪”。(毖:通“泌”,泉水湧流的樣子。)③放蕩;放縱。《詩經·邶風·終風》:“謔浪笑敖,中心是悼。”《明史·唐寅傳》:“寅恥不就,歸傢益放浪。”④隨便;輕率。杜甫《泛舟送魏十八倉曹還京》:“見酒須相憶,將詩莫浪傳。”杜牧《罪言》:“最下策為浪戰,不計地勢,不審攻守是也。”⑤空;白白地。韓愈《秋懷》之一:“胡為浪自苦,得酒且歡喜。”蘇軾《贈月長老》:“功名半幅紙,兒女浪苦辛。” (二)láng ①液體滴落或流動的樣子。柳宗元《與顧十郎書》:“因言感激,浪然出涕。”②流逝。秦觀《寄孫莘老少監》:“天上圖書森似舊,人間歲月浪如馳。”[浪浪]流動的樣子。屈原《離騷》:“攬茹蕙以掩涕兮,沾餘襟之浪浪。”

    減:

    ①減少;減損。宋玉《登徒子好色賦》:“東傢之子,增之一分則太長,減之一分則太短。”②減輕;降低。《後漢書·光武帝紀下》:“天地之性人為貴。其殺奴婢,不得減罪。”《晉書·王渾傳》:“渾所歷之職,前後著稱,及居臺輔,聲望日減。”③少於;次於。沈括《夢溪筆談·官政一》:“鹽之品至多……中國所出,亦不減數十種。”④消滅;除掉。《左傳·文公十七年》:“十一月克滅侯宣多,而隨蔡侯以朝於執事。”

    去:

    (一)①離開。《詩經·魏風·碩鼠》:“逝將去女,適彼樂土。”②距離。《谷梁傳·莊公三十二年》:“梁丘在曹邾之間,去齊八百裡。”③失去;失掉。孟雲卿《悲哉行》:“孤兒去慈親,遠客喪主人。”周亮工《書影》卷一:“郡縣守巡各至,問所失,吏部曰:‘吾傢無一物,獨去破氈具一床耳。’”④除去;舍棄;丟棄。《左傳·隱公六年》:“見惡,如農夫之務去草焉。”韓愈《與孟尚書書》:“何有去聖人之道,舍先王之法,而從夷狄之教,以求福利也。”⑤婉稱去世;死亡。古詩《孤兒行》:“居生不樂,不如早去,下從地下黃泉。”⑥往;到。辛棄疾《摸魚兒》:“休去倚危欄,斜陽正在、煙柳斷腸處。”⑦過去的;從前的。《新語·至德》:“斯乃去事之戒,來事之師也。”⑧助詞。用於形容詞後,相當於“啊”、“瞭”。白居易《鹽商婦》:“綠鬟富去金釵多,皓腕肥來銀釧窄。”(綠鬟:比喻女子烏黑的發髻。)⑨去聲。漢語四聲之一。⑩往;到……去。古樂府《古詩為焦仲卿妻作》:“卿可去成婚。”李白《與史郎中飲聽黃鶴樓上吹笛》:“一為遷客去長沙,西望長安不見傢。”(遷客:被貶謫到外地的官員。)(11)通“驅”。驅逐。《左傳·僖公十五年》:“三去之馀,獲其雄狐。” (二)jǔ 收藏。《左傳·昭公十九年》:“紡焉以度而去之。”(紡線搓繩量瞭城墻的高度然後收藏起來。)《史記·周本紀》:“龍亡而漦在,櫝而去之。”(漦lí:涎沫。櫝dú:放在木匣中。)這個意義後來寫作“弆”。

    思:

