• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 忽驚政化理,暗與神物期。

    “忽驚政化理,暗與神物期。”詩句出處:《尹相公京兆府中棠樹降甘露詩》;是唐朝詩人岑參的作品。

    相國尹京兆,政成人不欺。甘露降府庭,上天表無私。
    非無他人傢,豈少群木枝。被茲甘棠樹,美掩召伯詩。
    團團甜如蜜,皛皛凝若脂。千柯玉光碎,萬葉珠顆垂。
    昆侖何時來,慶雲相逐飛。魏宮銅盤貯,漢帝金掌持。
    王澤佈人和,精心動靈祇。君臣日同德,禎瑞方潛施。
    何術令大臣,感通能及茲。忽驚政化理,暗與神物期。
    卻笑趙張輩,徒稱今古稀。為君下天酒,麹糵將用時。

    【註釋】:

    忽:

    ①不註意;不經心;忽視;疏忽。《尚書·周官》:“蓄疑敗謀,怠忽荒政。”(蓄:積。怠:惰。荒:亂。)《史記·司馬相如傳》:“禍固多藏於隱微而發於人之所忽者也。”②疾;迅速。《論語·子罕》:“瞻之在前,忽焉在後。”《左傳·莊公十一年》:“桀、紂罪人,其亡也忽焉。”③迷惚;不分明。《淮南子·精神》:“遊於忽區之旁。”(忽區:忽恍無形之區。)④古代極小的量度單位名稱。歐陽修《五代史伶官傳序》:“夫禍患常積於忽微。”(微:古代極小的量度單位。)⑤副詞。突然。曹植《雜詩》之一:“形影忽不見。”《晉書·謝安傳》:“金鼓忽破。”[忽忽]1. 迅疾的樣子。《楚辭·惜誓》:“惜餘年老而日衰兮,歲忽忽而不反。”(反:同“返”。)2. 飄浮不定的樣子。賈��《莊周夢為蝴蝶賦》:“忽忽悠悠,東西泛浮。”3. 神志昏亂的樣子。《漢書·蘇建傳》:“(李)陵始降時,忽忽如狂,自痛負漢。”

    驚:

    ①馬受到突然刺激而受驚。《史記·袁盎晁錯列傳》:“如有馬驚車敗,陛下縱自輕,奈高廟、太後何?”《左傳·襄公二十八年》:“慶氏之馬善驚,士皆釋甲束馬。”(善:容易。束馬:將馬絆住以免驚跳奔逸。)②恐懼。《韓非子·說林下》:“人見蛇則驚駭。”③驚動;震動。《莊子· 達生》:“今汝飾知以驚愚,修身以明污。”《長恨歌》:“漁陽鼙鼓動地來,驚破《霓裳羽衣曲》。”張說《嶽州守歲》:“爆竹好驚眠。”④奇怪;驚異。陶潛《桃花源記》:“見漁人,乃大驚,問所從來。”⑤使吃驚。《春望》:“感時花濺淚,恨別鳥驚心。”⑥氣勢大而猛。《念奴嬌·赤壁懷古》:“亂石穿空,驚濤拍岸,卷起千堆雪。”⑦通“警”。警戒。《墨子·號令》:“卒有驚事,中軍疾擊鼓者三。”

    政:

    (一)①匡正。《論語·顏淵》:“政者,正也。子帥以正,孰敢不正?”②政治;政事。《左傳·宣公十二年》:“今茲入鄭,民不罷(pí)勞,君無怨(dú),政有經矣。”(罷:同“疲”。:怨言。經:常法。)張居正《贈袁太守入覲奏績序》:“以故俗日以偷,政日益壞。”(偷:茍且。)③政權;權柄。《論語·季氏》:“祿之去公室五世矣,政逮於大夫四世矣。”④政令;法令。《禮記·樂記》:“禮樂刑政,其極一也。”⑤國傢、團體或傢庭的事務。《晉書·顧榮傳》:“今府大事殷,非酒客之政。”(酒客:指顧榮成天喝酒。)⑥主事的人。《管子·牧民》:“故知時者可立以為長,無私者可立以為政。⑦”通“正”。1. 正直;公正。《韓非子·難三》:“故群臣公政而無私。”2. 止;僅。《宋書·沈慶之傳》:“騎馬履行園田,政一人視馬而已。” (二)zhēng通“征”①賦稅。《管子·小匡》:“寬政役,敬百姓,則國富而民安矣。”(役:勞役。)②征伐。《史記·范雎蔡澤傳》:“政適伐國,莫敢不聽。”

    化:

