• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 盍分翡翠毛,使學鸚鵡慧。

    “盍分翡翠毛,使學鸚鵡慧。”詩句出處:《子規》;是唐朝詩人鮑溶的作品。

    中林子規啼,雲是古蜀帝。蜀帝胡為鳥,驚急如罪戾。
    一啼艷陽節,春色亦可替。再啼孟夏林,密葉堪委翳。
    三啼涼秋曉,百卉無生意。四啼玄冥冬,雲物慘不霽。
    蕓黃壯士發,沾灑妖姬袂。悲深寒烏雛,哀掩病鶴翅。
    胡為托幽命,庇質無完毳。戚戚含至冤,卑卑忌群勢。
    吾聞鳳凰長,羽族皆受制。盍分翡翠毛,使學鸚鵡慧。
    敵怨不在弦,一哀尚能繼。那令不知休,泣血經世世。
    古風失中和,衰代因鄭衛。三嘆尚淫哀,向渴嘻流涕。
    如因異聲感,樂與中腸契。至教一昏蕪,生人遂危脆。
    古意嘆通近,如上青天際。荼蓼久已甘,空勞堇葵惠。
    誰聞子規苦,思與正聲計。

    【註釋】:

    盍:

    ①副詞。相當於“何不”。《左傳·僖公二十四年》:“盍亦求之?”《論語·公冶長》:“盍各言爾志?”②疑問代詞。怎麼;為什麼。《管子·小稱》:“盍不起為寡人壽乎?”(壽:祝酒。)③聚合。《周易·豫》:“朋盍簪。”(朋:朋友。簪:疾速;迅速。)

    分:

    (一)①分開;劃分。與“合”相對。《管子·立政》:“分國以為五鄉,鄉為之師;分鄉以為五州,州為之長。”(國:都城。)②從主體分出的部分;分支。《元史·順宗紀五》:“立中書分省於濟寧。”(中書省:中央總管國傢政事的機關。濟寧:在山東省。)③分成;分出。《韓非子·顯學》:“故孔墨之後,儒分為八,墨離為三,取舍相反不同。”④離開;分散。《莊子·漁父》:“嗚呼!遠哉,其分於道也。”⑤分配;給與。《史記·李將軍列傳》:“廣廉,得賞賜輒(zhé)分其麾(huī)下,飲食與士共之。”(輒:總是。麾下:部下。)⑥分擔;分享。揚雄《解嘲》:“分人之祿。”《三國志·吳書·陸瑁傳》:“陳國陳融……等皆單貧有志,就瑁遊處,瑁割少分甘,與同豐約。”(割:分給。約:節儉。)⑦區分;辨別。《莊子·齊物論》:“周與蝴蝶必有分矣。”⑧量詞。《晉書·陶侃傳》:“大禹聖者,乃惜寸陰,至於眾人,當惜分陰。” (二)fèn ①名分;職分。《禮記·禮運》:“故禮達而名定。”②資質;資歷。況周頤《蕙風詞話》卷一:“性靈關天分,書卷關學歷。”③福分;緣分。劉禹錫《寄樂天》:“幸免如斯分非淺,祝君長詠夢熊詩。”④情分;關系或感情。《北齊書·封孝琬傳》:“晚相逢遇,分好遂深。”⑤料想。《漢書·李廣蘇建傳附蘇武》:“自分已死久矣。”⑥甘心;服氣。李肩吾《清平樂》:“燕子可憐人去,海棠不分春寒。”

    翡:

    [翡翠]1.一種羽毛赤紅的鳥。棲息於水邊,在山洞樹穴中築巢,捕食魚蝦昆蟲。羽毛可做裝飾品。司馬相如《子虛賦》:“揜翡翠。”2. 美玉名。綠色的玉。《淮南子·泰族》:“碧瑤玉珠,翡翠玳瑁,文彩明朗,潤澤若濡……”

    翡翠:

    ①翠鳥,翠雀。《楚辭·招魂》:“~~珠被,爛齊光些。”②碧玉,美石。班固《西都賦》:“~~火齊,流耀含英。”

    翠:

    ①“翡翠”的省稱。《楚辭·招魂》:“砥室翠翹(qiáo)。”(砥:石。翹:羽毛。)權德輿《旅館雪晴又睹新月眾興所感因成雜言》:“珠環翠佩聲珊珊。”(佩:佩飾。珊珊:玉聲。)②青綠色。李白《廬山謠》:“翠影紅霞映朝日。”③一種青綠色的雌鳥,也叫“翠鳥。”左思《蜀都賦》:“孔翠群翔,犀象競馳。”