    ①思考;想。《論語·為政》:“學而不思則罔。”《荀子·勸學》:“吾嘗終日而思矣,不如須臾之所學也。”②思念;懷念。《詩經·邶風·泉水》:“靡(mǐ)日不思。”(靡:無。)李白《靜夜思》:“低頭思故鄉。”③愁思。張華《勵志詩》:“吉士思秋。”(吉士:對男子的美稱。)④心情;情緒。李煜《虞美人》:“清霜殘雪思難任。”(清霜殘雪:指鬢發已白。)柳宗元《登柳州城樓》:“海天愁思正茫茫。”⑤助詞。可用於句首或句中,調整音節。《詩經·大雅 ·思齊》:“思齊大任,文王之母。”(齊:通“齋”。莊敬。大任:即太任。王季之妻,文王之母。)⑥語氣詞,啊。《詩經·周南·漢廣》:“南有喬木,不可休思。”(喬:高大。休:休息。)


  • 素发频来醉,沧浪减去思。

    “素发频来醉,沧浪减去思。”诗句出处:《献百花洲图上陈州晏相公》;是宋朝诗人范仲淹的作品。

    穰下胜游少,此洲聊入诗。
    百花争窈窕,一水自涟漪。
    洁白怜翘鹭,优游羡戏龟。
    阑干红屈曲,亭宇碧参差。
    倒影澄波底,横烟落照时。
    月明鱼竞跃,春静柳闲垂。
    万竹排霜杖,千荷卷翠旗。
    菊分潭上近,梅比汉南迟。
    岸鹊依人喜,汀鸥不我疑。
    彩丝穿石节,罗襪踏青期。
    素发频来醉,沧浪减去思。
    步随芳草远,歌逐画船移。
    绘写求真赏,缄藏献己知。
    相君那肯爱,家有凤皇池。

    【注释】:

    素:

    ①生绢。古诗《上山采蘼芜》:“织缣(jiān)日一匹,织素五丈余。”(缣:细绢。)②本色;白色。《吕氏春秋·当染》:“墨子见染素丝者而叹曰:‘染于苍则苍,染于黄则黄。’”(苍:青绿色。)③颜色单纯;不艳丽。特指凶丧之事所用的。《史记·秦始皇本纪》:“子婴即系颈以组,白马素车。”④质朴;不加修饰。《吕氏春秋·知度》:“不雕其素。”⑤蔬菜瓜果等食物或不带荤腥的食品。《汉书·霍光传》:“居道上,不素食。”⑥真情;诚心。后作“愫”。苏轼《徐州谢上表》:“惟有朴忠之素,既久而犹坚。”⑦副词。1.向来;一向。《史记·张耳陈余列传》:“项羽亦素闻张耳贤。”2.空;白白地。《诗经·魏风·伐檀》:“彼君子兮,不素餐兮!”

    素发:

    白色的头发。潘岳《秋兴赋》:“斑鬓髟以承弁兮,~~飒以垂领。”

    发:

    ①头发。《诗经·小雅·采绿》:“予发曲局。”(曲局:卷曲。)②古代长度单位。《新书·六术》:“十毫为发。”

    频:

    ①频繁;多次。杜甫《蜀相》:“三顾频烦天下计。”②危急。《诗经·大雅·桑柔》:“国步斯频。”(国步:国家的命运。)③一起;一齐。《国语·楚语下》:“群神频行。”④皱眉。后作“颦”。《袁中郎随笔·狂言》:“忧则颦,喜则笑。”⑤副词。屡次;多次。李商隐《代仆射濮阳公遗表》:“光阴荏苒,迁授频仍。”⑥通“濒(bīn)(滨)”。水边。《诗经·大雅·召旻》:“池之竭矣,不云自频。”

    来:

    (一)①小麦。《诗经·周颂·思文》:“贻我来牟。”②由彼至此,由远到近。跟“去”、“往”相反。《孙子兵法·九地》:“我可以往,彼可以来者,为交地。”贺知章《回乡偶书》:“儿童相见不相识,笑问客从何处来?”③使……来;招致;招来。也作“徕”。司马迁《史记·文帝本纪》:“将何以来远方之贤良?”④某一时间以后。《孟子·尽心下》:“由孔子而来,至于今,百有余岁。”⑤将来;未来。陶潜《归去来兮辞》:“悟已往之不谏,知来者之可追。”(谏:改正。追:追求。)《孟子·滕文公下》:“如知其非义,斯速已矣,何待来年?”(斯:则。已:停止。)⑥句末助词。《庄子·人间世》:“尝以语我来。”《孟子·离娄上》:“盍归乎来!” (二)lài 慰劳。《诗经·小雅·大东》:“东人之子,职劳不来。”(职:主管。劳lào:慰劳)