    ①變化;改變。《呂氏春秋·察今》:“變法者因時而化。”引申為生長,化育。《周易·咸》:“天地感而萬物化生。”②教化;感化。用教育感化的方法改變人心風俗。《禮記·學記》:“君子如欲化民成俗,其必由學乎?”(成俗:形成風俗。)傅玄《晉鼙舞歌·大晉篇》:“化感海外,海外來賓。”(賓:歸順。)③習俗;風氣。《晉書·劉波傳》:“傷化毀俗者,雖親雖貴,必疏而遠之。”《漢書·敘傳下》:“敗俗傷化。”④造化,即大自然。陳子昂《感遇三十八首》之六:“古之得仙道,信與元化並。”(信:誠然。元:同“玄”,玄妙。並:並存。)也指自然之道,即自然規律。《素問·五常政大論》:“化不可代,時不可違。”⑤死的委婉說法。《孟子·公孫醜下》:“且比化者無使土親膚。”又特指僧、道死亡。⑥化除。《韓非子·五蠹》:“鉆燧(suì)取火,以化腥臊。”(燧:古代取火的工具。)⑦融解。曾鞏:“有馮異,以化黃金幹太後。”

    理:

    ①雕琢;加工玉石。《韓非子·和氏》:“使玉人理其璞而得寶焉。”②治理;整治。《漢書·食貨志》:“理民之道,地著為本。”③整理;修整。古樂府《木蘭詩》:“阿姊聞妹來,當戶理紅妝。”歸子慕《壬寅正月西村築室成》:“農人理耰(yōu)鋤,念此歲供早。”(耰:弄碎土塊平整土地的農具。)④練習;溫習。王維《洛陽女兒行》:“戲罷曾無理曲時,妝成隻是薰香坐。”⑤紋理;條理。劉禹錫《砥石賦》:“圭形石質,蒼色膩理。”⑥規律;道理。《荀子· 解蔽》:“以可以知人之性,求可以知物之理。”《莊子·養生主》:“依乎天理。”⑦古代的法官。《禮記·月令》:“命理瞻傷,察創,視折。”《左傳·昭公十四年》:“叔魚攝理。”⑧申辯,辯白。《抱樸子·譏惑》:“雖見恥笑,餘亦不理也。”⑨順。賈誼《新書·胎教》:“正其本而萬物理。”⑩使者。《左傳·昭公十三年》:“行理之命,無月不至。”

    暗:

    ①黑暗;昏暗不明。《楚辭·九辯》:“卒壅蔽此浮雲兮,下暗漠而無光。”(壅蔽:遮蓋。漠:昏暗。)李白《古風五十九首·二十四》:“大車揚飛塵,亭午暗阡陌。”(亭午:正午。阡陌:道路。)②幽暗;幽深。高啟《中秋玩月張校理宅得南字》:“今年在舍反寂寞,暗室困臥如僵蠶。”③不公開;隱蔽。陸遊《入蜀記》卷六:“龍門水尤湍急,多暗石。”④默默地;悄悄地。杜甫《可嘆》詩:“群書萬卷常暗誦。”⑤昏亂;愚昧。《三國志·蜀書·後主傳》:“否(pǐ痞)德暗弱。”(道德低下,愚昧無能。否德:不德。)

    與:

    (一)①給予;授予。《論語·雍也》:“原思為之宰,與之粟九百。”(原思:孔子弟子。宰:官名。粟:指俸祿。)②幫助。《戰國策·齊策一》:“君不與勝者,而與不勝者。”③贊許。《論語·述而》:“與其進也,不與其退也。”④結交;親附。《荀子·王霸》:“不欺其與。”(其與:指所結交的國傢。)⑤盟國;友邦。《荀子·王制》:“王奪之人,霸奪之與,強奪之地。”(之:其。人:指賢士。)⑥黨與;共事人。《後漢書·寇榮傳》:“於人少所與,以此見害於權寵。”(權寵:權臣;寵臣。)⑦介詞。相當於“跟”。《莊子·逍遙遊》:“蜩與學鳩笑之。”⑧連詞。1. 相當於“和”。《漢書·賈誼傳》:“太子之善,在於早諭教與選左右。”2.[與其]表示比較。《論語·八佾》:“與其奢也,寧儉。”⑨對付。《史記·燕召公世傢》:“龐煖易與耳。”(二)yú 語氣詞。1. 用在句尾表示疑問。《史記·樗裡子甘茂列傳》:“卿明知其不如文信侯專與?”(文信侯:指呂不韋。專:專權。)2. 用在句尾表示感嘆。《禮記·中庸》:“舜其大知也與!”(知:智。)以上意義後作“歟”。 (三)yù 參加。《左傳·僖公三十二年》:“蹇叔之子與師。”(師:軍隊。)

    神:

    ①天神。古人認為天地萬物的創造者和主宰者。《論語·述而》:“禱爾於上下神祇。”②鬼神。《禮記·祭法》:“山林、川谷、丘陵,能出雲,為風雨,見怪物,皆曰神。”(見:現。)③指人死後的魂靈。《左傳·昭公七年》:“昔堯殛鯀於羽山,其神化為黃熊。”④玄妙;神奇。《周易·系辭上》:“陰陽不測謂之神。”⑤心神;精神。《荀子·天論》:“形具而神生。”⑥表情;神態。《世說新語·簡傲》:“(王恬)神氣傲邁,瞭無相酬對意。”⑦形象;肖像。蔣驥《傳神秘要》:“傳神最大者,令彼隔幾而坐,可遠三四尺許,若小照,可遠五六尺,愈小愈宜遠。”⑧神韻。指文藝作品在境界上所表達出的情趣韻致。嚴羽《滄浪詩話·詩辨》:“詩之極致有一,曰入神。詩而入神,至矣,盡矣,蔑以加矣!”(蔑:無;沒有。)