    毛:

    ①[名]鳥獸的毛。《戰國策·秦策》:“~羽不豐滿者不可以高飛。”②[名]頭發。《左傳·僖公二十二年》:“君子不重傷,不禽二~。”③[名]草木。《愚公移山》:“以殘年餘力,曾不能毀山之一~。”④[名]長草木的地方。諸葛亮《出師表》:“故五月渡瀘,深入不~。”

    使:

    ①命令;派遣。《左傳·僖公四年》:“楚子使屈完如師。”《史記·李將軍列傳》:“天子以為李氏世將,而使將(jiàng)八百騎。”(將:帶兵。)②役使;使用。《論語·學而》:“使民以時。”《孟子·盡心下》:“使人不以道。”(道:道理。)③出使。《晏子春秋·內篇雜下九》:“晏子使楚。”④令;讓;致使。《公羊傳·僖公二十八年》:“使人兄弟相疑。”⑤任;放縱。《宋書·劉瑀傳》:“瑀使氣尚人。”⑥表假設的連詞。假使;如果。《史記·平原君虞卿列傳》:“使(毛)遂蚤得處囊中,乃穎脫而出。”(蚤:通“早”。穎:指錐尖。)[使命]1. 使者所接受的指令。古樂府《古詩為焦仲卿妻作》:“下官奉使命,言談大有緣。”2.使者。《宋史·田景咸傳》:“每使命至,惟設肉一器,賓主共食。”

    學:

    (一)①學習。《論語·季氏》:“不學,無以言。”②仿效。③學校。《孟子·滕文公上》:“夏曰校,殷曰序,周曰庠,學則三代共之。”④學問;學識。《韓非子·外儲說左上》:“其學甚博。”⑤學說;學派。《韓非子·顯學》:“世之顯學,儒墨也。” (二)jiào 教導。後作“教”。《墨子·魯問》:“魯人有因子墨子而學其子者。”

    慧:

    ①聰明;有才智。《孟子·公孫醜上》:“雖有智慧,不如乘勢。”(乘勢:利用形勢。)《聊齋志異·青鳳》:“頗慧,所聞見輒記不忘。”②狡黠。《三國志·蜀書·董允傳》:“皓便僻佞慧。”


  • 盍分翡翠毛,使学鹦鹉慧。

    “盍分翡翠毛,使学鹦鹉慧。”诗句出处:《子规》;是唐朝诗人鲍溶的作品。

    中林子规啼,云是古蜀帝。蜀帝胡为鸟,惊急如罪戾。
    一啼艳阳节,春色亦可替。再啼孟夏林,密叶堪委翳。
    三啼凉秋晓,百卉无生意。四啼玄冥冬,云物惨不霁。
    芸黄壮士发,沾洒妖姬袂。悲深寒乌雏,哀掩病鹤翅。
    胡为托幽命,庇质无完毳。戚戚含至冤,卑卑忌群势。
    吾闻凤凰长,羽族皆受制。盍分翡翠毛,使学鹦鹉慧。
    敌怨不在弦,一哀尚能继。那令不知休,泣血经世世。
    古风失中和,衰代因郑卫。三叹尚淫哀,向渴嘻流涕。
    如因异声感,乐与中肠契。至教一昏芜,生人遂危脆。
    古意叹通近,如上青天际。荼蓼久已甘,空劳堇葵惠。
    谁闻子规苦,思与正声计。

    【注释】:

    盍:

    ①副词。相当于“何不”。《左传·僖公二十四年》:“盍亦求之?”《论语·公冶长》:“盍各言尔志?”②疑问代词。怎么;为什么。《管子·小称》:“盍不起为寡人寿乎?”(寿:祝酒。)③聚合。《周易·豫》:“朋盍簪。”(朋:朋友。簪:疾速;迅速。)

    分:

    (一)①分开;划分。与“合”相对。《管子·立政》:“分国以为五乡,乡为之师;分乡以为五州,州为之长。”(国:都城。)②从主体分出的部分;分支。《元史·顺宗纪五》:“立中书分省于济宁。”(中书省:中央总管国家政事的机关。济宁:在山东省。)③分成;分出。《韩非子·显学》:“故孔墨之后,儒分为八,墨离为三,取舍相反不同。”④离开;分散。《庄子·渔父》:“呜呼!远哉,其分于道也。”⑤分配;给与。《史记·李将军列传》:“广廉,得赏赐辄(zhé)分其麾(huī)下,饮食与士共之。”(辄:总是。麾下:部下。)⑥分担;分享。扬雄《解嘲》:“分人之禄。”《三国志·吴书·陆瑁传》:“陈国陈融……等皆单贫有志,就瑁游处,瑁割少分甘,与同丰约。”(割:分给。约:节俭。)⑦区分;辨别。《庄子·齐物论》:“周与蝴蝶必有分矣。”⑧量词。《晋书·陶侃传》:“大禹圣者,乃惜寸阴,至于众人,当惜分阴。” (二)fèn ①名分;职分。《礼记·礼运》:“故礼达而名定。”②资质;资历。况周颐《蕙风词话》卷一:“性灵关天分,书卷关学历。”③福分;缘分。刘禹锡《寄乐天》:“幸免如斯分非浅,祝君长咏梦熊诗。”④情分;关系或感情。《北齐书·封孝琬传》:“晚相逢遇,分好遂深。”⑤料想。《汉书·李广苏建传附苏武》:“自分已死久矣。”⑥甘心;服气。李肩吾《清平乐》:“燕子可怜人去,海棠不分春寒。”

    翡:

    [翡翠]1.一种羽毛赤红的鸟。栖息于水边,在山洞树穴中筑巢,捕食鱼虾昆虫。羽毛可做装饰品。司马相如《子虚赋》:“揜翡翠。”2. 美玉名。绿色的玉。《淮南子·泰族》:“碧瑶玉珠,翡翠玳瑁,文彩明朗,润泽若濡……”

    翡翠:

    ①翠鸟,翠雀。《楚辞·招魂》:“~~珠被,烂齐光些。”②碧玉,美石。班固《西都赋》:“~~火齐,流耀含英。”

    翠:

    ①“翡翠”的省称。《楚辞·招魂》:“砥室翠翘(qiáo)。”(砥:石。翘:羽毛。)权德舆《旅馆雪晴又睹新月众兴所感因成杂言》:“珠环翠佩声珊珊。”(佩:佩饰。珊珊:玉声。)②青绿色。李白《庐山谣》:“翠影红霞映朝日。”③一种青绿色的雌鸟,也叫“翠鸟。”左思《蜀都赋》:“孔翠群翔,犀象竞驰。”

    毛:

    ①[名]鸟兽的毛。《战国策·秦策》:“~羽不丰满者不可以高飞。”②[名]头发。《左传·僖公二十二年》:“君子不重伤,不禽二~。”③[名]草木。《愚公移山》:“以残年余力,曾不能毁山之一~。”④[名]长草木的地方。诸葛亮《出师表》:“故五月渡泸,深入不~。”

    使:

    ①命令;派遣。《左传·僖公四年》:“楚子使屈完如师。”《史记·李将军列传》:“天子以为李氏世将,而使将(jiàng)八百骑。”(将:带兵。)②役使;使用。《论语·学而》:“使民以时。”《孟子·尽心下》:“使人不以道。”(道:道理。)③出使。《晏子春秋·内篇杂下九》:“晏子使楚。”④令;让;致使。《公羊传·僖公二十八年》:“使人兄弟相疑。”⑤任;放纵。《宋书·刘瑀传》:“瑀使气尚人。”⑥表假设的连词。假使;如果。《史记·平原君虞卿列传》:“使(毛)遂蚤得处囊中,乃颖脱而出。”(蚤:通“早”。颖:指锥尖。)[使命]1. 使者所接受的指令。古乐府《古诗为焦仲卿妻作》:“下官奉使命,言谈大有缘。”2.使者。《宋史·田景咸传》:“每使命至,惟设肉一器,宾主共食。”

    学:

    (一)①学习。《论语·季氏》:“不学,无以言。”②仿效。③学校。《孟子·滕文公上》:“夏曰校,殷曰序,周曰庠,学则三代共之。”④学问;学识。《韩非子·外储说左上》:“其学甚博。”⑤学说;学派。《韩非子·显学》:“世之显学,儒墨也。” (二)jiào 教导。后作“教”。《墨子·鲁问》:“鲁人有因子墨子而学其子者。”

    慧:

    ①聪明;有才智。《孟子·公孙丑上》:“虽有智慧,不如乘势。”(乘势:利用形势。)《聊斋志异·青凤》:“颇慧,所闻见辄记不忘。”②狡黠。《三国志·蜀书·董允传》:“皓便僻佞慧。”