    醉:

    ①酒醉。《诗经·小雅·宾之初筵》:“宾既醉止,载号载呶(náo)。”(止:语气词。呶:喧闹。)《韩非子·说林上》:“醉寐而亡其裘。”②极端爱好。《庄子·应帝王》:“列子见之而心醉。”宋之问《送赵六贞固诗》:“心醉东郊柳。”

    沧:

    ①寒冷。《逸周书·周祝》:“天地之间有沧热,善用道者终不竭。”②水深绿色。苏轼《赤壁赋》:“寄蜉蝣于天地,渺沧海之一粟。”(沧海:指大海。)[沧浪]1.青绿的水色。陆机《塘上行》:“发藻玉台下,垂影沧浪泉。”2. 古水名。一说即汉水,一说指汉水的下游,又说汉水的别流。《楚辞·渔父》:“沧浪之水清兮。”[沧海]大海。曹操《步出夏门行·观沧海》:“东临碣石,以观沧海。”(临:登临。)[沧沧]寒冷的样子。《列子·汤问》:“日初出,沧沧凉凉。”

    沧浪:

    水青色。陆机《塘上行》:“发藻玉台下,垂影~~泉。”

    浪:

    (一)①波浪。《世说新语·雅量》:“风起浪涌。”范仲淹《岳阳楼记》:“浊浪排空。”②水波涌起。左思《魏都赋》:“温泉毖涌而自浪”。(毖:通“泌”,泉水涌流的样子。)③放荡;放纵。《诗经·邶风·终风》:“谑浪笑敖,中心是悼。”《明史·唐寅传》:“寅耻不就,归家益放浪。”④随便;轻率。杜甫《泛舟送魏十八仓曹还京》:“见酒须相忆,将诗莫浪传。”杜牧《罪言》:“最下策为浪战,不计地势,不审攻守是也。”⑤空;白白地。韩愈《秋怀》之一:“胡为浪自苦,得酒且欢喜。”苏轼《赠月长老》:“功名半幅纸,儿女浪苦辛。” (二)láng ①液体滴落或流动的样子。柳宗元《与顾十郎书》:“因言感激,浪然出涕。”②流逝。秦观《寄孙莘老少监》:“天上图书森似旧,人间岁月浪如驰。”[浪浪]流动的样子。屈原《离骚》:“揽茹蕙以掩涕兮,沾余襟之浪浪。”

    减:

    ①减少;减损。宋玉《登徒子好色赋》:“东家之子,增之一分则太长,减之一分则太短。”②减轻;降低。《后汉书·光武帝纪下》:“天地之性人为贵。其杀奴婢,不得减罪。”《晋书·王浑传》:“浑所历之职,前后著称,及居台辅,声望日减。”③少于;次于。沈括《梦溪笔谈·官政一》:“盐之品至多……中国所出,亦不减数十种。”④消灭;除掉。《左传·文公十七年》:“十一月克灭侯宣多,而随蔡侯以朝于执事。”

    去:

    (一)①离开。《诗经·魏风·硕鼠》:“逝将去女,适彼乐土。”②距离。《谷梁传·庄公三十二年》:“梁丘在曹邾之间,去齐八百里。”③失去;失掉。孟云卿《悲哉行》:“孤儿去慈亲,远客丧主人。”周亮工《书影》卷一:“郡县守巡各至,问所失,吏部曰:‘吾家无一物,独去破毡具一床耳。’”④除去;舍弃;丢弃。《左传·隐公六年》:“见恶,如农夫之务去草焉。”韩愈《与孟尚书书》:“何有去圣人之道,舍先王之法,而从夷狄之教,以求福利也。”⑤婉称去世;死亡。古诗《孤儿行》:“居生不乐,不如早去,下从地下黄泉。”⑥往;到。辛弃疾《摸鱼儿》:“休去倚危栏,斜阳正在、烟柳断肠处。”⑦过去的;从前的。《新语·至德》:“斯乃去事之戒,来事之师也。”⑧助词。用于形容词后,相当于“啊”、“了”。白居易《盐商妇》:“绿鬟富去金钗多,皓腕肥来银钏窄。”(绿鬟:比喻女子乌黑的发髻。)⑨去声。汉语四声之一。⑩往;到……去。古乐府《古诗为焦仲卿妻作》:“卿可去成婚。”李白《与史郎中饮听黄鹤楼上吹笛》:“一为迁客去长沙,西望长安不见家。”(迁客:被贬谪到外地的官员。)(11)通“驱”。驱逐。《左传·僖公十五年》:“三去之馀,获其雄狐。” (二)jǔ 收藏。《左传·昭公十九年》:“纺焉以度而去之。”(纺线搓绳量了城墙的高度然后收藏起来。)《史记·周本纪》:“龙亡而漦在,椟而去之。”(漦lí:涎沫。椟dú:放在木匣中。)这个意义后来写作“弆”。

    思:

    ①思考;想。《论语·为政》:“学而不思则罔。”《荀子·劝学》:“吾尝终日而思矣,不如须臾之所学也。”②思念;怀念。《诗经·邶风·泉水》:“靡(mǐ)日不思。”(靡:无。)李白《静夜思》:“低头思故乡。”③愁思。张华《励志诗》:“吉士思秋。”(吉士:对男子的美称。)④心情;情绪。李煜《虞美人》:“清霜残雪思难任。”(清霜残雪:指鬓发已白。)柳宗元《登柳州城楼》:“海天愁思正茫茫。”⑤助词。可用于句首或句中,调整音节。《诗经·大雅 ·思齐》:“思齐大任,文王之母。”(齐:通“斋”。庄敬。大任:即太任。王季之妻,文王之母。)⑥语气词,啊。《诗经·周南·汉广》:“南有乔木,不可休思。”(乔:高大。休:休息。)


  • su fa pin lai zui ,cang lang jian qu sai 。

    “su fa pin lai zui ,cang lang jian qu sai 。”shi gou chu chu :《suo bai hua zhou tu shang chen zhou yan xiang gong 》;shi song chao shi ren fan zhong yan de zuo pin 。

    rang xia sheng you shao ,ci zhou liao ru shi 。
    bai hua zheng yao tiao ,yi shui zi lian yi 。
    jie bai lian qiao lu ,you you xian hu gui 。
    lan gan gong qu qu ,ting yu bi can cha 。
    dao ying cheng bo de ,heng yan la zhao shi 。
    yue ming yu jing yue ,chun jing liu xian chui 。
    mo zhu pai shuang zhang ,qian he juan cui qi 。
    ju fen tan shang jin ,mei bi han na chi 。
    an que yi ren xi ,ting ou bu wo yi 。
    cai si chuan dan jie ,luo 襪ta qing ji 。
    su fa pin lai zui ,cang lang jian qu sai 。
    bu sui fang cao yuan ,ge zhu hua chuan yi 。
    hui xie qiu zhen shang ,jian cang suo ji zhi 。
    xiang jun na ken ai ,jia you feng huang chi 。

    【zhu shi 】:

    su :

    ①sheng juan 。gu shi 《shang shan cai mi wu 》:“zhi jian (jiān)ri yi pi ,zhi su wu zhang yu 。”(jian :xi juan 。)②ben se ;bai se 。《lv shi chun qiu ·dang ran 》:“mo zi jian ran su si zhe er tan yue :‘ran yu cang ze cang ,ran yu huang ze huang 。’”(cang :qing lu se 。)③yan se chan chun ;bu yan li 。te zhi xiong sang zhi shi suo yong de 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“zi ying ji ji geng yi zu ,bai ma su che 。”④zhi piao ;bu jia xiu shi 。《lv shi chun qiu ·zhi du 》:“bu diao ji su 。”⑤shu cai gua guo deng shi wu huo bu dai hun xing de shi pin 。《han shu ·huo guang chuan 》:“ju dao shang ,bu su shi 。”⑥zhen qing ;cheng xin 。hou zuo “su ”。su shi 《xu zhou xie shang biao 》:“wei you piao zhong zhi su ,ji jiu er you jian 。”⑦fu ci 。1.xiang lai ;yi xiang 。《shi ji ·zhang er chen yu lie chuan 》:“xiang yu yi su wen zhang er xian 。”2.kong ;bai bai de 。《shi jing ·wei feng ·fa tan 》:“bi jun zi xi ,bu su can xi !”