    神物:

    神異的事物。《易·系辭》:“天生~~,聖人則之。”

    物:

    ①雜毛牛。《詩經·小雅·無羊》:“三十維物,爾牲則具。”②客觀存在的物體。《莊子·天地》:“天地雖大,其化均也;萬物雖多,其治一也。”③特指物產。《晉書·顧榮傳》:“故國安物阜,以義成俗。”(阜:豐富。)④與“我”相對的物和人;眾人。《水經註·洛水》:“既神遊自得,不與物之”。江淹《雜體詩·雜述》:“物我俱忘懷。”⑤指外界環境。范仲淹《嶽陽樓記》:“不以物喜,不以己悲。”⑥辨識,察看。《周禮·地官·艸人》:“則物其地,圖而授之。”[物議]眾人的議論,多指非議。《南史·謝靈運傳附謝幾卿》:“二人意相得……不屑物議。”

    期:

    (一)①約會。《詩經·鄘風·桑中》:“期我乎桑中。”又約定。《谷梁傳·隱公八年》:“不期而會曰遇。”②預定的時日;期限。《史記 · 陳涉世傢》:“失期,法皆斬。”③限量;限度。《詩經·小雅·南山有臺》:“樂隻君子,萬壽無期。”(隻:語氣詞。)④期望;要求。《韓非子·五蠹》:“不期修古,不法常可。”⑤必;必定。《左傳·哀公十六年》:“期死,非勇也。” (二)jī 同“朞”。一周年、一整月或一晝夜。《左傳·襄公九年》:“行之期年,國乃有節。”(節:節餘。)


  • 忽惊政化理,暗与神物期。

    “忽惊政化理,暗与神物期。”诗句出处:《尹相公京兆府中棠树降甘露诗》;是唐朝诗人岑参的作品。

    相国尹京兆,政成人不欺。甘露降府庭,上天表无私。
    非无他人家,岂少群木枝。被兹甘棠树,美掩召伯诗。
    团团甜如蜜,皛皛凝若脂。千柯玉光碎,万叶珠颗垂。
    昆仑何时来,庆云相逐飞。魏宫铜盘贮,汉帝金掌持。
    王泽布人和,精心动灵祇。君臣日同德,祯瑞方潜施。
    何术令大臣,感通能及兹。忽惊政化理,暗与神物期。
    却笑赵张辈,徒称今古稀。为君下天酒,麹糵将用时。

    【注释】:

    忽:

    ①不注意;不经心;忽视;疏忽。《尚书·周官》:“蓄疑败谋,怠忽荒政。”(蓄:积。怠:惰。荒:乱。)《史记·司马相如传》:“祸固多藏于隐微而发于人之所忽者也。”②疾;迅速。《论语·子罕》:“瞻之在前,忽焉在后。”《左传·庄公十一年》:“桀、纣罪人,其亡也忽焉。”③迷惚;不分明。《淮南子·精神》:“游于忽区之旁。”(忽区:忽恍无形之区。)④古代极小的量度单位名称。欧阳修《五代史伶官传序》:“夫祸患常积于忽微。”(微:古代极小的量度单位。)⑤副词。突然。曹植《杂诗》之一:“形影忽不见。”《晋书·谢安传》:“金鼓忽破。”[忽忽]1. 迅疾的样子。《楚辞·惜誓》:“惜余年老而日衰兮,岁忽忽而不反。”(反:同“返”。)2. 飘浮不定的样子。贾��《庄周梦为蝴蝶赋》:“忽忽悠悠,东西泛浮。”3. 神志昏乱的样子。《汉书·苏建传》:“(李)陵始降时,忽忽如狂,自痛负汉。”

    惊:

    ①马受到突然刺激而受惊。《史记·袁盎晁错列传》:“如有马惊车败,陛下纵自轻,奈高庙、太后何?”《左传·襄公二十八年》:“庆氏之马善惊,士皆释甲束马。”(善:容易。束马:将马绊住以免惊跳奔逸。)②恐惧。《韩非子·说林下》:“人见蛇则惊骇。”③惊动;震动。《庄子· 达生》:“今汝饰知以惊愚,修身以明污。”《长恨歌》:“渔阳鼙鼓动地来,惊破《霓裳羽衣曲》。”张说《岳州守岁》:“爆竹好惊眠。”④奇怪;惊异。陶潜《桃花源记》:“见渔人,乃大惊,问所从来。”⑤使吃惊。《春望》:“感时花溅泪,恨别鸟惊心。”⑥气势大而猛。《念奴娇·赤壁怀古》:“乱石穿空,惊涛拍岸,卷起千堆雪。”⑦通“警”。警戒。《墨子·号令》:“卒有惊事,中军疾击鼓者三。”

    政:

    (一)①匡正。《论语·颜渊》:“政者,正也。子帅以正,孰敢不正?”②政治;政事。《左传·宣公十二年》:“今兹入郑,民不罢(pí)劳,君无怨(dú),政有经矣。”(罢:同“疲”。:怨言。经:常法。)张居正《赠袁太守入觐奏绩序》:“以故俗日以偷,政日益坏。”(偷:苟且。)③政权;权柄。《论语·季氏》:“禄之去公室五世矣,政逮于大夫四世矣。”④政令;法令。《礼记·乐记》:“礼乐刑政,其极一也。”⑤国家、团体或家庭的事务。《晋书·顾荣传》:“今府大事殷,非酒客之政。”(酒客:指顾荣成天喝酒。)⑥主事的人。《管子·牧民》:“故知时者可立以为长,无私者可立以为政。⑦”通“正”。1. 正直;公正。《韩非子·难三》:“故群臣公政而无私。”2. 止;仅。《宋书·沈庆之传》:“骑马履行园田,政一人视马而已。” (二)zhēng通“征”①赋税。《管子·小匡》:“宽政役,敬百姓,则国富而民安矣。”(役:劳役。)②征伐。《史记·范雎蔡泽传》:“政适伐国,莫敢不听。”

    化:

    ①变化;改变。《吕氏春秋·察今》:“变法者因时而化。”引申为生长,化育。《周易·咸》:“天地感而万物化生。”②教化;感化。用教育感化的方法改变人心风俗。《礼记·学记》:“君子如欲化民成俗,其必由学乎?”(成俗:形成风俗。)傅玄《晋鼙舞歌·大晋篇》:“化感海外,海外来宾。”(宾:归顺。)③习俗;风气。《晋书·刘波传》:“伤化毁俗者,虽亲虽贵,必疏而远之。”《汉书·叙传下》:“败俗伤化。”④造化,即大自然。陈子昂《感遇三十八首》之六:“古之得仙道,信与元化并。”(信:诚然。元:同“玄”,玄妙。并:并存。)也指自然之道,即自然规律。《素问·五常政大论》:“化不可代,时不可违。”⑤死的委婉说法。《孟子·公孙丑下》:“且比化者无使土亲肤。”又特指僧、道死亡。⑥化除。《韩非子·五蠹》:“钻燧(suì)取火,以化腥臊。”(燧:古代取火的工具。)⑦融解。曾巩:“有冯异,以化黄金干太后。”

    理:

    ①雕琢;加工玉石。《韩非子·和氏》:“使玉人理其璞而得宝焉。”②治理;整治。《汉书·食货志》:“理民之道,地著为本。”③整理;修整。古乐府《木兰诗》:“阿姊闻妹来,当户理红妆。”归子慕《壬寅正月西村筑室成》:“农人理耰(yōu)锄,念此岁供早。”(耰:弄碎土块平整土地的农具。)④练习;温习。王维《洛阳女儿行》:“戏罢曾无理曲时,妆成只是薰香坐。”⑤纹理;条理。刘禹锡《砥石赋》:“圭形石质,苍色腻理。”⑥规律;道理。《荀子· 解蔽》:“以可以知人之性,求可以知物之理。”《庄子·养生主》:“依乎天理。”⑦古代的法官。《礼记·月令》:“命理瞻伤,察创,视折。”《左传·昭公十四年》:“叔鱼摄理。”⑧申辩,辩白。《抱朴子·讥惑》:“虽见耻笑,余亦不理也。”⑨顺。贾谊《新书·胎教》:“正其本而万物理。”⑩使者。《左传·昭公十三年》:“行理之命,无月不至。”

    暗:

    ①黑暗;昏暗不明。《楚辞·九辩》:“卒壅蔽此浮云兮,下暗漠而无光。”(壅蔽:遮盖。漠:昏暗。)李白《古风五十九首·二十四》:“大车扬飞尘,亭午暗阡陌。”(亭午:正午。阡陌:道路。)②幽暗;幽深。高启《中秋玩月张校理宅得南字》:“今年在舍反寂寞,暗室困卧如僵蚕。”③不公开;隐蔽。陆游《入蜀记》卷六:“龙门水尤湍急,多暗石。”④默默地;悄悄地。杜甫《可叹》诗:“群书万卷常暗诵。”⑤昏乱;愚昧。《三国志·蜀书·后主传》:“否(pǐ痞)德暗弱。”(道德低下,愚昧无能。否德:不德。)

    与:

    (一)①给予;授予。《论语·雍也》:“原思为之宰,与之粟九百。”(原思:孔子弟子。宰:官名。粟:指俸禄。)②帮助。《战国策·齐策一》:“君不与胜者,而与不胜者。”③赞许。《论语·述而》:“与其进也,不与其退也。”④结交;亲附。《荀子·王霸》:“不欺其与。”(其与:指所结交的国家。)⑤盟国;友邦。《荀子·王制》:“王夺之人,霸夺之与,强夺之地。”(之:其。人:指贤士。)⑥党与;共事人。《后汉书·寇荣传》:“于人少所与,以此见害于权宠。”(权宠:权臣;宠臣。)⑦介词。相当于“跟”。《庄子·逍遥游》:“蜩与学鸠笑之。”⑧连词。1. 相当于“和”。《汉书·贾谊传》:“太子之善,在于早谕教与选左右。”2.[与其]表示比较。《论语·八佾》:“与其奢也,宁俭。”⑨对付。《史记·燕召公世家》:“庞煖易与耳。”(二)yú 语气词。1. 用在句尾表示疑问。《史记·樗里子甘茂列传》:“卿明知其不如文信侯专与?”(文信侯:指吕不韦。专:专权。)2. 用在句尾表示感叹。《礼记·中庸》:“舜其大知也与!”(知:智。)以上意义后作“欤”。 (三)yù 参加。《左传·僖公三十二年》:“蹇叔之子与师。”(师:军队。)