  • he fen fei cui mao ,shi xue ying wu hui 。

    “he fen fei cui mao ,shi xue ying wu hui 。”shi gou chu chu :《zi gui 》;shi tang chao shi ren bao rong de zuo pin 。

    zhong lin zi gui ti ,yun shi gu shu di 。shu di hu wei diao ,jing ji ru zui li 。
    yi ti yan yang jie ,chun se yi ke ti 。zai ti meng xia lin ,mi xie kan wei yi 。
    san ti liang qiu xiao ,bai hui mo sheng yi 。si ti xuan ming dong ,yun wu can bu ji 。
    yun huang zhuang shi fa ,zhan sa yao ji mei 。bei shen han wu chu ,ai yan bing he chi 。
    hu wei tuo you ming ,bi zhi mo wan cui 。qi qi han zhi yuan ,bei bei ji qun shi 。
    wu wen feng huang chang ,yu zu jie shou zhi 。he fen fei cui mao ,shi xue ying wu hui 。
    di yuan bu zai xian ,yi ai shang neng ji 。na ling bu zhi xiu ,qi xie jing shi shi 。
    gu feng shi zhong he ,cui dai yin zheng wei 。san tan shang yin ai ,xiang ke xi liu ti 。
    ru yin yi sheng gan ,le yu zhong chang qi 。zhi jiao yi hun wu ,sheng ren sui wei cui 。
    gu yi tan tong jin ,ru shang qing tian ji 。tu liao jiu yi gan ,kong lao jin kui hui 。
    shei wen zi gui ku ,sai yu zheng sheng ji 。

    【zhu shi 】:

    he :

    ①fu ci 。xiang dang yu “he bu ”。《zuo chuan ·xi gong er shi si nian 》:“he yi qiu zhi ?”《lun yu ·gong ye chang 》:“he ge yan er zhi ?”②yi wen dai ci 。zen me ;wei shen me 。《guan zi ·xiao chen 》:“he bu qi wei gua ren shou hu ?”(shou :zhu jiu 。)③ju ge 。《zhou yi ·yu 》:“peng he zan 。”(peng :peng you 。zan :ji su ;xun su 。)

    fen :

    (yi )①fen kai ;hua fen 。yu “ge ”xiang dui 。《guan zi ·li zheng 》:“fen guo yi wei wu xiang ,xiang wei zhi shi ;fen xiang yi wei wu zhou ,zhou wei zhi chang 。”(guo :dou cheng 。)②cong zhu ti fen chu de bu fen ;fen zhi 。《yuan shi ·shun zong ji wu 》:“li zhong shu fen sheng yu ji ning 。”(zhong shu sheng :zhong yang zong guan guo jia zheng shi de ji guan 。ji ning :zai shan dong sheng 。)③fen cheng ;fen chu 。《han fei zi ·xian xue 》:“gu kong mo zhi hou ,ru fen wei ba ,mo li wei san ,qu she xiang fan bu tong 。”④li kai ;fen san 。《zhuang zi ·yu fu 》:“wu hu !yuan zai ,ji fen yu dao ye 。”⑤fen pei ;gei yu 。《shi ji ·li jiang jun lie chuan 》:“an lian ,de shang ci zhe (zhé)fen ji hui (huī)xia ,yin shi yu shi gong zhi 。”(zhe :zong shi 。hui xia :bu xia 。)⑥fen dan ;fen xiang 。yang xiong 《jie chao 》:“fen ren zhi lu 。”《san guo zhi ·wu shu ·liu mao chuan 》:“chen guo chen rong ……deng jie chan pin you zhi ,jiu mao you chu ,mao ge shao fen gan ,yu tong feng yao 。”(ge :fen gei 。yao :jie jian 。)⑦ou fen ;bian bie 。《zhuang zi ·ji wu lun 》:“zhou yu hu die bi you fen yi 。”⑧liang ci 。《jin shu ·tao kan chuan 》:“da yu sheng zhe ,nai xi cun yin ,zhi yu zhong ren ,dang xi fen yin 。” (er )fèn ①ming fen ;zhi fen 。《li ji ·li yun 》:“gu li da er ming ding 。”②zi zhi ;zi li 。kuang zhou yi 《hui feng ci hua 》juan yi :“xing ling guan tian fen ,shu juan guan xue li 。”③fu fen ;yuan fen 。liu yu xi 《ji le tian 》:“xing mian ru si fen fei jian ,zhu jun chang yong meng xiong shi 。”④qing fen ;guan ji huo gan qing 。《bei ji shu ·feng xiao wan chuan 》:“wan xiang feng yu ,fen hao sui shen 。”⑤liao xiang 。《han shu ·li an su jian chuan fu su wu 》:“zi fen yi si jiu yi 。”⑥gan xin ;fu qi 。li jian wu 《qing ping le 》:“yan zi ke lian ren qu ,hai tang bu fen chun han 。”

    fei :