    su fa :

    bai se de tou fa 。pan yue 《qiu xing fu 》:“ban bin biao yi cheng bian xi ,~~sa yi chui ling 。”

    fa :

    ①tou fa 。《shi jing ·xiao ya ·cai lu 》:“yu fa qu ju 。”(qu ju :juan qu 。)②gu dai chang du chan wei 。《xin shu ·liu shu 》:“shi hao wei fa 。”

    pin :

    ①pin fan ;duo ci 。du fu 《shu xiang 》:“san gu pin fan tian xia ji 。”②wei ji 。《shi jing ·da ya ·sang rou 》:“guo bu si pin 。”(guo bu :guo jia de ming yun 。)③yi qi ;yi ji 。《guo yu ·chu yu xia 》:“qun shen pin hang 。”④zhou mei 。hou zuo “pin ”。《yuan zhong lang sui bi ·kuang yan 》:“you ze pin ,xi ze xiao 。”⑤fu ci 。lv ci ;duo ci 。li shang yin 《dai pu she pu yang gong wei biao 》:“guang yin ren ran ,qian shou pin reng 。”⑥tong “bin (bīn)(bin )”。shui bian 。《shi jing ·da ya ·shao min 》:“chi zhi jie yi ,bu yun zi pin 。”

    lai :

    (yi )①xiao mai 。《shi jing ·zhou song ·sai wen 》:“yi wo lai mou 。”②you bi zhi ci ,you yuan dao jin 。gen “qu ”、“wang ”xiang fan 。《sun zi bing fa ·jiu de 》:“wo ke yi wang ,bi ke yi lai zhe ,wei jiao de 。”he zhi zhang 《hui xiang ou shu 》:“er tong xiang jian bu xiang shi ,xiao wen ke cong he chu lai ?”③shi ……lai ;qiao zhi ;qiao lai 。ye zuo “lai ”。si ma qian 《shi ji ·wen di ben ji 》:“jiang he yi lai yuan fang zhi xian liang ?”④mou yi shi jian yi hou 。《meng zi ·jin xin xia 》:“you kong zi er lai ,zhi yu jin ,bai you yu sui 。”⑤jiang lai ;wei lai 。tao qian 《gui qu lai xi ci 》:“wu yi wang zhi bu jian ,zhi lai zhe zhi ke zhui 。”(jian :gai zheng 。zhui :zhui qiu 。)《meng zi ·teng wen gong xia 》:“ru zhi ji fei yi ,si su yi yi ,he dai lai nian ?”(si :ze 。yi :ting zhi 。)⑥gou mo zhu ci 。《zhuang zi ·ren jian shi 》:“chang yi yu wo lai 。”《meng zi ·li lou shang 》:“he gui hu lai !” (er )lài wei lao 。《shi jing ·xiao ya ·da dong 》:“dong ren zhi zi ,zhi lao bu lai 。”(zhi :zhu guan 。lao lào:wei lao )

    zui :

    ①jiu zui 。《shi jing ·xiao ya ·bin zhi chu yan 》:“bin ji zui zhi ,zai hao zai nao (náo)。”(zhi :yu qi ci 。nao :xuan nao 。)《han fei zi ·shui lin shang 》:“zui mei er wang ji qiu 。”②ji duan ai hao 。《zhuang zi ·ying di wang 》:“lie zi jian zhi er xin zui 。”song zhi wen 《song zhao liu zhen gu shi 》:“xin zui dong jiao liu 。”

    cang :