    神:

    ①天神。古人认为天地万物的创造者和主宰者。《论语·述而》:“祷尔于上下神祇。”②鬼神。《礼记·祭法》:“山林、川谷、丘陵,能出云,为风雨,见怪物,皆曰神。”(见:现。)③指人死后的魂灵。《左传·昭公七年》:“昔尧殛鲧于羽山,其神化为黄熊。”④玄妙;神奇。《周易·系辞上》:“阴阳不测谓之神。”⑤心神;精神。《荀子·天论》:“形具而神生。”⑥表情;神态。《世说新语·简傲》:“(王恬)神气傲迈,了无相酬对意。”⑦形象;肖像。蒋骥《传神秘要》:“传神最大者,令彼隔几而坐,可远三四尺许,若小照,可远五六尺,愈小愈宜远。”⑧神韵。指文艺作品在境界上所表达出的情趣韵致。严羽《沧浪诗话·诗辨》:“诗之极致有一,曰入神。诗而入神,至矣,尽矣,蔑以加矣!”(蔑:无;没有。)

    神物:

    神异的事物。《易·系辞》:“天生~~,圣人则之。”

    物:

    ①杂毛牛。《诗经·小雅·无羊》:“三十维物,尔牲则具。”②客观存在的物体。《庄子·天地》:“天地虽大,其化均也;万物虽多,其治一也。”③特指物产。《晋书·顾荣传》:“故国安物阜,以义成俗。”(阜:丰富。)④与“我”相对的物和人;众人。《水经注·洛水》:“既神游自得,不与物之”。江淹《杂体诗·杂述》:“物我俱忘怀。”⑤指外界环境。范仲淹《岳阳楼记》:“不以物喜,不以己悲。”⑥辨识,察看。《周礼·地官·艸人》:“则物其地,图而授之。”[物议]众人的议论,多指非议。《南史·谢灵运传附谢几卿》:“二人意相得……不屑物议。”

    期:

    (一)①约会。《诗经·鄘风·桑中》:“期我乎桑中。”又约定。《谷梁传·隐公八年》:“不期而会曰遇。”②预定的时日;期限。《史记 · 陈涉世家》:“失期,法皆斩。”③限量;限度。《诗经·小雅·南山有台》:“乐只君子,万寿无期。”(只:语气词。)④期望;要求。《韩非子·五蠹》:“不期修古,不法常可。”⑤必;必定。《左传·哀公十六年》:“期死,非勇也。” (二)jī 同“朞”。一周年、一整月或一昼夜。《左传·襄公九年》:“行之期年,国乃有节。”(节:节余。)


  • hu jing zheng hua li ,an yu shen wu ji 。

    “hu jing zheng hua li ,an yu shen wu ji 。”shi gou chu chu :《yin xiang gong jing zhao fu zhong tang shu jiang gan lou shi 》;shi tang chao shi ren cen can de zuo pin 。

    xiang guo yin jing zhao ,zheng cheng ren bu qi 。gan lou jiang fu ting ,shang tian biao mo si 。
    fei mo ta ren jia ,qi shao qun mu zhi 。bei ci gan tang shu ,mei yan shao bai shi 。
    tuan tuan tian ru mi ,po po ning re zhi 。qian ke yu guang sui ,mo xie zhu ke chui 。
    kun lun he shi lai ,qing yun xiang zhu fei 。wei gong tong pan zhu ,han di jin zhang chi 。
    wang ze bu ren he ,jing xin dong ling 祇。jun chen ri tong de ,zhen rui fang qian shi 。
    he shu ling da chen ,gan tong neng ji ci 。hu jing zheng hua li ,an yu shen wu ji 。
    que xiao zhao zhang bei ,tu chen jin gu xi 。wei jun xia tian jiu ,qu nie jiang yong shi 。

    【zhu shi 】:

    hu :