    [fei cui ]1.yi chong yu mao chi gong de diao 。qi xi yu shui bian ,zai shan dong shu xue zhong zhu chao ,bu shi yu ha kun chong 。yu mao ke zuo zhuang shi pin 。si ma xiang ru 《zi xu fu 》:“yan fei cui 。”2. mei yu ming 。lu se de yu 。《huai na zi ·tai zu 》:“bi yao yu zhu ,fei cui dai mao ,wen cai ming lang ,run ze re ru ……”

    fei cui :

    ①cui diao ,cui qiao 。《chu ci ·qiao hun 》:“~~zhu bei ,lan ji guang xie 。”②bi yu ,mei dan 。ban gu 《xi dou fu 》:“~~huo ji ,liu yao han ying 。”

    cui :

    ①“fei cui ”de sheng chen 。《chu ci ·qiao hun 》:“di shi cui qiao (qiáo)。”(di :dan 。qiao :yu mao 。)quan de yu 《lv guan xue qing you du xin yue zhong xing suo gan yin cheng za yan 》:“zhu huan cui pei sheng shan shan 。”(pei :pei shi 。shan shan :yu sheng 。)②qing lu se 。li bai 《lu shan yao 》:“cui ying gong xia ying chao ri 。”③yi chong qing lu se de ci diao ,ye jiao “cui diao 。”zuo sai 《shu dou fu 》:“kong cui qun xiang ,xi xiang jing chi 。”

    mao :

    ①[ming ]diao shou de mao 。《zhan guo ce ·qin ce 》:“~yu bu feng man zhe bu ke yi gao fei 。”②[ming ]tou fa 。《zuo chuan ·xi gong er shi er nian 》:“jun zi bu chong shang ,bu qin er ~。”③[ming ]cao mu 。《yu gong yi shan 》:“yi can nian yu li ,ceng bu neng hui shan zhi yi ~。”④[ming ]chang cao mu de de fang 。zhu ge liang 《chu shi biao 》:“gu wu yue du lu ,shen ru bu ~。”

    shi :

    ①ming ling ;pa qian 。《zuo chuan ·xi gong si nian 》:“chu zi shi qu wan ru shi 。”《shi ji ·li jiang jun lie chuan 》:“tian zi yi wei li shi shi jiang ,er shi jiang (jiàng)ba bai ji 。”(jiang :dai bing 。)②yi shi ;shi yong 。《lun yu ·xue er 》:“shi min yi shi 。”《meng zi ·jin xin xia 》:“shi ren bu yi dao 。”(dao :dao li 。)③chu shi 。《yan zi chun qiu ·nei pian za xia jiu 》:“yan zi shi chu 。”④ling ;rang ;zhi shi 。《gong yang chuan ·xi gong er shi ba nian 》:“shi ren xiong di xiang yi 。”⑤ren ;fang zong 。《song shu ·liu yu chuan 》:“yu shi qi shang ren 。”⑥biao jia she de lian ci 。jia shi ;ru guo 。《shi ji ·ping yuan jun yu qing lie chuan 》:“shi (mao )sui zao de chu nang zhong ,nai ying tuo er chu 。”(zao :tong “zao ”。ying :zhi zhui jian 。)[shi ming ]1. shi zhe suo jie shou de zhi ling 。gu le fu 《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“xia guan feng shi ming ,yan tan da you yuan 。”2.shi zhe 。《song shi ·tian jing xian chuan 》:“mei shi ming zhi ,wei she rou yi qi ,bin zhu gong shi 。”

    xue :

    (yi )①xue xi 。《lun yu ·ji shi 》:“bu xue ,mo yi yan 。”②fang xiao 。③xue jiao 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“xia yue jiao ,yan yue xu ,zhou yue xiang ,xue ze san dai gong zhi 。”④xue wen ;xue shi 。《han fei zi ·wai chu shui zuo shang 》:“ji xue shen bo 。”⑤xue shui ;xue pa 。《han fei zi ·xian xue 》:“shi zhi xian xue ,ru mo ye 。” (er )jiào jiao dao 。hou zuo “jiao ”。《mo zi ·lu wen 》:“lu ren you yin zi mo zi er xue ji zi zhe 。”

    hui :

    ①cong ming ;you cai zhi 。《meng zi ·gong sun chou shang 》:“sui you zhi hui ,bu ru cheng shi 。”(cheng shi :li yong xing shi 。)《liao zhai zhi yi ·qing feng 》:“po hui ,suo wen jian zhe ji bu wang 。”②jiao xia 。《san guo zhi ·shu shu ·dong yun chuan 》:“hao bian pi ning hui 。”