    ①han leng 。《yi zhou shu ·zhou zhu 》:“tian de zhi jian you cang re ,shan yong dao zhe zhong bu jie 。”②shui shen lu se 。su shi 《chi bi fu 》:“ji fu you yu tian de ,miao cang hai zhi yi su 。”(cang hai :zhi da hai 。)[cang lang ]1.qing lu de shui se 。liu ji 《tang shang hang 》:“fa zao yu tai xia ,chui ying cang lang quan 。”2. gu shui ming 。yi shui ji han shui ,yi shui zhi han shui de xia you ,you shui han shui de bie liu 。《chu ci ·yu fu 》:“cang lang zhi shui qing xi 。”[cang hai ]da hai 。cao cao 《bu chu xia men hang ·guan cang hai 》:“dong lin jie dan ,yi guan cang hai 。”(lin :deng lin 。)[cang cang ]han leng de yang zi 。《lie zi ·shang wen 》:“ri chu chu ,cang cang liang liang 。”

    cang lang :

    shui qing se 。liu ji 《tang shang hang 》:“fa zao yu tai xia ,chui ying ~~quan 。”

    lang :

    (yi )①bo lang 。《shi shui xin yu ·ya liang 》:“feng qi lang chong 。”fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“zhuo lang pai kong 。”②shui bo chong qi 。zuo sai 《wei dou fu 》:“wen quan bi chong er zi lang ”。(bi :tong “bi ”,quan shui chong liu de yang zi 。)③fang dang ;fang zong 。《shi jing ·bei feng ·zhong feng 》:“xue lang xiao ao ,zhong xin shi dao 。”《ming shi ·tang yin chuan 》:“yin chi bu jiu ,gui jia yi fang lang 。”④sui bian ;qing lv 。du fu 《fan zhou song wei shi ba cang cao hai jing 》:“jian jiu xu xiang yi ,jiang shi mo lang chuan 。”du mu 《zui yan 》:“zui xia ce wei lang zhan ,bu ji de shi ,bu shen gong shou shi ye 。”⑤kong ;bai bai de 。han yu 《qiu huai 》zhi yi :“hu wei lang zi ku ,de jiu ju huan xi 。”su shi 《zeng yue chang lao 》:“gong ming ban fu zhi ,er nv lang ku xin 。” (er )láng ①ye ti di la huo liu dong de yang zi 。liu zong yuan 《yu gu shi lang shu 》:“yin yan gan ji ,lang ran chu ti 。”②liu shi 。qin guan 《ji sun shen lao shao jian 》:“tian shang tu shu sen shi jiu ,ren jian sui yue lang ru chi 。”[lang lang ]liu dong de yang zi 。qu yuan 《li sao 》:“lan ru hui yi yan ti xi ,zhan yu jin zhi lang lang 。”

    jian :

    ①jian shao ;jian sun 。song yu 《deng tu zi hao se fu 》:“dong jia zhi zi ,zeng zhi yi fen ze tai chang ,jian zhi yi fen ze tai duan 。”②jian qing ;jiang di 。《hou han shu ·guang wu di ji xia 》:“tian de zhi xing ren wei gui 。ji sha nu bi ,bu de jian zui 。”《jin shu ·wang hun chuan 》:“hun suo li zhi zhi ,qian hou zhe chen ,ji ju tai fu ,sheng wang ri jian 。”③shao yu ;ci yu 。shen gua 《meng xi bi tan ·guan zheng yi 》:“yan zhi pin zhi duo ……zhong guo suo chu ,yi bu jian shu shi chong 。”④xiao mie ;chu diao 。《zuo chuan ·wen gong shi qi nian 》:“shi yi yue ke mie hou xuan duo ,er sui cai hou yi chao yu zhi shi 。”

    qu :