    ①bu zhu yi ;bu jing xin ;hu shi ;shu hu 。《shang shu ·zhou guan 》:“xu yi bai mou ,dai hu huang zheng 。”(xu :ji 。dai :duo 。huang :luan 。)《shi ji ·si ma xiang ru chuan 》:“huo gu duo cang yu yin wei er fa yu ren zhi suo hu zhe ye 。”②ji ;xun su 。《lun yu ·zi han 》:“zhan zhi zai qian ,hu yan zai hou 。”《zuo chuan ·zhuang gong shi yi nian 》:“jie 、zhou zui ren ,ji wang ye hu yan 。”③mi hu ;bu fen ming 。《huai na zi ·jing shen 》:“you yu hu ou zhi pang 。”(hu ou :hu huang mo xing zhi ou 。)④gu dai ji xiao de liang du chan wei ming chen 。ou yang xiu 《wu dai shi ling guan chuan xu 》:“fu huo huan chang ji yu hu wei 。”(wei :gu dai ji xiao de liang du chan wei 。)⑤fu ci 。tu ran 。cao zhi 《za shi 》zhi yi :“xing ying hu bu jian 。”《jin shu ·xie an chuan 》:“jin gu hu po 。”[hu hu ]1. xun ji de yang zi 。《chu ci ·xi shi 》:“xi yu nian lao er ri cui xi ,sui hu hu er bu fan 。”(fan :tong “fan ”。)2. piao fu bu ding de yang zi 。gu ��《zhuang zhou meng wei hu die fu 》:“hu hu you you ,dong xi fan fu 。”3. shen zhi hun luan de yang zi 。《han shu ·su jian chuan 》:“(li )ling shi jiang shi ,hu hu ru kuang ,zi tong fu han 。”

    jing :

    ①ma shou dao tu ran ci ji er shou jing 。《shi ji ·yuan ang chao cuo lie chuan 》:“ru you ma jing che bai ,bi xia zong zi qing ,nai gao miao 、tai hou he ?”《zuo chuan ·xiang gong er shi ba nian 》:“qing shi zhi ma shan jing ,shi jie shi jia shu ma 。”(shan :rong yi 。shu ma :jiang ma ban zhu yi mian jing tiao ben yi 。)②kong ju 。《han fei zi ·shui lin xia 》:“ren jian she ze jing hai 。”③jing dong ;zhen dong 。《zhuang zi · da sheng 》:“jin ru shi zhi yi jing yu ,xiu shen yi ming wu 。”《chang hen ge 》:“yu yang pi gu dong de lai ,jing po 《ni chang yu yi qu 》。”zhang shui 《yue zhou shou sui 》:“bao zhu hao jing mian 。”④ji guai ;jing yi 。tao qian 《tao hua yuan ji 》:“jian yu ren ,nai da jing ,wen suo cong lai 。”⑤shi chi jing 。《chun wang 》:“gan shi hua jian lei ,hen bie diao jing xin 。”⑥qi shi da er meng 。《nian nu jiao ·chi bi huai gu 》:“luan dan chuan kong ,jing tao pai an ,juan qi qian dui xue 。”⑦tong “jing ”。jing jie 。《mo zi ·hao ling 》:“cu you jing shi ,zhong jun ji ji gu zhe san 。”

    zheng :

    (yi )①kuang zheng 。《lun yu ·yan yuan 》:“zheng zhe ,zheng ye 。zi shuai yi zheng ,shu gan bu zheng ?”②zheng zhi ;zheng shi 。《zuo chuan ·xuan gong shi er nian 》:“jin ci ru zheng ,min bu ba (pí)lao ,jun mo yuan (dú),zheng you jing yi 。”(ba :tong “pi ”。:yuan yan 。jing :chang fa 。)zhang ju zheng 《zeng yuan tai shou ru jin zou ji xu 》:“yi gu su ri yi tou ,zheng ri yi huai 。”(tou :gou ju 。)③zheng quan ;quan bing 。《lun yu ·ji shi 》:“lu zhi qu gong shi wu shi yi ,zheng dai yu da fu si shi yi 。”④zheng ling ;fa ling 。《li ji ·le ji 》:“li le xing zheng ,ji ji yi ye 。”⑤guo jia 、tuan ti huo jia ting de shi wu 。《jin shu ·gu rong chuan 》:“jin fu da shi yan ,fei jiu ke zhi zheng 。”(jiu ke :zhi gu rong cheng tian he jiu 。)⑥zhu shi de ren 。《guan zi ·mu min 》:“gu zhi shi zhe ke li yi wei chang ,mo si zhe ke li yi wei zheng 。⑦”tong “zheng ”。1. zheng zhi ;gong zheng 。《han fei zi ·nan san 》:“gu qun chen gong zheng er mo si 。”2. zhi ;jin 。《song shu ·shen qing zhi chuan 》:“ji ma lv hang yuan tian ,zheng yi ren shi ma er yi 。” (er )zhēngtong “zheng ”①fu shui 。《guan zi ·xiao kuang 》:“kuan zheng yi ,jing bai xing ,ze guo fu er min an yi 。”(yi :lao yi 。)②zheng fa 。《shi ji ·fan ju cai ze chuan 》:“zheng kuo fa guo ,mo gan bu ting 。”

    hua :

    ①bian hua ;gai bian 。《lv shi chun qiu ·cha jin 》:“bian fa zhe yin shi er hua 。”yin shen wei sheng chang ,hua yo 。《zhou yi ·xian 》:“tian de gan er mo wu hua sheng 。”②jiao hua ;gan hua 。yong jiao yo gan hua de fang fa gai bian ren xin feng su 。《li ji ·xue ji 》:“jun zi ru yu hua min cheng su ,ji bi you xue hu ?”(cheng su :xing cheng feng su 。)fu xuan 《jin pi wu ge ·da jin pian 》:“hua gan hai wai ,hai wai lai bin 。”(bin :gui shun 。)③xi su ;feng qi 。《jin shu ·liu bo chuan 》:“shang hua hui su zhe ,sui qin sui gui ,bi shu er yuan zhi 。”《han shu ·xu chuan xia 》:“bai su shang hua 。”④zao hua ,ji da zi ran 。chen zi ang 《gan yu san shi ba shou 》zhi liu :“gu zhi de xian dao ,xin yu yuan hua bing 。”(xin :cheng ran 。yuan :tong “xuan ”,xuan miao 。bing :bing cun 。)ye zhi zi ran zhi dao ,ji zi ran gui lv 。《su wen ·wu chang zheng da lun 》:“hua bu ke dai ,shi bu ke wei 。”⑤si de wei wan shui fa 。《meng zi ·gong sun chou xia 》:“ju bi hua zhe mo shi tu qin fu 。”you te zhi seng 、dao si wang 。⑥hua chu 。《han fei zi ·wu du 》:“zuan sui (suì)qu huo ,yi hua xing sao 。”(sui :gu dai qu huo de gong ju 。)⑦rong jie 。ceng gong :“you feng yi ,yi hua huang jin gan tai hou 。”

    li :

    ①diao zhuo ;jia gong yu dan 。《han fei zi ·he shi 》:“shi yu ren li ji pu er de bao yan 。”②zhi li ;zheng zhi 。《han shu ·shi huo zhi 》:“li min zhi dao ,de zhe wei ben 。”③zheng li ;xiu zheng 。gu le fu 《mu lan shi 》:“a zi wen mei lai ,dang hu li gong zhuang 。”gui zi mu 《ren yin zheng yue xi cun zhu shi cheng 》:“nong ren li you (yōu)chu ,nian ci sui gong zao 。”(you :long sui tu kuai ping zheng tu de de nong ju 。)④lian xi ;wen xi 。wang wei 《luo yang nv er hang 》:“hu ba ceng mo li qu shi ,zhuang cheng zhi shi xun xiang zuo 。”⑤wen li ;tiao li 。liu yu xi 《di dan fu 》:“gui xing dan zhi ,cang se ni li 。”⑥gui lv ;dao li 。《xun zi · jie bi 》:“yi ke yi zhi ren zhi xing ,qiu ke yi zhi wu zhi li 。”《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“yi hu tian li 。”⑦gu dai de fa guan 。《li ji ·yue ling 》:“ming li zhan shang ,cha chuang ,shi she 。”《zuo chuan ·zhao gong shi si nian 》:“shu yu she li 。”⑧shen bian ,bian bai 。《bao piao zi ·ji huo 》:“sui jian chi xiao ,yu yi bu li ye 。”⑨shun 。gu yi 《xin shu ·tai jiao 》:“zheng ji ben er mo wu li 。”⑩shi zhe 。《zuo chuan ·zhao gong shi san nian 》:“hang li zhi ming ,mo yue bu zhi 。”

    an :

    ①hei an ;hun an bu ming 。《chu ci ·jiu bian 》:“cu yong bi ci fu yun xi ,xia an mo er mo guang 。”(yong bi :zhe gai 。mo :hun an 。)li bai 《gu feng wu shi jiu shou ·er shi si 》:“da che yang fei chen ,ting wu an qian mo 。”(ting wu :zheng wu 。qian mo :dao lu 。)②you an ;you shen 。gao qi 《zhong qiu wan yue zhang jiao li zhai de na zi 》:“jin nian zai she fan ji mo ,an shi kun wo ru jiang can 。”③bu gong kai ;yin bi 。liu you 《ru shu ji 》juan liu :“long men shui you tuan ji ,duo an dan 。”④mo mo de ;qiao qiao de 。du fu 《ke tan 》shi :“qun shu mo juan chang an song 。”⑤hun luan ;yu mei 。《san guo zhi ·shu shu ·hou zhu chuan 》:“fou (pǐpi )de an ruo 。”(dao de di xia ,yu mei mo neng 。fou de :bu de 。)

    yu :