    (yi )①li kai 。《shi jing ·wei feng ·shuo shu 》:“shi jiang qu nv ,kuo bi le tu 。”②ju li 。《gu liang chuan ·zhuang gong san shi er nian 》:“liang qiu zai cao zhu zhi jian ,qu ji ba bai li 。”③shi qu ;shi diao 。meng yun qing 《bei zai hang 》:“gu er qu ci qin ,yuan ke sang zhu ren 。”zhou liang gong 《shu ying 》juan yi :“jun xian shou xun ge zhi ,wen suo shi ,li bu yue :‘wu jia mo yi wu ,du qu po zhan ju yi chuang er 。’”④chu qu ;she qi ;diu qi 。《zuo chuan ·yin gong liu nian 》:“jian e ,ru nong fu zhi wu qu cao yan 。”han yu 《yu meng shang shu shu 》:“he you qu sheng ren zhi dao ,she xian wang zhi fa ,er cong yi di zhi jiao ,yi qiu fu li ye 。”⑤wan chen qu shi ;si wang 。gu shi 《gu er hang 》:“ju sheng bu le ,bu ru zao qu ,xia cong de xia huang quan 。”⑥wang ;dao 。xin qi ji 《mo yu er 》:“xiu qu yi wei lan ,xie yang zheng zai 、yan liu duan chang chu 。”⑦guo qu de ;cong qian de 。《xin yu ·zhi de 》:“si nai qu shi zhi jie ,lai shi zhi shi ye 。”⑧zhu ci 。yong yu xing rong ci hou ,xiang dang yu “a ”、“le ”。bai ju yi 《yan shang fu 》:“lu huan fu qu jin chai duo ,hao wan fei lai yin chuan zhai 。”(lu huan :bi yu nv zi wu hei de fa ji 。)⑨qu sheng 。han yu si sheng zhi yi 。⑩wang ;dao ……qu 。gu le fu 《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“qing ke qu cheng hun 。”li bai 《yu shi lang zhong yin ting huang he lou shang chui di 》:“yi wei qian ke qu chang sha ,xi wang chang an bu jian jia 。”(qian ke :bei bian zhe dao wai de de guan yuan 。)(11)tong “qu ”。qu zhu 。《zuo chuan ·xi gong shi wu nian 》:“san qu zhi yu ,huo ji xiong hu 。” (er )jǔ shou cang 。《zuo chuan ·zhao gong shi jiu nian 》:“fang yan yi du er qu zhi 。”(fang xian cuo sheng liang le cheng qiang de gao du ran hou shou cang qi lai 。)《shi ji ·zhou ben ji 》:“long wang er chi zai ,du er qu zhi 。”(chi lí:xian mo 。du dú:fang zai mu xia zhong 。)zhe ge yi yi hou lai xie zuo “ju ”。

    sai :

    ①sai kao ;xiang 。《lun yu ·wei zheng 》:“xue er bu sai ze wang 。”《xun zi ·quan xue 》:“wu chang zhong ri er sai yi ,bu ru xu yu zhi suo xue ye 。”②sai nian ;huai nian 。《shi jing ·bei feng ·quan shui 》:“mi (mǐ)ri bu sai 。”(mi :mo 。)li bai 《jing ye sai 》:“di tou sai gu xiang 。”③chou sai 。zhang hua 《li zhi shi 》:“ji shi sai qiu 。”(ji shi :dui nan zi de mei chen 。)④xin qing ;qing xu 。li yu 《yu mei ren 》:“qing shuang can xue sai nan ren 。”(qing shuang can xue :zhi bin fa yi bai 。)liu zong yuan 《deng liu zhou cheng lou 》:“hai tian chou sai zheng mang mang 。”⑤zhu ci 。ke yong yu gou shou huo gou zhong ,diao zheng yin jie 。《shi jing ·da ya ·sai ji 》:“sai ji da ren ,wen wang zhi mu 。”(ji :tong “zhai ”。zhuang jing 。da ren :ji tai ren 。wang ji zhi qi ,wen wang zhi mu 。)⑥yu qi ci ,a 。《shi jing ·zhou na ·han an 》:“na you qiao mu ,bu ke xiu sai 。”(qiao :gao da 。xiu :xiu xi 。)