    (yi )①gei yu ;shou yu 。《lun yu ·yong ye 》:“yuan sai wei zhi zai ,yu zhi su jiu bai 。”(yuan sai :kong zi di zi 。zai :guan ming 。su :zhi feng lu 。)②bang zhu 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“jun bu yu sheng zhe ,er yu bu sheng zhe 。”③zan hu 。《lun yu ·shu er 》:“yu ji jin ye ,bu yu ji tui ye 。”④jie jiao ;qin fu 。《xun zi ·wang ba 》:“bu qi ji yu 。”(ji yu :zhi suo jie jiao de guo jia 。)⑤meng guo ;you bang 。《xun zi ·wang zhi 》:“wang duo zhi ren ,ba duo zhi yu ,jiang duo zhi de 。”(zhi :ji 。ren :zhi xian shi 。)⑥dang yu ;gong shi ren 。《hou han shu ·kou rong chuan 》:“yu ren shao suo yu ,yi ci jian hai yu quan chong 。”(quan chong :quan chen ;chong chen 。)⑦jie ci 。xiang dang yu “gen ”。《zhuang zi ·xiao yao you 》:“tiao yu xue jiu xiao zhi 。”⑧lian ci 。1. xiang dang yu “he ”。《han shu ·gu yi chuan 》:“tai zi zhi shan ,zai yu zao yu jiao yu shua zuo you 。”2.[yu ji ]biao shi bi jiao 。《lun yu ·ba yi 》:“yu ji she ye ,ning jian 。”⑨dui fu 。《shi ji ·yan shao gong shi jia 》:“pang nuan yi yu er 。”(er )yú yu qi ci 。1. yong zai gou wei biao shi yi wen 。《shi ji ·chu li zi gan mao lie chuan 》:“qing ming zhi ji bu ru wen xin hou zhuan yu ?”(wen xin hou :zhi lv bu wei 。zhuan :zhuan quan 。)2. yong zai gou wei biao shi gan tan 。《li ji ·zhong yong 》:“shun ji da zhi ye yu !”(zhi :zhi 。)yi shang yi yi hou zuo “yu ”。 (san )yù can jia 。《zuo chuan ·xi gong san shi er nian 》:“jian shu zhi zi yu shi 。”(shi :jun dui 。)

    shen :

    ①tian shen 。gu ren ren wei tian de mo wu de chuang zao zhe he zhu zai zhe 。《lun yu ·shu er 》:“dao er yu shang xia shen 祇。”②gui shen 。《li ji ·ji fa 》:“shan lin 、chuan gu 、qiu ling ,neng chu yun ,wei feng yu ,jian guai wu ,jie yue shen 。”(jian :xian 。)③zhi ren si hou de hun ling 。《zuo chuan ·zhao gong qi nian 》:“xi yao ji gun yu yu shan ,ji shen hua wei huang xiong 。”④xuan miao ;shen ji 。《zhou yi ·ji ci shang 》:“yin yang bu ce wei zhi shen 。”⑤xin shen ;jing shen 。《xun zi ·tian lun 》:“xing ju er shen sheng 。”⑥biao qing ;shen tai 。《shi shui xin yu ·jian ao 》:“(wang tian )shen qi ao mai ,le mo xiang chou dui yi 。”⑦xing xiang ;xiao xiang 。jiang ji 《chuan shen bi yao 》:“chuan shen zui da zhe ,ling bi ge ji er zuo ,ke yuan san si che hu ,re xiao zhao ,ke yuan wu liu che ,yu xiao yu yi yuan 。”⑧shen yun 。zhi wen yi zuo pin zai jing jie shang suo biao da chu de qing qu yun zhi 。yan yu 《cang lang shi hua ·shi bian 》:“shi zhi ji zhi you yi ,yue ru shen 。shi er ru shen ,zhi yi ,jin yi ,mie yi jia yi !”(mie :mo ;mei you 。)

    shen wu :

    shen yi de shi wu 。《yi ·ji ci 》:“tian sheng ~~,sheng ren ze zhi 。”

    wu :

    ①za mao niu 。《shi jing ·xiao ya ·mo yang 》:“san shi wei wu ,er sheng ze ju 。”②ke guan cun zai de wu ti 。《zhuang zi ·tian de 》:“tian de sui da ,ji hua jun ye ;mo wu sui duo ,ji zhi yi ye 。”③te zhi wu chan 。《jin shu ·gu rong chuan 》:“gu guo an wu fu ,yi yi cheng su 。”(fu :feng fu 。)④yu “wo ”xiang dui de wu he ren ;zhong ren 。《shui jing zhu ·luo shui 》:“ji shen you zi de ,bu yu wu zhi ”。jiang yan 《za ti shi ·za shu 》:“wu wo ju wang huai 。”⑤zhi wai jie huan jing 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“bu yi wu xi ,bu yi ji bei 。”⑥bian shi ,cha kan 。《zhou li ·de guan ·艸ren 》:“ze wu ji de ,tu er shou zhi 。”[wu yi ]zhong ren de yi lun ,duo zhi fei yi 。《na shi ·xie ling yun chuan fu xie ji qing 》:“er ren yi xiang de ……bu xie wu yi 。”

    ji :

    (yi )①yao hui 。《shi jing ·yong feng ·sang zhong 》:“ji wo hu sang zhong 。”you yao ding 。《gu liang chuan ·yin gong ba nian 》:“bu ji er hui yue yu 。”②yu ding de shi ri ;ji xian 。《shi ji · chen she shi jia 》:“shi ji ,fa jie zhan 。”③xian liang ;xian du 。《shi jing ·xiao ya ·na shan you tai 》:“le zhi jun zi ,mo shou mo ji 。”(zhi :yu qi ci 。)④ji wang ;yao qiu 。《han fei zi ·wu du 》:“bu ji xiu gu ,bu fa chang ke 。”⑤bi ;bi ding 。《zuo chuan ·ai gong shi liu nian 》:“ji si ,fei yong ye 。” (er )jī tong “qi ”。yi zhou nian 、yi zheng yue huo yi zhou ye 。《zuo chuan ·xiang gong jiu nian 》:“hang zhi ji nian ,guo nai you jie 。”(jie :jie yu 。)